స్థానేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం
| స్థానేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం | |
|---|---|
 | |
| ప్రదేశం | |
| దేశం: | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం: | హర్యానా |
| జిల్లా: | కురుక్షేత్ర |
| ప్రదేశం: | పాత కురుక్షేత్ర నగరం |
స్థానేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం శివునికి అంకితం చేసిన పురాతన దేవాలయం. ఇది భారతదేశం, హర్యానాలోని కురుక్షేత్ర జిల్లా, పాత కురుక్షేత్ర నగరంలో ఉంది. ఇక్కడ కృష్ణుడితో పాటు పాండవులు మహాభారత యుద్ధంలో విజయం కోసం శివుడిని ప్రార్థించి, అతని ఆశీర్వాదం పొందారు.[1] [2]తొమ్మిదవ గురువు తేగ్ బహదూర్ ఈ ఆలయం పక్కనే గురుద్వారాతో గుర్తించబడిన స్థానేశ్వర తీర్థానికి సమీపంలో ఉన్న ప్రదేశంలో బస చేశారు. మహావిష్ణువు,ఇది దధీచి కలహించుకొని దధీచి దేవతలను గెలిచిన ప్రదేశం.
చరిత్ర[మార్చు]
స్థానేశ్వర్ అని పిలువబడే ఆలయం శివునికి అంకితం చేయబడింది. ఇది ప్రస్తుతం తానేసర్ నగరం లేదా కురుక్షేత్ర నగరం అని పిలువబడే పురాతన నగరమైన స్థానేశ్వర్ ప్రధానదేవతగా కొలువై ఉన్నాడు . పురాణాలు దాని ప్రాచీనత మహాభారత కాలం నాటివి. పాండవులతో కలిసి కృష్ణుడు ఇక్కడ శివునికి అభిషేకం చేసి, రాబోయే మహాభారత యుద్ధంలో విజయం సాధించే వరం పొందాడని చెబుతారు.కృష్ణుడు ప్రత్యేకంగా ఇక్కడ ప్రార్థించాడు. “మహేశ్వరా”, నేను ఏ పరిస్థితిలోనైనా పాండవులను (ధర్మాన్ని) రక్షిస్తాను, కానీ నేను చేయలేనికొన్ని శక్తివంతమైన అస్త్రాలు ఉన్నాయి "కౌరవులు ఎవరూ నియంత్రించలేని ఘోరమైన అస్త్రాన్ని కలిగి ఉన్నారని నేను నమ్ముతున్నాను అని ప్రార్థించాడు. ఈ తీర్థాన్ని సందర్శించకుండా కురుక్షేత్రానికి మహాకాళ తీర్థయాత్ర చేసే ఎవరైనా అసంపూర్ణంగా, ఫలించనిదిగా భావించబడుతుంది. థానేసర్ వర్ధన సామ్రాజ్య స్థాపకుడు పుష్పభూతి తన రాజ్యానికి రాజధానికి స్థానేశ్వర్ శివ పేరు పెట్టారు. మరాఠాదళాల కమాండర్-ఇన్-చీఫ్ సదాశివరావు భౌ మూడవ పానిపట్ యుద్ధానికి ముందు కుంజ్‌పురాలో అహ్మద్ షా అబ్దాలీపై విజయం సాధించిన జ్ఞాపకార్థం ప్రస్తుత ఆలయాన్నినిర్మించినట్లు చెబుతారు.[3]
లెజెండ్[మార్చు]
ఆలయానికి ఆనుకుని ఉన్న కోనేరులోని నీరు పవిత్రమైందని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఇందులో నీరు కుష్టు వ్యాధిని నయం చేస్తాయని నమ్మకం. ఈ పురాతన పవిత్ర ఆలయాన్ని సందర్శించకుండా కురుక్షేత్ర తీర్థయాత్ర పూర్తి కాదని నమ్ముతారు. కోనేరు, ఆలయం థానేసర్ పట్టణం నుండి కొంచెం దూరంలో ఉన్నాయి. ఈ ఆలయం నుండి దానికి ఆ పేరు వచ్చింది. ఇక్కడ శివుడు మొదట లింగరూపంలో పూజించబడ్డాడని నమ్ముతారు. మహాభారత వీరుల పూర్వీకుడు కురురాజు పరశురాముడు యమునా నది ఒడ్డున తపస్సు చేసాడు. గొప్ప యోధుడైన ఋషి ఇక్కడ చాలా మంది క్షత్రియులను చంపాడు.
దేవత గురించి[మార్చు]
స్థానేశ్వర్ ఆలయం శివుని నివాసం. ఈ పట్టణం హర్షవర్ధన చక్రవర్తి రాజధానిగా పనిచేసింది. గోపురం ఆకారపు పైకప్పు ఉన్న ఆలయం ప్రాంతీయ నిర్మాణ శైలిని అనుసరిస్తుంది. పై కప్పు ముఖభాగం ఎత్తైన పినాకిల్‌తో పాటు 'ఉసిరి' ఆకారంలో ఉంటుంది.లింగం పురాతనమైంది. ఇప్పటికీ స్థానిక ప్రజలు పూజలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి,
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Dev Prasad (2010). Krishna: A Journey through the Lands & Legends of Krishna. Jaico Publishing House. p. 216. ISBN 978-81-8495-170-7.
- ↑ "Religious Places in Kurukshetra: Sthaneswar Mahadev Mandir". Kurukshetra District website. Archived from the original on 2014-08-22. Retrieved 2014-08-08.
- ↑ "Sthaneshwar is dedicated to Lord Shiva and Marathas". Kurukshetra District website. Archived from the original on 2020-10-10. Retrieved 2019-06-08.