నెదర్లాండ్స్

వికీపీడియా నుండి
(హాలెండ్ నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
Koninkrijk der Nederlanden
నెదర్లాండ్స్ రాజ్యం
Flag of నెదర్లాండ్స్ నెదర్లాండ్స్ యొక్క చిహ్నం
నినాదం
"Je maintiendrai"  (French)
"Ik zal handhaven"  (Dutch)
"I shall stand fast"[1]
జాతీయగీతం

నెదర్లాండ్స్ యొక్క స్థానం
నెదర్లాండ్స్ యొక్క స్థానం
Location of  నెదర్లాండ్  (ముదురు ఆకుపచ్చ)

– in ఐరోపా  (లేత ఆకుపచ్చ & white)
– in the ఐరోపా సమాఖ్య  (లేత ఆకుపచ్చ)  —  [Legend]

రాజధాని
అతి పెద్ద నగరం
Amsterdam[2]
52°21′N 04°52′E / 52.350°N 4.867°E / 52.350; 4.867
అధికార భాషలు Dutch[3]
జాతులు  80.9% Ethnic Dutch
19.1% various others
ప్రజానామము Dutch
ప్రభుత్వం Parliamentary democracy and Constitutional monarchy
 -  Monarch Queen Beatrix
 -  Prime Minister en:Jan Peter Balkenende (CDA)
Independence through the Eighty Years' War from Philip II of Spain 
 -  Declared July 26, 1581 
 -  Recognised January 30, 1648[4] 
Accession to
the
 European Union
March 25, 1957
 -  జలాలు (%) 18.41
జనాభా
 -  2008 అంచనా 16,408,557 (61st)
జీడీపీ (PPP) 2007 అంచనా
 -  మొత్తం $639.512 billion[1] (16th)
 -  తలసరి $38,485[1] (IMF) (10th)
జీడీపీ (nominal) 2007 అంచనా
 -  మొత్తం $768.704 billion[1] (16th)
 -  తలసరి $46,260[1] (IMF) (10th)
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2005) Increase 0.953 (high) (9th)
కరెన్సీ Euro ()[5] (EUR)
కాలాంశం CET (UTC+1)
 -  వేసవి (DST) CEST (UTC+2)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .nl[6]
కాలింగ్ కోడ్ +31
1 ^ The literal translation of the motto is "I will maintain". Here "maintain" is taken to mean to stand firm or to hold ground.
2 ^ While Amsterdam is the constitutional capital, The Hague is the seat of the government.
3 ^ West Frisian is also an official language in the Netherlands, although only spoken in Friesland; Dutch Low Saxon and Limburgish are officially recognised as regional languages.
4 ^ Peace of Westphalia
5 ^ Before 2002: Dutch guilder.
6 ^ The .eu domain is also used, as it is shared with other ఐరోపా సమాఖ్య member states.

నెదర్లాండ్ (Dutch: Nederland; English: Nederlands - "కింద నాడు(లు)") ఐరోపా ఖండం ఉత్తర సరిహద్దులోని ఒక చిన్న దేశం. ఇది రెండు ఖండాలలో విస్తరించి ఉంది.నెదర్లాండ్స్ ఒక పాశ్చాత్య ఐరోపా దేశము. ఈ దేశాన్ని పూర్వం హాలెండ్ అని కుడా సంబోధించేవారు. నెదర్లాండ్స్ ఐరోపాలోని పల్లపు ప్రాంత దేశము. నెదర్లాండ్స్ దేశ రాజధాని నగరం ఆమ్‌స్టర్‌డ్యామ్. ఈ దేశ అధికార భాష డచ్చి భాష. నెదర్లాండ్స్ దేశ విస్తీర్ణము 41,526 చదరపు కిలోమీటర్లు. " కింగ్డం ఆఫ్ నెథర్లాండ్ " ఇది ప్రధాన భాగం. మిగిలిన మూడు కరీబియన్ ద్వీపాలు బొనైరె, సెయింట్ యుస్టేషియస్, సబా నెథర్లాండ్ కింగ్డంలో భాగంగా ఉన్నాయి.[nb 1] ఐరోపా భాగం నెదర్లాండ్స్ పన్నెండు భూభాగాలుగా విభజించ బడింది.దేశం తూర్పసరిహద్దులో జర్మనీ, దక్షిణసరిహద్దులో బెల్జియం, వాయవ్య సరిహద్దులో నార్త్ సీ తీరంలో బెల్జియం యునైటెడ్ కింగ్డం, జర్మనీతో ఉత్తర సముద్రంలో సముద్ర సరిహద్దులను పంచుకుంది.[2]

నెదర్లాండ్స్‌లో ఐదు అతిపెద్ద నగరాలు ఆమ్ స్టర్‌డాం, ది హేగ్, ఉట్రెచ్ట్ (రాండ్స్టడ్ మెగాలోపాలిస్ను ఏర్పాటు చేస్తున్నాయి), ఐండ్హోవెన్ (బ్రబంట్స్ స్టెడెన్రిజ్ను ఆక్రమించాయి). ఆంస్టర్‌డాం దేశం రాజధానిగా ఉంది.[3] ది హేగ్ డచ్ పార్లమెంట్, ప్రభుత్వాన్ని కలిగి ఉంది.[4] రోటర్డ్యామ్ నౌకాశ్రయం ఐరోపాలో అతిపెద్ద నౌకాశ్రయం, తూర్పు ఆసియాకు వెలుపల అతి పెద్ద నౌకాశ్రయంగా గుర్తించబడుతుంది.[5] యుట్రెచ్ రహదారి, రైల్వే, కమ్యూనికేషన్స్, వాణిజ్యం, సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల కోసం ఒక కేంద్ర నోడ్, ఐండ్హోవెన్ (ఆర్థిక ఆకర్షణగా ప్రసిద్ధి చెంది ఉంది) ఒక నూతన నగరంగా ఉంది."నెదర్లాండ్స్" అంటే అక్షరాలా "దిగువ దేశాలు" అని అర్ధం.భౌగోళికంగా నెథర్లాండ్ దిగువ భూమి, చదునైన మైదానాలను కలిగి ఉంది. ఇది సముద్ర మట్టం కంటే ఒక మీటర్ కంటే ఎత్తున 50% భూమిని కలిగి ఉంది.[6]

సముద్ర మట్టం దిగువన ఉన్న చాలా ప్రాంతాలలో కృత్రిమమైనవి. 16 వ శతాబ్దం చివరి నాటి నుండి సముద్రం, సరస్సుల నుండి పెద్ద ప్రాంతాలు (పాండర్లు) దేశంలో విలీనం అయ్యాయి. ఇలాచేరిన భూభాగం దేశంలోని ప్రస్తుత భూభాగంలో సుమారు 17% వరకు ఉంది. నెదర్లాండ్ జనసాంధ్రత చ.కి.మీ 412. జలభాగాన్ని మినహాయిస్తే చ.కి.మీ. - 507. నెదర్లాండ్స్ జనసాంద్రత అధికంగా కలిగిన దేశంగా వర్గీకరించబడింది. కేవలం బంగ్లాదేశ్, దక్షిణ కొరియా, తైవాన్ మాత్రమే ఒక పెద్ద జనసంఖ్య, అధిక సాంద్రత కలిగిన దేశాలుగా ఉన్నాయి.అయినప్పటికీ నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద ఆహార, వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల ఎగుమతి దేశంగా ఉంది.మొదటి స్థానంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఉంది.[7][8] ఇది పాక్షికంగా సారవంతమైన, తేలికపాటి వాతావరణం అలాగే అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన వ్యవసాయానికి అనుకూలంగా ఉంది. నెదర్లాండ్స్ ప్రభుత్వం చర్యలను నియంత్రించే ప్రతినిధులు ఎన్నికచేయబడిన ప్రపంచంలోని మూడుదేశాలలో నెథర్లాండ్ ఒకటి. 1848 నుండి ఇది పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం, ఒక రాజ్యాంగ రాచరికం వలె నిర్వహించబడుతుంది. ఇది ఒక ఏకీకృత రాజ్యంగా నిర్వహించబడింది. నెదర్లాండ్స్ సాంఘిక సహనం సుదీర్ఘ చరిత్రను కలిగి ఉంది, సాధారణంగా స్వేచ్ఛాయుత దేశంగా పరిగణించబడుతుంది, గర్భస్రావం, వ్యభిచారం, అనాయాస చట్టబద్ధం కలిగి ఉంది, ఇది ప్రగతిశీల మందుల విధానాన్ని కొనసాగించింది. నెదర్లాండ్స్ 1870 లో మరణశిక్షను రద్దు చేసింది, 1919 లో మహిళల ఓటు హక్కును ప్రవేశపెట్టింది.నెదర్లాండ్స్ ఎల్.జి.బి.టి. కమ్యూనిటీకి అంగీకారం తెలిపింది. నెదర్లాండ్స్ 2001 లో స్వలింగ వివాహం చట్టబద్ధం చేసి స్వలింగ వివాహాన్ని చట్టబద్ధం చేసిన ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి దేశంగా మారింది.

నెదర్లాండ్స్ యురేపియన్ యూనియన్, యూరోజోన్,జి-10,నాటో,ఒ.ఇ.సి.డి. డబల్యూ.టి.ఒ. వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా ఉంది. అదే విధంగా స్కెంజెన్ ప్రాంతం, త్రిబంధీయ బెనెలోక్స్ యూనియన్లో భాగంగా ఉంది. ర్సాయన ఆయుధాల నిషేధసంస్థ, ఐదు అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానాలకు ఆతిథ్యం వహిస్తూ ఉంది; శాశ్వత న్యాయస్థానం, ఇంటర్నేషనల్ కోర్ట్ ఆఫ్ జస్టిస్, మాజీ యుగోస్లేవియా ఇంటర్నేషనల్ క్రిమినల్ ట్రిబ్యునల్, ది ఇంటర్నేషనల్ క్రిమినల్ కోర్ట్, స్పెషల్ ట్రిబ్యునల్ ఫర్ లెబనాన్.హాగ్ లో మొదటి నాలుగు దేశాల యురేపియన్ యూనియన్ నేర నిఘా సంస్థ యూరోపోలో, న్యాయ సహకారం ఏజెన్సీ యూరోజస్ట్, యునైటెడ్ నేషన్స్ డిటెన్షన్ యూనిట్ ఉన్నాయి. ఇది ఈ నగరాన్ని "ప్రపంచ చట్టబద్ధమైన రాజధాని"గా పిలవబడానికి దారితీసింది.[9] రిపోర్టర్స్ వితౌట్ బోర్డర్స్ ప్రచురించిన విధంగా 2016 ప్రెస్ ఫ్రీడం ఇండెక్స్లో కూడా దేశం రెండవ స్థానంలో ఉంది. [10] నెదర్లాండ్స్ మార్కెట్ ఆధారిత మిశ్రమ ఆర్థిక వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. ఎకనామిక్ ఫ్రీడం ఇండెక్స్ ప్రకారం 177 దేశాలలో 17 వ స్థానాన్ని పొందింది.[11] అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి ప్రకారం ఇది 2016 లో ప్రపంచంలోని తలసరి ఆదాయంలో పదమూడవ స్థానంలో ఉంది. 2017 లో, ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రపంచ సంతోషం రిపోర్టు నెదర్లాండ్స్ను ఆరవ సంతోషకరమైన దేశంగా గుర్తించబడింది. ఇది అధిక నాణ్యత కలిగిన జీవనవిధానాన్ని పౌరులకు అందిస్తుంది.[12][nb 2] నెదర్లాండ్స్ కూడా సార్వజనిక ఆరోగ్య సంరక్షణ, ప్రజా విద్య, మౌలిక సదుపాయాలు, విస్తృత సామాజిక ప్రయోజనాలు. దాని బలమైన పునఃపంపిణీ పన్ను విధానాన్ని కలిపి ఆ సంక్షేమ వ్యవస్థ నెదర్లాండ్స్‌ను ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత సమీకృత దేశాలలో ఒకటిగా చేస్తుంది. ఇది ఆస్ట్రేలియాతో పాటు మానవ అభివృద్ధి సూచికలో ఉమ్మడిగా మూడవ స్థానంలో ఉంది.

పేరువెనుక చరిత్ర

[మార్చు]

నెదర్లాండ్స్ మొత్తాన్ని తరచూ పొరపాటుగా హాలండ్ (హాల్ట్ ల్యాండ్ లేదా కలప భూమి) అని పిలుస్తారు.ఇది .రాజధాని నగరానికి చెందిన హాలండ్ ప్రాంతం అత్యధిక జనాభా కలిగిన డచ్ సంస్కృతి కేంద్రంగా ఉంది.ఇక్కడ రాజధాని నగరం అంస్టర్‌దం నగరం ఉంది. హేగ్లో, రోటర్డాం ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. యునైటెడ్ స్టేట్స్ "తూర్పు రాష్ట్రాలు" లేదా"న్యూ ఇంగ్లాండ్" నెదర్లాండ్స్‌ను హాలండ్ అని పేర్కొంటాయి. అయితే, పర్యాటక రంగం, వర్తకం కోసం డచ్ ప్రభుత్వం అంతర్జాతీయ వెబ్సైట్లు పెట్టుబడిదారులు, పర్యాటకుల్లో ఈ పదం చాలా విస్తృతప్రచారంలో ఉంది. [14]

దేశంలోని పన్నెండు రాష్ట్రాలలో ఉన్న హాలండ్ ప్రాంతం ఉత్తర, దక్షిణ హాలండ్ గతంలో సింగిల్ ప్రావిన్స్‌గా ఉండేది. ఇంకా ఇది గతంలో హాలండ్ దేశంగా ఉండేది.ఫ్రిషియన్ కౌంటీ పూర్వం దిగువ దేశాలలో వాణిజ్యపరంగా, రాజకీయపరంగా ప్రాధాన్యత కలిగి ఉంది. దచ్ ఆఫ్ బ్రాబంట్, కౌంటీ ఆఫ్ ఫ్లాండర్స్ పతనం తరువాత ఫ్రిషియన్ రాజ్యం రద్దు చేయబడింది.డచ్ రిపబ్లిక్ రూపొందించే సమయంలో ఫిన్లాండుకు ఉన్న ప్రాముఖ్యం కారణంగా 16వ,17వ, 18వ శతాబ్ధాలలో సంభవించిన 80 సంవత్సరాల యుద్ధం తరువాత ఆంగ్లో - డచ్ యుద్ధాలలో హాలండు " పార్స్ ప్రొ టోటో " దేశం అంతటికీ సేవలు అందించింది. ఇది ప్రస్తుతం పొరపాటుగా పరిగణించబడుతుంది.[15][16] అనధికారికమైనది [17] అయినప్పటికీ నెదర్లాండ్స్ జాతీయ ఫుట్ బాల్ జట్టు వంటి వాటికి హాలండ్ విస్తృతంగా ఉపయోగించబడింది. [18]

బెల్జియం, లక్సెంబర్గ్తో కూడిన (దిగువ దేశాలు అని పిలవబడే ప్రాంతం), నెదర్లాండ్స్ దేశానికి సమాన నైసర్గిక స్థితిని కలిగివున్నాయి. నెదర్ (లేదా లేజ్), నైదర్, నెదర్ (లేదా తక్కువ), నెడెర్ (జర్మన్ భాషల్లో), బాస్ లేదా ఇన్ఫెరియర్ (రోమన్స్ భాషలో) లతో పేర్ల పేర్లను ఐరోపా అంతటా ఉపయోగిస్తున్నారు. అవి కొన్నిసార్లు ఎగువ, బోవెన్, ఒబెన్, సుపీరియర్ లేదా హౌట్ అని సూచించబడే ఒక ఉన్నత స్థాయికి సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. దిగువ దేశాలు / నెదర్లాండ్స్ విషయంలో దిగువ ప్రాంతం భౌగోళిక ప్రాంతం దిగువ, సముద్ర సమీపంలో ఉంది. ఎగువ ప్రాంతం భౌగోళిక స్థానం సమయం అద్భుతంగా మార్చబడింది. రోమన్ రాజ్యాలలో దిగువ జర్మనీ దిగువ (ప్రస్తుతం బెల్జియం, నెదర్లాండ్స్), జర్మనీ సుపీరియర్ (ప్రస్తుతం జర్మనీలో భాగం), రోమన్ రాజ్యాలలోని రోమన్లు ​​మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసాన్ని గుర్తించారు. ఈ ప్రాంతాన్ని సూచించడానికి దిగువ' అనే పేరు 10 వ శతాబ్దంలో దిగువ లోరైన్ డచీలో తిరిగి రావడంతో దిగువ తక్కువ దేశాలలో వీటిని సమైక్యం చేశారు.[19][20] కానీ ఈ సమయంలో ఎగువ ప్రాంతం ఎగువ లోరైన్ ప్రస్తుత ఉత్తర ఫ్రాన్స్.15 వ శతాబ్దంలో దిగువ దేశాలను పాలించిన బుర్గుండి డ్యూక్స్, లెస్ పేస్ డి పార్ డికా (~ ఇక్కడ ఉన్న భూములు) అనే పదాన్ని లాస్ పేస్ దే పార్ ద్లా (అక్కడ భూములు వారి అసలు మాతృభూమి) ప్రస్తుత తూర్పు మధ్య ఫ్రాన్స్‌లో బుర్గుండి.[21] హబ్స్‌బర్గ్ పాలనలో, లెస్ పేస్ డి పార్ డికా, పేస్ డీ ఎమ్బాస్ (భూభాగం డౌన్ ఇక్కడ)గా అభివృద్ధి చేయబడింది.[22] ఐరోపాలోని ఇతర హబ్స్బర్గ్ ఆస్తులతో సంబంధం ఉన్న ఒక నిగూఢ వ్యక్తీకరణలో అభివృద్ధి చేయబడింది. సమకాలీన డచ్ అధికారిక పత్రాల్లో ఇది నెదర్-లాడెన్గా అనువదించబడింది.[23] ప్రాంతీయ కేంద్రం నుండి నైడర్లాండ్‌లో మధ్య యుగాల చివరి భాగంలో మెయుస్, దిగువ రైన్ మధ్య ఉండే ప్రాంతం భాగంగా ఉండేది. ఒబెర్లాండ్ (హై దేశం) అని పిలవబడే ప్రాంతం ఈ సందర్భంలో ఉంది. ఇది సమీపంలోని కొలోన్ సమీపంలో సుమారుగా ప్రారంభమవుతుంది. పదహారవ శతాబ్దం మద్య నుండి "దిగువ దేశాలు", "నెదర్లాండ్స్" వారి అసలైన చారిత్రక అర్ధాన్ని కోల్పోయాయి. - ఫ్లాన్డెర్స్‌తో పాటు - బహుశా సాధారణంగా ఉపయోగించే పేర్లు. ఎనభై సంవత్సరాల యుద్ధం (1568-1648) స్వతంత్ర ఉత్తర డచ్ రిపబ్లిక్ (లేదా లాటిన్ీకరించబడిన బెల్జియా ఫోడెరాటా, "ఫెడరేటెడ్ నెదర్లాండ్స్", నెదర్లాండ్స్ పూర్వగామి రాజ్యం), ఒక స్పానిష్ నియంత్రిత దక్షిణ నెదర్లాండ్స్ (లాటరైజ్డ్ బెల్జియా రెజియా, రాయల్ నెదర్లాండ్స్ ", బెల్జియం యొక్క పూర్వగామి రాజ్యం). నేటి దేశాలు నెదర్లాండ్స్, బెల్జియం, లక్సెంబర్గ్ దేశాల హోదా కలిగి ఉన్నాయి. చాలా భాషలలో "దిగువ దేశాలు" అనే పదాన్ని ప్రత్యేకంగా నెదర్లాండ్స్ పేరుగా ఉపయోగించారు. ఇది మరింత తటస్థ, భూగోళ రాజకీయ పదం బెనెలోక్స్ పర్యాయపదంగా ఉపయోగించబడుతుంది

చరిత్ర

[మార్చు]

చరిత్రకు పూర్వం (క్రీ.పూ 800 )

[మార్చు]
The Netherlands in 5500 BC
Bronze Age cultures in the Netherlands
Oak figurine found in Willemstad (4500 BC)

ఇప్పుడు నెదర్లాండ్స్ ఉన్న ప్రదేశ చరిత్ర పూర్వం సముద్రం, నదులచే నిరంతరం రూపుదిద్దుకున్నది. ఇవి దిగువ భౌగోళిక స్వరూపాన్ని నిరంతరం మార్చింది. మాస్ట్రిక్ట్ సమీపంలోని ఎగువ భూములలో 2,50,000 సంవత్సరాల క్రితం పురాతన మానవ నివాసాల (నీన్దేర్తల్) జాడలు కనుగొనబడ్డాయి.

[24]

మంచు యుగం చివరినాటికి ఎగువ పాలోయోలిథిక్ హాంబర్గ్ సంస్కృతి (క్రీస్తుపూర్వం 13,000-10,000)నాటిదని విశ్వసిస్తున్నారు. ఈ ప్రాంతంలో రెయిన్ డీర్‌ను వేటాడి, వేటాడడానికి ఈటెను ఉపయోగించారని తర్వాత అహ్రెంస్‌బర్గ్ సంస్కృతికి చెందిన ప్రజలు (క్రీస్తుపూర్వం 11,200-9500) విల్లు, బాణాన్ని ఉపయోగించారు.డ్రెంతేలో కనుగొనబడిన మెసోలిథిక్ మగ్లెమొసియన్ మొదలైన తెగలు (క్రీస్తు పూర్వం 8000) ఉపయోగించిన బోటు ప్రపంచంలో అత్యంత పురాతన బోటుగా భావిస్తున్నారు.[25] స్విఫ్టర్‌బ్యాంటు సంస్కృతి (సా.శ. 5600) నుంచి స్వదేశీ పూర్వపు మయోలిథిక్ హంటర్-సంగ్రాహకులు దక్షిణ స్కాండినేవియన్ ఎర్టెబోలె సంస్కృతికి సంబంధించినవారని, వీరు నదులు, బహిరంగ జలాలతో బలమైన సంబంధం కలిగి ఉన్నారు.[26] క్రీ.పూ 4800, 4500 మధ్యకాలంలో పొరుగున ఉన్న లీనియర్ కుమ్మరి సంస్కృతి నుండి జంతువుల పెంపకం సాధన, క్రీ.పూ. 4,300, 4,000 మధ్య కాలంలో వ్యవసాయం సాధన నుండి స్వాప్తాబాంట్ ప్రజలు అనుకరించారని భావిస్తున్నారు.[27] స్విఫ్టెర్బంట్ సంబంధిత ఫన్నెల్బీకర్ సంస్కృతికి (క్రీ.పూ.4300-2800) సమాధుల (డోల్మెన్స్ ) ను నిర్మించారు. డ్రెంతేలో పెద్ద రాతి సమాధి స్మారక చిహ్నాలు కనుగొనబడ్డాయి. ఫన్నెల్ బీకర్ వ్యవసాయ సంస్కృతి నుండి పాన్-యూరోపియన్ కార్డుడ్ వేర్ పాస్టోలిస్ట్ కల్చర్ (సా.శ. 2950) కు త్వరితంగా, మృదువుగా పరివర్తన చెందింది.

తరువాతి ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పం నెదర్లాండ్స్, సెంట్రల్ ఐరోపా‌లలో బెల్ బీకర్ సంస్కృతికి (క్రీ.పూ 2700-2100) చెందిన అనేక ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. [28]

వారు తామ్రం బంగారు, తర్వాత కంచు లోహపు పనిని పరిచయం చేసారు.అంతకు ముందుగా పరిచయం లేని అంతర్జాతీయ వర్తక మార్గాలను తెరిచారు. లోహాలు లభించని డచ్ ప్రాంతంలో రాగి కళాఖండాలు లభించడం అంతర్జాతీయ వాణిజ్యానికి నిదర్శనంగా ఉంది.డ్రెంతేలో చాలా మంది అరుదైన కాంస్య వస్తువులను కనుగొన్నారు. ఇది కాంస్య యుగం (క్రీ.పూ.2000-800)లో కూడా ఒక వ్యాపార కేంద్రంగా ఉందని సూచించారు. బెల్ బెకర్ సంస్కృతి స్థానికంగా బార్బేడ్-వైర్ బీకర్ సంస్కృతి (క్రీ.పూ.2100-1800), తరువాత ఎల్ప్ సంస్కృతి (సుమారుగా క్రీ.పూ 1800-800) [29] మధ్యతరగతి కాంస్య యుగం పురావస్తు సంస్కృతిలో తక్కువ నాణ్యతగల మట్టి పాత్రల మార్కర్. ఎల్ప్ సంస్కృతి తొలి దశ తుమ్యులి (క్రీ.పూ 1800-1200) ఉత్తర జర్మనీ, స్కాండినేవియాలో సమకాలీన తుమిలీతో బలంగా ముడిపడివుంద. మధ్య ఐరోపా‌లో తుమ్యులస్ సంస్కృతికి సంబంధించింది. తరువాతి దశ చనిపోయినవారిని దహనం చేయడం. ఉన్న్ఫీల్డ్ సంస్కృతి (క్రీ.పూ 1200-800) ఆచారాలను అనుసరించి క్షేత్రాలలో ఖననం చేయబడిన వాటిలో వారి బూడిదలను ఉంచడం. దక్షిణ ప్రాంతంలో సంబంధిత హిల్వర్సం సంస్కృతి (క్రీ.పూ.1800-800) ఆధిపత్యం వహించింది. ఇది మునుపటి బార్బేడ్-వైర్ బీకర్ సంస్కృతికి బ్రిటన్‌తో సాంస్కృతిక సంబంధాలను వారసత్వంగా పొందింది.

సెల్టిక్, జర్మనిక్, రోమన్ ప్రభావం (క్రీ.పూ. 800 –క్రీ.పూ. 410 AD)

[మార్చు]
  Diachronic distribution of Celtic people from 500 BC
  Expansion into the southern Low Countries by 270 BC

క్రీ.పూ. 800 నుండి ఇనుప యుగం హిల్వర్సం సంస్కృతికి బదులుగా సెల్టిక్ హాల్‌స్టాట్ సంస్కృతి ప్రభావవంతమైనదిగా ఉంది. ఇనుప ఖనిజం సంపదను చిహ్నంగా దేశవ్యాప్తంగా అందుబాటులో ఉంది. వీటిలో బాగ్ ఐరన్ (పోగు ఇనుము) ఉంది. స్మిత్స్ సెటిల్మెంట్ నుండి కాంస్య, అవసరాలకు తగిన ఇనుప పనిముట్లను అందించే నిబంధనలతో సెటిల్మెంట్ చేసాడు. మట్టిలో కనుగొనబడిన ఓస్ (క్రీస్తుపూర్వం 700) కింగ్ సమాధి శవపేటికలో పశ్చిమ ఐరోపాలో అతిపెద్ద రకమైన, బంగారు, పగడపు పొదలతో కూడిన ఇనుప కత్తి ఉంది.

స్కాండినేవియాలో సుమారు క్రీ.పూ. 850 నాటికి క్షీణిస్తున్న వాతావరణం, సుమారు క్రీ.పూ. 650 నాటికి ఎక్కువ క్షీణించింది. ఉత్తరదిక్కుల నుండి జర్మనీ తెగల వలసల ప్రేరణ ఇందుకు కారణంగా ఉండవచ్చు. ఈ వలస పూర్తి అయిన సమయానికి సుమారుగా క్రీ.పూ. 250 కొన్ని సాధారణ సాంస్కృతిక, భాషా సమూహాలు ఉద్భవించాయి.[30][31] నార్త్ సీ జర్మానిక్ ఇంవ్వోలు ఉత్తర భాగంలో దిగువ దేశాలలో నివసించారు. వారు తరువాత ఫ్రిస్కి, ప్రారంభ సాక్సన్‌లో అభివృద్ధి చెందారు. [31] రెండవ వర్గీకరణ వెస్సర్-రైన్ జర్మానిక్ (లేదా ఇష్ట్ వామోన్స్) మధ్య రైన్, వెసెర్ లతో విస్తరించింది, పెద్ద నదుల దక్షిణాన ఉన్న దిగువ దేశాలలో నివసించారు. ఈ సమూహంలో చివరికి సాలియన్ ఫ్రాన్స్‌లో అభివృద్ధి చెందిన గిరిజనులు ఉన్నారు.[31] సెల్టిక్ లా టినే సంస్కృతి (క్రీస్తుపూర్వం 450 రోమన్ గెలుపు వరకు) విస్తృత పరిధిలో విస్తరించిన ప్రాంతాలలో దక్షిణ దేశాల దక్షిణ ప్రాంతం కూడా ఉంది. రోమన్ కాలం వరకు ఇనుప యుగం నార్త్ వెస్ట్‌బ్లాక్ సంస్కృతి వరకు జర్మనీ లేదా సెల్టిక్ అనే మూడు జాతులు, భాష కూడా నెదర్లాండ్‌లో ఉండిపోయిందని కొందరు పరిశోధకులు ఊహించారు.[32][33] చివరికి దీనిని దక్షిణ ప్రాంతంలో " సెల్ట్స్ ", తూర్పు ప్రాంతంలోని జర్మన్లు స్వీకరించారు.

Rhine Frontier of around 70 AD

గల్లిక్ యుద్ధాల సమయంలో రైన్‌కు దక్షిణప్రాంతంలో, పశ్చిమప్రాంతంలో జూలియస్ సీజర్ ఆధ్వర్యంలో రోమన్ సైన్యాలు క్రీ.పూ 57 నుండి క్రీ.పూ. 53 వరకు ఆక్రమణ సాగించారు.[33] సీసార్ ప్రస్తుతం దక్షిణ నెదర్లాండ్స్‌లో ఉన్న రెండు ప్రధాన సెల్టిక్ జాతులు వివరిస్తున్నాడు. మెనాపీ, ఎబ్రోన్స్. రైన్ క్రీ.పూ 12 చుట్టూ రోమ్ ఉత్తర సరిహద్దుగా స్థిరపడింది. లైమ్స్ జర్మానిక్స్:నిజ్మెగాన్, వూర్బర్గ్ వెంట ముఖ్యమైన పట్టణాలు తలెత్తాయి. గల్లియా బెల్జియా మొదటి భాగంలో, లైంస్‌కు దక్షిణంలో జర్మనీ లోతట్టు ప్రాంతం రోమన్ ప్రొవింస్‌లో భాగంగా మారింది. రోనె ఉత్తర ప్రాంతంలో ఉన్న ఫ్రిస్సి, రోమన్ పాలనకు వెలుపల (కానీ దాని ఉనికి, నియంత్రణ కాదు) మిగిలి పోయింది. జర్మనీ సరిహద్దు తెగలు రోమన్ బాటివి, కానానఫేట్ల అశ్వికదళంలో పనిచేసారు.[34] బాటివి క్రీ.పూ 69 లో బటావియన్ తిరుగుబాటులో రోమన్లకు వ్యతిరేకత అధికరించినప్పటికీ తిరుగుబాటుదారులు చివరికి ఓడిపోయారు. బాటివి తరువాత సాలియన్ ఫ్రాన్‌కు సమాఖ్యలోకి ఇతర తెగలు విలీనం అయ్యాయి. మూడో శతాబ్దం మొదటి అర్ధభాగంలో దీని గుర్తింపు కలిగింది. [35] సిలియాన్ ఫ్రాన్‌క్స్ రోమన్ గ్రంథాలలో మిత్రడుగా, శత్రువులుగా కనిపిస్తాడు. నాల్గవ శతాబ్దంలో తూర్పు నుండి సాక్సన్స్ సమాఖ్య రోమన్ భూభాగానికి తరలించాలని వత్తిడి చేయబడింది. వెస్ట్ ఫ్లాండర్స్, నైరుతి నెదర్లాండ్స్‌లో వారి కొత్త స్థావరం నుండి వారు ఇంగ్లీష్ ఛానల్పై దాడి చేశారు. రోమన్ బలగాలు ఈ ప్రాంతాన్ని వదిలి వేశాయి. అయితే జూలియన్ ది అపోస్టేట్ (358) కాలం ఫ్రాన్‌క్స్‌ను బహిష్కరించలేదు. సాలియన్ ఫ్రాన్క్స్ టొక్డ్రియారియలో ఫోడెరాటిగా స్థిరపడేందుకు అనుమతించబడే వరకు ఫ్రాన్‌క్స్‌ భయం కొనసాగింది.[35] వాతావరణ పరిస్థితుల దిగజారి, రోమన్ల ఉపసంహరణ తరువాత ఫ్రిస్సి ఉత్తర నెదర్లాండ్స్ నుండి అదృశ్యమయ్యాడు. బహుశా రోమన్ భూభాగానికి సి. 296. తరువాతి రెండు శతాబ్దాలుగా తీరప్రాంత భూములలో ప్రజలు అధికంగా నివసించ లేదు.[36]

ఆరంభకాల మద్య యుగం (411–1000)

[మార్చు]
Franks, Frisians and Saxons (710s AD)

ఆ ప్రాంతంలోని రోమన్ ప్రభుత్వం పతనమైన తరువాత ఫ్రాంక్లు తమ భూభాగాలను అనేక రాజ్యాలతో విస్తరించారు. 490 వ దశకంలో మొదటి క్లోవిస్ ఫ్రాన్క్విష్ సామ్రాజ్యంలో దక్షిణ నెదర్లాండ్స్‌లో ఈ భూభాగాలను జయించి ఏకీకరించి, అక్కడి నుండి గాల్‌లో తన విజయయాత్రను కొనసాగించాడు. ఈ విస్తరణ సమయంలో ఫ్రాంక్లు దక్షిణప్రాంతానికి వలసవచ్చాడు. చివరకు స్థానిక ప్రజల వల్గార్ లాటిన్‌ను స్వీకరించాడు.[31] ఓల్డ్ ఫ్రాన్కిష్ మాట్లాడటం కొనసాగించిన ఫ్రాంక్లు వారి మాతృభూమిలో శతాబ్దం నాటికి ఓల్డ్ ఫ్రాన్కన్ లేదా ఓల్డ్ డచ్‌లోకి ప్రవేశించారు.[31] ఒక డచ్-ఫ్రెంచ్ భాష సరిహద్దు ఉనికిలోకి వచ్చింది.[31][37]

Frankish expansion (481 to 870 AD)

ఫ్రాన్క్స్ ఉత్తరప్రాంతంలో తీరంపై వాతావరణ పరిస్థితులు మెరుగుపడ్డాయి. మైగ్రేషన్ పీరియడ్ సమయంలో వదిలివేయబడిన భూమి మళ్లీ సాక్సన్స్ చేత దగ్గరి సంబంధిత అంగ్లెస్ జూత్స్, పురాతన ఫ్రిస్సి ప్రజలతో పునరుద్ధరించబడింది.[38] ఆంగ్లో-సాక్సన్స్ అని పిలవబడేవారు చాలామంది ఇంగ్లాండ్‌కు తరలివెళ్లారు. వారు ఫ్రిస్సియన్లుగా, వారి భాషకు ఫ్రిస్సి అని పిలవబడింది.నివసించిన భూమి ప్రిస్సి పేరుతో పిలువబడింది.[38] ఫ్రిస్సి భాషను దక్షిణ నార్త్ సీ తీరం వెంట మాట్లాడేవారు. ఇది ఇప్పటికీ ఖండాంతర ఐరోపా దేశాలలో ఆంగ్ల భాషలకు చాలా దగ్గరగా సంబంధం కలిగిన భాషగా ఉంది. ఏడవ శతాబ్దం నాటికి కింగ్ అల్డేగిసెల్, కింగ్ రెడ్ బాడ్ కాలంలో ఇది ఒక పశ్చిమ సామ్రాజ్యంగా (650-734) ఉట్రెచ్ట్ అధికార కేంద్రంగా ఉద్భవించింది.[38][39] అయితే డోర్స్టాడ్ ఒక అభివృద్ధి చెందుతున్న వాణిజ్య ప్రదేశం.[40][41] 600, సుమారు 719 మధ్య నగరాలు తరచుగా ఫ్రిస్సియన్లు, ఫ్రాంక్ల మధ్య పోరాడాయి. 734 లో బోర్న్ యుద్ధం, వరుస యుద్ధాల తరువాత ఫ్రిస్నియన్లు ఓడించబడ్డారు. ఫ్రాన్క్స్ ఆమోదంతో ఆంగ్లో-సాక్సాన్ మిషనరీ విలిబోర్డ్ పశ్చిమ ప్రాంత ప్రజలను క్రైస్తవ మతంలోకి మార్చాడు. అతను ఉక్రెచ్ట్ ఆర్చ్డియోసెన్‌ను స్థాపించి ఫ్రిస్సియన్ల బిషప్ అయ్యారు. అతని వారసుడు బొనిఫేస్ 754 లో డోక్యం లోని ఫ్రిస్షియన్లచే హత్య చేయబడ్డాడు.

Rorik of Dorestad, Viking ruler of Friesland (romantic 1912 depiction)
Lotharingia after 959 with the language border dotted in red

రోమన్ సామ్రాజ్యం తర్వాత ఫ్రాన్కిష్ కారోలింగ్య సామ్రాజ్యం అభివృద్ధి చెంది పశ్చిమ ఐరోపాలో అత్యధిక భాగాన్ని నియంత్రించింది. అయితే 843 నాటికి ఇది తూర్పు, మధ్య, వెస్ట్ ఫ్రాన్సియా అనే మూడు భాగాలుగా విభజించబడింది. ప్రస్తుతం నెదర్లాండ్స్‌ మధ్యధరా ఫ్రాన్సియాలో భాగం అయ్యింది. ఇది బలహీనమైన రాజ్యంగా ఉన్నందున బలమైన పొరుగువారిచే అనేక విభజనలకు, విలీనం ప్రయత్నాలకు లోనైంది. ఇటలీ రాజ్యంలో ఉత్తరాన ఉన్న ఫ్రిసియా నుండి భూభాగాలను విలీనం చేసుకుంది. సుమారు 850లో మిడిల్ ఫ్రాన్సియాకు చెందిన మొదటి లాథైర్ డోర్స్టాడ్ వైకింగ్ రోర్నిక్‌ను ఫ్రిరియాలోని అధిక భాగానికి పాలకునిగా అంగీకరించాడు.[42] మధ్య ఫ్రాంకియా రాజ్యం విభజించబడినప్పుడు ఆల్ఫ్‌కు ఉత్తరప్రాంతంలో ఉన్న భూములు రెండవ లాథైర్‌కు తరలివెళ్లాయి ఇవి లోథేరేషియాగా పేర్కొనబడ్డాయి. 869 లో అతను మరణించిన తరువాత లోథరేనియాని ఎగువ, దిగువ లోథరేనియాలుగా విభజించారు. 870 లో దిగువ భాగంలో ఉన్న దేశాలు సాంకేతికంగా తూర్పు ఫ్రాన్సియాలో భాగం అయ్యాయి. అయితే వైకింగ్స్ నియంత్రణలో ఉన్న ఈప్రాంతంలోని పశ్చిమ సముద్రతీరాలు, నదుల వెంట రక్షణలేని ఫ్రాకిష్ ఫ్రిసియన్ పట్టణాలను వైకింగులు దోపిడీ చేసారు. సుమారుగా 879 లో ఫ్రిసియన్ భూభాగం మీద మరొక వైకింగ్ దాడి జరిగింది. వైకింగ్ దాడులు ఈ ప్రాంతంలో ఫ్రెంచ్, జర్మన్ లార్డ్స్‌ను బలహీనపరిచాయి. వైకింగ్లకు ప్రతిఘటన ఏదైనా ఉంటే అది స్థానిక అధికారుల నుండి వచ్చింది. పాక్షిక-స్వతంత్ర దిగువ లోథెరేషియా విచ్ఛేదనమై అందులోని రాజ్యాలు పాక్షికంగా స్వతంత్ర దేశాలుగా ప్రకటించుకున్నాయి.ఈ స్థానిక ప్రభువులలో ఒకరైన గోరోల్ఫ్ ప్రభువు హెర్లాండ్ గాడ్ఫ్రిడ్ను హతమార్చడానికి సహాయం చేసిన తరువాత ఫ్రిసియాలో ప్రభుత్వాధికారాన్ని స్వంతం చేసుకోవడంతో వైకింగ్ పాలన ముగిసింది.

మద్య యుగం (1000–1384)

[మార్చు]

10 వ, 11 వ శతాబ్దాలలో పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం (తూర్పు ఫ్రాన్సియా, తరువాత లోథరేరియా తరువాతి రాజ్యం) తక్కువ దేశాలను పరిపాలించింది. కానీ రాజకీయ ఐక్యతను కొనసాగించలేకపోయింది. శక్తివంతమైన స్థానిక ప్రముఖులు వారి నగరాలు కౌంటీలు, డచీలను ప్రైవేటు రాజ్యాలుగా మార్చారు. అది చక్రవర్తికి కొంత బాధ్యతగా భావించబడింది. హాలండ్, హైనౌట్, ఫ్లన్డర్స్, గెలె, బ్రబంట్, ఉట్రెచ్ట్ నిరంతర యుద్ధంలో లేదా వైరుధ్యంగా ఏర్పడిన వ్యక్తిగత సంఘాల ఏర్పరచుకుని పరస్పరం కలహించుకుంటూ ఉన్నారు.ఫ్రిషియన్ హాలండ్ కౌంటీలో నివసిస్తున్న చాలామంది ప్రజలకు భాష, సంస్కృతిగా ఉంది. ఫ్లాన్డెర్స్, బ్రబంట్ నుండి ఫ్రాంకిష్ స్థావరం అభివృద్ధి చెందడంతో ప్రాంతం త్వరగా ఓల్డ్ లోకల్ ఫ్రాంకోనియన్ (లేదా ఓల్డ్ డచ్) గా మారింది. ఉత్తరప్రాంతంలో ఉన్న ఫ్రిసియా (ఇప్పుడు ఫ్రైస్ల్యాండ్, గ్రానిన్గెన్)మినహా మిగిలినవి స్వతంత్ర రాజ్యాలుగా వ్యవహరించడం కొనసాగింది. స్వంత సంస్థలను (మిళితంగా "ఫ్రిస్షియన్ స్వేచ్ఛ" అని పిలిచారు), భూస్వామ్య వ్యవస్థను విధించటంపట్ల వ్యతిరేకత ప్రదర్శించారు.

సుమారు సా.శ. 1000 అనేక వ్యవసాయ అభివృద్ధి కారణంగా ఆర్థికవ్యవస్థ వేగంగా అభివృద్ధి చెందడం ప్రారంభమైంది, అధిక ఉత్పాదకత కార్మికులు మరింత భూమిని పెంచేందుకు లేదా వ్యాపారులగా మారడానికి వీలు కల్పించింది. పట్టణాలు మఠాలు, కోటలు చుట్టూ వృద్ధి చెందాయి. పట్టణ ప్రాంతాలలో ప్రత్యేకించి ఫ్లాన్డెర్స్, తరువాత బ్రబంట్లలో ఒక వర్తక మధ్యతరగతి అభివృద్ధి చెందడం ప్రారంభమైంది.సంపన్న నగరాలు సార్వభౌమాధికారం నుండి విశేషాధికారం కొనుగోలు చేసాయి. బ్రుగ్గీ, అంట్వార్ప్ వాటి విశేషాధికారాలతో స్వల్పంగా స్వతంతంత్ర స్వంత హక్కులతో తరువాత ప్రధాన నగారాలుగా ఐరోపాలో అభివృద్ధి చెందాయి.

సుమారు సా.శ. 1100 లో ఫ్లాండర్స్, ఉట్రెచ్ట్ రైతులు పశ్చిమ నెదర్లాండ్‌లో జనావాసాలు లేని చిత్తడి భూమిని ఎండబెట్టడం, పెంపొందించడం ప్రారంభించి కేంద్రం అధికారంలో కౌంటీగా చేసారు. 1350, 1490 ల మధ్య హూలాండ్, కాడ్ వార్స్‌లో హాలండ్ కౌంట్ టైటిల్ పోరాడారు. కోక్ విభాగం మరింత ప్రగతిశీల నగరాలుగా ఉండేది. హుక్ సమూహం సంప్రదాయవాద కులీనులుగా ఉండేవారు. ఈ ప్రముఖులు హాలండ్ను జయించడానికి డ్యూక్ ఫిలిప్ గుడ్ ఆఫ్ బుర్గుండిని (ఫ్లాన్డెర్స్ కౌంట్ ) ఆహ్వానించారు.

బర్గుండియన్, హబ్స్‌బర్గ్ నెదర్‌లాండ్స్ (1384–1581)

[మార్చు]
ది ఫోర్ డేస్ 'బ్యాటిల్, 1- 1666 జూన్ 4 (రెండో ఆంగ్లో-డచ్ యుద్ధం) పీటర్ కార్నెలిజ్ వాన్ సెస్ట్
14 వ శతాబ్దం చివరలో తక్కువ దేశాలు

ప్రస్తుతం నెదర్లాండ్స్, బెల్జియం దేశాల్లోని పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం, ఫ్రెంచ్ ఫెప్పెస్ 1433 లో బుర్గుండి డ్యూక్ ఫిలిప్ ది గుడ్చే వ్యక్తిగత యూనియన్లో ఐక్యమయ్యాయి. 1384 నుండి 1581 వరకు వాలోయిస్- బుర్గుండి, వారి హాబ్స్బర్గ్ వారసుల సభ దిగువ దేశాలను పరిపాలించింది. బుర్గుండియన్ యూనియన్‌కు ముందు డచ్ వారు తాము నివసిస్తున్న పట్టణం లేదా వారి స్థానిక డచీ లేదా కౌంటీ గుర్తింపుతో ప్రత్యేకత కలిగి ఉన్నారు. బుర్గుండియన్ కాలంలో జాతీయ రహదారి ప్రారంభమైంది. నూతన పాలకులు డచ్ వ్యాపార ప్రయోజనాలను సమర్ధించారు. తరువాత వాణిజ్యం వేగంగా అభివృద్ధి చెందింది. హాలండ్ కౌంటీ నౌకాదళాలు హాన్సియాటిక్ లీగ్ అనేక ఓడలను ఓడించాయి. ఆంస్టర్‌డ్యాం అభివృద్ధి చెంది 15 వ శతాబ్దంలో ఐరోపాలో, బాల్టిక్ ప్రాంతం ధాన్యరవాణాకు ప్రధాన వాణిజ్య నౌకాశ్రయంగా మారింది. ఆంస్టర్‌డ్యాం బెల్జియం, ఉత్తర ఫ్రాన్స్, ఇంగ్లాండ్ ప్రధాన నగరాలకు ధాన్యాన్ని పంపిణీ చేసింది. ఈ వాణిజ్యం చాలా ముఖ్యమైనది. ఎందుకంటే హాలాండ్ తనకు తానే తగినంత ఆహార ధాన్యాన్ని ఉత్పత్తి చేయలేక పోయింది. పారుదల కొరకు నిర్వహించటానికి వీలు కానంతగా మునుపటి మాగాణి భూములకు నీటిని పారించడం అసాధ్యం అయింది.

William I, Prince of Orange (William the Silent), leader of the Dutch Revolt

హబ్బర్గ్ ఐదవ చార్లెస్ పాలనలో పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం, స్పెయిన్ రాజు ప్రస్తుత నెదర్లాండ్స్ ప్రాంతంలోని అన్ని ఫిప్లు పదిహేడు ప్రాంతాలు సమైక్యం అయ్యాయి. అయ్యాయి ప్రస్తుతము ప్రస్తుతం బెల్జియం, లక్సెంబర్గ్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ లలో ఉన్న సమీప భూములు. 1568 లో ప్రావీంసులు, వారి స్పానిష్ పాలకుడు మధ్య ఎనభై సంవత్సరాల యుద్ధం ప్రారంభమైంది. 1579 లో పదిహేడు ప్రోవిన్సుల ఉత్తర భాగంలో ఐరోపా ఆఫ్ ఉట్రెచ్‌ను నకిలీ చేసింది. తమ రక్షణ కొరకు వీరు స్పానిష్ సైన్యానికి మద్దతు ఇవ్వడానికి ఒకరికంటే ఒకరు పోటీ పడ్డారు.[43] ఉట్రేచ్ట్ యూనియన్ ఆధునిక నెదర్లాండ్స్ పునాదిగా చూడబడుతుంది. 1581 లో ఉత్తర ప్రావిసులు స్వతంత్ర ప్రకటనను ఆమోదించాయి. దీనిలో ప్రావిన్స్లు ఉత్తర ప్రావిన్సులలో రాజుగా ఉన్న రాజుగా రెండవ ఫిలిప్‌ను అధికారికంగా తొలగించాయి. [44] ఇంగ్లాండ్ ప్రొటెస్టంట్ క్వీన్ మొదటి ఎలిజబెత్ స్పెయిన్కు వ్యతిరేకంగా డచ్ పోరాటంలో సానుభూతిపొందింది, డచ్ వారి కాథలిక్ స్పానిష్‌కు యుద్ధానికి సహాయంగా 7,600 మంది సైనికులను పంపింది.[45] డచ్ తిరుగుబాటుకు లాస్సెస్టర్ మొదటి ఎర్ల్ రాబర్ట్ డడ్లీ ఆధ్వర్యంలో ఆంగ్ల సైన్యం నిజమైన ప్రయోజనం చేకూచలేదు. [46]

రెండవ ఫిలిప్, ఐదవ చార్లెస్ కుమారుడు వారిని సులభంగా వెళ్లనివ్వడానికి సిద్ధంగా లేరు. 1648 వరకు యుద్ధం కొనసాగింది, 4వ ఫిలిప్ రాజు కింద స్పెయిన్ మొన్‌స్టర్ పీస్ లోని ఏడు వాయవ్య ప్రాంతాల స్వాతంత్ర్యాన్ని గుర్తించింది. దక్షిణ రాష్ట్రాల భాగాలు కొత్త రిపబ్లికన్-వర్తక సామ్రాజ్యం వాస్తవిక కాలనీలుగా మారింది.

డచ్ రిపబ్లిక్ (1581–1795)

[మార్చు]

వారి స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించిన తరువాత హాలెండ్, జీలాండ్, గ్రానిన్జెన్, ఫ్రైస్ల్యాండ్, ఉట్రెచ్ట్, ఓరిజిస్సెల్, జెల్దర్ల్యాండ్ రాజ్యాల సమాఖ్యను ఏర్పరచాయి. ఈ డచీలు లార్డ్స్ వైపు, కౌంటీలు స్వతంత్రంగా ఉండి వారి సొంత ప్రభుత్వాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. స్టేట్స్ జనరల్, సమష్టి ప్రభుత్వం, హాగ్లో నుండి ఏడు రాజ్యాలలో ప్రతినిధులను నియమించి పాలన సాగించింది. డ్రెంతే తక్కువ జనాభా ప్రాంతం కూడా రిపబ్లిక్‌లో భాగంగా ఉంది. అయినప్పటికీ ఇది ప్రావిన్సులలో ఒకటిగా పరిగణించబడలేదు. అంతేకాక రిపబ్లిక్ ఎనభై సంవత్సరాల యుద్ధ సమయంలో ఫ్లాన్డెర్స్, బ్రబంట్, లింబింగులలో జనరల్ ల్యాండ్స్ ఆక్రమిస్తూ వచ్చింది. వారి జనాభా ప్రధానంగా రోమన్ క్యాథలిక్‌గా ఉంది. ఈ ప్రాంతాలు వారి సొంత ప్రభుత్వ నిర్మాణాన్ని కలిగి లేవు, రిపబ్లిక్, స్పానిష్ నియంత్రిత దక్షిణ నెదర్లాండ్స్ మధ్య బఫర్ జోన్‌గా ఉపయోగించబడ్డాయి.[47]

హెండ్రిక్ అవర్కాంప్ (1620 లు) చేత క్యాంపన్ నగరానికి సమీపంలోని స్కేటర్లతో వింటర్ ల్యాండ్ స్కేప్
1656 లో ఆమ్స్టర్డ్యామ్ డాం స్క్వేర్

17 వ శతాబ్దంలో డచ్ స్వర్ణ యుగంలో డచ్ సామ్రాజ్యం పోర్చుగల్, స్పెయిన్,ఫ్రాన్స్, ఇంగ్లాండ్ లతో పాటు ప్రధాన సముద్రయాన, ఆర్థిక శక్తులలో ఒకటిగా మారింది. సైన్స్, మిలిటరీ, కళ (ముఖ్యంగా పెయింటింగ్) ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రశంసలు పొంది ఉన్నాయి. 1650 నాటికి డచ్ 16,000 వాణిజ్య నౌకలను కలిగి ఉంది.[48] డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ, డచ్ వెస్ట్ ఇండియా కంపెనీ 1624-1662, 1664-1667 మధ్య తైవాన్ ఉత్తర భాగాలను పాలించటంతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా కాలనీలు, వర్తక స్థానాలను స్థాపించారు.

1614 లో మాన్హటన్ దక్షిణ భాగంలో న్యూ అంస్టర్‌డ్యాం స్థాపనతో ఉత్తర అమెరికాలోని డచ్ స్థావరం ప్రారంభమైంది. దక్షిణ ఆఫ్రికాలో డచ్ కేప్ కాలనీ 1652 లో స్థిరపడింది. దక్షిణ అమెరికాలోని డచ్ కాలనీలు సారవంతమైన గయానాలోని అనేక నదులు మైదానాలు, సురినామ్ కాలనీ (ఇప్పుడు సురినామ్) స్థాపించబడ్డాయి. ఆసియాలో డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ (ప్రస్తుతం ఇండోనేషియా)ను స్థాపించింది. జపాన్ డెజీమాలో మాత్రమే పశ్చిమ వ్యాపార వర్గాన్ని స్థాపించింది.

చాలా ఆర్థిక చరిత్రకారులు నెదర్లాండ్స్‌ను ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి పూర్తి పెట్టుబడిదారీ దేశంగా భావిస్తారు. ఆధునిక ఐరోపాలో ఇది సంపన్న వ్యాపార నగరం (ఆమ్స్టర్డామ్), మొట్టమొదటి పూర్తి సమయ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ కలిగివుంది. వ్యాపారుల ఆవిష్కరణ బీమా, పదవీ విరమణ నిధులు అలాగే బూమ్-బన్ను చక్రం, ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి ఆస్తి-ద్రవ్యోల్బణ బబుల్, 1636-1637 తులిప్ మానియా, ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి బియర్ రైడర్, ఐజాక్ లె మైరే, ఎవరు ధరలను డంప్ చేయడం ద్వారా ధరలను తగ్గించి దానిని తిరిగి డిస్కౌంట్లో కొనుగోలు చేశారు.[49] 1672 లో - డచ్ చరిత్రలో రాంజ్యాజెర్ (డిజాస్టర్ ఇయర్) గా పిలిచేవారు - డచ్ రిపబ్లిక్ ఫ్రాన్స్, ఇంగ్లాండ్, మూడు జర్మన్ బిషప్రిక్స్‌తో ఏకకాలంలో యుద్ధం జరిగింది. సముద్రంలో పశ్చిమ ఇంగ్లీష్, ఫ్రెంచ్ నావికా దళాలను నెదర్లాండ్స్ పశ్చిమ తీరాలలో విజయవంతంగా అడ్డుకోగలదు. అయితే భూమిపై తూర్పు నుండి వచ్చే ఫ్రెంచ్, జర్మన్సైన్యాల తాకిడికి ఇది దాదాపుగా అంతరించింది. ఆటుపోటులు హాలెండ్ భూభాగాలను ముంచెత్తిన తరువాత తిరిగి తన పూర్వ వైభవాన్ని తిరిగి పొందలేకపోవడమేగాక 18 వ శతాబ్దంలో తిరోగమనంలోకి వచ్చింది. ఇంగ్లాండ్ నుండి ఆర్థిక పోటీ, రెండు ప్రధాన వర్గాల మధ్య దీర్ఘకాల ప్రత్యర్థులు డచ్ సొసైటీ, రిపబ్లికన్ స్టాట్స్‌జెజిండెన్, స్టాండర్డ్ ది ప్రిన్స్‌డెజిండెన్ మద్దతుదారులు ప్రధాన రాజకీయ విభాగాలుగా ఉన్నారు.[50]

బటవియన్ రిపబ్లిక్, కింగ్డం (1795–1890)

[మార్చు]

విప్లవాత్మక ఫ్రాన్స్ సాయుధ మద్దతుతో డచ్ రిపబ్లికన్లు బటావియన్ రిపబ్లిక్‌ను ప్రకటించారు. ఫ్రెంచ్ రిపబ్లిక్ తరువాత రూపొందించబడింది. 1795 జనవరి 19 లో నెదర్లాండ్స్ ఒక సమైక్య రాజ్యాన్ని అందించింది. ఆరంజ్ ఐదవ విలియమ్ ఆఫ్ ఆరంజ్ ఇంగ్లాండ్కు పారిపోయారు. కానీ 1806 నుండి 1810 వరకు నెదర్లాండ్ బోనాపార్టీ నెదర్లాండ్‌ను మరింత సమర్థవంతంగా నియంత్రించడానికి తన సోదరుడు లూయిస్ బొనపార్టీ పాలక రాజ్యంగా హాలండ్ రాజ్యం ఏర్పాటు చేయబడింది. అయినప్పటికీ కింగ్ లూయిస్ బొనపార్టే తన సోదరుడికి బదులుగా డచ్ ప్రయోజనాలను అందించడానికి ప్రయత్నించాడు. అతనిని 1810 జూలై 1 జూలై 1 లో విడిచిపెట్టాడు. ఫ్రెంచి చక్రవరి ఒక సైన్యం పంపాడు 1813 నాటి శరదృతువు వరకు నెపోలియన్ " లీప్జిగ్ యుద్ధం " ఓడించిన తరువాత నెదర్లాండ్స్‌ ఫ్రెంచ్ సామ్రాజ్యంలో భాగంగా మారింది.

డచ్ వలస సామ్రాజ్యం చిహ్నం. లేత ఆకుపచ్చ: డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీచే నిర్వహించబడుతున్న భూభాగాల ద్వారా ఏర్పడిన భూభాగాలు;ముదురు ఆకుపచ్చ: డచ్ వెస్ట్ ఇండియా కంపెనీ. పసుపు రంగులో ఉన్న భూభాగాలు 19 వ శతాబ్దంలో ఆక్రమించబడ్డాయి.

1813 లో చివరు స్టాఢోల్డర్ కుమారుడు విలియం ఫ్రెడరిక్ నెదర్లాండ్స్కు తిరిగి వెళ్లి నెదర్లాండ్‌కు తనకు తాను సార్వభౌమాధికారం కలిగిన రాకుమారునిగా ప్రకటించాడు. రెండు సంవత్సరాల తరువాత ఫ్రాన్స్ ఉత్తర సరిహద్దులో బలమైన దేశం సృష్టించేందుకు వియన్నా కాంగ్రెస్ ఉత్తరప్రాంతంలో దక్షిణ నెదర్లాండ్లను కలుపుకుంది. విలియం ఫ్రెడెరిక్ ఈ యునైటెడ్ నెదర్లాండ్స్‌ను ఒక సామ్రాజ్యం స్థాయికి అధికరించాడు. తాను రాజు మొదటి విలియంగా ప్రకటించాడు.

అదనంగా విలియమ్ తన జర్మన్ ఆస్తులకు బదులుగా లక్సెంబర్గ్ వంశపారంపర్య గ్రాండ్ డ్యూక్ అయ్యారు. ఏదేమైనా దక్షిణ నెదర్లాండ్స్ సాంస్కృతికంగా ఉత్తర నుండి 1581 నుండి వేరుగా ఉండి తిరుగుబాటు చేసింది. 1830 లో బెల్జియం (1839 లో నెదర్లాండ్స్ రాజ్యం డిక్రీ రూపొందించినట్లుగా ఉత్తర ఇంగ్లండ్ చేత గుర్తించబడింది) స్వాతంత్ర్యం పొందింది. లక్సెంబర్గ్, నెదర్లాండ్స్ మధ్య వ్యక్తిగత యూనియన్ 1890 లో తెగత్రెంచబడింది. మూడవ విలియం పురుష వారసులు లేకుండా మరణించాడు. అతని కుమార్తె రాణి విల్హెల్మినా తదుపరి గ్రాండ్ డచెస్ కావడానికి ఆక్రమణ చట్టాలు నిరోధించాయి.

1830 లో జావా యుధ్ధం ముగిసే సమయానికి డిపోనెగోరో జనరల్ డి కాక్‌కు సమర్పించడం; పెయింటింగ్ నికోలాస్ పిఎన్మాన్

బెల్జియన్ విప్లవం, డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్లోని జావా యుద్ధం నెదర్లాండ్స్‌ను దివాలాకు అంచుకు తీసుకువచ్చాయి. ఏదేమైనప్పటికీ 1830 లో వ్యవసాయ వ్యవస్థ ప్రవేశపెట్టబడింది; డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్లో 20% గ్రామీణ భూమి ఎగుమతి కోసం ప్రభుత్వ పంటలకు అంకితమై ఉంది. ఈ పాలసీని డచ్ సంపన్న సంపదను తీసుకువచ్చి. కాలనీ స్వయం సమృద్ధిని చేసింది. మరోవైపు వెస్ట్ ఇండీస్ (డచ్ గయానా, కురాకో, డిపెండెన్సీసెస్) లోని కాలనీలు ఆఫ్రికన్ బానిసలపై ఎక్కువగా ఆధారపడ్డాయి. ఇందులో డచ్ భాగంగా 5-7% లేదా అర్ధ మిలియన్ ఆఫ్రికన్ల కంటే ఎక్కువగా అంచనా వేయబడింది. నెదర్లాండ్స్ 1863 లో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేసింది.[51] అంతేకాక, సురినామెలో బానిసలు 1873 లో మాత్రమే పూర్తిగా విముక్తి పొందవచ్చు, ఎందుకంటే చట్టప్రకారం తప్పనిసరిగా 10 సంవత్సరాల పరివర్తన ఉండాలని నిర్దేశించింది. [52] 19 వ శతాబ్ద రెండవ అర్ధభాగంలో పారిశ్రామికీకరణ చేసిన చివరి యూరోపియన్ దేశాలలో డచ్ ఒకటి.

ప్రపంచ యుద్ధాలు, నేపథ్యం (1890–ప్రస్తుతం)

[మార్చు]
Rotterdam after German air raids in 1940

నెదర్లాండ్స్ మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో తటస్థంగా ఉండిపోయింది. ఎందుకంటే 1916 లో బ్రిటీష్ రాయల్ నావికా దళం నిరోధించినంత వరకు నెదర్లాండ్స్ వస్తువుల దిగుమతి జర్మన్ మనుగడకు ఆధారంగా ఉండేది.[53] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో నెదర్లాండ్స్ నాజీ జర్మనీ 1940 మే 10 న దాడికి గురైంది. సైన్యం ప్రధాన అంశం రాటర్డామ్ బ్లిట్జ్ డచ్ వత్తిడితో నాలుగు రోజుల తరువాత లొంగిపోవలసిన అవసరం పరిస్థితి ఎదురైంది. ఆక్రమణ సమయంలో దాదాపు 1,00,000 పైగా డచ్ యూదులను [54]

మంది చాలామంది డచ్ సహాయంతో నాజి నిర్మూలన శిబిరాలకు రవాణా చేశారు. వారిలో కొంతమంది మాత్రమే ప్రాణాలతో మిగిలారు. డచ్ కార్మికులు జర్మనీలో నిర్బంధ కార్మికులుగా నిర్బంధించబడ్డారు. ప్రతిఘటించిన పౌరులు జర్మన్ సైనికుల దాడులలో ప్రతీకారంగా చంపబడ్డారు. గ్రామీణ ప్రాంతాలను ఆహారం కోసం దోచుకున్నారు. జర్మన్ల నుండి యూదులను దాచడం ద్వారా తమ జీవితాలను పణంగా పెట్టిన వేలాది మంది డచ్లు ఉన్నప్పటికీ, 20,000 పైగా డచ్ ఫాసిస్టులు వాఫెన్ ఎస్ఎస్,[55]లో [56] రాజకీయ సహకారులు ఫాసిస్ట్ ఎన్.ఎస్.బి. సభ్యులు, ఆక్రమిత నెదర్లాండ్స్లోని ఏకైక చట్టపరమైన రాజకీయ పార్టీ తూర్పు ఫ్రంట్లో చేరి పోరాడారు.1941డిసెంబరు 8 న లండన్లోని డచ్ ప్రభుత్వం బహిష్కరణ, జపాన్ యుద్ధాన్ని ప్రకటించింది, [57] కానీ డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ (ఇండోనేషియా) జపాన్ ఆక్రమణను నిరోధించలేకపోయింది.[58] 1944-45లో కెనడియన్, బ్రిటీష్, పోలిష్ సైనికులను కలిగి ఉన్న మొదటి కెనడియన్ సైన్యం నెదర్లాండ్స్ ను విడుదల చేయటానికి బాధ్యత వహిస్తుంది. [59] కానీ త్వరలోనే వి.ఇ. డే తర్వాత డచ్ కొత్త ఇండోనేషియా రిపబ్లిక్పై ఒక వలసవాద యుద్ధం జరిగింది.

Former Prime Ministers Wim Kok, Dries van Agt, Piet de Jong, Ruud Lubbers and Jan Peter Balkenende with Prime Minister Mark Rutte, in 2011

1954 లో నెదర్లాండ్స్ రాజ్యానికి చార్టర్ నెదర్లాండ్స్ రాజకీయ నిర్మాణాన్ని సంస్కరించింది. ఇది అంతర్జాతీయ విప్లవం అపసవ్యీకరణకు దారితీసింది. సురినాం, కురాకో, డిపెన్డెన్సీల డచ్, ఐరోపా దేశం అన్ని రాజ్యంలో దేశాలు అయ్యాయి. ఇండోనేషియా 1945 ఆగస్టులో (1949 లో గుర్తించబడింది) స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించింది. అందువలన సంస్కరించబడిన రాజ్యంలో భాగం కాదు. సురినామ్ 1975 లో అనుసరించింది. యుద్ధం తరువాత నెదర్లాండ్స్ తటస్థతకు గురైన తరువాత పొరుగు రాష్ట్రాలతో దగ్గరి సంబంధాలను పొందింది. నెదర్లాండ్స్, బెనెలూక్స్, నాటో, యురాటోమ్, ఐరోపా బొగ్గు, స్టీల్ కమ్యూనిటీ స్థాపక సభ్యదేశాలలో ఒకటి. ఇది ఇ.ఇ.సి. (కామన్ మార్కెట్), తర్వాత యూరోపియన్ యూనియన్‌గా పరిణామం చెందింది. జనాభా సాంద్రతను తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం-ప్రోత్సహించిన వలస ప్రయత్నాలు యుద్ధంలో కొంతమంది 5,00,000 డచ్ ప్రజలను దేశం నుంచి విడిచిపెట్టాలా చేసాయి. [60] 1960 లు, 1970 లు గొప్ప సాంఘిక, సాంస్కృతిక మార్పుల సమయం, వేగవంతమైన నృత్యాలు (స్తంభీకరణ ముగింపు) వంటివి, రాజకీయ, మతపరమైన మార్గాలతో పాటుగా పాత విభాగాల క్షయం గురించి వివరించే ఒక పదం. యువత, ప్రత్యేకించి విద్యార్థులు, సాంప్రదాయిక తంత్రాలు తిరస్కరించారు, మహిళల హక్కులు, లైంగికత, నిరాయుధీకరణ, పర్యావరణ సమస్యల వంటి అంశాలలో మార్పు కోసం ముందుకు వచ్చారు.

2002 లో యూరో ఫియట్ డబ్బుగా ప్రవేశపెట్టబడింది, 2010 లో నెదర్లాండ్స్ ఆంటిల్లీస్ రద్దు చేయబడింది. ప్రతి భవిష్యత్ హోదాను గుర్తించేందుకు ప్రతి ద్వీపంలో రిఫరెండమ్స్ నిర్వహించబడ్డాయి. దీని ఫలితంగా బోనైర్, సింట్ యుస్టాటియస్, సాబా ద్వీపాలు (బి.ఇ.ఎస్.ద్వీపాలు) నెదర్లాండ్స్‌తో మరింత దగ్గరి సంబంధాలను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ నెదర్లాండ్స్ దేశంలో నెదర్లాండ్స్ ఆంటిల్లెస్ రద్దు ప్రత్యేక మునిసిపాలిటీలుగా ఈ మూడు ద్వీపాలను చేర్చడానికి దారితీసింది. ప్రత్యేక పురపాలక సంఘాలు కరేబియన్ నెదర్లాండ్స్‌గా పిలువబడతాయి.

భౌగోళికం

[మార్చు]
నెదర్లాండ్స్ యొక్క ఐరోపా ప్రాంతం అక్షాంశాల మధ్య 50 °, 54 ° N, పొడవు 3 °, 8 ° E.

నెదర్లాండ్స్ భౌగోళికంగా చాలా తక్కువ, చదునైన దేశం. దేశభూభాగంలో 26%, సముద్ర మట్టానికి దిగువ ఉంటుంది. [61] ప్రజలలో 21% ఇక్కడ నివసిస్తుంటారు.[62], సముద్ర మట్టం కంటే ఒక మీటర్ కంటే ఎత్తున 50% మాత్రమే భూమిని కలిగి ఉంది.[6] చాలా ఆగ్నేయ దిశలో మినహాయించి మినహాయించి 321 మీటర్లు, కొన్ని ప్రాంతాలలో కొన్ని తక్కువ కొండలు ఉన్నాయి. సముద్ర మట్టం క్రింద ఉన్న అనేక ప్రాంతాలు మానవనిర్మితమైనవి. పీట్ వెలికితీత వల్ల లేదా భూమి పునరుద్ధరణ ద్వారా సాధించవచ్చు. 16 వ శతాబ్దం చివరి నాటి నుండి పెద్ద పల్డర్ ప్రాంతాలను విస్తరించిన డ్రైనేజ్ వ్యవస్థల ద్వారా భద్రపరిచారు. వీటిలో మంటలు, కాలువలు, పంపింగ్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి. దేశం 17% భూభాగం సముద్రం నుండి, సరస్సుల నుండి తిరిగి పొందబడింది.

దేశంలో ఎక్కువ భాగం మూడు పెద్ద ఐరోపా నదులైన రిన్ (రిజ్న్), మెయుస్ (మాస్), స్కిల్డ్ (షెల్డెల్) అలాగే వాటి ఉపనదులచే స్థాపించబడింది. నెదర్లాండ్స్ నైరుతి భాగంలో ఈ మూడు నదులు రిన్-మియుస్-షెల్ల్డ్ డెల్టా ఉంది.

నెదర్లాండ్స్ రైన్, వాల్ దాని ముఖ్య ఉపనది శాఖ, మెయుసేలు ఉత్తర, దక్షిణ భాగాలుగా విభజించబడింది. గతంలో ఈ నదులు ఫీఫ్డంస్ మధ్య ఒక సహజ అవరోధంగా పనిచేసాయి. అందువలన చారిత్రాత్మకంగా ఒక సాంస్కృతిక విభజనను సృష్టించాయి. డచ్ వారి "గ్రేట్ రివర్స్" (డి గ్రోటో రివియన్) అని పిలువబడ్డాయి. రైన్ మరో ముఖ్యమైన శాఖ ఇజ్సెల్ నది లేక్ ఇజ్సెల్ మాజీ జ్యూడజీ ('దక్షిణ సముద్ర') లోకి సంగమిస్తుంది. ఇంతకుముందు లాగానే ఈ నది కూడా ఒక భాషా విభజనగా ఉంటుంది: ఈ నది ఈశాన్య ప్రజలకు డచ్ లోక్ సాక్సాన్ మాండలికాలు మాట్లాడతారు (ఫ్రీస్లాండ్ ప్రావిన్స్ తప్ప, దాని స్వంత భాష ఉంది).[63]

వరదలు

[మార్చు]
1717 నాటి ఉత్తర తూర్పు తుఫాను ఫలితంగా క్రిస్మస్ వరద ఉంది. మొత్తంగా, దాదాపు 14,000 మంది మునిగిపోయారు.

శతాబ్దాలుగా ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, మానవ చొరబాటు ఫలితంగా డచ్ తీరం గణనీయంగా మారింది. 1134 తుఫాను భూభాగం పరంగా చాలా ముఖ్యమైనది. ఇది నైరుతి ప్రాంతంలో జీలండ్ ద్వీపసమూహాన్ని సృష్టించింది.

1287 డిసెంబరు 14 న సెయింట్ లూసియా వరద నెదర్లాండ్స్, జర్మనీలను ప్రభావితం చేసింది. చరిత్రలో అత్యంత విధ్వంసకర వరదల్లో ఒకటిగా గుర్తించబడింది.ఈ వరదలో 50,000 మందికి పైగా ప్రజలు చనిపోయారు.[64] 1421 నాటి సెయింట్ ఎలిజబెత్ వరద, దాని తరువాతి దశలో అసమర్ధ నిర్వహణ కారణంగా కొత్తగా తిరిగి తీసుకున్న పోల్డర్‌ను నాశనం చేసింది. ఇది దక్షిణ-మధ్యలో 72-చదరపు కిలోమీటరు (28 చదరపు మైళ్ళు) బిస్బోస్చ్ టైడల్ ఫ్లడ్ మైదానాలను ముంచివేసింది. 1953 ఫిబ్రవరి ప్రారంభంలో భారీ నార్త్ సీ వరద నెదర్లాండ్స్‌కు నైరుతి దిశలో అనేక డెక్లను కూల్చివేసింది. వరదలో 1,800 మంది మునిగిపోయారు.తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం పెద్ద ఎత్తున చేపట్టిన నివారణ కార్యక్రమం "డెల్టా వర్క్స్"ను స్థాపించింది. భవిష్యత్ వరదలకు వ్యతిరేకంగా దేశమును కాపాడటానికి చేపట్టిన ఈ కార్యక్రమం పూర్తిచేయడానికి ముప్పై సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువ కాలం అవసరమైంది.

Map illustrating areas of the Netherlands below sea level

మానవ కార్యకలాపాల ద్వారా పెరిగిన విపత్తుల ప్రభావం. సాపేక్షంగా ఎత్తైన చిత్తడి నేల వ్యవసాయ క్షేత్రంగా ఉపయోగించబడుతుంది. నీటిపారుదల సారవంతమైన పీట్ ఒప్పందానికి, భూస్థాయిని తగ్గించడానికి కారణమైంది. దీనిపై భూగర్భ జలాంతర్గామి స్థాయిలు భూమి స్థాయిని తగ్గించడానికి కారణం అయింది.తద్వారా అంతరాయం కలిగిన పీట్ మరింతగా పరస్పర ఒప్పందం ఏర్పడడానికి కారణం అయింది. అదనంగా 19 వ శతాబ్దం వరకు పీట్ తవ్వి ఎండబెట్టి, ఇంధనం కోసం ఉపయోగించబడింది. ఇది సమస్యను మరింత దిగజార్చింది. శతాబ్దాల విస్తృతమైన, పేలవంగా నియంత్రించబడిన పీట్ వెలికితీత ఇప్పటికే తక్కువ భూ ఉపరితలం మట్టం అనేక మీటర్లకు తగ్గించింది. వరదలు ప్రాంతాల్లో పీట్ వెలికితీత మట్టిగడ్డ డ్రెడ్జింగ్ ద్వారా కొనసాగింది.

జ్యాన్సే స్కాన్స్, ఒక సాధారణ నీటి గ్రామంలో నిర్మించబడిన ఒక సాధారణ డచ్ గ్రామం

వరదల కారణంగా వ్యవసాయం సంస్యాత్మకంగా మారింది. ఇది విదేశీ వాణిజ్యాన్ని ప్రోత్సహించింది. దీని ఫలితంగా డచ్ 14 వ - 15 వ శతాబ్దం నుంచి ప్రపంచ వ్యవహారాల్లో పాలుపంచుకుంది.[65]

సముద్ర మట్టం క్రింద 5.53 మీటర్లు

వరదలకు నుండి కాపాడటానికి నీటిపై వరుస రక్షణలు కల్పించబడ్డాయి.సా.శ.1 వ సహస్రాబ్దిలో గ్రామాలు, వ్యవసాయభూములతో నిర్మించబడిన మానవ నిర్మిత కొండలపై రక్షణ వలయాలు నిర్మించారు. తరువాత ఈ భూభాగాలు మురికివాడలతో అనుసంధానించబడ్డాయి. 12 వ శతాబ్దంలో నీటి స్థాయిని నిర్వహించడానికి, వరదల నుండి ఒక ప్రాంతాన్ని కాపాడటానికి "వాటర్ఛాపెన్" ("నీటి బోర్డులు") లేదా "హూగేహెమ్రాస్చాపెన్" ("హై హౌసింగ్ కౌన్సిల్స్") అని పిలవబడే స్థానిక ప్రభుత్వ సంస్థలు ప్రారంభించబడ్డాయి. ఇప్పటికీ ఈ సంస్థలు ఉనికిలో ఉన్నాయి. భూస్థాయి పడిపోయినందున అవసరాలు పెరిగి సమీకృత వ్యవస్థలో విలీనం అయ్యాయి. 13 వ శతాబ్దం నాటికి సముద్ర మట్టం క్రింద ఉన్న ప్రాంతాల్లో నీటిని సరఫరా చేయటానికి గాలిమరలు ఉపయోగంలోకి వచ్చాయి. గాలిమరలు తరువాత సరస్సులు ప్రవహించి ప్రసిద్ధ పేల్డర్లు సృష్టించబడ్డాయి.[66]

1932 లో అఫ్‌స్లుయిడిక్ ("మూసివేత డిక్") పూర్తయింది. నార్త్ సీ నుండి పూర్వ జుడిజెర్సీ (సదర సముద్రం) ను బ్లాక్ చేస్తూ ఇజ్సెల్మీర్ (ఇజ్సెల్ సరసు) ను సృష్టించింది. ఇది పెద్ద జూయిడర్జీ వర్క్‌లో భాగంగా మారింది. దీనిలో సముద్రపు నుండి 2,500 చదరపు కిలోమీటర్ల (965 చదరపు మైళ్ళు) మొత్తం నాలుగు పేల్డర్లు తిరిగి పొందాయి.[67][68]

వాతావరణ మార్పు ప్రభావంతో అధికంగా బాధపడుతున్న దేశాలలో నెదర్లాండ్స్ ఒకటి. పెరుగుతున్న సముద్రం మాత్రమే సమస్య కాదు. కానీ అనియత వాతావరణ ప్రభావాలు నదులను పొగిపొర్లేలా చేస్తాయి.[69][70][71]

డెల్టా

[మార్చు]
The Delta Works are located in the provinces of South Holland and Zeeland.

1953 విపత్తు తరువాత డెల్టా వర్క్స్ నిర్మాణం జరిగింది. ఇది డచ్ తీరప్రాంతాల్లో నివారణ కార్యక్రమాలలో భాగంగా సివిల్ వర్క్‌ను ఏర్పాటు చేసింది. ఈ ప్రాజెక్ట్ 1958 లో ప్రారంభమైంది 1997 లో పూర్తి అయింది. డెల్టా వర్క్స్ ను పునర్నిర్మించుటానికి కొత్త ప్రాజెక్టులు క్రమానుగతంగా ప్రారంభించబడ్డాయి. డెల్టా ప్రాజెక్ట్ ప్రధాన లక్ష్యంగా సౌత్ హాలండ్, జీల్యాండ్లలో 10,000 సంవత్సరాల వరకూ ప్రమాదం తగ్గుతుంది (ఇది దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలకు 4000 సంవత్సరాలకు 1 తో పోలిస్తే). ఇది 3,000 కిలోమీటర్ల (1,864 మైళ్ళు) బయటి సముద్ర-దిక్కులు, 10,000 కిలోమీటర్ల (6,214 మైళ్ళు) అంతర్గత కాలువ, నదీముఖద్వారాలను పెంచడం ద్వారా, జీల్యాండ్ ప్రావీన్స్ సముద్రపు ఎస్టేరీలను మూసివేయడం ద్వారా సాధించబడింది. కొత్త రిస్క్ అసెస్మెంట్స్ అప్పుడప్పుడు అదనపు డెల్టా ప్రాజెక్ట్ డైక్ బలోపేతం చేయవలసిన అవసరాలను చూపుతుంది. డెల్టా ప్రాజెక్టు అమెరికన్ సొసైటీ ఆఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్ చేత ఆధునిక ప్రపంచంలోని ఏడు అద్భుతాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.[72]

1971 లో పూర్తయిన హారింగ్విలిఎట్డం

21 వ శతాబ్దంలో గ్లోబల్ వార్మింగ్ అనేది సముద్ర మట్టం పెరగడానికి దారితీస్తుందని ఊహించబడింది. నెదర్లాండ్స్ ఒక సముద్ర మట్టం పెరుగుదలకు సన్నద్ధమవుతోంది. ఒక రాజకీయంగా తటస్థ డెల్టా కమిషన్ 1.10 మీటర్ల (3.6 అడుగులు) సముద్ర మట్టం పెరుగుదలని అధిగమించడానికి ఒక కార్యాచరణ ప్రణాళికను రూపొందించింది, 10 సెంటీమీటర్ల (3.9 అంగుళాలు) ఏకకాలంలో భూమిని తగ్గిస్తుంది. ఈ ప్రణాళికలో 1.3 మీటర్ల (4.3 అడుగులు) అదనపు వరద రక్షణతో డీలక్స్, దిబ్బలు వంటి తీరప్రాంతాల రక్షణ బలపడింది. శీతోష్ణస్థితి మార్పు నెదర్లాండ్స్ను సముద్ర పక్షం నుండి బెదిరించదు. కానీ వర్షాలు పడటం, నది రన్-ఆప్‌ను కూడా మార్చవచ్చు. నది వరదల నుండి దేశం రక్షించడానికి మరొక కార్యక్రమం ఇప్పటికే అమలు చేయబడుతోంది. నదీల ప్రణాళిక నదుల ప్రవాహాన్ని మరింత అధికం చేస్తుంది. ప్రధాన జనాభా నివాసిత ప్రాంతాలను రక్షిస్తుంది. నిర్జన భూముల క్రమానుగత వరదలకు అనుమతిస్తుంది. "ఓవర్‌ఫ్లో ప్రాంతములు" అని పిలవబడే కొన్ని నివాసిత భూమి నుండి ప్రజలు ఎత్తైన ప్రాంతాలకు తరలించబడుతుంటారు. కొంతమంది భూమిని ఊహించిన వరద స్థాయిల కంటే అధికంగా పెంచారు.[73]

వాతావరణం

[మార్చు]

నెదర్లాండ్ గాలి ప్రధానంగా నైరుతిదిశగా వీస్తుంది. ఇది ఒక ఆధునిక సముద్ర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. వెచ్చని వేసవికాలం, చల్లని శీతాకాలాలు, సాధారణంగా అధిక తేమ ఉంటుంది.ప్రత్యేకంగా ఇది డచ్ తీరప్రాంతానికి సమీపంలో ఉంటుంది. ఇక్కడ వేసవి, శీతాకాల మధ్య ఉష్ణోగ్రతల మధ్య తేడా ఉంటుంది. అలాగే రోజు, రాత్రి మధ్యకూడా వ్యత్యాసం ఉంటుంది. ఇది దేశం ఆగ్నేయంలో కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.

క్రింది పట్టికలు 1981, 2010 మధ్య డి బిల్ట్ లో కె.ఎన్.ఎం.ఐ. వాతావరణ స్టేషన్ ద్వారా సగటు కొలతల ఆధారాలు.

శీతోష్ణస్థితి డేటా - De Bilt (1981–2010 averages), all KNMI locations (1901–2011 extremes), snowy days: (1971–2000 averages).
నెల జన ఫిబ్ర మార్చి ఏప్రి మే జూన్ జూలై ఆగ సెప్టెం అక్టో నవం డిసెం సంవత్సరం
అత్యధిక రికార్డు °C (°F) 17.2
(63.0)
20.4
(68.7)
25.6
(78.1)
32.2
(90.0)
35.6
(96.1)
37.2
(99.0)
38.2
(100.8)
38.6
(101.5)
35.2
(95.4)
30.1
(86.2)
22.0
(71.6)
17.8
(64.0)
38.6
(101.5)
సగటు అధిక °C (°F) 5.6
(42.1)
6.4
(43.5)
10.0
(50.0)
14.0
(57.2)
18.0
(64.4)
20.4
(68.7)
22.8
(73.0)
22.6
(72.7)
19.1
(66.4)
14.6
(58.3)
9.6
(49.3)
6.1
(43.0)
14.1
(57.4)
రోజువారీ సగటు °C (°F) 3.1
(37.6)
3.3
(37.9)
6.2
(43.2)
9.2
(48.6)
13.1
(55.6)
15.6
(60.1)
17.9
(64.2)
17.5
(63.5)
14.5
(58.1)
10.7
(51.3)
6.7
(44.1)
3.7
(38.7)
10.1
(50.2)
సగటు అల్ప °C (°F) 0.3
(32.5)
0.2
(32.4)
2.3
(36.1)
4.1
(39.4)
7.8
(46.0)
10.5
(50.9)
12.8
(55.0)
12.3
(54.1)
9.9
(49.8)
6.9
(44.4)
3.6
(38.5)
1.0
(33.8)
6.0
(42.8)
అత్యల్ప రికార్డు °C (°F) −27.4
(−17.3)
−26.8
(−16.2)
−20.7
(−5.3)
−9.4
(15.1)
−5.4
(22.3)
−1.2
(29.8)
0.7
(33.3)
1.3
(34.3)
−3.7
(25.3)
−8.5
(16.7)
−14.4
(6.1)
−22.3
(−8.1)
−27.4
(−17.3)
సగటు అవపాతం mm (inches) 69.6
(2.74)
55.8
(2.20)
66.8
(2.63)
42.3
(1.67)
61.9
(2.44)
65.6
(2.58)
81.1
(3.19)
72.9
(2.87)
78.1
(3.07)
82.8
(3.26)
79.8
(3.14)
75.8
(2.98)
832.5
(32.78)
సగటు అవపాతపు రోజులు (≥ 0.1 mm) 17 14 17 13 14 14 14 14 15 16 18 17 184
సగటు మంచు కురిసే రోజులు (≥ 0 cm) 6 6 4 2 0 0 2 5 25
సగటు సాపేక్ష ఆర్ద్రత (%) 87 84 81 75 75 76 77 79 84 86 89 89 82
నెలవారీ సరాసరి ఎండ పడే గంటలు 62.3 85.7 121.6 173.6 207.2 193.9 206.0 187.7 138.3 112.9 63.0 49.3 1,601.5
Source: Knmi.nl[74]

మంచు రోజులు- 0 ° సెం (32 ° ఫా) కంటే గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత డిసెంబరు నుండి ఫిబ్రవరి వరకు ఉంటుంది. అప్పుడప్పుడు అరుదైన మంచు రోజు ఆ కాలానికి ముందు లేదా అంతకు పూర్వం ఉంటుంది. గడ్డకట్టే రోజులు - కనిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత 0 ° సెం (32 ° ఫా) కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. సాధారణంగా నవంబరు మధ్యకాలం నుంచి మార్చి చివరి వరకు ఉంటుంది. కాని అరుదుగా అక్టోబరు మధ్యలో, మే మధ్యకాలంలో ఇది చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. ఒకవేళ 150 సె.మీ (59 అం) కి బదులుగా 10 సెం (4 అం) వేసవి మధ్యలో ఇటువంటి ఉష్ణోగ్రతలు కూడా ఉంటాయి. సగటున మంచు నవంబరు నుండి ఏప్రిల్ వరకు సంభవించవచ్చు. కానీ కొన్నిసార్లు మే లేదా అక్టోబరులో కూడా సంభవిస్తుంది.

వర్సమ్, ఫ్రైస్ల్యాండ్

వెచ్చని రోజులు- 20 ° సెం (68 ° ఫా) కంటే ఎక్కువ గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత-సాధారణంగా ఏప్రిల్ నుండి అక్టోబరు వరకు కనిపిస్తాయి. కానీ దేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఈ వెచ్చని రోజుల కూడా మార్చిలో లేదా కొన్నిసార్లు నవంబరు లేదా ఫిబ్రవరిలో కూడా జరుగుతుంది. (సాధారణంగా డి బిల్ట్, అయితే). వేసవి రోజులు- 25 ° సెం (77 ° ఫా) కంటే గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత - సాధారణంగా మే నుండి సెప్టెంబరు వరకు ఉంటుంది. ఉష్ణమండల రోజులలో గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత- 30 ° సెం (86 ° ఫా) కంటే అధికంగా ఉంటుంది. గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత-అరుదుగా సాధారణంగా జూన్ - ఆగస్టు మాసాలలో ఉంటుంది.

ఏడాది పొడవునా వర్షపాతం ప్రతి నెలలో సమానంగా పంపిణీ చేయబడుతుంది. వేసవికాలం, శరదృతువు నెలలో వర్షం రోజుల ఇతర మాసాల కంటే అధికంగా ఉంటుంది. (ముఖ్యంగా ఈ వేసవి కాలంలో మెరుపు కూడా చాలా తరచుగా ఉన్నప్పుడు) కొంచెం ఎక్కువ వర్షపాతం ఉంటుంది.

లిస్సె, సౌత్ హాలండ్

సూర్యరశ్మి గంటల సంఖ్య భౌగోళిక అక్షాంశం కారణంగా రోజుల పొడవు డిసెంబరులో ఎనిమిది గంటలు, జూన్లో దాదాపు 17 గంటల మధ్య ఉంటుంది.

ప్రకృతి

[మార్చు]

నెదర్లాండ్స్ 20 జాతీయ ఉద్యానవనాలు, వందల కొలది ఇతర సహజ వనరులను కలిగి ఉంది. వాటిలో సరస్సులు, హీత్ల్యాండ్, వుడ్స్, డ్యూన్స్, ఇతర ఆవాసాలు ప్రధానమైనవి. వీటిలో ఎక్కువ భాగం అటవీ, ప్రకృతి పరిరక్షణకు సంబంధించిన నేషనల్ డిపార్ట్మెంట్, నేచుర్ ర్మోన్యుమెంటెన్ (వాచ్యంగా 'నేచర్స్ స్మారకలు') ఒక ప్రైవేటు సంస్థ కొనుగోలుచేసి ప్రకృతి వనరులను సంరక్షించడం, నిర్వహణాబాధ్యతలు వహిస్తుంది. ఉత్తరంలో ఉన్న వాడేన్ సముద్రం డచ్ భాగం దాని వేలాది టైడల్ ప్లాట్స్, చిత్తడినేలలు సుసంపన్నమైన జీవవైవిధ్యానికి నిలయంగా ఉంది. 2009 లో యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ నేచర్ సైట్‌గా ప్రకటించింది.

వాడ్డెన్ సీ ద్వీపమైన టెర్స్చెలింగ్లో సాధారణ సీల్స్

2002 లో ఓస్టెర్షెల్డ్ గతంలో ఈశాన్య ఈస్ట్ షీల్ట్ నేషనల్ పార్క్ ఒక జాతీయ ఉద్యానవనాన్ని నియమించింది. తరువాత ఇది నెదర్లాండ్స్లో 370 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో అతిపెద్ద జాతీయ ఉద్యానవనంగా విస్తరించింది. ప్రధానంగా ఉప్పునీటిలో ఉండే ఓస్టెర్స్చెల్డి ఉద్యానవనాలలోని బురద ఫ్లాట్లు, పచ్చికలు, షోయాలలో అధికంగా ఉంటుంది. ప్రత్యేకమైన ప్రాంతీయ జాతులతో సహా అనేక రకాల సముద్ర జీవుల కారణంగా పార్క్ స్కూబా డైవర్స్‌కు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇతర కార్యకలాపాలలో సెయిలింగ్, ఫిషింగ్, సైక్లింగ్, పక్షుల వీక్షణం ఉన్నాయి.

వృక్షశాస్త్రసంబంధితంగా నెదర్లాండ్స్ అట్లాంటిక్ యురోపియన్, సెంట్రల్ ఐరోపా ప్రావిన్సుల మధ్య బారల్ సామ్రాజ్యం పరిధిలో భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది. వరల్డ్ వైడ్ ఫండ్ ఫర్ నేచర్ అనుసరించి నెదర్లాండ్స్ భూభాగం అట్లాంటిక్ మిశ్రమ అడవుల పర్యావరణానికి చెందినది. 1871 లో చివరి పాత సహజ అడవులను విస్తీర్ణాన్ని తగ్గించాయి. నేటికి చాలా అడవులను స్కాట్స్ పైన్, నెదర్లాండ్స్కు చెందిన చెట్ల మోనోకల్ట్లు పెంచడం జరిగింది.[ఆధారం చూపాలి] ఈ అడవులను ఆథ్రోపొజెనిక్ హీత్లు, ఇసుక-గుట్టలు (overgrazed హీత్) (వెలువే).

కరీబియన్ దీవులు

[మార్చు]

కరాకో, అరుబా, సిన్ట్ మార్టెన్లు ఒక రాజ్యాంగ దేశ హోదా కలిగివున్నప్పటికీ మూడు ద్వీపాలు కరీబియన్ నెదర్లాండ్స్ ప్రత్యేక మున్సిపాలిటీలుగా ఉన్నాయి.ఈ ద్వీపాలు లెస్సెర్ ఆంటిల్లీస్‌లో భాగం, ఫ్రాన్స్ (సెయింట్ బార్తేలిమీ, సెయింట్ మార్టిన్), యునైటెడ్ కింగ్డమ్ (అంగుల్లా), వెనిజులా, సెయింట్ కిట్స్, నెవిస్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ (యు.ఎస్.వర్జిన్ దీవులు) తో సముద్ర సరిహద్దులను కలిగి ఉన్నాయి.[75]

క్లైన్ బోనైర్ అండర్వాటర్ జీవితం

ఈ ద్వీప సమూహంలో:

  • వెనిజులా తీరాన లీవెర్డ్ ఆంటిల్లెస్ ద్వీపం గొలుసులోని ఎ.బి.సి. ద్వీపాలలో బోనైర్ భాగం. లీవార్డ్ ఆంటిల్లెస్లో మిశ్రమ అగ్నిపర్వత, పగడపు మూలం ఉన్నాయి.
  • సాబా, సింట్ యుస్టాటియస్ ఎస్ఎస్ఎస్ దీవుల్లో భాగంగా ఉన్నాయి. వారు ప్యూర్టో రికో, వర్జిన్ ద్వీపాల తూర్పున ఉన్నారు. ఆంగ్ల భాషలో అవి లీవార్డ్ ద్వీపాల్లో భాగంగా పరిగణించబడుతున్నాయి. ఫ్రెంచ్, స్పానిష్, డచ్, ఆంగ్లం మాట్లాడే వారు స్థానికంగా విండ్వార్డ్ ద్వీపాల్లో భాగంగా ఉంటారు. విడ్వార్డ్ ద్వీపాలు అగ్నిపర్వత మూలాలు, కొండల కారణంగా వ్యవసాయానికి తక్కువ భూమిని వదిలివేయబడింది. ఎత్తైన ప్రదేశం మౌంట్ సీనియర్ 887 మీటర్లు (2,910 అడుగులు) సాబాలో ఉంది. ఇది దేశంలోనే అత్యంత ఎత్తైనది, నెదర్లాండ్స్ మొత్తం రాజ్యంలో కూడా ఇది అత్యున్నత స్థానంగా ఉంది.
  • కరేబియన్ నెదర్లాండ్స్ ద్వీపాలు ఉష్ణమండలీయ వాతావరణాన్ని ఏడాది పొడవునా వెచ్చని వాతావరణం ఆస్వాదిస్తాయి. లీవార్డ్ యాంటిల్లెస్ విండ్వర్డ్ కంటే వెచ్చగా, పొడిగా ఉంటుంది. వేసవిలో విండ్వర్డ్ ద్వీపాలు హరికేన్లకు కేంద్రంగా ఉంటుంది.

ఆర్ధికరంగం

[మార్చు]
The Port of Rotterdam is Europe's largest port.

నెదర్లాండ్స్ అనేక శతాబ్దాలుగా ఐరోపా ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రత్యేక పాత్ర పోషించింది. 16 వ శతాబ్దం నుంచి డచ్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రధాన విభాగాలుగా రవాణా, చేపలు పట్టడం, వ్యవసాయం, వాణిజ్యం, బ్యాంకింగ్ ఉన్నాయి. నెదర్లాండ్స్ అధిక స్థాయి ఆర్థిక స్వేచ్ఛను కలిగి ఉంది. గ్లోబల్ ఎనేబ్లింగ్ ట్రేడ్ రిపోర్ట్ (2016 లో 2 వ స్థానం) లో నెదర్లాండ్స్ అగ్రస్థానంలో ఉంది. 2017 లో స్విస్ ఇంటర్నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ మేనేజ్మెంట్ డెవెలప్మెంట్ ద్వారా ప్రపంచంలోని ఐదవ అత్యంత పోటీతత్వ ఆర్థికవ్యవస్థలో స్థానం పొందింది. [76] అంతేకాకుండా 2017 గ్లోబల్ ఇన్నోవేషన్ ఇండెక్స్‌లో ఈ దేశం ప్రపంచంలో అత్యంత నూతనమైనదిగా మూడవ స్థానంలో ఉంది.[77]

2016 వరకు జర్మనీ, బెల్జియం, యునైటెడ్ కింగ్డమ్, యునైటెడ్ స్టేట్స్, ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, చైనా, రష్యా.[78] నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలోని 10 ప్రముఖ ఎగుమతి దేశాలలో ఒకటి. ఆహార పరిశ్రమ అతిపెద్ద పారిశ్రామిక రంగంగ ఉంది ఇతర ప్రధాన పరిశ్రమల్లో రసాయనాలు, మెటలర్జీ, యంత్రాలు, విద్యుత్ వస్తువులు, వ్యాపారం, సేవలు, పర్యాటక రంగం ఉన్నాయి. నెదర్లాండ్స్‌లో పనిచేస్తున్న అంతర్జాతీయ డచ్ కంపెనీల ఉదాహరణలు రాండ్స్టాడ్, యూనీలీవర్, హీనెకెన్,కె.ఎల్.ఎం, ఫైనాన్షియల్ సర్వీసెస్ (ఐ.ఎన్.సి, ఎ.బి.ఎన్ అంరో, రాబోబాంక్), రసాయనాలు (డి.ఎస్.ఎం, ఎ.కె.జెడ్.ఒ), పెట్రోలియం రిఫైనింగ్ (రాయల్ డచ్ షెల్), ఎలక్ట్రానిక్ యంత్రాలు (ఫిలిప్స్, ఎ.ఎస్.ఎం.ఎల్), శాటిలైట్ నావిగేషన్ ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. (టాంతోం).

నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలో 17 వ అతిపెద్ద ఆర్థికవ్యవస్థను కలిగి ఉంది. తలసరి జి.డి.పిలో (నామమాత్ర) 10 వ స్థానంలో ఉంది. 1997, 2000 మధ్య వార్షిక ఆర్థికాభివృద్ధి (జి.డి.పి) దాదాపుగా 4%, యూరోపియన్ సగటు కంటే ఎక్కువగా ఉంది. 2001 నుండి 2005 వరకు ప్రపంచ ఆర్థిక మాంద్యంతో గణనీయంగా మందగించింది. అయితే 2007 మూడవ త్రైమాసికంలో 4.1%కు పెరిగింది. 2013 మేలో ద్రవ్యోల్బణం సంవత్సరానికి 2.8% ఉంది.[79] 2013 ఏప్రిల్ లో కార్మికుల నిరుద్యోగం 8.2% (లేదా ILO నిర్వచనం తరువాత 6.7%) ఉంది.[80] 2017 ఏప్రిల్లో, ఇది 5.1%కి తగ్గించబడింది.[81] Q3, Q4 లో 2011 లో డచ్ ఆర్థికవ్యవస్థ వరుసగా 0.4%, 0.7%తో యూరోపియన్ రుణ సంక్షోభం కారణంగా, Q4 లో యూరోజోన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ 0.3% క్షీణించింది.[82] నెదర్లాండ్స్కు కూడా 0.326 తక్కువ జి.ఐ.ఎన్.ఐ. గుణకం ఉంది. తలసరి జి.డి.పి.లో 7 వ స్థానంలో ఉన్నప్పటికీ యూనిసెఫ్ 2007 లో, 2013 లో పిల్లల జీవనం ఉన్నతస్థాయిలో ఉన్న దేశాలలో నెదర్లాండ్స్ ద్వితీయ స్థానంలో ఉందని తెలియజేసింది.[83][84][85] ఎకనామిక్ ఫ్రీడం సర్వే చేయబడిన 157 దేశాల్లో అత్యంత స్వేచ్ఛయుతమైన మార్కెట్ పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక వ్యవస్థ కలిగిన దేశాలలో నెదర్లాండ్స్‌ 13 వ స్థానంలో ఉందని తెలియజేసింది.

నెదర్లాండ్స్ ఆర్థిక, వ్యాపార రాజధాని ఆంస్టర్డాం.[86] ఆమ్స్టర్డ్యామ్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ (ఎ.ఇ.ఎక్స్), యురోనెక్స్ట్ భాగంగా ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైన స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్, యూరోప్ అతి పెద్ద బ్యాంకులలో ఒకటి. ఇది సిటీ సెంటర్లో డాం స్క్వేర్ వద్ద ఉంది. 1999 జనవరి 1 న యూరో వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా నెదర్లాండ్స్ తన పూర్వ కరెన్సీ "గుల్డెన్" (గిడ్డండెర్) 15 ఇతర సభ్యదేశాలతో (అకౌంటింగ్ ప్రయోజనాల కోసం) కలిసి యూరోతో భర్తీ చేసింది.2002 జనవరి 1 న అసలు యూరో నాణేలు, బ్యాంకు నోట్లు చెలామణి మొదలైంది. ఒక యూరో 2.20371 డచ్ ఖైదీలకు సమానం. కరేబియన్ నెదర్లాండ్స్‌లో యురోకి బదులుగా యునైటెడ్ స్టేట్స్ డాలర్ ఉపయోగించబడుతుంది.

నెదర్లాండ్స్ ఒక ద్రవ్య సంఘం, యూరోజోన్ (ముదురు నీలం), EU సింగిల్ మార్కెట్లో భాగం

డచ్ నగరంలో ఇది యు.కె, జర్మనీలలో మార్కెట్లకు ప్రధాన ప్రవేశం కల్పిస్తుంది. రోటర్డామ్ నౌకాశ్రయం ఐరోపాలో అతిపెద్ద నౌకాశ్రయంగా ఉంది. ఆర్థిక వ్యవస్థలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం (డచ్ వలసవాదం సహకార ప్రైవేట్ ప్రైవేట్ సంస్థలైన డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీతో ప్రారంభమైంది) బ్యాంకింగ్, రవాణా ఇతర ముఖ్యమైన భాగాలుగా ఉన్నాయి. నెదర్లాండ్స్ దాని యూరోపియన్ భాగస్వాముల కంటే ముందుగా దీర్ఘకాలిక ప్రజల ఆర్థిక సమస్యను పరిష్కరించింది. ఉద్యోగాల వృద్ధిని నిలకడగా చేసింది. 4.2 మిలియన్ అంతర్జాతీయ సందర్శకులతో ఐరోపాలో ఆమ్స్టర్డ్యామ్ 5 వ రద్దీగా ఉండే పర్యాటక కేంద్రంగా ఉంది.[87] యు.యూ విస్తరణ తరువాత మధ్య, తూర్పు ఐరోపా నుండి పెద్ద సంఖ్యలో వలస కార్మికులు నెదర్లాండ్స్‌కు వచ్చి వచ్చారు.[88]

ఆర్ధిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన బ్రబంట్‌స్టాడ్ బ్రెండా ముంసిపాలిటీలు ఐండ్హోవెన్, హెల్మొండ్, హెర్టోగెన్బోస్చ్, టిల్బర్గ్, నార్త్ బ్రబంట్ మునిసిపాలిటీల మధ్య భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుంది. బ్రబంట్‌స్టాడ్ నెదర్లాండ్స్‌లో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక ప్రాంతంగా ఉంది. బ్రాండెంటే స్టెడెన్రిజ్ (పాలిసెంట్ నగరం ప్రాంతం) రాండ్‌స్టాడ్ మెగాలోపాలిస్ (ఆమ్స్టర్డామ్, రోటర్డ్యామ్, ది హాగ్, ఉట్రెచ్ట్) వెనుక జాతీయ అగ్ర ప్రాంతాల్లో ఒకటిగా ఉంది.[89]

నార్తరన్ బ్రబంట్లో భాగస్వామ్యము ఒక పట్టణ వలయమును ఏర్పరచుటకు, ఐరోపాలో ప్రముఖ విఙాన ప్రాంతము అని పిలవబడే ప్రావిన్సును నిర్మించుటకు లక్ష్యం చేస్తుంది. నెదర్లాండ్స్‌లో 1.5 మిలియన్ల మంది, పారిశ్రామిక ఉత్పత్తిలో 20%తో బ్రబంట్‌స్టాడ్ నెదర్లాండ్స్ ప్రధాన ఆర్థిక ప్రధానమైన ప్రాంతాలలో ఒకటి అయింది. నెదర్లాండ్స్‌లో పరిశోధన, అభివృద్ధికి వ్యయం చేస్తున్న మొత్తం ధనంలో మూడవ వంతు ఐండ్హోవెన్‌లో వ్యయం చేయబడుతుంది. ఈ ప్రాంతంలో ఉద్యోగాలలో నాలుగవ భాగం సాంకేతికత, ఐ.సి.టీలో పనిచేస్తున్నారు.[90]

భౌతిక, ఎలక్ట్రానిక్స్ రంగంలోని అన్ని యూరోపియన్ పేటెంట్ దరఖాస్తుల్లో ఎనిమిది శాతం నార్త్ బ్రబంట్ నుండి వస్తుంది.[91]

విస్తరించిన ప్రాంతంలో బ్రబంట్స్టాడ్ ఐండ్హోవెన్-లెవెన్-ఆచెన్ ట్రయాంగిల్ (ఇ.ఎల్.ఎ.టి.) లో భాగంగా ఉంది. యూరోపియన్ యూనియన్లో మూడు దేశాలలో మూడు నగరాల మధ్య ఈ ఆర్థిక సహకారం ఒప్పందంలో అత్యంత నూతన ప్రాంతాలలో బ్రబంట్స్టాడ్ ఒకటిగా ఉంది. (టెక్నాలజీ, విజ్ఞాన ఆర్థికవ్యవస్థలో పెట్టుబడి పెట్టిన ధనం ప్రకారం).[92] నెదర్లాండ్స్ అంతర్జాతీయ పోటీతత్వానికి ఆర్థిక విజయంలో ఈ ప్రాంతం ముఖ్యమైనదిగా ఉంది. ఆమ్స్టర్డామ్, రోటర్డ్యామ్, ఐండ్హోవెన్ కలిసి డచ్ ఆర్థికవ్యవస్థకు పునాదిగా రూపొందాయి.[93]

విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులను ఆకర్షించిన నెదర్లాండ్స్ ప్రముఖ యూరోపియన్ దేశాలలో ఒకటిగా కొనసాగుతోంది. యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో ఐదు అతిపెద్ద పెట్టుబడిదారులలో ఇది ఒకటి. 2005 లో ఆర్థిక వ్యవస్థ మందగమనాన్ని ఎదుర్కొంది. కానీ 2006 లో పెరిగిన ఎగుమతులు, బలమైన పెట్టుబడితో ఆరు సంవత్సరాల్లో తిరిగి వేగవంతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 2007 లో ఉద్యోగ వృద్ధి రేటు పది సంవత్సరాల గరిష్ఠ స్థాయికి చేరుకుంది. వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరమ్ గ్లోబల్ కాంపిటీటివ్నెస్ రిపోర్ట్ ప్రకారం నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలో నాలుగో అత్యధిక పోటీతత్వం కలిగిన ఆర్థికవ్యవస్థగా ఉంది.[94]

సహజ వాయువు

[మార్చు]
Natural gas concessions in the Netherlands. Today the Netherlands accounts for more than 25% of all Natural Gas reserves in the EU.

1950 ప్రారంభంలో నెదర్లాండ్స్ భారీ సహజ వనరులను కనుగొంది. సహజ వాయువు విక్రయం నెదర్లాండ్స్కు దశాబ్దాలుగా అపారమైన ఆదాయాన్ని అందించింది.ఇది ప్రభుత్వం బడ్జెట్కు వందల మిలియన్ల కోట్ల యూరోలను జోడించింది.[95] ఏదేమైనా దేశం భారీ శక్తి సంపద ఊహించలేని పరిణామాలు ఆర్థిక వ్యవస్థలోని ఇతర రంగాల్లో పోటీతత్వాన్ని ప్రభావితం చేశాయి. ఇది డచ్ డిసీస్ సిద్ధాంతానికి దారి తీసింది.[95]

బొగ్గు, గ్యాస్తో మినహా దేశంలో మైనింగ్ వనరులు లేవు. 1974 లో చివరి బొగ్గు గని మూసివేయబడింది. స్లోచ్టేరెన్ సమీపంలో ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద సహజ వాయు క్షేత్రాలలో ఒకటైన గ్రానిన్గెన్ వాయు క్షేత్రం ఉంది. ఈ రంగంపై దోపిడీ 1970 ల మధ్యకాలం నుంచి 159 బిలియన్ల ఆదాయం పొందింది.[96] ఈ రంగంలో ప్రభుత్వ-సొంతమైన గస్సూనీ నిర్వహిస్తుంది. ప్రభుత్వము రాయల్ డచ్ షెల్, ఎక్సాన్ మొబిల్ ఎన్.ఎ.ఎం. (నెదర్లాండ్స్ అదోల్లీ మాత్స్చప్పీజ్) ఉమ్మడిగా దోపిడీ చేయబడుతుంది. "గ్యాస్ వెలికితీత ఫలితంగా రిచ్టర్ మాగ్నిట్యూడ్ స్కేల్పై 3.6 కిలోమీటర్ల కొద్దీ బలమైన భూకంపాలు సంభవించాయి. గృహాల విలువ తగ్గుదల నష్టం మరమ్మతులు, నిర్మాణ మెరుగుదలలు, పరిహారం 6.5 బిలియన్ యూరోలుగా అంచనా వేయబడింది.[97] నెదర్లాండ్స్ యు.యూలో 25% సహజవాయువు నిల్వలు ఉన్నట్లు అంచనా వేసింది.[98]

వ్యవసాయం

[మార్చు]
Cows near the city of Arnhem

డచ్ వ్యవసాయ రంగం అత్యంత యంత్రీకం చేయబడింది. అంతర్జాతీయ ఎగుమతులపై ఒక బలమైన దృష్టి కేంద్రీకరిస్తుంది. ఇది డచ్ శ్రామిక శక్తిలో దాదాపు 4% మంది ఉపాధి కల్పిస్తోంది. కానీ ఆహార-ప్రాసెసింగ్ పరిశ్రమ కోసం పెద్ద మిగులులను, డచ్ మొత్తం ఎగుమతి విలువలో 21% వాటాను కలిగి ఉంది.[99] యూరోపియన్ యూనియన్లో మొదటి స్థానంలో ఉన్న డచ్ ర్యాంక్ వ్యవసాయ ఎగుమతుల్లో ప్రపంచ దేశాల్లో రెండవస్థానంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు తరువాత స్థానంలో ఉంది.[100] ఎగుమతులు 2014 లో € 80.7 బిలియన్ల ఆదాయాన్ని ఆర్జించాయి.[101] ఇది 2012 లో € 75.4 బిలియన్లు ఉంది.[8]

ఇటీవలి చరిత్రలో నెదర్లాండ్స్ కొంతకాలం ప్రపంచంలోని మొత్తం టమోటాల ఎగుమతిలో నాలుగవ వంతు సరఫరా చేసింది, ప్రపంచంలోని మిరపకాయలు, టమోటాలు, దోసకాయలు ప్రపంచ ఎగుమతుల్లో మూడో వంతు వాణిజ్యం దేశం గుండా వెళుతుంది. నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలోని ఆఫిల్ ఎగుమతిలో పదిహేనవ భాగం ఎగుమతి చేస్తుంది.[102]

దీనికి తోడు డచ్ వ్యవసాయ ఎగుమతుల్లో గణనీయమైన భాగం తాజా-కట్ మొక్కలు, పుష్పాలు, పూల గడ్డలు ఎగుమతిలో నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచ మొత్తంలో మూడింట రెండు వంతుల ఎగుమతి చేస్తుంది.[102]

రవాణా

[మార్చు]
A1 motorway, in Gelderland
Bike passage at Rotterdam Centraal station

డచ్ రహదారులపై మొబిలిటీ 1950 ల నుండి నిరంతరంగా వృద్ధి చెందింది. ఇప్పుడు మొత్తం సంవత్సరానికి ప్రయాణించిన దూరం 200 బిలియన్ కిలోమీటర్లు.[103] ఇందులో మూడొంతులు కార్ల ద్వారా జరుగుతుంది.[104] నెదర్లాండ్స్లోని అన్ని పర్యటనలలో సగం మంది కార్ల ద్వారా, 25% సైకిల్తో, 20% వాకింగ్, 5% ప్రజా రవాణా ద్వారా చేస్తారు. [104] మొత్తం 2,758 కిమీ ఎక్స్ప్రెస్ మార్గాలు ఉన్నాయి.[105] నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలో అత్యంత సున్నితమైన రహదారి నెట్వర్క్లలో ఒకటి - జర్మనీ, ఫ్రాన్సు కంటే చాలా సాంధ్రత కలిగినప్పటికీ ఇప్పటికీ బెల్జియం వంటి దట్టమైనది కాదు.[106]

మొత్తం దూరంలో 13% ప్రజా రవాణా ద్వారా ప్రయాణిస్తుంది. ఎక్కువ భాగం రైలు ద్వారా.[104] అనేక ఇతర ఐరోపా దేశాలలో వలె, 3,013 కిలోమీటర్ల డచ్ రైలు నెట్వర్క్ కూడా అధిక సాంధ్రత కలిగి ఉంది.[107] ఈ నెట్వర్క్ ప్రధానంగా ప్రయాణికుల రైలు సేవలను దృష్టిలో ఉంచుకొని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలను, నగరాలను కలుపుతుంది. రైళ్లు తరచుగా గంటకు ఒకటి లేదా రెండు రైళ్లు, గంటకు రెండు నుండి నాలుగు రైళ్లు, రద్దీగా ఉండే రైళ్ల గంటకు ఎనిమిది వరకు ఉంటాయి.[108]

నెదర్లాండ్స్ స్పూర్జెన్ చే నిర్వహించబడిన ఒక ప్రాంతీయ రైలు

నెదర్లాండ్స్లో సైక్లింగ్ అనేది ఒక సర్వవ్యాప్త రవాణా విధానం. అనేక కిలోమీటర్లు రైలు మార్గాలను సైకిల్ మార్గాలు అధిగమిస్తాయి.[104] డచ్ వారు కనీసం 18 మిలియన్ల సైకిళ్ళను కలిగి ఉన్నారని అంచనా వేయబడింది.[109][110] ఇది తలసరి ఒకటి కంటే ఎక్కువ, రహదారిపై సిర్కా 9 మిలియన్ మోటారు వాహనాల కంటే రెండు రెట్లు ఎక్కువ.[111] యూరోపియన్ సైక్లిస్ట్స్ ఫెడరేషన్ 2013 లో నెదర్లాండ్స్, డెన్మార్క్ లలో ఐరోపాలో అత్యంత బైక్-స్నేహపూర్వక దేశాలలో స్థానం పొందింది.[112] కానీ డేన్స్ (23%) కంటే డచ్ (36%) ఎక్కువ మంది వారి బైక్ ఒక సాధారణ రోజు రవాణా తరచు జరిగుతుంది.[113][nb 3] సైక్లింగ్ సమగ్రమైనది. బిజీ రోడ్లు ప్రత్యేకంగా 35,000 కిమీ అంకితం చేయబడిన చక్రపు ట్రాక్లను పొందాయి. భౌతికంగా మోటార్ ట్రాఫిక్ నుండి విడిపోయాయి.[116] బిజీ జంక్షన్లు తరచూ బైసైకిల్-నిర్దిష్ట ట్రాఫిక్ లైట్లను కలిగి ఉంటాయి.ముఖ్యంగా నగర కేంద్రాలలో పెద్ద సైకిల్ పార్కింగ్ సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.


రోటర్డ్యామ్ నౌకాశ్రయం ఐరోపాలో అతిపెద్ద నౌకాశ్రయంగా ఉంది. మ్యూస్, రైన్ నదులు నౌకాశ్రయం బాసెల్, స్విట్జర్లాండ్, ఫ్రాన్సుకు చేరుకుంటాయి. 2013 నాటికి రోటార్డం ప్రపంచంలోని ఎనిమిదవ అతిపెద్ద కంటైనర్ పోర్టు నిర్వహణను 440.5 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నుల సరకును నిర్వహించింది.[117] ఈ ఓడరేవు ప్రధాన కార్యకలాపాలు పెట్రోకెమికల్ పరిశ్రమలు, సాధారణ కార్గో నిర్వహణ, రవాణా ఉన్నాయి. ఈ నౌకాశ్రయం భారీ పదార్ధాల కోసం, యూరోపియన్ ఖండం, విదేశాల్లో ముఖ్యమైన రవాణా కేంద్రంగా పనిచేస్తుంది. రాటర్డ్యామ్ వస్తువులను ఓడ, నది బార్జ్, రైలు లేదా రోడ్డు ద్వారా రవాణా చేస్తారు. 2007 లో రాటర్డాం నుండి జర్మనీకి కొత్త వేగమైన రైలు బెట్యువేరౌవుట్, పూర్తయింది.

నెదర్లాండ్స్లో ప్రధాన అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, ప్రయాణికుల పరంగా ఐరోపాలో మూడవ రద్దీగా ఉండే విమానాశ్రయము ఆమ్స్తొండ నైరుతి దిశగా ఉన్న షిపోల్ విమానాశ్రయం. 2016 లో రాయల్ స్కిపోల్ గ్రూప్ విమానాశ్రయములు 70 మిలియన్ ప్రయాణీకులను నిర్వహించాయి.[118]

పర్యావరణ నిలకడకు నిబద్ధతలో భాగంగా డచ్ ప్రభుత్వం 2015 నాటికి దేశవ్యాప్తంగా ఎలక్ట్రిక్ వాహనాల కోసం 200 రీఛార్జి స్టేషన్లను స్థాపించడానికి ఒక ప్రణాళికను ప్రారంభించింది. స్విట్జర్లాండ్ ఆధారిత విద్యుత్, ఆటోమేషన్ సంస్థ ఎ.బి.బి. డచ్ ప్రారంభమైన ఫాస్టెనేడ్, నెదర్లాండ్స్లోని ప్రతి ఇంటి నుండి 50 కి.మీ. వ్యాసార్థంలో (30 మైళ్ళు) కనీసం ఒక స్టేషన్ను అందించే లక్ష్యంతో ఉంటుంది.[119]

గణాంకాలు

[మార్చు]
The population of the Netherlands from 1900 to 2000

నెదర్లాండ్స్ 2017 జనవరి నాటికి 1,70,93,000 జనాభాను అంచనా వేసింది.[120] ఇది మొనాకో వాటికన్ సిటీ, శాన్ మారినో వంటి చాలా చిన్న దేశాలు మినహా ఐరోపాలో అత్యంత జనసాంద్రత గల దేశం. ఇది ప్రపంచంలో అత్యంత జనాభా కలిగిన దేశాలలో నెదర్లాండ్స్ 63 వ స్థానంగా ఉంది. 1900 - 1950 మధ్య దేశ జనాభా దాదాపుగా 5.1 నుండి 10 మిలియన్ల వరకు రెట్టింపు అయ్యింది. 1950 - 2000 నాటికి జనాభా పెరుగుదల 15.9 మిలియన్లకు చేరింది. అయితే ఇది జనాభా వృద్ధి శాతం తక్కువగా ఉంది.[121] 2013 లో అంచనా వేయబడిన పెరుగుదల శాతం 0.44%.[122]

నెదర్లాండ్లో సంతానోత్పత్తి శాతం మహిళలకు (2013 అంచనా) 1.78 మంది పిల్లలు.[122] అనేక ఇతర ఐరోపా దేశాలతో పోలిస్తే ఇది చాలా ఎక్కువ. కానీ సహజ జనాభాకు అవసరమైన మహిళకు 2.1 పిల్లల శాతం కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. నెదర్లాండ్ ప్రజల సగటు ఆయుధాయం అధికంగా ఉంద: స్త్రీలకు 83.2 సంవత్సరాలు, పురుషులకు 78.9 సంవత్సరాలు (2013 ఇ.ఎస్.టి.[122]). సంవత్సరానికి 1000 నివాసితులకు 2.0 వలసదారుల వలసల రేటు ఉంది.[122]

నెదర్లాండ్ సంప్రదాయపరంగా అత్యధిక సంఖ్యలో ప్రజలలో డచ్ ప్రజలు అధికంగా ఉన్నారు. 2005 అంచనాల ప్రకారం జనాభా 80.9% డచ్ ప్రజలు, 2.4% ఇండోనేషియా, 2.4% జర్మన్, 2.2% టర్కిష్, 2.0% సురినామీ, 2.0% మొరాకోన్లు, 0.8% అంటిల్లియన్ - అరుబాలు, 7.4% మంది ఇతరులు ఉన్నారు.[123]

నెదర్లాండ్స్ నివసిస్తున్న 1,50,000 నుంచి 2,00,000 మంది ప్రజలు బహిష్కృతులు.వీరు ఎక్కువగా ఆంస్టర్డామ్, హేగ్ ప్రాంతాల్లో కేంద్రీకృతమై ఉన్నారు. ఇప్పుడు ఈ నగరాల్లో దాదాపు 10% మంది జనాభా ఉన్నారు.[124][125]

The Dutch are the tallest people in the world,[126] with an average height of 1.81 మీటర్లు (5 అ. 11.3 అం.) for adult males and 1.67 మీటర్లు (5 అ. 5.7 అం.) for adult females in 2009.[127] People in the south are on average about 2 cమీ. (0.8 అంగుళాలు) shorter than those in the north.

రోటర్డ్యామ్లో దాదాపు సగం మంది జనాభా వలస వచ్చిన నేపథ్యంలో ఉన్నారు

యూరోస్టాట్ ప్రకారం 2010 లో నెదర్లాండులో 1.8 మిలియన్ల విదేశీ నివాసితులు నివసిస్తున్నారు. మొత్తం జనాభాలో 11.1% మంది ఉన్నారు. వీటిలో 1.4 మిలియన్ (8.5%) ఐరోపా సమాఖ్య వెలుపల జన్మించారు, మరొక 0.43 మిలియన్ (2.6%) ఐరోపా సమాఖ్యలో జన్మించారు.[128] 2016 నవంబరు 21 లో నెదర్లాండులో 3.8 మిలియన్ల మంది నివాసితులు కనీసం ఒక విదేశీ-తల్లి లేక తండ్రి ("మైగ్రేషన్ నేపథ్య") ఉన్నారు.[129] ఆంసర్డాం, రాటర్డాం లలో సగానికి పైగా యువకులు పాశ్చాత్య నేపథ్యం కలిగి ఉన్నారు.[130] డచ్ ప్రజలు లేదా డచ్ ప్రజల వారసులు ప్రపంచవ్యాప్తంగా వలస సమూహాలలో కనిపిస్తారు. ముఖ్యంగా కెనడా, ఆస్ట్రేలియా, దక్షిణాఫ్రికా, యునైటెడ్ స్టేట్స్లో. యునైటెడ్ స్టేట్స్ సెన్సస్ బ్యూరో (2006) ప్రకారం 5 మిలియన్ల మంది అమెరికన్లు మొత్తం లేదా పాక్షిక డచ్ వంశీయులని చెప్తున్నారు.[131] దక్షిణాఫ్రికాలో నివసిస్తున్న 3 మిలియన్ డచ్-వారసత్వ కలిగిన ఆఫ్రికన్లు ఉన్నారు.[132] 1940 లో ఇండోనేషియాలో 2,90,000 మంది యూరోపియన్లు, యురేషియన్లు ఉన్నారు.[133] కానీ చాలామంది దేశం నుండి నిష్క్రమించారు.[134]

నెదర్లాండ్స్ ప్రపంచంలో అత్యధిక జనసాంద్రత గల దేశాలలో 24 వస్థానంలో ఉంది. చదరపు కిలోమీటరుకు (చ.మై.1,060) 408.53 నివాసితులు ఉన్నారు. భూభాగం వైశాల్యం (33,883 చ.కిమీ, 13,082 చ.మై)మాత్రమే లెక్కిస్తే చ.కి.మీ 500.89 నివాసితులు (చ.మై. 1,300)[135] దేశ భూభాగం మాత్రమే (33,718 చ.కి.మీ 13,019 చ.మై) లెక్కిస్తే 2014 మొదటి భాగంలో చదరపు కిలోమీటరుకు (చ.మై.1,290) 500 మంది పౌరులు ఉన్నారు. దేశం పశ్చిమాన ఉన్న రాండ్సాడ్ నాలుగు అతిపెద్ద నగరాలను కలిగి ఉంది: ఆగ్నేయ ప్రాంతాల్లో నార్తర్న్ హాలండ్, రాటర్డ్యామ్, హేగ్లోని ప్రావిన్స్, సౌత్ హాలండ్లోని హేగ్, ఉట్రేచ్ట్ ప్రావింసులో ఉట్రెచ్ట్ ఉన్నాయి. రాండ్స్టాడ్ 7 మిలియన్ల మంది పౌరులతో ఐరోపాలో 5 వ అతిపెద్ద మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం ఉంది. డచ్ సెంట్రల్ స్టాటిస్టిక్స్ బ్యూరో ప్రకారం 2015 లో డచ్ జనాభాలో 28% మంది 40,000 యూరోల కంటే ఎక్కువ ఆదాయం కలిగి ఉన్నారు (ఇది ఆరోగ్య సంరక్షణ లేదా విద్యపై ఖర్చులను కలిగి లేదు).[136]

నగర ప్రాంతాలు

[మార్చు]
Density in the Netherlands
Functional urban areas[137] Population
(2011)
Amsterdam 2,502,000
Rotterdam 1,419,000
The Hague 850,000
Utrecht 770,000
Eindhoven 695,000
Groningen 482,000
Enschede 402,000

భాషలు

[మార్చు]
Knowledge of foreign languages in the Netherlands, in percent of the population over 15, 2006[138]

నెదర్లాండు అధికారిక భాష డచ్. ఇది చాలామంది నివాసితులకు వాడుక భాషగా ఉంది. డచ్ కాకుండా, వెస్ట్ ఫ్రిసియన్ భాష ఉత్తర ప్రొవింస్ ఫ్రైస్ల్యాండ్ (పశ్చిమ ఫ్రిజ్లోని ఫ్రైస్లాన్) లో రెండవ అధికారిక భాషగా గుర్తింపు పొందింది.[139] ఆ ప్రావీంసులో ప్రభుత్వ ఉత్తరప్రత్యుత్తరాల కోసం వెస్ట్ ఫ్రిసియన్ అధికారిక హోదాను కలిగి ఉంది. ఐరోపా రాజ్యంలో రెండు ఇతర ప్రాంతీయ భాషలు ప్రాంతీయ లేదా మైనారిటీ భాషలు కోసం యూరోపియన్ చార్టర్ కింద గుర్తించబడ్డాయి.[140]

గుర్తింపు పొందిన ప్రాంతీయ భాషల్లో మొదటిది సాక్సాన్ (డచ్‌ లోని నెడెర్సికస్విష్). దిగువ శాక్సన్ ఉత్తర - తూర్పులో అనేక మాండలికాలు వాడుకలో ఉన్నాయి. ట్వెంటే ప్రాంతంలో ట్వెంట్లు, డ్రెంతే ప్రావిన్స్‌లో డ్రెంట్లు వంటి మాండలికాలు ఉన్నాయి. రెండవదిగా లిబ్రియా కూడా ప్రాంతీయ భాషగా గుర్తింపు పొందింది. ఇది మియుసే-రెనేష్ ఫ్రాంకోనియన్ భాషల డచ్ మాండలికాలు కలిగివుంది. ఇది ఈశాన్య రాష్ట్రంలోని లిమ్బాంగ్‌లో వాడుకలో ఉంది.[63] నెదర్లాండులో ఎక్కువగా మాట్లాడే మాండలికాలు బ్రబాంతియన్-హోల్డియన్ మాండలికాలు.[141] క్రెప్రేడ్, వాల్స్‌లో రూపొందిన రిప్యూరియన్ భాష నెదర్లాండ్స్ ప్రాంతీయ భాషగా కర్క్రేడ్ మాండలికం, వాల్స్ మాండలికం ఉన్నాయి.[142][143] అయితే ఇవి నెదర్లాండు మాండలికాలుగా గుర్తించబడ లేదు. ఈ మాండలికాలు కొన్ని సార్లు లింబర్గిషుకు చెందినవిగా లేదా వాటికి సంబంధించినవిగా పరిగణించబడుతున్నాయి.

సబా, సింట్ యుస్టాటియస్ ప్రత్యేక మునిసిపాలిటీలలో ఇంగ్లీషుకు అధికారిక హోదా కలిగి ఉంది. ఇది ఈ ద్వీపాలలో విస్తృతంగా వాడుకలో ఉంది. బొనైరే ప్రత్యేక మునిసిపాలిటీలో పపియామెంటోకు అధికారిక హోదా ఉంది. యిడ్డిష్, రోమానీ భాషలను 1996 లో ప్రాదేశిక భాషలుగా గుర్తించారు.[144]

నెదర్లాండ్స్ విదేశీ భాషలను అభ్యసించే సంప్రదాయం, డచ్ విద్య చట్టాలలో అధికారికంగా ఉంది. మొత్తం జనాభాలో 90% ప్రజలు ఇంగ్లీషులో మాట్లాడగలరు.నెదర్లాండులో జర్మన్‌ 70%, ఫ్రెంచి 29% ఉన్నారు.[145] అన్ని ఉన్నత పాఠశాలలలో ఇంగ్లీషు అనేది తప్పనిసరి కోర్సు.[146] అనేక తక్కువ స్థాయి ఉన్నత పాఠశాల విద్యలలో (vmbo) మొదటి రెండు సంవత్సరాల్లో ఒక అదనపు ఆధునిక విదేశీ భాష తప్పనిసరి.[147]

ఉన్నత స్థాయి సెకండరీ పాఠశాలల్లో (HAVO, VWO) మొదటి మూడు సంవత్సరాలలో రెండు అదనపు ఆధునిక విదేశీ భాషలు తప్పనిసరి. VWO లో గత మూడు సంవత్సరాల్లో మాత్రమే ఒక విదేశీ భాష తప్పనిసరి చేసారు. ఇంగ్లీషుతో ప్రామాణిక ఆధునిక భాషలు ఫ్రెంచ్, జర్మన్ ఉన్నాయి. అయితే పాఠశాలలు ఆధునిక భాషల్లో స్పానిష్, టర్కిష్, అరబిక్ లేదా రష్యన్ భాషలతో భర్తీ చేయవచ్చు. [147] అదనంగా ఫ్రీస్లాండ్‌లో ఉన్న పాఠశాలలు వెస్ట్ ఫ్రిసియన్ పరీక్షలు దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న పాఠశాలలు నిర్వహిస్తున్నాయి. సెకండరీ పాఠశాల కొరకు పురాతన గ్రీకు, లాటిన్‌లలో (జిమ్నాషియా లేదా VWO + అని పిలుస్తారు) పరీక్షలు నిర్వహించబడుతుంటాయి.

Religious identification in the Netherlands (2015)[148]

  Irreligious (50.1%)
  Roman Catholic (23.7%)
  Other Christian[b] (4.6%)
  Muslim (4.9%)
  Other (1.1%)

నెదర్లాండులో క్రైస్తవ మతం 20 వ శతాబ్దం వరకూ ఆధిక్యత కలిగి ఉంది. మతపరమైన వైవిధ్యం మిగిలి ఉన్నప్పటికీ మతపరమైన కట్టుబాటు తగ్గిపోయింది.

నెదర్లాండ్స్ గణాంక సమాచారాన్ని సేకరిస్తున్న డచ్ ప్రభుత్వ సంస్థ అయిన స్టాటిస్టిక్స్ నెదర్లాండులో 2015 లో మొత్తం జనాభాలో 50.1% మంది మతాతీతమని ప్రకటించారు. క్రైస్తవులు మొత్తం జనాభాలో 43.8% ఉన్నారు, కాథలిక్కులు 23.7%తో ఉన్నారు. నెదర్లాండు లోని ప్రొటెస్టంట్ చర్చిలో సభ్యత్వాన్ని కలిగి ఉన్న ప్రొటెస్టంటులు 15.5% ఉన్నారు. ఇతర క్రైస్తవులు (నెదర్లాండ్స్లోని ప్రొటెస్టంట్ చర్చిలో సభ్యత్వం లేకుండా ప్రొటెస్టంటులతో సహా) 4.6% ఉన్నారు. మొత్తం జనాభాలో 4.9% ఇస్లాం మతం, ఇతర మతాలు (జుడాయిజం, బుద్ధిజం, హిందూ మతం వంటివి) మిగిలిన 1.1% కలిగి ఉన్నాయి.[148]

2006 లో రాడ్బౌడ్ యూనివర్సిటీ, వ్రిజే యూనివర్సిటీ ఆంస్టర్డాం స్వతంగా నిర్వహించిన లోతైన ఇంటర్వ్యూ ప్రకారం డచ్ జనాభాలో 34% మంది క్రిస్టియన్లగా గుర్తింపు పొందారు,[150] 2015 నాటికి దాదాపు 25% జనాభా క్రైస్తవ విశ్వాసాలలో ఒకదానికి (11.7% రోమన్ కాథలిక్, 8.6% PKN, 4.2% ఇతర చిన్న క్రైస్తవ తెగల), 5% ముస్లింలు, 2% మంది హిందూమతం లేదా బౌద్ధమతం, 2015 లో జనాభాలో సుమారు 67.8% 1996 లో 53%,1979లో 43%, 1966 లో 33% ఉన్నారు.[151][152] సామాజిక, సాంస్కృతిక ప్రణాళిక సంస్థ (ఎస్.సి.పి.) సోషల్ ఎ కల్చర్ల్ ప్లాన్‌బ్యూరో 2020 లో అనుబంధిత డచ్ సంఖ్య 72%గా ఉంటుందని అంచనా వేసింది. [153]

డచ్ రాజ్యాంగం విద్య స్వేచ్ఛకు హామీ ఇస్తుంది. దీనర్థం సాధారణ నాణ్యత ప్రమాణాలను అనుసరించే అన్ని పాఠశాలలు ఒకే ప్రభుత్వ నిధులను పొందుతాయి. ఇందులో మతపరమైన వర్గాల (ముఖ్యంగా రోమన్ కాథలిక్, వివిధ ప్రొటెస్టంట్) మతపరమైన సూత్రాల ఆధారంగా పాఠశాలలు ఉన్నాయి. డచ్ పార్లమెంటులో (CDA, రెండు చిన్న పార్టీలు, క్రిస్టియన్ యునియన్, SGP) మూడు రాజకీయ పార్టీలు క్రైస్తవ నమ్మకం మీద ఆధారపడి ఉన్నాయి. అనేక క్రైస్తవ మత సెలవుదినాలు జాతీయ సెలవు దినాలు (క్రిస్మస్, ఈస్టర్, పెంటెకోస్ట్, యేసు అసెన్షన్) ఆధారంగా ఉన్నాయి.[154] 19 వ శతాబ్దం చివరలో నాస్తికత్వం లౌకికవాదం, ఉదారవాదం, సామ్యవాదం అభివృ మొదలైంది. 1960 నాటికి ప్రొటెస్టెంటిజం క్షీణించి రోమన్ కాథలిక్కులు సమానంగా మారింది. రెండు క్రైస్తవ శాఖలు తగ్గుముఖం పట్టాయి. ఒక ప్రధాన మినహాయింపుగా ఇమ్మిగ్రేషన్ ఫలితంగా ఇస్లాం గణనీయంగా పెరిగింది. 2000 సంవత్సరం నుంచి ముస్లిం మతం తీవ్రవాదం కారణంగా మతం గురించి అవగాహన అప్రమత్తత పెంచుతోంది.[155]

డచ్ రాయల్ ఫ్యామిలీ సంప్రదాయబద్ధంగా కాల్వినిజంతో అనుబంధం కలిగి ఉంది. ప్రత్యేకంగా ఇది 1795 లో నిరాకరించబడింది. ఇప్పుడు ఉనికిలో లేని డచ్ రిఫార్మ్డ్ చర్చిగా ఉంది. 19 వ శతాబ్దం వరకు ప్రొటెస్టంట్ సంస్కరణ నుండి డచ్ రిఫార్మిస్టు చర్చి నెదర్లాండు ఏకైక ప్రధాన ప్రొటెస్టంట్ చర్చిగా ఉంది. ఇది 1834 లో - 1886 లో డాలీ కాల్వినిజం విభిన్న విభాగాల వరకు రిఫార్మిస్టు సంప్రదాయంలో చాలామంది ప్రొటెస్టంటులను చుట్టుముట్టింది. 2013 లో రోమన్ క్యాథలిక్ " క్వీన్ కాంసర్ట్ "గా మారింది.

వి.యు. యూనివర్సిటీ ఆంస్టర్డాం 2014 డిసెంబరులో నిర్వహించిన సర్వే ప్రకారం మొదటి సారి నెదర్లాండులో (17%) కంటే ఎక్కువ నాస్తికులు (25%) ఉన్నారు. ఎక్కువమంది జనాభా నాస్థికత (31%) లేదా ఐటిసిస్టిక్ (27%).[156]

2015 లో నెదర్లాండ్స్ (82%) లో చాలామంది వారు చర్చిని ఎన్నడూ సందర్శించలేదు అని చెప్పారు. 59% వారు ఎలాంటి చర్చికి ఎన్నడూ అనుబంధితం కాలేదని పేర్కొన్నారు. ప్రశ్నించిన అందరిలో 24% నాస్తికులుగా ఉన్నారు. 2006 లో జరిగిన మునుపటి అధ్యయనంలో పోలిస్తే ఇది 11% పెరిగింది.[151] 2015 లో పరిశోధనా ప్రకారం ఆధ్యాత్మికత (ఐసేసిజం) అంచనా వేయబడింది. 2006 లో 40% మంది తమను తాము ఆధ్యాత్మికంగా భావిస్తున్నారని అన్నారు. 2015 లో ఇది 31%కు తగ్గింది. అధిక కాలం ఉనికిలో ఉన్న నమ్మే సంఖ్య అదే కాలంలో 36% నుండి 28%కు పడిపోయింది. [150] ప్రస్తుతం క్రైస్తవ మతం నెదర్లాండ్స్లో అతిపెద్ద మతంగా ఉంది. ఉత్తర బ్రబంట్, లిమ్బాం ప్రావిన్సులు చారిత్రాత్మకంగా రోమన్ క్యాథలిక్‌గా ఉన్నాయి. వారిలో కొందరు కాథలిక్ చర్చ్ వారి సాంస్కృతిక గుర్తింపుకు ఆధారంగా భావిస్తారు. నెదర్లాండులో ప్రొటెస్టనిజం అనేది అనేక సంప్రదాయ చర్చిలను కలిగి ఉంది. వీటిలో అతిపెద్దవి నెదర్లాండులో ఉన్న ప్రొటెస్టంట్ చర్చి (PKN), యునైటెడ్ రిచర్డ్, లూథరన్ల చర్చి ఉన్నాయి.[157] 2004 లో ఇది డచ్ రిఫార్మ్డ్ చర్చ్, రిఫార్మ్డ్ చర్చిస్ ఇన్ ది నెదర్లాండు, ఒక చిన్న లూథరన్ చర్చిల విలీనం జరిగింది. అనేక సాంప్రదాయిక సంస్కరణలు, ఆధునిక చర్చిలు పి.కె.ఎన్.లోకి విలీనం కాలేదు. నెదర్లాండులో మొత్తం క్రైస్తవ మతం ఒక మైనారిటీ అయినా, నెదర్లాండ్స్ సెయిలాండ్ నుండి బైబిల్ బెల్ట్ ప్రావిన్స్ ఓరిజిస్సెల్ ఉత్తర ప్రాంతాలకు విస్తరించి ఉంది. దీనిలో ప్రొటెస్టంట్ (ముఖ్యంగా సంస్కరించబడిన) నమ్మకాలు బలంగా ఉన్నాయి. మునిసిపల్ కౌన్సిల్స్లో ఆధిక్యత కూడా కలిగి ఉన్నాయి.

రాష్ట్రంలో ఇస్లాం రెండవ అతిపెద్ద మతం. 2012 లో నెదర్లాండులో 8,25,000 మంది ముస్లింలు ఉన్నారు (జనాభాలో 5%). [158] పెద్ద సంఖ్యలో వలస కార్మికుల పర్యవసానంగా 1960 నుండి ముస్లిం సంఖ్య పెరిగింది. ఇందులో సురినం ఇండోనేషియా వంటి మాజీ డచ్ కాలనీల నుండి వలస వచ్చినవారు ఉన్నారు, కాని ప్రధానంగా టర్కీ, మొరాకో నుండి వలస వచ్చిన కార్మికులు ఉన్నారు. 1990 లలో, బోస్నియా, హెర్జెగోవినా, ఇరాన్, ఇరాక్, సోమాలియా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వంటి దేశాల నుండి ముస్లిం శరణార్థులు వచ్చారు.[159]

డచ్ ప్రజలలో 6% ఇతర మతాలు ఉన్నాయి. హిందూమతం నెదర్లాండ్స్‌లో ఒక మైనారిటీ మతం, సుమారు 2,15,000 మంది అనుచరులు (జనాభాలో 1% కంటే ఎక్కువ). వీరిలో ఎక్కువ మంది ఇండో-సురినామీస్. భారతదేశం శ్రీలంక నుండి వలస వచ్చిన వారి జనాభా కూడా ఉంది. హరే కృష్ణులు వంటి హిందూమతం ఆధారిత కొత్త మత ఉద్యమాలకు కొంతమంది పాశ్చాత్య అనుచరులు ఉన్నారు. నెదర్లాండ్స్లో 250,000 మంది బౌద్ధులు లేదా ప్రజలు ఈ మతం పట్ల బలంగా ఆకర్షితులయ్యారు, ప్రధానంగా జాతి డచ్ ప్రజలు. నెదర్లాండ్స్‌లో సుమారు 45,000 మంది యూదులు ఉన్నారు.

విద్య

[మార్చు]
A primary school in The Hague
ఆమ్స్టర్డామ్ విశ్వవిద్యాలయ భవనం

నెదర్లాండులో విద్య 5 నుండి 16 ఏళ్ల మధ్య విద్య తప్పనిసరి.[160] ఒక పిల్లవాడు "స్టార్క్వాలైఫికేషన్" (హెచ్.ఎ.వి.వొ, వి.డబల్యూ.ఒ, వి.డబల్యూ.ఒ, లేదా ఎం.బి.ఒ 2+ డిగ్రీలు) కలిగి ఉండకపోతే వారు ఇప్పటికీ అర్హతలను సాధించేవరకు తరగతులను అనుసరించాల్సి వస్తుంది.[161]

నెదర్లాండ్స్ లోని పిల్లలు అందరూ సాధారణంగా ప్రాథమిక పాఠశాలకు (సగటున) 4 - 12 వయసు వరకు హాజరు అవుతారు. దీనిలో ఎనిమిది తరగతులు ఉన్నాయి. వీటిలో మొదటిది ఫౌండేటివ్. ఒక ఆప్టిట్యూడ్ పరీక్ష ఎనిమిదవ గ్రేడ్ ఉపాధ్యాయుని సిఫార్సు, విద్యార్థుల తల్లిదండ్రుల లేదా సంరక్షకుల అభిప్రాయం ఆధారంగా, సెకండరీ విద్య మూడు ప్రధాన అంశాలలో ఒకదాని కోసం ఎంపిక చేయబడుతుంది. ఒక ప్రత్యేక స్ట్రీమ్ పూర్తయిన తర్వాత, తరువాతి చివరి అంశంలో ఒక సంవత్సరం విద్యార్థి ఇప్పటికీ కొనసాగవచ్చు.

వి.ఎం.బి.ఒ.లో 4 తరగతులు అనేక స్థాయిలు ఉపవిభజన చేయబడింది. ఎం.బి.ఒ.కి ప్రవేశం అందించే తక్కువ-స్థాయి వృత్తి పట్టా కొరకు వి.ఎం.బి.ఒ. ఫలితాలను విజయవంతంగా పూర్తి చేయడం అవసరం.ఎం.భి.ఒ. (మధ్య-స్థాయి అనువర్తిత విద్య) విద్య ఒక విధానంలో ప్రధానంగా ప్రాక్టికల్ ట్రేడ్ లేదా వృత్తి పట్టాను బోధించడం మీద దృష్టి పెడుతుంది. ఎం.బి.ఒ. ధ్రువీకరణతో, హె.బి.ఒ. కోసం విద్యార్థి దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. హెచ్.ఎ.వి.ఒ.లో 5 తరగతులు ఉంటాయి. ఇది హెచ్.బి.ఒ. ప్రవేశానికి అనుమతిస్తుంది. హెచ్.బి.ఒ. (ఉన్నత వృత్తిపరమైన విద్య) ప్రొఫెషనల్ విద్య (దరఖాస్తు శాస్త్రాలు) విశ్వవిద్యాలయాలు ప్రొఫెషనల్ బ్యాచిలర్ డిగ్రీలను అందిస్తాయి; పాలిటెక్నిక్ డిగ్రీలను పోలి ఉంటుంది. ఒక హెచ్.బి.ఒ. డిగ్రీ విశ్వవిద్యాలయ ప్రవేశానికి అనుమతిస్తుంది. వి.డబల్యూ,ఒ. (అథెనియం, వ్యాయామశాలతో కలిపి) 6 గ్రేడ్లను కలిగి ఉంది. విశ్వవిద్యాలయంలో పరిశోధన అధ్యయనం కోసం సిద్ధం చేస్తుంది. విశ్వవిద్యాలయాలు మూడు సంవత్సరాల బ్యాచిలర్ డిగ్రీని అందిస్తాయి. తరువాత ఒకటి లేదా రెండు సంవత్సరాల మాస్టర్స్ డిగ్రీ, నాలుగు లేదా ఐదు సంవత్సరాల డాక్టర్ డిగ్రీ పథకాన్ని అనుసరిస్తుంది.

నెదర్లాండులో డాక్టోరల్ అభ్యర్థులు సాధారణంగా విశ్వవిద్యాలయంలోని పదవీకాలం కాని ఉద్యోగులు ఉంటారు. అన్ని డచ్ పాఠశాలలు, విశ్వవిద్యాలయాలు బహిరంగంగా సమకూర్చిన నిధులతో నిర్వహించబడుతుంటాయి. ఇవి మత పాఠశాలలను మినహాయించి బహిరంగంగా సమకూర్చబడిన నిధులతో నిర్వహించబడుతుంటాయి కానీ ప్రభుత్వం చేత నిర్వహించబడవు. అయినప్పటికీ నిధులు సేకరించడానికి అధికారం పొందడానికి ప్రభుత్వం నుండి అనుమతి తీసుకోవాలి. డచ్ విశ్వవిద్యాలయాలు నెదర్లాండు, ఐరోపా సమాఖ్య విద్యార్థులకు సంవత్సరానికి 2,000 యూరోలు ట్యూషన్ ఫీజు ఉంటుంది.ఐరోపా సమాఖ్యకు చెందని విద్యార్థులు 10,000 యూరోలు చెల్లించాలి.

ఆరోగ్యసంరక్షణ

[మార్చు]
Portrait of Antonie van Leeuwenhoek (1632–1723), known as "the Father of Microbiology"
A public hospital in Amersfoort

2016 లో నెదర్లాండు " యూరో హెల్త్ వినియోగదారుల ఇండెక్స్ (EHCI)" వార్షిక జాబితాలో 5 వ స్థానంలో ఉంది. ఇది ఐరోపా ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థల పోల్చింది అధికంగా 1,000 పాయింట్లు 916 స్కోరు సాధించింది. నెదర్లాండు 2005 నుండి ప్రచురించిన ప్రతి నివేదికలో మొదటి మూడు దేశాల్లో ఒకటిగా ఉంది. రోగి హక్కులు, సమాచారం, సౌలభ్యాన్ని, నివారణ ఫలితాల వంటి 48 సూచీలలో, నెదర్లాండు వరుసగా 6 వ సంవత్సరానికి 37 యూరోపియన్ దేశాలలో అత్యుత్తమ స్థానాన్ని సంపాదించింది.[162]

నెదర్లాండు, యునైటెడ్ స్టేట్స్, ఆస్ట్రేలియా, కెనడా, జర్మనీ, న్యూజిలాండ్ ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థలను పోల్చడానికి 2009 లో ఒక అధ్యయనం చేసింది.[163][164]

2006 లో ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ యొక్క ప్రధాన సంస్కరణల తరువాత, డచ్ వ్యవస్థ ప్రతి సంవత్సరం ఇండెక్స్లో ఎక్కువ పాయింట్లను పొందింది. హెచ్.సి.పి. (హెల్త్ కన్స్యూమర్ పవర్హౌస్) ప్రకారం నెదర్లాండుకు 'గందరగోళం వ్యవస్థ' ఉంది. అంటే వారి ఆరోగ్య బీమాను ఎక్కడ కొనుగోలు చేయాలో, రోగులు తమ ఆరోగ్య సేవలను ఎక్కడ పొందాలనే దాని నుండి అత్యధిక స్థాయిలో స్వేచ్ఛను కలిగి ఉంటారు. కానీ నెదర్లాండు ఇతర దేశాల మధ్య వ్యత్యాసం గందరగోళం ఉంటుంది. రోగులూ ఆరోగ్య నిపుణుల మధ్య సంభాషణలు నిర్వహించిన తరువాత ఆరోగ్య నిర్ణయాలు జరుగుతున్నాయి.[165]

నెదర్లాండ్స్లో ఆరోగ్య బీమా తప్పనిసరి. నెదర్లాండులోని ఆరోగ్య సంరక్షణ బీమా రెండు చట్టబద్ధమైన రూపాల్లో ఉంది:

  • సాధారణంగా "ప్రాథమిక భీమా" అని పిలవబడే Zorgverzekeringswet (ZVW) సాధారణ వైద్య సంరక్షణను కలిగి ఉంటుంది.
  • అల్జీమీన్ వెట్ బిజోండేర్ జైకేటెకోస్టెన్ (AWBZ) దీర్ఘకాలిక నర్సింగ్, సంరక్షణను వర్తిస్తుంది.

డచ్ నివాసితులకు ఎ.డబల్యూ.బి.జెడ్. ద్వారా స్వయంచాలకంగా ప్రభుత్వం బీమా సౌకర్యాన్ని అందిస్తుంది. ప్రతి ఒక్కరూ వారి తల్లిదండ్రుల ప్రీమియం ఆధారంగా స్వయంచాలకంగా 18 సంవత్సరాల వరకు బీమా సౌకర్యం అందుకుంటారు.బీమా సౌకర్యం పొందడానికి వారి స్వంత ప్రాథమిక ఆరోగ్య బీమా (ఆధారం) ను వెంట తీసుకోవాలి. భీమాను తీసివేయకపోతే జరిమానా విధించవచ్చు. భీమాదారులు వయస్సు లేదా ఆరోగ్య స్థితితో సంబంధం లేకుండా 18 ఏళ్ళకు వరకు అందరికీ సార్వత్రిక ప్యాకేజీని అందించాలి - ఇది ఒక అప్లికేషన్ను తిరస్కరించడం లేదా ప్రత్యేక పరిస్థితులను విధించడం చట్టవిరుద్ధం. అనేక ఇతర యూరోపియన్ వ్యవస్థలకు విరుద్ధంగా, డచ్ ప్రభుత్వం నెదర్లాండు లోని ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ సౌలభ్యాన్ని, నాణ్యతకు బాధ్యత వహిస్తుంది. అయితే దాని నిర్వహణ బాధ్యత కాదు.

నెదర్లాండు ఆరోగ్య సంరక్షణ విధానాన్ని అనేక విధాలుగా విభజించబడవచ్చు:" సోమాటిక్ అండ్ మెంటల్ హెల్త్ కేర్ " 'నివారణ' (స్వల్పకాలిక), 'సంరక్షణ' (దీర్ఘకాలిక) లో మూడు స్థాయిలలో ఉంటుంది. హోమ్ వైద్యులు (సాధారణ అభ్యాసకులకు పోల్చదగిన హుస్సార్ట్సెన్) మొదటి స్థాయిలోని అతిపెద్ద భాగంగా ఉంది. రెండవ, మూడో స్థాయికి చేరడం కోసం మొదటి స్థాయి సభ్యునిచే ప్రతిపాదించడం తప్పనిసరి.[166]

ఇతర పాశ్చాత్య దేశాలతో పోలిస్తే ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ చాలా ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది. కానీ చాలా ఖర్చుతో కూడుకున్నది కాదు. [167]

2006 జనవరిలో నెదర్లాండులో అమల్లోకి వచ్చిన ఒక ద్వంద్వ వ్యవస్థ ద్వారా ఆరోగ్య సంరక్షణ నిధులు సమకూరుస్తుంది. ముఖ్యంగా పాక్షిక-శాశ్వత ఆసుపత్రిలో పాల్గొనే దీర్ఘకాలిక చికిత్సలు, చక్రాల కుర్చీ వంటి వైకల్యాల ఖర్చులు కూడా ప్రభుత్వ నియంత్రిత తప్పనిసరి బీమా పరిధిలో ఉన్నాయి. 1968 లో అల్జీమెనే వెట్ బిజజొడెరె జైకేటెకోస్టెన్ ("జనరల్ లా ఆన్ ఎక్సెప్షనల్ హెల్త్కేర్ కాస్ట్స్") లో మొదలైంది. 2009 లో ఈ బీమా అన్ని ఆరోగ్య సంరక్షణ ఖర్చులలో 27%ని కలుపుకుంది.[168]

అన్ని సాధారణ (స్వల్పకాలిక) వైద్య చికిత్సల కొరకు ప్రైవేటు ఆరోగ్య బీమా సంస్థలతో ఆరోగ్య బీమా వ్యవస్థకు ఒప్పందం ఆధారంగా బీమా సౌకర్యం కల్పించబడుతుంది. ఈ బీమా కంపెనీలు ఒక ప్యాకేజీని ఒక నిర్దిష్ట బీమా చికిత్సలతో అందించడానికి బాధ్యత వహిస్తాయి. [169] ఈ బీమా అన్ని ఆరోగ్య సంరక్షణ ఖర్చులలో 41%ను కలిగి ఉంటుంది.[168]

జేక్ చెల్లింపులు (9%), అదనపు ఐచ్ఛిక ఆరోగ్య బీమా ప్యాకేజీలు (4%), ఇతర వనరుల (4%) నుండి పన్నులు (14%) ఇతర ఆరోగ్య సంరక్షణ చెల్లింపులు ఉంటాయి.[168] ఆదాయ సంబంధిత అనుమతులు, వ్యక్తిగత, యజమాని-చెల్లించే ఆదాయం-సంబంధిత ప్రీమియంల వ్యవస్థ ద్వారా రుణ హామీ ఇవ్వబడుతుంది.

డచ్ వ్యవస్థ ఒక ముఖ్యమైన ప్రీమియాలు ఆరోగ్య స్థితి లేదా వయస్సుతో సంబంధం కలిగి ఉండవు. వ్యక్తిగత పాలసీదారులచే అందించబడిన వివిధ ప్రమాదాల వలన వ్యక్తిగత ఆరోగ్య బీమా సంస్థల మధ్య వ్యత్యాసాలు ఉంటాయి. ప్రమాదాల సమీకరణం, సాధారణ ప్రమాదం పూల్ ద్వారా భర్తీ చేయబడతాయి. అన్ని స్వల్పకాలిక ఆరోగ్య సంరక్షణకు నిధులు యజమానుల నుండి 50%, భీమాదారుని నుండి 45%, ప్రభుత్వంచే 5% సమకూర్చబడుతుంటాయి. 18 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సున్న పిల్లలు ఉచితంగా బీమా పొందుతారు. తక్కువ ఆదాయం ఉన్నవారికి వారి బీమా చెల్లించటానికి సహాయంగా పరిహారం అందుతుంది. బీమా చెల్లించే ప్రీమియాలు వివిధ పోటీ భీమాదారుల మధ్య సుమారు 5% వ్యత్యాసంతో, నెలకు € 100 (€ 2010 ఆగస్టులో $ 127, 2012 లో € 150 లేదా US $ 196), నుండి సంవత్సరానికి € 220 (US $ 288).

సంస్కృతి

[మార్చు]
The National NEMO Science Museum and the Nederlands Scheepvaartmuseum in second plan, in Amsterdam.

కళలు, తాత్వికత, సాహిత్యం

[మార్చు]

నెదర్లాండులో చాలామంది ప్రసిద్ధ చిత్రకారులు ఉన్నారు. 17 వ శతాబ్దంలో డచ్ రిపబ్లిక్ "డచ్ మాస్టర్స్" కాలంలో రెంబ్రాండ్ట్ వాన్ రిజ్న్, జోహన్నస్ వెర్మీర్, జాన్ స్టీన్, జాకబ్ వాన్ రుయిస్దేల్, పలువురు ఇతర చిత్రకారులు ఉన్నారు. 19 వ - 20 వ శతాబ్దాల్లో ప్రముఖ డచ్ చిత్రకారులు విన్సెంట్ వాన్ గోగ్, పిఎట్ మండిరియాన్ ఉన్నారు. ఎం.సి. ఎస్చెర్ ఒక ప్రసిద్ధ గ్రాఫిక్ కళాకారిణిగా గుర్తించబడుతుంది. రొటర్డాంలో జన్మించి శిక్షణ పొందిన విల్లెం డి కూనింగ్ అమెరికన్ కళాకారుడిగా ప్రశంసలను అందుకున్నాడు.

నెదర్లాండులో ఎరాస్మస్ రాట్టర్డాం, స్పినోజా ఎరాస్ముస్ వంటి తత్వవేత్తలు ఉన్నారు. డెస్కార్టెస్ లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయంలో అధ్యయనం చేస్తున్న సమయం నుండి భూగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు జేమ్స్ హుట్టన్, బ్రిటీష్ ప్రధాన మంత్రి జాన్ స్టువర్ట్, యు.ఎస్. ప్రెసిడెంట్ జాన్ క్విన్సీ ఆడమ్స్, ఫిజిక్స్ నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత హెండ్రిక్ లోరెంజ్, ఇస్లాం మతం విమర్శకుడు అయాన్ హర్సీ వంటి వారి గురించి పుస్తాకరచనను నెదర్లాండులో సాగించాడు. డచ్ శాస్త్రవేత్త క్రిస్టియన్ హుయ్గెన్స్ (1629-1695) సాటర్న్ చంద్రుడు టైటాన్ను కనుగొన్నారు. పెండ్యులమ్ గడియారాన్ని కనుగొని గణిత శాస్త్ర సూత్రాలను ఉపయోగించిన మొట్టమొదటి భౌతిక శాస్త్రవేత్తగా గుర్తించబడ్డ్డాడు. ఆంటొనీ వాన్ లీయువెన్ హోక్ ​​సూక్ష్మదర్శినితో ఏక-కణ జీవుల పరిశీలించి వివరించిన మొట్టమొదటి వ్యక్తిగా గుర్తించబడ్డాడు.

డచ్ స్వర్ణయుగకాలంలో జోస్ట్ వాన్ డెన్ వాన్డెల్, పి. సి. హూఫ్ట్ అనే ఇద్దరు ప్రసిద్ధ రచయితలతో సాహిత్యం బాగా అభివృద్ధి చెందింది. 19 వ శతాబ్దంలో డచ్ వలసపాలనలో ఉన్న ప్రస్తుత ఇండోనేషియాలో ఉన్న స్థానికులను పట్ల అనుసరించిన కాఠిన్యత గురించి మల్టటూలి తన రచనలలో వివరించాడు. 20 వ శతాబ్దానికి చెందిన రచయితలలో గాడ్ఫ్రిడ్ బోమోన్స్, హ్యారీ ములిస్ష్, జాన్ వోల్కర్స్, సిమోన్ వెస్ట్‌డిజ్క్, హెల్సా ఎస్. హాస్సీ, సెయిస్ నూటెబూం, గెరార్డ్ రెవె, విల్లెం ఫ్రెడెరిక్ హెర్మాన్స్ ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నారు. అన్నె ఫ్రాంక్ వ్రాసిన " డయిరీ ఆఫ్ ఎ యంగ్ గర్ల్ " పుస్తకం ఆమె హొలోకాస్టులో చనిపోయిన తర్వాత ప్రచురించబడి డచ్ లోని అన్ని ప్రధాన భాషలకు అనువదించబడింది.

సంప్రదాయ డచ్ నిర్మాణవైభవం ముఖ్యంగా ఆమ్సటర్డ్యామ్, డెల్‌ఫ్ట్, లీడెన్లలో 17, 18 వ శతాబ్దానికి చెందిన కాలువల వెంట నిర్మించిన భవనాలలో కనిపిస్తుంది. చెక్క ఇళ్ళతో నిర్మించబడిన నిర్మాణాలు చిన్న గ్రామాలైన జాందాం, మార్కెన్లలో కనిపిస్తాయి. డచ్ భవనాల ప్రతిరూపాలు హుయిస్ టెన్ బోష్, నాగసాకి, జపాన్లో కనిపిస్తుంటాయి. ఇదే విధమైన హాలండ్ గ్రామం షెన్యాంగ్ చైనాలో నిర్మించబడింది. నెదర్లాండు పర్యాటకులతో సంబంధమున్న విండ్ మిల్స్, తులిప్స్, చెక్క బూట్లు, చీజ్, డెవలప్మెంట్ మృణ్మయ, గంజాయిలు ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి.

నెదర్లాండ్సు సాంఘిక విధానాలు సుదీర్ఘ చరిత్రను కలిగి ఉంది. నేడు దాని ఔషధ విధాన, మెర్సీ కిల్లింగ్ చట్టబద్ధతను పరిగణనలోకి తీసుకుని నెదర్లాండు ఒక ఉదార ​​దేశంగా పరిగణించబడుతుంది. 2001 ఏప్రిల్ 1 న నెదర్లాండ్సు స్వలింగ వివాహం చట్టబద్ధం చేసిన మొట్టమొదటి దేశంగా మారింది.[170]

డచ్ సాంఘిక విధానం

[మార్చు]

డచ్ సమాజం సమానత్వం ఆధునికమైనది. డచ్ భాష అవసరంలేనిదిగా ప్రజల విముఖత కలిగి ఉంది.[171] డాబుసరి ప్రవర్తన మినహాయించబడుతుంది. డచ్ ప్రజలు వారి సాంస్కృతిక వారసత్వం, గొప్ప కళాచరిత్రతో అంతర్జాతీయ వ్యవహారాలలో ప్రమేయం కలిగి ఉంటారు.[171]

ఆండెర్ లో కింగ్డమ్ డే జరుపుకోవడం నారింజలో డచ్ ప్రజలు, 2017

డచ్ ప్రజల ప్రవర్తన కపటత్వం లేకుండా ముక్కుసూటిగా ఉంటుంది. ప్రజలు ఋజుప్రవర్తన, అకింతభావం కలిగి ఉంటారు. డచ్ సంస్కృతిపై ఒక హాస్యభరితమైన అభిప్రాయం ప్రకారం, "వారి ముక్కుసూటి తనం వారు నిర్లక్ష్యంగా, కఠినత్వం ప్రదర్శిస్తారన్న భావన కలిగించినప్పటికీ దానిని వారు పారదర్శకం అని అనుకుంటారు."[171][172] ఎప్పటిలాగానే మర్యాదలు సమూహాల మధ్య విభేదాలుగా ఉంటాయి . ప్రాథమిక నియమాల గురించి అడగడం అమర్యాదగా భావించబడదు. [171]

నెదర్లాండ్స్ ఐరోపాలో అత్యంత లౌకిక దేశాల్లో ఒకటిగా ఉంది. నెదర్లాండ్సులో మతం సాధారణంగా వ్యక్తిగత విషయాల్లో పరిగణించబడుతోంది. ఇది ప్రజల్లో ప్రచారం చేయవలసిన అవసరం లేదని భావించబడుతున్న అయితే తరచుగా ఇది చర్చా విషయంగా మారుతుంది. జనాభాలో మతం 17% మందికి ముఖ్యమైనదిగా ఉంది. 14% చర్చికి వారావారం వెళుతుంది.[173]

డచ్ ప్రజలు, పర్యావరణం

[మార్చు]

పర్యావరణ, జనసంఖ్య నిర్వహణలో నెదర్లాండ్స్ నాయకత్వ దేశంగా కీర్తించబడుతుంది.[174] 2015 లో ఆంస్టర్‌డామ్, రోటర్డ్యామ్ వరుసగా, ఆర్కాడిస్ సస్టైనబుల్ సిటీస్ ఇండెక్సులో 4 వ, 5 వ స్థానంలో ఉన్నాయి.[175][176]

డచ్ సంరక్షించడం లక్ష్యంగా పనిచేస్తూ ఉండేది. డచ్ ప్రభుత్వం లక్ష్యం 2050 నాటికి స్థిరమైన, విశ్వసనీయమైన, సరసమైన విద్యుత్తు వ్యవస్థను సాధించాలని లక్ష్యంతో పనిచేస్తుంది. దీనిలో కార్బండయాక్సైడ్ ఉద్గారాలు సగానికి తగ్గించబడ్డాయి. 40% విద్యుత్ను స్థిరమైన వనరుల నుండి లభిస్తుంది.[177]

ప్రభుత్వం ఇంధన సామర్ధ్యం, స్థిరమైన విద్యుత్తు కార్బన్ డయాక్సైడ్ తగ్గింపు కొరకు బిలియన్ల యూరోలు పెట్టుబడి పెట్టింది. దేశం కూడా స్థిరమైన వ్యాపారం, ప్రాజెక్టులు, సౌకర్యాలను నిర్మించటానికి డచ్ సంస్థలను ప్రోత్సహిస్తుంది. ప్రభుత్వం నుండి నిధులను సమకూర్చుకొని దేశం స్థిరంగా నిలబడడానికి కృషిచేస్తున్న సంస్థలకు లేదా వ్యక్తులకు ఆర్థిక సహాయం, నిధులలో మినహాయింపు అందజేస్తుంది.[177]

సంగీతం

[మార్చు]
దస్త్రం:RUB9281213-111 1.jpg
The Royal Concertgebouw from the 19th century.

నెదర్లాండ్సు బహుళ సంగీత సంప్రదాయాలను కలిగి ఉంది. సాంప్రదాయ డచ్ మ్యూజిక్ "లేవెన్‌స్లైడ్"గా పిలువబడే ఒక కళా ప్రక్రియ, దీని అర్ధం సాంగ్ అఫ్ లైఫ్. ఇది ఫ్రెంచ్ చాన్సన్ లేదా జర్మన్ స్చ్‌లజర్తో సమానంగా ఉంటుంది. ఈ పాటల్లో సాధారణంగా సాధారణ శ్రావ్యత, లయ, ద్విపదలతో సూటిగా రూపకల్పన, అడ్డగింతలూ ఉన్నాయి. థీమ్లు తేలికగా ఉంటాయి. కానీ తరచుగా సెంటిమెంట్, ప్రేమ, మరణం, ఒంటరితనం ఉంటాయి. అకార్డియన్, బారెల్ ఆర్గాన్ వంటి సాంప్రదాయ సంగీత వాయిద్యాలు విచిత్రమైన సంగీతం అందిస్తుంటాయి. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో అనేకమంది కళాకారులు సింథసైజర్లు, గిటార్లను కూడా ఉపయోగిస్తారు. ఈ కళా ప్రక్రియలో కళాకారులు జాన్ స్మిత్, ఫ్రాన్స్ బౌర్, ఆండ్రే హజెస్ ప్రధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నారు.

పాప్ గాయకుడు అనూక్ 2008 లో[178]
జోహన్ క్రూఫ్ అరేనా, అతిపెద్ద డచ్ కచేరీ వేదిక

1960 లలో డచ్ రాక్, పాప్ మ్యూజిక్ (నెడెర్పాప్) ఉద్భవించాయి. ఇది సంయుక్త రాష్ట్రాలు, బ్రిటన్ సంగీతంతో ప్రభావితం అయింది. 1960 లు - 1970 లలో సాహిత్యం ఎక్కువగా ఆంగ్లంలో ఉండేది. షాకింగ్ బ్లూ, గోల్డెన్ ఎర్రింగ్స్, టీ సెట్, జార్జ్ బేకర్ సెలెక్షన్, ఫోకస్ వంటి బ్యాండ్లు అంతర్జాతీయ విజయాన్ని ఆస్వాదించాయి. 1980 ల నాటికి ఎక్కువమంది పాప్ సంగీత విద్వాంసులు డచ్ భాషలో పనిచేయడం ప్రారంభించారు. డో మేర్ బృందం భారీ విజయం సంగీతప్రపంచానికి ప్రేరణ కలిగించింది. ప్రస్తుతం డచ్ రాక్, పాప్ సంగీతం రెండు భాషలలో బాగా అభివృద్ధి చెందింది. కొందరు కళాకారులు రెండు భాషలలో రికార్డింగ్ చేస్తున్నారు.

ప్రస్తుత సింఫొనీ మెటల్ బ్యాండ్లు ఎపాకా, డెల్లైన్, రేవాంప్, ది గాథరింగ్, అస్రాయి, ఆటం, అయ్రెయోన్, విరిన్ టెంప్టేషన్, అలాగే జాజ్ అంతర్జాతీయంగా విజయం సాధించాయి. పాప్ గాయకుడు కారో ఎమెరాల్డ్ అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొదాడు. అలాగే హెయిల్ ఆఫ్ బుల్లెట్స్, గాడ్ డెత్రోరెన్డ్, ఇజెగ్రిమ్, అఫిక్స్, టెక్స్చర్, ప్రెజెంట్ డేంజర్, హైడెవోల్క్, స్లేచ్త్వాక్ వంటి ఐరోపాలోని అతిపెద్ద మెటల్ బాండ్లు ప్రసిద్ధ ఐరోపా మెటల్ ఉత్సవాలలో అతిథులుగా పాల్గొంటున్నాయి. అనూక్ (సమకాలీన స్థానిక నటీనటులు పాప్ గాయకుడు), ఇల్సే డేలంజ్ (దేశీయ పాప్ గాయకుడు), సౌత్ గ్లేల్డెరిష్, లిబ్రియా (జానపద గాయని), రోవెన్ హేజ్ (జానపద మాండలిక గీతాల బృందం) రాక్ బ్యాండ్ బ్లెఫ్, నిక్ & సైమన్ (డ్యూయట్ గాయకుడు) వంటి సమకాలీన గాయకులు, పాప్ గాయకులు ప్రజాదరణ పొందారు.

1990 ల ప్రారంభంలో డచ్, బెల్జియన్ హౌస్ మ్యూజిక్ యూరోడిన్స్ ప్రాజెక్ట్ " 2 అన్లిమిటెడ్లో " కలిసిపోయాయి. 18 మిలియన్ల రికార్డులను విక్రయించడంతో [179] బ్యాండ్లోని ఇద్దరు గాయకులు ప్రస్తుతం అత్యంత విజయవంతమైన డచ్ సంగీత కళాకారులుగా ఉన్నారు. ఇతివృత్తాలు "గెట్ రెడీ ఫర్ ఈస్" వంటి ట్రాక్స్ ఎన్.హెచ్.ఎల్. వంటి యు.ఎస్. స్పోర్ట్స్ ఈవెంట్సులలో ప్రజాదరణ పొందాయి. 1990 లో మధ్యకాలంలో డచ్ భాష రాప్, హిప్ హాప్ (నెడెర్షాప్) కూడా నెదర్లాండ్సు, బెల్జియంల్లో ప్రజాదరణ పొందింది. నార్త్ ఆఫ్రికన్, కరేబియన్ లేదా మధ్యప్రాచ్య స్థానికత్వం కలిగిన కళాకారులు ఈ శైలిని బాగా ప్రభావితం చేసారు.

1990 ల నుంచి, డచ్ ఎలక్ట్రానిక్ నృత్య సంగీతం ట్రాన్స్, టెక్నో, గ్యాబ్బరు నుండి హార్డుస్టైల్ వంటి అనేక రూపాల్లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తామైన జనాదరణ పొందింది. నెదర్లాండ్స్ నుండి వచ్చిన అర్మిన్ వాన్ బ్యురెన్, టియస్టో, హర్డ్వెల్, మార్టిన్ గ్యారీక్స్, డాష్ బెర్లిన్, నికి రోమెరో, డబల్యూ & డబల్యూ, డాన్ డయాబ్లో, ఆఫ్రోజాక్లలో మొదటి నాలుగు బ్యాండ్లు ప్రపంచంలోని ఉత్తమ నృత్య సంగీతంగా గుర్తింపు పొందిన " డి.జె. మాగ్ టాప్ 100 డి.జె.లలో " జాబితాలో చేర్చబడ్డాయి. ఆంస్టర్డ్యామ్ డాన్స్ ఈవెంట్ ప్రపంచంలోని ప్రముఖ ఎలెక్ట్రానిక్ మ్యూజిక్ కాన్ఫరెన్స్ అనేక ఎలక్ట్రానిక్ సంగిత కళాకారులకు అతిపెద్ద క్లబ్ ఫెస్టివల్‌గా ఉంది.[180][181] ఈ డి.జె.లు ప్రపంచంలోని ప్రధాన పాప్ సంగీత అభివృద్ధికి దోహదం చేస్తాయి. ఎందుకంటే వారు తరచూ అత్యున్నత అంతర్జాతీయ కళాకారులతో సంగీతం తయారుచేస్తున్నారు.

సాంప్రదాయిక సంగీతంలో డచ్ ప్రసిద్ధ సంగీత స్వరకర్త జాన్ సచ్లిన్క్, ప్రసిద్ధి చెందిన డచ్ సాంప్రదాయ స్వరకర్త లూయిస్ ఆండ్రిసెన్ గుర్తింపు పొందారు. టన్ కూప్మాన్ ఒక డచ్ కండక్టర్, ఆర్గనిస్ట్, హార్ప్సికార్డిస్టుగా గుర్తింపు పొందాడు. అతను హాగ్ రాయల్ కన్సర్వేటరిలో కూడా ప్రొఫెసరుగా ఉన్నాడు. జైనేన్ జాన్సెన్, ఆండ్రే రియు ప్రముఖ వయోలిన్ వాద్యకారులుగా ఉన్నారు. అతని జోహన్ స్ట్రాస్ ఆర్కెస్ట్రాతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంగీత కచేరీ పర్యటనల్లో సాంప్రదాయ వాల్ట్జ్ సంగీతాన్ని స్వీకరించారు. ఈ పరిమాణంలో, రాబడిని ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద రాక్, పాప్ సంగీత చర్యల నుండి మాత్రమే చూడవచ్చు. అత్యంత ప్రసిద్ధ డచ్ సాంప్రదాయ సంగీతకారుడు సిమోన్ టెన్ హాల్ట్ అందించిన "కాంటో ఓస్టినాటో" పలు సంగీతవాయిద్యాలతో స్వరకూర్పుతో ప్రదర్శించబడింది.[182][183][184] ప్రశంసలు పొందిన హార్పిస్ట్ లావినియా మీజెర్ 2012 లో ఫిలిప్ గ్లాస్ రచనలతో ఒక ఆల్బమ్ను విడుదల చేశాడు. దీనిని ఆమె గ్లాస్ ఆమోదంతో హార్పులో లిప్యంతరీకరించింది.[185] ది కన్సర్టుగేబౌ (1888 లో పూర్తయింది) ఆంస్టర్డామ్ లో రాయల్ కాన్సర్టుగేబౌ ఆర్కెస్ట్రాకు ఆవాసంగా ఉంది. ప్రపంచంలో అత్యుత్తమ వాద్యబృందాలలో ఇది ఒకటిగా గుర్తించబడుతుంది.[186]

చిత్రరంగం, దూరదర్శన్

[మార్చు]

దర్శకుడు పాల్ వెర్హోవెన్ - టర్కిష్ డిలైట్ ("టర్క్స్ ఫ్రూట్", 1973), సోల్జర్ ఆఫ్ ఆరెంజ్ ("సోల్దాట్ వాన్ ఆరంజ్", 1977), స్పేటర్స్ (1980), ది ఫోర్త్ మ్యాన్ ("డి వియర్డె మ్యాన్", 1983) వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయంగా విడుదలై ప్రదర్శించబడ్డాయి. వెరోహెన్ తరువాత రాబోకోప్ (1987), టోటల్ రీకాల్ (1990), బేసిక్ ఇన్‌స్టింక్ట్ (1992) వంటి పెద్ద హాలీవుడ్ చిత్రాలకు దర్శకత్వం వహించి, డచ్ చలనచిత్రం బ్లాక్ బుక్ ("Zwartboek", 2006) తో తిరిగి డచ్ చలనచిత్రసీమకు వచ్చాడు.

ఇతర ప్రముఖ డచ్ చిత్ర దర్శకులు జాన్ డి బోంట్ (స్పీడ్), అంటోన్ కార్బిజ్న్ (ఎ మోస్ట్ వాంటెడ్ మాన్), డిక్ మాస్ (డె లిఫ్ట్), ఫాన్స్ రాడెమేకర్స్ (ది అస్సాల్ట్), డాక్యుమెంటరీ నిర్మాతలు బెర్ట్ హాన్‌స్ట్రా, జోరిస్ ఈవన్స్ గుర్తింపు కలిగి ఉన్నారు. చలన చిత్ర దర్శకుడు థియో వాన్ గోగ్ 2004 లో అంతర్జాతీయ చిత్రాలలో పనిచేసాడు. ఆ సమయంలో హాంగ్ కాంబినేషన్లో సబ్మిషన్ దర్శకత్వం అనే లఘుచిత్రానికి దర్శకత్వం వహించిన తరువాత ఆయనను ఆమ్‌స్టర్‌డ్యాంలో మొహమ్మద్ బౌయరీ హత్య చేశాడు.

నెదర్లాండ్స్ అంతర్జాతీయంగా విజయవంతమైన ఫోటోగ్రాఫీక్ దర్శకులు హాయేట్ వాన్ హోయిటెమా (ఇంటర్‌స్టెల్లార్, స్పెక్టర్, డన్కిర్క్), థియో వాన్ డి సాండే (వేన్న్స్ వరల్డ్, బ్లేడ్) చిత్రాలలో పనిచేసారు. వాన్ హోయెట్మా లోజ్జ్ (పోలాండ్) లోని నేషనల్ ఫిల్మ్ స్కూల్ కు వెళ్ళాడు. వాన్ డి సాండే నెదర్లాండ్ ఫిల్మ్ అకాడమీకి వెళ్ళాడు. ఫాంకె జాంసెన్ (ఎక్స్- మెన్), కారిస్ వాన్ హౌటెన్ (ట్రోన్స్ గేమ్), మిచెల్ హ్యూయిస్మాన్ (త్రోనె గేమ్), రుట్జర్ హేర్ (బ్లేడ్ రన్నర్), జెరోన్ క్రాబ్బ్ (ది లివింగ్ డేలైట్స్), డెరెక్ డె లిన్ట్, త్రీ మెన్, ఒక బేబీ)వంటి డచ్ నటులు అంతర్జాతీయంగా విజయం సాధించారు.

నెదర్లాండ్స్ బాగా అభివృద్ధి చెందిన టెలివిజన్ మార్కెట్టును కలిగి ఉంది. పలు వాణిజ్య, ప్రజా ప్రసారాలు రెండింటినీ కలిగి ఉంది. దిగుమతి చేసుకున్న టీవీ కార్యక్రమాలు, అలాగే విదేశీ భాషలో స్పందనలతో ఇంటర్వ్యూలు అసలు ధ్వనితో, ఉపశీర్షికలతో కనిపిస్తాయి. విదేశీ ప్రదర్శనలలో పిల్లల చిత్రాలు మాత్రమే అనువదించబడ్డాయి.

నెదర్లాండ్స్ నుండి TV ఎగుమతులు ఎక్కువగా ప్రత్యేక ఆమ్శాలతో కూడినవి, ఫ్రాంచైజీల రూపంలో ఉంటాయి. డచ్ మీడియా దిగ్గజాలు జాన్ డి మోల్, జోప్ వాన్ డెన్ ఎండీ కలిసి అంతర్జాతీయంగా క్రియాశీల టీవీ ప్రొడక్షన్ సమ్మేళనం " ఎండేమోల్ " స్థాపించబడింది. ఆంస్టర్‌డ్యాంలో ప్రధాన కార్యాలయం ఉన్న ఎండేమోల్ 30 దేశాల్లో సుమారు 90 కంపెనీలను కలిగి ఉంది. ఎండిమెల్ దాని అనుబంధ సంస్థలు బిగ్ బ్రదర్, డీల్ లేదా నో డీల్‌తో సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా రియాలిటీ, టాలెంట్, గేమ్ షో ఫ్రాంచైజీలను రూపొందించి అమలు చేస్తాయి. జాన్ డి మోల్ తర్వాత తన సొంత కంపెనీ తాల్పాను ప్రారంభించాడు. ఇది ది వాయిస్ అండ్ యుటోపియా వంటి షో ఫ్రాంచైజీలను సృష్టించింది.

క్రీడలు

[మార్చు]
Dutch star football players Arjen Robben and Robin van Persie during a game with the Netherlands national football team against Denmark national football team at Euro 2012.

నెదర్లాండ్సులో ఉన్న మొత్తం 16.8 మిలియన్ల మంది ప్రజలలో 4.5 మిలియన్ల మంది దేశంలో ఉన్న 35,000 స్పోర్ట్స్ క్లబ్బులలో ఒకదానిలో రిజిస్టర్ చేయబడ్డారు. 15 - 75 మధ్య వయసుగలిగిన ప్రజలలో మూడింట రెండు వంతుల మంది వారానికి ఒకసారి స్పోర్ట్స్‌లో పాల్గొంటారు.[187] నెదర్లాండ్సులో ఫుట్‌బాల్ అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడగా ఉంది. హాకీ, వాలీబాల్ ద్వీతీయ, తృతీయ స్థానంలో ఉన్నాయి. టెన్నిస్, జిమ్నాస్టిక్స్, గోల్ఫ్ వ్యక్తిగత క్రీడలలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి.[188]

19 వ శతాబ్దం ముగింపు, 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో " ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ స్పోర్ట్స్ " ఏర్పాటు చేయబడింది. క్రీడల కొరకు 1882 లో స్పీడ్ స్కేటింగ్ సమాఖ్య వంటి ఫెడరేషన్లు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. నియమాలు ఏకీకృతం చేయబడి స్పోర్ట్స్ క్లబ్బులు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. 1912 లో ఒక డచ్ నేషనల్ ఒలింపిక్ కమిటీ స్థాపించబడింది. ఇప్పటి వరకు సమ్మర్ ఒలింపిక్ క్రీడలలో 266 పతకాలు, వింటర్ ఒలింపిక్ క్రీడలలో మరో 110 పతకాలు గెలుచుకున్నాయి. అంతర్జాతీయ పోటీలో డచ్ జాతీయ జట్లు, అథ్లెట్లు క్రీడ అనేక రంగాల్లో ఆధిపత్యం కలిగి ఉన్నారు. నెదర్లాండ్సు మహిళల ఫీల్డ్ హాకీ జట్టు ప్రపంచ కప్ చరిత్రలో అత్యంత విజయవంతమైన జట్టుగా ఉంది. నెదర్లాండ్ బేస్బాల్ జట్టు 32 ఈవెంట్లలో 20 సార్లు యూరోపియన్ ఛాంపియన్షిప్పులను గెలుచుకుంది. డచ్ కె-1 కిక్‌బాక్సర్లు కె-1 ప్రపంచ గ్రాండ్ ప్రిక్సు 19 టోర్నమెంట్లలో 15 సార్లు డచ్ గెలిచారు.

2014 వింటర్ ఒలింపిక్సులో డచ్ స్పీడ్ స్కేటర్లు 12 ఈవెంట్లలో 8 లో విజయం సాధించారు. 36 పతకాలలో 23 పతకాలు సాధించారు. ఒలింపిక్ చరిత్రలో ఒకే క్రీడలో అత్యంత ఆధిపత్య ప్రదర్శన. టి.టి. అస్సెన్ సర్క్యూట్ వద్ద మోటార్ సైకిల్ రేసింగ్ సుదీర్ఘ చరిత్ర ఉంది. 1949 లో ప్రారంభమైన అస్సేన్ ప్రతి సంవత్సరం మోటార్‌సైకిల్ వరల్డ్ ఛాంపియన్షిప్ రౌండుకు వేదికగా ఉంది. ఇది 1954 లో డచ్ టి.టి. కోసం ఉద్దేశించబడింది. అంతకు ముందు ఈ క్రీడలు బహిరంగ రహదారులపై జరిగాయి.

ప్రస్తుతం ఫార్ములా వన్లో పాల్గొంటున్న లిమ్మెర్గర్ మాక్స్ వెర్‌స్టాపెన్, గ్రాండ్ ప్రిక్స్ గెలుచుకున్న తొలి డచ్మాన్‌గా గుర్తింపు పొందాడు. 1958 నుండి 1985 వరకు డచ్ గ్రాండ్ ప్రిక్సులో జండోవార్టు సముద్రతీర రిసార్టులో నిర్వహించబడింది. వాలీబాల్ జాతీయ పురుషుల బృందం విజయవంతంగా ఉంది. 1992 సమ్మర్ ఒలంపిక్సులో వెండి పతకం, నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత అట్లాంటాలో బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకుంది. 1995 లో యూరోపియన్ ఛాంపియన్షిప్పు, 2007 లో ప్రపంచ గ్రాండ్ ప్రిక్సులో మహిళల జాతీయ జట్టు అతిపెద్ద విజయాన్ని సాధించింది.

ఆహారసంప్రదాయం

[మార్చు]
Stroopwafels (syrup waffles) are a treat consisting of waffles with caramel-like syrup filling in the middle.
Oliebollen, a Dutch pastry eaten on New Year's Eve.
Poffertjes are made in a special, so-called, poffertjespan.
The Gouda cheese market.
Hutspot with karbonade (pork chop).
Bitterballen are usually served with mustard.

దేశం ఆహారవిధానం చేపలు పట్టడం, వ్యవసాయం మీద ఆధారపడి రూపుదిద్దుకున్నది. భూమిలో సాగుచేయగలిగిన పంటలు, నేల పెంపుడు జంతువుల ఆహారవిధానం రూపొందడంలో ప్రధానపాత్ర వహిస్తున్నాయి. డచ్ వంటకాలు సరళమైనవిగా, సూటిగా ఉంటాయి. ఇందులో అధికంగా చాలా పాల ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి. ఉదయపు పలహారం, భోజనం సాధారణంగా ప్రత్యామ్నాయంగా అల్పాహారం కోసం తృణధాన్యాలు, టాపింగ్స్ తో తయారు చేసిన రొట్టె ఉంటాయి. సాంప్రదాయకంగా విందులో బంగాళాదుంపలు, మాంసం, (కాలానుగుణ) కూరగాయలు ఉంటాయి. డచ్ ఆహారంలో దేశనిర్మాణానికి దోహదం చేసిన కార్మికులకు అనుగుణంగా ఉండేలా కార్బోహైడ్రేట్లు, కొవ్వుపదార్ధాలు చాలా అధికంగా ఉంటాయి. అనవసరమైన శుద్ధీకరణ రహితమైన ఈ ఆహారాలు ఇది ఉత్తమమైనదిగా భావించబడుతుంది. సెలవులు దినాలలో ప్రత్యేకమైన ఆహారాలుతో ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు. ఇరవయ్యో శతాబ్దంలో ఈ ఆహారం మార్చబడింది. ప్రధాన నగరాల్లో అంతర్జాతీయ వంటకాలు ప్రాతినిధ్యం వహించడంతో మరింత కాస్మోపాలిటన్గా మారింది.

ఆధునిక పాకశాస్త్ర రచయితలు వైవిధ్యమైన మూడు ప్రాంతీయ డచ్ వంటల విధానాలతో రచనలు చేసారు. నెదర్లాండ్సు ఈశాన్యంలో ఉన్న ప్రాంతాలు, గ్రోనిన్జెన్, ఫ్రైస్లాండ్, డ్రెంతే, ఓరిజిస్సెల్, జెల్లీల్యాండు ఉత్తరాన ఉన్న పెద్ద నదుల ప్రాంతాలు నెదర్లాండ్సులో జనసాంధ్రత తక్కువ కలిగిన ప్రాంతాలుగా ఉన్నాయి. 18 వ శతాబ్దంలో పెద్ద ఎత్తున వ్యవసాయం పరిచయం చేయబడిన కాలంలో వారి వంటకాలు అనేక రకాల మాంసాహారాలకు ప్రసిద్ధి చెందాయి. సరిపడినంత పొలాలు లేనికారణంగా జంతువుల పెంపకానికి అధికంగా ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడింది. ఫ్రిస్లాండ్, గ్రానిన్జెన్, ఓజైజ్సేర్ వంటి సముద్రతీర ప్రాంతాలలోని వంటలలో పెద్ద మొత్తంలో చేపలు ఉన్నాయి. మెట్‌వర్స్టు కుటుంబానికి చెందిన వివిధ రకాల ఎండిన సాసేజ్లు ఈ ప్రాంతం అంతటా కనిపిస్తాయి. అవి తరచూ చాలా బలమైన రుచికి బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. సాధారణంగా పొగబెట్టిన సాసేజులలో (గెల్డెర్స్) రూక్‌వరస్ట్ అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ సాసేజులో కొవ్వు అధికంగా ఉండి కలిగి చాలా జ్యుసిగా ఉంటుంది. పెద్ద సాసేజ్లను తరచూ స్టాంపాట్, హాట్‌స్పాట్ లేదా జుయార్కుల్ (సౌర్‌క్రాట్)లతో తింటారు. చిన్నవి తరచుగా వీధి ఆహారాలతో తింటారు. ప్రొవింసెసులలో హార్డ్ స్టఫ్డ్ రై బ్రెడ్, రొట్టెలు, కుకీలను కలిగి ఉంటాయి. రెండింటిలో భారీగా అల్లం లేదా సక్కేడ్ లేదా చిన్న మాసం ముక్కలు ఉంటాయి. వివిధ రకాల క్రూయిడ్కోవ్ (గ్రోనిన్గర్ క్యెక్ వంటివి), ఫ్రైస్కే డుమ్కేస్, స్పెకిడికేన్ (వావ్లె ఇనుములో వండే చిన్న చిన్న పాన్కేక్లు) విలక్షణంగా ఉంటాఉఇ. ఫ్రైస్ గుర్తించదగ్గ లక్షణాలు రోగ్గేర్బ్రోడ్ (ఫ్రిజ్ రై బ్రెడ్) దాని బేకింగ్ సమయం (20 గంటల వరకు), తద్వారా తీపి రుచి, లోతైన ముదురురంగులో ఉంటుంది.[189] ఆల్కహాలిక్ పానీయాల పరంగా, ఈ ప్రాంతం అనేక బిట్టర్లు (బీరెన్బర్గ్ వంటిది), బీర్ కంటే ఇతర లిక్కర్లకు ద్రవాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇది దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలకు ప్రత్యేకమైన జెన్వేర్ కంటే భిన్నంగా ఉంటుంది. తీరప్రాంతలలో ఫ్రీస్ల్యాండ్ గడ్డి తక్కువగా భూభాగంగా ఉంటుంది. అందువలన పశ్చిమ పాశ్చాత్య వంటకాలతో సాధారణంగా చీజు ఉంటుంది. ఫ్రీస్ నగెల్కాస్ (ఫ్రోషియన్ క్లావ్) ఒక ముఖ్యమైన ఉదాహరణగా ఉంది.

ఉత్తర హోలాండ్, సౌత్ హాలండ్, జీలండ్, ఉట్రెచ్ట్, బెవేవే లోని జెల్దర్ల్యాండ్ ప్రాంతం వంటి నెదర్లాండ్స్ భాగాలలో పశ్చిమ డచ్ వంటకాలు కనిపిస్తుంటాయి. విస్తారంగా ఉండే పుష్కలమైన నీరు లభించే భూములు, చదునైన గడ్డి భూములు ఉన్నందున ఈ ప్రాంతం అనేక పాడి ఉత్పత్తులకు పేరు గాంచింది. ఇందులో గౌడ, లేడెన్ (జీలకర్రతో కలిపిన చీజ్), ఎడమ్ (సాంప్రదాయకంగా చిన్న రంగాల్లో) వంటి చీజులు 16 వ శతాబ్దం నుంచి వాడుకలో ఉన్న మయోన్నైస్, ప్రత్యేకమైన ముడి-ధాన్యం, ఆవాలు [190] చాక్లెట్ పరిశ్రమలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఉత్తర లీలాండు లోని ప్రక్కనే ఉన్న జయాన్‌స్టీక్, లిరామ్మేరు, బెంస్టర్, జీల్యాండు, సౌత్ హాలండు అధికంగా వెన్నను ఉత్పత్తి చేస్తున్నాయి. ఇది చాలా ఇతర యూరోపియన్ వెన్న రకాల కంటే ఎక్కువగా పాలు కొవ్వు కలిగి ఉంటుంది. వెన్న తయారీ ప్రక్రియ కార్నెమెల్కు (మజ్జిగ) ఉప-ఉత్పత్తి కూడా ఈ ప్రాంతానికి ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. హెర్రింగ్, మస్సెల్లు (జియువెస్ మోస్సెల్స్ అని పిలుస్తారు, డచ్ మస్సెల్స్ అన్నీ వినియోగం కొరకు జియెలండు ఓస్టెర్‌స్చెల్డే శుభ్రం చేయబడినాయి), ఈల్స్, ఓస్టర్లు విస్తారంగా చిన్నపిల్లల కొరకు అందుబాటులో ఉంటాయి. ఈ ప్రాంతం వీటికి ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. కిబ్బెలింగ్ తెల్లటి చేపల చిన్న చిన్న భాగాలు కలిగిన స్థానిక రుచికరమైన వంటకం లీకేర్బెక్ పేరుతో ఒక జాతీయ ఫాస్ట్ ఫుడ్గా మారింది. ఈ ప్రాంతంలో ఉన్న పాస్ట్రీస్ తరచూ అధిక మొత్తంలో చక్కెర కలిగి ఉంటాయి. గాని కెరామలైజ్డ్, పొడి లేదా స్ఫటికీకరణ చేసిన పాస్ట్రీ. ఒలీబల్ (దాని ఆధునిక రూపంలో) జీవీల్స్ బోలస్ మంచి ఉదాహరణలుగా ఉన్నాయి. కుకీలు కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ఉత్పత్తి చేయబడతాయి. వెన్న, చక్కెర వంటివి చేర్చిన స్ట్రోప్వాఫెల్ వంటివి ఉంటాయి. అలాగే కొంత రకమైన ఎక్కువగా బాదంతో స్టఫ్ చేసిన జివాల్డె కోయిక్ వంటివి ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంత సంప్రదాయ మద్య పానీయాలలో బీర్ (గట్టి లేత లేజర్), జెన్వేర్, హై ప్రూఫ్ జునిపెర్- (స్పిరిట్ ఫ్లేవర్‌తో) ఇవి ఇంగ్లండులో జిన్‌గా పిలువబడ్డాయి. సాంప్రదాయ డచ్ ఆల్కహాలిక్ ల్యాండ్ స్కేప్, సుసంపన్నమైన క్రీం, గుడ్లు, చక్కెర, బ్రాందీల నుంచి తయారైన అడ్వొకాట్ (లిక్కర్) కూడా ఈ ప్రాంతానికి చెందినది.

సదరన్ డచ్ వంటలలో డచ్ ప్రోవిన్స్ ఆఫ్ నార్త్ బ్రబంట్, లింబ్రిగ్, బెల్జియంలో ఫ్లెమిష్ ప్రాంతం వంటకాలు ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉంటాయి. ఇది అనేక రిచ్ పాస్ట్రీస్, సూపులు, స్ట్యూలు, కూరగాయల వంటకాలు ప్రసిద్ధి చెందింది. తరచుగా విందులను బుర్గుండిన్ అని పిలుస్తారు. ఇది మధ్యయుగాలలో సామంత దేశాలను పాలించిన బుర్గున్డియన్ సభ గొప్ప విందులకు ప్రసిద్ధి చెందింది. డచ్ హాట్ హుడ్ అనే రుచికరమైన వంటకం తయారీకి ఈ ప్రాంతం ప్రసిద్ధి చెందింది. తరచూ క్రీమ్, కస్టర్డ్ లేదా పండ్ల పుష్కల ఫిల్లింగ్ చేయబడిన పేస్ట్రీస్ పుష్కలంగా లభిస్తూ ఉంటాయి. వ్లాయీ (లింబర్, మెర్కోప్), బ్రబంట్ (బాస్చ్ బోల్) పేస్ట్రీలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. బ్రస్టంబ్రుడ్జె (నలుగగొట్టిన గొడ్డు మాంసం, సాసేజ్తో రోల్, సాసేజ్ బ్రెడ్డు) వంటి సేవరి పాస్ట్రీలుకు బాగా ప్రసిద్ధి చెందుతుంది. ఈ ప్రాంత సంప్రదాయ మద్య పానీయం బీర్. (ట్రిప్పిస్ట్, క్రియాక్) అనేక స్థానిక బ్రాండ్లకు చెందిన బీర్లు ఉన్నాయి. 10 ఇంటర్నేషనల్ ట్రాప్పిస్ట్ అసోసియేషన్లో 5 బ్రీవెరీస్ అంతర్జాతీయంగా గుర్తించబడ్డాయి. ఇవి దక్షిణ డచ్ సాంస్కృతిక ప్రాంతంలో ఉన్నాయి. తరచుగా బీర్, ఫ్రెంచ్ వంటలో వైన్ లా ఇక్కడ వంటలో కూడా ఉపయోగిస్తారు.

2014 లో ప్రారంభంలో ఆక్స్‌ఫామ్ నెదర్లాండ్సును దేశంలో అత్యంత పోషకమైన, సమృద్ధి అయిన, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారాలు కలిగిన 125 దేశాలతో పోల్చింది.[191][192]

వలసరాజ్యాల వారసత్వం

[మార్చు]
New Amsterdam as it appeared in 1664; under British rule it became known as New York.

17 వ శతాబ్దంలో డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ దోపిడీల నుండి 19 వ శతాబ్దంలో వలసరాజ్యాలలో డచ్ సామ్రాజ్య ఆస్తులు విస్తరించడం కొనసాగించి 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ ఆధిపత్యాన్ని స్థాపించడం ద్వారా శిఖరాగ్రస్థాయికి చేరుకున్నాయి. ఆధునిక ఇండోనేషియా స్థాపించిన డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ ప్రపంచంలో అత్యంత విలువైన యూరోపియన్ కాలనీల్లో ఒకటిగా మారింది. ఇది నెదర్లాండ్సుకు అత్యంత ముఖ్యమైనదిగా మారింది.[193] 350 సంవత్సరాలకు పైగా పరస్పర వారసత్వం కారణంగా నెదర్లాండ్సులో ఒక ముఖ్యమైన సాంస్కృతిక స్మృతిని వదిలివేసింది.

17 వ శతాబ్దపు డచ్ స్వర్ణ యుగంలో నెదర్లాండ్సు గణనీయంగా పట్టణీకరణ చేయడానికి అధికంగా ఆసియా వాణిజ్య గుత్తాధిపత్య సంస్థల నుండి ఆదాయం పొందడం ద్వారా నిధులు సమకూర్చింది. వ్యాపారుల ఆదాయంపై సామాజిక హోదా ఆధారపడింది. ఇది భూస్వామ్య విధానాన్ని తగ్గించింది, డచ్ సమాజం యొక్క డైనమిక్స్ను గణనీయంగా మార్చింది. డచ్ రాజ కుటుంబం 1815 లో స్థాపించబడినప్పుడు, దాని సంపదలో ఎక్కువ భాగం కలోనియల్ వాణిజ్యం నుండి వచ్చింది.[194]

ఇస్తాచియుస్ డే లానోయ్ కోల్చెల్ యుద్ధం తరువాత ట్రావన్కోర్కు చెందిన మహారాజా మార్తాండ వర్మకు లొంగిపోతాడు. (పద్మనాభపురం ప్యాలెస్లో చిత్రణ)

17 వ శతాబ్దం నాటికి డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ సిలోన్ (ఆధునిక శ్రీలంక) ప్రాంతాలలో తమ స్థావరాన్ని స్థాపించింది. తరువాత వారు డచ్ ఆక్రమిత మలబార్లో ఓడరేవులను స్థాపించారు. ఇది భారతదేశంలో డచ్ స్థావరాలు, వాణిజ్య స్థానాలు స్థాపించడానికి దారితీసింది. అయినప్పటికీ ట్రావెన్కోర్-డచ్ యుద్ధంలో ట్రావెన్‌కోర్క్ సామ్రాజ్యం కోలచెల్ యుద్ధంలో ఓడిపోయిన తరువాత భారతదేశంలో వారి విస్తరణ నిలిచిపోయింది. డచ్ ఓటమి నుండి కోలుకోలేదు. భారతదేశంలోని కాలనీల డచ్ సమర్ధవంతంగా ఎదుర్కోలేదు.[195][196]

16 వ శతాబ్దంలో స్థాపించబడిన రాయల్ లీడెన్ విశ్వవిద్యాలయం వంటి విశ్వవిద్యాలయాలు ఆగ్నేయాసియా, ఇండోనేషియా అధ్యయనాల కోసం ప్రముఖ విజ్ఞాన కేంద్రాలుగా అభివృద్ధి చెందాయి.[197] లీడెన్ విశ్వవిద్యాలయం క్రిస్టియన్ స్నాక్ హుర్రోన్జే వంటి ప్రముఖ విద్యావేత్తలను అందించింది. అదనంగా ఇండోనేషియన్ భాషలలో, సంస్కృతులలో నైపుణ్యం కలిగిన విద్యావేత్తలు పనిచేస్తున్నారు. లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయం (ప్రత్యేకించి కె.ఐ.టి.వి. విద్యావిషయ శాస్త్రీయ సంస్థలు) ఇండోనేషియాలో మేధోపరమైన, చారిత్రక ఆసక్తి సంబంధిత అధ్యయనాలు రెండింటికీ భాగస్వామ్యం చేస్తున్నాయి. నెదర్లాండ్సు ఇతర శాస్త్రీయ సంస్థలు ఆమ్‌స్టర్డామ్ ట్రోపెన్సుజియం అనే ఒక మానవ పరిణామ మ్యూజియంలో ఇండోనేషియా కళ, సంస్కృతి, ఎథ్నోగ్రఫీ, మానవ శాస్త్రం, భారీ సేకరణలు ఉన్నాయి.

టీకామందు డచ్ డాక్టర్

రాయల్ డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ ఆర్మీ (కె.ఎన్.ఐ.ఎల్) ఆధునిక రాయల్ నెదర్లాండ్స్ సైన్యం రెజిమెంట్ వాన్ హ్యూట్స్చే నిర్వహిస్తున్నాయి. రిటైర్డ్ కె.ఎన్.ఐ.ఎల్. ప్రస్తుతం ఆర్నాంలో సైనికులకు మునుపు ఉన్న ఒక ప్రత్యేకమైన బ్రన్బెక్ మ్యూజియం ఉంది.

డచ్ సాహిత్యంలో డచ్ ఇండీస్ సాహిత్యం అని పిలువబడే ప్రత్యేకమైన విభాగంగా ఇప్పటికీ ఉనికిలో ఉంది. ప్రఖ్యాత రచయితలలో "ది హిడెన్ ఫోర్స్" రచయిత లూయిస్ కూపర్స్ వలసరాజ్యాల శక్తులను ప్రేరేపించే ముఖ్యమైన అమ్శాలను మూలంగా తీసుకున్నారు.[198] 1860 లో ముల్తాటిలి రచించిన "మ్యాక్స్ హేవెలార్" పుస్తకం డచ్ సాహిత్యానికి గొప్ప కళాఖండాలలో ఒకటిగా గుర్తించబడుతుంది.[199]

ఇండోనేషియా విప్లవం తరువాత డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ ద్వీపాలకు చెందిన ఇండో (యురేసియన్) నెదర్లాండ్సుకు తిరిగి వచ్చినవారిలో డచ్ ఈస్ట్ ఇండీస్ ద్వీపాలకు చెందిన స్థానికులు అధికంగా ఉన్నారు. 400 ఏళ్ల కాలంలో యురేషియా ప్రజల సంఖ్య అభివృద్ధి చెందింది. వలసవాద చట్టం వీరిని చట్టపరంగా యూరోపియన్ వర్గానికి చెందిన ప్రజలుగా వర్గీకరించింది.[200] డచ్ వారు ఇండిసిచే నెడెర్లాండర్స్ (ఇండో-యూరోపియన్‌కు సంక్షిప్త రూపం) గా ప్రస్తావిస్తున్నారు.[201]

వారి రెండవ తరం వారసులతో సహా ఇండోలు ప్రస్తుతం నెదర్లాండ్సులో అతిపెద్ద విదేశీ-పూర్వీకత కలిగిన సమూహంగా ఉన్నారు. 2008 లో డచ్ సెంట్రల్ బ్యూరో ఫర్ స్టాటిస్టిక్స్ (సి.బి.ఎస్)[202] నెదర్లాండ్సులో నివసిసిస్తున్న 3,87,000 రెండవ తరం ఇండోసో ప్రజలను నమోదు చేయబడ్డారు.[203] డచ్ సమాజంలో సమష్టిగా భావించినప్పటికీ నెదర్లాండ్సులో ప్రధాన జాతి మైనారిటీగా ఈ రిప్రయాట్రిట్స్ ఇండోనేషియన్ సంస్కృతిని డచ్ ప్రధాన స్రవంతి సంస్కృతిలోకి పరిచయం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది.

ఆచరణాత్మకంగా నెదర్లాండ్సులోని ప్రతి పట్టణం "టోకో" (డచ్ ఇండోనేషియన్ షాప్) లేదా చైనీస్-ఇండోనేషియన్ రెస్టారెంట్ ఉంటుంది.[204] అనేకమంది 'పసర్ మాలం' (మలయ్, ఇండోనేషియాలో రాత్రి మార్కెట్) వేడుకలను నిర్వహిస్తారు. అనేక ఇండోనేషియన్ వంటకాలు, ఆహార పదార్థాలు నెదర్లాండ్సులో సాధారణమైనవిగా మారాయి. రిజస్టాఫెల్ ఒక కాలనీల ఆహారం, నాసి గోరెంగ్ వంటి డిషులు సటే వంటి వంటకాలు నెదర్లాండ్సులో బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి.[205]

గమనికలు

[మార్చు]
  1. Designated Bonaire, Sint Eustatius and Saba within ISO ISO 3166-1.
  2. Up one place from previous rankings.[13]
  3. Up from 31% vs. 19% naming the bike their main mode of transport for daily activities in 2011.[114][115]
  1. Provided statistics show Protestants by their allegiance to congregations of two denominations that do not exist anymore. In 2004, the Dutch Reformed Church (NHK), the Reformed Churches in the Netherlands (GKN) and the Evangelical Lutheran Church in the Kingdom of the Netherlands merged to form the Protestant Church in the Netherlands (PKN) and officially no longer exist. However, many people still tend to give their older affiliation even after the merger. People who declared themselves simply as belonging to the Protestant Church in the Netherlands did not give an information about belonging to an older affilliation. For example, Members of the former Evangelical Lutheran Church in the Kingdom of the Netherlands happened to do so. People who identified with one of those three categories (NHK/GKN/or simply PKN) are all members of the Protestant Church in the Netherlands.[149]
  2. Including other Protestants that are not members of the Protestant Church in the Netherlands.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Report for Selected Countries and Subjects".
  2. "Netherlands boundaries in the North Sea". Ministry of Defence. Archived from the original on 19 ఆగస్టు 2014. Retrieved 15 August 2014.
  3. Dutch Wikisource. "Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden" (in Dutch). Chapter 2, Article 32. Retrieved 3 July 2013. ...de hoofdstad Amsterdam...{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. Permanent Mission of the Netherlands to the UN. "General Information". Archived from the original on 5 అక్టోబరు 2013. Retrieved 2 డిసెంబరు 2017.
  5. "Port Statistics 2013" (PDF) (Press release). Rotterdam Port Authority. 1 June 2014. p. 8. Archived from the original (PDF) on 8 ఆగస్టు 2019. Retrieved 28 June 2014.
  6. 6.0 6.1 "Netherlands Guide – Interesting facts about the Netherlands". Eupedia. 19 April 1994. Retrieved 29 April 2010.
  7. "Netherlands: Agricultural exports top 80 billion Euros". Archived from the original on 2015-01-22. Retrieved 2017-12-02.
  8. 8.0 8.1 (RVO), Netherlands Enterprise Agency. "Agriculture and food". hollandtrade.com. Archived from the original on 1 జనవరి 2016. Retrieved 26 August 2016.
  9. van Krieken, Peter J.; David McKay (2005). The Hague: Legal Capital of the World. Cambridge University Press. ISBN 90-6704-185-8., specifically, "In the 1990s, during his term as United Nations Secretary General, Boutros Boutros-Ghali started calling The Hague the world's legal capital."
  10. "2016 World Press Freedom Index - RSF". Rsf.org. 1 ఫిబ్రవరి 2017. Archived from the original on 1 ఫిబ్రవరి 2017.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  11. "Netherlands". Archived from the original on 10 May 2013. Retrieved 10 May 2013.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link), Index of Economic Freedom. heritage.org
  12. Helliwell, John; Layard, Richard; Sachs, Jeffrey (20 March 2017). World Happiness Report 2017 (PDF). United Nations Sustainable Development Solutions Network. ISBN 978-0-9968513-5-0. Archived from the original (PDF) on 12 జూలై 2017. Retrieved 18 June 2017.
  13. "2016 World Happiness Report" (PDF). Worldhappiness.report. Archived from the original (PDF) on 22 మార్చి 2016. Retrieved 3 August 2017.
  14. Netherlands Tourism "Holland vs Netherlands – Is the Netherlands the same as Holland?"
  15. "The Reuters Style Guide". Archived from the original on 21 మే 2020. Retrieved 31 March 2014.
  16. "The BBC News Styleguide" (PDF). Archived from the original (PDF) on 27 ఫిబ్రవరి 2012. Retrieved 31 March 2014.
  17. "Telegraph style book: places and peoples". The Daily Telegraph. London. 12 April 2008. Retrieved 31 March 2014.
  18. "The Guardian style guide" (PDF). London. Retrieved 31 March 2014.
  19. "Franks". Columbia Encyclopedia. Columbia University Press. 2013. Retrieved 1 February 2014.
  20. "Lotharingia / Lorraine (Lothringen)". 5 September 2013. Retrieved 1 February 2014.
  21. Wim Blockmans; Walter Prevenier (3 August 2010). The Promised Lands: The Low Countries Under Burgundian Rule, 1369-1530. University of Pennsylvania Press. pp. 85–. ISBN 0-8122-0070-5.
  22. "The New Cambridge Modern History: Volume 2, The Reformation, 1520–1559".
  23. Van der Lem, Anton. "De Opstand in de Nederlanden 1555–1609;De landen van herwaarts over". Archived from the original on 10 అక్టోబరు 2017. Retrieved 11 March 2013.
  24. Roebroeks, Wil; Sier, Mark J.; Nielsen, Trine Kellberg; Loecker, Dimitri De; Parés, Josep Maria; Arps, Charles E. S.; Mücher, Herman J. (7 February 2012). "Use of red ochre by early Neandertals". Proceedings of the National Academy of Sciences (in ఇంగ్లీష్). pp. 1889–1894. doi:10.1073/pnas.1112261109. Archived from the original on 7 డిసెంబరు 2017. Retrieved 11 డిసెంబరు 2017.
  25. Van Zeist, W. (1957), "De steentijd van Nederland", Nieuwe Drentse Volksalmanak, 75: 4–11
  26. Louwe Kooijmans, L.P., "Trijntje van de Betuweroute, Jachtkampen uit de Steentijd te Hardinxveld-Giessendam", 1998, Spiegel Historiael 33, pp. 423–428
  27. Volkskrant 24 August 2007 "Prehistoric agricultural field found in Swifterbant, 4300–4000BC Archived 19 సెప్టెంబరు 2009 at the Wayback Machine"
  28. Fokkens H, Franco N, eds. (2012). Background to beakers : inquiries in regional cultural backgrounds to the Bell Beaker complex. Leiden: Sidestone. p. 131. ISBN 978-90-8890-084-6.
  29. Harry, Fokkens. "The Periodisation of the Dutch Bronze Age: a Critical Review" (PDF). Open Access Leiden University. Faculty of Archaeology, Leiden. Retrieved 7 July 2017.[permanent dead link]
  30. The New Encyclopædia Britannica, 15th edition, 22:641–642
  31. 31.0 31.1 31.2 31.3 31.4 31.5 de Vries, Jan W., Roland Willemyns and Peter Burger, Het verhaal van een taal, Amsterdam: Prometheus, 2003, pp. 12, 21–27
  32. Hachmann, Rolf, Georg Kossack and Hans Kuhn, Völker zwischen Germanen und Kelten, 1986, pp. 183–212
  33. 33.0 33.1 Lendering, Jona, "Germania Inferior" Archived 2020-06-07 at the Wayback Machine, Livius.org. Retrieved 6 October 2011.
  34. Roymans, Nico, Ethnic Identity and Imperial Power: The Batavians in the Early Roman Empire, Amsterdam: Amsterdam University Press, 2005, pp 226–227
  35. 35.0 35.1 Previté-Orton, Charles, The Shorter Cambridge Medieval History, vol. I, pp. 51–52, 151
  36. Grane, Thomas (2007), "From Gallienus to Probus – Three decades of turmoil and recovery", The Roman Empire and Southern Scandinavia–a Northern Connection! (PhD thesis), Copenhagen: University of Copenhagen, p. 109
  37. Blom, J. C. H. (30 June 2006). History of the Low Countries (in ఇంగ్లీష్). Berghahn Books. pp. 6–18. ISBN 9781845452728.
  38. 38.0 38.1 38.2 Bazelmans, Jos (2009), "The early-medieval use of ethnic names from classical antiquity: The case of the Frisians", in Derks, Ton; Roymans, Nico (eds.), Ethnic Constructs in Antiquity: The Role of Power and Tradition, Amsterdam: Amsterdam University, pp. 321–337, ISBN 978-90-8964-078-9, archived from the original on 2017-08-30, retrieved 2017-12-11
  39. Frisii en Frisiaevones, 25–08–02 (Dutch) Archived 3 అక్టోబరు 2011 at the Wayback Machine, Bertsgeschiedenissite.nl. Retrieved 6 October 2011
  40. Willemsen, A. (2009), Dorestad. Een wereldstad in de middeleeuwen, Walburg Pers, Zutphen, pp. 23–27, ISBN 978-90-5730-627-3
  41. MacKay, Angus; David Ditchburn (1997). Atlas of Medieval Europe. Routledge. p. 57. ISBN 0-415-01923-0.
  42. Baldwin, Stephen, "Danish Haralds in 9th Century Frisia". Retrieved 9 October 2011.
  43. Motley, John Lothrop (1855). The Rise of the Dutch Republic Vol. III, Harper Bros.: New York, p. 411.
  44. Motley, John Lothrop (1855). The Rise of the Dutch Republic Vol. III, Harper Bros.: New York, p. 508.
  45. Willson, David Harris (1972). History of England, Holt, Rinehart & Winston: New York, p. 294.
  46. Motley, John Lothrop (1855). The Rise of the Dutch Republic Vol. III, Harper Bros.: New York
  47. Prak, Maarten (22 September 2005). The Dutch Republic in the Seventeenth Century: The Golden Age (in ఇంగ్లీష్). Cambridge University Press. ISBN 9781316342480. p. 66
  48. ""The Middle Colonies: New York"". Archived from the original on 14 జనవరి 2012. Retrieved 11 డిసెంబరు 2017. Digital History.
  49. మూస:Cite magainze
  50. Koopmans, Joop W. (5 November 2015). Historical Dictionary of the Netherlands (in ఇంగ్లీష్). Rowman & Littlefield. p. 233. ISBN 9781442255937.
  51. Finkelman and Miller, Macmillan Encyclopedia of World Slavery 2:637
  52. "Dutch involvement in the transatlantic slave trade and abolition". ascleiden.nl. Archived from the original on 2017-12-03. Retrieved 2017-12-11.
  53. Abbenhuis, Maartje M. (2006) The Art of Staying Neutral. Amsterdam University Press, ISBN 90-5356-818-2.
  54. "93 trains". Archived from the original on 7 డిసెంబరు 2004. Retrieved 11 డిసెంబరు 2017.. kampwesterbork.nl
  55. "Nederlanders in de Waffen-SS". Archived from the original on 2017-10-10. Retrieved 2017-12-11.
  56. MOOXE from Close Combat Series. "Indonesian SS Volunteers". Closecombatseries.net. Retrieved 28 October 2011.
  57. "The Kingdom of the Netherlands declares war with Japan". ibiblio. Retrieved 2 October 2009.
  58. Library of Congress, 1992, "Indonesia: World War II and the Struggle For Independence, 1942–50; The Japanese Occupation, 1942–45" Access date: 9 February 2007.
  59. Video: Allies Set For Offensive. Universal Newsreel. 1944. Retrieved 21 February 2012.
  60. "Netherlands". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 8 September 2012.
  61. Schiermeier, Quirin (5 July 2010). "Few fishy facts found in climate report". Nature. 466 (170): 170. doi:10.1038/466170a. PMID 20613812.
  62. "Milieurekeningen 2008" (PDF). Centraal Bureau voor de Statistiek. Archived from the original (PDF) on 15 ఫిబ్రవరి 2010. Retrieved 4 February 2010.
  63. 63.0 63.1 Welschen, Ad: Course Dutch Society and Culture, International School for Humanities and Social Studies ISHSS, Universiteit van Amsterdam, 2000–2005.
  64. Zuiderzee floods (Netherlands history). Britannica Online Encyclopedia.
  65. Duplessis, Robert S. (1997) Transitions to Capitalism in Early Modern Europe, Cambridge University Press, ISBN 0-521-39773-1
  66. "Windmills in Dutch History". Let.rug.nl. Rijks Universiteit Groningen. Archived from the original on 5 జూలై 2017. Retrieved 7 July 2017.
  67. "Kerngegevens gemeente Wieringermeer". sdu.nl. Archived from the original on 6 జనవరి 2008. Retrieved 16 ఫిబ్రవరి 2018.
  68. "Kerngegevens procincie Flevoland". sdu.nl. Archived from the original on 26 డిసెంబరు 2007. Retrieved 16 ఫిబ్రవరి 2018.
  69. Nickerson, Colin (5 December 2005). "Netherlands relinquishes some of itself to the waters". Boston Globe. Archived from the original on 30 June 2006. Retrieved 10 October 2007.
  70. Olsthoorn, A.A.; Richard S.J. Tol (February 2001). Floods, flood management and climate change in The Netherlands. Institute for Environmental Studies, Vrije Universiteit. OCLC 150386158. Archived from the original on 22 October 2007. Retrieved 10 October 2007.
  71. Tol, Richard S. J.; van der Grijp, Nicolien; Olsthoorn, Alexander A.; van der Werff, Peter E. (2003). "Adapting to Climate: A Case Study on Riverine Flood Risks in the Netherlands". Risk Analysis. 23 (3): 575–583. doi:10.1111/1539-6924.00338. PMID 12836850.
  72. Seven Wonders Archived 2 ఆగస్టు 2010 at the Wayback Machine. Asce.org (19 July 2010). Retrieved on 21 August 2012.
  73. Kimmelman, Michael (13 February 2013). "Going With the Flow". The New York Times. Retrieved 19 February 2013.
  74. "Knmi.nl" (in Dutch). Retrieved 25 December 2011.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  75. "Maritime boundaries of the Caribbean part of the Kingdom".
  76. "Wayback Machine" (PDF). 4 June 2017. Archived from the original (PDF) on 4 June 2017. Retrieved 3 August 2017.
  77. "Global Innovation Index 2017: Switzerland, Sweden, Netherlands, USA, UK Top Annual Ranking". Wipo.int. Archived from the original on 28 జూలై 2017. Retrieved 3 August 2017.
  78. "The World Factbook". www.cia.gov. Archived from the original on 21 మే 2020. Retrieved 22 April 2015.
  79. "Inflation up to 2.8 percent". Statistics Netherlands. 6 June 2013. Retrieved 11 June 2013.
  80. "Unemployment further up". Statistics Netherlands. 15 May 2013. Retrieved 10 June 2013.
  81. "Unemployment continues to fall". Statistics Netherlands. 18 May 2017. Retrieved 27 August 2017.
  82. "Eurozone economy shrinks 0.3% in Q4". channelnewsasia.com. 15 February 2012. Archived from the original on 30 జూన్ 2017. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  83. Chai, Barbara. "This is why Dutch kids are much happier than American children". Marketwatch.com. Retrieved 3 August 2017.
  84. "Child Poverty Report Study by UNICEF 2007" (PDF). unicef.org. Archived from the original (PDF) on 2019-09-03. Retrieved 2018-03-27.
  85. "Child well-being in rich countries — UNICEF, 2013" (PDF). Unicef-irc.org. Retrieved 3 August 2017.
  86. "Amsterdam – Economische Zaken" (in Dutch). Archived from the original on 5 డిసెంబరు 2008. Retrieved 27 మార్చి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  87. "Amsterdam en de wereld: Toerisme en congreswezen". Archived from the original on 15 ఫిబ్రవరి 2009. Retrieved 27 మార్చి 2018.. ez.amsterdam.nl
  88. Kreijger, Gilbert (10 February 2012). "Dutch allow Wilders' anti-Pole website, EU critical". Reuters. Archived from the original on 21 నవంబరు 2015. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  89. "- De factor SRE". sre.nl. Archived from the original on 8 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  90. "Eindhoven – Eindhoven". eindhoven.nl. Archived from the original on 23 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  91. "Welkom | BrabantStad, een sterk internationaal concurrerend en duurzaam groeiend stedelijk netwerk". brabantstad.nl. Archived from the original on 22 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 19 February 2014.
  92. "Elat". elat.org. Archived from the original on 13 మార్చి 2014. Retrieved 19 February 2014.
  93. "Over Brainport". brainport.nl. Retrieved 19 February 2014.
  94. "Global Competitiveness Report 2012–2013". World Economic Forum. 5 September 2012. Archived from the original on 10 డిసెంబరు 2014. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  95. 95.0 95.1 The Dutch curse: how billions from natural gas went up in smoke Archived 21 డిసెంబరు 2016 at the Wayback Machine LEES MEER, 17 June 2009
  96. "The Groningen Gas Field". GEO ExPro Magazine. 2009. Archived from the original on 19 అక్టోబరు 2013. Retrieved 11 June 2013.
  97. UPDATE 2-Dutch gas field earthquake dangers ignored for decades -Safety Board Wed 18 February 2015, By Anthony Deutsch,18 Feb (Reuters)
  98. "The hunt for gas and oil reserves that are more difficult to extract". EBN. Archived from the original on 7 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  99. "Factsheet Agri-food : Holland is a world-leading supplier of sustainable, healthy, agri-food products". Hollandalumni.nl. Archived from the original on 10 అక్టోబరు 2017. Retrieved 3 August 2017.
  100. "Farming in the Netherlands: Polder and wiser". The Economist. Sevenum: The Economist Group. 23 August 2014. Retrieved 29 August 2014.
  101. "Dutch agricultural exports top 80 billion Euros".
  102. 102.0 102.1 "Netherlands: Agricultural situation" (PDF). USDA Foreign Agriculture Service. Archived from the original (PDF) on 19 జూన్ 2007. Retrieved 20 June 2007.
  103. "SWOV Fact sheet | Mobility on Dutch roads" (PDF) (Press release). Leidschendam, the Netherlands: SWOV, Dutch Institute for Road Safety Research. July 2013. Archived from the original (PDF) on 15 April 2010. Retrieved 7 July 2014.
  104. 104.0 104.1 104.2 104.3 Waard, Jan van der; Jorritsma, Peter; Immers, Ben (అక్టోబరు 2012). New Drivers in Mobility: What Moves the Dutch in 2012 and Beyond? (PDF) (Report). Delft, the Netherlands: OECD International Transport Forum. Archived from the original (PDF) on 17 జనవరి 2013. Retrieved 7 జూలై 2014.
  105. "CIA World Factbook | Field listing: Roadways". Cia.gov. U.S. Central Intelligence Agency. 2012. Archived from the original on 26 డిసెంబరు 2018. Retrieved 7 July 2014.
  106. "Road density (km of road per 100 sq. km of land area) | Data | Table". data.worldbank.org. The World Bank Group. 2014. Retrieved 7 July 2014.
  107. "CIA World Factbook | Field listing: Railways". Cia.gov. U.S. Central Intelligence Agency. 2012. Retrieved 7 July 2014.[permanent dead link]
  108. "NS to up frequency of Amsterdam to Eindhoven trains to six an hour - DutchNews.nl". DutchNews.nl (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 21 June 2017. Retrieved 8 December 2017.
  109. (RVO), Netherlands Enterprise Agency. "Holland Publications". hollandtrade.com. Archived from the original on 24 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 26 August 2016.
  110. "Cycling in the Netherlands – General information".
  111. "CBS StatLine – Motor vehicles; general overview per period and technological features".
  112. "European Cyclists' Federation – The first EU wide ECF Cycling Barometer launched". Archived from the original on 14 జూలై 2014. Retrieved 27 మార్చి 2018.
  113. Quality of Transport report (PDF) (Report). European Commission. December 2014. p. 11. Archived (PDF) from the original on 8 September 2015. Retrieved 29 December 2016.
  114. "Why is cycling so popular in the Netherlands?". BBC News. Archived from the original on 7 March 2014.
  115. Future of Transport report (PDF) (Report). European Commission. March 2011. p. 8. Archived (PDF) from the original on 5 February 2015. Retrieved 11 July 2015.
  116. "CROW Fietsberaad". Fietsberaad.nl. Archived from the original on 17 జూలై 2014. Retrieved 3 August 2017.
  117. "Port of Rotterdam Statistics 2013". Port of Rotterdam. Archived from the original on 15 ఆగస్టు 2014. Retrieved 1 June 2014.
  118. "Bijna 64 miljoen—zo veel passagiers zag Schiphol nog nooit – NOS" [Almost 64 million—Schiphol never saw so many passengers – NOS]. NOS.nl (in Dutch). Nederlandse Omroep Stichting. 9 January 2017. Archived from the original on 9 January 2017. Retrieved 9 January 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  119. Toor, Amar (10 July 2013). "Every Dutch citizen will live within 31 miles of an electric vehicle charging station by 2015". The Verge. Vox Media, Inc. Retrieved 11 July 2013.
  120. "Population and population dynamics; month, quarter and year". Statistics Netherlands. Retrieved 12 June 2013.
  121. CBS Statline – Population; history. Statistics Netherlands. Retrieved on 8 March 2009.
  122. 122.0 122.1 122.2 122.3 "The World Factbook – Netherlands". Central Intelligence Agency. Archived from the original on 21 మే 2020. Retrieved 11 June 2013.
  123. Garssen, Joop; Han Nicolaas; Arno Sprangers (2005). "Demografie van de allochtonen in Nederland" (PDF) (in Dutch). Centraal Bureau voor de Statistiek. Archived from the original (PDF) on 9 అక్టోబరు 2018. Retrieved 2 July 2011.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  124. "Expats in Nederland". Archived from the original on 19 అక్టోబరు 2014. Retrieved 14 మే 2018.
  125. "Feiten en cijfers over immigratie – Pagina 5". Ons Amsterdam. Archived from the original on 2018-06-18. Retrieved 2018-05-14.
  126. Enserink, Martin (7 April 2015). "Did natural selection make the Dutch the tallest people on the planet?". Science journal. Amsterdam. Retrieved 9 April 2015.
  127. "Reported health and lifestyle". Centraal Bureau voor de Statistiek. Retrieved 12 August 2012.
  128. Vasileva, Katya (2011) 6.5% of the EU population are foreigners and 9.4% are born abroad Archived 28 జనవరి 2012 at the Wayback Machine, Eurostat, Statistics in focus vol. 34.
  129. "Migration background still plays a role". Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). 21 November 2016.
  130. "Half of young big-city dwellers have non-western background". Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). 1 August 2006.
  131. American FactFinder. "Census 2006 ACS Ancestry estimates". Factfinder.census.gov. Factfinder.census.gov. Archived from the original on 11 ఫిబ్రవరి 2020. Retrieved 14 మే 2018.
  132. South Africa – Afrikaans Speakers. Library of Congress.
  133. A Hidden Language – Dutch in Indonesia (PDF). Institute of European Studies (University of California, Berkeley).
  134. Dutch colonialism, migration and cultural heritage Archived 28 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine (PDF). Royal Netherlands Institute of Southeast Asia and Caribbean Studies.
  135. "Bevolkingsteller". CBS. Retrieved 23 November 2015.
  136. "CBS – Income distribution – Extra". www.cbs.nl. Archived from the original on 30 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 14 మే 2018.
  137. "Population on 1 January by age groups and sex - functional urban areas". Appsso.eurostat.ec.europa.eu. 13 June 2017. Retrieved 3 August 2017.
  138. Data taken from an EU survey. ebs_243_en.pdf (europa.eu)
  139. "Talen in Nederland – Erkende talen". rijksoverheid.nl. Retrieved 12 August 2014.
  140. "CIA World Factbook: Official languages per country". Cia.gov. Archived from the original on 7 మార్చి 2014. Retrieved 23 April 2011.
  141. "Hoeveel dialecten heeft het Nederlands? | Taalcanon". Taalcanon.nl. Retrieved 23 April 2014.
  142. "Gemeente Kerkrade | Kirchröadsj Plat". Archived from the original on 21 February 2015. Retrieved 10 June 2015.
  143. "Cittaslow Vaals: verrassend, veelzijdig, veelkleurig". Retrieved 9 September 2015. The PDF file can be accessed at the bottom of the page. The relevant citation is on the page 13: "De enige taal waarin Vaals echt te beschrijven en te bezingen valt is natuurlijk het Völser dialect. Dit dialect valt onder het zogenaamde Ripuarisch."
  144. "The Kingdom of the Netherlands further declares that the principles enumerated in Part II of the Charter will be applied to the Lower-Saxon languages used in the Netherlands, and, in accordance with Article 7, paragraph 5, to Yiddish and the Romanes languages." Netherlands: Declaration contained in the instrument of acceptance, deposited on 2 May 1996 – Or. Engl. Archived 2012-05-22 at the Wayback Machine, List of declarations made with respect to treaty No. 148 – European Charter for Regional or Minority Languages
  145. "European Union survey" (PDF). Ec.europa.eu. Archived from the original (PDF) on 28 జనవరి 2007. Retrieved 14 మే 2018.
  146. "Foreign languages in secondary education". Wat is het aanbod aan vreemde talen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (vo)?. Rijksoverheid. Archived from the original on 29 ఏప్రిల్ 2011. Retrieved 14 మే 2018.మూస:Nl icon
  147. 147.0 147.1 Schedule of the Central Exams of 2009 Archived 2016-08-20 at the Wayback Machine, Examenblad
  148. 148.0 148.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; cbs2016 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  149. Schmeets, Hans; Mensvoort, Carly van (2011). Religieuze betrokkenheid van bevolkingsgroepen, 2010–2014 (PDF). Centraal Bureau voor der Statistiek. Archived from the original (PDF) on 15 మార్చి 2017. Retrieved 21 February 2018.
  150. 150.0 150.1 "Hoe God (bijna) verdween uit Nederland". NOS. 13 March 2016. Retrieved 3 April 2016.
  151. 151.0 151.1 Bernts, Tom; Berghuijs, Joantine (2016). God in Nederland 1966-2015. Ten Have. ISBN 9789025905248.
  152. "Two-thirds of people in Netherlands have no religious faith". DutchNews.nl (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 14 March 2016. Retrieved 30 July 2017.
  153. Sociaal en Cultureel Planbureau, God in Nederland (2006/2007)
  154. "Feestdagen Nederland". Beleven.org. Retrieved 27 January 2010.
  155. Knippenberg, Hans "The Changing Religious Landscape of Europe" edited by Knippenberg published by Het Spinhuis, Amsterdam 2005 ISBN 90-5589-248-3, pages 102-104
  156. van Beek, Marije (16 January 2015). "Ongelovigen halen de gelovigen in". Dossier Relige. der Verdieping Trouw. Retrieved 21 April 2015.
  157. "Kerkelijke gezindte en kerkbezoek; vanaf 1849; 18 jaar of ouder". 15 October 2010.
  158. "Een op de zes bezoekt regelmatig kerk of moskee". Central Bureau of Statistics, Netherlands. 2012. Retrieved 30 March 2014.
  159. "Godsdienstige veranderingen in Nederland" (PDF). Archived from the original (PDF) on 25 జనవరి 2007. Retrieved 14 మే 2018.
  160. "Leerplicht". Rijksoverheid.nl. Retrieved 3 August 2017.
  161. "Leerplicht en kwalificatieplicht". Rijksoverheid.nl. Retrieved 18 March 2018.
  162. "Health Consumer Powerhouse". healthpowerhouse.com. Retrieved 26 August 2016.
  163. "U.S. scores dead last again in healthcare study". Reuters. 23 June 2010.
  164. "Toward Higher-Performance Health Systems: Adults' Health Care Experiences In Seven Countries, 2007". Archived from the original on 10 January 2012.
  165. "Euro Health Consumer Index".
  166. J.M. Boot, 'De Nederlandse Gezondheidszorg', Bohn Stafleu van Loghum 2011
  167. Boston Consulting Group, 'Zorg voor Waarde', 2011.
  168. 168.0 168.1 168.2 "Zorgrekeningen; uitgaven (in lopende en constante prijzen) en financiering" (in Dutch). Centraal Bureau voor de Statistiek: StatLine. 20 May 2010. Retrieved 16 May 2011.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  169. Sport, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en. "Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport". minvws.nl. Retrieved 26 August 2016.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  170. "Same-Sex Marriage Legalized in Amsterdam". CNN. 1 ఏప్రిల్ 2001. Archived from the original on 3 మార్చి 2016. Retrieved 11 మార్చి 2016.
  171. 171.0 171.1 171.2 171.3 Colin White & Laurie Boucke (1995). The UnDutchables: An observation of the Netherlands, its culture and its inhabitants (3rd Ed.). White-Boucke Publishing.
  172. J. Vossenstein, Dealing with the Dutch, 9789460220791.
  173. Becker, De Hart, Jos, Joep. "Godsdienstige veranderingen in Nederland, Verschuivingen in de binding met de kerken en de christelijke traditie". SCP. Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag. Archived from the original on 10 అక్టోబరు 2017. Retrieved 7 July 2017.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  174. "IAMEXPAT News". Iamexpat.nl. Retrieved 3 August 2017.
  175. "Arcadis Sustainable Cities Index Report" (PDF). 2015. Archived from the original (PDF) on 30 ఆగస్టు 2016. Retrieved 15 June 2016 – via www.s3.amazonaws.com.
  176. "Arcadis Sustainable Cities Index". Sustainablecitiesindex.com. Archived from the original on 31 మే 2020. Retrieved 15 June 2016.
  177. 177.0 177.1 "Sustainable enterprise | RVO.nl". english.rvo.nl. Retrieved 15 June 2016.
  178. "Festival Mundial". Festivalmundial.nl. Archived from the original on 4 ఫిబ్రవరి 2017. Retrieved 25 సెప్టెంబరు 2018.
  179. "2 Unlimited | Biography | AllMusic". AllMusic. Retrieved 30 June 2014.
  180. "Amsterdam Dance Event". local-life.com.
  181. "The international Dance industry assembles in Amsterdam next week". Dutch Daily News.
  182. "Canto Ostinato by Simeon ten Holt".
  183. "international Archives » Page 2 of 3 » Andre Rieu". Archived from the original on 2016-01-18. Retrieved 2018-09-25.
  184. "Top 25 Tours of 2009". Billboard. 11 December 2009.
  185. Lavinia Meijer – Philip Glass : Metamorphosis & The Hours, Allmusic.com
  186. "Chicago Symphony Tops U.S. Orchestras". NPR.org. 21 November 2008.
  187. మూస:Nl icon"Sport in Nederland". Archived from the original on 25 సెప్టెంబరు 2008. Retrieved 25 సెప్టెంబరు 2018. . ned.univie.ac.at
  188. మూస:Nl icon "Ledental sportbonden opnieuw gestegen". sport.nl. 24 జూలై 2006. Archived from the original on 12 ఆగస్టు 2007. Retrieved 1 జూన్ 2016.
  189. "Graansoorten". Warenkennis.nl. Retrieved 3 August 2017.
  190. "De geschiedenis van de mosterd - Smulweb Blog". 5 May 2000.
  191. Reaney, Patricia (14 January 2014). "Netherlands is country with most plentiful, healthy food: Oxfam". New York: Reuters U.S. Archived from the original on 18 నవంబరు 2015. Retrieved 1 September 2014.
  192. "Good Enough to Eat – Media Briefing" (PDF) (Press release). Boston, MA: Oxfam America. 14 January 2013. Archived from the original (PDF) on 8 ఆగస్టు 2019. Retrieved 1 September 2014.
  193. Hart, Jonathan (2008). Empires and Colonies. Polity. pp. 201–. ISBN 978-0-7456-2614-7. Retrieved 21 August 2012.
  194. To this day the Dutch Royal family is in fact the wealthiest family of the Netherlands. One of the foundations of its wealth was the colonial trade.Pendleton, Devon; Serafin, Tatiana (30 August 2007). "In Pictures: The World's Richest Royals". Forbes. Retrieved 5 March 2010.
  195. Koshy, M. O. (1989). The Dutch Power in Kerala, 1729–1758. Mittal Publications. p. 61. ISBN 978-81-7099-136-6.
  196. http://mod.nic.in Archived 12 మార్చి 2016 at the Wayback Machine 9th Madras Regiment
  197. Some of the university faculties still include: Indonesian Languages and Cultures; South-east Asia and Oceania Languages and Cultures; Cultural Anthropology
  198. Nieuwenhuys, Rob Mirror of the Indies: A History of Dutch Colonial Literature translated from Dutch by E. M. Beekman (Publisher: Periplus, 1999) Book review.
  199. Etty, Elsbeth (July 1998). "Novels: Coming to terms with Calvinism, colonies and the war." NRC Handelsblad
  200. Bosma U., Raben R. (2008). Being "Dutch" in the Indies: a history of creolisation and empire, 1500–1920, University of Michigan, NUS Press, ISBN 9971-69-373-9
  201. Note: Of the 296,200 so-called Dutch 'repatriants' only 92,200 were expatriate Dutchmen born in the Netherlands. Willems, Wim (2001). De uittocht uit Indie 1945–1995. Bert Bakker, Amsterdam, pp. 12–13. ISBN 90-351-2361-1
  202. Official CBS website containing all Dutch demographic statistics. Cbs.nl. Retrieved on 21 August 2012.
  203. De Vries, Marlene (2009). Indisch is een gevoel, de tweede en derde generatie Indische Nederlanders. Amsterdam University Press, ISBN 978-90-8964-125-0, p. 369
  204. Overview website (incomplete). Indisch-eten.startpagina.nl. Retrieved on 21 August 2012.
  205. "Dutch Food – Main Meals". about.com. Archived from the original on 3 నవంబరు 2013. Retrieved 19 May 2012.