Jump to content

కోసల

వికీపీడియా నుండి

కోసలరాజ్యం Kingdom of Kosal

कोसल राज्य
c. 7th century BCE[1]–5th century BCE
Kosal and other kingdoms of the late Vedic period.
Kosal and other kingdoms of the late Vedic period.
Kosal and other Mahajanapadas in the Post Vedic period.
Kosal and other Mahajanapadas in the Post Vedic period.
రాజధానిShravasti and Ayodhya
సామాన్య భాషలుSanskrit
మతం
Hinduism
Buddhism
Jainism
ప్రభుత్వంMonarchy
Maharaja 
చారిత్రిక కాలంBronze Age, Iron Age
• స్థాపన
c. 7th century BCE[1]
• పతనం
5th century BCE
Preceded by		 Succeeded by
Black and red ware culture
Magadha
Today part ofIndia
Nepal

కోశల రాజ్యం ఒక పురాతన భారతీయ రాజ్యం. ఇది ప్రస్తుత ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని అవధ్ [2] ప్రాంతంలో ఉంటుంది. వేద కాలం చివరలో ఇది ఒక చిన్న రాజ్యంగా ఉద్భవించింది. పొరుగున ఉన్న విదేహ రాజ్యానికి అనుసంధానితమై ఉన్నాయి.[3][4] కోశల " నార్తర్ను బ్లాకు పాలిష్డు వేర్ " (ఉత్తర మెరుగుపెట్టబడిన నల్లని పాత్రలు) సంస్కృతికి చెందినది (క్రీ.పూ. 700-300),. [1] కోశల ప్రాంతం జైన మతం, బౌద్ధమతంతో సహా శ్రమణ ఉద్యమాలకు నాంది పలికింది. [5] పట్టణీకరణ, ఇనుము వాడకం వంటి స్వతంత్ర అభివృద్ధి తరువాత పశ్చిమాన కురు-పంచాల వేద ఆర్యుల " పెయింటెడ్ గ్రే వేర్ " (చిత్రీకరించిన బూడిదవర్ణ పాత్రలు) సంస్కృతి నుండి ఇది సాంస్కృతికంగా భిన్నంగా ఉంది.[6]


క్రీస్తుపూర్వం 5 వ శతాబ్దంలో కోశల భూభాగాన్ని శాక్య వంశం (బుద్ధునికి చెందిన వంశం) చేర్చుకుంది. బౌద్ధ గ్రంధాలు అంగుత్తర నికాయ, జైన గ్రంథం, భగవతి సూత్రం ప్రకారం, కోశల క్రీస్తుపూర్వం 6 - 5 వ శతాబ్దాలలో సోలాసా (పదహారు) మహాజనపదాలలో (శక్తివంతమైన రాజ్యాలలో) ఒకటిగా ఉండేది.[7] దాని సాంస్కృతిక, రాజకీయ బలం దీనికి హోదాను, గొప్పశక్తిని ఇచ్చింది. ఏదేమైనా తరువాత ఇది పొరుగు రాజ్యమైన మగధతో వరుస యుద్ధాల ద్వారా బలహీనపడింది. క్రీస్తుపూర్వం 5 వ శతాబ్దంలో చివరకు దాని ద్వారా ఆక్రమించబడింది. మౌర్య సామ్రాజ్యం పతనం తరువాత, కుషాను సామ్రాజ్యం విస్తరించడానికి ముందు కోశలను దేవా రాజవంశం, దత్తా రాజవంశం, మిత్రా రాజవంశం పాలించాయి.

మతగ్రంధాల ఆధారాలు

[మార్చు]

పురాణాలలో

[మార్చు]
Kosala
The ruins of the city walls of Shravasti, the capital of the Kosala kingdom.
Gold carving depiction of the legendary Ayodhya at the Ajmer Jain temple.

ప్రారంభ వేద సాహిత్యంలో కోశల గురించి ప్రస్తావించబడలేదు. కాని తరువాత చివరి సతపాత బ్రాహ్మణ (క్రీస్తుపూర్వం 7 వ -6 వ శతాబ్దాలు [8]గ్రంధం క్రీ.పూ. 300,[9]) కల్పసూత్రాలు (క్రీ.పూ 6 వ శతాబ్దం)).[10]


రామాయణం, మహాభారతం, పురాణాలలో కోశల రాజ్యాన్ని పాలించిన కుటుంబం ఇక్ష్వాకు రాజవంశానికి ఇక్ష్వాకు రాజు మూలపురుషుడుగా ఉన్నాడు.[11] పురాణాలు ఇక్ష్వాకు రాజవంశం రాజుల జాబితాలను ఇక్ష్వాకు నుండి ప్రసేనాజిత్తు (పాలి: పసేనాడి) వరకు ఇస్తాయి. రామాయణం ఆధారంగా రాముడు తన రాజధాని అయోధ్య నుండి కోసల రాజ్యాన్ని పరిపాలించాడు.[12]

బుద్ధ, జైన గ్రంధాలు

[మార్చు]
Procession of Prasenajit of Kosala leaving Sravasti to meet the Buddha, Sanchi.[13]

24 వ తీర్థంకరుడు మహావీరుడు కోశలలో బోధించాడు. బౌద్ధ గ్రంథం, మజ్జిమా నికాయ బుద్ధుడిని కోశల పౌరుడుగా పేర్కొంది. ఇది కోసల శాక్య వంశం కోశలను ఆక్రమించి ఉండవచ్చని సూచిస్తుంది. ఇది బుద్ధుడు కోశల పౌరుడనిసాంప్రదాయకంగా విశ్వసిస్తారు. [14]

చరిత్ర

[మార్చు]

మౌర్యులకు - పూర్వం

[మార్చు]
Kosala Karshapana, 5th century BCE.

మహాకోసల కాలంలో పొరుగున ఉన్న కాశీ రాజ్యం కోసల రాజ్యంలో అంతర్భాగంగా మారింది.[15]మహాకోసల కుమార్తె కోసలదేవు మగధ రాజు బింబిసారా (క్రీ.పూ. 5 వ శతాబ్దం) తో వివాహం చేసుకుంది.[16] మహాకోసల తరువాత అతని కుమారుడు ప్రసేనజిత్తు (ప్రసేనాజిత్) (క్రీ.పూ 5 వ శతాబ్దం) బుద్ధుని అనుచరుడు. ప్రసేనజిత్తు రాజధానిలో లేనప్పుడు అతని మంత్రి దిఘా చారాయణ ప్రసేనజిత్తు కుమారుడు విరూధకని సింహాసనాధిష్టుని చేసాడు.[17]

విరూధకుని పాలనలో బాగోచియా రాజవంశానికి చెందిన రాజా బిరు సేను బుద్ధుడికి చెందిన శాక్య వంశం మీద దాడి చేసి ఈ భూభాగాన్ని కోశల సార్వభౌమత్వానికి తీసుకువచ్చాడు.[18]చాలా కాలం తరువాత కోసల రాజ్యాన్ని మగధ హర్యంకా రాజవంశంలోని అజతశత్రు (క్రీ.పూ 5 వ లేదా 4 వ శతాబ్దం) చేతిలో ఓడించి [19] మౌర్య సామ్రాజ్యానికి ఆధారం అయిన మగధ రాజ్యంలో చేర్చబడి కోసలా చివరకు శిశునాగా చేత విలీనం చేయబడింది.[20]

మౌర్య పాలనలో

[మార్చు]

మౌర్యపరిపాలనలో పరిపాలనాపరంగా కోశల కౌశాంబి వైస్రాయు పాలనలో ఉంది.[21] చంద్రగుప్త మౌర్య పాలనలో జారీ చేయబడిన సోహ్గౌరా తాంర శాసనంలో శ్రావస్తిలో కరువు గురిజ్చి అధికారులు అనుసరించాల్సిన సహాయక చర్యల గురించి వివరిస్తుంది.[22] గార్గ సంహితలోని యుగ పురాణ విభాగం చివరి మౌర్య పాలకుడు బృహద్రాత పాలనలో యవన (ఇండో-గ్రీకు) దండయాత్ర, తరువాత సాకేతు ఆక్రమణ గురించి ప్రస్తావించింది. [23]

మౌర్యుల - తరువాత కాలం

[మార్చు]
Coin of ruler Muladeva, minted in Ayodhya, Kosala. Obv: Muladevasa, elephant to left facing symbol. Rev: Wreath, above symbol, below snake.
Coin of ruler Aryamitra, issued in Ayodhya, Kosala. Obv: peacock to right facing tree. Rev: Name Ayyamitasa, humped bull to left facing pole.

అయోధ్యలో అధికంగా కనుగొనబడిన మౌర్యానంతర కాలంలోని కోశల పాలకుల జారీ చేసిన చదరపు రాగి నాణేల నుండి కోశల పాలకుల వంశానికి చెందిన పలువురి పాలకుల పేర్లు తెలుసుకొనవచ్చు.[24] దేవ రాజవంశ పాలకులు: ములదేవ, వాయుదేవ, విశాఖదేవ, ధనదేవ, నారదత్త, జ్యస్తదత్త, శివదత్త. శుంగ పాలకుడు వసుమిత్ర హంతకుడైన ములాదేవుడితో నాణేల రాజు ములాదేవ గుర్తించబడతాడో లేదో తెలుసుకోవడానికి మార్గం లేదు (చరిత్రకారుడు జగన్నాథు అలా చేయడానికి ప్రయత్నించాడు).[25] నాణేల రాజు ధనదేవను అయోధ్య శాసనం రాజు ధనదేవ (క్రీ.పూ. 1 వ శతాబ్దం)గా గుర్తించారు. ఈ సంస్కృత శాసనంలో కౌశికీపుత్ర ధనదేవ రాజు తన తండ్రి ఫల్గుదేవా జ్ఞాపకార్థం కేతనా (జెండా-సిబ్బంది) ను అమర్చడం గురించి ప్రస్తావించాడు. ఈ శాసనంలో అతను పుష్యమిత్ర శుంగా వంశానికి చెందిన ఆరవ వ్యక్తిగా పేర్కొన్నాడు. ధనదేవ పోత నాణేలు, డై-స్ట్రకు నాణాలు తయారు చేసాడు. రెండు రకాలు ఒక ఎద్దును కలిగి ఉన్నాయి.[26][27]


కోశలాలో లభించిన ఇతర స్థానిక పాలకుల నాణాలు: "-మిత్రా" తో ముగుస్తున్న పాలకుల బృందం వారి నాణేల నుండి కూడా పిలుస్తారు: సత్యమిత్ర, ఆర్యమిత్ర, విజయమిత్ర, దేవమిత్ర, కొన్నిసార్లు "కోశల లేట్ మిత్రా రాజవంశం" అని పిలుస్తారు.[28] వారి నాణేల నుండి తెలిసిన ఇతర పాలకులు: కుముదసేన, అజవర్మ, సంఘమిత్ర.[29]

భౌగోళికం

[మార్చు]

కోశల ప్రాంతంలో మూడు ప్రధాన నగరాలు ఉన్నాయి. అయోధ్య, సాకేతు, శ్రావస్తి నగరాలతో సేతావ్య, ఉకత్తా [30] దండకప్ప, నలకపన, పంకధ వంటి అనేక చిన్న పట్టణాలు ఉన్నాయి.[31] పురాణాలు, రామాయణ ఇతిహాసం ఆధారంగా ఇక్ష్వాకు, అతని వారసుల పాలనలో అయోధ్య కోసల రాజధానిగా ఉంది.[32]మహాజనపద కాలంలో (క్రీస్తుపూర్వం 6 వ -5 వ శతాబ్దాలు)శ్రావస్తిని కోసల రాజధానిగా ఉంది. [33] కాని మౌర్యానంతర (క్రీస్తుపూర్వం 2 వ -1 వ శతాబ్దాలు) రాజులు తమ నాణేలను అయోధ్య నుండి విడుదల చేశారు.

సంస్కృతి, మతం

[మార్చు]

కోసల " నార్తరను బ్లాక్ పాలిషు వేర్ " (ఉత్తర మెరుగుపెట్టిన నల్లని పాత్రలు) సంస్కృతికి చెందినది (క్రీ.పూ. 700-300), [1] దీనికి ముందు బ్లాక్ అండ్ రెడ్ వేర్ కల్చర్ (క్రీ.పూ. 1450-1200 క్రీ.పూ. 700-500 వరకు). సెంట్రలు గంగా మైదానం దక్షిణ ఆసియాలో తొలి సారిగా వరి సాగిన ప్రాంతంగా గుర్తించబడుతుంది. క్రీస్తుపూర్వం 700 లో ఇనుప యుగంలోకి ప్రవేశించింది.[1] జెఫ్రీ శామ్యూలు అభిప్రాయం ఆధారంగా టిం హాప్కిన్సు తరువాత, సెంట్రలు గంగా మైదానం సాంస్కృతికంగా కురు-పంచాలాలోని వేద ఆర్యుల " పెయింటెడ్ గ్రే వేర్ " చిత్రీకరించిన బూడిద వర్ణ పాత్రలు " సంస్కృతికి భిన్నంగా ఉంది. పట్టణీకరణ, ఇనుము వాడకం అభివృద్ధిని చూసింది.[6]


స్థానిక మతాలు, బౌద్ధమతం పెరుగుదలకు ముందు, తరువాత వేద-బ్రాహ్మణ సంప్రదాయాల ప్రభావం యౌకా, సంరక్షక దేవతలతో సహా లౌకికా లేదా ప్రాపంచిక దేవతల మీద కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి.[34] శామ్యూలు అభిప్రాయం ఆధారంగా "సంతానోత్పత్తి, పవిత్రత మతానికి విస్తృతమైన ఐకానోగ్రాఫికలు ఆధారాలు ఉన్నాయి.[35]హాప్కిన్సు అభిప్రాయం ఆధారంగా ఈ ప్రాంతం

... స్త్రీ శక్తుల ప్రపంచం, సహజ పరివర్తన, పవిత్ర భూమి, పవిత్ర స్థలాలు, రక్తబలి, వారి సమాజం తరపున కాలుష్యాన్ని అంగీకరించిన కర్మవాదులు.[35]

కురు-పంచాల ప్రాంతాలలో అభివృద్ధి చెందుతున్న బ్రాహ్మణ సంప్రదాయాలకు విరుద్ధంగా కోసల ప్రాంతం "బౌద్ధులు, జైనులతో సహా ప్రారంభ సన్యాసి ఉద్యమాలు ఏర్పడ్డాయి. ఇది ఉపనిషత్తులకు, బ్రాహ్మణ సంప్రదాయాలలో అభివృద్ధికి కూడా చాలా ముఖ్యమైన ప్రాంతం . "[5] శామ్యూల్సు అభిప్రాయం ఆధారంగా బౌద్ధమతం ఇప్పటికే స్థాపించబడిన వేద-బ్రాహ్మణ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా ప్రదర్శితమైన నిరసన కాదు. ఇది కురు-పంచాలలో అభివృద్ధి చెందింది. కానీ ఈ వేద-బ్రాహ్మణ వ్యవస్థ పెరుగుతున్న ప్రభావానికి వ్యతిరేకంగా, బ్రాహ్మణులు అందుకున్న ఉన్నత స్థానంపట్ల చూపించిన వ్యతిరేకత " భావించవచ్చు. [36]

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Samuel 2010, p. 50.
  2. ↑ Mahajan 1960, p. 230.
  3. ↑ Samuel 2010, p. 61–63.
  4. ↑ Michael Witzel (1989), Tracing the Vedic dialects in Dialectes dans les litteratures Indo-Aryennes ed. Caillat, Paris, 97–265.
  5. ↑ 5.0 5.1 Samuel 2010, p. 48.
  6. ↑ 6.0 6.1 Samuel 2010, p. 50-51.
  7. ↑ Raychaudhuri 1972, pp. 85–6.
  8. ↑ "Early Indian history: Linguistic and textual parametres." in The Indo-Aryans of Ancient South Asia, edited by G. Erdosy (1995), p. 136
  9. ↑ The Satapatha Brahmana. Sacred Books of the East, Vols. 12, 26, 24, 37, 47, translated by Julius Eggeling [published between 1882 and 1900]
  10. ↑ Law 1926, pp. 34–85
  11. ↑ Raychaudhuri 1972, pp. 89–90
  12. ↑ Raychaudhuri 1972, pp. 68–70
  13. ↑ Marshall p.59
  14. ↑ Raychaudhuri 1972, pp. 88–9
  15. ↑ Raychaudhuri 1972, p. 138
  16. ↑ what-buddha-said.net, Mahākosala Archived 2018-05-20 at the Wayback Machine
  17. ↑ Raychaudhuri 1972, p. 186
  18. ↑ History of Hathwa Raj by G.N.Dutt https://archive.org/stream/historyofhutwara00dutt/historyofhutwara00dutt_djvu.txt
  19. ↑ Sastri 1988, p. 17.
  20. ↑ Upinder Singh 2016, p. 272.
  21. ↑ Mahajan 1960, p. 318
  22. ↑ Thapar 2001, pp. 7–8
  23. ↑ Lahiri 1974, pp. 21–4
  24. ↑ Bhandare (2006)
  25. ↑ Lahiri 1974, p. 141n
  26. ↑ Bhandare 2006, pp. 77–8, 87–8
  27. ↑ Falk 2006, p. 149
  28. ↑ Proceedings - Indian History Congress - Volume 1 - Page 74
  29. ↑ Papers on the Date of Kaniṣka, Arthur Llewellyn Basham Brill Archive, 1969, p.118
  30. ↑ Raychaudhuri 1972, p. 89.
  31. ↑ Law 1973, p. 132.
  32. ↑ Pargiter 1972, p. 257.
  33. ↑ Samuel 2010, p. 71.
  34. ↑ Samuel 2010, p. 101-113.
  35. ↑ 35.0 35.1 Samuel 2010, p. 61.
  36. ↑ Samuel 2010, p. 100.

మూలాధారాలు

[మార్చు]
  • Bhandare, S. (2006), Numismatic Overview of the Maurya-Gupta Interlude in P. Olivelle (ed.), Between the Empires: Society in India 200 BCE to 400 CE, New York: Oxford University Press, ISBN 0-19-568935-6.
  • Falk, H. (2006), The Tidal Waves of Indian History in P. Olivelle (ed.), Between the Empires: Society in India 200 BCE to 400 CE, New York: Oxford University Press, ISBN 0-19-568935-6
  • Lahiri, B. (1974), Indigenous States of Northern India (Circa 300 B.C. to 200 A.D.), Calcutta: University of Calcutta
  • Law, B. C. (1973), Tribes in Ancient India, Poona: Bhandarkar Oriental Research Institute
  • Law, B.C. (1926), Ancient Indian Tribes, Lahore: Motilal Banarsidass, ISBN 9781406751802
  • Mahajan, V.D. (1960), Ancient India, New Delhi: S. Chand, ISBN 81-219-0887-6
  • Pargiter, F.E. (1972), Ancient Indian Historical Tradition, Delhi: Motilal Banarsidass
  • Raychaudhuri, H.C. (1972), Political History of Ancient India, Calcutta: University of Calcutta
  • Samuel, Geoffrey (2010), The Origins of Yoga and Tantra: Indic Religions to the Thirteenth Century, Cambridge University Press, pp. 61–63.
  • Thapar, R. (2001), Aśoka and the Decline of the Mauryas, New Delhi: Oxford University Press, ISBN 0-19-564445-X
  • Sastri, K. A. Nilakanta, ed. (1988) [1967], Age of the Nandas and Mauryas (Second ed.), Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0465-1
  • Singh, Upinder (2016), A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century, Pearson, ISBN 978-81-317-1677-9

మూస:Tribes and kingdoms of the Mahabharata మూస:Mahajanapada

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కోసల&oldid=3822208" నుండి వెలికితీశారు