పూణే మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం
పూణే మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| దేశం |  భారతదేశం | ||||||
| రాష్ట్రం | మహారాష్ట్ర | ||||||
| జిల్లా | పూణే | ||||||
| తాలూకా | పూణే, పీసిఎంసి పరిధి, హావేలి[1][2] | ||||||
| Area | |||||||
| • Metro | 7,256.46 km2 (2,801.73 sq mi) | ||||||
| Population (2011)[3] | |||||||
| • Metro | 75,41,946 | ||||||
| Time zone | UTC+5:30 (భారత కాలమానం) | ||||||
| అభివృద్ధి సంస్థ | పూణే మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ (పిఎమ్‌ఆర్‌డిఎ)[4] | ||||||
| చైర్మన్ | ఉద్ధవ్ థాఖరే, మహారాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి | ||||||
.JPG)
పూణే మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం మహారాష్ట్రలోని పూణే నగరం చుట్టూ ఉన్న మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం. ఇందులో రెండు నగరపాలక సంస్థలు, మూడు కంటోన్మెంట్ బోర్డులు ఉన్నాయి. పూణే మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం మొత్తం 7,256.46 కిమీ2 విస్తీర్ణంలో ఉంది.[1][5][6] 2011 భారతదేశ జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఈ ప్రాంత జనాభా 7,541,946.[3]
ఈ ప్రాంతానికి సంబంధించిన అభివృద్ధి ప్రణాళికల కొరకు పూణే మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ (పిఎమ్‌ఆర్‌డిఎ)కు పూర్తి అధికారం ఉంటుంది. ఈ సంస్థ మహారాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి నేతృత్వంలో పనిచేస్తుంది. పట్టణ ప్రణాళికా పథకాలకు, పూణే రింగ్ రోడ్‌తోపాటు పూణే మెట్రో (లైన్ 3)కు నిర్వాహణకు బాధ్యత వహిస్తుంది.[7][8]
చరిత్ర[మార్చు]
పూణే, భారతదేశంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన 9వ నగరం. రాష్ట్ర రాజధాని ముంబై తరువాత మహారాష్ట్రలో రెండవ అతిపెద్ద నగరం. 17వ శతాబ్దం నుండి 18 వ శతాబ్దం వరకు మరాఠా సామ్రాజ్య విస్తరణతో ఈ పూణే నగర చరిత్ర దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది. 18వ శతాబ్దంలో, పూణే భారత ఉపఖండంలో ఒక రాజకీయ కేంద్రంగా మారింది.[9]
1818లో పీష్వా పాలన పతనం తరువాత, బ్రిటిష్ పాలకులు ఈ నగరాన్ని తమ ప్రధాన సైనిక స్థావరాలలో ఒకటిగా మార్చుకున్నారు. స్వాతంత్య్రానంతరం నగరంలో ఉన్నత విద్యారంగంలో మరింత వృద్ధి కనిపించింది. 1961నాటి పాన్‌షెట్ వరద ఫలితంగా నది ఒడ్డున భారీగా గృహనిర్మాణం జరిగడంతో కొత్త శివారు ప్రాంతాల వృద్ధికి దారితీసింది. 1990లలో ఈ నగరం ఒక ప్రధాన సమాచార సాంకేతిక కేంద్రంగా అవతరించింది.
అధికార పరిధి[మార్చు]
పూణే జిల్లాలోని 3 తాలూకాలతో విస్తరించి పూణే మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం ఉంది. ఇందులో పూణే నగరం, పింప్రి చిన్చ్వాడ్ తాలూకాలు, హవేలి తాలూకా దేహు రోడ్ కంటోన్మెంట్ ఉన్నాయి.
ఈ ప్రాంతంలోని స్థానిక సంస్థలు:
నగరపాలక సంస్థలు[మార్చు]
- పూణే నగరపాలక సంస్థ
- పింప్రి చిన్చ్వాడ్ నగరపాలక సంస్థ
కంటోన్మెంట్ బోర్డులు[మార్చు]
- పూణే కంటోన్మెంట్ బోర్డు
- ఖడ్కి కంటోన్మెంట్ బోర్డు
- దేహు రోడ్ కంటోన్మెంట్ బోర్డు
ఇవికూడా చూడండి[మార్చు]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Pune Metropolitan Region Development Authority - PMRDA". www.pmrda.gov.in. Retrieved 2020-10-06. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు; "pmrda.gov.in" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు - ↑ "Govt. of Maharashtra Notification: Extending boundaries of Pune Metropolitan Region" (PDF). Official website of the Government of Maharashtra. 10 February 2016. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Expansion plans: PMRDA wants 800 villages within limits". Times of India. Pune. 30 May 2015. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "Pune Metropolitan Region Development Authority - PMRDA". www.pmrda.gov.in. Archived from the original on 2018-05-06. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "Govt. of Maharashtra Notification: Extending boundaries of Pune Metropolitan Region" (PDF). Official website of the Government of Maharashtra. 10 February 2016. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "'PMRDA area notified, DP to be announced in a year'". The Indian Express (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2017-06-20. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "At Rs 2,591 crore, PMRDA's 2018-19 budget 200% more than last year - Times of India". The Times of India. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "PMRDA budget 2018-19: Metro line gets Rs 888 crore, Rs 1,235 crore for ring road". Hindustan Times (in ఇంగ్లీష్). 2018-03-26. Retrieved 2020-10-06.
- ↑ "Shaniwarwada was centre of Indian politics: Ninad Bedekar". Daily News and Analysis. 29 November 2011. Retrieved 2020-10-06.