యతి: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
పంక్తి 3: | పంక్తి 3: | ||
==యతి మరియు యతి మైత్రి== |
==యతి మరియు యతి మైత్రి== |
||
పద్య పాదంలో మొదటి అక్షరానికి ఆ పద్యం లక్షణములలో చెప్పబడిన యతి స్థానంలో మైత్రి గల అక్షరాన్ని వాడటాన్నే "యతి మైత్రి" అంటారు |
పద్య పాదంలో మొదటి అక్షరానికి ఆ పద్యం లక్షణములలో చెప్పబడిన యతి స్థానంలో మైత్రి గల అక్షరాన్ని వాడటాన్నే "యతి మైత్రి" అంటారు |
||
యతి అంటే విరామం అని అర్థం. లయబద్ధమైన పద్య నడకలో సహజంగా |
|||
వచ్చే pause (విరామం) ని యతి స్థానం అంటారు. తెలుగు పద్యాలలో ఈ యతి |
|||
స్థానంలో ఉండే అక్షరం పాదం మొదటి అక్షరంతో "యతి మైత్రి" లో |
|||
ఉండాలనేది నియమం. |
|||
ఈ క్రింది అక్షర వర్గాలలో ఒక వర్గంలోని అన్ని అక్షరాలూ పరస్పరం |
|||
యతి మైత్రిలో ఉంటాయి. |
|||
1. అ, ఆ, ఐ, ఔ, హ, య, అం, అః |
|||
2. ఇ, ఈ, ఎ, ఏ, ఋ |
|||
3. ఉ, ఊ, ఒ, ఓ |
|||
4. క, ఖ, గ, ఘ, ఞ, క్ష |
|||
5. చ, ఛ, జ, ఝ, శ, ష, స, ఙ |
|||
6. ట, ఠ, డ, ఢ, ణ |
|||
7. త, థ, ద, ధ, న |
|||
8. ప, ఫ, బ, భ, మ, వ |
|||
9. ణ, న |
|||
10. ర, ఱ, ల, ళ |
|||
హల్లుల యతి మైత్రి పాటించేటప్పుడు వాటితో కూడిన అచ్చులకు కూడా యతి |
|||
మైత్రి పాటించాలి. అంటే: "చ", "జ" ఒకే యతి మైత్రి వర్గంలో ఉన్నా |
|||
"చ" కి "జి" తో మైత్రి కుదరదు. |
|||
సంయుక్తాక్షరాలు వచ్చిన చోట, యతి కోసం ఏ అక్షరాన్నైనా గణించవచ్చు. |
|||
ఉదా: "క్రొ" మొదటి అక్షరం అనుకోండి. యతి మైత్రి కోసం దీన్ని "కొ" గా |
|||
గానీ "రొ" గా గానీ భావించ వచ్చు. |
|||
[[Category:తెలుగు భాష]] |
[[Category:తెలుగు భాష]] |
04:47, 9 జూన్ 2007 నాటి కూర్పు
యతి అనగా పద్యం లోని ప్రతి పాదం లోని మొదటి పదం.
యతి మరియు యతి మైత్రి
పద్య పాదంలో మొదటి అక్షరానికి ఆ పద్యం లక్షణములలో చెప్పబడిన యతి స్థానంలో మైత్రి గల అక్షరాన్ని వాడటాన్నే "యతి మైత్రి" అంటారు
యతి అంటే విరామం అని అర్థం. లయబద్ధమైన పద్య నడకలో సహజంగా వచ్చే pause (విరామం) ని యతి స్థానం అంటారు. తెలుగు పద్యాలలో ఈ యతి స్థానంలో ఉండే అక్షరం పాదం మొదటి అక్షరంతో "యతి మైత్రి" లో ఉండాలనేది నియమం.
ఈ క్రింది అక్షర వర్గాలలో ఒక వర్గంలోని అన్ని అక్షరాలూ పరస్పరం యతి మైత్రిలో ఉంటాయి.
1. అ, ఆ, ఐ, ఔ, హ, య, అం, అః 2. ఇ, ఈ, ఎ, ఏ, ఋ 3. ఉ, ఊ, ఒ, ఓ 4. క, ఖ, గ, ఘ, ఞ, క్ష 5. చ, ఛ, జ, ఝ, శ, ష, స, ఙ 6. ట, ఠ, డ, ఢ, ణ 7. త, థ, ద, ధ, న 8. ప, ఫ, బ, భ, మ, వ 9. ణ, న 10. ర, ఱ, ల, ళ
హల్లుల యతి మైత్రి పాటించేటప్పుడు వాటితో కూడిన అచ్చులకు కూడా యతి
మైత్రి పాటించాలి. అంటే: "చ", "జ" ఒకే యతి మైత్రి వర్గంలో ఉన్నా
"చ" కి "జి" తో మైత్రి కుదరదు.
సంయుక్తాక్షరాలు వచ్చిన చోట, యతి కోసం ఏ అక్షరాన్నైనా గణించవచ్చు. ఉదా: "క్రొ" మొదటి అక్షరం అనుకోండి. యతి మైత్రి కోసం దీన్ని "కొ" గా గానీ "రొ" గా గానీ భావించ వచ్చు.