సాలభంజిక: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
K.Venkataramana (చర్చ | రచనలు) ట్యాగులు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం విజువల్ ఎడిటర్ ద్వారా సవరణ |
K.Venkataramana (చర్చ | రచనలు) ట్యాగులు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం విజువల్ ఎడిటర్ ద్వారా సవరణ |
||
| పంక్తి 32: | పంక్తి 32: | ||
}}</ref>. పురాతన, ఆధునిక భారతీయ సాహిత్యంలో సాలభంజికలను తరచుగా ప్రస్తావించారు.[[File:Nymph of Sanchi.JPG|thumb|180px|Shalabhanjika on Eastern Torana (gateway), [[Sanchi Stupa]] ]] |
}}</ref>. పురాతన, ఆధునిక భారతీయ సాహిత్యంలో సాలభంజికలను తరచుగా ప్రస్తావించారు.[[File:Nymph of Sanchi.JPG|thumb|180px|Shalabhanjika on Eastern Torana (gateway), [[Sanchi Stupa]] ]] |
||
==స్థానాలు== |
==స్థానాలు== |
||
12 వ శతాబ్దపు దక్షిణ మధ్య కర్ణాటకలోని [[బేలూరు|బేలూర్]], హొలెబీడు, సోమనాథపురలోని హొయసల దేవాలయాలలో కొన్ని ప్రసిద్ధ సాలభంజిక శిల్పాలు ఉన్నాయి. 1 వ శతాబ్దం నుండి 12 వ శతాబ్దం వరకు నిర్మించిన ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశమైన [[భోపాల్]] సమీపంలో ఉన్న [[సాంచీ స్థూపం|సాంచి స్థూపానికి]] తూర్పు ముఖద్వారం |
12 వ శతాబ్దపు దక్షిణ మధ్య కర్ణాటకలోని [[బేలూరు|బేలూర్]], హొలెబీడు, సోమనాథపురలోని హొయసల దేవాలయాలలో కొన్ని ప్రసిద్ధ సాలభంజిక శిల్పాలు ఉన్నాయి. 1 వ శతాబ్దం నుండి 12 వ శతాబ్దం వరకు నిర్మించిన ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశమైన [[భోపాల్]] సమీపంలో ఉన్న [[సాంచీ స్థూపం|సాంచి స్థూపానికి]] తూర్పు ముఖద్వారం లో ఉన్న సాలభంజిక ఉత్తమ శిల్పం<ref>{{cite web |title=Harmony set in stone |url=http://www.frontline.in/navigation/?type=static&page=flonnet&rdurl=fl2418/stories/20070921505506600.htm |publisher=Frontline |date=Volume 24 - Issue 18 :: Sep. 08-21, 2007 |accessdate=May 11, 2013}}</ref>. |
||
కొన్ని ప్రారంభ ఉదాహరణలలో ఒకటి క్రీ.పూ 2 లేదా 1 వ శతాబ్దం నాటి షుంగ రాజవంశంలో నిర్మించిన సాలభంజికలు. ఇవి కుమ్రార్ తవ్వకం తరువాత, పురాతన నగరమైన పాటలీపుత్ర అవశేషాలలో లభించిన దురాఖి దేవి ఆలయంలో కనుగొనబడ్డాయి<ref>[http://yac.bih.nic.in/Da-01.htm An overview of archaeological importance of Bihar] Directorate of [[Archaeology]], Govt. of [[Bihar]].''"Shalabhanjika (the breaker of branches),"''</ref>. కర్ణాటక ఉత్తర చివరలో ఉన్న గుల్బర్గా-బీదర్ రాష్ట్ర రహదారిపై హోమ్నాబాద్ తాలూకాలోని జలసంగ్విలోని ఒక చాళుక్య కాలం నాటి ఆలయం సాలభంజికలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. |
|||
One of early examples are the shalabhanjikas of built in [[Sunga Empire|Shunga]] dynasty dating to the 2nd or 1st century BC, found at the Durakhi Devi Temple, after the excavation of [[Kumhrar]], the remains of an ancient city of [[Pataliputra]].<ref>[http://yac.bih.nic.in/Da-01.htm An overview of archaeological importance of Bihar] Directorate of [[Archaeology]], Govt. of [[Bihar]].''"Shalabhanjika (the breaker of branches),"''</ref> |
|||
Its well-endowed Madanika figures in seductive ''[[tribhanga]]'' poses are "...moon breasted, swan-waisted and elephant-hipped", according to the [[Indian art]]istic canons. These older feminine sculptures were the source of inspiration for the later Hoysala bracket-figures.<ref>[http://www.indiatravelogue.com/dest/kar/kar5.html India Travelogue - Jalasangvi]</ref> |
|||
==సంబంధిత ప్రతిమా వర్ణన== |
==సంబంధిత ప్రతిమా వర్ణన== |
||
09:20, 22 మార్చి 2020 నాటి కూర్పు
 | ఈ వ్యాసాన్ని పూర్తిగా అనువదించి, తరువాత ఈ మూసను తీసివేయండి. అనువాదం చేయాల్సిన వ్యాస భాగం ఒకవేళ ప్రధాన పేరుబరిలో వున్నట్లయితే పాఠ్యం సవరించు నొక్కినప్పుడు కనబడవచ్చు. అనువాదం పూర్తయినంతవరకు ఎర్రలింకులు లేకుండా చూడాలంటే ప్రస్తుత ఆంగ్ల కూర్పుని, భాషల లింకుల ద్వారా చూడండి(అనువాదకులకు వనరులు) |
సాలభంజిక అంటే స్త్రీత్వపు లక్షణాలను విశేషంగా ప్రదర్శిస్తూ చెట్టు పక్కనే కొమ్మను పట్టుకుని నిలుచుని ఉండే శిల్పం.[1][2] [3] ఈ సంస్కృత పదానికి అర్థం సాలవృక్షపు కొమ్మను పట్టుకుని ఉన్న స్త్రీ అని అర్థం. దీనినే మదనిక, శిలాబాలిక అని కూడా వ్యవహరిస్తుంటారు.
కళా సాంప్రదాయం
శాలభంజిక అనేది భారతీయ శిల్పకళ అయిన నృత్యం, తనను తాను అలంకరించుకోవడం, సంగీత వాయిద్యం వంటి వివిధ భంగిమలలో శైలీకృత చెట్టు కింద ఒక యువతిని సూచించే అందమైన రాతి శిల్పం యొక్క ప్రామాణిక అలంకారం. సాలభంజిక స్త్రీ లక్షణాలైన రొమ్ములు, తుంటి వంటివి తరచుగా అతిశయోక్తిగా ఉంటాయి. తరచుగా ఈ శిల్పకళా బొమ్మలు సంక్లిష్టమైన వెంట్రుకలను, ఆభరణాలను సమృద్ధిగా ప్రదర్శిస్తాయి. సాలభంజిక భావన పురాతన ప్రతీకాత్మకత నుండి పవిత్ర కన్యను సాళ లేదా అశోక వృక్షంతో కలిపే సంప్రదాయంను దోహడ అంటారు. దీనిని ఒక యువతితో స్పర్శ ద్వారా మొక్కల ఫలదీకరణం అని కూడా అంటారు. కాలక్రమేణా ప్రతీకాత్మకత మారిపోయింది. సాలభంజిక అలంకార శిల్పాలుగా ఉపయోగించబడే బొమ్మలుగా మారింది. సాధారణంగా ఆరాధకులు ప్రదక్షిణలు చేసే ప్రదేశంలో, అనేక హిందూ దేవాలయాల గర్భగృహానికి సమీపంలో ఉంటాయి[4]. ఒక కోణంలో ఉంచిన, సాలభంజిక బొమ్మలను ఆలయ నిర్మాణంలో బ్రాకెట్ బొమ్మలుగా ఉపయోగించారు[5]. పురాతన, ఆధునిక భారతీయ సాహిత్యంలో సాలభంజికలను తరచుగా ప్రస్తావించారు.
స్థానాలు
12 వ శతాబ్దపు దక్షిణ మధ్య కర్ణాటకలోని బేలూర్, హొలెబీడు, సోమనాథపురలోని హొయసల దేవాలయాలలో కొన్ని ప్రసిద్ధ సాలభంజిక శిల్పాలు ఉన్నాయి. 1 వ శతాబ్దం నుండి 12 వ శతాబ్దం వరకు నిర్మించిన ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశమైన భోపాల్ సమీపంలో ఉన్న సాంచి స్థూపానికి తూర్పు ముఖద్వారం లో ఉన్న సాలభంజిక ఉత్తమ శిల్పం[6].
కొన్ని ప్రారంభ ఉదాహరణలలో ఒకటి క్రీ.పూ 2 లేదా 1 వ శతాబ్దం నాటి షుంగ రాజవంశంలో నిర్మించిన సాలభంజికలు. ఇవి కుమ్రార్ తవ్వకం తరువాత, పురాతన నగరమైన పాటలీపుత్ర అవశేషాలలో లభించిన దురాఖి దేవి ఆలయంలో కనుగొనబడ్డాయి[7]. కర్ణాటక ఉత్తర చివరలో ఉన్న గుల్బర్గా-బీదర్ రాష్ట్ర రహదారిపై హోమ్నాబాద్ తాలూకాలోని జలసంగ్విలోని ఒక చాళుక్య కాలం నాటి ఆలయం సాలభంజికలకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
Its well-endowed Madanika figures in seductive tribhanga poses are "...moon breasted, swan-waisted and elephant-hipped", according to the Indian artistic canons. These older feminine sculptures were the source of inspiration for the later Hoysala bracket-figures.[8]
సంబంధిత ప్రతిమా వర్ణన
The sal tree (Shorea robusta) is often confused with the ashoka tree (Saraca indica) in the ancient literature of the Indian Subcontinent.[9] The position of the Salabhanjika is also related to the position of Queen Māyā of Sakya when she gave birth to Gautama Buddha under an asoka tree in a garden in Lumbini, while grasping its branch.[10]
Some authors hold that Salabhanjika, as young girl at the foot of a tree, is based on an ancient tree deity related to fertility.[11]
-
-
Shalabanjika (or Madanika) with Mirror at Chennakeshava temple, Belur -
Salabhanjika, Hoysala era sculpture, Belur, Karnataka, India -
Salabhanjika, Hoysala era sculpture, Belur, Karnataka, India -
Salabhanjika, Hoysala era sculpture, Belur, Karnataka, India -
Salabhanjika, Hoysala era sculpture, Belur, Karnataka, India
మూలాలు
- ↑ "Sandstone figure of Shalabhanjika Yakshi, stupa 1 at Sanchi, Central India, 1st century AD". British Museum. Retrieved May 11, 2013.
- ↑ "Temple Strut with a Tree Goddess (Shalabhanjika)". The Metropolitan Museum of Art. Retrieved May 11, 2013.
- ↑ "salabhanjika". Asia Society Reference. Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 2007-02-23.
- ↑ "Salabhanjika". pallakrisnan.com. Archived from the original on 2007-04-12. Retrieved 2007-02-23.
- ↑ "Hoysala heritage". Frontline. Archived from the original on 2006-06-19. Retrieved 2007-02-23.
- ↑ "Harmony set in stone". Frontline. Volume 24 - Issue 18 :: Sep. 08-21, 2007. Retrieved May 11, 2013.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ An overview of archaeological importance of Bihar Directorate of Archaeology, Govt. of Bihar."Shalabhanjika (the breaker of branches),"
- ↑ India Travelogue - Jalasangvi
- ↑ Eckard Schleberger, Die indische Götterwelt. Gestalt, Ausdruck und Sinnbild Eugen Diederich Verlag. Cologne. ISBN 3-424-00898-2, ISBN 978-3-424-00898-2
- ↑ Buddhistische Bilderwelt: Hans Wolfgang Schumann, Ein ikonographisches Handbuch des Mahayana- und Tantrayana-Buddhismus. Eugen Diederichs Verlag. Cologne. ISBN 3-424-00897-4, ISBN 978-3-424-00897-5
- ↑ Heinrich Zimmer, Myths and Symbols in Indian Art and Civilization. (1946)