పసిఫిక్ మహాసముద్రం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
ట్యాగు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం |
|||
పంక్తి 93: | పంక్తి 93: | ||
=== కొత్త సాంరాజ్యవాదం === |
=== కొత్త సాంరాజ్యవాదం === |
||
[[File:Trieste (23 Jan 1960).jpeg|thumb|The bathyscaphe ''[[Bathyscaphe Trieste|Trieste]]'', before her record dive to the bottom of the [[Mariana Trench]], 23 January 1960]] |
[[File:Trieste (23 Jan 1960).jpeg|thumb|The bathyscaphe ''[[Bathyscaphe Trieste|Trieste]]'', before her record dive to the bottom of the [[Mariana Trench]], 23 January 1960]] |
||
19 వ శతాబ్దంలో పెరుగుతున్న సామ్రాజ్యవాదం ఫలితంగా ఐరోపా శక్తులు, జపాన్, అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాలు ఓషినియాను ఆక్రమించాయి. 1830 లలో హెచ్ఎంఎస్ బీగల్ సముద్రయానాల ద్వారా చార్లెస్ డార్విన్;<ref>{{Cite news|url=https://www.scientificamerican.com/article/charles-darwins-travel-beagle/|title=Charles Darwin's Travels on the HMS Beagle|last=Marty|first=Christoph|work=Scientific American|access-date=23 March 2018|language=en}}</ref> 1870 లలో హెచ్ఎంఎస్ ఛాలెంజర్;<ref>{{Cite web|url=http://www.interactiveoceans.washington.edu/story/HMS_Challenger|title=The Voyage of HMS Challenger|website=www.interactiveoceans.washington.edu|access-date=23 March 2018}}</ref> యుఎస్ఎస్ టుస్కరోరా (1873–76);<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=VP9BAAAAYAAJ&q=dab|title=A Synopsis of the Cruise of the U.S.S. "Tuscarora": From the Date of Her Commission to Her Arrival in San Francisco, Cal. Sept. 2d, 1874|date=1874|publisher=Cosmopolitan printing Company|language=en}}</ref>జర్మన్ గజెల్. (1874–76) ఒషియానోగ్రాఫిక్ విఙానం వెలుగులోకి వచ్చింది.<ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=nE0pAAAAYAAJ&pg=PA101|title=A Physical, Historical, Political, & Descriptive Geography|journal=Nature|volume=22|issue=553|pages=95|last=Johnston|first=Keith|date=1881|language=en|bibcode=1880Natur..22Q..95.|doi=10.1038/022095a0|s2cid=4070183}}</ref> |
|||
[[File:TahitiDupetitThouars.jpg|thumb|left|1842 సెప్టెంబర్ 9 న అబెల్ ఆబెర్ట్ డు పెటిట్-థౌయర్సు తాహితీని స్వాధీనం చేసుకున్నారు]] |
|||
[[File:TahitiDupetitThouars.jpg|thumb|left|[[Abel Aubert du Petit-Thouars]] taking over [[Tahiti]] on 9 September 1842]] |
|||
ఓషియానియాలో వరుసగా 1842 - తాహితీ 1853 లో న్యూ కాలెడోనియా ప్రొటెక్టరేట్లను తయారు చేసిన తరువాత ఈ ప్రాంతంలో ఫ్రాన్సు ఒక సామ్రాజ్య శక్తిగా ప్రముఖ స్థానాన్ని పొందింది.<ref name=Asiapacific>Bernard Eccleston, Michael Dawson. 1998. ''The Asia-Pacific Profile''. Routledge. p. 250.</ref> 1875 - 1887 లలో చిలీ నావికాదళ అధికారి పోలికార్పో టోరో ఈస్టరు ద్వీపానికి నావికాదళ సందర్శనలు చేసిన తరువాత 1888 లో స్థానిక రాపానుయ్తో ఈ ద్వీపాన్ని చిలీలో చేర్చడానికి చర్చలు జరిపారు. ఈస్టరు ద్వీపాన్ని ఆక్రమించడం ద్వారా చిలీ సామ్రాజ్య దేశాలలో ఒకటైంది.<ref name="sater">William Sater, ''Chile and the United States: Empires in Conflict'', 1990 by the University of Georgia Press, {{ISBN|0-8203-1249-5}}</ref>{{rp|page=53}} 1900 నాటికి దాదాపు పసిఫిక్ ద్వీపాలు అన్నీ బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్, యునైటెడ్ స్టేట్స్, జర్మనీ, జపాన్, చిలీపై నియంత్రణలో ఉన్నాయి.<ref name=Asiapacific /> |
|||
1898 లో స్పెయిన్ నుండి అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాలు గువాం, ఫిలిప్పీన్సు మీద నియంత్రణ సాధించినప్పటికీ<ref name="TewariAlvarez2008">{{cite book|last1=Tewari|first1=Nita|last2=Alvarez|first2=Alvin N.|title=Asian American Psychology: Current Perspectives|url=https://books.google.com/books?id=m8qgAi0LVj8C&pg=PA161|year=2008|publisher=CRC Press|isbn=978-1-84169-749-9|page=161}}</ref> 1914 నాటికి జపాన్ పశ్చిమ పసిఫిక్లో ఎక్కువ భాగాన్ని నియంత్రిస్తూ పసిఫిక్ యుద్ధంలో అనేక ఇతర ద్వీపాలను ఆక్రమించింది; అయినప్పటికీ ఆ యుద్ధం ముగిసే సమయానికి, జపాన్ ఓడిపోయింది. యు.ఎస్. పసిఫిక్ ఫ్లీట్ సముద్రం వర్చువల్ మాస్టరు అయింది. జపానీస్ పాలిత ఉత్తర మరియానా దీవులు అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాల నియంత్రణలోకి వచ్చాయి.<ref>''The Covenant to Establish a Commonwealth of the Northern Mariana Islands in Political Union With the United States of America'', {{USStatute|94|241|90|263|1976|03|24}}</ref> రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ముగిసినప్పటి నుండి, పసిఫిక్ లోని అనేక పూర్వ కాలనీలు స్వతంత్ర రాష్ట్రాలుగా మారాయి. |
|||
== వెలుపలి లింకులు == |
== వెలుపలి లింకులు == |
16:25, 17 నవంబరు 2020 నాటి కూర్పు
భూమి మీద ఉన్న మహాసముద్రాలలో పసిఫిక్ మహాసముద్రం (Pacific Ocean) అతి పెద్దది. పోర్చుగీసు నావికుడు ఫెర్డినాండ్ మాగెల్లాన్ లాటిన్ భాషలో ఈ మహాసముద్రానికి "మేర్ పసిఫికమ్" Mare Pacificum అన్న పేరు సూచించాడు. ఈ పేరుకు "ప్రశాంతమైన సముద్రం" అని అర్థం.
పేరు వెనుక చరిత్ర
చరిత్రపూర్వ కాలం నుండి ఆసియా, ఓషియానియా ప్రజలు పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో ప్రయాణించారు. స్పానిష్ అన్వేషకుడు వాస్కో నీజ్ డి బాల్బోవా 1513 లో పనామా ఇస్తమస్ను దాటి దక్షిణ పసిఫిక్ సముద్రాన్ని చూసి దానికి ఆయన " మార్ డెల్ సుర్ " (స్పానిష్ భాషలో) అని పేరు పెట్టాడు. 1521 లో స్పానిషు నావికులు ప్రపంచ ప్రదక్షిణ చేసిన సమయంలో బృందంలోని పోర్చుగీసు అన్వేషకుడు ఫెర్డినాండ్ మాగెల్లాన్ ఈ మహాసముద్రానికి ప్రస్తుత పేరును ఉపయోగించాడు. ఆయన సముద్రం చేరుకోవడానికి అనుకూలమైన గాలులను ఎదుర్కొన్నందున ఈ మహాసముద్రానికి ఆయన " మార్ పాసిఫికో " పేరు పెట్టాడు. పోర్చుగీసు, స్పానిషు రెండుభాషలలో మార్ పసిఫికో అనే పదానికి "ప్రశాంతమైన సముద్రం" అని అర్ధం.
పసిఫిక్ మహాసముద్రంలోని అతి పెద్ద సముద్రాలు
- ఆస్ట్రేలియన్ మెడిటరేనియన్ సముద్రం– 9.080 మిలియన్ల కి.మీ2
- ఫిలిప్పియన్ సముద్రం - 5.695 మిలియన్ల కి.మీ 2
- పగడపు సముద్రం – 4.791 మిలియన్ల కి.మీ 2
- దక్షిణ చైనా సముద్రం – 3.5 మిలియన్ల కి.మీ 2
- టాస్మన్ సముద్రం – 2.3 మిలియన్ల కి.మీ 2
- బెరింగు సముద్రం – 2 మిలియన్ల కి.మీ 2
- ఒకోట్సక్ సముద్రం – 1.583 మిలియన్ల కి.మీ 2
- అలాస్కాఖాతం – 1.533 మిలియన్ల కి.మీ 2
- తూర్పు చైనా సముద్రం – 1.249 మిలియన్ల కి.మీ 2
- మార్ డీ గ్రౌ – 1.14 మిలియన్ల కి.మీ 2
- జపాన్ సముద్రం – 978,000 కి.మీ2
- సాల్మన్ సముద్రం – 720,000 కి.మీ 2
- బండా సముద్రం – 695,000 కి.మీ 2
- అరాఫురా సముద్రం – 650,000 కి.మీ km2
- తిమూరు సముద్రం – 610,000 కి.మీ 2
- ఎల్లో సముద్రం – 380,000 కి.మీ 2
- జావా సముద్రం – 320,000 కి.మీ 2
- తాయిలాండు ఖాతం – 320,000 కి.మీ 2
- కార్పెంటరియా ఖాతం – 300,000 కి.మీ 2
- సెలెబ్స్ సముద్రం – 280,000 2
- సులు సముద్రం – 260,000 కి.మీ 2
- అనాడిర్ ఖాతం – 200,000 కి.మీ 2
- మొలుక్కా సముద్రం – 200,000 కి.మీ 2
- కలిఫోర్నియా ఖాతం – 160,000 కి.మీ 2
- టొంకిన్ ఖాతం – 126,250 కి.మీ 2
- హాల్మహేరా సముద్రం – 95,000 కి.మీ 2
- బొహై సముద్రం – 78,000 2
- బాలి సముద్రం – 45,000 కి.మీ 2
- బిస్మార్క్ సముద్రం – 40,000 కి.మీ 2
- సవు సముద్రం - 35,000 కి.మీ 2
- సెటో ద్వీపసముద్రం – 23,203 కి.మీ 2
- సెరం సముద్రం – 12,000 కి.మీ 2
భోగోళిక స్వరూపం
పసిఫిక్ మహాసముద్రం ఉత్తరాన ఆర్కిటిక్ వలయం నుండి దక్షిణాన అంటార్కిటిక్ ఖండం వరకు వ్యాపించి ఉంది. 169.2 మిలియన్ చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యంతో ఈ మహాసముద్రం భూవైశల్యంలో మొత్తంలో 32 శాతాన్ని, జలభాగంలో 46 శాతాన్ని ఆక్రమించింది. ఈ మహాసముద్ర వైశాల్యం మొత్తం అన్ని ఖండాలన్నిటి సమైక్య వైశాల్యం కన్నా ఎక్కువ. భూమధ్య రేఖకు ఇరువైపులా ఉన్న ఈ మహాసముద్రాన్ని ఉత్తర పసిఫిక్ సముద్రం, దక్షిణ పసిఫిక్ సముద్రాలుగా వ్యవహరిస్తారు. వాయువ్య పసిఫిక్ లో గల మరియానా అగడ్త భూమిపై అత్యంత లోతైన ప్రదేశం. ఈ ప్రదేశంయొక్క లోతు 10,911 మీటర్లు.భూమి పై ఉన్న అనీ అగ్ని పర్వతాలలోకీ అత్యంత చురుకైనవిగా పేరు బడ్డ అగ్నిపర్వతాలు పసిఫిక్ లోనే ఉన్నాయి. ఈ పర్వతాలు ఉన్న ప్రాంతానికి అగ్ని వలయమని పేరు. పసిఫిక్ ఉపరితల జలాలు సాధారణంగా ఉత్తరార్ధ గోళంలో సవ్యదిశలోనూ, దక్షిణార్ధ గోళంలో అపసవ్య దిశలోనూ ప్రవహిస్తాయి.
చరిత్ర
చరిత్రకు అందని రోజులలో పసిఫిక్ ప్రాంతంలో ప్రముఖమైన మానవ వలసలు జరిగాయి. వీటిలో ఆస్ట్రోనేషియన్లు, పొలినేషియన్ల వలసలు ముఖ్యమైనవని భావిస్తున్నారు. వీరు ఆసియా ఖండం నుండి తాహితి ద్వీపానికి, అక్కడ నుండి హవాయి, న్యూజిలాండ్ కు, ఆ తరువాత చాలా కాలానికి ఈస్టర్ ద్వీపానికి వలస వెళ్ళారు.
16వ శతాబ్దంలో యూరోపియన్లు ఈ సముద్రాన్ని తొలిసారి వీక్షించారు. తొలిసారిగా 1513 లో స్పెయిన్ నావికుడు వాస్కో న్యూనెజ్ డి బాల్బొవా తరువాత తన భూప్రదక్షిణంలో భాగంగా మాగెల్లాన్ (1519-1522) ఈ సముద్రం మీద ప్రయాణించారు.
ఐరోపా అన్వేషకులు
1512 లో ఐరోపా నావికులు ఆంటోనియో డి అబ్రూ , ఫ్రాన్సిస్కో సెర్రియో పసిఫిక్ మహాసముద్రం పశ్చిమ అంచులోని లెసెర్ సుండా దీవుల మీదుగా మలుకు దీవులకు చేరుకోవడంతో ఐరోపియా నావికుల పసిఫిక్ మహాసముద్ర అణ్వేషణ మొదలుకావడంతో పోర్చుగీస్ నావికుల పసిఫిక్ యాత్రలు కొనసాగాయి.[4][5] 1513 [6] 1513లో మలక్కా నుండి అఫోన్సో డి అల్బుకెర్కీ ఆదేశంతో జార్జ్ అల్వారెస్ దక్షిణ చైనాకు యాత్ర చేసాడు.
1513 లో స్పానిష్ అన్వేషకుడు వాస్కో నీజ్ డి బాల్బోవా తన అణ్వేషణలో భాగంగా మహాసముద్రం తూర్పు వైపుకు చేరుకున్నాడు. తరువాత ఆయన యాత్ర ఇస్తమస్ ఆఫ్ పనామా దాటి కొత్త సముద్రానికి చేరుకున్నాడు.[7] సముద్రం ఇస్త్ముస్ తీరానికి దక్షిణంగా ఉంది కనుక ఆయన దీనికి మార్ డెల్ సుర్ ("దక్షిణ సముద్రం" లేదా "దక్షిణ సముద్రం" అని పేరు పెట్టాడు). ఇది ఆయన మొదట పసిఫిక్ యాత్రగా గుర్తించబడింది.
16 నుండి 18 వ శతాబ్దాల వరకు పసిఫిక్ మహాసముద్రం అంతటా పెద్ద సంఖ్యలో స్పానిష్ యాత్రలను చూపించే మ్యాప్, అకాపుల్కో, మనీలా మధ్య మనీలా గాలెయన్ మార్గంతో సహా, చరిత్రలో మొట్టమొదటి పారదర్శక వాణిజ్య మార్గం.
స్పానిష్ నావికుల స్పైస్ దీవుల యాత్రలో భాగంగా 1520 లో ఫెర్డినాండ్ మాగెల్లాన్, ఆయన సిబ్బంది పసిఫిక్ మహాసంద్రాన్ని దాటారు. అలా వారు పసిఫిక్ మహాసముద్రాన్ని దాటిన నావికుల నమోదితచరిత్రలో మొదటివారుగా గుర్తించబడ్డారు. చివరికి ఈ యాత్ర మొదటి ప్రపంచ ప్రదక్షిణకు దారితీసింది. కేప్ హార్న్ నుండి తుఫానులతో కూడిన సముద్రాల మీదుగా ప్రయాణించిన తరువాత స్పానిష్ నావికులు ప్రశాంతమైన ఈ మహాసంద్ర జలాలను కనుగొన్నారు కనుక మాగెల్లాన్ ఈ సముద్రాన్ని పకాఫికో (లేదా "పసిఫిక్" అంటే "శాంతియుత" అని పిలుస్తారు) అని పిలిచాడు. 18వ శతాబ్దం వరకు ఆయన గౌరవార్థం ఈ సముద్రాన్ని మాగెల్లాన్ సముద్రం అని కూడా పిలిచారు.[8] 1521 మార్చిలో గువామ్లో ఆగే ముందు మాగెల్లాన్ జనావాసాలు లేని పసిఫిక్ ద్వీపంలో ఆగిపోయాడు.[9] 1521 లో మాగెల్లాన్ ఫిలిప్పీన్స్లో మరణించినప్పటికీ స్పానిష్ నావిగేటర్ జువాన్ సెబాస్టియన్ ఎల్కానో హిందూ మహాసముద్రం మీదుగా స్పెయిన్కు తిరిగి వెళ్లి కేప్ ఆఫ్ గుడ్ హోప్ చుట్టూ తిరుగుతూ 1522 లో మొదటి ప్రపంచ ప్రదక్షిణను పూర్తి చేశాడు. [10] 1525 - 1527 మధ్య మొలుకాస్ తూర్పున ప్రయాణించిన పోర్చుగీస్ యాత్రలు కరోలిన్ దీవులను,[11] అరు ద్వీపాలు,[12] పాపువా న్యూ గినియాలను కనుగొన్నారు.[13] 1542–43లో పోర్చుగీసువారు జపాన్కు కూడా చేరుకున్నారు.[14]
1564 లో మిగ్యుల్ లోపెజ్ డి లెగాజ్పి నేతృత్వంలో 379 మంది అన్వేషకులతో ఐదు స్పానిష్ నౌకలు మెక్సికో సముద్రం మీదుగా ఫిలిప్పీన్సు, మరియానా దీవులకు ప్రయాణించాయి.[15]తరువాత మిగిలిన 16 వ శతాబ్దం అంతటా స్పానిష్ ప్రభావం ప్రాముఖ్యత సంతరించుకుంది. స్పానిషు నావికులు మెక్సికో, పెరూ నుండి గువాం మీదుగా పసిఫిక్ మహాసముద్రం మీదుగా ప్రయాణించి ఫిలిప్పీన్స్కు చేరుకుని స్పానిషు ఈస్ట్ ఇండీసును స్థాపించారు. మనీలా గాలెయన్లు రెండున్నర శతాబ్దాలుగా మనీలా, అకాపుల్కోలను కలుపుతూ చరిత్రలో అతి పొడవైన వాణిజ్య మార్గాన్ని స్తాపించాయి. స్పానిషు యాత్రల ద్వారా నావికులు కుక్ దీవులు, సోలమన్ దీవులు, దక్షిణ పసిఫిక్ లోని అడ్మిరల్టీ ద్వీపాలు, టువాలు, మార్క్వాసాస్ కూడా కనుగొన్నారు.[16]
తరువాత టెర్రా ఆస్ట్రాలిస్ ("దక్షిణ భూమి") కోసం చేసిన అన్వేషణలో భాగంగా 17 వ శతాబ్దంలో పోర్చుగీస్ నావిగేటర్ పెడ్రో ఫెర్నాండెజ్ డి క్వీరెస్ నేతృత్వంలో స్పానిష్ అన్వేషణలు పిట్కెయిర్ను వనాటు ద్వీపసమూహాలను కనుగొన్నారు. తరువాత ఆస్ట్రేలియా, న్యూ గినియా మధ్య ఉన్న టోర్రెస్ జలసంధికి నావిగేటర్ లూయిస్ వాజ్ డి టోర్రెస్ పేరు పెట్టారు. డచ్ అన్వేషకులు, దక్షిణ ఆఫ్రికా చుట్టూ ప్రయాణించి వాణిజ్యంలో కూడా నిమగ్నమయ్యారు; విల్లెం జాన్స్జూన్, ఆస్ట్రేలియాలో (1606), కేప్ యార్క్ ద్వీపకల్పంలో[17] కాలుమోపి దానిని మొట్టమొదటిసారిగా నమోదుచేసాడు. 1642 లో అబెల్ జాన్స్జూన్ టాస్మాన్ అనే నావికుడు ప్రదక్షిణమార్గంలో ఆస్ట్రేలియా ఖండాంతర తీరంలో ప్రయాణించి చివరికి టాస్మానియా న్యూజిలాండ్లను కనుగొన్నాడు. [18]
16 - 17 వ శతాబ్దాలలో స్పెయిన్ పసిఫిక్ మహాసముద్రం ఒక " మరే క్లాజుగా " పరిగణించింది-ఇది ఇతర నావికా శక్తులకు మూసివేయబడిన సముద్రంగా ఉండేది. అట్లాంటిక్ నుండి తెలిసిన ఏకైక ప్రవేశ ద్వారంలా ఉండే మాగెల్లాన్ జలసంధిలో ఇతర నావికులు ప్రవేశించకుండా స్పానిష్ నౌకాదళాలు పహరాకాసింది. డచ్ పసిఫిక్ మహాసముద్రం పశ్చిమ భాగంలో స్పానిషు ఫిలిప్పీంసును బెదిరించింది. [19]
18 వ శతాబ్దం డానిషు రష్యన్ నావికాదళ అధికారి " విటస్ బెరింగు " నేతృత్వంలో మొదటి కమ్చట్కా యాత్ర చేసి తరువాత గ్రేట్ నార్తర్ను ఎక్స్పెడిషన్ అని పేర్కొనబడిన అలస్కా, అలూటియన్ దీవుల అన్వేషణకు రష్యన్లు నాంది పలికారు. స్పెయిన్ పసిఫిక్ నార్త్వెస్ట్కు దండయాత్రలు పంపి, దక్షిణ కెనడాలోని వాంకోవర్ ద్వీపం, అలాస్కాకు చేరుకుంది. ఫ్రెంచి వారు పాలినేషియాను అన్వేషించి అక్కడే వారు స్థిరపడ్డారు. బ్రిటిషు వారు జేమ్స్ కుక్ నాయకత్వంలో దక్షిణ పసిఫిక్, ఆస్ట్రేలియా, హవాయి, ఉత్తర అమెరికా పసిఫిక్ వాయువ్య ప్రాంతాలకు మూడు ప్రయాణాలు చేశారు. 1768 లో పియరీ-ఆంటోయిన్ వూరాన్ యువ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త లూయిస్ ఆంటోయిన్ డి బౌగెన్విల్లేతో కలిసి చేసిన అన్వేషణలో చరిత్రలో మొదటిసారిగా ఖచ్చితత్వంతో పసిఫిక్ సముద్ర వెడల్పు కొలతను కనుగొన్నాడు.[20] 1789–1794 స్పెయిన్ చేసిన శాస్త్రీయ అన్వేషణ ప్రారంభ ప్రయాణాలలో భాగంగా మాలాస్పినా యాత్రలో ఒకదానిని నిర్వహించింది. ఈ యాత్రలో నావికులు కేప్ హార్న్ నుండి అలాస్కా, గువాం, ఫిలిప్పీన్స్, న్యూజిలాండ్, ఆస్ట్రేలియా, దక్షిణ పసిఫిక్ వంటి విస్తారమైన పసిఫిక్ ప్రాంతాలకు ప్రయాణించారు. [16]
కొత్త సాంరాజ్యవాదం
19 వ శతాబ్దంలో పెరుగుతున్న సామ్రాజ్యవాదం ఫలితంగా ఐరోపా శక్తులు, జపాన్, అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాలు ఓషినియాను ఆక్రమించాయి. 1830 లలో హెచ్ఎంఎస్ బీగల్ సముద్రయానాల ద్వారా చార్లెస్ డార్విన్;[21] 1870 లలో హెచ్ఎంఎస్ ఛాలెంజర్;[22] యుఎస్ఎస్ టుస్కరోరా (1873–76);[23]జర్మన్ గజెల్. (1874–76) ఒషియానోగ్రాఫిక్ విఙానం వెలుగులోకి వచ్చింది.[24]
ఓషియానియాలో వరుసగా 1842 - తాహితీ 1853 లో న్యూ కాలెడోనియా ప్రొటెక్టరేట్లను తయారు చేసిన తరువాత ఈ ప్రాంతంలో ఫ్రాన్సు ఒక సామ్రాజ్య శక్తిగా ప్రముఖ స్థానాన్ని పొందింది.[25] 1875 - 1887 లలో చిలీ నావికాదళ అధికారి పోలికార్పో టోరో ఈస్టరు ద్వీపానికి నావికాదళ సందర్శనలు చేసిన తరువాత 1888 లో స్థానిక రాపానుయ్తో ఈ ద్వీపాన్ని చిలీలో చేర్చడానికి చర్చలు జరిపారు. ఈస్టరు ద్వీపాన్ని ఆక్రమించడం ద్వారా చిలీ సామ్రాజ్య దేశాలలో ఒకటైంది.[26]: 53 1900 నాటికి దాదాపు పసిఫిక్ ద్వీపాలు అన్నీ బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్, యునైటెడ్ స్టేట్స్, జర్మనీ, జపాన్, చిలీపై నియంత్రణలో ఉన్నాయి.[25]
1898 లో స్పెయిన్ నుండి అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాలు గువాం, ఫిలిప్పీన్సు మీద నియంత్రణ సాధించినప్పటికీ[27] 1914 నాటికి జపాన్ పశ్చిమ పసిఫిక్లో ఎక్కువ భాగాన్ని నియంత్రిస్తూ పసిఫిక్ యుద్ధంలో అనేక ఇతర ద్వీపాలను ఆక్రమించింది; అయినప్పటికీ ఆ యుద్ధం ముగిసే సమయానికి, జపాన్ ఓడిపోయింది. యు.ఎస్. పసిఫిక్ ఫ్లీట్ సముద్రం వర్చువల్ మాస్టరు అయింది. జపానీస్ పాలిత ఉత్తర మరియానా దీవులు అమెరికా సమ్యుక్తరాష్ట్రాల నియంత్రణలోకి వచ్చాయి.[28] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ముగిసినప్పటి నుండి, పసిఫిక్ లోని అనేక పూర్వ కాలనీలు స్వతంత్ర రాష్ట్రాలుగా మారాయి.
వెలుపలి లింకులు
|
| ||||||||||||||||||||||||
ప్రపంచ ఖండాలు కూడా చూడండి |
- ↑ https://www.livescience.com/29533-the-worlds-biggest-oceans-and-seas.html
- ↑ https://www.worldatlas.com/
- ↑ http://listofseas.com/
- ↑ Hannard, Willard A. (1991). Indonesian Banda: Colonialism and its Aftermath in the Nutmeg Islands. Bandanaira: Yayasan Warisan dan Budaya Banda Naira. p. 7.
- ↑ Milton, Giles (1999). Nathaniel's Nutmeg. London: Sceptre. pp. 5, 7. ISBN 978-0-340-69676-7.
- ↑ Porter, Jonathan. (1996). Macau, the Imaginary City: Culture and Society, 1557 to the Present. Westview Press. ISBN 0-8133-3749-6
- ↑ Ober, Frederick Albion (2010). Vasco Nuñez de Balboa. Library of Alexandria. p. 129. ISBN 978-1-4655-7034-5.
- ↑ Camino, Mercedes Maroto. Producing the Pacific: Maps and Narratives of Spanish Exploration (1567–1606), p. 76. 2005.
- ↑ Guampedia entry on Ferdinand Magellan| url = https://www.guampedia.com/ferdinand-magellan/
- ↑ "Life in the sea: Pacific Ocean" [dead link], Oceanário de Lisboa. Retrieved 9 June 2013.
- ↑ Galvano, Antonio (2004) [1563]. The Discoveries of the World from Their First Original Unto the Year of Our Lord 1555, issued by the Hakluyt Society. Kessinger Publishing. p. 168. ISBN 978-0-7661-9022-1.
- ↑ Kratoska, Paul H. (2001). South East Asia, Colonial History: Imperialism before 1800, Volume 1 de South East Asia, Colonial History. Taylor & Francis. pp. 52–56.[1]
- ↑ Whiteway, Richard Stephen (1899). The rise of Portuguese power in India, 1497–1550. Westminster: A. Constable. p. 333.
- ↑ Steven Thomas, "Portuguese in Japan". Steven's Balagan. 25 April 2006. Retrieved 22 May 2015.
- ↑ Henderson, James D.; Delpar, Helen; Brungardt, Maurice Philip; Weldon, Richard N. (2000). A Reference Guide to Latin American History. M.E. Sharpe. p. 28. ISBN 978-1-56324-744-6.
- ↑ 16.0 16.1 Fernandez-Armesto, Felipe (2006). Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company. pp. 305–307. ISBN 978-0-393-06259-5.
- ↑ J.P. Sigmond and L.H. Zuiderbaan (1979) Dutch Discoveries of Australia.Rigby Ltd, Australia. pp. 19–30 ISBN 0-7270-0800-5
- ↑ Primary Australian History: Book F [B6] Ages 10–11. R.I.C. Publications. 2008. p. 6. ISBN 978-1-74126-688-7.
- ↑ Lytle Schurz, William (1922), "The Spanish Lake", The Hispanic American Historical Review, 5 (2): 181–194, doi:10.2307/2506024, JSTOR 2506024
- ↑ Williams, Glyndwr (2004). Captain Cook: Explorations And Reassessments. Boydell Press. p. 143. ISBN 978-1-84383-100-6.
- ↑ Marty, Christoph. "Charles Darwin's Travels on the HMS Beagle". Scientific American (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 23 March 2018.
- ↑ "The Voyage of HMS Challenger". www.interactiveoceans.washington.edu. Retrieved 23 March 2018.
- ↑ A Synopsis of the Cruise of the U.S.S. "Tuscarora": From the Date of Her Commission to Her Arrival in San Francisco, Cal. Sept. 2d, 1874 (in ఇంగ్లీష్). Cosmopolitan printing Company. 1874.
- ↑ Johnston, Keith (1881). "A Physical, Historical, Political, & Descriptive Geography". Nature (in ఇంగ్లీష్). 22 (553): 95. Bibcode:1880Natur..22Q..95.. doi:10.1038/022095a0. S2CID 4070183.
- ↑ 25.0 25.1 Bernard Eccleston, Michael Dawson. 1998. The Asia-Pacific Profile. Routledge. p. 250.
- ↑ William Sater, Chile and the United States: Empires in Conflict, 1990 by the University of Georgia Press, ISBN 0-8203-1249-5
- ↑ Tewari, Nita; Alvarez, Alvin N. (2008). Asian American Psychology: Current Perspectives. CRC Press. p. 161. ISBN 978-1-84169-749-9.
- ↑ The Covenant to Establish a Commonwealth of the Northern Mariana Islands in Political Union With the United States of America, మూస:USStatute