తాంతియా తోపే: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
విస్తరణ, మూలాలు కూర్పు
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
పంక్తి 18: పంక్తి 18:
|footnotes =
|footnotes =
}}
}}
'''తాంతియా తోపే,''' (16 ఫిబ్రవరి 1814-18 ఏప్రిల్ 1859) అసలు పేరు రామచంద్ర పాండురంగ తోపే. అతను స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు.ఇతను 1814 లో మహారాష్ట్రలోని నాసిక్‌లో జన్మించారు. అతను పాండురంగరావు తోపే, రుఖ్మాబాయి దంపతులకు ఏకైక కుమారుడు.అతను తన మారుపేరు తాత్యా తోపే ద్వారా బాగా ప్రసిద్ది చెందాడు. దీనిని తాంత్య తోపే లేదా తాంతియా టోపి అని కూడా లిప్యంతరీకరించబడింది.<ref>{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/india/tatya-tope-the-force-behind-1857-rebellion-was-hanged-on-april-18-1859-here-are-some-interesting-facts-about-the-patriot-1997127.html|title=Tatya Tope, the force behind 1857 rebellion, was hanged on April 18, 1859: Here are some interesting facts about the patriot|date=2017-04-18|website=Zee News|language=en|access-date=2021-09-16}}</ref>
'''తాంతియా తోపే,''' (16 ఫిబ్రవరి 1814-18 ఏప్రిల్ 1859) అసలు పేరు రామచంద్ర పాండురంగ తోపే. అతను స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు.ఇతను 1814 లో మహారాష్ట్రలోని నాసిక్‌లో జన్మించారు. అతను పాండురంగరావు తోపే, రుఖ్మాబాయి దంపతులకు ఏకైక కుమారుడు.అతను తన మారుపేరు తాత్యా తోపే ద్వారా బాగా ప్రసిద్ది చెందాడు. దీనిని తాంత్య తోపే లేదా తాంతియా టోపి అని కూడా లిప్యంతరీకరించబడింది.<ref>{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/india/tatya-tope-the-force-behind-1857-rebellion-was-hanged-on-april-18-1859-here-are-some-interesting-facts-about-the-patriot-1997127.html|title=Tatya Tope, the force behind 1857 rebellion, was hanged on April 18, 1859: Here are some interesting facts about the patriot|date=2017-04-18|website=Zee News|language=en|access-date=2021-09-16}}</ref>


⚫
తాంతియా తోపే మరాఠా బ్రాహ్మణుడు. మరాఠా సమాఖ్య  మాజీ పేష్వా (పాలకుడు) బాజీ రావు, అతని దత్తపుత్రుడు నానా సాహిబ్ తిరుగుబాటులో కీలక పాత్ర పోషించారు. అతను కాన్పూర్‌లోని బ్రిటిష్ కాలనీలో నానా సాహిబ్ ఊచకోతకు హాజరయ్యాడు. అతను 1857 నవంబరు ప్రారంభంలో గ్వాలియర్ రాష్ట్ర తిరుగుబాటు దళాలకు నాయకత్వం వహించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography|title=Tantia Tope Biography|website=VEDANTU|access-date=2021-09-16}}</ref>


⚫
తాంతియా తోపే [[మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్ధం|మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్దం]] 1857 భారత తిరుగుబాటులో ఇతను ప్రముఖ పాత్ర వహించాడు.ఇతను అందులో ఒక జనరల్, దాని ప్రముఖ నాయకులలో ఒకరు. అధికారిక సైనిక శిక్షణ లేనప్పటికీ, తాంతియా టోప్ అత్యుత్తమ,  అత్యంత ప్రతిభావవంతమైన తిరుగుబాటుతో జనరల్‌గా వ్యవహరించాడు.

⚫
ఒక భట్టు రాజులు కుటుంబంలో జన్మించాడు. తాంతియా తోపే మరాఠా బ్రాహ్మణుడు. మరాఠా సమాఖ్య  మాజీ పేష్వా (పాలకుడు) బాజీ రావు, అతని దత్తపుత్రుడు నానా సాహిబ్ తిరుగుబాటులో కీలక పాత్ర పోషించారు. అతను కాన్పూర్‌లోని బ్రిటిష్ కాలనీలో నానా సాహిబ్ ఊచకోతకు హాజరయ్యాడు. అతను 1857 నవంబరు ప్రారంభంలో గ్వాలియర్ రాష్ట్ర తిరుగుబాటు దళాలకు నాయకత్వం వహించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography,%20https://www.vedantu.com/biography/tantia-tope-biography|title=Tantia Tope Biography|website=VEDANTU|access-date=2021-09-16}}</ref>



భారతదేశపు మొదటి స్వాతంత్ర్య సమరంగా పరిగణింపబడే 1857 [[సిపాయిల తిరుగుబాటు]]లో ఇతనికి ప్రముఖ పాత్ర ఉంది. నానసాహెబ్ కు సంరక్షకుడిగా బాధ్యతలు నిర్వహించారు. కాన్‌పూర్‌ను ఆంగ్లేయుల నుండి హస్తగతం చెసుకున్న తర్వత ఝాన్‌సీ రాణి లక్ష్మీభాయితో చేతులు కలిపేరు.

⚫
'''తాంతియా తోపే''' '''తాత్యా తోపే''' {{Efn|Some sources also spell the name as Tantia Tope or Tantia Topi<ref name=bri>{{Britannica|582772|Tantia Tope}}</ref>}} . అతను [[మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్ధం|మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్దం]]1857 భారత తిరుగుబాటులో ఒక జనరల్, దాని ప్రముఖ నాయకులలో ఒకరు.అధికారిక సైనిక శిక్షణ లేనప్పటికీ, తాంతియా టోప్ అత్యుత్తమ,  అత్యంత ప్రభావవంతమైన తిరుగుబాటు జనరల్‌గా విస్తృతంగా వ్యవహరించాడు.


రామచంద్ర పాండురంగ యావల్కర్‌గా [[మరాఠీ ప్రజలు|మరాఠీ]] [[దేశస్థ బ్రాహ్మణులు|దేశస్థ బ్రాహ్మణ]] <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=w8XPyBqxwX8C&q=deshastha+peshwa&pg=PP13|title=Pillars of modern India, 1757-1947|last=Mahmud|first=Syed Jafar|date=1994|publisher=Ashish Pub. House|isbn=9788170245865|location=New Delhi|pages=14–15}}</ref> కుటుంబంలో నాసిక్ సమీపంలోని[[ఎయోల|యోలాలో]] జన్మించాడు. తాంతియా కమాండింగ్ అధికారి అర్థం, అతనిపేరులో ''తోపేగా'' సంతరించుకుంది.అతని మొదటి పేరు తాంతియా అంటే జనరల్ అని అర్థం.
రామచంద్ర పాండురంగ యావల్కర్‌గా [[మరాఠీ ప్రజలు|మరాఠీ]] [[దేశస్థ బ్రాహ్మణులు|దేశస్థ బ్రాహ్మణ]] <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=w8XPyBqxwX8C&q=deshastha+peshwa&pg=PP13|title=Pillars of modern India, 1757-1947|last=Mahmud|first=Syed Jafar|date=1994|publisher=Ashish Pub. House|isbn=9788170245865|location=New Delhi|pages=14–15}}</ref> కుటుంబంలో నాసిక్ సమీపంలోని[[ఎయోల|యోలాలో]] జన్మించాడు. తాంతియా కమాండింగ్ అధికారి అర్థం, అతనిపేరులో ''తోపేగా'' సంతరించుకుంది.అతని మొదటి పేరు తాంతియా అంటే జనరల్ అని అర్థం.

15:51, 16 సెప్టెంబరు 2021 నాటి కూర్పు

తాంతియా తోపే (Tatya Tope)
తాంతియా తోపే.
జననం1814
యోలా, నాసిక్, మహారాష్ట్ర
మరణం18 ఏప్రిల్ 1859 (aged 44–45)
శివ్‌పురి
ఇతర పేర్లుతాతియా తోపే
ఉద్యమం1857 భారత విప్లవ యోధులు

తాంతియా తోపే, (16 ఫిబ్రవరి 1814-18 ఏప్రిల్ 1859) అసలు పేరు రామచంద్ర పాండురంగ తోపే. అతను స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు.ఇతను 1814 లో మహారాష్ట్రలోని నాసిక్‌లో జన్మించారు. అతను పాండురంగరావు తోపే, రుఖ్మాబాయి దంపతులకు ఏకైక కుమారుడు.అతను తన మారుపేరు తాత్యా తోపే ద్వారా బాగా ప్రసిద్ది చెందాడు. దీనిని తాంత్య తోపే లేదా తాంతియా టోపి అని కూడా లిప్యంతరీకరించబడింది.[1]

తాంతియా తోపే మరాఠా బ్రాహ్మణుడు. మరాఠా సమాఖ్య  మాజీ పేష్వా (పాలకుడు) బాజీ రావు, అతని దత్తపుత్రుడు నానా సాహిబ్ తిరుగుబాటులో కీలక పాత్ర పోషించారు. అతను కాన్పూర్‌లోని బ్రిటిష్ కాలనీలో నానా సాహిబ్ ఊచకోతకు హాజరయ్యాడు. అతను 1857 నవంబరు ప్రారంభంలో గ్వాలియర్ రాష్ట్ర తిరుగుబాటు దళాలకు నాయకత్వం వహించాడు.[2]

తాంతియా తోపే మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్దం 1857 భారత తిరుగుబాటులో ఇతను ప్రముఖ పాత్ర వహించాడు.ఇతను అందులో ఒక జనరల్, దాని ప్రముఖ నాయకులలో ఒకరు. అధికారిక సైనిక శిక్షణ లేనప్పటికీ, తాంతియా టోప్ అత్యుత్తమ,  అత్యంత ప్రతిభావవంతమైన తిరుగుబాటుతో జనరల్‌గా వ్యవహరించాడు.

రామచంద్ర పాండురంగ యావల్కర్‌గా మరాఠీ దేశస్థ బ్రాహ్మణ [3] కుటుంబంలో నాసిక్ సమీపంలోనియోలాలో జన్మించాడు. తాంతియా కమాండింగ్ అధికారి అర్థం, అతనిపేరులో తోపేగా సంతరించుకుంది.అతని మొదటి పేరు తాంతియా అంటే జనరల్ అని అర్థం.

బిత్తూరుకు చెందిన నానా సాహెబ్ వ్యక్తిగత అనుచరుడు, బ్రిటిష్ వారు కాన్పూర్ (ఆ తర్వాత కాన్‌పోర్ అని పిలవబడేది) తిరిగి ఆక్రమించిన తర్వాత గ్వాలియర్ బృందంతో పురోగతి సాధించాడు. జనరల్ విండ్‌హామ్‌ని నగరం నుండి వెనక్కి రమ్మని ఒత్తిడి చేశారు.తరువాత, తాంతియా తోపే రాక జాన్సీ రాణి లక్ష్మీబాయికి ఉపశమనం కలిగించింది. ఆమెతో గ్వాలియర్ నగరాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు.ఏదేమైనా, అతను రానోడ్‌లో జనరల్ నేపియర్ బ్రిటిష్ ఇండియన్ సైనికులచే ఓడించబడ్డాడు. సికార్‌లో మరింత ఓటమి తరువాత, అతను ప్రచారాన్ని విడిచిపెట్టాడు. [3]అధికారిక ప్రకటన ప్రకారం, తాంతియా తోపే తండ్రి పాండిరంగా, ప్రస్తుత మహారాష్ట్రలోని పటోడా జిల్లా నగర్‌లోని జోలా పరగన్నా నివాసి. [4]తోప్ పుట్టుకతో ఒక మరాఠా వశిష్ట బ్రాహ్మణుడు. [4] ప్రభుత్వ లేఖలో, అతను బరోడా మంత్రి అని చెప్పబడింది,

మరొక సంభాషణలో అతను నానా సాహెబ్‌తో సమానంగా ఉన్నాడు. [4]అతని విచారణలో ఒక సాక్షి తాంతియా టోప్‌ను "మధ్యస్థంగా ఉండే వ్యక్తి, గోధుమ రంగుతో, ఎల్లప్పుడూ తెల్లని చుకీధార్, తలపాగా ధరించే వ్యక్తి" అని వర్ణించాడు.తాంతియా తోపేను 18 ఏప్రిల్ 1859 న శివపురిలో బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఉరితీసింది.


1857 జూన్ 5 న కాన్పూర్ (కాన్పూర్) లో తిరుగుబాటు జరిగిన తరువాత, నానా సాహెబ్ తిరుగుబాటుదారుల నాయకుడయ్యాడు. కాన్‌పూర్‌లోని బ్రిటిష్ దళాలు 25 జూన్ 1857 న లొంగిపోయినప్పుడు, జూన్ చివరిలో నానా పేష్వాగా ప్రకటించబడింది. [5] జనరల్ హావ్‌లాక్ రెండుసార్లు నానా దళాలను ఎదుర్కొన్నాడు, చివరకు వారి మూడవ ఎన్‌కౌంటర్‌లో ఓడిపోయాడు.ఓటమి తరువాత, నానా దళాలు బిథుర్‌కు ఉపసంహరించుకోవలసి వచ్చింది, ఆ తర్వాత హావ్లాక్ గంగానదిని దాటి అవధ్‌కి వెనక్కి తగ్గాడు. [5]తాంతియా తోపే బితుర్ నుండి నానా సాహెబ్ పేరు మీద నటించడం ప్రారంభించాడు.1857 జూన్ 27 న జరిగిన కాన్‌పోర్ ఊచకోత నాయకులలో ఒకరు తాంతియా తోపే.తరువాత, 16 జూలై 1857 న సర్ హెన్రీ హేవ్‌లాక్ నేతృత్వంలోని బ్రిటిష్ సైన్యం ద్వారా తరిమికొట్టబడే వరకు టోప్ మంచి రక్షణాత్మక స్థానాన్ని కలిగి ఉన్నాడు.తరువాత, అతను 19 నవంబర్ 1857 న ప్రారంభమైన, పదిహేడు రోజుల పాటు కొనసాగిన రెండవ కాన్‌పోర్ యుద్ధంలో జనరల్ విండ్‌హామ్‌ను ఓడించాడు.సర్ కాలిన్ కాంప్‌బెల్ ఆధ్వర్యంలో బ్రిటీష్ ఎదురుదాడి చేసినప్పుడు టోప్, అతని సైన్యం ఓడిపోయారు. [6]టోప్, ఇతర తిరుగుబాటుదారులు అక్కడి నుండి పారిపోయారు. జాన్సీ  రాణిని ఆశ్రయించాల్సి వచ్చింది, అదే సమయంలో ఆమె కూడా సహాయం అందించింది. [7]


కల్నల్ హోమ్స్‌తో ఘర్షణ

తరువాత తాంతియా. రావు సాహెబ్, బ్రిటిష్ దాడి సమయంలో జాన్సీకి సహాయం చేసిన తర్వాత దాడి నుండి తప్పించుకోవడానికి విజయవంతంగా జాన్సీరాణి లక్ష్మీబాయికి సహాయపడింది. [8]

రాణి లక్ష్మీబాయితో కలిసి, వారు గ్వాలియర్ నుండి నానా సాహెబ్ పేష్వా పేరుతో హిందీ స్వరాజ్ (ఉచిత రాజ్యం) ప్రకటించిన గ్వాలియర్ కోటపై నియంత్రణ సాధించారు.

గ్వాలియర్‌ను బ్రిటిష్ వారి చేతిలో ఓడిపోయిన తరువాత, నానా సాహెబ్ మేనల్లుడు తోపే, రావు సాహెబ్ రాజ్‌పుతనకు పారిపోయారు. అతను తనతో చేరడానికి టోంక్ సైన్యాన్ని ప్రేరేపించగలిగాడు.

టోపీ బుండి పట్టణంలో ప్రవేశించలేకపోయాడు. అతను దక్షిణానికి వెళ్తానని ప్రకటించినప్పుడు, అతను వాస్తవానికి పశ్చిమానికి నిమాచ్ వైపు వెళ్లాడు.

కల్నల్ హోమ్స్ నేతృత్వంలోని బ్రిటిష్ ఫ్లయింగ్ కాలమ్ అతనిని వెతుకుతోంది, అయితే రాజ్‌పుతానాలోని బ్రిటిష్ కమాండర్, జనరల్ అబ్రహం రాబర్ట్ వారు సంగనేర్, భిల్వారా మధ్య స్థానానికి చేరుకున్నప్పుడు తిరుగుబాటు దళంపై దాడి చేయగలిగారు. టోప్ మళ్లీ మైదానం నుండి ఉదయ్పూర్ వైపు పారిపోయాడు. ఆగష్టు 13 న హిందూ పుణ్యక్షేత్రాన్ని సందర్శించిన తరువాత, అతను బనాస్ నదిపై తన దళాలను రప్పించాడు.వారు రాబర్ట్స్ బలగాలతో మళ్లీ ఓడిపోయారు . టోప్ మళ్లీ పారిపోయాడు. అతను చంబల్ నదిని దాటి జలావర్ రాష్ట్రంలోని ఝాల్రాపటాన్ పట్టణానికి చేరుకున్నాడు.

1857 తిరుగుబాటును బ్రిటిష్ వారు అణిచివేసిన తరువాత కూడా, తాంతియా టోప్ అడవులలో గెరిల్లా పోరాట యోధుడిగా ప్రతిఘటనను కొనసాగించాడు. [9] అతను రాజాకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేయడానికి రాష్ట్ర దళాలను ప్రేరేపించాడు. బనాస్ నది వద్ద కోల్పోయిన ఫిరంగిని భర్తీ చేయగలిగాడు. అప్పుడు టోప్ తన దళాలను ఇండోర్ వైపు తీసుకెళ్లాడు, కానీ బ్రిటిష్ వారు వెంటపడ్డారు, అప్పుడు జనరల్ జాన్ మైఖేల్ సిరాంజ్ వైపు పారిపోయారు. తోపే, రావు సాహెబ్‌తో కలిసి, వారి సంయుక్త దళాలను విభజించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు, తద్వారా అతను పెద్ద బలంతో చందేరీకి వెళ్లాడు, మరోవైపు రావు సాహెబ్, forceాన్సీకి ఒక చిన్న బలంతో. అయితే, వారు అక్టోబర్‌లో మళ్లీ కలిశారు. చోటా ఉదయ్‌పూర్‌లో మరో ఓటమిని చవిచూశారు.

జనవరి 1859 నాటికి, వారు జైపూర్ రాష్ట్రానికి చేరుకున్నారు  మరో రెండు పరాజయాలను అనుభవించారు. అప్పుడు టోప్ ఒంటరిగా పరోన్ అడవుల్లోకి పారిపోయాడు [ఆధారం అవసరం]. ఈ సమయంలో, అతను మాన్ సింగ్, నర్వార్ రాజా  అతని ఇంటిలో కలుసుకున్నాడు. అతని ఆస్థానంలో ఉండాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. మాన్ సింగ్ గ్వాలియర్ మహారాజుతో వివాదంలో ఉన్నాడు, అయితే బ్రిటిష్ వారు అతని జీవితాన్ని  మహారాజు చేసిన ప్రతీకారాల నుండి తన కుటుంబాన్ని కాపాడినందుకు ప్రతిగా టోప్‌ను వారికి అప్పగించడానికి చర్చలు జరపడంలో విజయం సాధించారు. ఈ సంఘటన తర్వాత, టోప్‌ను బ్రిటిష్ వారికి అప్పగించారు. బ్రిటీష్ వారి చేతిలో అతని విధిని ఎదుర్కోవటానికి వదిలివేయబడ్డారు. [10]

ఉరిశిక్ష అమలు

తాంతియా తోపే తన ముందు మోపిన ఆరోపణలను ఒప్పుకున్నాడు. కానీ అతను తన యజమాని, పేష్వా ముందు మాత్రమే జవాబుదారీగా ఉండవచ్చని పేర్కొన్నాడు.1859 ఏప్రిల్ 18న శివపురిలో అతనికి ఉరిశిక్ష అమలు చేయబడింది.[1]

మూలాలు

  1. ↑ "Tatya Tope, the force behind 1857 rebellion, was hanged on April 18, 1859: Here are some interesting facts about the patriot". Zee News (in ఇంగ్లీష్). 2017-04-18. Retrieved 2021-09-16.
  2. ↑ "Tantia Tope Biography". VEDANTU. Retrieved 2021-09-16.
  3. ↑ Mahmud, Syed Jafar (1994). Pillars of modern India, 1757-1947. New Delhi: Ashish Pub. House. pp. 14–15. ISBN 9788170245865.


వెలుపలి లంకెలు

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=తాంతియా_తోపే&oldid=3360946" నుండి వెలికితీశారు