నాడీ వ్యవస్థ

మానవుని నాడీ వ్యవస్థ. ఎరుపు రంగు - కేంద్రీయ నాడీవ్యవస్థ మరియు నీలం రంగు - పరిధీయ నాడీవ్యవస్థ.

నాడీ వ్యవస్థ (Nervous system) నిర్మాణాత్మకంగాను క్రియాత్మకంగాను క్లిష్టమైనది. ఇది జంతువులలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. సకసేరుకాలలో ఇది మూడు ముఖ్యమైన విధులను నిర్వర్తిస్తుంది. 1. ప్రేరణకు ప్రతిచర్య, 2. సమన్వయం మరియు 3. అభ్యాసన.

సౌలభ్యంకోసం నాడీవ్యవస్థను మూడు భాగాలుగా విభజించడం జరిగింది.

• 1. కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ (Central nervous system:CNS) - మెదడు మరియు వెన్నుపాము.

• 2. పరిధీయ నాడీ వ్యవస్థ (Peripheral nervous system:PNS) - కపాల నాడులు మరియు కశేరు నాడులు.

• 3. స్వయంచోదిత నాడీ వ్యవస్థ (Autonomous nervous system:ANS).

గ్రాహకాల నుండి కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థకు కలిపే నాడులను జ్ఞాన నాడులు లేదా అభివాహి నాడులనీ (Sensory or afferent nerves), కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ నుండి కండరాలు వంటి అపసారి భాగాలకు కలిపే నాడులను చాలక నాడులు లేదా అపసారి నాడులనీ ( Motor or efferent nerves), చాలక మరియు జ్ఞాన నాడీ పోగులను కలిగిన వాటిని మిశ్రమ నాడులనీ అంటారు.

సూక్ష్మ నిర్మాణం

నాడీ వ్యవస్థ ప్రధానంగా రెండు రకాల కణాలతో నిర్మితమై ఉంటుంది.

• నాడీ కణాలు (Neurons) : నాడీ కణంలో మూడు భాగాలుంటాయి. నాడీ కణదేహం, డెండ్రైట్లు మరియు ఏక్సాన్.
  • నాడీ కణదేహం లో పెద్ద కేంద్రకం ఉంటుంది. దీని జీవపదార్ధంలో ఆర్.ఎన్.ఎ., ప్రోటీన్లతో ఏర్పడిన నిస్సల్ కణికలు ఉంటాయి.
  • డెండ్రైట్లు చెట్లలో కొమ్మల వలె నాడీ కణదేహం నుండి ఏర్పడిన నిర్మాణాలు. ఇవి ఇతర నాడీకణాల నుంచి సమాచారాన్ని గ్రహించి కణదేహానికి అందిస్తాయి.
  • ఏక్సాన్
• గ్లియల్ కణాలు (Glial cells) : ఇవి నాడీ కణాలకు పోషక పదార్ధాలను అందజేయడంలో, వాటి చర్యలను విస్తరించడంలో సహాయపడతాయి.