ఇంటి పేర్లు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చి యంత్రము కలుపుతున్నది: fa:نام خانوادگی
పంక్తి 97: పంక్తి 97:
==తెలుగు వారి ఇంటి పేర్లను ఈ క్రింది విధంగా విభజించ వచ్ఛును.==
==తెలుగు వారి ఇంటి పేర్లను ఈ క్రింది విధంగా విభజించ వచ్ఛును.==


* [[గ్రామ నామాలు]] :([[ఘంటసాల]], [[వేమూరి]], [[ఘండికోట]], [[గుత్తి]], [[మురమళ్ళ]], [[ముమ్మిడివరపు]], [[అమలాపురపు]], [[తణుకు]], [[నిడదవోలు]],[[ఆచంట]])
* [[గ్రామ నామాలు]] :([[ఘంటసాల]], [[వేమూరి]], [[ఘండికోట]], [[గుత్తి]], [[మురమళ్ళ]], [[ముమ్మిడివరపు]], [[అమలాపురపు]], [[తణుకు]], [[నిడదవోలు]],[[ఆచంట]],[[బోడేపూడివారిపాలెం]])


* మన [[శరీరం]] లోని [[అవయవాల]] పేర్లు :([[బొజ్జా]], [[బొడ్డు]], [[ముక్కు]],[[గోళ్ళ]])
* మన [[శరీరం]] లోని [[అవయవాల]] పేర్లు :([[బొజ్జా]], [[బొడ్డు]], [[ముక్కు]],[[గోళ్ళ]])

09:05, 17 ఆగస్టు 2010 నాటి కూర్పు

తెలుగు వారి ప్రత్యేకత వారి ఇంటిపేర్లు. ప్రతీ తెలుగు వాడికీ, పుట్టుకతో వచ్చేది ఇంటిపేరు. నిజం చెప్పాలంటే ఇది ప్రతి తెలుగువాడిక్ వుండే 'వంశ నామం'. ఇంగ్లీష్ లో 'సర్ నేమ్స్' అంటారు. బారసాల నాడు పెట్టే పేరు ఆ మనిషి పేరుగా చెలామణి అవుతుంది. ఈ పేరు (బారసాల నాడు పెట్టిన పేరు), ఇంటిపేరు తరువాత వస్తుంది. ఈ మధ్య కాలంలో, బారసాల నాడు పెట్టిన పేరు మొదట, ఇంటిపేరు తరువాత వచ్చేలా (ఉత్తర భారత దేశంలోని ప్రజలు, యూరప్, అమెరికాలలోని ప్రజలు ఈ సంప్రదాయాన్ని పాటిస్తారు) యువతరం మార్చుకుంటుంది. మన తెలుగు వారి ఇంటిపేరు సంప్రదాయం, క్రమ క్రమంగా మా ర్పుకు యువతరం నాంది పలుకుతుంది అనుకోవచ్చు (పాశ్చాత్యులు, ఉత్తర భారతీయుల వలె). ఈ ఇంటి పేర్ల మార్పు, సైనిక విభాగాలైన, ఆర్మీ, నేవీ, ఎయిర్ ఫోర్స్, అమెరికా లో వున్న తెలుగు వారిలోను, కంప్యూటర్ రంగంలో వున్న యువతరం వారిలోను కనిపిస్తుంది. ఇంటిపేరు తరతరాలుగా మారకుండా వుండి, వారి యొక్క వంశనామంగా వుంటుంది. తమిళులకు ఇంటి పేర్లు లేవు. వారి తండ్రి పేరే, వారికి ముందు వుంటుంది. తరువాత వారి 'బారసాల నాడు' పెట్టే పేరు వస్తుంది. ఎక్కడైనా, ఇంటిపేరు వున్న తమిళుడు కనిపిస్తే, ఆ తమిళుడు, ఖచ్చితంగా , వందల సంవత్సరాల క్రితం తెలుగుదేశం నుంచి వలస పోయిన తెలుగు కుటుంబానికి చెందిన వాడే అయివుంటాడు. అదన్న మాట తెలుగువాడి 'ఇంటిపేరు' శక్తి, సత్తా.


పేరు వ్యక్తులను, వస్తువులను లేదా చెట్లు చేమలను గుర్తించేందుకు ఉపయోగించే ఒక నామవాచకము. మనుషులను మరింత ప్రత్యేకంగా గురించటానికి, లేదా వారి పూర్వీకుల గురించి తెలుసుకోవటానికి పేరుతో పాటు ఇంటి పేరు కూడా ఉంటుంది. ఈ మధ్యనే కావించిన ఒక పరిశోధనలో డాల్ఫినులు కూడా తమని తాము పేర్లతో పిలుచుకుంటాయని అవి ఈలల రూపంలో ఉంటాయని తెలుసుకున్నారు.[1] ఈ వ్యాసంలోని మిగతా భాగము మనుషుల పేర్లు ఇంటి పేర్లు గురించి వివరిస్తూ ఉంటుంది.

చరిత్ర

పూర్వ కాలంలో ప్రజలకి పేర్లే ఉండేవి; ఇంటి పేర్లు ఉండేవి కావు. వ్యాసుల వారు, కృష్ణుడు,అర్జునుడు, అశోకుడు, శంకరాచార్యులు, మొదలయిన వారు ఈ కోవకి చెందుతారు. వేదాలని నాలుగు భాగాలుగా విడగొట్టి, వాటిని ఏ విధంగా పఠించాలో సూచించేరు కనుక వ్యాసున్ని వేదవ్యాసుడు అన్నాం. శంకరాచార్యులు స్థాపించిన పీఠాధిపతులందరినీ శంకరాచార్యులు అనే పిలవడం మొదలు పెట్టేము కనుక మొట్టమొదటి శంకరాచార్యులవారిని ఆదిశంకరాచార్యులు అన్నాం. ఆ రోజులలో ఈ “వేద”, “ఆది” అన్న మాటలు గౌరవార్థకాలయిన విశేషణాలే కాని ఇంటిపేర్లుగా చెలామణీ అవలేదు.


క్రమేపీ పేరు ఒక్కటే వాడితే ఎవరు ఎవరో తెలుసుకోవడంలో ఇబ్బందులు ఎదురయాయి. ఈ పరిస్థితి భారతదేశానికే పరిమితం కాదు. ఉదాహరణకి, నార్మనులు క్రీ. శ. 1066 లో దండెత్తి ఇంగ్లండుని ఆక్రమించిన తర్వాత అక్కడ ఇంటి పేర్ల వాడకం వ్యాప్తి లోకి వచ్చింది. ఉదాహరణకి, ఎలైజా అనే పేరింటిగత్తెలు ఎంతో మంది ఉండొచ్చు. ఫలానా ఎలైజాని గురించి ఎలా వాకబు చెయ్యడం? బద్ధకిష్టి ఎలైజా అనో, తినమరిగిన ఎలైజా అనో, పనిదొంగ ఎలైజా అనో చెప్పాలి కదా. కనుక ఇంగ్లీషులో “ఎలైజా డు లిటిల్‌” అని అని ఉంటారు. అదే క్రమేపీ ఎలైజా డులిటిల్‌గా మారింది.


ఇలాగే విలియమ్‌ అనే ఆసామి కొడుకు జాన్‌ ఉన్నాడనుకుందాం. వాడు మన ఎలైజాలా బద్ధకిష్టి బడుద్ధాయి కాడు. అటువంటప్పుడు వాడిని “విలియమ్‌ కొడుకు జాన్‌” అని పిలవచ్చు. ఇంగ్లీషు భాషా సంప్రదాయం ప్రకారం, ఈ విషయాన్ని “జాన్‌, విలియమ్స్‌ సన్‌” అని అనొచ్చు. అదే “జాన్‌ విలియమ్‌సన్‌” గానూ, తర్వాత “జాన్‌ విలియమ్స్‌” గానూ మారి ఉంటుంది.


వృత్తి పేరుని ఇంటిపేరుగా వాడే అలవాటు చాల దేశాలలో ఉంది. చాకలి సోమయ్య, మంగలి వెంకన్న మొదలయిన మాటలు వాడుకలో ఉన్నా తెలుగుదేశంలో ఈ పద్ధతి అంత ఎక్కువగా లేదు. ఉత్తర భారతదేశం లోనూ, పాశ్చాత్య దేశాలలోనూ ఇది విరివిగా వాడే పద్ధతే. ఇంగ్లీషులో స్మిత్‌, బ్లేక్‌స్మిత్‌, గోల్డ్‌స్మిత్‌, టేలర్‌, రైట్‌ మొదలయినవి ఇటువంటి పేర్లే. బ్లేక్‌స్మిత్‌ అంటే కమ్మరి. గోల్డ్‌స్మిత్‌ అంటే కంసాలి. టేలర్‌ అంటే దర్జీ. రైట్‌ అంటే యంత్రాలతో పనిచేసే మనిషి; లేదా మెకానిక్‌. పార్సీలలో ఈ రకం పేర్లు ఇంజనీర్‌, కంట్రాక్టర్‌ మొదలయినవి విరివిగా కనిపిస్తాయి. మహారాష్ట్రులలో కూడ ఈ రకం పేర్లు ఎక్కువే. కర్మర్కర్‌, కరండికర్‌, మొదలయినవి.


నివసించే స్థలాన్ని ఇంటిపేరుగా వాడడం చాల చోట్ల ఉంది. ఈ స్థలం ఊరు పేరేనా కావచ్చు. మరొకటేదయినా కావచ్చు. ఇంగ్లీషులో పుంత పక్కని ఉన్న ఇంట్లో ఉన్నవాడిని “ఉడ్‌” అనీ మైదానానికి ఎదురుగా ఉన్న వాడిని “గ్రీన్‌” అనీ అనుంటారు. జవాహర్‌లాల్‌ నెహ్రూ అసలు ఇంటి పేరు కౌల్‌. కాశ్మీర్‌లో కాలవ పక్క ఇంట్లో ఉండి ఉంటారు. అందుకని కౌల్‌ కాస్తా “నహర్‌” గాను, అదే “నెహ్రూ” గానూ మారేయి.


సినిమా రంగంలో అసలు పేరు తీసేసి తెర పేరు పెట్టుకోవటం జరుగుతూ ఉంటుంది. మేరిలిన్ మన్రో అసలు పేరు నార్మా జీన్స్. రాక్ హడ్సన్‌ అసలు పేరు లిరోయ్ హేరల్డ్ షేరర్‌. తెలుగు తారలలో మగవాళ్ళు తెర పేర్లు పెట్టుకోవటం తక్కువే కాని ఆడవాళ్ళు తెర పేర్లు వాడటం ఎక్కువే. వాణిశ్రీ ఒక ఉదాహరణ మాత్రమే. ఏ సినిమాలో అయితే పెద్ద పేరు వచ్చిందో ఆ సినిమా పేరు ఇంటిపేరుగా చలామణీ అయిన సందర్భాలు అనేకం. షావుకారు జానకి ఒక ఉదాహరణ మాత్రమే.


తెలుగు సంప్రదాయం

తెలుగు దేశపు సంప్రదాయం ప్రకారం ఇంటి పేరు పూర్వభాగం లోనూ, వ్యక్తివాచకం, అంటే పెట్టినపేరు, ఉత్తరభాగంలోనూ రాసుకోవడం సర్వసాధారణం. మిగిలిన భారతదేశపు ఆచారం తెలుగు దేశపు ఆచారానికి వ్యతిరేకం. చాలామంది పేరు ముందు, ఇంటిపేరు తర్వాత రాసుకుంటారు. ఇందిరా గాంధీ, ఆవిడ కొడుకురాజీవ్‌ గాంధీ ఉదాహరణలు. ఇక్కడ ఇందిర, రాజీవ్‌ మొదలయిన మొదటి పేర్లు వ్యక్తి నామాలు. ఇంటిపేరయిన గాంధి ఆఖరి పేరు. కాని తెలుగుదేశంలో శ్రీరంగం సత్యనారాయణ మూర్తి అన్నప్పుడు ఇంటి పేరయిన శ్రీరంగం మొదటి పేరు అయింది. సత్యనారాయణమూర్తి అన్న పేరంతా ఒకే మాటలా రాసి, దానిని ఆఖరి పేరని తీర్మానించవచ్చు. లేదా, సత్యనారాయణ అన్న మాటని విడిగా రాసి, దానిని మధ్య నామంగా భావించి, మూర్తి అన్న మాటని ఆఖరి పేరుగా వాడుకోవచ్చు. ఈ విషయం ఇక్కడ ఎందుకు ప్రస్తావంచటం జరిగిందంటే తెలుగులో సత్యనారాయణమూర్తి అన్న అక్షరాలని ఒకే ఒక మాటగా రాసే శాల్తీలే అదే పేరుని ఇంగ్లీషులో రాసినప్పుడు సత్యనారాయణ అన్న అక్షరాలని ఒక మాట గానూ, మూర్తి అన్న అక్షరాలని మరొక మాట గానూ విడి విడిగా రాసి, పైపెచ్చు మూర్తి అన్న మాటని ఇంగ్లీషులోని పెద్ద బడిలోని అక్షరంతో మొదలు పెడతారు. అప్పుడు అమెరికా వాళ్ళ లెక్క ప్రకారం సత్యనారాయణ మధ్య పేరు, మూర్తి ఆఖరి పేరు అవుతాయి. ఈ సందర్భంలో ఈ శ్రీరంగం సత్యనారాయణమూర్తి అమెరికా వచ్చి ఉంటే శ్రీరంగం ఎస్‌. మూర్తి అవుతాడు.

విదేశ విశ్వవిద్యాలయాలలో ప్రవేశార్హత కొరకు దరఖాస్తు పెట్టే సమయంలో మొట్టమొదటి సారి పేర్లలోనూ, ఇంటిపేర్లలోనూ ఉన్న ధర్మసూక్ష్మాల అంతు ఏమిటో తేల్చుకోవాలని బుద్ధి చాలమందికి పుడుతుంది. అమెరికా దరఖాస్తు పత్రాలలో ”ఫస్ట్‌ నేమ్‌” ఏమిటి? “మిడిల్‌ నేమ్‌” ఏమిటి? “లాస్ట్‌ నేమ్‌” ఏమిటి? అని పుంఖానుపుంఖంగా ప్రశ్నలు ఉంటాయి. కొందరు “గివెన్‌ నేమ్‌” అడుగుతారు. అంటే పెట్టిన పేరు అని అర్థం కనుక మనకి బారసాల నాడు పెట్టిన పేరే ఈ “గివెన్‌ నేమ్‌” అని తార్కికంగా ఆలోచించి తీర్మానించే లోగా, ఆ యూనివర్సిటీ వారు పక్కని కుండలీకరణాలు వేసి, వాటి మధ్య “ఇక్కడ నీ క్రిష్టియన్‌ పేరు రాయునది” అని అంటారు. క్రిష్టియన్స్‌ కానివాళ్ళ సంగతి? తరువాత్ “ఫేమిలీ నేమ్‌” ఏమిటి అని అడుగుతారు. “ఫేమిలీ నేమ్‌” అంటే కుటుంబ నామం. పక్కనే “ఇక్కడ నీ సర్‌నేమ్‌ రాయునది” అని సలహా ఉంటుంది. “సర్‌నేమ్‌” అంటే ఇంటిపేరు అని ఇంగ్లీషు వాడు చెప్పగా భారతీయులందరికీ తెలిసినదే కదా! “సర్‌నేమ్‌” (surname) అనే మాట ఎలా వచ్చిందో తెలుసా? లేటిన్‌ భాషలో “సర్‌” అంటే “ఊర్వ్ధ” అని కాని “కొసరు” అని కాని అర్థం చెప్పుకోవచ్చు. “సర్‌ప్లస్‌” (surplus) అన్న మాటలో ఈ కొసరు అనే అర్థమే స్ఫురిస్తుంది. కనుక “సర్‌నేమ్‌” అన్న మాటకి “కొసరుపేరు” అన్నది సరి అయిన తెలుగుసేత. ఈ లెక్కని రెడ్డి, శర్మ, శాస్త్రి, వర్మ, సెట్టి, నాయుడు, చౌదరి, మొదలయినవి కొసరు పేర్లుగా చలామణీ అయే సావకాశం ఉంది. కాని అవి అలా కావు. ఎందుకంటే వీటికి పట్టపు పేర్లు అని మరో పేరు ఉంది. "గివెన్ నేమ్" సంప్రదాయం మనవారిలో కూడా ఉంది.ఐతే అది ఏదైనా దీక్శ్హను స్వీకరించినవారికి వర్తిస్తుంది. ఇటువంటివి శ్రీవిద్యా దీక్శ్హ తీసుకొన్నవారిలో,సన్యాస దీక్శ్హ తీసుకొన్నవారిలో కనిపిస్తుంది.త్రిపురానందనాథ,మదనానంద మొదలైనవి బారసాలనాడు పెట్టినవి కాకపోగా వారి దీక్శ్హా సమయంలో పెట్టినవే.దీన్ని "మతనామం" అని అందామా? దీనికి దీక్శ్హా నామమనే పేరు మొదలే ఉంది.

“గివెన్‌నేమ్‌” అన్నా, “క్రిష్టియన్‌నేమ్‌” అన్నా, బారసాల నాడు పెట్టిన పేరూన్నూ, “ఫేమిలీ నేమ్‌” అంటే ఇంటిపేరున్నూ. కాని “ఫస్ట్‌ నేమ్‌” కీ “లాస్ట్‌ నేమ్‌”కీ మధ్యనున్న తేడా అర్ధం అవటం కష్టం. “ఫస్ట్‌నేమ్‌” అంటే మొదట రాసుకునే పేరు. “లాస్ట్‌ నేమ్‌” అంటే ఆఖరున రాసుకునే పేరు. మధ్యలో వచ్చేవన్ని “మిడిల్‌ నేమ్స్". తార్కికంగా ఆలోచిస్తే చందూరి మాలతి అన్నప్పుడు చందూరి "ఫస్ట్‌నేమ్‌”, మాలతి “లాస్ట్‌ నేమ్‌” అవుతుంది. ఇదే పేరుని పాశ్చాత్య సంప్రదాయంలో మాలతీ చందూర్ అని రాసినప్పుడు పెద్దలు పెట్టిన పేరు "ఫస్ట్‌నేమ్‌” అవుతుంది, వంశపారంపర్యంగా వచ్చే పేరు “లాస్ట్‌ నేమ్‌” అవుతుంది. అంటే మనం పేరు రాసుకునే వరసని బట్టి ఈ పేర్లు ఏవేమిటో నిర్ణయించ బడతాయి.


అసలు తెలుగు వారికి ఈ మూడు నామాలతో పాటు మరొక నామం కూడా ఉందని చాలా మందికి తెలియదు. టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు, నీలం సంజీవరెడ్డి, త్రిపురనేని రామస్వామి చౌదరి మొదలయిన పేర్లలో పంతులు, రెడ్డి, చౌదరి అనేవి పట్టపు పేర్లు. ఇక్కడ గమనించవలసినది పంతులు అన్నది ఆయన తల్లిదండ్రులు పెట్టిన పేరులో ఉండుండదు; అది ప్రజలు గౌరవ సూచకంగా తగిలించి ఉంటారు. మూడొంతులు చౌదరి కూడ ఈ కోవకి చెందినదే అయుండొచ్చు. ఒకానొకప్పుడు రెడ్డి అనే పట్టపు పేరుని కూడ ఇలాగే పెద్ద కాపులకి వాడేవారు. దరిమిలా ఒకరు పట్టం కట్టే వరకు ఆగడం ఎందుకని అందరూ పేరులో ఒక భాగంగా పెట్టేసుకుంటున్నారని ఒక సిద్ధాంతం.


ఇప్పటికి ఇంటి పేరు, మధ్య పేరు, పెట్టిన పేరు, పట్టపు పేరు, కొసరు పేరు అయేయి కనుక ఇంకేమి పేర్లుంటాయని అనుకునేరు. ఈ పేర్లన్నిటితో పాటు వేడుక పేర్లు అంటే “నిక్‌ నేమ్స్‌”, ముద్దు పేర్లు అంటే “పెట్‌ నేమ్స్‌” వగయిరా చాలా ఉన్నాయి.


ఇలా ఇంటిపేరు ముందు, తర్వాత పెద్దవాళ్ళు పెట్టిన పేరు రాసుకునే అలవాటు ఒక్క తెలుగు వాళ్ళకే ఉండి ఉంటే “ఇదో తెలుగు తెగులు” అని సరిపెట్టుకోవచ్చు. కాని తమాషా ఏమిటంటే ఇదే అలవాటు జపాన్‌లోను, చైనా లోనూ కూడా ఉంది. అసలు జపాను వాళ్ళు తెలుగువారి లాగే ముందు ఇంటి పేరు, తర్వాత పెట్టిన పేరు, తర్వాత “గారు”కి బదులు “సాన్‌” అని గౌరవ వాచకం తగిలించి వాడతారు. చైనాలో పద్ధతి దరిదాపు ఇదే. చైనా చరిత్ర చదివిన వారికి “సన్‌ యట్‌ సెన్‌” అన్న పేరు జ్ఞాపకం ఉండే ఉంటుంది. ఇందులో “సన్‌” అన్నది ఇంటిపేరు. “మావ్‌ జేడుంగ్‌”లో “మావ్‌” ఇంటిపేరు. “జో ఎన్‌లై”లో “జో” ఇంటిపేరు.


కాని పాశ్చాత్య సంప్రదాయపు సుడిగాలికి వీళ్ళు కూడ ఒంగి, లొంగిపోయి, పాశ్చాత్య పద్ధతి ప్రకారం పెట్టిన పేరు మొదట, ఇంటిపేరు చివర రాయడం ఈ మధ్యే మొదలు పెట్టేరు. కాని కల్చరు పేరు మీద కొట్టుకు కోర్టుకెక్కే తెలుగు వాళ్ళు అంత సులభంగా లొంగుతారా? హరి మీద గిరి పడ్డా, గిరి మీద హరి పడ్డా తెలుగువారు మాత్రం వి. వి. రావ్‌, పీ. కే. మూర్తి, యన్‌. టీ. రామారావు అనే రాస్తాం తప్ప, మిగిలిన ప్రపంచపు అడుగుజాడల్లో నడవడానికి ఇష్టపడం. అసలు యన్‌. టీ. రామారావుని “యన్టీయార్‌” అన్నప్పుడున్న మజా తల్లకిందులుగా రామారావ్‌ టీ. నందమూరి అంటే వస్తుందా? తల్లకిందులుగా తపస్సు చేసినా రాదు.


ఒకసారి ఒక మహానుభావుణ్ణి పేరడిగితే యస్‌. వీ. వర్లు అన్నాడు. “మహానుభావా, ఈ వెధవ జీవితమే ఒక ఎబ్రీవియేషన్‌ లా ఉందీ, ఆ యస్‌. వీ. అంటే ఏమిటో కొంచెం విశదీకరించి చెప్పవయ్యా” అని అడిగితే, ఆయన “వి అంటే వెంకటేస్‌ అండీ” అని కొంచెం కోపం గానే, కొట్టినట్లు రుసరుసలాడుతూ అన్నాడు. ఈయన గారు వెంకటేశ్వర్లు ని కత్తిరించేడు. పైపెచ్చు ఆడిగిననవాణ్ణి తిట్టినంత పని చేసేడు. “మరి ఆ మొదటి యస్‌ అంటే ఏమిటండీ?” అని అడిగితే, “నాకు మా ఇంటిపేరు చెప్పడం ఇష్టం ఉండదండీ” అన్నాడు ఆ ఆసామీ.


ఇంటిపేరుని ఇంత గోప్యంగా దాచవలసిన రాచ రహస్యం ఏమిటో? కొంతమంది తమ తమ ఇంటి పేర్లు శ్రవణరంజకంగా లేవనిన్నీ, అశ్లీలార్థకాలనిన్నీ, నైచ్యార్థకాలనిన్నీ భ్రమపడో, భయపడో చెప్పడానికి ఇష్టపడరు. బొక్కా, ముష్టి, ముట్లూరు, సూద్నగుంట మొదలైనవి ఈ జాతివి. అలాగని ఎన్నాళ్ళు ఇంటిపేరు చెప్పకుండా ఉండగలరు? అందుకని కొందరు ఇంటిపేరుని సాధుసభా సమ్మతంగా ఉండేటట్లు మార్చేసుకుంటారు. ఈ ధోరణిలోనే ముట్లూరు కాస్తా ముట్నూరు గా మారి ఉండవచ్చు. బొక్కా వారు భారతం వారుగా పరిణమించి ఉండొచ్చు.


కనుక యస్‌. అన్న పొడి అక్షరం ఏ ఇంటి పేరుని సూచిస్తుందా అన్న కుతూహలం పెరగటం సహజం. కుతూహలాన్ని ఆపుకోలేక మెల్లిగా బుజ్జగిస్తే, “లేదండీ, చెప్పను. ఇంటిపేరు చెబితే మా 'కేస్టు' తెలిసిపోతుందండీ. అందుకని నాకు ఇష్టం ఉండదు” అన్నాడాయన.


పేరుని బట్టీ, ఇంటి పేరుని బట్టీ కులం ఏమిటో, ఒకే కులంలో శాఖ ఏమిటో, గోత్రం ఏమిటో కూపీ లాగడం అంత తేలికయిన పని కాదు. పేర్లకి అయ్య, మూర్తి, రావు, స్వామి మొదలైన ప్రత్యయాలని (వీటినే పట్టపు పేర్లని అంటారని చెప్పటం జరిగింది) చేర్చినప్పుడు పేరుని బట్టి ఏ కులమో చెప్పడం కష్టం. శాస్త్రి, శర్మ, రెడ్డి, చౌదరి, నాయుడు మొదలయిన ప్రత్యయాలని బట్టి కులం తెలుసుకోవచ్చు. కాని ఈ చిటకా అన్ని సందర్భాలలోనూ పని చెయ్యదు. రెడ్డిశాస్త్రి ఎవరు? పి. యల్‌. సంజీవరెడ్డి ఐ.ఎ.ఎస్‌. గారు రెడ్లు కాదు;కమ్మవారు. అలాగే కర్రా అన్న ఇంటి పేరు బ్రాహ్మణులలో ఉంది, మాల కులంలో ఉంది. కడియాల అనే ఇంటిపేరు కమ్మవారిలో ఉంది, బ్రాహ్మణులలో ఉంది. వేమూరి అనే ఇంటిపేరు బ్రాహ్మణులలో, కమ్మ వారిలో, హరిజనులలో ఉంది. గొర్తివారు కాపులలో ఉన్నారు, బ్రాహ్మణులలో ఉన్నారు. ఇలాంటి ఉదాహరణలు కోకొల్లలు.


దరిమిలా దర్యాప్తు చెయ్యగా యస్‌. అంటే సూరపనేని అని తెలిసింది. సూరపనేని, రామినేని, అక్కినేని, త్రిపురనేని మొదలైన “నేని” శబ్దంతో అంతమయే వన్నీ సర్వసాధారణంగా కమ్మవారి ఇంటిపేర్లు. ఈ “నేని” అన్న మాట “నాయుడు” అన్న మాటకి రూపాంతరం. ఈ “నాయుడు” అనేది “నాయకుడు” కి క్లుప్తరూపం. కనుక రామినేని అచ్యుతరావు అంటే రామినాయుడు అచ్యుతరావు అన్నమాటే కదా. అంటే, రామినాయుడు కొడుకు అచ్యుతరావా? ఇదే నిజమయితే తండ్రి పేరుని ఇంటిపేరుగా రాసుకునే తమిళ సంప్రదాయం తెలుగువారికి ఎలా సంక్రమించిందో? (ఇంటిపేరు ఉండవలసిన చోట తండ్రి పేరుని నిలపడం తమిళదేశంలో సర్వత్ర కాకపోయినా, విస్తారంగా ఉన్న సంప్రదాయం.)


ఇలా తండ్రిపేరుని వ్యక్తి వాచకాలకు తగిలించే పద్ధతిలో కొన్ని చిక్కులు ఉన్నాయి. ఊళ్ళో ఊళ్ళో అయితే శ్రీనివాసన్‌ కొడుకు జయరామన్‌ అంటే పనిచేస్తుంది కాని, పొరుగూరు వెళితే ఆ శ్రీనివాసన్‌ ఎవరో అందరికీ తెలియక పోవచ్చు కనుక అంతగా ఉపయోగించదు. అప్పుడు పేరుతో పాటు స్వగ్రామం పేరు జోడించి లాల్‌గుడి జయరామన్‌ అని చెప్పడం ప్రచారంలోకి వచ్చి ఉంటుంది.తెనాలి రామకృష్ణ మరో ఉదాహరణ.

తమిళ సంప్రదాయం

తమిళుల పద్ధతిలో ఇంకా చాల చిక్కులు ఉన్నాయి. తాత, తండ్రి, కొడుకు, మనుమడు లకు వివిధమైన ఇంటిపేర్లు ఉండడంతో ఇంటిపేర్ల ప్రయోజనానికే ముప్పు. అందుకని కొందరు తమిళులు తరాల మార్పుతో ఇంటిపేర్లని మార్చకుండా స్థిరపరచి వాడుతున్నారు. అంటే రామానుజన్‌ సంతతి వారంతా ఇటుపైన రామానుజన్‌లే. తండ్రి పేరుని పెట్టిన పేరుకి తగిలించి ఇంటిపేరుగా వాడడంలో మరొక ఇబ్బంది. శ్రీనివాసన్‌ రామానుజన్‌ అన్న పేరు విన్నప్పుడు అందులో ఇంటిపేరేదో, పెట్టిన పేరేదో చెప్పుకోవడం కష్టం.

ఈ తమిళ సంప్రదాయం మన పూర్వీకుల పేర్లలో కొంత కనిపిస్తుంది. నాచన సోమన, కాచన బసవన, కొమ్మయమంత్రి తిక్కడు మొదలయిన పేర్లలో ఇంటిపేరు చూస్తే వ్యక్తి నామంలా స్ఫురిస్తుంది. ఇలా ఇంటిపేరు ఉండవలసిన చోట ఇంటిపేరుతో పాటు తండ్రిపేరుని కూడా నిలపడం మరాఠీ సంప్రదాయం. ఈ ముద్ర తెలుగుదేశంలో అక్కడక్కడ కనిపిస్తుంది. ఉదాహరణకి ఇందాకా చెప్పిన డాక్టర్‌ పి. యల్‌. సంజీవరెడ్డి పూర్తిపేరు పైడి లక్ష్మయ్య సంజీవరెడ్డి. ఇక్కడ పైడి ఇంటిపేరు, లక్ష్మయ్య తండ్రి పేరు.


ఇక తమిళ సోదరీమణుల పేర్లు పరికిద్దాం. మాలతీ రామచంద్రన్‌ అంటే రామచంద్రన్‌ కుమార్తె మాలతి అనేనా అనుకోవాలి, భార్య మాలతి అనేనా అనుకోవాలి. ఈవిడ డాక్టర్‌ అనుకోండి. అప్పుడు డాక్టర్‌ రామచంద్రన్‌ అంటే డాక్టరో, డాక్టరమ్మో గభీమని అర్థం కాదు. రామచంద్రన్‌ అన్న పేరు మగ పేరు కనుక డాక్టర్‌ రామచంద్రన్‌ అనగానే మగ వైద్యుడనే మనస్సుకి స్ఫురిస్తుంది.


ఇంటిపేరు, పెట్టినపేరు ఏ వరుసలో రాస్తే వచ్చే నష్టం ఏమిటోనని విచారిస్తూ కొంచెం దారి తప్పేం. నష్టమో, కష్టమో సోదాహరణంగా విచారిద్దాం. పొరుగూరు లో పిల్లలమర్రి శివరామకృష్ణ ఉన్నాడు. అతని టెలిఫోను నంబరు కావాలి. డైరక్టరీలో ఎక్కడని వెతకటం? పిల్లలమర్రి లో లేదు. శివరామకృష్ణ లో లేదు. రామకృష్ణ లో లేదు. మహానుభావుడు పేరుని కత్తిరించేడుట. శివ ఆర్‌. పీ. కృష్ణ అని వేయించేట్ట పుస్తకంలో. తర్వాత తెలిసింది. మొదటి నామధేయం శివ ట, కడపటి పేరు కృష్ణ ట. కూతురు పేరు రేఖ కృష్ణ ట. కొడుకు పేరు ప్రవీణ్‌ కృష్ణ ట. ఈ కత్తిరింపులు, సవరింపులలో పిల్లలమర్రి అన్న ఇంటిపేరు, పంచాంగంలో తిథిలా, ఏష్యం అయి పోయింది.

పాశ్చాత్య సంప్రదాయంలో మిస్టర్‌, డాక్టర్‌, ప్రొఫెసర్‌ మొదలయిన బిరుదులు ఇంటిపేరుకి తగిలించి వాడతారు. వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు ఉన్నాడు. పాశ్చాత్య సంప్రదాయం ప్రకారం అతనిని మిస్టర్‌ వేమూరి, డాక్టర్‌ వేమూరి, లేదా ప్రొఫెసర్‌ వేమూరి అనాలి కాని మిస్టర్‌ రావ్‌, లేదా ప్రొఫెసర్‌ రావ్‌ అని అనకూడదు. చనువుగా ఉన్న వాళ్ళయితే రావ్‌ అని కానీ, వేంకటేశ్వరరావు అని కానీ పిలుస్తారు. నీలం సంజీవరెడ్డి రాష్ట్రపతి అయినప్పుడు ఆయనని న్యాయంగా ప్రెసిడెంట్‌ నీలం అనాలి. కాని ఎవ్వరూ అలా అనలేదు. అందరూ ప్రెసిడెంట్‌ సంజీవరెడ్డి అనో, క్లుప్తంగా ప్రెసిడెంట్‌ రెడ్డి అనో అనేసి ఊరుకున్నారు.


తెలుగు సంప్రదాయం ప్రకారం వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు ఇంగ్లీషులోకి తర్జుమా చేసి, కుదించి, వీ. వీ. రావు అని రాసే సరికి హిందుస్థానీ వాళ్ళు కాని, పాశ్చాత్యులు కాని చూసి, రావు ఇంటిపేరని అనుకోవడం సహజం. అప్పుడు ఈ రావు భార్య ఉమా రావు, కొడుకు సునీల్‌ రావు అవుతారు. ఇలా తిరకాసు పడ్డ పేర్లే రాధా శర్మ, రేఖా రావు, మొదలైనవి. రాధా శర్మ అంటే రాధాకృష్ణ శర్మ పేరుని కత్తిరించేడని అనుకోవాలా? శర్మ గారి భార్య రాధ అనుకోవాలా?


తమాషా ఏమిటంటే ఇంగ్లండులో ప్రభుత్వం “సర్‌” (Sir) అన్న బిరుదు ఇచ్చినప్పుడు ఆ “సర్‌” ని పెట్టిన పేరుకి తగిలిస్తారు కానీ ఇంటి పేరుకి తగిలించరు. ఉదాహరణకి “సర్‌ సీ. వీ.” అనాలి కాని, “సర్‌ రామన్‌” అనరు. “సర్‌ విన్‌స్టన్‌” అంటారు కానీ, “సర్‌ చర్చిల్‌” అనరు. ఇక్కడ రాసిన “సర్‌” కీ, “సర్‌ నేమ్‌”లో “సర్‌” కీ మధ్య బాదరాయణ సంబంధం మాత్రమే ఉంది; ఉచ్ఛారణలో పోలిక ఉన్నా, వర్ణక్రమంలో తేడా ఉంది.


పోకడ సంప్రదాయ విరుద్ధం అయేసరికి భాషాంతరీకరణ చేసేటప్పుడు చిక్కులు తెచ్చిపెడుతుంది. ఉదాహరణకి, ఊరి పేరు ఇంటి పేరుగా మారడం బహుళ ప్రచారంలో ఉన్న ఆనవాయితీ అని ఆందరికీ తెలుసు. మహమ్మద్‌ ఘజనీ, మహమ్మద్‌ ఘోరీ, జార్జి వాషింగ్‌టన్‌ మొదలయిన పేర్లలో మహమ్మద్‌, జార్జి మొదలైనవన్నీ పెట్టిన పేర్లు. ఘజనీ, ఘోరి, మొదలయినవి ఇంటిపేర్లుగా మారిన ఊళ్ళ పేర్లు. కాని తెలుగు వాళ్ళు ఈ పేర్లని తెలుగులో రాయవలసి వచ్చినప్పుడు ఘజనీ మహమ్మద్‌, ఘోరీ మహమ్మద్‌ అని తెలుగు సంప్రదాయంలో రాస్తారు. కాని అదే తెలుగు వాళ్ళు ఇంగ్లీషు పేర్ల దగ్గరికి వచ్చేసరికల్లా ప్లేటు ఫిరాయించి జార్జి వాషింగ్టన్‌, జాన్‌ కెన్నెడీ అన్ని అస్తవ్యస్తంగా రాస్తారు. వాషింగ్టన్‌ జార్జి అని రాయడం కనీ వినీ ఎరుగుదుమా?

పాశ్చాత్య సంప్రదాయం

పేరులో ఏముంది అని కొట్టిపారేయటానికి వీలు లేదు. ఈ మధ్య శాస్త్రీయమైన పరిశోధనలు చేసి కనుక్కున్నది ఏమంటే మగరాయుళ్ళ పేర్ల వంటి పేర్లు పెట్టుకున్న ఆడవాళ్ళు సైన్సు లోనూ లెక్కల్లోనూ మగవాళ్ళతో సమానంగా ప్రతిభ చూపించేరుట. అంతే కాదు. ఆడ పేరులో 'మగతనం'(మస్చులినిత్య్) లేదా 'ఆడతనం' (ఫెమినినిత్య్) ఎంతుందో లెక్క కట్టి కూడా చూపించేరు. ఉదాహరణకి ఏనా (ఆన్న) లో ఆడతనం 1.04, ఎలిజబెత్ (ఏలిజబెథ్) లో ఆడతనం 1.02, ఎమిలీ (ఏమిల్య్) లో 0.68, ఏబిగెయిల్ (ఆబిగైల్)లో 0.48, ఏలెక్స్ (ఆలెక్ష్) లో 0.28 ఉందిట. కనుక ఏనా కంటె ఏలెక్స్ కి లెక్కలు బాగా వస్తాయిట. ఈ రకం 'పరిశోధన' తెలుగు పేర్ల మీద ఎవ్వరూ చేసినట్లు కనిపించదు.

కొత్త పోకడలు

తండ్రి ఇంటి పేరే పిల్లలకు రావడం సర్వ సాధారణం. ఈ విషయంలో కొందరు కొత్త సాంప్రదాయాలకు తెర తీస్తున్నారు. ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వ రవాణా శాఖ సంయుక్త కమిషనరుగా ఉన్న సి.ఎల్.ఎన్.గాంధీ, ఆయన భార్య, పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటరు అయిన రాధారాణి లు తమ పిల్లలకు తమ ఇద్దరి ఇంటిపేర్లు కాకుండా కొత్త ఇంటిపేరు పెట్టారు. తమ ఇద్దరి పేర్లలోని కొంత భాగాన్ని తీసుకుని దాన్నే ఇంటి పేరుగా పిల్లలకు పెట్టారు. ఆ విధంగా వారి పిల్లల ఇంటిపేరు రాధాగాంధి అయింది.[2] ఇదే సాంప్రదాయాన్ని పాటిస్తూ రాధారాణి గారి తమ్ముడు కూడా తమ పిల్లల ఇంటిపేర్లు పెట్టారు.ఈ మధ్య స్త్రీ వాదులు, బాగా చదువుకుంటున్న చాలా మంది అమ్మాయిలు, పెరిగిన వారి ఆర్ధిక స్వేచ్చ, ఉద్యోగ భధ్రత, మితిమీరిన వ్యక్తిగత స్వేచ్చ, విషమించిన స్పాశ్చాత్య నాగరికత ల అవలన 'వివహమైన తర్వాత స్త్రీలు ఎందుకు ఇంటిపేరు మార్చు కోవాలి?' అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఇది పురుషాధిక్యత అని అంటున్నారు.

వివాహమైన స్త్రీలు తమ ఇంటి పేరు ఎందుకు మార్చుకుంటారు?

ఒక కుటుంబములో సాధారణంగా భర్త వయస్సులో పెద్దవాడు కనుక వాడు ఇంటి యజమాని అవుతాడు. వివాహమైన తర్వాత స్త్రీ తన ఇంటీ పేరు మార్చుకొనుట వలన, కుటుంబ సభ్యులమధ్య గట్టి ఐక్యతా భావము ఏర్పడుతుంది. భర్తమీద ప్రేమ, నిరాడంబరత, పవిత్రత, త్యాగము, అణకువత, కుంటుంబ భాధ్యత తెలియడమే కాకుండా, స్త్రీ తన అత్తవారింటిలో ఇడమగలిగిందా లేదా అని తెలుస్తుంది. ముఖ్యముగా ఈ సంప్రదాయము 'సమాజంలో స్త్రీ తన కుటుంబ పరువు, గౌరవ మర్యాదలు భుజాన్న మోస్తానని, వాటిని పెంచుతానని' భాధ్యత స్వీకరించుట్లుగా చెబుతుంది. ఈ సంప్రదాయము స్తీ యొక్క వైవాహిక స్థితిని చెప్పడమే కాక, సమాజంలో ఆ స్త్రీ ఏ కుటుంబానికి చెందినది?, ఎవరి భార్య? అని చెబుతుంది. భారతీయ కుటుంబ వ్యవస్థ పటిష్టంగా ఉండటానికి ఈ సంప్రదాయము ఒక కారణము.

తెలుగు వారి ఇంటి పేర్లను ఈ క్రింది విధంగా విభజించ వచ్ఛును.

  • రాజుల వంశనామాలు :(వీరివి 32 వంశనామాలు వున్నాయని చెబుతారు. వీరి ఇంటి పేర్లను బట్టి వీరు క్షత్రియులా కాదా అని గుర్తుపట్టగలరు.కానీ భట్రాజులు కూడా వీరిలో కలిసిపోతారు. పెళ్ళిళ్ళు సమయాలలో, ఈ ఇంటిపేర్లు ప్రముఖంగా చర్ఛకు వస్తాయి.
  • కమ్మవారి ఇంటి పేర్లలో చివర 'నేని' 'పాటి' వంటి పదాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి(అక్కినేని, దేవినేని,సబ్బినేని, వీరపనేని, తమ్మినేని, మిక్కిలినేని, ఘట్టమనేని, రామినేని, మాలెంపాటి, కొర్రపాటి,గొట్టిపాటి...)
  • రెడ్లు ఇంటిపేర్లలో, కొందరి వంశనామాలలొ 'రెడ్డి' అనే పదం ఇంటిపేరుతో కలిపి కనిపిస్తుంది.

ఆంధ్రజ్యోతి వారపత్రిక కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం, ఈ 'ఇంటిపేర్లు' పై ఒక శీర్షిక నిర్వహించి, ఆంధ్ర దేశంలోని ప్రజల నుంచి, చాలా వివరాలు ప్రకటించింది. అందులో, పాఠకులు పాల్గొని, తమ తమ ఇంటిపేర్ల వివరాలు, ఆ ఇంటిపేర్లు రావటానికి గల కారణాలు, చరిత్ర వివరించారు.

తెలుగు వారి కొన్ని ఇంటి పేర్లు పట్టిక

తెలుగునాట ఇంటిపేర్ల జాబితా చూడండి.

మూలాలు

  1. డాల్ఫినులు తమని తాము ఈలలతో పిలుచుకుంటాయి ప్రచురించిన వారు: నేషనల్ జియోగ్రాఫిక్ న్యూస్. ప్రచురణ తేదీ: మే 8, 2006. లింకును సందర్శించిన తేదీ: మే 7, 2007
  2. 2007 ఏప్రిల్ 24 రాత్రి జెమినీ టీవీ లో వచ్చిన పెళ్ళి పుస్తకం కార్యక్రమంలో ఆ దంపతులు స్వయంగా ఈ విషయాన్ని వెల్లడించారు.

వనరులు

  • వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు, "మన పేర్లు, ఇంటిపేర్లు" ఈమాట అంతర్జాల పత్రిక, నవంబరు 2000, http://eemaata.com/em/issues/200011/817.html
  • తూమాటి దోణప్ప, "ఆకాశ భారతి: వ్యాస సంపుటి," సుధారా పబ్లికేషన్స్,1988
  • Anushka Asthana, "Names Really do make a Difference," The Observer, Sunday April 29, 2007.
  • విప్రుల ఇండ్లపేర్లు-శాఖలు-గోత్రాలు, ముసునూరి వేంకటశాస్త్రి, పంచమ ముద్రణము, లావణ్యా పబ్లికేషన్స్, రాజమండ్రి, 1986.

బయటి లింకులు

www.searchforancestors.com/surnames/origin

surnames.behindthename.com

genealogy.about.com/od/surname_meaning

genealogy.about.com/library/surnames/bl_meaning.htm

www.familychronicle.com/surname.htm

www.intl-research.com/surname.htm

మూస:Link FA