కెనడా: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చి r2.7.1) (యంత్రము కలుపుతున్నది: mi:Kānata
చి యంత్రము కలుపుతున్నది: rue:Канада
పంక్తి 966: పంక్తి 966:
[[roa-rup:Canada]]
[[roa-rup:Canada]]
[[ru:Канада]]
[[ru:Канада]]
[[rue:Канада]]
[[rw:Kanada]]
[[rw:Kanada]]
[[sa:केनडा]]
[[sa:केनडा]]

10:18, 1 ఫిబ్రవరి 2011 నాటి కూర్పు

Canada
Flag of Canada Canada యొక్క Arms
నినాదం
[A Mari Usque Ad Mare] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)  (Latin)
"From Sea to Sea"
జాతీయగీతం
"O Canada"
రాజగీతం
"God Save the Queen"
Canada యొక్క స్థానం
Canada యొక్క స్థానం
రాజధానిOttawa
45°24′N 75°40′W / 45.400°N 75.667°W / 45.400; -75.667
అతి పెద్ద నగరం Toronto
అధికార భాషలు English and French
గుర్తింపు పొందిన ప్రాంతీయ భాషలు Inuktitut, Inuinnaqtun, Cree, Dëne Sųłiné, Gwich’in, Inuvialuktun, Slavey and Tłįchǫ Yatiì[1]
జాతులు  32.2% Canadian
21.0% English
15.8% French
15.1% Scottish
13.9% Irish
10.2% German
4.6% Italian
4.0% South Asian
3.9% Chinese
3.9% Ukrainian
3.8% Aboriginal
3.3% Dutch
3.2% Polish[2]
ప్రజానామము Canadian
ప్రభుత్వం Federal parliamentary democracy and constitutional monarchy[3]
 -  Monarch HM Queen Elizabeth II
 -  Governor General Michaëlle Jean
 -  Prime Minister Stephen Harper
Establishment
 -  British North America Acts July 1, 1867 
 -  Statute of Westminster December 11, 1931 
 -  Canada Act April 17, 1982 
 -  జలాలు (%) 8.92 (891,163 km²/344,080 mi²)
జనాభా
 -  2024 అంచనా మూస:CanPopCommas [4] (36th)
 -  2006 జన గణన 31,241,030[5] 
జీడీపీ (PPP) 2008 అంచనా
 -  మొత్తం $1.300 trillion[6] (14th)
 -  తలసరి $39,098[6] (13th)
జీడీపీ (nominal) 2008 అంచనా
 -  మొత్తం $1.499 trillion[6] (9th)
 -  తలసరి $45,085[6] (18th)
జినీ?  32.1 (2005)[7] 
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2007) Increase 0.966[8] (very high) (4th)
కరెన్సీ Dollar ($) (CAD)
కాలాంశం (UTC−3.5 to −8)
 -  వేసవి (DST)  (UTC−2.5 to −7)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .ca
కాలింగ్ కోడ్ ++1
Canada portal

కెనడా pronounced /ˈkænədə/ ఉత్తర అమెరికా లోని ఉత్తర ప్రాంతంలో పెద్ద భాగమును ఆక్రమించి ఉన్న ఒక దేశం. ఈ దేశం పశ్చిమములోని అట్లాంటిక్ మహాసముద్రము నుండి పడమరలోని పసిఫిక్ మహాసముద్రము వరకి వ్యాపించి ఉత్తరములోని ఆర్కిటెక్ మహాసముద్రము లోపలకు కూడా వ్యాపించి ఉంది. ఇది విస్తీరణంలో ప్రపంచములోనే రెండవ అతి పెద్ద దేశం[7]. దక్షిణములో మరియు వాయుమ్వంలో యునైటడ్ స్టేట్స్తో ఉన్న ఉమ్మడి సరిహద్దు, ప్రపంచములోనే అతి పెద్దది.

కెనడా భూభాగములో అనేక రకాల ఆదిమవాసి ప్రజలు వేలాది సంవత్సరాలుగా నివసించేవారు. 15వ శతాబ్దము చివరి భాగము మొదలుకుని, బ్రిటిష్ మరియు ఫ్రెంచ్ వారు సాహస యాత్రలు నిర్వహించి, తరువాత అట్లాంటిక్ తీరములో స్థిరపడ్డారు. ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధం అనంతరం 1763లో ఫ్రాన్స్, ఉత్తర అమెరికా లోని వారు ఆక్రమించిన ప్రదేశాలలో దాదాపు అన్నిటినీ వదులుకుంది. 1867లో మూడు బ్రిటిష్ ఉత్తర అమెరికాల కాలనీలని కలిపి ఒక కాన్ఫేడేరేషన్గా ఏర్పడి, నాలుగు సంస్థానాలను కలిగి ఉన్న ఫెడరల్ డోమినియన్గా కెనడా ఏర్పాటయింది.[9][10][11] ఈ ప్రక్రియ వలన సంస్థానాలు మరియు భూభాగాలకు క్రమేపీ విస్తరిస్తూ, యునైటెడ్ కింగ్డం నుండి స్వయంప్రతిపత్తిని పెంచుకోవటం జరిగింది. విస్తరిస్తున్న స్వయంప్రతిపత్తికి 1931 నాటి స్టాచ్యూ ఆఫ్ వెస్ట్ మినిస్టర్ నిదర్శనముగా నిలిచి 1982లో కెనడా యాక్ట్తో ఒక కొలిక్కి వచ్చింది. దీని ద్వారా బ్రిటిష్ శాసన సభ పై చట్టపరంగా ఆధార పడవలసిన అవసరాల యొక్క అవశేషాలు కూడా తెంపివేయబడ్డాయి.

పది సంస్థానాలు మూడు భూభాగాలు కలిగిన ఒక సమాఖ్యమయిన కెనడా, శాసన సభతో కలిగిన ఒక ప్రజాస్వామ్యం మరియు రాజ్యాంగ ప్రకారం ఎలిజాబెత్ రాణి II దేశ అధిపతిగా ఉన్న ఒక రాజ్యాంగ రాజ్యరికం. ఇది ఒక ద్విభాషా మరియు బహుసంస్కృతులు కలిగిన దేశం. ఆంగ్లం మరియు ఫ్రెంచ్ సమాఖ్య స్థాయిలోనూ మరియు న్యూ బృన్స్ విక్ ప్రావిన్స్ లోనూ అధికార భాషలుగా ఉన్నాయి. కెనడా ప్రపంచంలోనే బాగా అభివృద్ది చెందిన దేశాల్లో ఒకటి. కెనడా యొక్క బహుముఖ ఆర్ధిక విధానము దాని యొక్క అపారమైన సహజ వనరులు మీదనూ, వర్తకము పైననూ, ముఖ్యంగా యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో వాణిజ్యము మీద ఆధారపడివున్నది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో కెనడాకు దీర్ఘకాల సంకీర్ణ సంబంధం ఉంది. కెనడా G8, G20, NATO, ఆర్గనైసేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్మెంట్, WTO, కామన్వెల్త్ అఫ్ నేషన్స్, ఆర్గనైసేషన్ ఇంటర్నేషనల్ డి లా ఫ్రాంకో ఫోనీ, OAS, APEC, మరియు యునైటెడ్ నేషన్స్ సంస్థలలో సభ్యత్వం కలిగి ఉంది.

శభ్ధ వ్యూత్పత్తి

ప్రధాన వ్యాసం: Name of Canada
A bearded explorer dressed in dark velvet with a sheathed sword and a hat. He is on a ship and looks out towards the sea
జకెస్ కార్టియర్

కెనడా అనే పేరు కెనటా అనే St.లారెన్స్ ఐరోక్వోయియన్ పదం నుండి ఆవిర్బవించింది. కెనటా అనగా "గ్రామం" లేదా "స్థావరం" అని అర్ధం. 1535లో నేటి క్యుబెక్ నగర స్థానిక ప్రజల యొక్క పూర్వికులు, జాక్వెస్ కార్టియర్ అనే ఫ్రెంచ్ అన్వేషకుడికి, స్టేడకోనా అనే గ్రామం యొక్క దారి చూపటానికి ఈ పదం వాడారు.[12][13] తరవాత, కార్టియర్ కెనడా అనే పదాన్ని ఆ ఒక్క గ్రామానికే కాకుండా, డొన్నకొన(స్టేడకోనా యొక్క అధిపతి) పాలిస్తున్న ప్రదేశమంతటికి అదే పేరు వాడారు; 1545 సమయానికి యూరోప్ లోని పుస్తకాలు మరియు దేశ పటాలు అన్నిటిలోనూ కెనడా అనే పేరునే వాడడం మొదలుపెట్టారు.[12][14]

పదిహేడవ శతాబ్ద ప్రారంభం నుండి న్యూ ఫ్రాన్సు లోని సైంట్ లారెన్స్ నది ఒడ్డున ఉన్న ప్రదేశాలను మరియు గ్రేట్ లేక్స్ నది ఉత్తర ఒడ్డున ఉన్న ప్రదేశాలను కెనడా అని పిలిచేవారు. తరవాత, ఈ ప్రదేశాన్ని బ్రిటిష్ వారు రెండు సహనివేశాలుగా విభజించారు. వాటిని అప్పర్ కెనడా మరియు లోయర్ కెనడా గా పేర్కొన్నారు. 1841లో మళ్ళీ ఈ భాగాలు కలిసిపోవటంతో ప్రోవిన్చి ఆఫ్ కెనడా గా పిలవబడటం మొదలయ్యింది.[15] 1867లో సమాఖ్య ఏర్పడిన తరవాత, కెనడా అనే పేరు చట్టబద్దంగా కొత్త దేశానికి[16] ఈయబడింది.డొమీనియన్ (సాల్మ్ 72:8 లోని ఒక పదం)[17], ఆ దేశ బిరుదుగా[18] తీర్మానించబడింది; ఈ రెండు పదాలను కలిపి డొమీనియన్ ఆఫ్ కెనడా అని 1950 సంవత్సరాల దాకా వాడేవారు. కెనడా తన రాజకీయ స్వయంప్రతిపత్తిని యునైటెడ్ కింగ్డం నుండి ధృవపరచుకున్నాక, ఆ ఫెడెరల్ ప్రభుత్వము కెనడా అనే పేరును దేశ పత్రాలలో మరియు ఒప్పందాలలో వాడడం ఎక్కువ చేశారు. 1982లో జాతీయ సెలవుదినము యొక్క పేరును డొమీనియన్ డే నుండి కెనడా డే గా మార్చటంలో ఆ ఉద్దేశము స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది.[19]

చరిత్ర

ప్రధాన వ్యాసం: History of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Aboriginal peoples in Canada and Timeline of Canadian history

ఆదిమ కెనడా వాసుల ఆచారాల వలన స్థానికంగా ప్రజలు ఆ ప్రదేశంలో మొట్టమొదటి నుండి నివసిస్తున్నారని అనిపిస్తున్నా కూడా, పురావస్తు శాస్త్ర పరిశోధనల వలన మనుషులు ఉత్తర యుకొన్ లో 26,500 సంవత్సరాల నుండి మరియు దక్షిణఒంటారియో లో 9,500 సంవత్సరాల క్రితం నుండి మాత్రమే నివసిస్తున్నారని తేలింది.[20][21] యూరోప్ వాసులు ఇప్పటి కెనడాలో స్థిరపడే సమయానికి అక్కడ సుమారు 200,000 స్వదేశీ ప్రజలు ఉండేవారని అంచనా.[22] మొదటి 100 సంవత్సరాలలో యూరోప్ వాసుల ద్వారా, ఇన్ఫ్లూయంజా, మీసిల్స్ మరియు స్మాల్ పాక్స్ వంటి వ్యాధులు పలుమార్లు వ్యాపించటంతో ఉత్తర అమెరికా లోని తూర్పు ప్రాంతంలో ఆదిమవాసి జనాభా సగం నుండి మూడుకి రెండు వంతుల దాకా మరణించటం జరిగింది.[23]

యూరోప్ వారి ఆక్రమణ

ఇవి కూడా చూడండి: Territorial evolution of Canada
A group of ten plainly-dressed men rowing a canoe beside a large rock face. A furled red flag is in the back of the canoe, and there are blankets beside the men.
19వ శతాబ్దం వరకు ఉన్ని వ్యాపారం కెనడా యొక్క ప్రధాన పరిశ్రమగా నిలిచింది.

సుమారు 1000 AD ప్రాంతంలో వైకింగ్ లు ఎల్'అన్సే అక్స్ మెడోస్ లో స్థిరపడటంతో యూరోపియన్లు కెనడాకు మొదటి సారిగా రావటం జరిగింది; కానీ వారు తాత్కాలిక నివాసం ఏర్పరచుకున్నారేగాని స్థిరపడ లేకపోయారు. దాని తరవాత, 1497లో జాన్ కాబట్ ఇంగ్లాండ్[24] కోసం కెనడా యొక్క అట్లాంటిక్ తీరాన్ని అన్వేషించేవరకు ఎవరు కూడా ఉత్తర అమెరికాను మరల అన్వేషించలేదు. ఆ తరవాత 1534లో ఫ్రాన్స్[25] కొరకు జాక్వెస్ కార్టియర్ ఆ ప్రదేశాన్ని అన్వేషించారు.

ఫ్రెంచ్ అన్వేషికుడు సామ్యుల్ డి చంప్లయ్న్ 1603లో ఈ ప్రదేశాన్ని చేరుకొన్నారు. యూరోప్ లో మొదటి శాశ్వత స్థావరాలను వారు పోర్ట్ రాయల్ వద్ద 1605 లోను, క్యుబెక్ నగరం వద్ద 1608 లోను నెలకొల్పారు.[26][27][28] న్యు ఫ్రెంచ్ కు చెందిన [[ఫ్రెంచ్ ఆక్రమణదారులలో{/౦ {0}కేనేడీయన్లు]] సెయింట్ లారన్సు నది లోయ లోనూ అకాడియన్లు ఈనాటి మారిటైమ్స్ లోనూ ఫ్రాన్సు దేశానికి చెందిన రోమ వ్యాపారులు మరియు కాధలిక్కు మత ప్రచారకులు గ్రేట్ లేక్స్, హడ్సన్ బే మరియు [[మిసిసిపి నదుల మధ్య లూసియానా లోని భూభాగము|మిసిసిపి నదుల మధ్య లూసియానా లోని భూభాగము]] లోనూ స్థిరపడ్డారు. రోమ వ్యాపారములో ఆధిక్యత కొరకు ఫ్రాన్స్ మరియు ఇరోక్వోయిస్ యుద్ధాలు జరిగాయి.[29]

ఆంగ్లేయులు చేపల పట్టడానికోసం స్థానాలని న్యు ఫౌండ్ లాండ్ లో దాదాపు 1610 [30] సంవత్సర కాలములో ఏర్పరిచి, దక్షిణములోని పదమూడు స్థావరాలను ఆక్రమించారు. 1689 మరియు 1783 సంవత్సరాల మధ్యకాలములో వరుసగా నాలుగు స్థావరాల మధ్య యుద్ధాలు జరిగేవి.[31] ట్రీటీ ఆఫ్ యుట్రేక్ట్(1713)[32] ద్వారా ప్రధాన భూభాగము నోవా స్కోటియా బ్రిటిష్ వారి పాలన క్రిందకు వచ్చింది. ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధం తరువాత ట్రీటీ ఆఫ్ పారిస్ (1763) ద్వారా కెనడా మరియు న్యు ఫ్రాన్స్ లోని అనేక ప్రాంతాలు బ్రిటన్ వశం అయ్యాయి.[33]

A group of men in military uniforms crowded around a dying red-coated man. Three men crouch beside him, and a native man looks on. The background is large groups of men with guns
బెంజమిన్ వెస్ట్ యొక్క ద డెత్ ఆఫ్ జనరల్ వోల్ఫ్(1771)లో, 1759 సంవత్సరంలో క్యుబెక్ లో ప్లైన్స్ ఆఫ్ అబ్రహాం లోని యుద్ధంలో, సంభవించిన వోల్ఫ్ మరణాన్ని అభివర్ణించటం జరిగింది. ఆ పోరాటము ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధములో ఒక భాగము.

రాజ్యాంగ ప్రకటన (1763), క్యుబెక్ సంస్థానాన్ని న్యు ఫ్రాన్స్ ఆధీనము నుండి తొలగించి, కేప్ బ్రెటన్ ద్వీపం ను నోవా స్కోటియ ఆధీనము లోకి తీసుకు వచ్చింది.[34] 1769 లో St.జాన్స్ ద్వీపం (ఇప్పుడు ప్రిన్స్ ఎడ్వర్డ్ ద్వీపం) విడిపోయి ఒక ప్రత్యేక స్థావరంగా ఏర్పడింది.[35] క్యుబెక్ లో ఘర్షణని తప్పించడానికి, 1774 సంవత్సరపు క్యుబెక్ యాక్ట్ క్యుబెక్ భూబాగాన్ని గ్రేట్ లేక్స్ మరియు ఒహియో లోయ వరకి విస్తరింపచేసి, ఫ్రెంచ్ భాష, కథలిక్కు మతం మరియు ఫ్రెంచ్ పౌర చట్టాన్ని పునరుద్ధరించారు; ఇది పదమూడు కాలనీలలోని పలువురు ప్రజలకు ఆగ్రహం కలిగించి, అమెరికా విప్లవానికి దోహదం చేసింది.[36]

ద ట్రీటీ ఆఫ్ పారిస్ (1783) అమెరికా యొక్క స్వాతంత్ర్యాన్ని గుర్తించి, గ్రేట్ లేక్స్ కి దక్షిణాన ఉన్న ప్రాంతాలని యునైటెడ్ స్టేట్స్ కు సమర్పించింది. సుమారుగా 50,000 యునైటెడ్ సామ్రాజ్యపు విధేయులు యునైటెడ్ స్టేట్స్ నుండి కెనడాకు పారిపోయారు.[37] మారిటైమ్స్ లో విధేయుల స్థావరాలను పునర్వ్యవస్తీకరించటంలో భాగముగా న్యూ స్కాటియా నుండి న్యు బ్రన్స్విక్ వేరు చేయబడింది.[38] క్యుబెక్ లోని ఆంగ్లం మాట్లాడే విధేయులను సర్థుబాటు చేయడానికి 1791 సంవత్సరపు కాన్స్టిట్యుషనల్ యాక్ట్, ప్రావిన్స్ ని ఫ్రెంచ్ మాట్లాడే లోయర్ కెనడా, మరియు ఆంగ్లం మాట్లాడే అప్పర్ కెనడా గా విభజించి వారికి వేరు వేరుగా ఎన్నికైన శాసన సభలను అనుగ్రహించింది.[39]

యునైటెడ్ స్టేట్స్ కు బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యానికి మధ్య జరిగిన 1812 నాటి యుద్ధంలో కెనడాయే (అప్పర్ మరియు లోయర్) ప్రధాన ప్రాంతము. కెనడా ని రక్షించడం కొరకు ఉత్తర అమెరికా లోని బ్రిటీషు వారి మధ్య ఒక ఐక్యత ఏర్పడింది.[40] బ్రిటన్ మరియు ఐర్లాండ్ నుండి పెద్ద సంఖ్యలో కెనడాకు వలస రావడం 1815 లో మొదలయింది.[41] పందొమ్మిదో శతాబ్ద ప్రారంభములో కలప పరిశ్రమ యొక్క ప్రాముఖ్యత ఉన్ని వ్యాపారాన్ని మించి పోయింది.

[[దస్త్రం:Fathers of Confederation LAC c001855.jpg|ఎడమ|thumbnail|alt=A group of stern-looking older men in suits sit around a table, upon which there are several pieces of paper|రాబర్ట్ హారీస్ యొక్క ఫాదర్స్ ఆఫ్ కాన్ఫెడరేషన్ ఉల్లేఖన లోపం: <ref> ట్యాగుకు, మూసే </ref> లేదు. యాక్ట్ ఆఫ్ యూనియన్ 1840 కెనడాలని కలిపి ఒక ఐక్య కెనడా ప్రావిన్స్ గా ఏర్పరిచింది. ఫ్రెంచ్ వారి హక్కులని పునర్వ్యవస్తీకరించేందుకు శాసన సభలో ఫ్రెంచ్ మరియు ఆంగ్ల కెనడా వాసులు కలిసి పని చేశారు. అన్ని బ్రిటిష్ ఉత్తర అమెరికా సంస్థానాలలో 1849 నాటికి బాధ్యతగల ప్రభుత్వం ఏర్పడింది.[42]

బ్రిటన్ మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ 1846 లో ఒరెగాన్ ట్రీటీ మీద సంతకం చేయడంతో ఒరెగాన్ సరిహద్దు వివాదం ముగిసింది. దీని ప్రకారం 49వ సమాంతర రేఖ ని అనుకుని ఉన్న పడమట వైపు సరిహద్దు విస్తరింపబడి, వాంకోవర్ ద్వీపం (1849) మరియు బ్రిటిష్ కొలంబియా(1858) లో బ్రిటిష్ కాలనీలు ఏర్పడటానికి దారి తీసింది.[43] రూపర్ట్స్ ల్యాండ్ మరియు ఆర్కిటిక్ ప్రాంతాలను స్వాధీనం చేసుకోవడానికి కెనడా పడమర దిక్కున వరుస అన్వేషణ సాహసయాత్రలని ప్రారంభించింది. జననాలు ఎక్కువ ఉండటంతో కెనడా జనాభా వేగంగా పెరిగింది. బ్రిటన్ నుండి కెనడాకు వలస వచ్చే వారి సంఖ్య పెరుగుతున్నా కెనడా నుండి యునైటెడ్ స్టేట్స్ కు వలస వెళ్ళే వారి సంఖ్య, ముఖ్యంగా కెనడాలోని ఫ్రెంచివారు న్యు ఇంగ్లాండ్ కు వెళ్ళటం వలన, అంతిమ సంఖ్య సరి పోయింది.

కెనడా సమాఖ్య

ప్రధాన వ్యాసం: Canadian Confederation
When Canada was formed in 1867 its provinces were a relatively narrow strip in the southeast, with vast territories in the interior. It grew by adding British Columbia in 1871, P.E.I. in 1873, the British Arctic Islands in 1880, and Newfoundland in 1949; meanwhile, its provinces grew both in size and number at the expense of its territories.
కాన్ఫెడరేషన్ ఏర్పడినప్పుటి నుండి కెనడా యొక్క సంస్థానాలు, భూభాగాల్లో పెరుగుదలను, మార్పును ప్రదర్శించే ఒక సజీవ పటము.

అనేక రాజ్యాంగ సదస్సుల అనంతరం, కాన్స్టిట్యూషన్ యాక్ట్, 1867 ద్వారా ఒక సమాఖ్య ఏర్పడి, కెనడా అనే పేరుతో, ఒంటారియో, క్యుబెక్, నోవా స్కోటియా మరియు న్యు బృన్స్విక్ అనే నాలుగు ప్రావిన్సులు కలిగిన ఒక డొమినియన్ లాగ జూలై 1వ తారీఖున, 1867 సంవత్సరములో ఏర్పాటయింది.[44][45][9] రూపర్ట్స్ లాండ్ మరియు వాయువ్య ప్రాంతాన్ని కెనడా తన ఆధీనములోకి తీసుకొని వాయువ్య భూభాగాలుగా ఏర్పాటు చేసింది. అక్కడ మేటిస్ వారిలో నిస్పృహ కారణాన రెడ్ రివర్ తిరుగుబాటు మొదలయి, జూలై 1870న మానిటోబా ప్రావిన్స్ సృష్టించబడింది.[46] బ్రిటిష్ కొలంబియా మరియు వాంకోవర్ ద్వీపం (1866లో కలిసి పోయాయి) మరియు ప్రిన్స్ ఎడ్వర్డ్ ద్వీపం సమాఖ్యలో వరుసగా 1871 మరియు 1873 సంవత్సరాలలో కలిశాయి.[47]

అప్పుడప్పుడే అభివృద్ది చెందుతున్న ఉత్పత్తి పరిశ్రమలని సంరక్షించటానికి ప్రధాన మంత్రి జాన్ ఏ. మాక్ డోనాల్డ్ యొక్క కన్సర్వేటివ్ ప్రభుత్వం ఒక [[దేశీయ సుంకం విధానంలో పద్ధతిని రూపొందించింది.|దేశీయ సుంకం విధానంలో [[పద్ధతిని రూపొందించింది.[48][49]]]]] పడమర ప్రాంతమును కలుపుకోవటానికి ప్రభుత్వం ఖండాల మధ్య నడిచే మూడు రైలు మార్గాలని నిర్మించింది (ముఖ్యముగా కెనడియన్ పసిఫిక్ రైల్వే). ప్రియరీలకు మార్గాన్ని సుగమం చేసి డొమినియన్ లాండ్స్ యాక్ట్కు పరిష్కారం చూపబడి నార్త్-వెస్ట్ మౌన్టేడ్ పోలీస్ వారి ఉనికిని, ఆ ప్రాంతంపై తమ ఆధిక్యాన్ని చాటుకోవటానికి ఆస్కారం ఇచ్చింది.[50][51] వాయువ్య ప్రాంతాలలో ఏర్పడిన క్లోన్దిక్ గోల్డ్ రష్ అనంతరం 1898లో కెనడా ప్రభుత్వం యుకోన్ ప్రాంతాన్ని సృష్టించింది. లిబరల్ ప్రధాన మంత్రి విల్ఫ్రెడ్ లారియర్ ఆధ్వర్యంలో ఐరోపా ఖండం నుండి వలస వచ్చిన వారు ప్రియరీస్ లో స్థిరపడిన అనంతరం, అల్బెర్టా మరియు సాస్కాట్చేవాన్ రెండూ 1905లో సంస్థానాలుగా ఏర్పడ్డాయి.[47]

A group of soldiers with guns march on uneven ground past a wrecked tank and the body of another soldier
కెనడా సైనికులు 1917లో విమీ రిడ్జ్ యుద్ధాన్ని గెలిచారు.

బ్రిటన్ యుద్ధానికి సిద్ధమవటంతో కెనడా దానంతట అదే 1914 లో మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో పాల్గొంది. స్వచ్చంద సేవలందించేవారిని పడమటి వైపు సైన్యం[52] వద్దకు పంపించింది. వీరే తరువాత కెనడియన్ కార్ప్స్ లో విలీనమయ్యారు.[53] ఈ కార్ప్స్ విమి రిడ్జ్ పోరాటములో మరియు ఇతర పెద్ద యుద్ధ పోరాటాల్లో ముఖ్య పాత్ర వహించారు.[54] సుమారు 625,000 మంది యుద్ధములో పాల్గొనగా, వారిలో సుమారు 60,000 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు, 173,000 మంది గాయపడ్డారు.[55] ఫ్రెంచ్ మాట్లాడే క్యుబెక్ వాసుల వ్యతిరేకించినప్పటికీ కన్సర్వేటివ్ ప్రధాన మంత్రి రాబర్ట్ బర్డెన్ తప్పనిసరి సైన్య సేవని ప్రవేశ పెట్టడంతో 1917లో కాన్స్క్రిప్షన్ విషమ పరిస్థితి ఏర్పడింది.[53][56] 1919లో బ్రిటన్ ప్రమేయం లేకుండా కెనడా లీగ్ అఫ్ నేషన్స్లో చేరింది;[57] 1931 లో వెస్ట్ మినిస్టర్ చట్టం కెనడా యొక్క స్వాతంత్ర్యాన్ని దృవపరిచింది.[58]

A line of uniformed soldiers march through town. One reaches towards a young boy running beside the column, pursued by a woman
1940 లో థ బక్ రెజిమెంట్, DCO, న్యూ వెస్ట్ మినిస్టర్ వైపు నడిచి వెళ్ళటం.1.1 మిలియన్ల కెనడావాసులు WWII లో సేవలు అందించారు. వారిలో 45,000 మంది తమ జీవితాలను అర్పించారు.

గ్రేట్ డిప్రెషన్ వలన ఏర్పడిన ఆర్ధిక మాంద్యం కెనడా అంతటా ఆర్ధిక సంక్షోబాన్ని తెచ్చింది. దీన్ని ఎదుర్కొనడానికి కో-ఆపేరేటివ్ కామన్వెల్త్ ఫెడెరేషన్ (CCF) అల్బెర్టా మరియు సస్కట్చేవాన్ లో అనేక చర్యలు చేపట్టింది. ఇవి 1940 మరియు 1950 దశకాల్లో టామీ డౌగ్లాస్ ప్రతిపాదించిన ఒక రాష్ట్ర సంక్షేమం ను అనుసరించి ఉన్నాయి.[59] విల్లియం లయాన్ మాక్ కేంజీ కింగ్ లిబెరల్ ప్రధాన మంత్రిగా ఉన్నప్పుడు, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయములో, బ్రిటన్ ప్రకటించిన మూడు రోజుల తరువాత కెనడా స్వతంత్రంగా జర్మనీ మీద యుద్ధం ప్రకటించింది. మొదటి కెనడా సైన్య దళాలు డిసెంబర్ 1939లో బ్రిటన్ కు చేరాయి.[60]

అట్లాంటిక్ యుద్ధం, ఫ్రాన్స్ లో జరిగి, విఫలమైన 1942 డియప్ప్ రైడ్, ఇటలీ మీద అలైడ్ వారి దండయాత్ర, D-డే దిగటాలు, నార్మన్డి పోరాటం మరియు 1944లో జరిగిన షెల్ద్ పోరాటాల్లో కెనడా సైన్య దళాలు ముఖ్య పాత్ర వహించాయి. యుద్ధం సమయములోను, నెదర్లాన్డ్స్ ఆక్రమణకి గురైన తరువాత, వారి రాజవంశీకులకు కెనడా ఆశ్రయం మరియు రక్షణ కల్పించింది. అంతే కాక, నెదర్లాన్డ్స్ ని నాజి జర్మనీ నుండి విముక్తి కల్పించడంలో కెనడా నేతృత్వంతో పాటు ఒక ముఖ్య పాత్ర పోషించింది.[61] పరిశ్రమలు సైన్య సామాగ్రి ని బ్రిటన్, చైనా మరియు సోవియట్ యూనియన్ కోసం తయారు చేయడంతో కెనడా యొక్క ఆర్ధిక పరిస్థితి బాగా మెరుగు బడింది. మరొక కాన్స్క్రిషన్ సంక్షోభం క్యుబెక్లో ఏర్పడినప్పటికి, యుద్ధం ముగిసే సమయానికి ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సైన్య దళాలలో ఒకటిగా కెనడా నిలబడింది.[60] యుద్ధ సమయములో, 1945లో ఐక్యరాజ్య సమితి యొక్క వ్యవస్థాపకులులో కెనడా కూడా ఒకటి.[62]

ఈ అభివృద్ది మరియు లిబెరల్ ప్రభుత్వాల పరంపర, విధానాల వలన కెనడాకి ఒక సరికొత్త గుర్తింపు ఏర్పడింది. ప్రస్తుతం ఉన్న మేపుల్ ఆకు పతాకము 1965లో అవిర్బవించుటకు కూడా దారి తీసింది.[63] 1969లో ఆంగ్లం మరియు ఫ్రెంచ్ భాషలని అధికార భాషలుగా గుర్తించి ద్విభాష విధానము అమలుపరచబడింది. 1971లో అధికారిక బహుళ సంస్కృతల విధానము అమలుచేయబడింది.[64] ఇంకా, సామాజిక ఆరోగ్య సంరక్షణ పథకం, కెనడా పించను పథకం, కెనడా విద్యార్ధి ఋణాలు[65] వంటి సామాజిక ప్రజాస్వామ్య పధకాలని అమలుచేయడం జరిగింది. ఇవి వారి అధికారానికి భంగం కలిగించే విధంగా ఉన్నాయని వీటిలో చాల పథకాలని ప్రావిన్సులు ముఖ్యంగా క్యుబెక్ మరియు అల్బెర్టా వ్యతిరేకించాయి.[66] చివరిగా మరొక వరుస రాజ్యాంగ సదస్సుల అనంతరం, కెనడా రాజ్యాంగం యునైటెడ్ కింగ్డం నుండి పూర్తిగా మార్చబడి, కొత్త హక్కుల మరియు స్వేచ్చల శాసనం ఏర్పడింది.[67]

అదే సమయములో క్యుబెక్లో నిశబ్ద విప్లవము జరుగుతూ, సామాజిక మరియు ఆర్ధిక రంగాల్లో పెద్ద మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి. ప్రావిన్స్ లో ఒక కొత్త జాతీయవాద ఉద్యమం[68] జరిగి ఇంకా విప్లవాత్మకమైన ఫ్రంట్ డి లిబెరేషన్ డ్యు క్యుబెక్(FLQ) అనే సంస్థ పుట్టింది. ఈ సంస్థ యొక్క చర్యలు వల్ల 1970లో అక్టోబర్ సంక్షోభం ఏర్పడింది.[69] ఒక దశకం తరువాత, 1980లో సార్వభౌమిక-సంబంధం గురించి దేశవ్యాప్తంగా ఒక రెఫరెండం జరిగి విఫలమయింది.[70] తరువాత 1989లో రాజ్యాంగ సవరణలకి చేసిన ప్రయత్నాలు కూడా విఫలమయ్యాయి.[71] రెండవ రెఫరెండం 1995లో జరిగి, 50.6% కి 49.4% అనే అతి స్వల్ప ఆధిక్యతతో సార్వభౌమం నిర్వహించబడినది.[72] ఒక ప్రావిన్స్ తన ఏకపక్ష నిర్ణయం ప్రకారం విడి పోవడం చట్ట విరుద్ధమని 1997లో ఉన్నత న్యాయ స్థానం తీర్పు ఇచ్చింది. ఆ తరువాత శాసన సభ క్లారిటీ యాక్ట్ ని ఆమోదించి, సమాఖ్య నుండి వైదొలగడానికి సంప్రదింపులతో కూడిన కొన్ని అంశాలను రూపొందించింది.[72]

ప్రభుత్వం మరియు రాజకీయాలు

ప్రధాన వ్యాసాలు: Government of Canada and Politics of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Monarchy of Canada and List of Canadian political parties
A building in neo-Gothic style, with a central clocktower rising from a block stretching east and west
పార్లమెంట్ హిల్, ఒట్టావా

కెనడా దృడమైన ప్రజాస్వామ్య పద్ధతులు కలిగి ఉన్న ప్రజాప్రతినిధుల ద్వారా పరిపాలించే ప్రభుత్వం కలిగిన దేశం. శాసన సభ, ఒక క్రౌన్, ఒక ఎన్నుకోబడిన హౌస్ అఫ్ కామన్స్ మరియు నియమించబడిన ఒక సేనట్ ని కలిగి ఉంది.[73][74] హౌస్ అఫ్ కామన్స్ లో ప్రతి శాసన సభ్యుడు ఒక్కొక్క ఎలేక్ట్రోరల్ జిల్లా లేదా రైడింగ్ నుండి ప్లురాలిటి పద్ధతిలో ఎన్నుకోబడతారు.[75] గత ఎన్నికలు జరిగిన ఇదు సంవత్సరాలు లోపల లేదా ప్రభుత్వం సభలో విశ్వాస పరీక్ష ఓడిపోయినప్పుడు గానీ ప్రధాన మంత్రి సాధారణ ఎన్నికలని జరపాలి.[76]

సేనట్ సభ్యులని ప్రాంతీయ వారీగా ప్రధాన మంత్రి ఎంపికచేస్తే, వారిని గవర్నర్ జనరల్ లాంఛనంగా నియమిస్తారు. సభ్యులు 75 వయస్సు వచ్చే వరకు పదవిలో ఉంటారు.[77] 2008 ఎన్నికలలో నాలుగు పక్షాల ప్రతినిధులు సంయుక్త శాసన సభకి ఎన్నికయ్యారు: కన్సర్వేటివ్ పార్టీ ఆఫ్ కెనడా (పాలక పక్షం), లిబెరల్ పార్టి అఫ్ కెనడా (అధికార ప్రతిపక్షం), న్యు డెమోక్రటిక్ పార్టి (NDP) మరియు బ్లాక్ క్యుబెకాయిస్. సభలో ప్రాతినిధ్యం ఉన్న చారిత్రాత్మిక పక్షాల పట్టిక చాల పెద్దది.

కేంద్ర ప్రభుత్వానికి పది ప్రోవిన్సులకి మధ్య బాధ్యతలను పంచే విధంగా కెనడాలో సంయుక్త నిర్మాణం ఉంది. ఒకే సభ కలిగి ఉన్న ప్రావిన్సుల చట్టసభలు, హౌస్ అఫ్ కామన్స్ మాదిరిగానే శాసన సభ పద్ధతిలోనే వ్యవహరిస్తాయి. కెనడా యొక్క మూడు ప్రాంతాలు కూడా చట్ట సభలు కలిగి ఉన్నాయి. అయితే వీటికి రాజ్యాంగ బాధ్యతలు ప్రావిన్సుల కంటే తక్కువ. కొన్ని నిర్మాణాత్మక తేడాలు కూడా ఉన్నాయి.(ఉదాహరణకి, నునావుట్ యొక్క చట్టసభలో పక్షాలు లేకుండా ఏకాభిప్రాయంతో పని చేస్తాయి)[78][79]

A green-carpeted neo-Gothic-style room with stained-glass windows. There are two banks of chairs facing each other, with three desks in the middle and a gallery off to the side
హౌస్ ఆఫ్ కామన్స్ యొక్క వేదిక

కెనడాలో రాజ్యాంగ రాచరికం కూడా ఉంది. క్రౌన్ ఒక లాక్షణిక లేదా లాంఛనప్రాయంగా అధిపతిగా వ్యవహరిస్తారు.[80][81] క్రౌన్ అనగా, ఎలిజబెత్ రాణి II (చట్టపరమైన దేశ అధిపతి) మరియు రాణి నియమించిన వైస్రాయలు, గవర్నర్ జనరల్ (అధిపతిగా వ్యవహరిస్తారు) మరియు ప్రావిన్స్ లకి లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్లు. వీరు రాణి లాంఛనంగా పోషించవలసిన పాత్రని నిర్వహిస్తారు.[82][83][84][85] రాజకీయ నిర్వహణలో ప్రధాన మంత్రి (ప్రభుత్వానికి అధ్యక్షుడు) మరియు మంత్రివర్గం ఉండి, దినసరి ప్రభత్వ నిర్ణయాలను అమలు చేస్తారు.[86][87][88][89] మంత్రివర్గం సభ్యులు హౌస్ అఫ్ కామన్స్ నుండి ఎంచుకోబడుతారు. ప్రధాన మంత్రి, ఈ మంత్రివర్గానికి నేతగా ఉంటారు.[90][91] హౌస్ అఫ్ కామన్స్ విశ్వాసం పొందిన పక్ష నేత సామాన్యంగా ప్రధాన మంత్రిగా ఉంటారు.

ప్రధాన మంత్రి కార్యాలయం (PMO), ప్రభుత్వంలో అతి శక్తివంతమైన సంస్థల్లో ఒకటి.[92] ఇదే చాలావరకు చట్టాలని శాసన సభ అమోదానికి ఎంచుకోవడం, తయారు చేయడం చేస్తుంది. వీటికి ఇతర మంత్రివర్గ సభ్యులు, శాసన సభ సభ్యులు, కేంద్ర న్యాయస్థాన న్యాయమూర్తులు, క్రౌన్ సంస్థల అధిపతులు, ప్రభత్వ సంస్థలు మరియు గవర్నర్ జనరల్ కూడా పాల్పంచుకుంటారు. రాజరికం శాసనసభ చట్టాలని మరియు ప్రధానమంత్రి నియమాకాలని లాంఛనంగా ఆమోదిస్తుంది.[93][94] రెండవ అతి ఎక్కువ స్థానాలు కలిగిన పక్ష నేతయే ప్రతిపక్ష నాయుకుడి గా ఉంటారు. ఆయన ప్రత్యామ్న శాసనసభా విధానములో భాగంగా ఉంటూ ప్రభుత్వాన్ని అదుపులో ఉంచుతారు. సెప్టెంబర్ 27, 2005 నుండి మైకేల్ జీన్ గవర్నర్ జనరల్ స్థానంలో ఉంటున్నారు;[95] ఫిబ్రవరి 6, 2006 నుండి కన్సెర్వేటివ్ పార్టీ నేత అయిన స్టీఫెన్ హార్పెర్ ప్రధానమంత్రిగా ఉంటున్నారు;[96] డిసెంబర్ 10, 2008 నుండి లిబెరల్ పార్టీ నేత అయిన మైకేల్ ఇగ్నటిఫ్ ప్రతిపక్ష నాయకుడిగా ఉంటున్నారు.[97]

చట్టం

ప్రధాన వ్యాసం: Law of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Court system of Canada
A grey Art Deco-style building
కెనడాలోని పార్లమెంట్ హిల్ కు పశ్చిమాన ఒట్టావాలో ఉన్న అత్యున్నత న్యాయస్థానము

దేశంలో ప్రధాన చట్టంగా రాజ్యాంగం అమలుచేయబడుతుంది[98]. దానిలో లిఖించబడిన కొన్ని గ్రంధాలు మరియు వ్రాయబడని ఆనవాయితీలు కూడా ఉన్నాయి.[99] రాజ్యాంగ చట్టం, 1867 (1982కు ముందు బ్రిటిష్ నార్త్ అమెరికా చట్టం అని పిలవబడేది) "యునైటెడ్ కింగ్డం మాదిరిగానే నియమాలు కలిగిన" శాసనము మరియు పరిపాలన ఉండాలని ద్రువీకరించి, కేంద్ర మరియు ప్రావిన్సుల మధ్య అధికారాన్ని పంచింది;[100] వెస్ట్ మినిస్టర్ స్టాట్యుట్, 1931 పూర్తి స్వేచ్చ ఇచ్చింది;[58] రాజ్యాంగ చట్టం, 1982 కెనడియన్ చార్టర్ అఫ్ రైట్స్ అండ్ ఫ్రీడంస్ అనే ఒక కొత్త అంశాన్ని చేర్చింది. ఇది ఏ స్థాయిలోనూ ప్రభుత్వం ఉల్లంఘించలేని విధముగా మౌలిక హక్కులకి స్వేచ్చలకి ఉత్తరవాదము ఇస్తుంది. అయితే ఒక షరతు ఏమంటే చార్టర్ యొక్క కొన్ని అంశాలని ఐదు సంవత్సరాలు కేంద్రీయ మరియు ప్రావిన్సుల శాసన సభలు అధిగమించవచ్చు. ఈ చార్టర్ రాజ్యాంగ సవరణకి ఒక సూత్రాన్ని కూడా చేర్చింది.[101]

కెనడా యొక్క న్యాయవ్యవస్థ చట్టాల తాత్పర్యాలని వివరించి మరియు రాజ్యాంగాన్ని ఉల్లంఘించే చట్టాలను రద్దు చేస్తుంది.[102] కెనడా యొక్క సర్వోన్నత న్యాయస్థానం దేశంలోనే అతి పెద్ద న్యాయస్థానంగా ఉండి, అన్ని విషయాల్లో అంతిమ నిర్ణయం చేసే అధికారం కలిగి ఉంది. 2000 నుండి P.C. బెవేర్లీ మాక్ లాక్లిన్ అనే మహిళ ఉన్నత న్యాయస్థానానికి ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా వ్యవహరిస్తున్నారు.[103] ఉన్నత న్యాయస్థానానికి తొమ్మిది మంది సభ్యులను, ప్రధాన మంత్రి మరియు న్యాయ శాఖా మంత్రుల సలహా మేరకు గవర్నర్ జనరల్ నియమిస్తారు. పైస్థాయి మరియు అపెలేట్ స్థాయి న్యాయమూర్తులను ప్రభుత్వంతో అనుబంధం లేని న్యాయ సంస్థల సలహా మేరకు నియమిస్తారు. కేంద్ర మంత్రివర్గం కూడా ప్రావిన్సులు మరియు ప్రాంతాల స్థాయిలో ఉన్నత న్యాయస్థానాలకు న్యాయమూర్తులను నియమిస్తుంది. ప్రావిన్స్ మరియు ప్రాంతాలలోని క్రింద స్థాయి న్యాయస్థానాలలోని ఉద్యోగాలు ఆయా ప్రభుత్వాలచే నియామకాలు చేయబడతాయి.[104]

అన్ని ప్రదేశాలలోనూ ఉమ్మడి చట్టమే అమల్లోకి ఉంటుంది. అయితే క్యుబెక్ లో మాత్రం పౌర చట్టానికి ఎక్కువ విలువ ఉంటుంది.[105] నేర విభాగ చట్టం, దేశం అంతటా ఒకే మాదిరిగా ఉంటుంది. దాన్ని భాధ్యత పూర్తిగా కేంద్రానిదే. చట్టాన్ని అమలు పరచటంలో, నేర సంబంధ న్యాయస్థానాలుతో కలిపి, పూర్తిగా ప్రావిన్సుల బాధ్యతయే. అయితే ఒంటారియో మరియు క్యుబెక్ లలో తప్ప మిగిలిన పల్లె ప్రాంతాలలో మాత్రం పోలీసు బాధ్యతలపై ఫెడరల్ రాయల్ కెనడియన్ మౌన్టడ్ పోలీస్ కు గుత్తాధిపత్యం ఈయబడింది.[106]

విదేశీ సంబంధాలు మరియు సైన్యం

ప్రధాన వ్యాసాలు: Foreign relations of Canada and Canadian Forces
ఇవి కూడా చూడండి: Military history of Canada
A long propeller-powered plane flies above a small fighter jet
1987 లో సోవియట్ కు చెందిన ఒక టు-95 బేర్ H విమానాన్ని, కెనడా వైమానిక శక్తి యొక్క మక్కోనెల్ డగ్లాస్ CF-188 హార్నేట్ ఫైటర్ విమానము తోడ్కొని వస్తున్నట్లుగా చూపబడింది.

కెనడా మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క సరిహద్దు ప్రపంచంలోని అతిపొడవైన కాపలాలేని సైనిక సరిహద్దు. ఈ రెండు దేశాలు సైనిక ఇబిరాలలోనూ, కసరత్తులలోనూ పరస్పరం సహకరించుకుంటాయి. అంతేకాక ఇవి వాణిజ్యంలో కూడా ఒకదానికొకటి అతిపెద్ద వాటాదారులు.[107] అయినా కూడా కెనడా ఒక స్వతంత్ర విదేశీ విధానమును అనుసరించి, ముఖ్యంగా క్యూబా దేశంతో సంపూర్ణ సంబంధాలు కలిగి ఉండి, ఇరాక్ యుద్ధంలో పాలుపంచుకోవటానికి ఇష్టపడలేదు.[108][109] కెనడా యునైటెడ్ కింగ్డం మరియు ఫ్రాన్స్ తోనూ, మిగిలిన పూర్వ బ్రిటీషు మరియు ఫ్రెంచి కాలనీలతో కూడా చారిత్రాత్మక సంబంధాలు కొనసాగిస్తూ, కామన్వెల్త్ ఆఫ్ నేషన్స్ మరియు ఫ్రాన్కోఫోనీ లో కూడా సభ్యత్వం కలిగి ఉన్నది. కెనడా నెదర్లాండ్స్ తో (రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో కెనడా స్వేచ్చ కల్పించిన దేశం) స్నేహపూర్వకమైన, ధృడమైన సంబంధాలు కలిగి ఉంది. డచ్ ప్రభుత్వము ఒక సాంప్రదాయంవలే ప్రతి సంవత్సరమూ తమ దేశపు చిహ్నమయిన ట్యులిప్ లని తమకు స్వాతంత్ర్యాన్ని సంపాదించటంలో కెనడా చేసిన సహాయానికి గుర్తుగా కెనడాకు బహుమానంగా పంపిస్తుంది.[110]

ప్రస్తుతం కెనడా 65,000 మంది పూర్తి స్థాయిలోనూ, 25,000 మందిని అవసరార్ధం ఉపయోగించుకునే విధంగానూ ఒక వృత్తిపరమైన, స్వచ్చంద సైనిక శక్తిని నియమించుకుంది.[111] ఈ ఐక్య కెనడియన్ శక్తుల(CF) లో పదాతిదళము, నౌకాదళము మరియు వాయు సేన కలవు.

బ్రిటీషు సామ్రాజ్యంతో ఆంగ్లం కెనడాలో ఉన్న కామన్వెల్త్ కు గల గట్టి అనుబంధం వలన, బ్రిటీషు సైన్యం రెండవ బోయర్ యుద్ధము, మొదటి ప్రపంచ యుద్ధము మరియు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధము నందు చేసిన యుద్ధాలలో కెనడా కూడా ప్రధాన పాత్ర వహించింది. అప్పటి నుండి కెనడా మిగిలిన దేశాల సహకారంతో ప్రపంచ సమస్యలను పరిష్కరించటానికి కంకణం కట్టుకుని బహుళపక్షపద్ధతిని అనుసరిస్తుంది.[112][113][114] 1945లో యునైటెడ్ నేషన్స్ ను మరియు 1949లో NATO ను ప్రారంభించటంలో కెనడా ప్రముఖ భాగస్వామ్యం వహించింది. ప్రచ్చన్న యుద్ధం సమయంలో కెనడా కొరియాతో యుద్దమప్పుడు UN కు భారీగా సేనలను సమకూర్చటమేకాక, సోవియట్ యూనియన్ యొక్క ఆకాశ దాడులను ఎదుర్కోవటానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్ సహకారంతో నార్త్ అమెరికన్ ఏరోస్పేస్ డిఫెన్స్ కమాండ్ (NORAD)ను స్థాపించింది.[115][116]

A harbor with two large grey warships side-by-side parallel to land, and two small black destroyers facing out to sea
కెనడా నావికా దళానికి చెందిన రెండు యుద్ధ నౌకలు హలీఫక్స్-క్లాస్ ఫ్రిగేట్ HMCS వాంకోవర్ (FFH 331) (మధ్యలో) మరియు ద ఐరోక్వోయిస్ -క్లాస్ డెస్ట్రోయర్ HMCS అల్గొంక్విన్ (DDG 283)- ప్రపంచం లోనే అతిపెద్దదైన సముద్ర విన్యాసమయిన RIMPAC లో పాల్గొనటానికి పెర్ల్ హార్బర్ వద్ద నుండి బయలుదేరటం

1956 లోని సూయెజ్ సంక్షోభం సమయంలో భవిష్యత్తు ప్రధానమంత్రి అయిన లెస్టర్ B. పియర్సన్ యునైటెడ్ నేషన్స్ యొక్క శాంతిని పరిరక్షించే సేన యొక్క స్థాపనకు ఆలోచన చేసి, విద్వేషాలను తగ్గించి, పరిస్థితిని చక్కదిద్దారు.[117] అప్పటి నుండి కెనడా 50 శాంతి పరిరక్షించే కార్యాలలో పాల్గొన్నది. 1989 సంవత్సరము వరకు[118] UN తలపెట్టిన ప్రతి శాంతి స్థాపనా ప్రయత్నములో పాల్గోనటమే కాకుండా ర్వాండా, పూర్వ యుగోస్లావియా మరియు ఇతర ప్రాంతాలలోని అంతర్జాతీయ అవసరాలకు సేనలను సిద్ధంగా ఉంచింది. శాంతి పరిరక్షించుటకు తలపెట్టిన కార్యాలలో పాల్గొన్న కెనడా దేశపు పదాతిదళ సిబ్బంది యొక్క సంఖ్య 21వ శతాబ్దములో అనూహ్యంగా తగ్గింది. జూన్ 30, 2006 నాటికి 133 కెనడావాసులు యునైటెడ్ నేషన్స్ కు చెందిన శాంతి సేనలో ప్రపంచమంతా పనిచేశారు. వీరిలో 55 మంది పదాతిదళంవారు. ఈ సంఖ్య ఆగస్టు 31, 1991 లో 1149 గా ఉండగా, డిసెంబర్ 31, 1996 లో 1044 గా నమోదు అయింది.[119][120][121]

కెనడా 1990లో ఆర్గనైసెషన్ అఫ్ అమెరికన్ స్టేట్స్ (OAS)లో చేరి, జూన్ 2000 సంవత్సరములో OAS జనరల్ అసెంబ్లీకి విండ్సర్ మరియు ఒంటారియో లలోనూ, ఏప్రిల్ 2001లో మూడవ అమెరికాల మహాసభకు క్యుబెక్ నగరం లోనూ ఆతిధ్యం ఇచ్చింది.[122] కెనడా, పసిఫిక్ రిమ్ ఆర్దికవ్యవస్థతో తన సంబంధాలు మెరుగు పరుచుకోనటానికి, ఆసియా-పసిఫిక్ ఎకనామిక్ కోఆపరేషన్ ఫోరం(APEC) లో సభ్యత్వాన్ని వినియోగించుకుంది.[123]

Two tanks and five soldiers on uneven ground. The soldiers are crouching between the two tanks
CFB గేజటౌన్ వద్ద రెండు కెనడా LAV III

2001 సంవత్సరము నుండి కెనడా యొక్క సేనలు U.S. స్టేబిలైజేషన్ ఫోర్స్ లో భాగంగానూ మరియు UN చే గుర్తింపు పొంది, NATO యొక్క ఆధీనంలో ఉన్న ఇంటర్నేషనల్ సెక్యురిటీ అసిస్టెన్స్ ఫోర్స్ లో భాగంగానూ ఆఫ్గనిస్తానుకు పంపబడ్డాయి. కాందహార్ సంస్థానం నుండి 2011 సంవత్సరానికల్లా[124] వెనుదిరగాలని కెనడా నిర్ణయించుకుంది. అప్పటికి ఆ దేశం దాదాపుగా 11.3 బిలియను డాలర్లు ఈ కార్యక్రమానికి ఖర్చు చేసినట్లు అయింది.[125]

కెనడా మరియు U.S. దేశాలు వెస్ట్రన్ హెమిస్పియర్ ట్రావెల్ ఇనిషియేటివ్ ద్వారా కెనడా-యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క సరిహద్దు వద్ద రాష్ట్రీయ మరియు సంస్థానాలకు చెందిన సంస్థల యొక్క రక్షణ వ్యవస్థను బలపరచుకోవటం కొనసాగించాయి.[126] కెనడా యొక్క డిసాస్టర్ రేస్పోన్స్ అసిస్టెన్స్ టీం (DART) గత కొన్ని సంవత్సరాలలో మూడు పెద్ద సహాయ చర్యలులో పాలుపంచుకుంది. రెండు వందల మందిగల ఈ బృందం దక్షిణ ఆసియాలో 2004 సంవత్సరములో సంభవించిన హిందూ మహాసముద్రపు భూకంపం, 2005 సంవత్సరములో కత్రీనా పెనుగాలి, మరియు అక్టోబరు 2005లో కాశ్మీరులో భూకంపం వచ్చినప్పుడు సహాయ చర్యలు చేపట్టింది.

ఫిబ్రవరి 2007 సంవత్సరములో కెనడా, ఇటలీ, బ్రిటన్, నార్వే మరియు రష్యా 1.5 బిలియను డాలర్ల విలువగల ఒక పధకాన్ని తలపెట్టి, దానికి తాము నిధులు సమకూర్చనున్నట్లు తెలిపాయి. ఆ నిధులతో వాక్సిన్లు ఉత్పత్తి చేసి పేద దేశాలలోని అనేక మిలియన్లమంది పిల్లల ప్రాణాలు కాపాడాలని యోచించి, మిగిలిన ధేశాలవారిని కూడా తమతో కలవమని కోరాయి.[127] ఆగస్టు 2007 లో రష్యావారు తమ పరిశోధక యాత్ర అనంతరం వారి జెండాను ఉత్తర ధృవం లోని సముద్రము అడుగున పాతిపెట్టటం ఆర్క్టిక్ సముద్రములో కెనడా యొక్క సార్వభౌమాధికారమునకు సవాలుగా పరిణమించింది. 1925 సంవత్సరము నుండి కెనడా ఆ ప్రాంతాన్ని తమ సార్వభౌమాధికారములోనిదే అని భావిస్తూ ఉన్నది.[128]

సంస్థానాలు మరియు భూభాగాలు

ప్రధాన వ్యాసం: Provinces and territories of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Canadian federalism

కెనడా, పది ప్రావిన్సులు మరియు మూడు ప్రదేశాలు కలిగి ఉన్న ఒక సమాఖ్య. వీటిని ప్రాంతాలుగా కూడా విభజించవచ్చును: పడమట కెనడా, మధ్య కెనడా, అట్లాంటిక్ కెనడా మరియు ఉత్తర కెనడా. (చివరగా చెప్పబడినది యుకోన్, వాయువ్య భూభాగాలు మరియు నునావుట్ అనే మూడు ప్రాంతాలు కలిగి ఉంది.) మధ్య కెనడా మరియు అట్లాంటిక్ కెనడా రెండిటిని కలిసి తూర్పు కెనడా అని సూచిస్తారు. సంస్థానాల కంటే భూభాగాలకు ఎక్కువ స్వతంత్రత ఉంటుంది. ప్రతిదానికి స్వంత సంస్థానము లేదా ప్రాంతాల యొక్క చిహ్నాలు ఉంటాయి.

కెనడా యొక్క సంస్థానాలకు సామాజిక కార్యక్రమాలు (ఆరోగ్య సేవలు, విద్య, సంక్షేమం వంటివి) నిర్వహించే బాధ్యత కూడా ఉన్నది. అన్ని సంస్థానాలు కలిపి కేంద్ర ప్రభుత్వానికంటే కూడా ఎక్కువ నిధులని వసూళ్లు చేస్తాయి. ఇది ప్రపంచములోని అన్ని సమాఖ్యల కంటే భిన్నమైన పద్ధతి. తమకి ఉన్న ఖర్చు పెట్టే అధికారముతో, కేంద్ర ప్రభుత్వం సంస్థానాలలో కెనడా హెల్త్ యాక్ట్ వంటి దేశీయ విధానాలని ప్రవేశ పెట్టవచ్చును. సంస్థానాలు వీనిలో పాల్గొనకుండా వైదొలగవచ్చును. కాని అటువంటి పరిస్థితి సామాన్యంగా రాదు. ధనిక మరియు పేద సంస్థానాలలో భేదం లేకుండా చేయటానికి వీలయినంత సమాన స్థాయి సేవలు మరియు పన్నులు ఉండే విధంగా చూడడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం సమానము చేసే చెల్లింపులు చేస్తుంది.[129]

మూస:Canada image map

భూగోళ వివరము మరియు వాతావరణం

ప్రధాన వ్యాసాలు: Geography of Canada and Temperature in Canada
ఇవి కూడా చూడండి: List of countries and outlying territories by total area
కెనడా యొక్క ఒక ఉపగ్రహ సంయుక్త చిత్రంరాళ్ళతో కూడిన కెనడియన్ షీల్డ్ లో ఉన్న బోరియాల్ అడవులుఆర్క్టిక్ లో విస్పష్టంగానున్న మంచు మరియు టండ్రాకెనెడియన్ రాకీస్ మరియు తీరప్రాంతపు పర్వతాలలో కనిపిస్తున్న గ్లేషియర్స్ చదరంగావుందే సారవంతమైన ప్రెయ్రీస్ వ్యవసాయానికి సహాయపడతాయి.థ గ్రేట్ లేక్స్ (మహా సరస్సులు) ఆగ్నేయంవైపు నుండి సెయింట్ లారెన్స్ నదికి నీరు అందిస్తాయి. ఈ పల్లపు ప్రాంతాలలోనే కెనడా యొక్క అత్యధిక జనాభా నివసిస్తుంది.

కెనడా ఉత్తర అమెరికా లోని ఉత్తర ప్రాంతంలో అత్యధిక భాగంలో విస్తరించి, పొరుగు దేశమైన యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో దక్షిణ భూభాగపు సరిహద్దును, వాయువ్య భూసరిహద్దును U.S. రాష్ట్రమైన అలాస్కా తోనూ పంచుకుని, తూర్పున ఉన్న అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం నుండి పశ్చిమాన ఉన్న పసిఫిక్ మహాసముద్రం వరకు మరియు ఉత్తరాన ఆర్క్టిక్ మహాసముద్రం దాకా వ్యాపించి ఉంది. మొత్తం విస్తీర్ణం(సముధ్రభాగంతో సహా) లెక్కన కెనడా దేశం ప్రపంచంలో రష్యా తరువాత రెండవ పెద్ద ధేశామేకాక ఆ ఖండంలోని అతి పెద్ద దేశం. భూవిస్తీర్ణములో ఇది రెండవ స్థానములో ఉన్నది.[130]

1925వ సంవత్సరము నుండి, కెనెడా ఆర్క్టిక్ లోని 60°W మరియు 141°W రేఖాంశాల[131] మధ్య భాగాన్ని తమ హక్కుగా భావించినా ఆ విషయాన్ని ప్రపంచమంతా ఒప్పుకోవడం లేదు. కెనడా లోని అత్యంత ఉత్తర భూభాగపు జనావాసంలో (మరియు ప్రపంచం మొత్తంలో కూడా) ఉన్న కెనడియన్ ఫోర్సెస్ స్టేషన్ అలెర్ట్ ఉన్నది. ఇది ఎల్లెస్మేరే ద్వీపం లోని ఉత్తర మూలలో 82.5°N ఆకాంక్ష రేఖలో ఉత్తర దృవానికి[132] 817 కిలోమీటర్ల(450 నావికా మైళ్ళు లేక 508 మైళ్ళు) దూరంలో ఉన్నది. కెనడాకు ప్రపంచం మొత్తంలోకి అత్యంత పొడవైన తీరము కలిగి ఉంది.243,000 kilometres (151,000 miles)[133]

దీని యొక్క జనాభా సాంద్రతమూస:Pop density km2 to sq mi ప్రపంచం[134] మొత్తంలో అత్యంత తక్కువ వాటిలో ఒకటిగా నమోదు చేయబడింది. ఆగ్నేయంలో ఉన్న సెయింట్ లారెన్స్ నది మరియు గ్రేట్ లేక్స్ ఒడ్డున ఉన్న క్యుబెక్ నగరం యొక్క విండ్సర్ కారిడార్(దక్షిణ క్యుబెక్ మరియు దక్షిణ ఒంటారియో లో ఉన్నది) దేశంలో అత్యంత జన సాంద్రత ఉన్న ప్రాంతం.[135]

కెనడాకు ఉత్తరాన, తూర్పున, పశ్చిమాన సుదీర్ఘ తీరము ఉండటమే కాక మంచు యుగము నాటి నుండి అది ఎనిమిది ఖచ్చితమైన అటవీ ప్రాంతాలు కలిగి ఉన్నది.[136] కెనడా యొక్క విస్త్రుత భౌగోళిక పరిస్థితి, ఆవరణం, చెట్లుచేమలు మరియు భౌగోళిక ఆకృతి వలన దేశంలో అనేక రకాల వాతావరణాలు ఉత్పన్నమయ్యాయి.[137] దాని యొక్క భారీ విస్తీర్ణత వలన అనేక సరస్సులు, ఏ ఇతర దేశంలో లేనటువంటి అత్యధిక సంఖ్యలో సరస్సులు ఏర్పడినాయి. ప్రపంచంలోని మంచి నీటిలో అధిక భాగం ఈ సరస్సులలోనే ఉంది.[138][139]

A lake in the foreground reflects the image of the snowy mountain-tops in the background. There is an outcrop of forested land between the two
ఆల్బేర్తా లోని బంఫ్ఫ్ నేషనల్ పార్క్ నందు ఉన్న మొరైన్ సరసు - దేశంలోని అత్యంత పురాతన నేషనల్ పార్కు

శీతాకాలం మరియు వేసవి కాలములో సగటు ఉష్ణోగ్రతలు కెనడాలో ప్రాంతాన్ని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి. అనేక ప్రాంతాలలో శీతాకాలం భరించలేనిదిగా ఉంటుంది, ముఖ్యంగా లోపలి ప్రాంతాలలో మరియు ప్రైరీ సంస్థానాలలో ఖండాలలోని వాతావరణం ఉంటుంది. అక్కడ రోజూ సగటు ఉష్ణోగ్రత −15 °C (5 °F)కి దగ్గరలో ఉంటుంది. అయితే వణికించే చలి గాలులు వీచినప్పుడు ఉష్ణోగ్రత ఇంకా తగ్గవచ్చు−40 °C (−40 °F).[140] తీరానికి దూరంగా ఉండే ప్రాంతాలలో (ఎక్కువగా ఉత్తరములో), దాదాపు సంవత్సరములో ఆరు నెలలు మంచుతో కప్పేస్తుంది. అయితే బ్రిటిష్ కొలంబియా యొక్క తీర ప్రాంతం దీనికి బిన్నంగా ఉంటుంది; అక్కడ తేలికపాటి వర్షాలతో కూడిన శీతాకాలము ఉండి, వాతావరణం సమశీతోష్ణత కలిగి ఉంటుంది.

తూర్పు మరియు పడమర తీరాలలో, సగటు ఉష్ణోగ్రత ఎక్కువగా ఉంటుంది, అంటే తక్కువగా 20 °C ల వరకు (70 °F ల) వస్తుంది. అయితే తీరాల మధ్య ప్రాంతాలలో సగటు వేసవి గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత25 to 30 °C (77 to 86 °F) నుండి ఉండి, అప్పుడప్పుడు కొన్ని లోపలి ప్రాంతాలలో అతి ఎక్కువగా ఉంటుంది, అంటే40 °C (104 °F) కంటే కూడా ఎక్కువగా వేడి ఉంటుంది.[141][142] కెనడా అంతటా వాతావరణం గురించి పూర్తి వివరాలకు, ఎన్విరాన్మెంట్ కెనడా యొక్క వెబ్ సైట్ చూడండి.[143]

కెనెడా భౌగోళికంగా చైతన్యవంతమైన ప్రదేశము. అది అనేక భూకంపాలకు మరియు విస్ఫోటం చెందేటట్లున్న అగ్నిపర్వతాలకు ముఖ్యంగా మౌంట్ మీగర్, మౌంట్ గారిబాల్ది,మౌంట్ కేలే,మౌంట్ ఎడ్జిజ అగ్నిపర్వత సమూహంకు నిలయం.[144] 1775లో జరిగిన సేయక్స్ కోన్ అగ్నిపర్వత విస్ఫోటం వలన సంభవించిన ఘోర విపత్తు 2,000 మంది నిస్గా ప్రజల మరణానికి కారణమవటమేకాక ఉత్తర బ్రిటీషు కొలంబియా లోని నాస్ నది యొక్క లోయలో ఉన్నవారి యొక్క పల్లెటూరును పూర్తిగా నాశనం చేసింది. విస్ఫోటం వలన 22.5-kilometre (14.0 mi)శిలాధ్రవం ప్రవహించి నాస్ నది యొక్క నీటి ప్రవాహానికి అడ్డుపడటంతో ఆ విపత్తు సంభవించిందని నిస్గా ప్రజల పురాణాలలో చెప్పబడినది.[145]

ఆర్థిక వ్యవస్థ

ప్రధాన వ్యాసం: Economy of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Economic history of Canada and Agriculture in Canada
A vertical set of specimen banknotes, with $5 (blue) on top, followed by $10 (purple), $20 (green), $50 (red), and $100 (brown)
ప్రస్తుతపు కెనడా బ్యాంకు నోట్లు,(పై నుండి కిందకు) విల్ఫ్రెడ్ లారియర్,జాన్ A.మక్దోనాల్ద్, కెనడా రాణి(క్వీన్ ఏలిజేబేత్ II), విలియం లియోన్ మకెంజీ కింగ్ మరియు రాబర్ట్ బోర్దన్ లను చిత్రించియున్నవి

కెనడా ప్రపంచం లోని అత్యధిక సంపదకలిగిన దేశాలలో ఒకటి. అధిక తలసరి ఆదాయం కలిగిన ఆ దేశం ఆర్గనైసేషన్ ఫర్ ఏకోనోమిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవెలప్మెంట్ (OECD) మరియు G8 లలో సభ్య దేశం. అది వాణిజ్యములో ప్రపంచం లోని పది ప్రధాన దేశాలలో ఒకటి.[146] కెనడా లోని మార్కెట్టు కలగలిపి[147] ఉంటుంది. అది హెరిటేజ్ ఫౌండేషన్ వారి ఆర్ధిక స్వతంత్రతకు సంబంధించిన పట్టికలోకి U.S. తరువాత వచ్చినా కూడా పశ్చిమ యురోపులోని అనేక దేశాల కంటే ఈ దేశం ముందుంది.[148][149]

అక్టోబరు, 2009 నాటికి కెనడాలో నిరుద్యోగ సమస్య 8.6% గా ఉన్నది. ప్రావిన్సులలో నిరుద్యోగ నిష్పత్తులు మానిటోబాలో స్వల్పంగా 5.8% నుండి న్యూఫౌండ్లాండ్ లో అత్యధికంగా 17% దాక మారుతూ వచ్చాయి.[150] 2008 సంవత్సరములో 2000 కార్పొరేషన్లలో 69కి కెనడా నిలయము.ఫోర్బ్స్ గ్లోబల్ 2000 వారి ప్రకారం ప్రపంచం లోని అతిపెద్ద సంస్థలు కల దేశాలలో కెనడా ఐదవది.[151]

2008 సంవత్సరం నాటికి కెనడా యొక్క ప్రభుత్వ ఋణ భారము G8 దేశాలలోకి అతి తక్కువ. OECD ప్రకారం కెనడా ఋణము-GDP నిష్పత్తి 2009 సంవత్సరములో 19.5% కు తగ్గి, మిగిలిన G8 దేశాల సగటు అయిన 51.9% కంటే సగం తక్కువగా ఉంటుంది. ఈ అంచనాల ప్రకారం కెనడా యొక్క ఋణభారము 1995 సంవత్సరములో G8 దేశాలలో రెండవ అత్యధిక స్థానములో ఉన్న ఋణభారము అక్కడ నుండి 50 శాతం పాయింట్ల కంటే ఎక్కువ తగ్గిపోతుంది.[152]

గత శతాబ్దములో, ఉత్పత్తులు, గనులు మరియు ఇతర సేవా రంగాలు దేశాన్ని ఒక గ్రామీణ తరహా ఆర్ధిక వ్యవస్థ నుండి నగర పారిశ్రామిక వ్యవస్థగా మార్చివేశాయి. ఇతర మొదటి ప్రపంచ దేశాల మాదిరిగా కెనడా యొక్క ఆర్ధిక రంగం పారిశ్రామిక సేవల పై ఆధారపడివుంది. పారిశ్రామిక రంగం ద్వారా నాలుగులో మూడు వంతుల ప్రజలు ఉద్యోగాలు పొందుతున్నారు.[153] కెనడా మిగిలిన అభివృద్ది చెందిన దేశాలకు భిన్నంగా ప్రాధమిక రంగానికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇచ్చి, చెట్లు నరికి కలప తయారు చేయడం మరియు పెట్రోలియం పరిశ్రమలకు అధిక ప్రాధాన్యతను ఇచ్చింది.

విద్యుత్తుని(శక్తి) ఎగుమతి చేయగలిగిన కొన్ని అభివృద్ది చెందిన దేశాలలో కెనడా ఒకటి.[7] అట్లాంటిక్ ప్రాంతపు కెనడాలో సముద్రానికి దగ్గరలో సహజవాయువు నిధులు మరియు భారీ చమురు, వాయువు వనరులు అల్బార్టా దగ్గర నిక్షిప్తమై ఉన్నాయి. ఆ అపారమైన అతాబస్కా చమురు ఇసుక మేటలు వలన కెనడా ప్రపంచంలో సౌదీ అరేబియా తరువాత రెండవ పెద్ద చమురు నిల్వలు కలిగిన దేశంగా ఉంది.(1/) క్యుబెక్, బ్రిటీషు కొలంబియా, న్యూఫౌండ్లాండ్ & లాబ్రడార్, న్యూ బ్రున్స్విక్, ఒంటారియో, మానిటోబా మరియు యూకాన్ లలో జలవిద్యుత్తు ఉత్పాదన ఒక చౌకలో శుభ్రతతో పునరుత్పత్తి చేయగలిగిన శక్తిగా రూపుదిద్దుకుంది.

వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల పంపిణీలో ప్రపంచంలోనే అతి ముఖ్యమైన దేశాల్లో కెనడా ఒకటి. గోధుమ, కనోల మరియు ఇతర ధాన్యాల పంపిణీలో కెనడాకు చెందిన ప్రైరీలు అతి ముఖ్యమైన వారు.[154][155][156] జింక్ మరియు యురేనియం ఉత్పత్తిలో కెనడా ప్రపంచంలోనే అగ్రస్థానంలో ఉంది. బంగారం, నికెల్, అల్యూమినియం, సీసము వంటి ఇంకా అనేక సహజ వనరుల ఉత్పత్తిలో కెనడా ప్రపంచంలో ముఖ్య పాత్ర వహిస్తుంది.[157] దేశ ఉత్తర ప్రాంతాలలో ఉన్న అనేక నగరాలలో వ్యవసాయం కష్టసాధ్యం అయినందున అక్కడ పక్కన ఉన్న గనులు మరియు కలప ఉత్పత్తి స్థానాలు వల్ల జనజీవనం కొనసాగుతుంది. కెనడాలో గణనీయమైన ఉత్పత్తి రంగం కూడా ఉంది. ముఖ్యంగా దక్షిణ ఒంటారియో మరియు క్యుబెక్ ప్రాంతాలలో కేంద్రీకరించి ఉంది. వీటిలో వాహన తయారి మరియు ఏరోనాటిక్స్ రంగాలు ముఖ్యమైనవి.[158]

Two men and one women sit at a table and sign a piece of paper, while three men in suits stand behind them, in front of a set of limp flags
కెనడా, మెక్సికో మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ ప్రభుత్వాల యొక్క ప్రతినిధులు నార్త్ అమెరికన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అగ్రీమెంట్ (ఉత్తర అమెరికా యొక్క స్వేచ్చా వాణిజ్య ఒప్పందం) పై 1992లో సంతకము చేశారు.

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధ అనంతరం, యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో ఆర్థిక సమన్వయము గణనీయంగా పెరిగింది. దీనితో అమెరికా వస్తువులు మరియు మీడియా సంబంధించిన ఉత్పాదనలు దేశమంతటా వ్యాపించడంతో, ఈ ప్రపంచీకరణ యుగములో కెనడా యొక్క సంస్కృతి మరియు ఆర్థిక స్వేచ్చ దెబ్బ తింటుందని కెనడా జాతీయవాదులు ఆందోళన వ్యక్తపరుస్తున్నారు.[159] 1965 సంవత్సరపు వాహన భాగాల వర్తక ఒప్పందం వాహన తయారి పరిశ్రమలో విదేశీ వర్తకానికి దారి తీసింది. ఇంధన స్వాలంబన మరియు తయారి రంగములో విదేశీ యాజమాన్యము వంటి అంశాల మీద ఏర్పడిన ఆందోళన వల్ల 1970లో ప్రధాన మంత్రి పియరీ ట్రుడూ యొక్క లిబెరల్ ప్రభుత్వం నేషనల్ ఎనేర్జి ప్రోగ్రాం (NEP) మరియు ఫారిన్ ఇన్వెస్ట్మెంట్ రేవియు ఏజెన్సీ (FIRA) లని ఏర్పరిచారు.[160]

ప్రధాన మంత్రి బ్రియాన్ ముల్రోనీ యొక్క ప్రొగ్రేసివ్ కన్సర్వేటివ్ లు NEP ని నిర్మూలించి విదేశీ పెట్టుబడిని ప్రోత్సాహించడానికి FIRA యొక్క పేరుని "ఇన్వెస్ట్మెంట్ కెనడా" గా మార్చారు. 1988 సంవత్సరపు కెనడా-యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అగ్రిమెంట్ (FTA) రెండు దేశాల మధ్య సుంకాన్ని తొలగించింది. నార్త్ అమెరికన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అగ్రిమెంట్ 1990 లలో మెక్సికో ని కూడా కలుపుకొని విస్తరింపబడింది.

1990 దశాబ్దము మధ్యలో జీన్ క్రేతియన్ యొక్క లిబెరెల్ ప్రభుత్వం, వార్షిక మిగులు బడ్జెట్ లు రూపొందింది, దేశీయ రుణాన్ని క్రమేపీ తగ్గించింది.[161] 2001 నుండి G8 దేశాల్లో కెనడా అతి ఉత్తమ ఆర్ధిక ప్రదర్శనను కొనసాగిస్తూ వస్తుంది.[162] 2008 ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం మాంద్యానికి దారి తీసి, నిరుద్యోగ నిష్పత్తిని 10% కు పెంచింది.[163] ప్రపంచవ్యాప్తంగా మాంద్యం ఉన్నప్పటికీ, కెనడా కు కొన్ని వందల వేలాది సంఖ్యలో కార్మికుల అవసరము ఉందని కెనడా యొక్క పౌరసంత్వం, వలస రావడం మరియు బహు సంస్కృతి శాఖా మంత్రి తెలిపారు.[164]

జనాభా

ప్రధాన వ్యాసం: Demographics of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: List of cities in Canada, Ethnic groups in Canada, Immigration to Canada, and Religion in Canada

మూస:Largest Metropolitan Areas of Canada

2006 సంవత్సరపు జనాభా లెక్కలలో కెనడా యొక్క మొత్తం జనాభా 31,612,897 గా ఉంది. ఇది 2001 సంవత్సర నాటి జనాభాకంటే 5.4% హెచ్చుగా ఉంది.[165] జనాభా పెరుగుదల ముఖ్యంగా వలస వచ్చిన వారి వలనను మరియు కొంత మేరకు సహజమైన పెరుగుదల వలనను ఏర్పడింది. కెనడా జనాభా లోని నాలుగులో మూడువంతుల మంది150 kilometres (93 miles) యునైటెడ్ స్టేట్స్ సరిహద్దు వద్ద నివసిస్తున్నారు.[166] సుమారుగా ఇంతేమంది ప్రజలు క్యుబెక్ నగరము-విండ్సర్ కారిడార్లో ఉన్న నగర ప్రాంతాలలో (ముఖ్యంగా గ్రేటర్ గోల్డెన్ హార్స్ షూలో భాగమైన టొరోంటొ మరియు పరిసర ప్రాంతం, మాన్ట్రియల్, ఒట్టావా), BC లోవర్ మెయిన్ లాండ్ (వాంకోవర్ యొక్క పరిసర ప్రాంతం) మరియు ఆల్బర్తా లోని కాల్గారి-ఎడ్మాన్టన్ ప్రదేశములలో నివసిస్తూ ఉన్నారు.[167]

2006 సంవత్సరపు జనాభా లెక్క ప్రకారం, కెనడా లోని కనీసం 100,000 మంది ప్రజలు వేరు వేరు జాతులవారిగా పేర్కొంటున్నారు.[168]

అక్కడి అతి పెద్ద సాంస్కృతిక సమాజం ఆంగ్లేయులు(21%), తరువాత ఫ్రెంచివారు (15.8%), స్కాటిష్ వారు (15.2%), ఐరిష్ వారు (13.9%), జర్మన్ వారు (10.2%), ఇటాలియన్ వారు (5%), చైనా వారు (3.9%), యుక్రెయిన్ వారు (3.6%) మరియు మొదటి దేశాలవారు (3.5%). దాదాపుగా మూడవ వంతు జనాభా వారి సంస్కృతిని "కెనెడియన్" సంస్కృతిగా అభివర్ణించారు.[169] కెనడా యొక్క ఆదిమవాసుల జనాభా జాతీయ జనాభా కంటే రెండు రెట్లు ఎక్కువ వేగంతో పెరుగుతూ, మొత్తం కెనడా జనాభాలో 3.8% మంది వారిని ఆదిమవాసులుగా చెప్పుకుంటున్నారు. జనాభాలో 16.2% మంది ఆదిమవాసులు కాకుండా కనిపించే అల్పసంఖ్యా వర్గాలకు చెందినవారు.[170] కెనెడాలో కనిపించే అల్పసంఖ్యా వర్గాలలో అధికులు దక్షిణ ఆసియాకు (4%) చెందినవారు. తరువాత చైనీయులు (3.9%), నల్లవారు (2.5%) ఉన్నారు.[171] 1961 సంవత్సరములో కెనడా జనాభాలో 2% మందిని (సుమారు 300,000 మంది) అల్పసంఖ్యాకులుగానూ, 1% కంటే తక్కువ మందిని ఆదిమవాసులుగానూ అభివర్ణించవచ్చు.[172][173]

2006 సంవత్సరములో, వాంకోవర్ లోని 51.0% జనాభా మరియు టొరాన్టొ లోని 46.9% మంది కూడా కనిపించే అల్పసంఖ్యా వర్గాలుగా పరిగణించబడ్డారు.[174][175] 2001 నుండి 2006 మధ్య కాలంలో ఆ అల్పసంఖ్యావర్గాలుగా భావించబడిన వారి సంఖ్య 27.2% కు పెరిగింది.[176][177] మార్చి 2005 సంవత్సరములో కెనడా గణాంకాల ప్రకారం యురోపేతర మూలాలు కలిగిన ప్రజలే 2012 సంవత్సరానికల్లా అత్యధిక సంఖ్యలో ఉంటారని తెలుపుతున్నాయి.[178] 2005 సంవత్సరములోని కెనడా గణాంకాలు ప్రకారం కనిపించే అల్పసంఖ్యాకుల జనాభా పెరిగి, 2017 సంవత్సరానికి 23 శాతానికి కూడా రావచ్చని సూచిస్తున్నాయి. 2007 సంవత్సరములో విడుదల చేసిన ఒక సమీక్ష ప్రకారం కెనడాలోని ప్రతి ఐదుగురిలో ఒకరు (19.8%) విదేశాలలో జన్మించినవారే.[179] క్రొత్తగా విదేశాల నుండి స్థిరపడడానికి వచ్చిన వారిలో దాదాపు 60 శాతం మంది ఆసియా వారే (మధ్య తూర్పు ప్రాంతాలోని వారితో సహా).[179]

Religion in Canada (2001 Census)[180]
Religion Percent
Christianity
  
 77.0%
No religion
  
 16.2%
Islam
  
 2.0%
Judaism
  
 1.1%
Buddhism
  
 1.0%
Hinduism
  
 1.0%
Sikhism
  
 0.9%

ఆర్ధిక విధానం మరియు కుటుంబ సమైక్యత అనుకూలించటంతో కెనడాలో ప్రపంచంలోనే అత్యధిక తలసరి వలస ప్రమాణము ఉన్నది. కెనడా ఎంతో మంది శరణార్ధులకు ఆశ్రయం ఇస్తుంది. 2009 సంవత్సరములో దాదాపుగా 265,000 మంది కెనడాకు తరలివస్తారని భావిస్తున్నారు.[181] క్రొత్తవారు ఎక్కువగా ప్రధాన నగరాలైన మొంట్రియల్, టొరాన్టొ మరియు వాంకోవర్ లలో స్థిరపడటం జరుగుతుంది.

అనేక ఇతర అభివృద్ది చెందిన దేశాల వలెనే కెనడాలో కూడా వయసుపైబడినవారి సంఖ్య పెరుగుదల, ఉద్యోగస్తుల కంటే పదవీ విరమణ చేసినవారే ఏక్కువగా ఉండటం వంటి మార్పులు వచ్చాయి. 2006 సంవత్సరములో ప్రజల సగటు వయసు 39.5 సంవత్సరాలు.[182] జనాభా లెక్కల ప్రకారం 2001 సంవత్సరము నుండి వలసలు పెరిగినా కూడా (దీని వలననే కెనడా జనాభా పెరుగుదల, జనాభా లెక్కలు తీసే మధ్య కాలానికంటే అధికంగా పెరిగినట్లు చూపబడి), జనాభా లోని వయసుపైబడినవారి సంఖ్య తగ్గకుండానే ఉంది.

కెనడా యొక్క రాజకీయ సంస్కృతిలో బహుళమతాలకు రాజకీయాలలో ఆదరం ఉండటం ఒక ముఖ్య అంశం అయింది. 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం,[183] 77.1% కెనడా వాసులు క్రైస్తవులుగా చెలామణీ అవుతున్నారు. వారిలో కాథలిక్కులు అధిక భాగముగా ఉన్నారు (అనగా కెనడా వాసులలో 43.6%). యునైటెడ్ చర్చ్ అఫ్ కెనడా నే అతిపెద్ద ప్రోటేస్టన్ట్ వర్గం (9.5% కెనడియన్లు), తరువాత అంగ్లికన్లు (6.8%), బాప్టిస్ట్ లు (2.4%), లుతేరన్ లు (2%) మరియు ఇతర క్రైస్తవులు (4.4%)[184]. కెనడా వాసులలో సుమారు 16.5% మంది ఎటువంటి మత అనుబంధం లేనివారు. మిగిలిన 6.3% వారిు క్రైస్తవము కాని మతాలను పాటిస్తున్నారు. వీటిలో అతి పెద్ధది ఇస్లాం మతము (1.9%), దాని తరువాత స్థానములో జుడాయిసం (1.1%) ఉంది. కెనడాలో 2017 సంవత్సరానికి సుమారు 1.8 మిలియను మంది ముస్లింలు ఉంటారని అంచనా.[173]

కెనడా లోని ప్రావిన్స్ లు మరియు వివిధ ప్రాంతాలకే, విద్యకు సంబంధించిన బాధ్యత ఉన్నది. ప్రతి పద్ధతి ఒకే మాదిరిగా ఉండి, ప్రాంతీయ చరిత్ర, సంస్కృతీ మరియు భౌగోళిక పరిస్థితిని ప్రతిఫలిస్తుంది.[185] విధాయకమైన పాఠశాల వయస్సు 5-7 నుండి 16-18 సంవత్సరాలుగా[185] ఉండటం వల్ల వయోజన అక్షరాస్యత 99% గా ఉంది.[7] ఉన్నత పాఠశాల స్థాయి తరువాత విద్యను, ప్రావిన్స్ మరియు ప్రదేశాల ప్రభుత్వాలు విరివిగా నిధులు ఇచ్చి నిర్వహిస్తున్నాయి; కేంద్ర ప్రభుత్వం పరిశోధనలు, విద్యార్ధి ఋణాలు మరియు విద్యార్ధి ఉపహార వేతనాల కొరకు అదనపు నిధులు మంజూరు చేస్తుంది. 2002 లో 25 నుండి 64 వయస్సు గల 43% కెనడా వాసులు ఉన్నత పాఠశాల కి పైస్థాయి విద్యార్హత కలిగి ఉన్నారు; 25 నుండి 34 వయస్సుగల వారు ఉన్నత పాఠశాల కి పై స్థాయి విద్యార్హత కలిగి ఉన్నవారి శాతం 51% కి పెరిగింది.[186]

సంస్కృతి

ప్రధాన వ్యాసం: Culture of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: National symbols of Canada, Sport in Canada, and Music of Canada
A colorful post of wood sculpted into animal faces stands in front of a wide lodge with a painted face on it
Kwakwaka'wakw టొటెంపోల్ మరియు విక్టోరియా, బ్రిటిష్ కొలంబియా లో ఉన్నసాంప్రదాయ "పెద్ద ఇల్లు"

కెనడా సంస్కృతి చారిత్రాత్మకంగా బ్రిటిష్, ఫ్రెంచ్ మరియు అబోరిజనల్ సంస్కృతీలు మరియు సాంప్రదాయాల వల్ల ప్రభావితమైనది. అతి సమీపములో ఉన్నందున మరియు ఇరుదేశాల మధ్య వలసలు, రాకపోకలు ఎక్కువ ఉన్నందున, కెనడాపై అమెరికా సంస్కృతి యొక్క ప్రభావం ఎక్కువ ఉన్నది. 1755 -1815 మధ్య కాలములో కెనడాకు వలస వచ్చిన వాళ్లలో ఆంగ్ల భాష మాట్లాడే వారిలో అత్యధికులు అమెరికా లోని పదమూడు కాలనీల నుండి వచ్చినవారే. స్వాతంత్ర యుద్ధం సమయములో 46,000 అమెరికా వాసులు, వారికి బ్రిటిన్ మీద ఉన్న విశ్వాసము కారణాన దేశం నుండి బహిష్కరణకు గురి అయి కెనడాకు వలస వచ్చారు. 1785 నుండి 1812 సంవత్సరాల మధ్య 30,000 మంది, కెనడాకు వచ్చారు. వారు బ్రిటీషు రాణి పై రాజభక్తితో ప్రమాణం చేయటానికి ఒప్పుకున్నందున. వారిని ఆలస్యంగానైనా విశ్వాసం చూపించినవారిగా భావించి, వారికి భూమి ఇస్తామని హామీతో, కెనడాకు వలస రావటానికి ఒప్పుకున్నారు.

ఆంగ్లేయ కెనడాలో అమెరికా మీడియా మరియు వినోదాలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నది. అయితే ఇవి ఆదిపత్యం వహిచడంలేదు; దీనికి బిన్నంగా కెనడాకు చెందిన అనేక సాంస్కృతిక వస్తువులు మరియు కళాకారులు యునైటెడ్ స్టేట్స్ మరియు ప్రపంచమంతటా విజయం సాధించారు.[187] అనేక సాంస్కృతిక వస్తువులు ఐక్య ఉత్తర అమెరికా లేదా ప్రపంచ అంగడిని ఉద్దేశించి అమ్మబడుతున్నాయి.

కెనడియన్ బ్రాడ్కాస్టింగ్ కార్పోరేషన్ (CBC), నేషనల్ ఫిలిం బోర్డ్ అఫ్ కెనడా, కెనడియన్ రేడియో-టెలివిషన్ అండ్ టెలికమ్మునికేషన్స్ కమిషన్ వంటి సంస్థలు, చట్టాలు మరియు కేంద్ర ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు ప్రత్యేకమైన కెనడా సంస్కృతిని సృష్టించి సంరక్షించడములో సహాయపడుతున్నాయి.[188]

కెనడా భూభాగము చాల పెద్దది. విబిన్నమైన వంశాలు, తెగలు కలిగి ఉన్న దేశం. ప్రపంచ నలుమూలనుండి వలస వచ్చిన వారివలన కెనడా సంస్కృతి ఎక్కువగా ప్రభావితమైనది. అనేక కెనడా వాసులు ఈ బహుళసంస్కృతిని గౌరవించి, కెనడా సంస్కృతిని స్వతాసిధ్ధంగానే బహుళసంస్కృతి అని భావిస్తారు.[67] ఈ బహుళసంస్కృతి వారసత్వమే, కెనడియన్ చార్టర్ అఫ్ రైట్స్ అండ్ ఫ్రీడంస్ యొక్క 27వ సెక్షన్ కి ఆధారము.

A group of men skate on ice in two groups, each trying to hit a small rubber disc with curved sticks
మొంట్రియల్, క్యుబెక్ లోని మెక్ గిల్ విశ్వవిద్యాలయం లో జరిగిని హాకీ ఆట(1901)

కెనడా యొక్క దేశీయ చిహ్నాలు, ప్రకృతి, చరిత్ర మరియు మొదటి దేశాలు ఆధారంగా రూపొందించబడ్డాయి. మేపెల్ ఆకు ని కెనడా చిహ్నంగా వాడటం 18వ శతాబ్దము మొదట్లోనే మొదలయింది. మేపెల్ ఆకు, కెనడా యొక్క ప్రస్తుత మరియు పూర్వ జెండాలలో, పెన్ని నాణాలలో మరియు కోట్ అఫ్ ఆర్మ్స్ లో కనిపిస్తాయి.[189] బీవర్ జంతు, కెనడా బాతు, కామన్ లూన్, క్రౌన్ మరియు రాయల్ కెనడియన్ మౌన్టెడ్ పోలీస్ ఇతర ముఖ్యమైన చిహ్నాలు. ఈ మధ్య కాలములో టోటం పోల్ మరియు ఇనుక్షుక్ ని కూడా చిహ్నాలుగా రూపొందించారు.

కెనడాలో అధికార దేశీయ క్రీడ శీతాకాలములో హాకి మరియు వేసవిలో లక్రోస్ గా ఉన్నాయి.[190] హాకి దేశములోనే ఎక్కువ జనాకర్షణ పొందిన ప్రేక్షకుల క్రీడ మరియు దేశీయంగా కాలక్షేపము. 2004 సంవత్సరంలో 1.65 మిల్లియను ఆటగాళ్ళతో ఈ ఆట కెనడాలో అత్యధికంగా ఆడబడే ఆటగా పరిగణించబడింది.[191] కెనడా యొక్క ఆరు అతిపెద్ద మహానగరాలయిన టొరోంటొ, మొంట్రియాల్, ఒట్టావా, కాల్గారీ మరియు ఏడ్మంటన్ లకు నేషనల్ హాకీ లీగ్(NHL) లో హక్కులు కలిగి ఉన్నాయి. NHL లో మిగిలిన దేశాల వారి కంటే కెనడా ఆటగాళ్లే ఏక్కువ ఉన్నారు. ఇతర ప్రాచుర్యం పొందిన ఆటలలో కర్లింగ్ మరియు ఫుట్ బాల్ ముఖ్యమైనవి. అందులో ఫుట్ బాల్ ఆట కెనడియన్ ఫుట్ బాల్ లీగ్ (CFL) లో వృత్తిగా ఆడతారు. గోల్ఫ్, బేస్ బాల్,స్కీయింగ్, సాకర్, వాలీ బాల్ మరియు బాస్కెట్ బాల్ ఆటలు యువత మరియు ప్రావీణ్యం కొరకు ఆడేవారు[191] ఎక్కువగా ఆడతారు. వృత్తిగా ఆడేవారి లీగ్లు, హక్కులు అంత ఎక్కువగా ప్రాచుర్యంలో లేవు.

కెనడా అనేక ఉన్నతమయిన అంతర్జాతీయ క్రీడా పందాలను నిర్వహించింది. అందులో మొన్ట్రియల్ లో జరిగిన 1976 సంవత్సరపు వేసవి ఒలంపిక్స్, కాల్గారి లో జరిగిన 1988 సంవత్సరపు శీతాకాలపు ఒలంపిక్స్ మరియు 2007లో FIFA U-20 ప్రపంచ కప్ ఉత్సవాలు ఉన్నాయి. కెనడా 2010 సంవత్సరపు శీతాకాలపు ఒలంపిక్స్ క్రీడలకు వాంకోవర్, విస్లేర్ మరియు బ్రిటీషు కొలంబియాలలో ఆతిధ్యమిస్తుంది.[192]

భాష

ప్రధాన వ్యాసం: Spoken languages of Canada
ఇవి కూడా చూడండి: Official bilingualism in Canada, Canadian English, and Canadian French
A large neo-Gothic building sits on a hill, overlooking a large group of smaller modern buildings
క్యుబెక్ సిటీ జనాభా, క్యుబెక్ లో ముఖ్యంగా ఫ్రెంచి మాట్లాడేవారే కాని ఆంగ్లం మాట్లాడేవారు తక్కువ.

కెనడా యొక్క రెండు అధికారిక భాషలు ఆంగ్లం మరియు ఫ్రెంచి. అధికారిక ద్విభాషా పద్ధతి కెనడాలోని హక్కులు మరియు స్వతంత్రతకు సంబందించిన పట్టికలోనూ, అధికారిక భాషల శాసనంలోనూ మరియు అధికారిక భాషా నియంత్రణ లలోనూ విశదీకరించబడివున్నది. దీనిని కమిషనర్ ఆఫ్ అఫీషియల్ లాంగ్వేజెస్ అమలుపరుస్తారు. ఆంగ్లం మరియు ఫ్రెంచి రెండిటికి ఫెడరల్ న్యాయస్థానాలలో, శాసనసభలో మరియు అన్ని ఫెడరల్ సంస్థలలోనూ సమాన స్థానం ఉన్నది. పౌరులకు వారి అవసరానికి తగినట్లుగా ఆంగ్లంలో గాని, ఫ్రెంచిలో గాని ఫెడరల్ ప్రభుత్వం యొక్క సేవలను వినియోగించుకునే హక్కు ఉంది. అధికారిక భాష కలిగిన అల్పసంఖ్య వర్గ ప్రజలకు వారి స్వంత పాఠశాలలు అన్ని సంస్థానాలలోనూ, భూభాగాలలోనూ ఖచ్చితంగా నిర్వహిస్తారు.[193]

59.7% జనాభాకు ఆంగ్లం, 23.2% మంది జనాభాకు ఫ్రెంచి మాతృభాషలుగా ఉన్నాయి.[194] కెనడాలో 68.3% మంది ఇళ్ళలో ఆంగ్లం మాట్లాడగా 22.3% మంది ఫ్రెంచ్ మాట్లాడతారు.[195] 98.5% మంది కెనడా దేశస్తులు ఆంగ్లం గాని ఫ్రెంచ్ గాని(67.5% ఆంగ్లం మాత్రమే, 13.3% మంది ఫ్రెంచ్ మాత్రమే, మరి 17.7% మంది రెండు భాషలనూ)[196] మాట్లాడుతారు. ప్రధమ అధికారిక మాట్లాడే భాష ప్రాతిపదికన, ఆంగ్లం మరియు ఫ్రెంచ్ అధికారిక భాషలుగా గల జనసముదాయములు జనాభాలో 73.0% మరియు 23.6% గా నమోదు చేయబడినవి.[196]

ఫ్రెంచ్ భాష మాట్లాడే కెనడా ధేశస్తులలో 85% మంది కంటే అధికులు క్యుబెక్ లో నివసించినా, మరికొంతమంది ఫ్రెంచ్ మాట్లాడువారు ఒంటారియో, ఆల్బేర్తా మరియు దక్షిణ మానిటోబాలో కూడా ఉన్నారు.[197] ద్విభాషా అధికారికము కల ఒకే ఒక్క సంస్థానము అయిన న్యూ బ్రున్స్విక్ లో అకాడియన్ జనాభా ఉత్తర, ఆగ్నేయ ప్రాంతాలలో మొత్తం జనాభాలో 33% మంది నివసిస్తున్నారు.[198] ఆకాడియన్లు కొందరు గుంపులుగా కేప్ బ్రెటన్ ద్వీపంలో నైరుతిలోనున్న నోవా స్కోటియాలోనూ, పశ్చిమ, మధ్య ప్రాంతాలలోని ప్రిన్స్ ఏడ్వార్డ్ ద్వీపం లోనూ నివసిస్తున్నారు. క్యుబెక్ తరువాత ఒంటారియో అతిపెద్ద ఫ్రెంచ్ మాట్లాడే జనాభా కలిగి ఉన్న ప్రదేశం. ఫ్రెంచ్ భాషకు సంబంధించిన శాసనము ఫ్రెంచ్ భాషను క్యుబెక్ లో అధికారిక భాషను చేసింది.[199]

మిగిలిన సంస్థానాలకు అటువంటి అధికారిక భాషలు లేవు కాని ఫ్రెంచ్ భాషను బోధనకు, న్యాయస్థానాలలో, ఇతర ప్రభుత్వ సేవలలో ఆంగ్లం భాషతోపాటు ఉపయోగిస్తున్నారు. మానిటోబా, ఒంటారియో మరియు క్యుబెక్ లలో ఆంగ్లంను, ఫ్రెంచిని కూడా సంస్థాన శాసనసభలలో మాట్లాడే భాషగా వాడడానికి అనుమతి ఇవ్వడమేకాక న్యాయశాసనాలను కూడా రెండు భాషలో అమలుపరచారు. ఒంటారియోలో ఫ్రెంచ్ భాషకు కొంత చట్టబద్ధత కల్పించినా దానికి పూర్తి అధికారం కలుగలేదు.[200] అనేక అధిమవాసి భాషలకు కూడా వాయువ్య ప్రాంతాల్లో అధికార హొదా కల్పించారు.[201] నునావట్ లో అత్యధికుల భాష అయిన ఇనుక్టిటుట్ ఆ ప్రాంతంలోని మూడు అధికారిక భాషలలో ఒకటి.[202][203]

ఈ రెండు అధికారిక భాషలు కాకుండా ఇతర భాషలలో ఏదో ఒకదానిని కెనడాలోని ఆరు మిలియన్ కంటే ఎక్కువ ప్రజలు వారి ప్రధాన భాషగా ఎంచుకొవటంతో వాటికి ప్రాముఖ్యత ఏర్పడింది. అనధికార ప్రధాన భాషలలో ఎక్కువ వ్యవహారంలో ఉన్నవి ఏమనగా, చైనీస్ (ముఖ్యంగా కాన్టోనీస్; 1,012,065 ప్రధమ భాషగా మాట్లాడేవారు), ఇటాలియన్ (455,040), జర్మన్ (450,570), పంజాబీ (367,505) మరియు స్పానిష్ (345,345).[194]

అంతర్జాతీయ స్థానాలు

}
సంస్థ సమీక్ష స్థానం
స్టేట్ అఫ్ వరల్డ్ లిబర్టీ ప్రాజెక్ట్ స్టేట్ అఫ్ వరల్డ్ లిబర్టీ ఇండెక్స్[204] 159 లో 3
ఐక్య రాజ్య సమితి అభివృద్ది కార్యక్రమం హ్యూమన్ డెవలప్మెంట్ ఇండెక్స్ 180 లో 4
A.T.కియర్నే/ ఫారెన్ పాలసీ పత్రిక గ్లోబలైజేషన్ ఇండెక్స్ 2007 72 లో 8
IMD ఇంటర్నేషనల్ వరల్డ్ కాంపిటిటివ్నెస్ ఇయర్ బుక్ 2008 55 లో 8
ప్రపంచ బ్యాంకు ఈస్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్ 2009 181 లో 8
ది ఎకానమిస్ట్ 2005 లో ప్రపంచం - ప్రపంచవ్యాప్త జీవన విధానం యొక్క కొలమానం,2005 111 లో 14
యేల్ యూనివర్సిటి/కొలంబియా యూనివర్సిటి ఎన్వైరన్మెంటల్ సస్ టైన్నబిలిటి ఇండెక్స్, 2005 (PDF) 146 లో 6
రిపోర్టర్స్ వితౌట్ బోర్డర్స్ ప్రెస్ ఫ్రీడం ఇండెక్స్ 2008 173 లో 13
ట్రాన్స్పరెన్సీ ఇంటర్నేషనల్ కరప్షన్ పర్సెప్షన్ ఇండెక్స్ 2008 180 లో 9
హెరిటేజ్ ఫౌండేషన్ థ వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్ ఇండెక్స్ ఆఫ్ ఏకనమిక్ ఫ్రీడం, 2008 (PDF) 157 లో 7
థ ఎకానమిస్ట్ గ్లోబల్ పీస్ ఇండెక్స్ 140 లో 11
ఫండ్ ఫర్ పీస్ ఫారెన్ పాలసీ.కామ్ ఫైల్డ్ స్టేట్స్ ఇండెక్స్, 2007 177 లో 168[205]
ప్రపంచ ఆర్ధిక వేదిక సౌన్డ్నేస్ ఆఫ్ బాంక్స్ (2008 -2009) 134 లో 1[206]
ది ఎకానమిస్ట్ డెమోక్రసీ ఇండెక్స్ 167 లో 11

ఇవి కూడా చూడండి

లువా తప్పిదం: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal')

సూచనలు

  1. ↑ "Official Languages Act" (PDF). Revised Statutes of NWT, 1988. Department of Justice, Northwest Territories. Retrieved 2009-11-01.
  2. ↑ "Ethnocultural Portrait of Canada Highlight Tables, 2006 Census". Statistics Canada. 2008-04-02. Retrieved 2009-10-10.
  3. ↑ "Queen and Canada". The Royal Household. 2008. Retrieved 2009-10-19.
  4. ↑ "Canada's population clock". Statistics Canada. Retrieved 2024-04-19.
  5. ↑ "Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories – 20% sample data". Statistics Canada. 2008-01-04. Retrieved 2009-10-19.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "Canada". International Monetary Fund. Retrieved 2009-10-01.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "The World Factbook: Canada". Central Intelligence Agency. 2006-05-16. Retrieved 2009-10-19.
  8. ↑ "Human Development Report 2009" (PDF). United Nations. 2009. p. 167. Retrieved 2009-10-19.
  9. ↑ 9.0 9.1 "Territorial evolution" (html/PDF). Atlas of Canada. Natural Resources Canada. Retrieved 2007-10-09.
  10. ↑ "Canada: History" (html/PDF). Country Profiles. Commonwealth Secretariat. Retrieved 2007-10-09.
  11. ↑ Hillmer, Norman. "Commonwealth". Canadian Encyclopedia. Historica Dominion. Retrieved 2007-10-09. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  12. ↑ 12.0 12.1 మౌరా, జువాన్ ఫ్రాన్సిస్కో, “Nuevas aportaciones al estudio de la toponimia ibérica en la América Septentrional en el siglo XVI”. బుల్లెటిన్ ఆఫ్ స్పానిష్ స్టడీస్ 86 5 (2009): 577–603.
  13. ↑ Trigger, Bruce G. (1978). "Saint-Lawrence Iroquoians". Handbook of North American Indians Volume 15. Washington: Smithsonian Institution. pp. 357–361. OCLC 58762737. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  14. ↑ Jacques Cartier (1545). "Relation originale de Jacques Cartier". Tross (1863 edition). Retrieved 2007-02-23.
  15. ↑ Rayburn, Alan (2001). Naming Canada: Stories of Canadian Place Names (2nd ed.). Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-8293-9. {{cite book}}: Text "pages - 1-22" ignored (help)
  16. ↑ క్రీటన్, డోనాల్డ్. 1956. ద రోడ్ టు కోన్ఫెడెరేషన్. p. 421.హౌగ్టన్ మిఫ్ఫ్లిన్: బోస్టన్; p. 421.
  17. ↑ Clarke, Michael (1998). Canada: Portraits of the Faith. p. 60.
  18. ↑ Hodgetts, J. E. (2004). "Dominion". Oxford Companion to Canadian History. Toronto: Oxford University Press. p. 183. ISBN 0195415590. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  19. ↑ "Government of Canada Events 2009 Canada Site". Minister of Public Works and Government Services Canada. 2009-10-19. Retrieved 2009-10-19.
  20. ↑ Cinq-Mars, J. (2001). "On the significance of modified mammoth bones from eastern Beringia" (PDF). The World of Elephants – International Congress, Rome. Retrieved 2009-10-19.
  21. ↑ Wright, J.V (2001-09-27). "A History of the Native People of Canada: Early and Middle Archaic Complexes". Canadian Museum of Civilization Corporation. Retrieved 2009-10-19.
  22. ↑ "Native peoples". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-12-05.
  23. ↑ "Aboriginal Distributions 1630 to 1653". Natural Resources Canada. Retrieved 2009-12-05.
  24. ↑ "John Cabot". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-10-19.
  25. ↑ మోర్టన్, డెస్మండ్ (2001) (pp. 9-17)
  26. ↑ మోర్టన్, డెస్మండ్ (2001) (pp. 17-19)
  27. ↑ "Proceedings of the Standing Senate Committee on Legal and Constitutional Affairs". Issue 11 – Evidence for May 28, 2003. Government of Canada. 2003-05-28. Retrieved 2009-09-18.
  28. ↑ Armstrong, Joe (1987). Samuel de Champlain. Toronto: Macmillan of Canada. ISBN 9780771595011. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help)
  29. ↑ మోర్టన్, డెస్మండ్ (2001) (p. 33)
  30. ↑ "Proprietary Governors, 1610–1728". Newfoundland and Labrador Heritage Web Site Project. Memorial University of Newfoundland. August 2000. Retrieved 2009-09-18.
  31. ↑ మోర్టన్, డెస్మండ్ (2001) (pp. 89-104)
  32. ↑ Orser, Charles E. (2002). Encyclopedia of historical archaeology (Digitised online by Google Books). Routledge. p. 1. ISBN 0415215447, 9780415215442. Retrieved 2009-10-19. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help)
  33. ↑ "Treaty of Paris". The Quebec History Encyclopedia. Marianopolis College. 2005. Retrieved 2009-09-18.
  34. ↑ "Territorial Evolution, 1670–2001". Historical Atlas of Canada Online Learning Project. Retrieved 2009-10-19.
  35. ↑ "The Armorial Bearings of the Province of Prince Edward Island" (PDF). Government of Prince Edward Island. Retrieved 2009-09-18.
  36. ↑ "From Conquest to Revolution". Canadian War Museum. Retrieved 2009-10-19.
  37. ↑ Moore, Christopher (1994). The Loyalist: Revolution Exile Settlement. Toronto: McClelland & Stewart. ISBN 0-7710-6093-9. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help)
  38. ↑ Andrews, Ian (2009). "New Brunswick at 225" (PDF). Government of New Brunswick. p. 1. Retrieved 2009-09-18.
  39. ↑ "The Constitutional Act, 1791". Library and Archives Canada. 2001. Retrieved 2009-09-18.
  40. ↑ Wallace, W.S. (1920). "The Growth of Canadian National Feeling". Canadian Historical Review. Toronto: University of Toronto Press. 1 (2): 136–165. ISSN 0008-3755.
  41. ↑ Haines, Michael (2000). A population history of North America. Cambridge University Press. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  42. ↑ "Canadian Confederation: Responsible Government". Library and Archives Canada. Retrieved 2009-10-19.
  43. ↑ "Forty-ninth parallel". Canadian Encyclopedia. Historica-Dominion. 2009. Retrieved 2009-09-18.
  44. ↑ బోత్వేల్, రాబర్ట్ (1996) (pp. 207-310).
  45. ↑ Farthing, John (1957). Freedom Wears a Crown. Toronto: Kingswood House. ASIN B0007JC4G2.
  46. ↑ Bumsted, J.M (1996). The Red River Rebellion. Winnipeg: Watson & Dwyer. ISBN 0920486231.
  47. ↑ 47.0 47.1 "Building a nation". The Canadian Atlas. Retrieved 2009-09-18.
  48. ↑ బోత్వేల్, రాబర్ట్ (1996) (p. 31).
  49. ↑ Bélanger, Claude (April 2005). "The National Pllicy and Canadian Federalism". Studies on the Canadian Constitution and Canadian Federalism. Marianopolis College. Retrieved 2009-09-18.
  50. ↑ "Sir John A. Macdonald". Library and Archives Canada. 2008. Retrieved 2009-09-18.
  51. ↑ Cook, Terry (2000). "The Canadian West: An Archival Odyssey through the Records of the Department of the Interior". The Archivist. Library and Archives Canada. Retrieved 2009-09-18.
  52. ↑ "Canada Enters the War". Canada and the First World War. Minister of Supply and Services Canada. 1982. Retrieved 2009-09-18.
  53. ↑ 53.0 53.1 కుక్, టిమ్ (2005) (pp. 503-506)
  54. ↑ "The Battle of Vimy Ridge". Canada and the First World War. Veterans Affairs Canada. 2009. Retrieved 2009-09-18.
  55. ↑ "World War I". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-12-05.
  56. ↑ "The Conscription Crisis". CBC. 2001. Retrieved 2009-09-18.
  57. ↑ Soward, F.H (1948). "League of Nations". The Encyclopedia of Canada. Vol. 4. Toronto: University Associates of Canada. pp. 48–53.
  58. ↑ 58.0 58.1 "The Statute of Westminster, 1931". Government of Canada Privy Council Office. 2008. Retrieved 2009-09-18.
  59. ↑ "Co-operative Commonwealth Federation". CBC. 2001. Retrieved 2009-09-18.
  60. ↑ 60.0 60.1 Stacey, C.P (1948). History of the Canadian Army in the Second World War. Queen's Printer.
  61. ↑ "Celebrate the 65th anniversary of the liberation of the Netherlands (2010)". Netherlands Consulate-General Vancouver. 2009. Retrieved 2009-09-18.
  62. ↑ "In the Service of Peace". Veterans Affairs Canada. 2001. Retrieved 2009-09-18.
  63. ↑ Smith, Whitney (2008). "Canada, Flag of". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 2009-09-18.
  64. ↑ Jedwab, Jack (2001). "Thirty Years of Multiculturalism in Canada, 1971–2001" (PDF). Association for Canadian Studies. Retrieved 2009-09-18.
  65. ↑ Whitehorn, Alan (2009). "Social Democracy". The Canadian Encyclopedia. Historica-Dominion. Retrieved 2009-11-07.
  66. ↑ "Medicare: Ready for a perfect storm of reform?". Canadian Medical Association Journal. 174 (5). 2006-02-28. doi:10.1503/cmaj.060162. Retrieved 2009-09-18.
  67. ↑ 67.0 67.1 Bickerton, James & Gagnon, Alain (eds.) (2004). Canadian Politics (4th ed.). Orchard Park, NY: Broadview Press. ISBN 1-55111-595-6. {{cite book}}: |author= has generic name (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  68. ↑ Bélanger, Claude (2000-08-03). "Quiet Revolution". Quebec History. Marionopolis College, Montreal. Retrieved 2009-10-19.
  69. ↑ "The October Crisis". CBC. 2009. Retrieved 2009-09-18.
  70. ↑ "À la prochaine fois". CBC. 2009. Retrieved 2009-09-18.
  71. ↑ Dunsmuir, Mollie (November 1995). "Constitutional Activity From Patriation To Charlottetown (1980–1992)". Library of Parliament. Retrieved 2009-09-18.
  72. ↑ 72.0 72.1 Dickinson, John Alexander (2003). A Short History of Quebec (3rd ed.). Montreal: McGill-Queen's University Press. ISBN 0-7735-2450-9. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  73. ↑ "Constitution Act, 1867; IV". Queen's Printer for Canada. Retrieved 2009-10-19. కుకీస్ అవసరము
  74. ↑ "Parliament of Canada: About the Governor General of Canada". Queen's Printer for Canada. Retrieved 2009-10-19.
  75. ↑ "Elections in Canada: An Overview". Elections Canada. June 2007. Retrieved 2009-09-19.
  76. ↑ ఫోర్సే, యూజీన్ A. (2005) (p. 13)
  77. ↑ "The Canadian Senate In Focus". Committees and Private Legislation Directorate. May 2001. Retrieved 2009-09-19.
  78. ↑ "Difference between Canadian Provinces and Territories". Intergovernment Affairs Canada. 2009. Retrieved 2009-09-19.
  79. ↑ "Frequently Asked Questions". Legislative Assembly of Nunavut. 2008. Retrieved 2009-09-19.
  80. ↑ Stewart, David (2008-11-02). "Introduction: Principles of the Westminster Model of Parliamentary Democracy". Module on Parliamentary Democracy. Commonwealth Parliamentary Association. Retrieved 2008-11-02.
  81. ↑ Heard, Andrew (2008). "The Executive I: Crown and Cabinet". Canadian Government (Course notes). Simon Fraser University. Retrieved 2008-11-02.
  82. ↑ Nelson Education Ltd. "The Executive". Introduction to Canadian Government and Politics. Nelson Education Ltd. Retrieved 2008-11-02.
  83. ↑ Governor General of Canada (2005-12-06). "Role and Responsibilities of the Governor General". Governor General of Canada. Retrieved 2009-10-19.
  84. ↑ Commonwealth Secretariat (1999). "Women in Politics". Commonwealth Secretariat. Retrieved 2008-11-02.
  85. ↑ Ray T. Donahue. "Diplomatic Discourse: International Conflict at the United Nations". Greenwood Publishing Group. Retrieved 2009-10-19.
  86. ↑ "Canada's System of Justice: The Canadian Constitution". Department of Justice Canada. Retrieved 2009-10-19.
  87. ↑ Mahler, Gregory (1985). "Parliament and Congress: Is the Grass Greener on the Other Side?". Canadian Parliamentary Review. Retrieved 2009-10-19.
  88. ↑ Aucoin, Peter (2004). Responsible Government: Clarifying Essentials, Dispelling Myths and Exploring Change. Canada School of Public Service. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  89. ↑ Joseph Magnet. "Separation of Powers in Canada". Constitutional Law of Canada. University of Ottawa Faculty of Law. Retrieved 2009-10-19.
  90. ↑ "By Executive Decree: The Cabinet". Library and Archives Canada. Retrieved 2009-10-19.
  91. ↑ W.A. Matheson. "Prime Minister". The Canadian Encyclopedia. Historica-Dominion. Retrieved 2009-10-19.
  92. ↑ "The Prime Minister". By Executive Decree. National Archives of Canada. Retrieved 2009-10-19.
  93. ↑ ఫోర్సే, యూజీన్ A. (2005) (p. 16)
  94. ↑ "By Executive Decree: The Governor General". Library and Archives Canada. Retrieved 2009-10-19.
  95. ↑ "The Governor General of Canada". Office of the Secretary to the Governor General. 2009. Retrieved 2009-10-23.
  96. ↑ "Prime Minister of Canada". Office of the Prime Minister. 2009. Retrieved 2009-10-23.
  97. ↑ "Michael Ignatieff". Liberal Party of Canada. Federal Liberal Agency of Canada. 2009. Retrieved 2009-10-23.
  98. ↑ "Constitution Acts, 1867 to 1982". Department of Justice Canada. Retrieved 2009-11-07.ఉపభాగం 52(1).
  99. ↑ Department of Justice. "Constitution Acts 1867 to 1982". Department of Justice, Canada. Retrieved 2006-05-14.
  100. ↑ ద కాన్స్టిట్యూషన్ యాక్ట్, 1867 (U.K.), 30 & 31 విక్టోరియా, c. 3.
  101. ↑ "The Constitution Act, 1982". Department of Justice Canada. Retrieved 2009-10-19.
  102. ↑ Richard, John D. (2000). "The Role of the Judiciary in Canada". Federal Court of Appeal. Retrieved 2009-09-19.
  103. ↑ "Beverley McLachlin". Supreme Court of Canada. Retrieved 2009-09-19.
  104. ↑ "About the Court". Supreme Court of Canada. 2009. Retrieved 2009-09-20.
  105. ↑ "Common Law and Civil Law" (PDF). Canadiana Online. Retrieved 2009-09-20.
  106. ↑ "Keeping Canada and Our Communities Safe and Secure". RCMP. Retrieved 2009-09-20.
  107. ↑ Wilson, Michael (April 2008). "The World's Longest Undefended Border". Government of Canada. Retrieved 2009-09-20.
  108. ↑ "Canada – Cuba Relations". Government of Canada. 2009. Retrieved 2009-09-20.
  109. ↑ Delvoie, Louis (2008). "The Iraq War: Why Canada Was Right Not To Participate". Canadian Military Journal. Department of National Defence. Retrieved 2009-09-20.
  110. ↑ "The Gift of Tulips". National Capital Commission. April 2008. Retrieved 2009-09-20.
  111. ↑ Department of National Defence. "About the Canadian Forces". Department of National Defence. Retrieved 2009-12-04.
  112. ↑ ఎయ్ర్స్, జేమ్స్ (1980) (p. 332)
  113. ↑ Government of Canada (2005). Canada's international policy statement: a role of pride and influence in the world (PDF). Ottawa: Government of Canada. ISBN 0-662-68608-X.
  114. ↑ Cooper, Andrew Fenton (1993). Relocating Middle Powers: Australia and Canada in a Changing World Order. Vancouver: UBC Press. ISBN 0-7748-0450-5. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  115. ↑ "Forgotten Heroes". CBC. 2009. Retrieved 2009-09-20.
  116. ↑ "Norad's goals". CBC. 2008. Retrieved 2009-09-20.
  117. ↑ Canadian Broadcasting Corporation. "Top Ten Greatest Canadians: Lester B. Pearson". The Greatest Canadian. CBC.ca. Retrieved 2009-11-07.
  118. ↑ Morton, Desmond (1999). A Military History of Canada. Toronto: McClelland & Stewart. p. 258. ISBN 0-7710-6514-0.
  119. ↑ "UN Peacekeeping Current Operations". United Nations Association Canada. Retrieved 2009-10-15.
  120. ↑ "Peacekeeping by the numbers". The Council of Canadians. 2007-09-19. Retrieved 2009-10-15.
  121. ↑ "The UN and peacekeeping". United Nations Association Canada. Retrieved 2009-10-15.
  122. ↑ "Canada and the Organization of American States (OAS)". Canadian Heritage. 2008. Retrieved 2009-09-20.
  123. ↑ "Opening Doors to Asia". Foreign Affairs and International Trade Canada. 2009. Retrieved 2009-09-20.
  124. ↑ Colin Freeze (2009-05-29). "A question of protection in Afghanistan". Globe and Mail. Retrieved 2009-06-20.రిజిస్ట్రేషన్ అవసరము
  125. ↑ "Cost of the Afghanistan mission 2001–2011". Canada's Engagement in Afghanistan. Government of Canada. 2009-02-25. Retrieved 2009-05-13.
  126. ↑ "Western Hemisphere Travel Initiative". Canada Border Services Agency. 2009-06-19. Retrieved 2009-10-19.
  127. ↑ "Rich Nations Launch Vaccine Pact". Newsmax. 2007-02-10. Retrieved 2009-10-19.
  128. ↑ Blomfield, Adrian (2007-08-03). "Russia claims North Pole with Arctic flag stunt". Telegraph. Retrieved 2009-10-19.
  129. ↑ లెసి, ఎఫ్.హెచ్. (ed.) (1983) H209-220
  130. ↑ "All countries of the world listed largest to smallest land area". Worldatlas. Retrieved 2009-10-19.
  131. ↑ National Resources Canada (2004-04-06). "Territorial Evolution, 1927". National Resources Canada. Retrieved 2006-05-14.
  132. ↑ Susic, Stela (2006-08-15). "Air Force becomes command authority for CFS Alert". The Maple Leaf. Government of Canada. Retrieved 2009-10-19. {{cite web}}: More than one of |work= and |journal= specified (help)
  133. ↑ Natural Resources Canada (2006-12-19). "CoastWeb: Facts about Canada's coastline". Natural Resources Canada. Retrieved 2007-07-13.
  134. ↑ WorldAtlas.com (2006-02). "Countries of the World (by lowest population density)". WorldAtlas.com. Retrieved 2006-05-16. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  135. ↑ "VIA Submission: CTA Review Panel". Canada Transport Act Review. December 2000. Retrieved 2009-10-20.
  136. ↑ ^ నేచురల్ రిసోర్సెస్ కెనడా (2005) (p. 1.
  137. ↑ E A Pearce; C G Smith (1984). The Times Books world weather guide: a city-by-city guide. New York, N.Y. Times Books. p. 116. ISBN 0812911237.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  138. ↑ The Atlas of Canada (2004-04-02). "Drainage patterns". National Resources Canada. Retrieved 2006-05-18.
  139. ↑ Encarta (2006). Canada. Microsoft Corporation. Archived from the original on 2009-10-31. Retrieved 2006-06-12. {{cite encyclopedia}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  140. ↑ The Weather Network. "Statistics, Regina SK". The Weather Network. Retrieved 2006-05-18.
  141. ↑ The Weather Network. "Statistics: Vancouver Int'l, BC". The Weather Network. Retrieved 2006-05-18.
  142. ↑ The Weather Network. "Statistics: Toronto Pearson Int'l". The Weather Network. Retrieved 2006-05-18.
  143. ↑ Environment Canada (2004-02-25). "Canadian Climate Normals or Averages 1971–2000". Environment Canada. Retrieved 2006-05-18.
  144. ↑ Etkin, David (2003-04-30). An Assessment of Natural Hazards and Disasters in Canada. Springer. pp. 569, 582, 583. ISBN 978-1402011795. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  145. ↑ "Tseax Cone". Catalogue of Canadian volcanoes. Geological Survey of Canada. 2005-08-19. Retrieved 2008-07-29.
  146. ↑ WTO (2008-04-17). "Latest release". WTO. Retrieved 2008-07-03.
  147. ↑ "Commanding Heights, map of the world's economic systems". PBS. Retrieved 2008-01-31.
  148. ↑ The Heritage Foundation (2009). "Index of Economic Freedom". The Heritage Foundation and the Wall Street Journal. Retrieved 2009-01-09.
  149. ↑ The Heritage Foundation (2009). "Index of Economic Freedom – Canada". The Heritage Foundation and the Wall Street Journal. Retrieved 2009-01-09.
  150. ↑ Statistics Canada (2009-11-06). "Latest release from Labour Force Survey". Government of Canada. Retrieved 2009-11-18.
  151. ↑ forbes (2008-04-02). "Latest release". forbes. Retrieved 2006-07-01.
  152. ↑ "Budget 2008: Budget Plan—Annex 1". Department of Finance. Retrieved 2009-10-19.
  153. ↑ "Employment by Industry". Statistics Canada. 2009-01-08. Retrieved 2009-10-19.
  154. ↑ లెసి, F. H. (ed.) (1983) M301-309
  155. ↑ లెసి, F. H. (ed.) (1983 H304-357
  156. ↑ Veeman, Michele (2006). "Agriculture and Food". The Canadian Encyclopedia. Historical Foundation of Canada. Retrieved 2009-10-19. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthor= ignored (|author= suggested) (help)
  157. ↑ Patching, T.H. (2006). "Mining". The Canadian Encyclopedia. Historica Foundation of Canada. Retrieved 2009-10-19.
  158. ↑ లెసి, F. H. (ed.) (1983) Vl-12
  159. ↑ Granatstein, J.L. (1997). Yankee Go Home: Canadians and Anti-Americanism. Toronto: HarperCollins. ISBN 0-00-638541-9.
  160. ↑ Norman Hillmer. "Foreign Investment Review Agency". The Canadian Encyclopedia. Historica Foundation. Retrieved 2009-10-19.
  161. ↑ "Jean Chrétien". CBC. 2009-07-13. Retrieved 2009-10-20.
  162. ↑ బైర్డ్, జాన్. పత్రిక సమావేశం. ఒట్టావా, ON. 2009-08-31.
  163. ↑ Sturgeon, Jamie (2009-03-13). "Jobless rate to peak at 10%: TD". National Post. Retrieved 2009-10-20.
  164. ↑ "Canada to maintain immigration levels in 2009". Muchmor Magazine. 2009-01-19. Retrieved 2009-10-20.
  165. ↑ Beauchesne, Eric (2007-03-13). "We are 31,612,897". National Post. Retrieved 2007-03-13.
  166. ↑ Hillmer, Norman (2005-01-25). "Canada World View – Issue 24" (Journal available from the Online Catalogue of the ECA Library, UN Economic Commission for Africa). Foreign Affairs and International Trade Canada. Retrieved 2006-10-03.
  167. ↑ Statistics Canada (2001). "Urban-rural population as a proportion of total population, Canada, provinces, territories and health regions". Statistics Canada. Retrieved 2009-04-23.
  168. ↑ "Ethnocultural Portrait of Canada Highlight Tables, 2006 Census". Statistics Canada. 2008-02-04. Retrieved 2009-10-20.
  169. ↑ "Ethnocultural Portrait of Canada Highlight Tables, 2006 Census". Statistics Canada. Retrieved 2008-06-30.
  170. ↑ "One in 6 Canadians is a visible minority". CBC. 2008-04-02. Retrieved 2009-10-20.
  171. ↑ "Visible minority groups, 2006 counts, for Canada, provinces and territories". Statistics Canada. 2008-04-02. Retrieved 2009-10-20.
  172. ↑ "వాన్కవేర్ లాబొర్ మార్కెట్ యొక్క అల్ప సంఖ్యా వర్గాలు మరియు ఆదిమవాసి ప్రజలు". కృష్ణ పెండకూర్, సిమోన్ ఫ్రేసర్ విశ్వవిద్యాలయం.
  173. ↑ 173.0 173.1 [380] ^ "కెనడా యొక్క అల్పసంఖ్యా జనాభా: 1967-2017" (pdf). ఆండ్రూ కార్దోజో మరియు రవి పెండకూర్. సెంటర్ అఫ్ ఎక్సెలెన్స్ ఫర్ రిసెర్చ్ ఆన్ ఇమ్మిగ్రేషన్ అండ్ డైవెర్సిటి. ఆగష్టు 2008
  174. ↑ "Vancouver". Statistics Canada. 2009-07-24. Retrieved 2009-10-20.
  175. ↑ "Toronto". Statistics Canada. 2009-07-24. Retrieved 2009-10-20.
  176. ↑ "Visible minorities pass 5-million mark for first time". CTV. Retrieved 2009-10-19.
  177. ↑ "The Daily, Wednesday, April 2, 2008. 2006 Census: Ethnic origin, visible minorities, place of work and mode of transportation". Statistics Canada. Government of Canada. 2009-04-02. Retrieved 2009-10-19.
  178. ↑ "Canadian People—Learn About Canada's People". CanadaStatistics. Retrieved 2009-10-19.
  179. ↑ 179.0 179.1 "The Daily, Tuesday, December 4, 2007. 2006 Census: Immigration, citizenship, language, mobility and migration". Statistics Canada. Government of Canada. 2007-12-04. Retrieved 2009-10-19.
  180. ↑ "Population by religion, by province and territory (2001 Census)". Statistics Canada. 2005-01-25. Retrieved 2009-10-20.
  181. ↑ "Canadian Government to Grant 265,000 Residents Visas in 2009". Canada Migration Bureau. Retrieved 2009-10-20.
  182. ↑ Martel, Laurent (2009-09-22). "2006 Census: Portrait of the Canadian Population in 2006, by Age and Sex". Demography Division, Statistics Canada. Government of Canada. Retrieved 2009-10-18. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  183. ↑ Statistics Canada (2005-01-25). "Population by religion, by provinces, and territories". Statistics Canada. Retrieved 2006-05-14.
  184. ↑ CIA ఫాక్ట్ బుక్, 2009
  185. ↑ 185.0 185.1 Council of Ministers of Education, Canada. "Overview of Education in Canada". Council of Ministers of Education, Canada. Retrieved 2009-10-20.
  186. ↑ Department of Finance (2005-11-14). "Creating Opportunities for All Canadians". Department of Finance Canada. Retrieved 2006-05-22.
  187. ↑ Blackwell, John D. (2005). "Culture High and Low". International Council for Canadian Studies World Wide Web Service. Retrieved 2006-03-15.
  188. ↑ National Film Board of Canada (2005). "Mandate of the National Film Board" (pdf). Retrieved 2009-10-20.
  189. ↑ Canadian Heritage (2002). Symbols of Canada. Ottawa, ON: Canadian Government Publishing. ISBN 0-660-18615-2.
  190. ↑ "National Sports of Canada Act (1994)". Consolidated Statutes and Regulations. Department of Justice. Retrieved 2009-10-19.
  191. ↑ 191.0 191.1 Conference Board of Canada (2004). "Survey: Most Popular Sports, by Type of Participation, Adult Population". Strengthening Canada: The Socio-economic Benefits of Sport Participation in Canada—Report August 2005. Sport Canada. Retrieved 2006-07-01. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  192. ↑ The Vancouver Organizing Committee for the 2010 Olympic and Paralympic Winter Games (2009). "Vancouver 2010". www.vancouver2010.com. Retrieved 2009-10-20.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  193. ↑ "Federal Legislation on Official Languages". Office of the Commissioner of Official Languages. 2007. Retrieved 2009-10-20.
  194. ↑ 194.0 194.1 Statistics Canada (2005-01-27). "Population by mother tongue, by province and territory". Statistics Canada. Retrieved 2006-05-14.
  195. ↑ "First Official Language Spoken (7) and Sex (3) for Population, for Canada, Provinces, Territories and Census Metropolitan Areas 1 , 2001 Census – 20% Sample Data". Statistics Canada, 2001 Census of Population. Retrieved 2007-03-23.
  196. ↑ 196.0 196.1 Statistics Canada (2005-01-27). "Population by knowledge of official language, by province and territory". Statistics Canada. Retrieved 2009-10-20.
  197. ↑ Lachapelle, R (March 2009). "The Diversity of the Canadian Francophonie". Statistics Canada. Retrieved 2009-09-24.
  198. ↑ "Acadia, Contemporary". Historica-Dominion. 2009. Retrieved 2009-09-24.
  199. ↑ "The Charter of the French language". Gouvernement du Québe. 2002. Retrieved 2009-10-29.
  200. ↑ "French Language Services Act". French Language Services Commissioner. 2008. Retrieved 2009-09-24.
  201. ↑ "General Information". Languages Commissioner of the NWT. Retrieved 2009-09-24.
  202. ↑ "Inuktitut / Inuinnaqtun". Office of the Languages Commissioner of Nunavut. 2004. Retrieved 2009-09-24.
  203. ↑ "Your Language Rights in Nunavut". Office of the Languages Commissioner of Nunavut. 2004. Retrieved 2009-09-24.
  204. ↑ "The 2006 State of World Liberty Index". www.stateofworldliberty.org. Retrieved 2007-12-07.
  205. ↑ ఎక్కువ సంఖ్య భరించే స్థోమతు ను సూచిస్తుంది.
  206. ↑ ప్రపంచ ఎకనామిక్ ఫోరం, 2009 నివేదికలో కెనడా యొక్క బ్యాంకులు మొదటి స్థానం లో నిలిచాయి. రిట్రీవ్డ్ అక్టోబర్ 10, 2008.

మరింత చదవడానికి

వెలుపటి వలయము

Canada గురించిన మరింత సమాచారం కొరకు వికీపీడియా సోదర ప్రాజెక్టులు అన్వేషించండి

నిఘంటువు విక్షనరీ నుండి
పాఠ్యపుస్తకాలు వికీ పుస్తకాల నుండి
ఉదాహరణలు వికికోట్ నుండి
వికీసోర్సు నుండి వికీసోర్సు నుండి
చిత్రాలు, మీడియా చిత్రాలు, మీడియా నుండి
వార్తా కథనాలు వికీ వార్తల నుండి

ప్రభుత్వం
క్రౌన్ కార్పొరేషన్లు
ఇతరములు


మూస:Link FA మూస:Link FA మూస:Link FA మూస:Link FA మూస:Link FA మూస:Link FA మూస:Link FA

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కెనడా&oldid=580806" నుండి వెలికితీశారు