రాజసులోచన

రాజసులోచన (జ. ఆగష్టు 15, 1935) అలనాటి తెలుగు సినిమా నటి మరియు కూచిపూడి, భరత నాట్య నర్తకి. తెలుగు సినిమా దర్శకుడు చిత్తజల్లు శ్రీనివాసరావు భార్య. ఈమె విజయవాడలో సాంప్రదాయ కుటుంబంలో జన్మించింది, కానీ విద్యాభ్యాసం అంతా తమిళనాడు లో జరిగింది. కష్టపడి తల్లిదండ్రుల్ని ఒప్పించి ట్రిప్లికేన్ లోని సరస్వతీ గాన నిలయంలో నాట్యం నేర్చుకున్నది. ఈమె 1963లో పుష్పాంజలి నృత్య కళాకేంద్రం అనే శాస్త్రీయ నృత్య పాఠశాల ప్రారంభించినది. అది ఇప్పటికీ నడుస్తున్నది.

సినీ జీవితం

స్టేజీ మీద రాజసులోచన నాట్య ప్రదర్శన చూసి కొందరు నిర్మాతలు సినిమాల్లో నటించే అవకాశం ఇచ్చారు. ఇలా కన్నతల్లి చిత్రం ద్వారా తెలుగు సినీ పరిశ్రమకు పరిచయం అయ్యారు. అంతకు ముందు 'గుణసాగరి' అనే కన్నడ చిత్రంలో, 'సత్యశోధనై' అనే తమిళ చిత్రంలో నటించారు. తొలిసారి హీరోయిన్ గా ఎన్.టి.ఆర్. సరసన ఘంటసాల నిర్మించిన సొంతవూరు (1956) చిత్రంలో నటించింది. తన చిత్రాలకు నృత్య దర్శకులైన పసుమర్తి కృష్ణమూర్తి, వెంపటి పెదసత్యం, వెంపటి చినసత్యం, జగన్నాథశర్మ మొదలైన వారి వద్ద కూచిపూడి నృత్యంలోని మెళకువలు నేర్చుకున్నారు. ఈమె తెలుగు, తమిళ, కన్నడ, మళయాళ, హిందీ చిత్రాల్లో కలిపి దాదాపు 275 చిత్రాల దాకా అందరు మేటి నటుల సరసన నటించారు. ప్రతి భాషలోను తన పాత్రకు స్వయంగా డైలాగ్స్ చెప్పుకునేవారు.

నృత్య కళాకేంద్రం

మద్రాసు నగరంలో 1962 సంవత్సరంలో 'పుష్పాంజలి నృత్య కళాకేంద్రం' స్థాపించారు. దీని ద్వారా విభిన్న నృత్యరీతుల్లో ఎన్నో నృత్య ప్రదర్శనలను మన దేశంలోను, వివిధ దేశాల్లో ప్రదర్శించారు. ముఖ్యంగా విదేశాల్లో జరిగే ఫిల్మోత్సవ్ లలో వీరి ప్రదర్శనలు విరివిగా జరిగాయి. ఈ ప్రదర్శనలలో భామా కలాపం, అర్థనారీశ్వరుడు, శ్రీనివాస కళ్యాణం, అష్టలక్ష్మీ వైభవం లాంటి ఐటమ్ లకు మంచి ఆదరణ, ప్రశంసలు లభించాయి. వీరు అమెరికా, జపాన్, చైనా, శ్రీలంక, రష్యా, సింగపూర్ తదితర దేశాల్లో నాట్య ప్రదర్శనలనిచ్చారు.

చిత్ర సమాహారం

• శిలా నేరంగలిల్ శిలా మణితారగళ్ (1975) .... పద్మ
• తాతా మనవడు (1972)
• పాండవ వనవాసం (1965) .... నర్తకి (ఒక పాటలో అతిధి పాత్ర)
• బభృవాహన (1964) .... ఉలూచి
• వెలుగు నీడలు (1964)
• తిరుపతమ్మ కథ (1963) .... (అతిధి నటి)
• వాల్మీకి (1963)
• టైగర్ రాముడు (1962)
• అరశిలన్ కుమారి (1961) .... అయగురాణి
• ఇద్దరు మిత్రులు (1961) .... సరళ
• శభాష్ రాజా (1961)
• మహాకవి కాళిదాసు (1960)
• శాంతినివాసం (1960)
• జయభేరి (1959) .... నర్తకి అమృత
• భాగ్యదేవత (1959)
• రాజ మకుటం (1959) .... ప్రమీల
• పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు (1958) .... రాధారాణి
• మాంగల్యబలం (1958)
• సువర్ణ సుందరి (1957) .... జయంతి
• సారంగధర (1957)
• తోడికోడళ్ళు (1957) .... నవనీతం
• చోరీ చోరీ (1956) .... భగవాన్ భార్య
• పెంకి పెళ్ళాం (1956)
• రంగూన్ రాధ (1956) .... రాధ
• సొంతవూరు (1956)
• శ్రీ కాళహస్తీశ్వర మహాత్యం (1954) .... చింతామణి
• కన్నతల్లి (1953) .... (వీధిభాగోతం పాటలో అతిధిపాత్ర)

మూలాలు

• నాట్యలోచని, రాజసులోచన ఆంధ్రప్రభ విశేష ప్రచురణ 1999 'మోహిని' కోసం రాసిన వ్యాసం.

బయటి లింకులు

• ఇంటర్నెట్ మూవీ డేటాబేసు లో రాజసులోచన పేజీ
• తెలుగుసినిమా.కాం లో చిత్తజల్లు శ్రీనివాసరావు సంతాప వ్యాసము