గుడ్ ఫ్రైడే: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చి యంత్రము మార్పులు చేస్తున్నది: mk:Великпеток
చి r2.7.1) (యంత్రము తొలగిస్తున్నది: et:Suur reede
పంక్తి 272: పంక్తి 272:
[[eo:Granda vendredo]]
[[eo:Granda vendredo]]
[[es:Viernes Santo]]
[[es:Viernes Santo]]
[[et:Suur reede]]
[[eu:Ostiral Santu]]
[[eu:Ostiral Santu]]
[[fa:جمعه نیک]]
[[fa:جمعه نیک]]

04:07, 21 ఫిబ్రవరి 2012 నాటి కూర్పు

గుడ్ ఫ్రైడే
రకంక్రైస్తవం
ప్రాముఖ్యతయేసు ప్రభువును శిలువ వేసి చంపిన రోజు
జరుపుకొనే రోజుఈస్టర్ సండే ముందుగా వచ్చే శుక్రవారం
ఉత్సవాలుసాంప్రదాయకంగా ఎటువంటి వేడుకలు లేవు
వేడుకలుPrayer and vigil services, fasting, almsgiving, some family gatherings
సంబంధిత పండుగPassover, Christmas (which celebrates the birth of Jesus), Septuagesima, Quinquagesima, Shrove Tuesday, Ash Wednesday, Lent, Palm Sunday, Maundy Thursday and Holy Saturday which lead up to Easter, Easter Sunday (primarily), Ascension, Pentecost, Whit Monday, Trinity Sunday, and Corpus Christi which follow it

గుడ్ ఫ్రైడే , హోలీ ఫ్రైడే , బ్లాక్ ఫ్రైడే లేదా గ్రేట్ ఫ్రైడే అని కూడా పిలువబడుతుంది, ఇది క్రీస్తును శిలువ వెయ్యటం మరియు కాల్వరి వద్ద అతని మరణం యొక్క జ్ఞాపకాలను నేమరవేసుకొనే క్రైస్తవమత విశ్వాసకులకి ప్రాధమికంగా ఒక సెలవు దినం. ఈ సెలవు దినం పవిత్ర వారం సమయంలో పవిత్రమైన మూడు రోజులలో భాగంగా ఈస్టర్ ఆదివారానికి ముందు వచ్చే శుక్రవారం రోజున గమనించబడుతుంది మరియు తరచుగా పాసోవార్ పై జ్యూయిష్ అభిప్రాయంతో సరిపోలుతుంది.

క్రీస్తు యొక్క సంహేద్రిన్ ప్రయత్నం గురించి రచించబడిన వివరాల ఆధారంగా[ఆధారం చూపాలి] క్రీస్తును శిలువ వెయ్యటం దాదాపుగా శుక్రవారమే జరిగింది. రెండు వేర్వేరు సమూహాలచే గుడ్ ఫ్రైడే యొక్క సంవత్సరం AD 33 గా అంచనా వెయ్యబడింది మరియు వాస్తవానికి బైబిలికల్ మరియు జూలియన్ క్యాలెండర్ల మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసాలు మరియు చంద్రవంక ద్వారా ఐజాక్ న్యూటన్ చే AD 34 గా చెప్పబడింది.[1][2][3][4][5][6] మూడవ విధానం ఏంటంటే, [[శిలువ వేసినప్పుడు చంద్రుని కాంతి తగ్గిపోయి చీకటి అవ్వటం మరియు అదే తేదీన అనగా శుక్రవారం ఏప్రిల్ 3, AD 33 న గ్రహణం ఏర్పడటం]] (2:20 చట్టాలలో "మూన్ ఆఫ్ బ్లడ్" పై అపోస్తిల్ పీటర్ యొక్క సూచనతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది) ఆధారంగా చెప్పబడిన ఒక పూర్తి వైవిధ్యమైన ఖగోళపరమైన విధానం.[7][8]

బైబిలికల్ ఖాతాలు

"ది జుడాస్ కిస్" రచన గుస్టావ్ డోర్, 1866.

గోస్పెల్స్ లో ఉన్న ఖాతాల ప్రకారం క్రీస్తు దేవాలయ రక్షకులచే గార్డెన్ ఆఫ్ గేత్సేమాన్ లో అతని యొక్క అనుచరుడు అయిన జూడాస్ యాస్కరియాట్ మార్గదర్శకత్వం ద్వారా ఖైదు చెయ్యబడ్డాడు. క్రీస్తుకు ద్రోహం చేసినందుకు జూడాస్ ధనాన్ని అందుకున్నాడు (30 వెండి ముక్కలు) (Matthew 26:14-16) మరియు అతను ఎవరిని ముద్దు పెట్టుకుంటాడో వారిని ఖైదు చెయ్యాలని ద్వారపాలకులకు చెప్పాడు. క్రీస్తు అన్నా యొక్క గృహానికి తీసుకువెళ్ళబడ్డాడు, అతను అప్పటి ప్రధాన పూజారి అయిన సియాఫాస్ యొక్క మామగారు. అక్కడ అతను కొద్ది ఫలితంతో ప్రశ్నించబడ్డాడు మరియు ప్రధాన పూజారి అయిన సియాఫాస్ వద్దకు సంకెళ్ళతో పంపించబడ్డాడు, అక్కడ సంహెడ్రిన్ సమావేశమయ్యింది (John 18:1-24).

క్రీస్తుకి వ్యతిరేకంగా చాలా మంది సాక్ష్యులు అపరాధపూరిత వ్యాఖ్యలు చేసారు, క్రీస్తు దేనికీ సమాధానం ఇవ్వలేదు. చివరికి ప్రధాన పూజారి "నువ్వు పవిత్రమైన వ్యక్తివా, దేవుని యొక్క కుమారుడివా అను విషయాన్ని మాకు చెప్పటానికి జీవించి ఉన్న దేవుని ద్వారా ప్రమాణం చెయ్యు అని నేను నిన్ను అడుగుతున్నాను" అని చెప్పి గంభీరమైన ప్రతిజ్ఞా చేసి స్పందించవలసిందిగా క్రీసుచే ప్రమాణం చేయించాడు. దానికి క్రీస్తు స్థిరంగా ఈ విధంగా చెప్పాడు, "అది మీరు చెప్పారు మరియు కొద్ది కాలంలో దేవుని యొక్క కుడి వైపున కూర్చున్న మానవుని కుమారుడు స్వర్గం యొక్క మబ్బుల పై రావటాన్ని మీరు చూస్తారు." ప్రధాన పూజారి క్రీస్తుపై దైవనింద వేస్తాడు మరియు క్రీస్తు యొక్క సంహేద్రిన్ ప్రయత్నం మరణశిక్షతో ఏకీభవిస్తుంది(Matthew 26:57-66). ఈ విచారణలు కొనసాగుతున్నప్పుడు భవన ప్రాంగణంలో నిరీక్షిస్తున్న పీటర్ కూడా ప్రక్కన ఉన్న వ్యక్తులతో మూడుసార్లు క్రీస్తుకి వ్యతిరేకంగా మాట్లాడతాడు. పీటర్ తనకి వ్యతిరేకంగా మూడుసార్లు మాట్లాదటాడని క్రీస్తుకి ముందే తెలుసు. రెండు ప్రయత్నాల కోసం, ఇందులో ఒకటి రాత్రి సమయంలో మరొకటి పగలు సమయంలో జరిగాయి మరియు వాటి సమయాలు ఏ విధంగా గుడ్ ఫ్రైడే రోజును ప్రభావితం చేస్తాయి అని తెలుసుకోవటానికి క్రీస్తు యొక్క సంహేద్రిన్ ప్రయత్నం వ్యాసాన్ని చూడుము.

శిలువ మార్గాన్ని వర్ణిస్తూ భారతీయ రోమన్ కాతోలిక్స్ చే బొంబాయిలో ఒక గుడ్ ఫ్రైడే ఊరేగింపు

జాతిని నాశనం చెయ్యటం, సీజర్ కి పన్ను కట్టటానికి వ్యతిరేకించటం మరియు తనని రాజుగా ప్రకటించుకోవటం అను నేరాల క్రింద మొత్తం సమూహం క్రీస్తును ఆ రోజు ఉదయం రోమన్ గవర్నర్ పొంటియస్ పిలేట్ వద్దకు తీసుకు వస్తారు. (Luke 23:1-2). తమ సొంత చట్టం ద్వారా క్రీస్తు విషయంలో తీర్పు చెప్పాలని మరియు మరణశిక్షను అమలు చెయ్యాలని పిలేట్ జ్యూవిష్ నాయకులను ఆదేశిస్తాడు; ఏది ఏమయినప్పటికీ, మరణశిక్షను అమలు చెయ్యటానికి రోమన్లు ఒప్పుకోరని జ్యూవిష్ నాయకులు సమాధానం ఇస్తారు.(John 18:31).

పిలేట్ క్రీస్తును ప్రశ్నించాడు మరియు మరణశిక్షకు ఎలాంటి ఆధారం లేదు అని సమూహానికి చెప్పాడు. క్రీస్తు గెలిలీ నుండి వచ్చాడు అని తెలుసుకున్న తరువాత పిలేట్ ఆ విషయాన్ని పాసోవర్ వేడుక కోసం జెరూసలెంలో ఉన్న గెలిలో పాలకుడు అయిన హెరోడ్ రాజుకి సూచిస్తాడు. హెరోడ్ క్రీస్తుని ప్రశ్నిస్తాడు కానీ ఎలాంటి సమాధానం అందుకోడు; హెరోడ్ క్రీస్తును తిరిగి పిలేట్ వద్దకు పంపిస్తాడు. పిలేట్ తానూ కానీ హెరోడ్ కానీ క్రీస్తులో ఎలాంటి అపరాధం చూడలేదు అని సమూహానికి చెబుతాడు; క్రీసును కొరడాతో కొట్టి విడుదల చెయ్యాలని పిలేట్ భావిస్తాడు (Luke 23:3-16).

పాసోవార్ వేడుక సమయంలో జ్యూ మతస్థులచే అర్ధించబడిన ఒక ఖైదీని విడుదల చెయ్యటం రోమన్ల ఆచారం. ఎవరిని విడుదల చెయ్యవలసినిదిగా కోరుకుంటున్నారు అని పిలేట్ జన సమూహాన్ని ప్రశ్నించాడు. ప్రధాన పూజారుల మార్గదర్శకత్వంలో జన సమూహం బరబ్బాస్ ను విడుదల చేయ్యమని కోరుతుంది, అతను చట్ట వ్యతిరేక తిరుగుబాటు సమయంలో హత్య చేసినందుకు ఖైదు చెయ్యబడతాడు. అప్పుడు క్రీస్తుని ఏమి చెయ్యమంటారు అని పిలేట్ వారిని అడిగాడు మరియు వారు "అతన్ని శిలువ వెయ్యమని" కోరుతారు (Mark 15:6-14). దానికి ముందు రోజు పిలేట్ యొక్క భార్య తన కలలో క్రీస్తును చూసింది; "ఈ పవిత్రమైన వ్యక్తిని ఏమీ చెయ్యకూడదు" అని ఆమె ముందుగానే పిలేట్ ను హెచ్చరించింది (Matthew 27:19).

పిలేట్ క్రీస్తును తీవ్రంగా కొరడాతో కొట్టించాడు, అప్పుడు విడుదల చెయ్యటానికి ప్రజా సమూహం ముందుకి తీసుకువచ్చాడు. అప్పుడు ప్రధాన పూజారులు పిలేట్ కు ఒక నూతన నేరం గురించి చెప్పారు, "అతను తాను దేవుని కుమారుడిని అని వాదించాడు", అందువల్ల క్రీస్తుకి మరణ దండన విధించాలని చెప్పారు. ఈ పరిణామం పిలేట్ ను భయంతో నింపింది మరియు అతను క్రీస్తును రాజభవనం లోపలకి తీసుకొని వచ్చాడు మరియు అతను ఎక్కడి నుండి వచ్చింది చెప్పాలని గద్దించాడు(John 19:1-9).

క్రీస్తు మరియు పొంతియాస్ పిలేట్ లతో ఎక్కే హోమో యొక్క ఆంటోనియో సిసేరి గీసిన చిత్రం , 19వ శతాబ్దం.

చివరిసారిగా ప్రజా సమూహం ముందికి రావటానికి ముందు పిలేట్ క్రీస్తు అమాయకుడు అని ప్రకటించాడు, ఈ నిందతో తనకి ఎలాంటి సంబంధం లేదు అని చెప్పటానికి తన చేతులను నీటితో కడిగాడు. అంతే కాకుండా ప్రజా సమూహం చేసే ధర్నాను ఆలస్యం చెయ్యటానికి పిలేట్, క్రీస్తును శిలువ వెయ్యటానికి అప్పగించాడు (Matthew 27:24-26). "నజారేట్ కి చెందిన క్రీస్తు, జ్యూల యొక్క రాజు" అనే వాక్యం వ్రాయబడింది. క్రీస్తు తన శిలువను శిక్ష అమలు చేసే స్థలానికి మోసుకుని వస్తాడు (సిరీన్ కి చెందిన సిమోన్ నేతృత్వంలో) ఈ ప్రదేశం పుర్రె యొక్క స్థలం అని లేదా హీర్బ్రూలో "గోల్గోట" మరియు లాటిన్ లో "కల్వరి" అని పిలువబడుతుంది. అక్కడ అతను మరొక ఇద్దరు నేరస్థులతో పాటుగా శిలువ వెయ్యబడ్డాడు(John 19:17-22).

క్రీస్తు ఆ శిలువ పై ఆరు గంటల పాటు విపరీతమైన బాధను అనుభవించాడు. శిలువ పై అతని యొక్క చివరి మూడు గంటలలో అనగా మధ్యాహ్నం 12 నుండి 3 వరకు ఆ ప్రాంతం మొత్తం చీకటి అయిపోయింది.[9] ఒక పెద్ద ఆర్తనాదంతో క్రీస్తు తన శ్వాసను విడిచిపెట్టాడు. అప్పుడు భూకంపం సంభవించింది, గోపురాలు బ్రద్దలయ్యాయి మరియు దేవాలయంలో ఉన్న తెరలు పై నుండి క్రింద వరకు చిరిగిపోయాయి. ఆ శిలువ వేసిన ప్రదేశంలో కాపలాగా ఉన్న సైనిక కమాండర్ "ఇతను నిజంగానే దేవుని కుమారుడు!" అని ప్రకటించాడు. (Matthew 27:45-54)

ఈ నిన్డతో ఎలాంటి సంబంధం లేని సంహేద్రిన్ లో సభ్యుడు మరియు క్రీస్తు యొక్క రహస్య అనుచరుడు అయిన అరిమాతియాకి చెందిన జోసెఫ్ క్రీస్తు యొక్క శరీరాన్ని అర్ధించటానికి పిలేట్ వద్దకు వెళ్ళాడు(Luke 23:50-52). క్రీస్తు యొక్క మరొక రహస్య అనుచరుడు మరియు సంహేద్రిన్ సభ్యుడు అయిన నికోదేమాస్ వంద పౌండ్ల బరువు ఉన్న మసాలా దినుసుల మిశ్రమాన్ని తీసుకువచ్చ్చాడు మరియు క్రీస్తు యొక్క శరీరాన్ని చుట్టటంలో సహాయం చేసాడు (John 19:39-40). క్రీస్తు నిజంగా మరణించాడా లేదా అని పిలేట్ సైనిక కమాండర్ ను అడిగి ద్రువపరుచుకున్నాడు(Mark 15:44). శరీరం నుండి రక్తం మరియు నీరు పోయే విధంగా ఒక సైనికుడు కత్తితో క్రీస్తు శరీరాన్ని ఒక ప్రక్కగా చీల్చాడు మరియు (John 19:34) క్రీస్తు మరణించాడు అని సైనిక కమాండర్ పిలేట్ కు తెలియపరిచాడు (Mark 15:45).

అరిమాతియా కి చెందిన జోసెఫ్ క్రీస్తు శరీరాన్ని తీసుకువెళ్ళాడు, ఒక శుభ్రమైన లినెన్ వస్త్రంలో దానిని చుట్టాడు మరియు (Matthew 27:59-60) శిలువ వెయ్యబదిన స్థలానికి దగ్గరగా ఉన్న తోటలో ఉన్న బండరాయిలో చెక్కబడిన తన సొంత నూతన గోపురంలో దానిని ఉంచాడు. నికోడిమస్ (John 3:1) కూడా 75 పౌండ్ల మిర్ మరియు అలోయ్ లను తీసుకొని వచ్చాడు మరియు శవాన్ని పాతిపెట్టటంలో జ్యూవిష్ ఆచారాలను అనుసరించి వాటిని క్రీస్తు శరీరంతో పాటుగా ఒక లినెన్ వస్త్రంలో ఉంచాడు (John 19:39-40). వారు ఆ గోపురం యొక్క ప్రవేశ ద్వారానికి అడ్డంగా ఒక బండరాయిని దొర్లించారు (Matthew 27:60). సూర్యాస్తమయ సమయంలో శబ్బాట్ మొదలవ్వటం వలన వారు ఇంటికి తిరిగి వచ్చారు మరియు విశ్రాంతి తీసుకున్నారు(Luke 23:54-56). ఈస్టర్ సండే (లేదా పశ్చా) అని పిలువబడే ఆదివారం అయిన మూడవ రోజున క్రీస్తు మరణం నుండి లేచాడు.

కాథోలిక్ చర్చిలో

కాతోలిక్ చర్చి గుడ్ ఫ్రైడే ను ఒక ఉపవాస దినంగా పరిగణిస్తుంది, ఇది చర్చి యొక్క లాటిన్ మతవిశ్వాసాలలో కేవలం ఒక పూర్తి భోజనం (కానీ రోజువారీ భోజనం కంటే తక్కువ - తరచుగా మాంసం స్థానంలో చేపలు వాడబడతాయి) మరియు రెండు తేలికైన భోజనాలు తీసుకోవటంగా చెప్పబడుతుంది (మరలా ఒక చిన్న ఉపవాసం, ఇలాంటివి రెండు ఒక పూర్తి భోజనానికి సమానం కావు). గుడ్ ఫ్రైడే సెలవు దినంగా పరిగణించబడని దేశాలలో సూచించబడిన సమయం అయిన మధ్యాహ్నం 3 గంటల తరువాత కొన్ని గంటల వరకు మధ్యాహ్నపు సామూహిక ప్రార్ధనా సేవ నిలిపి వెయ్యబడుతుంది.

గుడ్ ఫ్రైడే రోజు పూజింపబడటానికి తయారుచెయ్యబడిన శిలువ.

వాటికన్ లేదా స్థానిక బిషప్ లచే అరుదైన గంభీర లేదా మరణ వేడుకలకి ఒక ప్రత్యేక అనుమతి ఇవ్వబడితే తప్ప మిగతా సమయాలలో పవిత్ర గురువారం నాటి సాయంత్రం దేవుని యొక్క రాత్రి భోజనం తరువాత నుండి ఈస్టర్ గంట మ్రోగే వరకు రోమన్ మతవిశ్వాశాలు ఎలాంటి మాస్ ను జరపవు మరియు బాప్టిజం (మరణానికి దగ్గరగా ఉన్నవారి కోసం), పాప పారిహారణ కోసం ప్రార్ధనలు మరియు అనారోగ్యంతో ఉన్నవారికి సాంత్వన చేకూర్చటం వంటి పవిత్ర కార్యాలు మాత్రమే జరుపబడతాయి.[10] ధన్యవాదాలు తెలిపే వేడుక ఏదీ లేనప్పటికీ విశ్వాసకులకి పవిత్ర కమ్యూనియన్ మాత్రం దేవుని ప్రేమ యొక్క సేవలో మాత్రమే పంపిణీ చెయ్యబడుతుంది కానీ ఈ సేవకి హాజరు కాలేని రోగగ్రస్తులు ఏ సమయంలో అయినా దీనిని తీసుకోవచ్చు.[11]

శిలువ, క్రోవ్వోత్తులు లేదా ఆల్టర్ వస్త్రాలు వంటివి ఏమీ లేకుండా ఆల్టర్ పూర్తిగా ఖాళీగా ఉంచబడుతుంది.[12] ఈస్టర్ గంట మోగే సమయంలో నీటితో దీవెనలు పొందటానికి చేసే ఏర్పాటులో భాగంగా పవిత్ర జలం ఉన్న పాత్రలను ఖాళీ చెయ్యటం అనేది ఆనవాయితీ.[13] సంప్రదాయ పరంగా ఈస్టర్ గంట మోగే వరకు గుడ్ ఫ్రైడే లేదా పవిత్ర శనివారం రోజులలో ఎలాంటి గంటలూ మొగించబడవు.

దేవుని ప్రేమ యొక్క వేడుక మధ్యాహ్నం జరుగుతుంది, ఖచ్చితంగా మూడు గంటలకి ఉంటుంది, కానీ గ్రామీణ కారణాల వలన ఒక గంట ఆలస్యంగా ఎంపిక చేసుకోబడుతుంది.[14] పూజారులు వినియోగించే వస్త్రాలు/వేస్త్మేంట్ ఎరుపు రంగులో (చాలా సాధారణంగా) లేదా నలుపు రంగులో (చాలా సంప్రదాయకంగా) ఉంటాయి.[15] 1970కి ముందు సామూహిక ప్రార్ధన యొక్క కమ్యూనియన్ భాగం తప్ప మిగతా వాటికి అవి నలుపు రంగులోనే ఉండేవి, ఆ భాగానికి మాత్రం వయలేట్ రంగు వాడేవారు[16] మరియు 1955కి ముందు మొత్తం నలుపు రంగునే వాడేవారు.[17] ఒకవేళ ఒక బిషప్ వేడుక చేస్తే అతను ఒక నిరాడంబర మిట్రే ను ధరించేవాడు.[18]

సామూహిక ప్రార్ధన మూడు భాగాలను కలిగి ఉంటుంది: దైవ వాక్యం యొక్క సామూహిక ప్రార్ధన, శిలువను స్తుతించటం మరియు పవిత్ర కమ్యూనియన్.

మొదటి భాగం, దేవుని వాక్యం యొక్క సామూహిక ప్రార్ధన, Isaiah 52:13-53:12, Hebrews 4:14-16, 5:7-9లను చదవటం లేదా జపించటం కలిగి ఉంటుంది మరియు జాన్ యొక్క దైవ వాక్యాలు నుండి వచ్చిన ప్రేమను కలిగి ఉంటుంది, ఇది తరచుగా ఒకరు కంటే ఎక్కువ మంది గాయకుల లేదా ప్రవచుకుల మధ్య విభజింపబడుతుంది. చర్చి, పొప్, చర్చిలో దేవిని సేవ కోసం ఉన్న పురుషుల మరియు స్త్రీల సమూహాలు, బాప్టిజం తీసుకోవటానికి సిద్దం అవుతున్నవారు, క్రైస్తవుల ఏకత్వం, జ్యూవిష్ ప్రజలు, క్రీస్తులో నమ్మకం లేని వారు, దేవుని పై నమ్మకం లేని వారు, ప్రభుత్వ కార్యాలయంలో ఉన్నవారు, ప్రత్యేక అవసరంలో ఉన్నవారు మొఅదలైనవారి అందరి కోసం ఈ భాగం వరుస ప్రార్ధనలతో ముగుస్తుంది.[19]

శిలువను స్తుతించటం అనేది గుడ్ ఫ్రైడే యొక్క సామూహిక ప్రార్ధనలో రెండవ భాగం: ఒక శిలువవేయ్యబడిన క్రీస్తు ప్రతిమ, మిగతా సమయాల్లో అల్తార్ పైన లేదా దగ్గరగా ఉండేది మాత్రమే కానవసరం లేదు, సమూహానికి గంభీరంగా ప్రదర్శించబడుతుంది మరియు వారిచే స్తుతించబడుతుంది, సాధ్యమైతే ఒక్కొక్కరిచే వ్యక్తిగతంగా స్తుతించబడుతుంది, అదే సమయంలో ప్రత్యెక గీతాలు ఆలపించాబడతాయి.[20]

గుడ్ ఫ్రైడే రోజున దీవించబడిన పవిత్ర వచనాల నుండి పంచుకోవటం (లూర్డ్స్ యొక్క మేరీమాత, ఫిలడెల్ఫియా).

మాస్ యొక్క చివరి భాగం పై ఆధారపడిన ఒక మతపరమైన చర్య ప్రకారం పవిత్ర కమ్యూనియన్ అనేది మూడవ మరియు చివరి భాగం, మా తండ్రితో మొదలవుతుంది, కానీ "రొట్టెను ముక్కలు చేసే" వేడుకను మరియు దాని సంబంధిత మంత్రం అయిన "యాన్గాస్ డి" ను విడిచిపేడుతుంది. పవిత్ర గురువారం నాటి మాస్ లో పొందిన ధన్యవాదాలు ఈ సేవలో పంపిణీ చెయ్యబడతాయి.[21] పొప్ పీయస్ XII తిరిగి ఏర్పడటానికి ముందు "ముందుగా పునీతమైన వారి యొక్క మాస్" అని పిలువబడే విధానంలో కేవలం పూజారి మాత్రమే కంయూనియన్ పొందేవాడు, ఇది ఒక కప్పులో ద్రాక్షరాసాన్ని పెట్టటంతో పాటుగా సాధారణ సమర్పణ ప్రార్ధనలు కలిగి ఉండేది కానీ మాస్ యొక్క నియమాలను వదిలేసింది.[17]

పూజారి మరియు ప్రజలు నిశబ్దంగా వెళ్ళిపోతారు మరియు ఆల్టర్ పైన వస్త్రం తొలగించబడుతుంది, శిలువ మరియు రెండు లేదా నాలుగు క్రోవ్వోత్తులు తప్ప ఆల్టర్ ఖాళీగా వదిలేయ్యబడుతుంది.[22]

గుడ్ ఫ్రైడే రోజున రోమ్ లో కొలోస్సియం వద్ద వేడుకగా జరపబడ్డ శిలువ యొక్క మార్గం

సూచించబడిన సంబంధిత సేవతో పాటుగా శిలువ నిలిచిన ప్రాంతాలు కూడా తరచుగా అయితే చర్చిలో లేదా బయట ప్రార్ధించబడతాయి మరియు మూడు గంటల భరించలేని బాధ అని పిలువబడే ఒక ప్రార్ధనా సేవ మధ్యాహ్నం నుండి 3:00 వరకు అవుతుంది. మాల్టా, ఇటలీ, ఫిలిప్పీన్స్, పుఎర్టో రికో మరియు స్పైన్, వంటి దేశాలలో క్రీస్తు యొక్క ప్రేమను సూచించే ప్రతిమలతో ఊరేగింపులు జరుగుతాయి.

పోలిష్ దేశం చర్చిలలో రక్షనాలయంలో క్రీస్తు సమాధి యొక్క చిత్రం విడుదల చెయ్యబడుతుంది. చాలా మంది విశ్వాసకులు రాత్రి వరకు ఆ సమాధి వద్ద రోదిస్తూ చాలా గంటలు గడుపుతారు, ఇక్కడ దేవుని శరీరం పై ఉన్న గాయాలను ముద్దాడటం సంప్రదాయంగా వస్తున్న అలవాటు. ముఖ్యంగా పవిత్ర శనివారాన సమాధిలో ఉన్న క్రీస్తు యొక్క నిలువెత్తు విహ్రహాన్ని చాలా మంది విశ్వాసకులు విస్తారంగా సందర్శిస్తారు. ఆ చిత్రం పువ్వులు, క్రోవ్వోత్తులు, నిలుచుని గమనిస్తున్న దేవదూతల రూపాలు మరియు కాలవరి పర్వతం పై ఉన్న మూడు శిలువలు మరియు మరికొన్నింటిని కలిగి ఉంటుంది. ప్రతీ పారిష్ కూడా చాలా కళాత్మకంగా మరియు మతపరంగా పిలుపు ఇచ్చే విధంగా అమరిక ఉండటానికి చాలా తపిస్తుంది, ఇందులో ఒక పారదర్శక ముసుగులో ఉంచిన దీవించబడిన దైవ వాక్యం ప్రదర్శించబడుతుంది.

ఏసుక్రీస్తు కోసం దిద్దుబాటు చర్యలు

ఎల్ గ్రేకో యొక్క శిలువను మోస్తున్న క్రీస్తు, 1580.

గుడ్ ఫ్రైడే రోజున తన అమితమైన ప్రేమ సమయంలో క్రీస్తు అనుభవించిన బాధలు మరియు అవమానాలకి దిద్దుబాటు చర్యలు గా రోమన్ కాతోలిక్ సంప్రదాయం నిర్దిష్ట ప్రార్ధనలు మరియు ఆరాధనలు కలిగి ఉంటుంది. ఏసుక్రీస్తు కోసం ఈ దిద్దుబాటు చర్యలు ఒక జీవించి ఉన్న లేదా రోగగ్రస్తుడు అయిన లబ్దిదారుని అభ్యర్ధనలు కలిగి ఉండవు కానీ క్రీస్తుకి వ్యతిరేకంగా ఉన్న పాపాలను సరిచేయ్యటం పై గురి పెడతాయి. అలాంటి కొన్ని ప్రార్ధనలు రక్కోల్ట కాతోలిక్ ప్రార్ధన పుస్తకంలో అందించబడ్డాయి (1854 యొక్క ఒక డిక్రీ ద్వారా ఆమోదించబడింది మరియు 1898లో హోలీ సి ద్వారా ప్రచురించబడింది), ఇది కన్నె మేరీ కోసం దిద్దుబాటు చర్యలు వలె కూడా కొన్ని ప్రార్ధనలు కలిగి ఉంటుంది.[23][24][25][26]

దిద్దుబాటు చర్యల పై అతని యొక్క ఎంసైక్లికల్ మిసిరెంటిస్సిమస్ రిడెంప్టర్ లో పోప్ పీయస్ XI యేసు క్రీస్తు కోసం దిద్దుబాటు చర్యలు కాతోలిక్స్ యొక్క బాధ్యత అని చెప్పాడు మరియు వాటిని క్రీస్తు యొక్క కష్టాల గౌరవార్ధం "గాయాల కొరకు ఏదో ఒక విధమైన చెల్లింపు ఇవ్వాలని" సూచించాడు ".[27]

పోప్ జాన్ పాల్ II దిద్దుబాటు చర్యలు "దేవుని యొక్క కుమారుడు నిరంతరాయంగా శిలువ వెయ్యబడే అంతం లేని శిలువల ప్రక్కన నిలబడటానికి నిరంతర కృషి " అని సూచించాడు.[28]

ఒక ఉదాహరణ: మాల్టా

రోమన్ కాతోలిక్ చర్చి క్రీస్తు యొక్క ప్రేమను వేడుకలా చెయ్యటం వలన పవిత్ర వారం జ్ఞాపకాల వేడుకలు గుడ్ ఫ్రైడే రోజున శిఖరాగ్రానికి చేరుతాయి. మాల్ట మరియు గోజో చుట్టుప్రక్కల ఉన్న వివిధ గ్రామాలలో ఊరేగింపులతో పాటుగా అన్ని చర్చిలలో గంభీరమైన వేడుకలు జరుగుతాయి. వేడుక సమయంలో కొన్ని ప్రాంతాలలో ప్రేమ యొక్క కధనం చదవబడుతుంది. ఆ తరువాత శిలువను ఆరాధిస్తారు. గుడ్ ఫ్రైడే ఊరేగింపులు బిర్జు, బోర్మ్ల, ఘక్సాక్, లుక్వ, మోస్ట, నక్సార్, పోల, క్వోర్మి, రబత్, సేంగ్లియ, వల్లెట్ట, జేబ్బుగ్ (సిట్ట రోహన్) మరియు జేజ్తున్ లలో జరుగుతాయి. గోజో లో ఊరేగింపులు నడుర్, విక్టోరియా (సెయింట్.జార్జ్ మరియు కాతేడ్రాల్), జాగ్ర మరియు జేబ్బుగ్, గోజో లలో జరుగుతాయి.

ఒక ఉదాహరణ: ఫిలిప్పీన్స్

గొప్ప ఘనత కలిగిన రోమన్ కాతోలిక్ ఫిలిప్పీన్స్ లో, ఆ రోజు వీధి ఊరేగింపులు, శిలువ మార్గం మరియు సేనాకులో అని పిలువబడే ఒక ప్రేమ నాటకంలతో జరుపబడుతుంది. చర్చి గంటలను మోగించకుండా ఆ రోజును చర్చి గంభీరంగా ఉంచుతుంది మరియు మాస్ కూడా జరుపబడదు. దేశం మొత్తం కొన్ని సమూహాలలో (ముఖ్యంగా మరిన్దిక్వ ద్వీపం లేదా సాన్ ఫెర్నాండో, పంపంగా లలో) ఊరేగింపులు తమని తాము నిందించుకుంటున్న భక్తులను (మొరియాన్స్ అని పిలువబాడతారు) కలిగి ఉంటాయి మరియు కొన్నిసార్లు ఆరోగ్య సమస్యలు మరియు చర్చి నుండి బలమైన తిరస్కారం వంటి సమయాలలో తమని తాము శిలువ వేసుకుంటారు మరియు దానిని అపరాధానికి శిక్షగా భావిస్తారు.[29] గుడ్ ఫ్రైడే రోజున మధ్యాహ్నం మూడు గంటల తరువాత (ఈ సమయంలో క్రీస్తు మరణించాడని సంప్రదాయకంగా విశ్వసిస్తారు) శబ్దాలు ప్రోత్సహించబడవు, కొన్ని రేడియో మరియు టెలివిజన్ స్టేషన్లు ప్రసారాలు నిలిపివేస్తాయి, వ్యాపారాలు మూసివేస్తారు మరియు ఈస్టర్ ఆదివారం వరకు చాలా గంభీరంగా మరియు ప్రార్ధనలో ఉండాలని విశ్వాసకులు కోరబాడతారు. అయినప్పటికీ ఇతర టెలివిజన్ నెట్వర్కులు ఇప్పటికీ గంభీరమైన వేడుకలకి సంబంధించిన కొన్ని మతపరమైన కార్యక్రమాలను ఏదో ఒక విధంగా ప్రసారం చేస్తున్నాయి.

సేబు మరియు ఇతర విసాయన్ ద్వీపాలలో స్థానికులు సాధారణంగా ఉపవాసంలో ఒక రకంగా బినిగిట్ మరియు బికో లను ఆరగిస్తారు. పెద్దలు కూడా గుడ్ ఫ్రైడే రోజున 3 గంటల తరువాత స్నానం చెయ్యటాన్ని ప్రోత్సహించారు.[ఆధారం చూపాలి]

ప్రధాన టెలివిజన్ నెట్వర్క్స్ అయిన SVD కమ్యూనికేషన్ మినిస్ట్రీ, మరియు ఫిలిప్పీన్స్ కి చెందిన డొమినికన్ ఫాదర్స్ మరియు ఇతరులు రోమన్ కాతోలిక్ పారిష్లలో జరిగే కార్యక్రమాలను ప్రసారం చేస్తాయి. ఈ కార్యక్రమాలు చివరి ఏడు పదాలను చదవటం, శిలువ నిలిచిన ప్రదేశాలను జ్ఞప్తికి తెచ్చుకోవటం మరియు దేవుని యొక్క ప్రేమను జ్ఞప్తికి తెచ్చుకుని స్తుతించే సేవ వంటివి కలిగి ఉంటాయి.[ఆధారం చూపాలి]

బిజాన్టిన్ సంప్రదాయం యొక్క చర్చులు

శిలువ వెయ్యటం యొక్క చిహ్నం, 16వ శతాబ్దం, రచన తియోఫేన్స్ ది క్రేతాన్ (స్తవ్రోనికిట మొనాస్టరీ, మౌంట్ అథోస్).

బిజాన్టిన్ క్రైస్తవులు (కొన్స్తాన్తినోప్ యొక్క మతవిశ్వాసాలను అనుసరించే తూర్పు క్రైస్తవులు : తూర్పు సనాతన మరియు గ్రీక్-కాతోలిక్స్ ) ఈ రోజును "హోలీ మరియు గ్రేట్ ఫ్రైడే" లేదా సరళంగా "గ్రేట్ ఫ్రైడే" అని పిలుస్తారు.

శిలువ వెయ్యటం వలన కలిగిన దుఖం మరియు బాధ వలన గొప్పదైన శుక్రవారం రోజున సామూహిక దైవ ప్రార్ధన జరుపబడదు, ఒకవేళ ఈ రోజు ప్రకటన యొక్క గొప్ప పండుగ రోజున వస్తే మటుకు ఈ నియమం వర్తించదు, ఈ పండుగ ఎప్పుడూ కూడా మార్చ్ 25న స్థిరంగా జరుపబడుతుంది (సంప్రదాయక జూలియన్ క్యాలెండర్ ను అనుసరించే చర్చిలకు ప్రస్తుతం మార్చ్ 25 ఆధునిక గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ యొక్క ఏప్రిల్ 7న వస్తుంది). అంతే కాకుండా ఈ గొప్ప శుక్రవారం నాడు దేవుని సేవకు అంకితం అయిన పురుషుల సమూహం వంకాయ రంగు లేదా ఎరుపు రంగులను ధరించరు, ఇది గ్రేట్ లెంట్[30] సమయం మొత్తం పాటించబడుతుంది కానీ వాటికి బదులు నలుపు రంగు వస్త్రాలు ధరించబడతాయి. పశ్చిమాన పాటించే విధంగా పవిత్ర మరియు గొప్ప గురువారం రోజున "ఆల్టర్ పై ఎలాంటి వస్త్రం కప్పబడదు"; దానికి బదులు చర్చి అలంకరణలు అన్నీ కూడా నలుపు రంగులోకి మార్చబడతాయి మరియు గొప్ప శనివారం రోజున సామూహిక దైవ ప్రార్ధన జరిగే వరకు అవి అలానే కొనసాగుతాయి.

నిర్దిష్ట వాక్యాలను మరియు దైవ ప్రవచనాలను బహిరంగంగా చదవటం మరియు క్రీస్తు మరణం గురించి స్తుతి గీతాలను ఆలపించటం ద్వారా విశ్వాసకులు ఈ రోజున జరిగే కార్యక్రమాలకు తిరిగి వస్తారు. గొప్ప ద్రుష్టి సంబందిత ఊహ మరియు సంకేతాలు అదే విధంగా హత్తుకొనే స్తుతి గీతాల ఆలాపన ఈ సంప్రదాయాల యొక్క ముఖ్యమైన విషయాలు. సనాతన భావాలలో పవిత్ర వారం యొక్క కార్యక్రమాలు కేవలం పూర్వపు ఘట్టాల వార్షిక వేడుకలు కావు, కానీ విశ్వాసకులు వాస్తవానికి క్రీస్తు యొక్క మరణం మరియు మరణం నుండి తిరిగి లేవటం వంటి కార్యక్రమాలలో పాల్గొంటారు.

ఈ రోజులో ప్రతీ గంట కూడా నూతన బాధ మరియు రక్షకుని యొక్క భరించలేని బాధ యొక్క నూతన కృషి. మరియు ఈ బాధ యొక్క ప్రతిధ్వని ఇప్పటికే మన ప్రార్ధన సేవ యొక్క ప్రతీ పదంలో వినిపించింది - ఇది సున్నితత్వం యొక్క శక్తి మరియు రక్షకుని యొక్క బాధ కొరకు హద్దులు లేని ప్రేమ యొక్క లోటు అను రెండింటిలో కూడా ప్రత్యేకమైనది మరియు పోలిక లేనిది. గార్డెన్ ఆఫ్ గేత్సేమేన్ లో రక్తంతో నిండిన స్వేదంతో మొదలుపెట్టి గోల్గోట పై శిలువ వెయ్యబడటం వరకు దేవుని యొక్క బాధను చూపించే ఒక పూర్తి చిత్రాన్ని పవిత్ర చర్చి విశ్వాసకుల కళ్ళ ముందు తెరుస్తుంది. పవిత్ర చర్చి మనల్ని ఆలోచనలలో కొన్ని శతాబ్దాల వెనక్కి తీసుకువెళుతూ గోల్గోట పై నిలబెట్టిన క్రీస్తు యొక్క శిలువ పాదాల దగ్గరికి తీసుకువస్తుంది మరియు రక్షకుని యొక్క మొత్తం బాధను ప్రత్యక్షంగా వీక్షించిన వారి మధ్య మనం కూడా ఉండేటట్టు చేస్తుంది.[31]

పవిత్ర మరియు గొప్ప శుక్రవారం ఒక కటినమైన ఉపవాసం పాటించబడుతుంది మరియు వయస్సులో పెద్దవారు అయిన బైజంటైన్ క్రైస్తవులు వారి ఆరోగ్యం సహకరించే వరకు ఆ రోజు మొత్తం ఏ విధమైన ఆహారం మరియు ద్రవాలను తీసుకోరాదని చెప్పబడతారు. "క్రీస్తు శిలువ వెయ్యబడిన ఈ పవిత్ర దినాన ఎవరికీ భోజనం పెట్టకూడదు మరియు మనము తినకూడదు. ఒకవేళ ఎవరైనా బాగా ముసలివాళ్ళు ఉంటే లేదా ఉపవాసం చెయ్యలేకపోతే, వారికి సూర్యాస్తమయం తరువాత రొట్టె మరియు నీటిని ఇవ్వవచ్చు. ఈ విధంగా మనం గొప్పదైన శుక్రవారం తినకూడదు అనే పవిత్ర దైవ ప్రవచనం యొక్క పవిత్ర ఆజ్ఞను పాటిస్తాము."[31]

పరిశుద్ద మరియు గొప్ప శుక్రవారం యొక్క ప్రాతఃకాల ప్రార్ధనలు

పవిత్ర లేదా గొప్ప శుక్రవారం నాటి బిజాన్టిన్ క్రైస్తవ సంప్రదాయం అధికారికంగా మా దేవుడు అయిన ఏసుక్రీస్తు యొక్క పవిత్ర మరియు రక్షించే ప్రేమ యొక్క ఆజ్ఞా అని పిలువబడుతుంది, ఇది పన్నెండు ప్రేమపూరిత దైవ ప్రవచనాల యొక్క మాటిన్స్ తో గురువారం రాత్రి మొదలవుతుంది. అన్ని వైపులా వ్యాపించిన ఈ మాటిన్స్ సేవ మొత్తం నాలుగు దైవ ప్రవచనాల నుండి పన్నెండింటిని చదవటాన్ని కలిగి ఉంటుంది, అవి క్రీస్తు యొక్క చివరి భోజనం నుండి శిలువ వెయ్యబడటం మరియు క్రీస్తు శరీరాన్ని పూడ్చిపెట్టటం వరకు ప్రేమపూరిత ఘట్టాలను జ్ఞప్తికి తెస్తాయి. కొన్ని చర్చిలలో పన్నెండు క్రోవ్వోత్తులతో ఒక క్రోవ్వోత్తుల వేదిక పెట్టబడుతుంది, ఒక్కొక్క దైవ ప్రవచనం చదవటం పూర్తి అయిన తరువాత ఒక్కో క్రొవ్వొత్తి ఆపివెయ్యబడుతుంది.

హోలీ ట్రినిటీ మొనాస్టరీ, మేటోర, గ్రీసు వద్ద ఉన్న కాతోలికన్ నుండి గుడ్ ఫ్రైడే శిలువ.

ఈ పన్నెండు ప్రవచనాలలో మొదటిదిJohn 13:31-18:1 ఆ సంవత్సరంలో అన్నింటి కంటే సుదీర్ఘమైన దైవ ప్రవచనం మరియు అది మొత్తం నాలుగు దైవ ప్రవచనాల యొక్క సమ్మేళనం. క్రీస్తు శిలువ వెయ్యబడటం గురించి చెప్పే ఆరవ దైవ ప్రవచనాన్ని చదవటానికి కొద్దిగా ముందు రాక్షనాలయం నుండి పూజారిచే ధూపం మరియు క్రోవ్వోత్తులతో పాటుగా ఒక పెద్ద శిలువ తీసుకురాబడుతుంది, మరియు చర్చి మధ్య భాగంలో పెట్టబడుతుంది (అక్కడ సమూహం మొత్తం వచ్చి చేరుతుంది), దాని పై రెండు కోణాలలో కనిపించే రంగులు వెయ్యబడిన క్రీస్తు శరీర చిహ్నం (సోమ లేదా కార్పస్ ) పెట్టబడి ఉంటుంది. శిలువను మోసుకొని తీసుకువెళ్ళే సమయంలో పూజారి లేదా ప్రవక్త ఒక ప్రత్యేక మతపరమైన గీతాన్ని వల్లిస్తాడు:

ఈ రోజు ఎవరైతే భూమిని నీటి పై నిలిపాడో అతడు చిలువ వెయ్యబడ్డాడు (మూడు సార్లు) .
దేవదూతల రాజు అయిన అతడు ముళ్ళ కిరీటంలో పెట్టబడ్డాడు.
మేఘాలలో స్వర్గాన్ని చుట్టే అతను అపరాధ ముసుగుతో చుట్టబడ్డాడు.
జోర్డాన్ లో ఉన్న అతను ఆడం ముఖం పై గాలిని ఊదటం ద్వారా అతడిని విముక్తుడిని చేసాడు.
చర్చి యొక్క పెళ్ళికుమారుడు మేకులతో గుచ్చబడ్డాడు.
కన్నె యొక్క కుమారుడు ఒక కత్తితో పొడవబడ్డాడు.
ఓ క్రీస్తు, మేము నీ ప్రేమను స్తుతిస్తున్నాము (మూడు సార్లు) .
మరణం నుండి లేచే గొప్ప ప్రక్రియను మాకు కూడా చూపుము.[32]

ఈ సేవ జరిగే సమయంలో శిలువ పై ఉన్న క్రీస్తు పాదాన్ని ముద్దాడటానికి అందరూ ముందికి వస్తారు. చర్చి నియమాల తరువాత ఒక సంక్షిప్త స్తుతి గీతం అయిన ది వైజ్ తీఫ్ గాయకులచే ఆలపించాబడుతుంది, వారు చర్చి మధ్యభాగంలో శిలువ పాదాల దగ్గర నిలబడి ఉంటారు. సర్వసాధారణంగా ఈ సేవ మొదటి గంటలో పూర్తవ్వదు కానీ పూజారి చే ప్రత్యేకంగా నిలిపివెయ్యబడుతుంది:

మన నిజమైన దేవుడు అయిన క్రీస్తు, ఎవరైతే తన యొక్క పవిత్రమైన తల్లి, పవిత్రమైన మరియు దేవుని కలిగి ఉన్న తండ్రులు మరియు అందరు సాధువులు యొక్క ప్రార్ధనల ద్వారా ప్రపంచాన్ని పాపాల నుండి విముక్తి చెయ్యటానికి ఉమ్మి వేసినా మరియు ఘోరమైన శిక్షలను మరియు చేతి దెబ్బలను, శిలువను మరియు మరణాన్ని భరించాడో, మా పై జాలి చూపు మరియు మమ్ములను రక్షించు, అతను మంచి కోసం ఉన్నాడు మరియు మానవాళి ప్రేమికుడు.

రాచ గంటలు

ఆ తరువాత రోజు, శుక్రవారం ఉదయం రాచ గంటల లో ప్రార్ధన చెయ్యటానికి అందరూ తిరిగి సమావేశం అవుతారు, చిన్న గంటల (మొదటి గంట, మూడవ గంట, ఆరవ గంట, తొమ్మిదవ గంట మరియు టిపిక) యొక్క ప్రత్యేక పొడిగించబడిన వేడుక దైవ వాక్యాలు చదవటం (పాత తెస్తమేంట్, ఎపిస్టిల్ మరియు గోస్పెల్) మరియు ప్రతీ గంటకి శిలువ వెయ్యటం గురించి స్తుతి గీతాలు ఆలాపించటం (ముందు రోజు రాత్రి నుండి కొన్ని విషయాలు మరలా చెప్పబడతాయి)లతో జరుగుతుంది. ఈ సేవ చాలా మటుకు సంబరం లక్షణాలు కలిగి ఉంటుంది మరియు దాని యొక్క "రాయల్' పేరును మానవాళిని పాప విముక్తులను చెయ్యటానికి తనను తాను అర్పించుకున్న క్రీస్తు రాజును స్తుతిస్తూ ఆ సమయం అంతా సాధారణం కంటే ఎక్కువ గంభీరంగా ఉంటుంది మరియు పూర్వం ఈ సేవకి చక్రవర్తి మరియు అతని పరివారం హాజరు అయ్యేవారు అనే రెండు వాస్తవాలు నుండి పొందింది.

పరిశుద్ద మరియు గొప్ప శుక్రవారం యొక్క సాయంకాల ప్రార్ధనలు

క్రీస్తు శరీరాన్ని పూడ్చిపెట్టటానికి జరిగిన ఏర్పాట్లను వర్ణిస్తున్న ది ఎపితఫిఒస్ ("విన్డింగ్ షీట్")

మధ్యాహ్న సమయంలో దాదాపు 3 గంటలకి శిలువను వెయ్యటం నుండి సంఘటనలను జ్ఞప్తికి తెచ్చుకుంటూ శిలువ నుండి తీసివేసినప్పుడు వచ్చే సాయంకాలపు దీవెన ల కోసం అందరూ సమావేశం అవుతారు. అప్పుడు చదవబడే ప్రవచనం మొత్తం నాలుగు ప్రవచనాల అనుసంధానం నుండి తీసుకోబడుతుంది. ఈ సేవ జరిగే సమయంలో క్రీస్తు శరీరం (సోమ) శిలువ నుండి తొలగించబడుతుంది, ఎందుకంటె చదవబడిన ప్రవచనంలో ఉన్న పదాలు అరిమతియ కి చెందిన జోసెఫ్ దానిని ఒక లినెన్ వస్త్రంలో చుట్టి మరియు సాంక్చురీలో ఉన్న ఆల్టర్ వద్దకు తీసుకువెళ్ళాడు అని చెబుతాయి. సేవ చివరలో ఒక ఎపితఫోస్ లేదా "శవాన్ని కప్పటానికి వాడే వస్త్రం" (పూడ్చిపెట్టటానికిమ్సిడ్డం చెయ్యబడిన క్రీస్తు శరీరం యొక్క చిత్రంతో కుట్టబడిన వస్త్రం) చర్చి మధ్యలో దిగువగా ఉన్న ఒక బల్ల వద్దకు ఊరేగింపుగా తీసుకువెళ్ళబడుతుంది, అది క్రీస్తు సమాధిని సూచిస్తుంది; అది తరచుగా చాలా ఎక్కువ సంఖ్యలో పువ్వులతో అలంకరించబడుతుంది. ఎపితఫోస్ దానంతట అది శవాన్ని కప్పి ఉంచే వస్త్రంలో చుట్టబడిన క్రీస్తు శరీరాన్ని సూచిస్తుంది మరియు దాదాపుగా క్రీస్తు శరీరం యొక్క పూర్తీ పరిమాణంలో ఉన్న వస్త్ర చిహ్నంగా ఉంటుంది. అప్పుడు పూజారి ఒక గంభీరమైన ప్రవచనాన్ని చెప్తాడు మరియు ప్రతి ఒక్కరూ ఎపితఫోస్ ను స్తుతించటానికి ముందికి వస్తారు. స్లావిక్ సంప్రదాయంలో పునీత ప్రార్ధనల చివరలో తక్షణమే చివరిసేవ అందించబడుతుంది, ఇది దేవుని శిలువ వెయ్యటం పై చర్చి యొక్క ప్రత్యేక నియమాలు మరియు సిమియోన్ లోగోతేట్ చే రచించబడిన మోస్ట్ హోలీ తియోతోకోస్ గీతాలు ఆలపించబడతాయి.

పరిశుద్ద మరియు గొప్ప శనివారం యొక్క ప్రాతఃకాల ప్రార్ధనలు

ఊరేగింపులో తీసుకొనివెళ్ళబడిన ఎపితఫిఒస్
ఊరేగింపు తిరిగి వస్తున్నప్పుడు కొండ పై పెట్టబడిన ఎపితఫిఒస్

శుక్రవారం రాత్రి పవిత్ర మరియు గొప్ప శనివారం యొక్క మాతిన్స్, సమాధి వద్ద స్తుతించటం (ఎపితఫియోస్ త్రినోస్ ) అని పిలువబడే ఒక ప్రత్యేక సేవను జరుపుతారు. ఈ సేవ కొన్నిసార్లు జెరూసలెం మాటిన్స్ అని పిలువబడుతుంది. చాలా మటుకు సేవ చర్చి మధ్యలో ఉన్న క్రీస్తు సమాధి చుట్టూనే జరుగుతుంది. భాధలను లేదా పొగడ్తలను (ఎంకోమియా ) వల్లించటం ఈ సేవ యొక్క ప్రత్యేకత, వాక్యం 119 (ఇప్పటి వరకు బైబిల్ లో అన్నింటి కంటే పెద్దది అయిన వాక్యం) యొక్క భాగాల మధ్య పంపిణీ చెయ్యబడిన దేవుని సేవకి అంకితం అయిన పురుషుల సమూహం వీటిని వల్లిస్తుంది. గ్రేట్ డొక్సోలాజి చివరలో త్రిసగియాన్ ఆలపిస్తున్నప్పుడు ఎపితఫోస్ చర్చి వెలుపల చుట్టూ ఊరేగింపుగా తీసుకువెళ్ళబడుతుంది మరియు తిరిగి సమాధి వద్దకు తీసుకురాబడుతుంది. కొన్ని చర్చిలు నడుము కంటే ఎత్తులో ద్వారం వద్ద ఎపితఫోస్ ను ఉంచటం చేస్తాయి, కాబట్టి విశ్వాసకులు చర్చికి తిరిగి వచ్చేటప్పుడు దాని క్రిందికి వంగి రావాలి, ఇది వారు మరణంలోకి ప్రవేశించటం మరియు క్రీస్తు మరణం నుండి లేవతాన్ని సూచిస్తుంది.

గుడ్ ఫ్రైడే యొక్క స్తుతి గీతం (ఆనాటి స్తుతి గీతం)

<పద్యం>

గొప్పవాడైన జోసెఫ్ చెట్టు నుండి పరిశుద్దమైన శరీరాన్ని క్రిందికి తీసుకువచ్చి మంచి లినెన్ వస్త్రంతో చుట్టాడు మరియు దానికి మసాలా దినుసులతో మర్దనా చేసాడు మరియు దానిని ఒక నూతన సమాధిలో పెట్టాడు. ఇప్పుడు మరియు ఎల్లప్పుడూ మరియు తరతరాల వరకు తండ్రి మరియు కుమారుడు మరియు పవిత్రాత్మ లను స్తుతింపు. ఆమెన్. దేవదూత సమాధి వద్ద మిర్-పట్టుకున్న స్త్రీ వద్దకు వచ్చి ఇలా చెప్పింది : మిర్ మరణించిన వారికి సరిపోతుంది కానీ క్రీస్తు తనను తాను అవినీతితో పరిచయం లేని వాడిగా చూపించుకున్నాడు.

</పద్యం>

ఆంగ్లికన్ సమ్మేళనం

కామన్ ప్రేయర్ యొక్క 1662 పుస్తకం గుడ్ ఫ్రైడే రోజు పాటించటానికి ఒక నిర్దిష్ట మత విధానాన్ని చెప్పలేదు కానీ స్థానిక సంప్రదాయం కొన్ని సేవలను చెయ్యటం తప్పనిసరి చేసింది, అవి శిలువ నుండి వచ్చిన ఏడు చివరి మాటలు మరియు మాటిన్స్ ను కలిగి ఉండే మూడు గంటల సేవ, కంయూనియన్ ఇవ్వకపోవటం (పెద్ద చర్చి పారిష్లలో కేటాయించబడిన దైవ వాక్యాలను వినియోగించటం) మరియు సాయంకాల ప్రార్ధన. ఈ మధ్యకాలంలో ప్రార్ధన పుస్తకం యొక్క పునశ్చరణ చెయ్యబడిన సంచికలు మరియు ఒకే విధంగా ప్రార్ధించటం వంటివి ఈ రోజు ఉన్న రోమన్ కాతోలిక్ చర్చిలో ఉన్న వాటితో సంబంధం ఉండే విధంగా గుడ్ ఫ్రైడే రోజున పాటించవలసిన పద్దతులను తిరిగి ప్రవేశపెట్టాయి, మోకాళ్ళ పై ఉంది శిలువను చేరుకోవటంతో పాటుగా హేన్రికన్, ఎద్వార్డియన్ మరియు ఎలిజబెత్ పునరుద్దరనలకి ముందుగా ఇంగ్లాండ్ చర్చిలో గమనించబడిన మతవిశ్వాశాలు యొక్క ప్రత్యేక ఆచరణలు కూడా కలిగి ఉంటుంది.

ఇతర ప్రోటేస్తంట్ సంప్రదాయాలు

చాలా ప్రోతెస్తంట్ సంఘాలు కూడా ఈ రోజున ప్రత్యేక సేవలు జరిపేవి. జర్మన్ లుతేరాన్ సంప్రదాయంలో 16 నుండి 20 వ శతాబ్దం వరకు ఇది చాలా ముఖ్యమైన సెలవు దినం మరియు అన్ని ప్రాపంచిక పనుల నుండి సెలవు ఆశించబడేది. లుతేరనిజంలో పవిత్ర కంయూనియన్ యొక్క వేడుకను గుడ్ ఫ్రైడే రోజు చెయ్యటం పై ఎలాంటి నిబంధనలూ లేవు; అన్నిటికీ విరుద్దంగా, పవిత్ర కంయూనియన్ పొందటానికి వారికి ఇది ప్రధానమైన రోజు మరియు తరచుగా సేవలు అన్నీ కూడా లుతేరాన్ జోహన్ సెబాస్టియన్ బాచ్ చే చెయ్యబడిన సెయింట్.మాథ్యూ ప్రేమ వంటి ప్రత్యేక సంగీతంతో ఉంటాయి. 20వ శతాబ్దం మధ్యలో లూతరిన్ సామూహిక ప్రార్ధనా అలవాటు గుడ్ ఫ్రైడే రోజున జరిపే పవిత్ర కంయూనియన్ నుండి తొలగించబడింది మరియు ఈ రోజు ఉన్న ప్రధాన ఉత్తర అమెరికన్ లూతరిన్ సంస్థలలో పవిత్ర కంయూనియన్ గుడ్ ఫ్రైడే రోజున జరుపబడదు, దానికి బదులుగా మౌండి గురువారం రోజున జరుపబడుతుంది. ఏది ఏమయినప్పటికీ, లూతరిన్ చర్చి అయిన మిస్సోరి సినోడ్ తన అధికారిక పుస్తకం అయిన లూతరిన్ సేవా పుస్తకంలో గుడ్ ఫ్రైడే రోజున కూడా ధన్యవాదాలు తెలపటానికి అనుమతిస్తుంది. మొరవింస్ మౌండి గురువారం నాడు పవిత్ర కంయూనియన్ ను అందుకుంటారు, అందువల్ల గుడ్ ఫ్రైడే రోజున ఒక ప్రేమవిందు ను జరుపుతారు. మేతోడిస్ట్ చర్చి కూడా తరచుగా శిలువ నుండి వచ్చిన చివరి ఏడు మాటలు ఆధారంగా ఒక ప్రార్ధన సేవతో గుడ్ ఫ్రైడే ను జరుపుతుంది.[33][34]

కొన్ని బాప్టిస్ట్,[35] పెంతకోస్తల్, చాలా సబ్బటేరియాన్[36] మరియు పెద్ద మత సమూహాలు కాని చర్చిలు గుడ్ ఫ్రైడే నమ్మకాన్ని వ్యతిరేకిస్తాయి, దానికి బదులు వెడలిపోయిన గొర్రెపిల్ల యొక్క జ్యూవిష్ త్యాగంతో సరిపోలటానికి బుధవారం నాడు శిలువ వెయ్యటంను నమ్ముతాయి (దీనిని క్రైస్తవులు యేసు క్రీస్తుకి ఒక పాత తెస్తమేంట్ పాయింటర్ గా నమ్ముతారు). బుధవారం క్రీస్తును శిలువ వెయ్యటం వలన క్రీస్తు తాను పారిషెస్ కి చెప్పిన ప్రకారం సమాధిలో మూడు పగళ్ళు మరియు మూడు రాత్రులు ఉంటాడు ("భూమి యొక్క హృదయం") (మాథ్యూ 12:40), ఒకవేళ అతను శుక్రవారం మరణించి ఉంటే కేవలం రెండు రాత్రులు మరియ ఒక పగలు మాత్రమే ఉండవలసి వచ్చేది.[37][38]

సంబంధిత ఆచారాలు

బలమైన క్రైస్తవ సంప్రదాయం ఉన్న చాలా దేశాలు అయిన బెర్ముడా, బ్రెజిల్, కెనడా, చిలి, కొలంబియ, కోస్తా రికా, పెరు, ఫిలిప్పీన్స్, మెక్సికో, వెనెజుల, కెరిబియన్, జర్మనీ, మాల్ట, ఆస్ట్రేలియా, సింగపూర్, న్యూజీలాండ్,[39][40][41] మరియు యునైటెడ్ కింగ్డం, లలో ఈ రోజు ఒక ప్రజా లేదా ప్రభుత్వ సెలవు దినంగా పరిగణించబడుతుంది.

సింగపూర్ వంటి ఆంగ్లం మాట్లాడే చాలా దేశాలలో ఈ రోజున చాలా మటుకు దుకాణాలు మూసివెయ్యబడతాయి మరియు కొంత మేరకు టెలివిజన్ మరియు రేడియోలలో ప్రచార కార్యక్రమాల ప్రసారాలు నిలిపివెయ్యబడతాయి.

కెనడాలో చాలా ప్రైవేటు రంగ వ్యాపారాలతో పాటు బ్యాంకులు మరియు ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు (అన్ని స్థాయుల్లో) మరియు ప్రభుత్వ రంగ వ్యాపారాలు మూసివెయ్యబడతాయి, క్వెబెక్ లో మాత్రం ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు మరియు పాటశాలలు మూసివెయ్యబడతాయి కానీ చాలా మటుకు ప్రైవేట్ రంగ వ్యాపారాలు (బ్యాంకులు తప్ప) తెరిచే ఉంటాయి.

హాంగ్ కాంగ్ లో అన్ని వ్యాపారాలు మరియు ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు ఒక ప్రభుత్వ సెలవు దినం కోసం మూసివెయ్యబడతాయి.

సంయుక్త రాష్ట్రాలలో (ఇది ప్రోతెస్తంట్ ప్రాధాన్యత ఉన్న దేశం కావటం వలన ఒక సంప్రదాయక కాతోలిక్ దేశం వలె గుడ్ ఫ్రైడే ను అంట కటినంగా పాటించదు) గుడ్ ఫ్రైడే పాలనా స్థాయిలో ప్రభుత్వ సెలవు దినం కాదు; వ్యక్తిగతంగా రాష్ట్రాలు మరియు స్థానిక పరిపాలన ప్రభుత్వాలు సేవలు దినంగా ప్రకటించుకోవచ్చు. ప్రైవేట్ వ్యాపారాలు మరియు నిర్దిష్ట ఇతర సంస్థలు గుడ్ ఫ్రైడే కోసం కాకపోయినప్పటికీ తమ ప్రాధాన్యతల బట్టి మూసివేస్తాయి. గుడ్ ఫ్రైడే రోజున స్టాక్ మార్కెట్ మూసివేయ్యబడుతుంది. ఏది ఏమయినప్పటికీ, చాలా మటుకు వ్యాపారాలు గుడ్ ఫ్రైడే రోజున తెరిచే ఉంటాయి. తపాలా సేవలు పని చేస్తాయి మరియు గుడ్ ఫ్రైడే కోసం మూతపడకుండా బ్యాంకులు ఫెడరల్ ప్రభుత్వం చే నియంత్రించబడతాయి. గుడ్ ఫ్రైడే కోసం సాధారణంగా పాటశాలలు మూతపడవు కానీ ఈ రోజు వసంతకాల విరామ సమయంలో రావొచ్చు.

హాట్ క్రాస్ బన్స్

అధికంగా కాతోలిక్ ప్రాధాన్య దేశం అయిన ఐర్లాండ్ లో గుడ్ ఫ్రైడే రోజున అన్ని రకాల మద్యం అమ్మకాలు నిషేదించబడతాయి. బ్యాంకులు మరియు ప్రభుత్వ సంస్థలు ఈ రోజున మూసివెయ్యబడతాయి కానీ ఇది అధికారిక బ్యాంకు సెలవు దినం కాదు (అనగా ప్రభుత్వ సెలవు దినం కాదు) అందువలన చాలా కార్యాలయాలు మరియు ఇతర కార్యస్తలాలు తెరిచే ఉంటాయి. ఐర్లాండ్ లో అన్ని పబ్లు మరియు చాలా రెస్టారెంట్లు ఈ రోజున మూసివెయ్యబడతాయి - ఈ విషయంలో ఇది క్రిస్మస్ రోజును పోలి ఉంటుంది. మతపరమైన పండుగ వలన తమకు నష్టాలు వస్తున్నాయని మతంతో సంబంధంలేని వ్యాపారుల వాదనలతో ఆలస్యం అను విమర్శ క్రింద ఆ సంప్రదాయం వచ్చింది.

జర్మనీలో ఈ రోజున హాస్య ప్రదర్శనలు మరియు బహిరంగ నృత్యాన్ని కలిగి ఉండే కార్యక్రమాలు చెయ్యటం చట్ట విరుద్దం (అయితే ఎ నిబంధన అసమానంగా అమలుచెయ్యబడింది); చలనచిత్రాలు మరియు టెలివిజన్ లపై ఎలాంటి ప్రభావం ఉండదు, అయితే చాలా TV చానెల్స్ ఆ రోజున మతపరమైన విషయాలను చూపిస్తాయి. క్రైస్తవులు కాని వారి పై కూడా ఈ నియమాలను రుద్దటం పై గడిచిన దశాబ్దంలో పెద్ద ఎత్తున నిరసన వెలువడింది.

దక్షిణాప్రికాలో ఈ రోజున వ్యాపారాలు మరియు వినోదం అందించే స్థావరాలు తెరవటాన్ని ప్రభుత్వం నియంత్రిస్తుంది (క్రిస్మస్ రోజు వలె) గుడ్ ఫ్రైడే రోజున అన్ని ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, పాటశాలలు మరియు నిర్దిష్ట వ్యాపారాలు చట్టబద్దంగా మూసివెయ్యబడతాయి. మద్యం కొనటం మరియు అమ్మటం నిషేధం.

భారతదేశంలో గుడ్ ఫ్రైడే కేంద్ర ప్రభుత్వ మరియు అదే విధంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సెలవు దినం, స్టాక్ మార్కెట్టులు సాధారణంగా మూసివెయ్యబడతాయి. క్రైస్తవులు ప్రధానంగా ఉన్న రాష్ట్రాలు అయిన అస్సాం, గోవా, మరియు కేరళ లలో కొన్ని ఇతర వ్యాపారాలు కూడా మూసివెయ్యబడతాయి (ప్రధానంగా కాకపోయినా అధిక శాతంలో క్రైస్తవులు ఉన్న) కానీ దేశంలో మిగతా భాగంలో గుడ్ ఫ్రైడే రోజున చాలా మటుకు వ్యాపారాలు తెరిచే ఉంటాయి. గుడ్ ఫ్రైడే రోజున చాలా మటుకు పాటశాలలు మూసివెయ్యబడతాయి.

ముస్లిం ప్రధాన దేశం అయిన ఇండోనేషియాలో గుడ్ ఫ్రైడే ఒక జాతీయ సెలవు దినం. అన్ని ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, పాటశాలలు, మరియు నిర్దిష్ట వ్యాపారాలు గుడ్ ఫ్రైడే రోజున చట్టబద్దంగా మూసివెయ్యబడతాయి మరియు చాలా వార్తాపత్రికలు ఆ రోజున ప్రచురింపబడవు. సింగపూర్ మరియు మలేషియన్ రాష్ట్రాలు అయిన సబః మరియు సరావాక్ లలో కూడా జాతీయ సెలవు దినం ఉంటుంది.

తూర్పు సనాతన క్రైస్తవులు ఈ రోజు మరియు మరునాడు మొత్తం ఏమీ తినకూడదు మరియు కాతోలిక్ చర్చిలు ఈ రోజు మరియు విభూది బుధవారం కోసం ఉపవాసం మరియు మద్యం మరియు శృంగారం నుండి దూరంగా ఉండటాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి.

ఆంగ్లం మాట్లాడే చాలా దేశాలలో హాట్ క్రాస్ బన్స్ తింటారు.

బెర్ముడాలో గాలిపటాలు ఎగురవెయ్యబడతాయి. అవి తరచుగా కర్ర పుల్లలు, రంగు కాగితాలు, జిగురు మరియు దారంతో చేతితో తయారుచెయ్యబడతాయి. గాలిపటం యొక్క ఆకారం మరియు కర్ర వినియోగం క్రీస్తు మరణించిన శిలువను సూచిస్తాయి. అంతే కాకుండా ఆకాశంలో ఎగిరే గాలిపటం అతను భువి నుండి స్వర్గానికి చేరుకున్నాడని సూచిస్తుంది.

సంప్రదాయబద్దంగా పాపపరిహారానికి సంవత్సరంలో ప్రతీ శుక్రవారం రోమన్ కాతోలిక్స్ మాంసం భుజించటం నుండి దూరంగా ఉంటారు. ఈ రోజుల్లో, ఇది కేవలం లెంట్ సమయంలో వచ్చే శుక్రవారాలకి మాత్రమే పాటించటం అవసరం; సంవత్సరంలో మిగతా భాగంలో వచ్చే శుక్రవారాలలో ఇతర పాపపరిహార పద్దతులు అనుసరించబడతాయి, ఉదాహరణకి, అదనపు ప్రార్ధన లేదా ఆహారం కాకుండా మరేదైనా ఇతర విషయానికి దూరంగా ఉండటం వంటివి. చాలా మంది రోమన్ కాతోలిక్స్ (మరియు అదే విధంగా ప్రోతెస్తంట్ వర్గానికి చెందిన సభ్యులు కూడా) గుడ్ ఫ్రైడే రోజున చేపలు మరియు కూరగాయలను తింటారు.

UK లో గుడ్ ఫ్రైడే రోజున గుర్రపు పందాలు ఉండవు. ఏది ఏమయినప్పటికీ, 2008లో మొదటిసారిగా ఈ రోజున పందెం దుకాణాలు తెరవబడ్డాయి. ఐజాక్ వాట్స్' స్తుతి గీతం "వెన్ ఐ సర్వే ది వన్ద్రస్ క్రాస్" నుండి తీసుకున్న ఒక వాక్యంతో BBC చాలా సంవత్సరాలు తన యొక్క ఉదయం 7 గంటల వార్తా ప్రసారాన్ని రేడియో 4 లో ప్రవేశపెట్టింది.

తేదీని గణించటం

గుడ్ ఫ్రైడే అనేది ఈస్టర్ ముందు వచ్చే శుక్రవారం, ఇది తూర్పు క్రైస్తవమతం మరియు పశ్చిమ క్రైస్తవమతాలలో వేర్వేరుగా గణించబడుతుంది (వివరాల కోసం కంప్యుటాస్ చూడుము). పాస్కల్ పౌర్ణమి తరువాత వచ్చే మొదటి ఆదివారం ఈస్టర్ వస్తుంది, 21 మార్చ్ న లేదా తరువాత వచ్చే పౌర్ణమిని వసంతకాలంలో సూర్యుడు భూమధ్యరేఖ పైకి వచ్చే తేదీగా పరిగణిస్తారు. పశ్చిమ గణన గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ ను వినియోగిస్తుంది, అయితే తూర్పు గణన జూలియన్ క్యాలెండర్ ను వినియోగిస్తుంది, వారి యొక్క 21 మార్చ్ గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ లో 3 ఏప్రిల్ ను సూచిస్తుంది. పౌర్ణమి రోజును గుర్తించటానికి చేసే గణనలు కూడా వైవిధ్యంగా ఉంటాయి. ఈస్టర్ తేదీ లెక్కింపు విధానం చూడుము (దక్షిణ ఆస్ట్రేలియా యొక్క ఖగోళ సంఘం).

తూర్పు క్రైస్తవమతంలో జూలియన్ క్యాలెండర్ లో ఈస్టర్ మార్చ్ 22 మరియు ఏప్రిల్ 25 మధ్యలో రావొచ్చు (అందువల్ల 1900 మరియు 2099 మధ్యలో గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ ప్రకారం ఏప్రిల్ 4 మరియు మే 8 మధ్యన ఉన్నది), అందువల్ల గుడ్ ఫ్రైడే మార్చ్ 20 మరియు ఏప్రిల్ 23 మధ్యలో వస్తుంది (లేదా గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ ప్రకారం ఏప్రిల్ 2 మరియు మే 6 మధ్యన ఉండవచ్చు). (ఈస్టర్ చూడుము.)

ఇవి కూడా చూడండి

సంబంధిత రోజులు

సూచనలు

  1. ఐజాక్ న్యూటన్, 1733, ఆఫ్ ది టైమ్స్ ఆఫ్ ది బర్త్ అండ్ పేషన్ ఆఫ్ క్రీస్ట్ , ఇన్ "అబ్జర్వేషన్స్ అప్ ఆన్ ది ప్రోఫేసీస్ ఆఫ్ డానియెల్ అండ్ ది అపోకాలిప్స్ ఆఫ్ సెయింట్. జాన్" (లండన్: J. దార్బి అండ్ T. బ్రోవ్నే).
  2. బ్రాడ్లీ స్కఫెర్, 1990, లూనార్ విజిబిలిటీ అండ్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్ క్వాటర్లి. జర్నల్ ఆఫ్ ది రాయల్ అస్త్రోనోమికల్ సొసైటీ 31.
  3. అస్ట్రోనోమేర్స్ ఆన్ ది డేట్ ఆఫ్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్
  4. అస్ట్రోనోమేర్స్ ఆన్ డేట్ ఆఫ్ క్రీస్ట్ డెత్
  5. జాన్ ప్రాట్ న్యూటన్స్ డేట్ ఫర్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్ "క్వటర్లి జర్నల్ ఆఫ్ రాయల్ అస్త్రోనోమికాల్ సొసైటీ", సెప్టెంబర్ 1991.
  6. న్యూటన్స్ డేట్ ఫర్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్
  7. హుమ్ఫ్రేయ్స్, కోలిన్ J., అండ్ W. G. వాద్దింగ్టన్, "డేటింగ్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్," నేచర్ 306 (డిసెంబర్ 22/29, 1983), పేజీలు. 743-46. [1]
  8. కోలిన్ J. హుమ్ఫ్రేయ్స్ అండ్ W. G. వాద్దింగ్టన్, ది డేట్ ఆఫ్ ది క్రోసిఫిక్సిఒన్ జర్నల్ ఆఫ్ ది అమెరికన్ సైంటిఫిక్ ఎఫిలిఎషన్ 37 (మార్చ్ 1985)[2]
  9. Matthew 27:45; Mark 15:13; Luke 23:44
  10. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 1.
  11. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 2.
  12. రోమన్ మిస్సాల్, గుడ్ ఫ్రైడే, 3.
  13. లెటర్ ఆఫ్ ది కాన్గ్రిగేషన్ ఫర్ డివైన్ వర్షిప్, 14 మార్చ్ 2003.
  14. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 4.
  15. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 5.
  16. ది రోమన్ మిస్సాల్ యొక్క 1962 సంచిక.
  17. 17.0 17.1 ది రోమన్ మిస్సాల్ యొక్క 1962 సంక్లిష్టమైన సంచిక..
  18. కరేమోనియల్ ఎపిస్కపోరుం , 315.
  19. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 7-13.
  20. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 14-21.
  21. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 22-31.
  22. రోమన్ మిస్సాల్: గుడ్ ఫ్రైడే, 32-33.
  23. న్యూ అడ్వెంట్
  24. న్యూ అడ్వెంట్
  25. జోసెఫ్ P. క్రిస్తోఫేర్ మొదలైనవారు., 2003 ది రక్కోల్ట సెయింట్ ఆథనసిస్ ప్రెస్ ISBN 978-0-9706526-6-9.
  26. ఆన్ బాల్, 2003 ఎన్సైక్లోపెడియా ఆఫ్ కాతోలిక్ డివోషన్స్ అండ్ ప్రాక్టీసెస్ ISBN 0-87973-910-X.
  27. మిసేరెంటిస్సిమస్ రిడెంప్టర్ ఎంసైక్లికల్ ఆఫ్ పోప్ పీయస్ XI [3].
  28. వాటికన్ ఆర్చివ్స్.
  29. "Dozens ignore warnings to re-enact crucifixion". The Independent. 2008-03-22. Retrieved 2008-03-23.
  30. గ్రేట్ లెంట్ మరియు పవిత్ర వారం సమయాలలో కొన్స్తంటినోపుల్ యొక్క మతపరమైన వేడుకలో ధరించే రంగుల వలన విస్తారమైన ఉపయోగాలు ఉన్నాయి.
  31. 31.0 31.1 Bulgakov, Sergei V. (1900), "Great Friday", Handbook for Church Servers, 2nd ed. (PDF), Kharkov: Tr. Archpriest Eugene D. Tarris, p. 543, retrieved 2007-10-25. {{citation}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  32. Archimandrite Kallistos (Ware) and Mother Mary (2002), "Service of the Twelve Gospels", The Lenten Triodion, South Cannan, PA: St. Tikhon's Seminary Press, p. 587.
  33. "Christians mark Good Friday". The Daily Reflector. Retrieved 2007-03-21.
  34. "Good Friday". United Methodist Church. Retrieved 2007-03-21.
  35. బుధవారపు శిలువ వెయ్యటం కొరకు సాక్ష్యం
  36. సమాధి నుండి తిరిగి లేవటం ఆదివారం కాదు http://www.thetrumpet.com/index.php?q=4758.3049.102.0
  37. ది బెరేయన్ కాల్
  38. FACTnet: మత విశ్వాసకుడు, మత విశ్వాసకులు, మతాల చే దూషణలు, దూషణ వెలికితీసే చర్చ మరియు వనరులు, సమానమైన మద్దతు, చట్ట మద్దతు
  39. సెలవు దినాల చట్టం 2003 (న్యూజీలాండ్), సెక్షన్ 17 ప్రజలందరికీ సెలవు దినాలు అయిన రోజులు
  40. దుకాణం వ్యాపారం చేసే గంటల చట్టం రిపీల్ చట్టం 1990 (న్యూజీలాండ్), సెక్షన్ 3 అన్జాక్ రోజు ఉదయం, గుడ్ ఫ్రైడే, ఈస్టర్ ఆదివారం మరియు క్రిస్మస్ రోజున దుకాణాలు మూసివేయ్యాలి
  41. ప్రసార చట్టం 1989 (న్యూజీలాండ్), సెక్షన్ 79A ఎన్నికల కార్యక్రమాలు బహిష్కరించబడే గంటలు, సెక్షన్ 81 ప్రచార గంటలు

బాహ్య వలయాలు

మూస:Holy Week మూస:Easter మూస:US Holidays