శారదా లిపి: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
పంక్తి 1: పంక్తి 1:
శారదాలిపి బ్రాహ్మీ లిపీ కుటుంబానికి చెందినది. క్రీ.శ 8వ శతాబ్దంలో అభివృద్ధి చెందినట్టుగా భావిస్తున్న ఈ లిపి సంస్కృత, కాశ్మీరీ భాషలు వ్రాయడానికి ఉపయోగించేవారు. ఒకప్పుడు కాశ్మీరు, ఆఫ్ఘనిస్థాన్ (గాంధార) ప్రాంతాల్లోఎంతో ప్రాచుర్యంలో ఉండే ఈ లిపి, తర్వాతి కాలంలో కాశ్మీరుకి మాత్రమే పరిమితమైపోయింది. ప్రస్తుతం, ఈ లిపిని కాశ్మీరీ పండితులు మాత్రమే ప్రత్యేక సందర్భాల్లోనూ, జాతక చక్రాల్లోనూ, జ్యోతిషంలోనూ వాడుతున్నారు. కాశ్మీరు ప్రాంతంలో వెలసి ఉన్న సరస్వతీ దేవికి మరో పేరు శారద. ఆ పేరుమీదనే ఈ లిపి పిలువబడేది.
శారదాలిపి బ్రాహ్మీ లిపీ కుటుంబానికి చెందినది. క్రీ.శ 8వ శతాబ్దంలో అభివృద్ధి చెందినట్టుగా భావిస్తున్న ఈ లిపి సంస్కృత, కాశ్మీరీ భాషలు వ్రాయడానికి ఉపయోగించేవారు. ఒకప్పుడు కాశ్మీరు, ఆఫ్ఘనిస్థాన్ (గాంధార) ప్రాంతాల్లోఎంతో ప్రాచుర్యంలో ఉండే ఈ లిపి, తర్వాతి కాలంలో కాశ్మీరుకి మాత్రమే పరిమితమైపోయింది. ప్రస్తుతం, ఈ లిపిని కాశ్మీరీ పండితులు మాత్రమే ప్రత్యేక సందర్భాల్లోనూ, జాతక చక్రాల్లోనూ, జ్యోతిషంలోనూ వాడుతున్నారు. కాశ్మీరు ప్రాంతంలో వెలసి ఉన్న సరస్వతీ దేవికి మరో పేరు శారద. ఆ పేరుమీదనే ఈ లిపి పిలువబడేది.


==అక్షరాలు==
==Letters==
===Vowels===
===అచ్చులు===
{| class="wikitable" style="font-family:Arial;"
{| class="wikitable" style="font-family:Arial;"
|-
|-
| [[File:Sharada a.svg|24px]] a अ || [[File:Sharada i.svg|24px]] i इ || [[File:Sharada u.svg|24px]] u उ || [[File:Sharada ri.svg|24px]] {{IAST|ṛ}} ऋ || [[File:Sharada li.svg|24px]] {{IAST|ḷ}} ऌ|| [[File:Sharada e.svg|24px]] e ए || [[File:Sharada o.svg|24px]] o ओ
| [[File:Sharada a.svg|24px]] a అ || [[File:Sharada i.svg|24px]] i ఇ || [[File:Sharada u.svg|24px]] u ఉ || [[File:Sharada ri.svg|24px]] {{IAST|ṛ}} ఋ || [[File:Sharada li.svg|24px]] {{IAST|ḷ}} ऌ|| [[File:Sharada e.svg|24px]] e ఎ || [[File:Sharada o.svg|24px]] o ఒ
|-
|-
| [[File:Sharada aa.svg|24px]] ā आ || [[File:Sharada ii.svg|24px]] ī ई|| [[File:Sharada uu.svg|24px]] ū ऊ || [[File:Sharada rii.svg|24px]] {{IAST|ṝ}} ॠ|| || [[File:Sharada ai.svg|24px]] ai ऐ|| [[File:Sharada au.svg|24px]] au औ
| [[File:Sharada aa.svg|24px]] ā ఆ || [[File:Sharada ii.svg|24px]] ī ఈ|| [[File:Sharada uu.svg|24px]] ū ఊ || [[File:Sharada rii.svg|24px]] {{IAST|ṝ}} ౠ|| || [[File:Sharada ai.svg|24px]] ai ఐ|| [[File:Sharada au.svg|24px]] au ఔ
|}
|}


పంక్తి 16: పంక్తి 16:




===Consonants===
===హల్లులు===
{| class="wikitable" style="font-family:Arial;"
{| class="wikitable" style="font-family:Arial;"
|-
|-
| [[File:Sharada k.svg|24px]] k क|| [[File:Sharada kh.svg|24px]] kh ख|| [[File:Sharada g.svg|24px]] g ग|| [[File:Sharada gh.svg|24px]] gh घ|| [[File:Sharada ng.svg|24px]] {{IAST|ṅ}} ङ
| [[File:Sharada k.svg|24px]] k క|| [[File:Sharada kh.svg|24px]] kh ఖ|| [[File:Sharada g.svg|24px]] g గ|| [[File:Sharada gh.svg|24px]] gh ఘ|| [[File:Sharada ng.svg|24px]] {{IAST|ṅ}} ఙ
|-
|-
| [[File:Sharada c.svg|24px]] c च|| [[File:Sharada ch.svg|24px]] ch छ|| [[File:Sharada j.svg|24px]] j ज|| [[File:Sharada jh.svg|24px]] jh झ|| [[File:Sharada ny.svg|24px]] ñ ञ
| [[File:Sharada c.svg|24px]] c చ|| [[File:Sharada ch.svg|24px]] ch ఛ|| [[File:Sharada j.svg|24px]] j జ|| [[File:Sharada jh.svg|24px]] jh ఝ|| [[File:Sharada ny.svg|24px]] ñ ఞ
|-
|-
| [[File:Sharada tt.svg|24px]] {{IAST|ṭ}} ट|| [[File:Sharada tth.svg|24px]] {{IAST|ṭh}} ठ|| [[File:Sharada dd.svg|24px]] {{IAST|ḍ}} ड|| [[File:Sharada ddh.svg|24px]] {{IAST|ḍh}} ढ|| [[File:Sharada nn.svg|24px]] {{IAST|ṇ}} ण
| [[File:Sharada tt.svg|24px]] {{IAST|ṭ}} ట|| [[File:Sharada tth.svg|24px]] {{IAST|ṭh}} ఠ|| [[File:Sharada dd.svg|24px]] {{IAST|ḍ}} డ|| [[File:Sharada ddh.svg|24px]] {{IAST|ḍh}} ఢ|| [[File:Sharada nn.svg|24px]] {{IAST|ṇ}} ణ
|-
|-
| [[File:Sharada t.svg|24px]] t त|| [[File:Sharada th.svg|24px]] th थ|| [[File:Sharada d.svg|24px]] d द|| [[File:Sharada dh.svg|24px]] dh ध|| [[File:Sharada n.svg|24px]] n न
| [[File:Sharada t.svg|24px]] t త|| [[File:Sharada th.svg|24px]] th థ|| [[File:Sharada d.svg|24px]] d ద|| [[File:Sharada dh.svg|24px]] dh ధ|| [[File:Sharada n.svg|24px]] n న
|-
|-
| [[File:Sharada p.svg|24px]] p प|| [[File:Sharada ph.svg|24px]] ph फ|| [[File:Sharada b.svg|24px]] b ब|| [[File:Sharada bh.svg|24px]] bh भ|| [[File:Sharada m.svg|24px]] m म
| [[File:Sharada p.svg|24px]] p ప|| [[File:Sharada ph.svg|24px]] ph ఫ|| [[File:Sharada b.svg|24px]] b బ|| [[File:Sharada bh.svg|24px]] bh భ|| [[File:Sharada m.svg|24px]] m మ
|-
|-
| [[File:Sharada y.svg|24px]] y य|| [[File:Sharada r.svg|24px]] r र|| [[File:Sharada l.svg|24px]] l ल|| [[File:Sharada v.svg|24px]] v व|| style="background:#dddddd;"|
| [[File:Sharada y.svg|24px]] y య|| [[File:Sharada r.svg|24px]] r ర|| [[File:Sharada l.svg|24px]] l ల|| [[File:Sharada v.svg|24px]] v వ|| style="background:#dddddd;"|
|-
|-
| [[File:Sharada sh.svg|24px]] ś श|| [[File:Sharada ss.svg|24px]] {{IAST|ṣ}} ष|| [[File:Sharada s.svg|24px]] s स|| [[File:Sharada h.svg|24px]] h ह|| style="background:#dddddd;"|
| [[File:Sharada sh.svg|24px]] ś శ|| [[File:Sharada ss.svg|24px]] {{IAST|ṣ}} ష|| [[File:Sharada s.svg|24px]] s స|| [[File:Sharada h.svg|24px]] h హ|| style="background:#dddddd;"|
|}
|}


10:47, 1 మార్చి 2012 నాటి కూర్పు

శారదాలిపి బ్రాహ్మీ లిపీ కుటుంబానికి చెందినది. క్రీ.శ 8వ శతాబ్దంలో అభివృద్ధి చెందినట్టుగా భావిస్తున్న ఈ లిపి సంస్కృత, కాశ్మీరీ భాషలు వ్రాయడానికి ఉపయోగించేవారు. ఒకప్పుడు కాశ్మీరు, ఆఫ్ఘనిస్థాన్ (గాంధార) ప్రాంతాల్లోఎంతో ప్రాచుర్యంలో ఉండే ఈ లిపి, తర్వాతి కాలంలో కాశ్మీరుకి మాత్రమే పరిమితమైపోయింది. ప్రస్తుతం, ఈ లిపిని కాశ్మీరీ పండితులు మాత్రమే ప్రత్యేక సందర్భాల్లోనూ, జాతక చక్రాల్లోనూ, జ్యోతిషంలోనూ వాడుతున్నారు. కాశ్మీరు ప్రాంతంలో వెలసి ఉన్న సరస్వతీ దేవికి మరో పేరు శారద. ఆ పేరుమీదనే ఈ లిపి పిలువబడేది.

అక్షరాలు

అచ్చులు

a అ i ఇ u ఉ ṛ ఋ ḷ ऌ e ఎ o ఒ
ā ఆ ī ఈ ū ఊ ṝ ౠ ai ఐ au ఔ
aṃ अं aḥ अः


హల్లులు

k క kh ఖ g గ gh ఘ ṅ ఙ
c చ ch ఛ j జ jh ఝ ñ ఞ
ṭ ట ṭh ఠ ḍ డ ḍh ఢ ṇ ణ
t త th థ d ద dh ధ n న
p ప ph ఫ b బ bh భ m మ
y య r ర l ల v వ
ś శ ṣ ష s స h హ
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=శారదా_లిపి&oldid=700847" నుండి వెలికితీశారు