ఆముదం చెట్టు

ఆముదము చెట్టు
ఆముదపు పుష్పాలు, ఫలాలు.
శాస్త్రీయ వర్గీకరణ
Kingdom:	ప్లాంటే
Division:	Magnoliophyta
Class:	Magnoliopsida
Order:	Malpighiales
Family:	యుఫోర్బియేసి
Subfamily:	Acalyphoideae
Tribe:	Acalypheae
Subtribe:	Ricininae
Genus:	Ricinus
Species:	R. communis
Binomial name
Ricinus communis లిన్నేయస్

ఆముదము ఒకరకమైన నూనె చెట్టు. ఆముదము చెట్టులలో ఎరుపు, తెలుపు, పెద్దాముదము అను మూడు రకములు కలవు. తెలుపు, ఎరుపు రంగులు గల పుష్పాలను బట్టి, పెద్దవైన ఆకులను బట్టి వీటిని గుర్తించాలి. చిన్న ఆకులు కలిగిన చిట్టాముదపు చెట్టు మిక్కిలి శ్రేష్ఠమైనది. ఆముదపు గింజల నుండి ఆముదము నూనె తయారుచేస్తారు.

ఈజిప్ట్ దేశంలో క్రీ.పూ. 4000 సంవత్సరాలుగా ఉపయోగంలో ఉన్నట్లు ఆధారాలున్నాయి. గ్రీకు ప్రయాణీకులు ఆముదపు నూనెను దీపాలు వెలిగించుకోడానికి మరియు లేపనముగా ఉపయోగించారు.

ప్రపంచ ఆముదపు గింజల ఉత్పత్తి సంవత్సరానికి ఒక మిలియను టన్నులు. వీనిలో భారతదేశం, చైనా మరియు బ్రెజిల్ ముఖ్యమైనవి.

ఆముదము చెట్టు లక్షణాలు

• బహువార్షిక పొద.
• 6-10 నొక్కులు గల హస్తాకార సరళ పత్రాలు. ఆకులకు పొడవైన కాడలుండును.
• అగ్రస్థ శాఖాయుత అనిశ్చిత విన్యాసంలో అమరిన పసుపు రంగు పుష్పాలు.
• ఫలం 3 నొక్కులు గల రెగ్మా. కాయ లోపల మూడు గింజలుండును. కాయపైన మృదువైన ముండ్లుండును.

ఉపయోగాలు

• భారతదేశంలో ఆముదము నూనె క్రీ.పూ. 2000 నుండి ఉపయోగంలో ఉంది. దీనిని దీపాలు వెలిగించడానికి, ఆయుర్వేదంలో విరేచనకారిగా ఉపయోగించారు. ఆముదపు ఆకుల రసం పచ్చకామెర్లు వ్యాధిని కొన్ని రోజులలో నయం చేస్తుందని నమ్మకం.
• చైనా వైద్యంలో గాయాలకు కట్టిన పట్టీలలో కొన్ని తరాలనుండి ఉపయోగిస్తున్నారు.
• దీపావళి రోజు భారతీయులు ఆముదపు కాడలకు నూనె దీపాలుగా చేసి వెలిగించడం వల్ల పరలోకాలలో పిత్రుదేవతలను ప్రార్ధిస్తారు.

• 
  ఆముదపు విత్తనాలు.
• 
  నెదర్లాండ్స్ లో ఆముదపు తోట.

బయటి లింకులు

• Ricinus communis L. at Purdue University
• Castor beans at Purdue University
• Ricinus communis (castor bean) at Cornell University