మౌర్య సామ్రాజ్యం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
చి r2.7.1) (యంత్రము కలుపుతున్నది: el:Αυτοκρατορία των Μαουρύα |
చి r2.7.3) (యంత్రము కలుపుతున్నది: oc:Empèri Maurya |
||
| పంక్తి 109: | పంక్తి 109: | ||
[[nn:Maurya]] |
[[nn:Maurya]] |
||
[[no:Mauryariket]] |
[[no:Mauryariket]] |
||
[[oc:Empèri Maurya]] |
|||
[[pl:Dynastia Maurjów]] |
[[pl:Dynastia Maurjów]] |
||
[[pnb:موریہ سلطنت]] |
[[pnb:موریہ سلطنت]] |
||
09:25, 20 నవంబరు 2012 నాటి కూర్పు
 | ఈ వ్యాసం లేదా వ్యాసభాగాన్ని విస్తరించవలసి ఉంది. సముచితమైన సమాచారంతో వ్యాసాన్ని విస్తరించండి. విస్తరణ పూర్తయిన తర్వాత, ఈ నోటీసును తీసివేయండి. |
 The Maurya Empire at its largest extent under Ashoka the Great. | |
| Imperial Symbol: The Lion Capital of Ashoka | |
| Founder | చంద్రగుప్త మౌర్య |
|---|---|
| Preceding State(s) | Nanda Dynasty of మగధ మహాజానపదాలు |
| Languages | పాలి ప్రాకృతం సంస్కృత భాష |
| మతములు | బౌద్ధ మతము హిందూ మతము జైన మతము |
| Capital | పాటలీపుత్ర |
| Head of State | సమ్రాట్ (చక్రవర్తి) |
| First Emperor | చంద్రగుప్త మౌర్య |
| Last Emperor | బృహద్రథ |
| Government | Centralized Absolute Monarchy with Divine Right of Kings as described in the Arthashastra |
| Divisions | 4 provinces: Tosali Ujjain Suvarnagiri Taxila Semi-independent tribes |
| Administration | Inner Council of Ministers (Mantriparishad) under a Mahamantri with a larger assembly of ministers (Mantrinomantriparisadamca). Extensive network of officials from treasurers (Sannidhatas) to collectors (Samahartas) and clerks (Karmikas). Provincial administration under regional viceroys (Kumara or Aryaputra) with their own Mantriparishads and supervisory officials (Mahamattas). Provinces divided into districts run by lower officials and similar stratification down to individual villages run by headmen and supervised by Imperial officials (Gopas). |
| Area | 5 million km² [1] (Southern Asia and parts of Central Asia) |
| Population | 50 million [2] (one third of the world population [3]) |
| Currency | Silver Ingots (Panas) |
| Existed | 322–185 BCE |
| Dissolution | Military coup by Pusyamitra Sunga |
| Succeeding state | Sunga Empire |
మౌర్య సామ్రాజ్యం(క్రీ.పూ 322– 185 ) మౌర్య వంశం చే పరిపాలించబడిన ఒక ప్రాచీన భారతీయ రాజ్యం. ఇది చాలా బలమైన మరియు విశాలమైన సామ్రాజ్యంగా విలసిల్లిన రాజ్యం. మౌర్య సామ్రాజ్య స్థాపకుడు చంద్రగుప్త మౌర్యుడు. ఈతని తల్లి మహా పద్మనందుని వద్ద ఒక దాసి. ఆమె పేరు ముర. కనుక ఆతని తల్లి పేరు మీదుగానే ఈతని సామ్రాజ్యమునకు మౌర్య సామ్రాజ్యం అని పేరు పెట్టబడింది. ఈతను యవ్వనముములో ఉన్నప్పుడే ఛాణక్యుడు పరిచయం అయ్యాడు. నంద వంశస్థుల వలన అవమానము పొందిన చాణక్యుడు, ఇతనికి ఎనలేని సహాయము చేసి మౌర్య సామ్రాజ్యం స్థాపించడానికి ప్రధాన కారకుడు అయ్యాడు. దీనితో బలం పుంజుకున్న చంద్రగుప్తుడు క్రీ.పూ. 322 లో నంద వంశ పరిపాలనకు తెర దించి తానే ఒక మహా సామ్రాజ్యం స్థాపించాడు. అలెగ్జాండర్ నాయకత్వంలోని గ్రీకుల దండయాత్ర నమయమున స్థానిక రాజ్యల మధ్య ఉన్న మనస్పర్థలని ఉపయోగంచుకుని తన సామ్రాజ్య సరిహద్దులని అమితంగా పెంచాడు. క్రీ.పూ. 316 నాటికి దాదాపు ఉత్తర భారతం అంతా ఇతని ఆధీనంలో ఉంది. అలెగ్జాండర్ సేనాని పశ్చిమ ఆసియా ప్రాంతాలని పరిపాలించిన సెల్యూకస్ నికేటర్ ని ఓడించి తన అధికారాన్ని సుస్థిరం చేసుకున్నాడు. ఈతని సామ్రాజ్యం హిమాలయాల నుండి అస్సాం దాకా, నేటి పాకిస్తాన్ లోని
- ↑ Peter Turchin, Jonathan M. Adams, and Thomas D. Hall. East-West Orientation of Historical Empires. University of Connecticut, November 2004.
- ↑ Roger Boesche (2003). "Kautilya’s Arthashastra on War and Diplomacy in Ancient India", The Journal of Military History 67 (p. 12).
- ↑ Colin McEvedy and Richard Jones (1978), "Atlas of World Population History", Facts on File (p. 342-351). New York.