పద్మనాభ తీర్థ

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
పద్మనాభ తీర్థ
నవ బృందావనం (అనెగుండి), హంపిలోని పద్మనాభ తీర్థ సమాధి లేదా బృందావనం
జననంశోభన భట్ట
ప్రస్తుత పుంతంబ, రహతా తాలూకా, అహ్మద్‌నగర్ జిల్లా, మహారాష్ట్ర.[1]
క్రమమువేందాంతం
గురువుమధ్వాచార్యులు
తత్వంద్వైతం
ప్రముఖ శిష్యు(లు)డునరహరి తీర్థ

పద్మనాభ తీర్థ (సమాధి:1324) ద్వైత తత్వవేత్త, పండితుడు, మధ్వాచార్యుల శిష్యుడు. మధ్వాచార్యుల తర్వాత ద్వైత సిద్ధాంతాన్ని ముందుకు తీసువెళ్లిన ప్రముఖుల్లో పద్మనాథ తీర్థ ముఖ్యలు. ఈయన తర్వాత ద్వైత సిద్ధాంతాన్ని 14వ శతాబ్దపు తత్వవేత్త జయతీర్థ ముందుకు తీసుకెళ్లారు. ద్వైత తత్వాన్ని తుళునాడు వెలుపల ప్రచారం చేసిన ఘనత కూడా పద్మనాభదే.[2]

జీవితం

[మార్చు]

నారాయణ పండితాచర్యుని మధ్వ విజయం ప్రకారం, దేశస్థ ఋగ్వేది బ్రాహ్మణుడైన శోభనభట్టగా జన్మించిన పద్మనాభ తీర్థ నిష్ణాతుడైన పండితుడు, తర్కవేత్త. పండితుల అభిప్రాయం ప్రకారం ఆయన పుట్టిన ప్రదేశం మహారాష్ట్రలోని అహ్మద్‌నగర్ జిల్లా గోదావరి నది ఒడ్డున ఉన్న పుంతంబ పట్టణానికి చెందినవాడు అయి ఉండొచ్చని గుర్తించారు. అతను ద్వైతాన్ని స్వీకరించిన తదనంతరం ఉపఖండం అంతటా ద్వైత సిద్ధాంతాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి మధ్వాచార్యుల చేత బాధ్యత వహించబడ్డాడు. ఆయన మరణానంతరం హంపికి సమీపంలోని నవ బృందావనంలో సమాధి చేశారు. ఆయన శిష్యుడైన నరహరి తీర్థ ఆయన తర్వాత మఠాధిపతిగా బాధ్యతలు చేపట్టారు.[2]

రచనలు

[మార్చు]

పద్మనాభ తీర్థ రచించిన 15 రచనలలో చాలా వరకు మధ్వాచార్యుల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి. అతని ముఖ్యమైన రచనలలో న్యాయరత్నావళి, మధ్వ విష్ణు తత్వ వినిర్ణయపై వ్యాఖ్యానం, సత్తార్కాదిపావళి బ్రహ్మ సూత్ర భాషపై వివరణ అను వ్యాఖ్యానంపై సంన్యాయరత్నావళి ఉన్నాయి. గౌరవం, గాంభీర్యం, స్పష్టత, సంక్షిప్తత, డైగ్రెషన్, వివాదాలకు దూరంగా ఉండటం వంటివి అతని రచనా శైలిని సూచిస్తాయి. జయతీర్థ తరువాత పద్మనాభ అభిప్రాయాల నుండి విభేదించినప్పటికీ, అతను తన న్యాయ సుధలో తరువాతి మార్గదర్శక పనిని ప్రశంసించాడు, అతని ప్రభావాన్ని గుర్తించాడు. తన తాత్పర్య చంద్రికలో జయత్రిత, పద్మనాభ అభిప్రాయాలను సమన్వయ పరచడానికి ప్రయత్నించిన వ్యాసతీర్థ పద్మనాభ ప్రభావాన్ని కూడా అంగీకరించాడు.[3]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Bannanje Govindacharya (1968). Vādaratnāvalī. Dvaita Vedanta Adhyayana Samshodhana Pratisthanam. p. VII. district was visited by Madhva during his tours and was the native district of the celebrated Padmanabha Tirtha and that the families of the great Anandabhattaraka and Tarangini Ramacharya also hailed from the town of Puntamba in the...
  2. 2.0 2.1 Wilson 1876, p. 82.
  3. Sharma 2000, p. 295.