బాబాసాహెబ్ ఆప్టే

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

ఉమాకాంత్ కేశవ్ ఆప్టే (29 ఏప్రిల్ 1903 - 1971), బాబాసాహెబ్ ఆప్టేగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. ఇతడు జాతీయవాద సంస్థ అయిన రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (RSS) మొదటి ప్రచారకులలో (పూర్తి-సమయ కార్యకర్త) ఒకరు, దాని వ్యవస్థాపకుడు K. B. హెడ్గేవార్ నుండి దీక్ష తీసుకున్నాడు. అతని మరణం తరువాత, ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్రపై పరిశోధనను ప్రారంభించడంలో, ప్రచురించడంలో చురుకుగా ఉన్న RSS ప్రచారక్ మోరోపంత్ పింగ్లే అతని గౌరవార్థం బాబాసాహెబ్ ఆప్టే స్మారక్ సమితిని స్థాపించాడు.

జీవితం

[మార్చు]

ఆప్టే 29 ఏప్రిల్ 1903 న విదర్భలోని చిత్పవన్ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు. చిన్నప్పటి నుండి దేశభక్తి భావనతో ఉన్నాడు. అతని తండ్రి 1919 లో మరణించాడు. అతను మెట్రిక్యులేషన్ తర్వాత ఉపాధ్యాయుడిగా పనిచేయడం ప్రారంభించాడు. అయితే, బాలగంగాధర తిలక్ వర్ధంతి వేడుకలు జరపకూడదని అతని ప్రధానోపాధ్యాయుడు నిషేధించడంతో అతను ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేశాడు. 1924లో, అతను నాగ్‌పూర్‌కు వెళ్లి ఉద్యమం పత్రిక ప్రెస్‌లో చేరాడు. విప్లవాత్మక ఆలోచనల గురించి చర్చించేందుకు విద్యార్థి మండలిని (విద్యార్థి సంఘం) ఏర్పాటు చేశాడు. హెడ్గేవార్ 1925లో సంస్థను సందర్శించి, తన అభివృద్ధి చెందిన సంస్థను RSSలో విలీనం చేయడానికి ఆప్టేకు తగినంత స్ఫూర్తిని అందించారు. 1927లో, అతను RSS ప్రచారక్‌గా మారిన మొదటి వ్యక్తులలో ఒకడు అయ్యాడు.[1][2]

క్రియాశీలత

[మార్చు]

1930ల ప్రారంభంలో మహారాష్ట్రలో, తరువాత దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలో RSS శాఖల (స్థానిక శాఖలు) నెట్‌వర్క్‌ను విస్తరించడంలో ఆప్టే కీలక పాత్ర పోషించారు. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ ప్రచారక్ నెట్‌వర్క్ సమన్వయంలో హెడ్గేవార్‌కు కీలక సహాయకుడిగా మారాడు. అతను నిరంతరం ప్రయాణించి, ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ శాఖలకు వారి ప్రోత్సాహాన్ని పొందేందుకు ప్రాముఖ్యత కలిగిన వ్యక్తులను గుర్తించడం, కలవడం ద్వారా ప్రచారక్‌లకు ప్రత్యేక రకమైన సహాయం అందించాడు. అతను 1935లో పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌లో పర్యటించాడు, హిందూ మహాసభ, ఆర్య సమాజ్ రెండింటితో పరిచయాలను ఏర్పరచుకున్నాడు, పంజాబ్‌లో RSS వ్యాప్తికి పునాది వేసాడు.[3]

మరణం

[మార్చు]

ఆప్టే 1971లో మరణించాడు. అతన్ని RSS కర్మయోగిగా గౌరవించింది. హిందూత్వ అచ్చులో భారతీయ చరిత్రను తిరిగి వ్రాయడంతోపాటు సంస్కృతాన్ని ప్రాచుర్యంలోకి తీసుకురావడంలో ఆయనకున్న ఆసక్తిని గుర్తుచేసుకోవడానికి, మోరోపంత్ పింగ్లే 1973లో బాబాసాహెబ్ ఆప్టే స్మారక్ సమితిని ఈ విషయాలపై పుస్తకాలను రూపొందించడానికి, ప్రచురించడానికి స్థాపించారు. ఈ సంస్థ నిర్ణీత సమయంలో అఖిల భారతీయ ఇతిహాస్ సంకలన్ యోజన అనే అఖిల భారత సంస్థను ప్రారంభించింది. RSS సంస్కృతాన్ని ప్రోత్సహించడానికి చేస్తున్న కృషికి గుర్తింపుగా ఏటా "బాబా సాహెబ్ ఆప్టే బర్త్ సెంటెనరీ నేషనల్ సంస్కృత అవార్డు"ను కూడా ఏర్పాటు చేసింది.[4][5][6][7]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Babasaheb Apte". Archives of RSS. Retrieved 2014-09-25.
  2. Jaffrelot 1996, pp. 46–47.
  3. Jaffrelot 1996, pp. 64–67.
  4. "Prof. Madhok's selfless contribution lauded; 11th Dr Wakankar award presented to Prof. Balraj Madhok". Organiser. 5 October 2008. Retrieved 2014-10-10.[permanent dead link]
  5. Berti, Daniela (1 January 2007). "Hindu nationalists and local History: From ideology to local lore". Rivista di Studi Sudasiatici. 2: 5–36. Retrieved 16 August 2014.
  6. Engineer, Asghar Ali (23 October 1998). "Communal Interpretation of History". The Hindu. Retrieved 2014-09-29.
  7. "Future of India in learning Sanskrit: K. S. Sudharshan". Organiser. 30 October 2005. Retrieved 2014-10-10.[permanent dead link]