క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా
| క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా |
|---|
క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా అనే ఈ రకము కాన్సర్ ఎముక మజ్జ లోని మైలాయిడ్ రకానికి చెందిన తెల్లరక్త కణాలలో జన్యు మార్పు సంభవించి, అవి నియంత్రణ లేకుండా విభజిస్తూ ఉండటం వల్ల ఏర్పడుతుంది. ఇది చాలా నిదానముగా పెరుగుట వలన దినిని క్రానిక్ అని అంటారు.
చరిత్ర
[మార్చు]క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా లక్షణములు: దీర్ఘకాలిక మైలోయిడ్ లుకేమియా (సిఎమ్ఎల్) యొక్క లక్షణాలు తరచుగా అస్పష్టంగా ఉంటాయి, వాటిలో ఉన్నవి కొన్ని మనుషులు బలహీనపడటం ,,అలసట గా ఉండటం, రాత్రి వేళలో చెమటలు రావడం ,బరువు తగ్గడం,జ్వరం,ఎముక నొప్పి (మజ్జ కుహరం నుండి ఎముక యొక్క ఉపరితలం వరకు లేదా ఉమ్మడిలోకి వ్యాపించే లుకేమియా కణాల వల్ల),విస్తరించిన ప్లీహము (పక్కటెముక యొక్క ఎడమ వైపున),కడుపులో నొప్పి,కొద్ది మొత్తంలో ఆహారం తిన్న తర్వాత ఎక్కువగా తిన్నట్లు అనిపించడం, ఇవి కేవలం యొక్క క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా లక్షణాలు కాదు. ఇవి ఇతర క్యాన్సర్‌లతో పాటు క్యాన్సర్ లేని అనేక పరిస్థితులతో కూడా కాన్సర్ రావచ్చును . రక్త కణాలు తక్కువగా వల్ల సమస్యలు, ఎందుకంటే లుకేమియా కణాలు ఎముక మజ్జ యొక్క సాధారణ రక్తాన్ని తయారుచేసే కణాలను భర్తీ చేస్తాయి. తత్ఫలితంగా, క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా ఉన్నవారు తగినంత ఎర్ర రక్త కణాలను ఉత్పత్తి రక్తహీనత అనేది ఎర్ర రక్త కణాల కొరత. ఇది బలహీనత, అలసట, .పిరి ఆడటానికి కారణమవుతుంది. ల్యూకోపెనియా సాధారణ తెల్ల రక్త కణాల కొరత. ఈ కొరత అంటువ్యాధుల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. లుకేమియా ఉన్న రోగులకు తెల్ల రక్త కణాల సంఖ్య చాలా ఎక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, లుకేమియా కణాలు సాధారణ తెల్ల రక్త కణాలు చేసే విధంగా సంక్రమణ నుండి రక్షించవు. న్యూట్రోపెనియా అంటే సాధారణ న్యూట్రోఫిల్స్ స్థాయి తక్కువగా ఉంటుంది. న్యూట్రోఫిల్స్, ఒక రకమైన తెల్ల రక్త కణం, బ్యాక్టీరియా నుండి సంక్రమణతో పోరాడటానికి చాలా ముఖ్యమైనవి. న్యూట్రోపెనిక్ ఉన్నవారికి చాలా తీవ్రమైన బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.థ్రోంబోసైటోపెనియా రక్తపు ప్లేట్‌లెట్ల కొరత. ఇది తరచుగా లేదా తీవ్రమైన ముక్కుపుడకలు, చిగుళ్ళలో రక్తస్రావం కావడంతో సులభంగా గాయాలు లేదా రక్తస్రావం కావచ్చు. క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా ఉన్న కొంతమంది రోగులకు వాస్తవానికి చాలా ప్లేట్‌లెట్స్ (థ్రోంబోసైటోసిస్) ఉన్నాయి. కానీ ఆ ప్లేట్‌లెట్స్ తరచూ వారు చేయవలసిన విధంగా పనిచేయవు, కాబట్టి ఈ వ్యక్తులు తరచూ రక్తస్రావం, గాయాల సమస్యలను కలిగి ఉంటారు. క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా లక్షణముల సంకేతం అసాధారణమైన తెల్ల రక్త కణాల సంఖ్య ఎక్కువగా ఉండటం, క్రానిక్ మైలోయిడ్ లుకేమియా (సిఎంఎల్) ఉన్న చాలా మందికి అది ఉన్నప్పుడు లక్షణాలు ఉండవు, వైద్యులు రక్త పరీక్షలను పరిశీలించినపుడు లుకేమియా కనిపిస్తుంది. ల్యాబ్ పరీక్షల ద్వారా తెలుసుకోవడం , రక్తం, ఎముక మజ్జ ఈ రోగ నిర్ధారణలో ఖచ్చితంగా ఉండాలి. రక్తం సాధారణంగా నుండి తీసుకోబడుతుంది, ఎముకతో బయాప్సీ తో పరిశీలన చేయడం , రక్తంలో ఎర్ర రక్త కణాలు, తెల్ల రక్త కణాలు,ప్లేట్‌లెట్స్ వంటివి ,ఇది వివిధ రకాల తెల్ల రక్త కణాల గణన, ఉన్న చాలా మందికి చాలా తెల్ల రక్త కణాలు చాలా ప్రారంభ (అపరిపక్వ) తో ఉంటాయి.మైలోబ్లాస్ట్స్ లేదా పేలుళ్లు అని పిలువబడే కణాలు. కణాల పరిమాణం, ఆకారాన్ని వైద్యులు పరిశీలిస్తారు, అవి కణికలను కలిగి ఉన్నాయా (కొన్ని రకాల తెల్ల రక్తంలో కనిపించే చిన్న మచ్చలు - కణాలు). కణాలు పరిపక్వంగా కనిపిస్తాయా అనేది ఒక ముఖ్యమైన అంశం లేదా అపరిపక్వ (సాధారణ ప్రసరణ రక్త కణాల లక్షణాలు లేకపోవడం). కొన్నిసార్లు రోగులకు తక్కువ సంఖ్యలో ఎర్ర రక్త కణాలు లేదా రక్త ప్లేట్‌లెట్లు ఉంటాయి. అయినప్పటికీ పరిశోధనలు లుకేమియాను సూచించవచ్చు, ఈ రోగ నిర్ధారణ సాధారణంగా మరొకరిచే ( వివిధ స్థాయిలలో ) నిర్ధారించబడాలి. ఎముకల పరీక్ష , రక్త కెమిస్ట్రీ పరీక్ష , సి.టి స్కాను పరీక్ష వివిధ పరీక్షలతో క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా ను గుర్తించ వచ్చును [1]
చికిత్స
[మార్చు]క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా కు చికిత్స : ఆధునిక చికిత్సలతో, దీర్ఘకాలిక మైలోయిడ్ లుకేమియా (సిఎంఎల్) ను చాలా సంవత్సరాలు నియంత్రించడం . తక్కువ సంఖ్యలో కేసులలో, దానిని పూర్తిగా నయం చేయడం సాధ్యమవుతుంది. ఇమాటినిబ్ అనే మందు ద్వారా చికిత్స చేయడం , ప్రాథమిక స్థాయిలో ( మొదటి దశలో ) కాన్సర్ యొక్క పురోగతిని గుర్తించడం, రోగ నిర్ధారణ చేసిన వెంటనే ఇది ఇవ్వబడుతుంది. నీలోటినిబ్ , ఇమాటినిబ్ తీసుకోలేకపోతే లేదా పని చేయకపోతే, ఇమాటినిబ్ బదులుగా నీలోటినిబ్ ను రోగులకు వాడవచ్చును , ఇది కొన్నిసార్లు మొదటి చికిత్సగా చేస్తారు . దాసటినిబ్ ఇమాటినిబ్ లేదా నీలోటినిబ్ తీసుకోలేకపోతే, లేదా అవి పని చేయకపోతే, దాసటినిబ్ మందును వాడతారు . బోసుటినిబ్బో ఇమాటినిబ్, నీలోటినిబ్ లకు దాసటినిబ్ లకు సమానమైన మందు , బోసుటినిబ్‌ను రోజుకు ఒకసారి టాబ్లెట్‌గా తీసుకుంటారు, రక్తం,ఎముక మజ్జ పరీక్షలు పని చేస్తున్నట్లు అనిపిస్తే వీటిని రోగులు తీసుకోవచ్చు. పొనాటినిబ్ పైన పేర్కొన్న వాటికి సమానమైన మందు అయితే ఇది T315I మ్యుటేషన్ అని పిలువబడే నిర్దిష్ట జన్యు మార్పు (మ్యుటేషన్) ఉన్నవారికి మాత్రమే సిఫార్సు చేయ బడుతుంది . కాంబినేషన్ థెరపీ కొన్ని సందర్భాల్లో సిఫార్సు చేయవచ్చు. ఉదాహరణకు, సాధారణ మోతాదు ఇమాటినిబ్‌కు స్పందించని వ్యక్తుల కోసం అధిక మోతాదు ఇమాటినిబ్, దాసటినిబ్,నీలోటినిబ్ కలయికను సూచించ వచ్చును . కెమోథెరపీ పైన ఉన్న మందులను తీసుకోలేకపోతే, క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా చివరిదశ కు చేరుకున్నట్లయితే కీమోథెరపీని వైద్యులు సూచించవచ్చును . క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా ఉందని నిర్ధారించడానికి పరీక్ష ఫలితాల కోసం చూస్తున్నప్పుడు కూడా ఇది ఉపయోగించబడుతుంది [2]
భారత దేశం లో క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా వ్యాధి గ్రస్తులు
[మార్చు]గత దశాబ్దంలో, ఇమాటినిబ్ వాడకం దీర్ఘకాలిక మైలోయిడ్ లుకేమియా (సిఎమ్ఎల్) నిర్వహణలో ఒక నమూనా మార్పును తెచ్చిపెట్టింది. భారతదేశంలో, ఇమాటినిబ్ ఒక దశాబ్దానికి పైగా అందుబాటులో ఉంది, రోగి సహాయ కార్యక్రమాలు, చౌకైన జనరిక్ వెర్షన్ల కారణంగా జనాభాలోని అన్ని విభాగాలకు అందుబాటులో ఉంది. భారతదేశంలో సగటున మొదట 100,000 జనాభాకు 0.8 నుండి 2.2 గా నివేదించబడింది. 39 అయితే, ఇవి అంచనాలు , అయితే ఇవి సరైన లెక్కలు సూచించకపోవచ్చు, ఎందుకంటే భారతదేశంలో జనాభా నుండి వచ్చిన నివేదికలో చాలా మైలోయిడ్ లుకేమియాను ఒకటి గా తెలుపుతుంది ,తీవ్రమైన, దీర్ఘకాలిక రోగులను వేరు చేయకుండా లెక్కలు ఉండటం .] ముంబై క్యాన్సర్ వారి నుండి ఇటీవల జరిపిన ఒక అధ్యయనం ప్రత్యేకంగా పరిశీలించింది ,వయస్సు సర్దుబాటు రేటు (AAR; 100,000 కు) పురుషులలో 0.71 గా , స్త్రీలలో 0.53 గా నివేదించింది. ఇవి వయస్సు వాటితో మారుతూ ఉంటాయి, వృద్ధులలో పెరుగుతాయి. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా క్రానిక్ మైలాయడ్ లుకేమియా వ్యాధి గ్రస్తుల రోగుల సంఖ్య తక్కువ గా ఉన్నారని నివేదికలు తెలుపుతన్నాయి . ఈ అధ్యయనంలో నివేదించబడిన ప్రకారం అమెరికా లో (AAR, 1.75) , ఆస్ట్రేలియా (AAR, 1.2) లలో నివేదించిన దానికంటే తక్కువగా ఉన్నాయి, ఇతర ఆసియా దేశాలతో పోలిస్తే తక్కువగా ఉన్నారని నివేదికలలో వివరించారు [3]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Chronic Myeloid Leukemia Early Detection, Diagnosis, and Staging" (PDF). cancer.org/content/dam. 2020-11-17. Retrieved 2020-11-17.
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ "Chronic myeloid leukaemia - Treatment". nhs.uk (in ఇంగ్లీష్). 2017-10-23. Retrieved 2020-11-17.
- ↑ Ganesan, Prasanth; Kumar, Lalit (2016-07-20). "Chronic Myeloid Leukemia in India". Journal of global oncology. 3 (1): 64–71. doi:10.1200/JGO.2015.002667. ISSN 2378-9506. PMC 5493229. PMID 28717743 – via www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5493229/citedby/.