కంపనం
వైబ్రేషన్ లేదా కంపనం అనగా సమతౌల్యం యొక్క పాయింట్ శీఘ్రంగా వెనక్కు, ముందుకు (లేదా పైకి క్రిందికి) కదలటం. కంపనం అనేది కాలక్రమంగా (ఒక నమూనాను కలిగిన) లేదా నియమరహితంగా ఉండవచ్చు.[1] కంపించుతున్న ఏదోటి అదే సమయంలో వణుకుతుండవచ్చు. ఒక క్రమ విధంగా దాని కంపనాలు ఉన్నట్లయితే, అది ఒక సంగీత స్వరమును కూడా ఉత్పత్తి చేయగలుతుంది, ఎందుకంటే అది ప్రకంపనాలను ఎయిర్ చేయవచ్చు. ఈ కంపనం చెవి, మెదడుకు ధ్వని తరంగాలు పంపుతుంది.కంపనం వాంఛనీయంగా ఉండవచ్చు ఉదాహరణకు, ట్యూనింగ్ ఫోర్క్ యొక్క కదలిక, వుడ్వైండ్ వాయిద్యం లేదా హార్మోనికాలోని రెల్లు, మొబైల్ ఫోన్ లేదా లౌడ్స్పీకర్ యొక్క కోన్. అయితే చాలా సందర్భాల్లో, కంపనం అవాంఛనీయమైనది, ఇది శక్తిని కూడా ఆర్జిస్తుంది అనవసరమైన ధ్వనిని సృష్టిస్తుంది. ఉదాహరణకు, ఇంజిన్లు, విద్యుత్ మోటార్లు లేదా ఏదైనా యాంత్రిక పరికరం యొక్క కంపన చలనాలు సాధారణంగా అవసరం లేనివి.ఈ ఆవర్తన కదలిక యొక్క స్థానభ్రంశం, వేగం లేదా త్వరణాన్ని కొలవగల కొలత పరికరాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.స్లో మోషన్ లో కంపించే వస్తువును మనం చూడవచ్చు. ఏదైనా కంపనం రెండు కొలతపరిమాణాలను కలిగి ఉంటుంది. ఎంత దూరం (కంపన లేదా తీవ్రత),, వస్తువు ఎంత వేగంగా (పౌనఃపున్యం) కదులుతుంది అనేది దాని కంపన లక్షణాలను తెలుసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది. ఈ చలనాన్ని వివరించడానికి ఉపయోగించే పదాలు పౌన:పున్యం, వ్యాప్తి, త్వరణం.[2]
ఒక స్థితిస్థాపక వస్తువు లేదా మాధ్యమం యొక్క కణాల యొక్క కంపనం, ఆవర్తన చలనం, సాధారణంగా ఏదైనా భౌతిక వ్యవస్థ దాని సమతా స్థితి నుండి స్థానభ్రంశం చెందినప్పుడు, సమతాస్థితిని పునరుద్ధరించే శక్తులకు ప్రతిస్పందించడానికి అనుమతించబడుతుంది.
కంపనాలు మూడు వర్గాలుగా వస్తాయి: ఉచిత ,బలవంతంపు, అవరుద్ధ స్పందనము. సిస్టమ్ క్షణికంగా చెదిరిపోయి, సంయమనం లేకుండా కదలడానికి అనుమతించినప్పుడు ఉచిత కంపనాలు సంభవిస్తాయి. సమతుల్యతలో, వ్యవస్థకు కనీస శక్తి ఉంటుంది. బరువును తీసివేసి విడుదల చేస్తే, సిస్టమ్ నిలువుగా కంపించడం ద్వారా ప్రతిస్పందిస్తుంది ఉదాహరణకు స్ప్రింగ్ కు కట్టిన బరువు , ఒక సిస్టమ్ నిరంతరం బాహ్య ఏజెన్సీ ద్వారా నడపబడినట్లయితే, బలవంతంగా కంపనాలు చోటు చేసుకుంటాయి. ఒక చిన్న ఉదాహరణ, ప్రతి డౌన్ స్వింగ్ మీద నెట్టబడ్డ పిల్లల ఉయ్యాల.
అవరుద్ధ కంపనం: కంపన వ్యవస్థ యొక్క శక్తి క్రమంగా ఘర్షణ, ఇతర నిరోధాల ద్వారా విపరీతమైనప్పుడు ఈ అవరుద్ధ కంపనాలు ఎర్పడతాయు.
కంపన పరీక్ష
ఒక నిర్మాణంలో ఒక ఫోర్సింగ్ ఫంక్షన్ ను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా కంపనం పరీక్షించబడుతుంది , సాధారణంగా ఒక రకమైన షేకర్ తో. ప్రత్యామ్నాయంగా, ఒక DUT (టెస్ట్ కింద పరికరం) షేకర్ యొక్క టేబుల్ కు జతచేయబడుతుంది.బలవంతపు ఫంక్షన్ను ఒక నిర్మాణంలోకి ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా వైబ్రేషన్ పరీక్ష జరుగుతుంది, సాధారణంగా కొన్ని రకాల షేకర్లతో. ప్రత్యామ్నాయంగా, షేకర్ యొక్క "టేబుల్" కు DUT (పరీక్షలో ఉన్న పరికరం) జతచేయబడుతుంది. నిర్వచించిన వైబ్రేషన్ వాతావరణానికి పరీక్ష (డియుటి) కింద పరికరం యొక్క ప్రతిస్పందనను పరిశీలించడానికి వైబ్రేషన్ పరీక్ష జరుగుతుంది. కొలిచిన ప్రతిస్పందన వైబ్రేషన్ వాతావరణంలో పనిచేయగల సామర్థ్యం, , లెక్కించబడ్డ ప్రతిస్పందన కంపన వాతావరణంలో పనిచేసే సామర్థ్యం,శ్రమ , ప్రతిధ్వనించే పౌన:పున్యాలు లేదా స్క్వాక్ , రాటిల్ సౌండ్ అవుట్ పుట్ (NVH) కావొచ్చు. ప్రత్యేకమైన రకం నిశ్శబ్ద షేకర్తో స్క్వీక్, గిలక్కాయల వంటి పరీక్ష నిర్వహిస్తారు, ఇది ఆపరేషన్లో ఉన్నప్పుడు చాలా తక్కువ ధ్వని స్థాయిలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
ఈ పట్టికలో మొదటి , రెండవ (ఎగువ , దిగువ వరుసగా) సమాంతర వంపు (ఎడమ), మెలిక వంపు (మధ్యలో) , నిలువు వంపు (కుడి) ప్రకంపనల రీతులు | ||
The mode shapes of a cantilevered I-beam | ||
---|---|---|
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Vibration - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. Retrieved 2020-08-25.
- ↑ Government of Canada, Canadian Centre for Occupational Health and Safety (2020-08-25). "Vibration - Introduction : OSH Answers". www.ccohs.ca. Retrieved 2020-08-25.