అబ్స్ట్రక్టెడ్ లేబర్
అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ (Obstructed labour) లేదా లేబర్ డిస్టోషియా (labour dystocia), అనేది శిశువు జన్మ సమయంలో గర్భాశయం సాధారణంగా వర్తనములో ఉన్నప్పటికీ, పొత్తికడుపు నుండి శిశువు బయటకి రాకుండా శిశువు జన్మాన్ని భౌతికంగా ఆగిపోవడం.[1] శిశువుకు సంబంధించిన సమస్యలు తగినంత ఆక్సిజన్ పొందలేక మరణించచ్చు, తల్లికి సంక్రమణ, గర్భాశయ చీలికను కలిగి ఉండటం లేదా ప్రసవానంతర రక్తస్రావం కలిగివుండే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.[2] తల్లికి వచ్చే దీర్ఘకాలిక సమస్యలు ప్రసూతి నాళవ్రణం (obstetrical fistula). లేబర్ దశ కనుక పన్నెండు గంటలు కన్నా ఎక్కువ ఉంటే అది ప్రోలాంగ్డ్ లేబర్ గా మారే అవకాశాం ఉంది.[1]
అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ సంభవించటానికి ప్రధాన కారణాలు: పెద్ద లేదా అసాధారణ స్థానంలో ఉన్న శిశువు, ఒక చిన్న పొత్తికడుపు,, జనన కాలువతో సమస్యలు. అసాధారణ స్థానములో ముందుగా భుజము జఘన ఎముక (pubic bone) క్రింద తేలికగా జరగనప్పుడు దినిని భుజం డిస్టోకియా అంటారు.[2] ఒక చిన్న పొత్తికడుపు కోసం ప్రమాద కారకాలు విటమిన్ డి లోపం వల్ల కలిగే పోషకాహార లోపాలు, సూర్యకాంతికి గురికావక పోవడం.[3] పెల్వివిస్ పెరుగుదల పూర్తికాకపోవటం వలన యవ్వనంలో కూడా ఇది చాలా సాధారణం. జనన కాలువతో సమస్యలు ఇరుకైన యోని, పెర్నియం (perineum), ఇవి స్త్రీ జననాంగ విస్ఫారణం లేదా కణితుల వలన కావచ్చు.[2] ఒక పార్టోగ్రాఫ్ ని తరచూ పురోగతిని ట్రాక్ చేయడానికి, సమస్యలను నిర్ధారించడానికి ఉపయోగిస్తారు, శారీరక పరీక్షతో కలిపి అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ గుర్తించవచ్చు.[4]
అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ కు చికిత్స సిజేరియన్ విభాగం లేదా వాక్యూమ్ వెలికితీత అవసరం కావచ్చు, ఇతర చర్యలు: పొరలు (membranes) కనుక 18 గంటలకు పైగా విరిగిపోయినట్లయితే మహిళల జలయోజిత తగ్గకుండా ఉంచటం, యాంటీబయాటిక్స్ను పంపిణి చేయటం చేయాలి.[5] ఆఫ్రికాలో, ఆసియాలో రెండు నుంచి ఐదు శాతం కాన్పులు అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్కు ప్రభావితమయ్యయి. 2015 లో సుమారు 6.5 మిలియన్ల కేసులు నమోదుఅయ్యాయి.[6] దీని ఫలితంగా 1990 లో 23,000 నుండి 29,000 తల్లి మరణాలు సంభవించాయి.[1]
కారణాలు
[మార్చు]అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ సంభవించటానికి ప్రధాన కారణాలు: పెద్ద లేదా అసాధారణ స్థానంలో ఉన్న శిశువు, ఒక చిన్న పొత్తికడుపు,, జనన కాలువతో సమస్యలు. అసాధారణ స్థానములో ముందుగా భుజము జఘన ఎముక (pubic bone) క్రింద తేలికగా జరగనప్పుడు దినిని భుజం డిస్టోకియా అంటారు.[1] ఒక చిన్న పొత్తికడుపు కోసం ప్రమాద కారకాలు విటమిన్ డి లోపం వల్ల కలిగే పోషకాహార లోపాలు, సూర్యకాంతికి గురికావక పోవడం.[3] పెల్వివిస్ పెరుగుదల పూర్తికాకపోవటం వలన యవ్వనంలో కూడా ఇది చాలా సాధారణం. జనన కాలువతో సమస్యలు ఇరుకైన యోని, పెర్నియం (perineum), ఇవి స్త్రీ జననాంగ విస్ఫారణం లేదా కణితుల వలన కావచ్చు.[1]
రోగ నిర్ధారణ
[మార్చు]అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ని సాధారణంగా శారీరక పరీక్షతో నిర్ధారిస్తారు.[4]
చికిత్స
[మార్చు]-
సిజేరియన్ తో ప్రసవం
-
సిజేరియన్ తర్వాత కోత మూసివేసే విధానం
-
సిజేరియన్ ఆపరేషన్ - దృష్టాంతాలు
అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ కు చికిత్స సిజేరియన్ విభాగం లేదా వాక్యూమ్ వెలికితీత అవసరం కావచ్చు, ఇతర చర్యలు: పొరలు (membranes) కనుక 18 గంటలకు పైగా విరిగిపోయినట్లయితే మహిళల జలయోజిత తగ్గకుండా ఉంచటం, యాంటిబయోటిక్స్ని పంపిణి చేయాలి.[5]
రోగ నిరూపణ
[మార్చు]సిజేరియన్ విభాగం కనుక సమయానుసారంగా తీసుకుంటే, రోగ నిర్ధారణ మంచిది. దీర్ఘకాలం అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ని అడ్డుకొంటె బిడ్డ లేక తల్లి చనిపోవడానికి అవకాశాలు ఎక్కువ ఉన్నాయి.[7]
సాంక్రమిక రోగ విజ్ఞానం
[మార్చు]2013 లో అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ వల్ల 19,000 మంది,, 1990 లో 29,000 మంది మరణించారు.[8]
పద చరిత్ర
[మార్చు]డిస్టోకియా అనే పదానికి అర్థం డిఫికల్ట్ లేబర్. దాని వ్యతిరేక పదం యుటోషియా లేదా ఈసీ లేబర్. అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్కి వేరే పేర్లు: డిఫికల్ట్ లేబర్, అబ్నొర్మల్ లేబర్, డిఫికల్ట్ ఛైల్డ్బిర్త్, అబ్నొర్మల్ ఛైల్డ్బిర్త్, డిస్ఫంక్షనల్ లేబర్.
ఇతర జంతువులు
[మార్చు]ఈ పదాన్ని వివిధ జంతువుల సందర్భంలో కూడా ఉపయోగించవచ్చు. పక్షులకు, సరీసృపాలకు సంబంధించిన డిస్టోకియాని ఎగ్ బైండింగ్ అని కూడా పిలుస్తారు. విస్తృతమైన సెలెక్టివ్ బ్రీడింగ్ కారణంగా, ఇతర జాతుల కంటే చిన్న గుర్రాలు మరింత తరచుగా అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్ అనుభవం చెందుతాయి.
-
సహాయక డెలివరీ: చిన్న గుర్రం డిస్టోకియా. తల యొక్క స్థానం గమనించండి.
-
చిన్న గుర్రం డిస్టోకియా. తల యొక్క స్థానం గమనించండి.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 ఎడ్యుకేషన్ మెటీరియల్ ఫర్ టీచర్స్ అఫ్ మిడ్వైఫరీ : మిడ్వైఫరీ ఎడ్యుకేషన్ మాడ్యూల్స్ (PDF) (2nd ed.). జెనీవా [స్విట్జర్లాండ్]: వరల్డ్ హెల్త్ ఆర్గనైసెషన్. 2008. pp. 17–36. ISBN 9789241546669. Archived (PDF) from the original on 2015-02-21.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 నెయిల్సన్, జెపి; లావెండర్, టి; క్యూన్బై, ఎస్; వ్రే, ఎస్ (2003). "అబ్స్ట్రక్ట్టెడ్ లేబర్". బ్రిటిష్ మెడికల్ బులెటిన్. 67: 191–204. doi:10.1093/bmb/ldg018. PMID 14711764.
- ↑ 3.0 3.1 Eఎడ్యుకేషన్ మెటీరియల్ ఫర్ టీచర్స్ అఫ్ మిడ్వైఫరీ : మిడ్వైఫరీ ఎడ్యుకేషన్ మాడ్యూల్స్ (PDF) (2nd ed.). జెనీవా [స్విట్జర్లాండ్]: వరల్డ్ హెల్త్ ఆర్గనైసెషన్. 2008. pp. 38–44. ISBN 9789241546669. Archived (PDF) from the original on 2015-02-21.
- ↑ 4.0 4.1 ఎడ్యుకేషన్ మెటీరియల్ ఫర్ టీచర్స్ అఫ్ మిడ్వైఫరీ : మిడ్వైఫరీ ఎడ్యుకేషన్ మాడ్యూల్స్ (PDF) (2nd ed.). జెనీవా [స్విట్జర్లాండ్]: వరల్డ్ హెల్త్ ఆర్గనైసెషన్. 2008. pp. 45–52. ISBN 9789241546669. Archived (PDF) from the original on 2015-02-21.
- ↑ 5.0 5.1 ఎడ్యుకేషన్ మెటీరియల్ ఫర్ టీచర్స్ అఫ్ మిడ్వైఫరీ : మిడ్వైఫరీ ఎడ్యుకేషన్ మాడ్యూల్స్ (PDF) (2nd ed.). జెనీవా [స్విట్జర్లాండ్]: వరల్డ్ హెల్త్ ఆర్గనైసెషన్. 2008. pp. 89–104. ISBN 9789241546669. Archived (PDF) from the original on 2015-02-21.
- ↑ ఉష, కృష్ణా (2004). ప్రెగ్నన్సీ యట్ రిస్క్ :కరెంట్ కాన్సెప్ట్స్. న్యూ ఢిల్లీ: జెపి బ్రోస్. p. 451. ISBN 9788171798261. Archived from the original on 2016-03-04.
- ↑ కార్మెన్ డొలీ, కార్లా అబౌజార్ (July 2003). "గ్లోబల్ బర్డెన్ ఆఫ్ అబ్స్ట్రక్టెడ్ లేబర్ ఇన్ ది ఇయర్ 2000" (PDF). ఎవిడెన్స్ అండ్ ఇన్ఫర్మేషన్ పాలసీ (ఈఐపి), వరల్డ్ హెల్త్ ఆర్గనైసెషన్.
- ↑ జిబిడి 2013 మోర్తాలిటీ అండ్ కాసెస్ ఆఫ్ డెత్, కొలాబొరెటర్స్ (17 October 2018). "గ్లోబల్ , రీజినల్ అండ్ నేషనల్ ఏజ్-సెక్స్ స్పెసిఫిక్ ఆల్-కాస్ అండ్ కాస్-స్పెసిఫిక్ మోర్టాలిటి ఫర్ 240 కాసెస్ అఫ్ డెత్, 1990-2013: ఏ సిస్టమాటిక్ ఎనాలిసిస్ ఫర్ ది గ్లోబల్ బర్డెన్ అఫ్ దిసీజ్స్ స్టడీ 2013". Lancet. 385: 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{cite journal}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)