ఎంపీ3
| ఎంపెగ్-1 లేదా ఎంపెగ్-2 ఆడియో లేయర్ III | |
| పేరు | ఎంపెగ్-1 లేదా ఎంపెగ్-2 ఆడియో లేయర్ III |
|---|---|
| పొడిగింపు | .mp3 |
| అంతర్జాలమాధ్యమ రకం | ఆడియో/ఎంపెగ్ |
| విడుదలతేదీ | 1993 |
| ప్రమాణం | ISO/IEC 11172-3, ISO/IEC 13818-3 |
MPEG-1 లేదా MPEG-2 ఆడియో లేయర్ III ని సాధారణంగా ఎంపీ౩అని అంటారు.మూవింగ్ పిక్చర్ ఎక్స్‌పర్ట్స్ గ్రూప్ -1 లేదా మూవింగ్ పిక్చర్ ఎక్స్‌పర్ట్స్ గ్రూప్ -2 ఆడియో లేయర్ III (ఇంగ్లీష్: ఎంపిఇజి -1 లేదా ఎంపిఇజి -2 ఆడియో లేయర్ III ), దీనిని ఎమ్‌పి 3 అని పిలుస్తారు[1], MP3 అనేది"ఫ్రీక్వెన్సీ డొమైన్" (OCF)లో ఆప్టిమమ్ కోడింగ్,, పెర్సెప్చువల్ ట్రాన్స్ ఫర్ కోడింగ్ (PXFM) యొక్క ప్రత్యక్ష మూలం . ఇది ఈ రోజు ఒక ప్రముఖ డిజిటల్ ఆడియో కోడింగ్, లాసీ కంప్రెషన్ ఫార్మాట్ , ఇది ఆడియో డేటా మొత్తాన్ని బాగా తగ్గించడానికి, మానవ వినికిడికి ప్రాముఖ్యత లేని పిసిఎమ్ ఆడియో డేటా యొక్క భాగాలను విస్మరించడం ద్వారా చిన్న ఫైళ్ళలో కుదించే ఉద్దేశ్యాన్ని సాధించడానికి రూపొందించబడింది. చాలా మంది వినియోగదారుల వినికిడి అనుభవం కోసం, అసలు కంప్రెస్డ్ ఆడియో కంటే MP3 యొక్క ధ్వని నాణ్యత గణనీయంగా తక్కువగా లేదు. జర్మనీలోని ఎర్లాంజెన్‌లోని పరిశోధనా సంస్థ అయిన ఫ్రాన్హోఫర్ సొసైటీకి చెందిన ఇంజనీర్ల బృందం దీనిని 1991 లో కనుగొని ప్రమాణీకరించింది. MP3 యొక్క ప్రజాదరణ సంగీత పరిశ్రమపై ప్రభావం చూపింది.
లాస్సీ కంప్రెషన్ అల్గోరిథం ఉపయోగించి సృష్టించబడిన MP3 ఫైల్స్ అసలు సౌండ్ ఫైల్ కంటే చిన్నవి, కానీ చాలా మంది ప్రజలు వినేటప్పుడు చాలా తేడాను గమనించరు. ఉదాహరణకు, 3 నిమిషాల నిడివి గల WAV ఫైల్ 30 మెగాబైట్ల పరిమాణంలో ఉంటుంది, అదే ఫైల్ MP3 ఫార్మాట్‌లో 3 మెగాబైట్ల పరిమాణంలో ఉంటుంది. పరిమాణంలో ఈ తగ్గింపు ఇంటర్నెట్ ద్వారా ఆడియో ఫైళ్ళను బదిలీ చేయడాన్ని సులభతరం చేసింది.
MP3 నిర్మాణ ప్రక్రియ[మార్చు]
అసలు ధ్వని నుండి MP3 ను ఉత్పత్తి చేయడానికి రెండుసార్లు కుదింపు ప్రక్రియలు జరుగుతాయి. ఇది మొదట లాసీ కంప్రెషన్‌ను చేస్తుంది , ఇది శ్రవణ క్షేత్రం వెలుపల (20 - 20,000 హెర్ట్జ్ పరిధికి వెలుపల) శబ్దాలను తొలగిస్తుంది, సోర్స్ ఫైల్ నుండి మాస్కింగ్ దృగ్విషయం కారణంగా వినబడదు. నష్టం కుదింపుపై డేటాను కోల్పోతుంది, పరిమాణాన్ని తగ్గిస్తుంది. ఇది హఫ్మన్ అల్గోరిథం ఉపయోగించి లాస్‌లెస్ కంప్రెషన్‌ను చేస్తుంది , ఇది సోర్స్ ఫైల్ నుండి అవాంఛిత సౌండ్ డేటాను తొలగిస్తుంది . లాస్‌లెస్‌పై డేటా కోల్పోదు, కుదింపు మాత్రమే జరుగుతుంది.
ఆడియో యొక్క ఏ భాగాన్ని విస్మరించవచ్చో తెలుసుకోవడానికి సైకోఅకౌస్టిక్‌తో సహా అనేక పద్ధతులు MP3 లో ఉపయోగించబడతాయి . MP3 ఆడియోను వేర్వేరు బిట్ రేట్లలో కంప్రెస్ చేయవచ్చు , ఇది డేటా పరిమాణం ధ్వని నాణ్యతను ఉంచడానికి ఒక ఆధారాన్ని అందిస్తుంది.
టైమ్ డొమైన్ సిగ్నల్‌లను ఫ్రీక్వెన్సీ డొమైన్ సిగ్నల్‌గా మార్చడానికి MP3 ఫార్మాట్ హైబ్రిడ్ మార్పిడి విధానాన్ని ఉపయోగిస్తుంది:
32-బ్యాండ్ పాలిఫేస్ ఇంటిగ్రేటింగ్ ఫిల్టర్ ( PQF )
36 లేదా 12 ట్యాప్ సవరించిన వివిక్త కొసైన్ ఫిల్టర్
చరిత్ర[మార్చు]
బిట్-అనుకూలమైన MPEG ఆడియో ఫైళ్ళను (లేయర్ 1, లేయర్ 2, లేయర్ 3) రూపొందించడానికి, ISO MPEG ఆడియో కమిటీ సభ్యులు సి భాషలో ISO 11172-5 అనే రిఫరెన్స్ సిమ్యులేషన్ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను అభివృద్ధి చేశారు. ఇది కొన్ని రియల్-టైమ్ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్స్‌లో DSP ఆధారంగా కంప్రెస్డ్ ఆడియో యొక్క మొదటి రియల్ టైమ్ హార్డ్‌వేర్ డీకోడింగ్‌ను ప్రదర్శిస్తుంది. వినియోగదారు రిసీవర్లు, సెట్-టాప్ బాక్సుల కోసం డిజిటల్ ప్రసారం (రేడియో DAB, TV DVB) కోసం నిజ సమయంలో కొన్ని ఇతర MPEG ఆడియోలను అభివృద్ధి చేశారు.1972 లో నాసిర్ అహ్మద్ ప్రతిపాదించిన లాస్సీ కంప్రెషన్ కోసం ట్రాన్స్ఫార్మ్ కోడింగ్ యొక్క వివిక్త కొసైన్ ట్రాన్స్ఫార్మ్ (డిసిటి) ను 1973 లో టి. నటరాజన్, కె. ఆర్. రావులతో అహ్మద్ అభివృద్ధి చేశారు; వారు వారి ఫలితాలను 1974 లో ప్రచురించారు[2].ఇది 1987 లో జె. పి. ప్రిన్సెన్, ఎ. డబ్ల్యూ. జాన్సన్, ఎ. బి. బ్రాడ్లీ ప్రతిపాదించిన సవరించిన వివిక్త కొసైన్ ట్రాన్స్ఫార్మ్ (ఎండిసిటి) అభివృద్ధికి దారితీసింది, 1986 లో ప్రిన్సెన్, బ్రాడ్లీ చేసిన మునుపటి పనిని అనుసరించి. MDCT తరువాత MP3 అల్గోరిథం యొక్క ప్రధాన భాగంగా మారింది
తరువాత, జూలై 7, 1994 న, ఫ్రాన్హోఫర్ సొసైటీ l3enc అనే మొదటి MP3 ఎన్కోడర్‌ను విడుదల చేసింది .
ఫ్రాన్హోఫర్ అభివృద్ధి బృందం జూలై 14, 1995 న ".mp3" పొడిగింపును ఎంచుకుంది (గతంలో పొడిగింపు ".bit"). మొట్టమొదటి రియల్ టైమ్ సాఫ్ట్‌వేర్ MP3 ప్లేయర్ విన్‌ప్లే 3 (సెప్టెంబర్ 9, 1995 న విడుదల చేయబడింది) ఉపయోగించి చాలా మంది ప్రజలు తమ వ్యక్తిగత కంప్యూటర్లలో MP3 ఫైల్‌లను ఎన్కోడ్ చేసి తిరిగి ప్లే చేయవచ్చు. ఆ సమయంలో సాపేక్షంగా చిన్న హార్డ్ డ్రైవ్‌ల కారణంగా (500 MB వంటివి ), కంప్యూటర్లలో వినోద సంగీతాన్ని నిల్వ చేయడానికి ఈ సాంకేతికత అవసరం.
- ↑ Finlayson <finlayson@live555.com>, Ross. "A More Loss-Tolerant RTP Payload Format for MP3 Audio". tools.ietf.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-08-28.
- ↑ "DCT-History_How I Came Up with the Discrete Cosine Transform | Data Compression | Applied Mathematics". Scribd (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-08-28.