ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్[1] ఒక అమెరికన్ మనస్తత్వవేత్త, ప్రొఫెసర్, విద్యావేత్త. అతను తన 'లా ఆఫ్ ఎఫెక్ట్'[2] సిద్ధాంతం, జంతు పరిశోధన, అభ్యాసం, తప్పు సిద్ధాంతానికి ప్రసిద్ధి చెందాడు. అతను తరచుగా ఆధునిక విద్యా మనస్తత్వశాస్త్రం తండ్రిగా సూచించబడ్డాడు. మతపరమైన కుటుంబంలో జన్మించిన అతను చదువులో రాణించాడు, తన యవ్వనంలో ప్రతిష్టాత్మకమైన అమెరికన్ సంస్థల నుండి అనేక డిగ్రీలను పొందాడు. తన డాక్టరల్ అధ్యయనాల సమయంలో, అతను పిల్లులతో తన ప్రసిద్ధ పజిల్ బాక్స్ ప్రయోగాలను నిర్వహించాడు, అది అతని సంచలనాత్మక పని 'లా ఆఫ్ ఎఫెక్ట్'ని పరిచయం చేయడానికి దారితీసింది. ఆ తరువాత, అతను తన దృష్టిని ఎడ్యుకేషనల్ సైకాలజీకి మార్చాడు. ప్రారంభంలో సంతోషంగా లేని ఉద్యోగం తర్వాత, అతను కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయంలో అధ్యాపకుడయ్యాడు, అక్కడ అతను తన కెరీర్ మొత్తాన్ని గడిపాడు. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో, అతను తన పరీక్షా పద్ధతుల ఆధారంగా సైనికుల నియామకంలో అమెరికన్ సాయుధ దళాలకు కూడా సహాయం చేశాడు. ఫలితంగా, అతను పరీక్షల రూపకల్పనలో నిపుణుడిగా ఉద్భవించాడు, ఇది విద్య, పరీక్ష, ఉద్యోగి పరీక్షలకు కూడా బదిలీ చేయబడింది. అతను అమెరికన్ సైకలాజికల్ రంగంలో అనేక ప్రతిష్టాత్మకమైన పదవులను నిర్వహించాడు, అనేక పుస్తకాలను రచించాడు. అతని పరిశోధన తులనాత్మక మనస్తత్వశాస్త్రం, ప్రవర్తన విశ్లేషణ, జంతు మనస్తత్వశాస్త్రం, విద్య మొదలైన అనేక రంగాలను ప్రభావితం చేసింది.

ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్
1912లో థోర్న్‌డైక్
జననం
ఎడ్వర్డ్ లీ థోర్న్‌డైక్

(1874-08-31)1874 ఆగస్టు 31
మరణం1949 ఆగస్టు 9(1949-08-09) (వయసు 74)
వృత్తిమనస్తత్వవేత్త
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
విద్యాపరమైన మనస్తత్వశాస్త్రం తండ్రి
లా ఆఫ్ ఎఫెక్ట్
ప్రవర్తన సవరణ
జీవిత భాగస్వామిఎలిజబెత్ మౌల్టన్ (ఎం. 1900)
పిల్లలు4, ఫ్రాన్సెస్
విద్యా నేపథ్యం
విద్యవెస్లియన్ విశ్వవిద్యాలయం (బి ఎస్)
హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం (ఎం ఎ)
కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం (పి హెచ్ డి)
పరిశోధనలో మార్గదర్శిజేమ్స్ మెక్‌కీన్ కాటెల్
పరిశోధక కృషి
పనిచేసిన సంస్థలుటీచర్స్ కాలేజ్, కొలంబియా యూనివర్సిటీ
పరిశోధక శిష్యులువాల్టర్ వి. బింగ్‌హామ్
విలియం ఎస్. గ్రే
అలాన్ ఎస్. కౌఫ్‌మన్
లారెన్స్ ఎఫ్. షాఫర్
నైట్ డన్లాప్
ట్రూమాన్ లీ కెల్లీ
పెర్సివల్ సైమండ్స్
లేటా స్టెటర్ హోలింగ్వర్త్
ఇర్వింగ్ లోర్జ్

కుటుంబం:

[మార్చు]

జీవిత భాగస్వామి/మాజీ-: ఎలిజబెత్ మౌల్టన్

తండ్రి: ఎడ్వర్డ్ రాబర్ట్స్ థోర్న్‌డైక్

తల్లి: అబ్బి లాడ్ థోర్న్‌డైక్

తోబుట్టువులు: యాష్లే హోరేస్, లిన్

పిల్లలు: రాబర్ట్ ఎల్. థోర్న్‌డైక్

బాల్యం & ప్రారంభ జీవితం

[మార్చు]

ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్[3] ఆగస్టు 31, 1874న మసాచుసెట్స్‌లోని విలియమ్స్‌బర్గ్‌లో ఎడ్వర్డ్ ఆర్. థోర్న్‌డైక్[4], అబ్బి థోర్న్‌డైక్‌లకు జన్మించాడు. అతని తండ్రి మెథడిస్ట్ మంత్రి. అతనికి ఒక అన్నయ్య, యాష్లే, ఒక తమ్ముడు, లిన్ ఉన్నారు.

1891లో, అతను వెస్ట్ రోక్స్‌బరీ, మసాచుసెట్స్‌లోని 'ది రాక్స్‌బరీ లాటిన్ స్కూల్' నుండి పాసయ్యాడు. 1895లో ‘వెస్లియన్ యూనివర్శిటీ’ నుంచి ‘బి.ఎస్.’ పట్టా పొందారు.

1897లో, అతను హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఎ. డిగ్రీని పొందాడు, అక్కడ అతను మొదట జంతువుల అభ్యాసంపై ఆసక్తిని పెంచుకున్నాడు. మొదట్లో, అతను ఫ్రెంచ్ సాహిత్యం, ఇంగ్లీషును తన సబ్జెక్ట్‌లుగా ఎంచుకున్నాడు, కానీ తరువాత విశ్వవిద్యాలయంలో ప్రముఖ మనస్తత్వవేత్త, ప్రొఫెసర్ అయిన విలియం జేమ్స్‌ను కలిసిన తర్వాత మనస్తత్వ శాస్త్రానికి మారాడు.

1898లో, అతను కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం నుండి పిహెచ్‌డి పొందాడు. తన డాక్టరల్ థీసిస్‌ను పరిశోధించడంలో, అతను జంతువులు పనులను నేర్చుకునేందుకు ఇతరులను గమనించగలవా లేదా అనుకరించగలవా అని అర్థం చేసుకోవడానికి పజిల్ బాక్సులను అభివృద్ధి చేశాడు, ఈ ప్రక్రియలో, డాక్టరల్ థీసిస్‌లో మానవరహిత విషయాలను ఉపయోగించిన మొదటి మనస్తత్వవేత్త అయ్యాడు.

కెరీర్

[మార్చు]

అతని పజిల్ బాక్స్ ప్రయోగాలను అనుసరించి, ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్ 'లా ఆఫ్ ఎఫెక్ట్'ని అభివృద్ధి చేసి అభివృద్ధి చేశాడు, అది సరళంగా చెప్పాలంటే, ఒక ఆహ్లాదకరమైన ప్రభావం లేదా చర్య ఫలితం అదే చర్యకు అదే ప్రతిస్పందన పునరావృతమయ్యే సంభావ్యతను పెంచుతుంది. .

1898-99 వరకు, అతను ఓహియోలోని క్లీవ్‌ల్యాండ్‌లోని కేస్ వెస్ట్రన్ రిజర్వ్ యూనివర్శిటీలో కాలేజ్ ఫర్ ఉమెన్‌లో బోధనా శాస్త్రం, మనస్తత్వశాస్త్రం అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్‌గా కొంతకాలం ఉద్యోగం పొందాడు.

ఉద్యోగం పట్ల అసంతృప్తితో, అతను కొలంబియా యూనివర్సిటీలోని టీచర్స్ కాలేజీలో సైకాలజీ ఇన్‌స్ట్రక్టర్‌గా చేరడానికి బయలుదేరాడు. అతను తన మిగిలిన కెరీర్‌లో సంస్థలో ఉద్యోగంలో ఉన్నాడు.

1901లో, అతను తన దృష్టిని ఎడ్యుకేషనల్ సైకాలజీకి మార్చాడు, మనస్తత్వవేత్త, రాబర్ట్ ఎస్. వుడ్‌వర్త్‌తో కలిసి, బదిలీని అభ్యసించాడు.

1912లో ‘అమెరికన్ సైకలాజికల్ అసోసియేషన్’ ఆయనను అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకుంది. 1914లో, అతను ఉద్యోగి ఎంపిక ప్రక్రియలో మనస్తత్వ శాస్త్రాన్ని ఉపయోగించుకునే ప్రక్రియలో, సిబ్బంది ఆసక్తులు, ఆప్టిట్యూడ్‌లకు సరిపోయేలా పరీక్షలను రూపొందించడం ప్రారంభించాడు.

1917లో, అతను అమెరికన్ స్టాటిస్టికల్ అసోసియేషన్ ఫెలో అయ్యాడు, అతని వృత్తి నుండి నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్‌లోకి అనుమతించబడిన కొద్దిమందిలో ఒకడు.

1918-19 వరకు, అతను యూ ఎస్ సైన్యం ద్వారా అమెరికన్ సాయుధ దళాలకు రిక్రూట్‌మెంట్ కోసం అభ్యర్థుల అర్హతను నిర్ణయించడానికి పరీక్షలను రూపొందించడానికి నియమించబడ్డాడు. అక్షరాస్యులు, నిరక్షరాస్యులైన అభ్యర్థులకు ప్రత్యేక పరీక్షలు అందుబాటులో ఉన్నాయి, పరీక్షలను రెండు మిలియన్ల అభ్యర్థులు తీసుకున్నట్లు నివేదించబడింది.

యుద్ధం తర్వాత, 1920లలో, అతను వయోజన అభ్యాస ప్రక్రియలను పరిశోధించడంపై తన దృష్టిని మార్చాడు.

1932లో, అతను కోరుకున్న ఫలితాలను సాధించడానికి శిక్షకు బదులు బహుమానం మరింత ప్రభావవంతమైన ప్రేరేపణ అని చెప్పడానికి తన 'లా ఆఫ్ ఎఫెక్ట్'ను సవరించాల్సిన అవసరం ఉందని నిర్ధారించాడు.

1937లో ‘సైకోమెట్రిక్ సొసైటీ’ అధ్యక్షుడిగా నియమితులయ్యారు.

1934లో, అతను అమెరికన్ అసోసియేషన్ ఫర్ ది అడ్వాన్స్‌మెంట్ ఆఫ్ సైన్స్ అధ్యక్షుడయ్యాడు.

ప్రధాన పనులు

[మార్చు]

1903 లో, అతని మొదటి పుస్తకం, 'ఎడ్యుకేషనల్ సైకాలజీ' ప్రచురించబడింది.

1904-06 వరకు, అతను ‘థియరీ ఆఫ్ మెంటల్ అండ్ సోషల్ మెజర్మెంట్స్’, ‘ది ఎలిమెంట్స్ ఆఫ్ సైకాలజీ’, ‘ది ప్రిన్సిపల్స్ ఆఫ్ టీచింగ్ బేస్డ్ ఆన్ సైకాలజీ’లను ప్రచురించాడు.

1911లో అతని డాక్టరల్ థీసిస్ 'యానిమల్ ఇంటెలిజెన్స్' పుస్తకంగా ప్రచురించబడింది.

1912లో ‘ఎడ్యుకేషన్: ఎ ఫస్ట్ బుక్’ రాశారు.

1921 లో, అతను ఉపాధ్యాయులకు సహాయం చేయడానికి రూపొందించిన మూడు పుస్తకాలలో మొదటి పుస్తకాన్ని ప్రచురించాడు, 'ది టీచర్స్ వర్డ్ బుక్'.

1927లో ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్ 'ది మెజర్‌మెంట్ ఆఫ్ ఇంటెలిజెన్స్' అనే పుస్తకాన్ని రచించాడు.

1932లో, అతని ఉపాధ్యాయుల-నిర్దిష్ట పుస్తకాలలో రెండవది 'ది ఫండమెంటల్స్ ఆఫ్ లెర్నింగ్'తో పాటు 'ఎ టీచర్స్ వర్డ్ బుక్ ఆఫ్ ది ట్వంటీ థౌజండ్ వర్డ్స్ చాలా తరచుగా, విస్తృతంగా పిల్లలు, యువకుల కోసం సాధారణ పఠనంలో కనుగొనబడింది' ప్రచురించబడింది.

1935-40 వరకు, అతను ‘ది సైకాలజీ ఆఫ్ వాంట్స్, ఇంట్రెస్ట్స్ అండ్ యాటిట్యూడ్స్’, ‘హ్యూమన్ నేచర్ అండ్ ది సోషల్ ఆర్డర్’లను ప్రచురించాడు.

1944లో, అతని చివరి ఉపాధ్యాయ పుస్తకం 'ది టీచర్స్ వర్డ్ బుక్ ఆఫ్ 30,000 వర్డ్స్' విడుదలైంది.

అవార్డులు & విజయాలు

[మార్చు]

1925లో, ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్ మనస్తత్వ శాస్త్రం, విద్యలో నిర్దిష్ట అధ్యయనాలకు చేసిన కృషికి 'కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం'చే 'బట్లర్ మెడల్'ను ప్రదానం చేసింది.

1928 నుండి 29 వరకు, అతను ప్రతిష్టాత్మకమైన ‘మెసెంజర్ లెక్చర్స్’లో కూడా భాగమయ్యాడు, ఇది ‘కార్నెల్ యూనివర్సిటీ’లో ప్రముఖ ప్రజాప్రతినిధులు, పండితులు ఇచ్చిన ప్రసంగాల పరంపర.

2002లో, 'రివ్యూ ఆఫ్ జనరల్ సైకాలజీ' అనే సైంటిఫిక్ జర్నల్ ద్వారా 20వ శతాబ్దం నుండి అత్యధికంగా ఉదహరించబడిన మనస్తత్వవేత్తల సర్వేలో అతను తొమ్మిదవ స్థానంలో నిలిచాడు.

కుటుంబం & వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

ఆగస్టు 29, 1900న, ఎడ్వర్డ్ థోర్న్‌డైక్ ఎలిజబెత్ మౌల్టన్‌ను వివాహం చేసుకున్నాడు. అతనికి నలుగురు పిల్లలు ఉన్నారు: ఎలిజబెత్ ఫ్రాన్సిస్, ఎడ్వర్డ్, అలాన్, రాబర్ట్.

ఆగస్టు 9, 1949 న, అతను న్యూయార్క్‌లోని మాంట్రోస్‌లో మరణించాడు.

ట్రివియా

[మార్చు]

అతని సోదరులు, యాష్లే, లిన్ ఇద్దరూ పండితులు, వారి రంగాలలో అత్యంత గౌరవనీయులు; యాష్లే షేక్స్‌పియర్‌పై ప్రముఖ అధికారి, లిన్ మధ్య యుగాలలో సైన్స్, మేజిక్ అధ్యయనంలో నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నారు.

తన కెరీర్ ప్రారంభంలో, అతను హడ్సన్ నది ఒడ్డున సంపాదించిన భూమిలో మేధావులు, పరిశోధకుల కాలనీని స్థాపించాడు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Who was Edward Thorndike? Everything You Need to Know". www.thefamouspeople.com (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-06-16.
  2. https://www.facebook.com/verywell. "Edward Thorndike's Contribution to the Field of Psychology". Verywell Mind (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-06-16. {{cite web}}: |last= has generic name (help); External link in |last= (help)
  3. "Edward Thorndike", Wikipedia (in ఇంగ్లీష్), 2023-04-24, retrieved 2023-06-16
  4. Thomson, Godfrey (1949-09). "Prof. Edward L. Thorndike". Nature (in ఇంగ్లీష్). 164 (4168): 474–474. doi:10.1038/164474a0. ISSN 1476-4687. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)