చర్చ:ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్

ఈ వ్యాసాన్ని వికీకరించి ఈ మూసను తొలగించండి. మూస:Translation/Ref మూస:Redirect

ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్

Albert Einstein, 1921 నివాసం జెర్మనీ, ఇటలీ, స్విట్జర్లాండ్, USA Citizenship Württemberg/Germany (1879–96) Switzerland (1901–55) Austria (1911–12) Germany (1914–33) United States (1940–55) Ethnicity Ashkenazi Jewish మతము = See main text Fields Physics పని చేసిన చోటులు = Swiss Patent Office (Bern) University of Zurich Charles University in Prague ETH Zurich Prussian Academy of Sciences Kaiser Wilhelm Institute University of Leiden Institute for Advanced Study Alma mater ETH Zurich University of Zurich Doctoral advisor Alfred Kleiner Other academic advisors Heinrich Friedrich Weber ప్రసిద్ధి General relativity సాధారణ సాపేక్షత Special relativity ప్రత్యేక సాపేక్షత Photoelectric effect ఫొటోఎలక్ట్రిక్ ప్రభావము Brownian motion బ్రౌనియన్ చలనము Mass-energy equivalence ద్రవ్యరాసి- - శక్తి తుల్యత Einstein field equations ఐన్‌స్టీన్ క్షేత్ర సమీకరణాలు Unified Field Theory ఏకీకృత క్షేత్ర వాదము Bose–Einstein statistics బోసు--ఐన్‌స్టీన్ గణాంకములు Signature సంతకం

ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్( pronounced /ˈælbərt ˈaɪnstaɪn/[3]; జర్మన్: [ˈalbɐt ˈaɪ̯nʃtaɪ̯n] [4]; 14 మార్చ్ 1879 – 18 ఏప్రిల్ 1955) జర్మనీ-లో పుట్టిన, జూయిష్, [1][2] 20 వ శతాబ్దానికి చెందిన సైద్ధాంతిక భౌతికవేత్త. ఇతని పేరుగాంచిన సిద్దాంతాలు ప్రత్యేక సాపేక్షత ఇంకా సాధారణ సాపేక్షత. ఆయన ముఖ్యంగా గణాంక యాంత్రిక శాస్త్రం, అతని వ్యవహారవిధానం బ్రౌనియన్ చలనము తో, మూల పదార్ధాలను విడదీసే సాపేక్ష ఉష్ణ మీద ఆయన విరోధాభావము, ఇంకా అస్థిరతకు వ్యాపించటానికి మధ్యనున్న సంబంధాన్ని చక్కగా వివరించగలిగాడురు. కొన్ని యిబ్బందులు ఉన్నప్పటికీ, ఐన్‌స్టీన్ అన్వయించిన ఇంకా యితర విషయాలలో క్వాంటం మెకానిక్స్, పరోక్షంగా క్వాంటం క్షేత్ర వాదము, ముందుగా అతను తెలిపిన ఫోటాన్ వివరాలు చెప్పుకోదగినవి.[10]

ఐన్‌స్టీన్, 300 కు పైగా పత్రాలను శాస్త్రీయ విషయాలపైన, ఇంకా 150 పైగా పత్రాలు శాస్త్రీయం-కాని విషయాలపైనా ప్రచురించాడు. [12][14] 1999 లో "టైం" పత్రికలో ఈ శతాబ్దపు మనిషి గా ఈయన పేరును పేర్కొన్నారు. ఈయన జీవిత చరిత్ర కారుడి ప్రకారం, "సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఉన్న ప్రజా సమూహంలో, ఐన్‌స్టీన్ ఒక చెప్పుకోదగ్గ మేధావి."[15]

విషయ సూచిక [దాచు] 1 ప్రాధమిక జీవితం మరియు విద్య 2 వివాహం మరియు-కుటుంబ-జీవనం 3 పేటెంట్ ఆఫీసు 4 శాస్త్ర సంబంధమైన జీవనయానం గమనం 4.1 అన్నస్ మిరబిలిస్ మరియు ప్రత్యేక సాపేక్షత 4.1.1 కాంతి విశేష స్వభావం పై పత్రం 4.1.2 జేగురు వర్ణ సాపేక్ష చలనం పై అధ్యయన పత్రం 4.1.3 చలన శీల వస్తువుల విద్యుత్ చలనమయ శాస్త్రం పై అధ్యయన పత్రం 4.1.4 రాశి ఉత్తేజన శక్తి సమతుల్యం పై అధ్యన పత్రం 4.2 కాంతి మరియు సాధారణ సాపేక్షత 4.3 ఏకీకృత క్షేత్ర వాదము 5 పరస్పర భాగస్వామ్యం-ఇతర శాస్త్రవేత్తలతో అన్యోన్య తోడ్పాటు 5.1 బోస్–ఐన్‌స్టీన్ గణాంకశాస్త్రం 5.2 స్క్రొడింగర్ వాయు నమూనా 5.3 ఐన్ స్టీన్ వాతానుకూల యంత్రం 6 బోర్ మరియు ఐన్ స్టీన్ 7 మతసంబంధమైన అభిప్రాయాలు 8 రాజకీయాలు 8.1 యూదుల ప్రత్యేక రాజ్య స్థాపనోద్యమం 8.2 నాజీయిజం- వ్యతిరేకత 8.3 అటామిక్ బాంబ్ 8.4 ప్రచ్చన్న యుద్ధ శకం 9 మృత్యువు 10 ఉత్తర దాయిత్యం:- 11 లోక ప్రియ సంస్కృతి పై ప్రభావం 12 బహుమానాలు 13 గౌరవ మర్యాదలు 14 ఇవి కూడా చూడండి 15 ప్రచురణలు 16 గమనిక 17 ఇంకా చదువుట 18 బాహ్య లింకులు [మార్చు]ప్రాధమిక జీవితం మరియు విద్య

జర్మన్ సామ్రాజ్యం లో వురటేంబెర్గ్ రాజ్యం లో ఉల్మ్ అనే ప్రదేశంలో మార్చ్ 14, 1879 న ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ జన్మించారు.[16] అతని తండ్రి హెర్మాన్ ఐన్‌స్టీన్, ఒక వర్తకుడు మరియు ఇంజినీర్.అతని తల్లి పౌలిన్ ఐన్‌స్టీన్ (నీ కోచ్ ). 1880 లో అతని కుటుంబం మ్యూనిచ్ కు తరలి వెళ్ళింది, అక్కడ అతని తండ్రి ఇంకా అంకుల్ కలసి విధ్యుత్ సాంకేతిక దారం జే. ఐన్ స్టీన్ & సై., అనే కంపెనీని స్థాపించారు, ఇక్కడ వారు డైరెక్ట్ కరెంట్ మీద ఆధారపడే ఎలక్ట్రికల్ ఉపకరణాలు తయారు చేసేవారు.[3]

ది ఐన్‌స్టీన్స్ యూదు వంశస్థులైనా వీరు యూదు మతాచారాలను పాటించేవారుకాదు, ఇంకా ఆల్బర్ట్ క్యాథలిక్ ప్రాధమిక పాఠశాల కే వెళ్ళేవాడు. మొదట్లో ఐన్‌స్టీన్ మాటలు రావడం కష్టమైనా, ఆటను ప్రాధమిక పాఠశాలలో ప్రధమ స్థానంలో ఉండేవాడు.[4][5]

ఆల్బర్ట్ ఐనస్టీన్ 1893 లో (వయస్సు 14) కుటుంబం ఇటలీ వెళ్లేముందు తీసింది. ఐన్‌స్టీన్ కి ఐదు సంవత్సరాల వయసులో అతని తండ్రి ఒక పాకెట్ దిక్స్యూచి ని చూపించారు. ఐన్‌స్టీన్ స్పేస్ లోపల ఏదో ఉంది అనే నిర్ధారణకు వచ్చారు, అంతకముందు అది శూన్యం అనుకునేవారు, అది సూదిని కలపడం వంటిది. మరియు తర్వాత ఈ అనుభవం బాగా లోతుగా ఇంకా ఎప్పటికీ గుర్తుండి పోయేలా చేసిందని తెలిపారు.[23] అతని తల్లి ఒత్తిడివల్ల ఆరేళ్ల వయసులో వయొలిన్ పాఠాలు మొదలుపెట్టినప్పటికీ నచ్చక వదిలివేశారు, తర్వాత మొజార్ట్'స్ వయొలిన్ సోనాట లలో అత్యంత ఆసక్తిని కనబరిచారు. పెద్దవుతూ, ఐన్‌స్టీన్ మోడల్స్ ఇంకా మెకానికల్ సాధనాలు వినోదం కోసం చేసేవాడు, ఇంకా గణితశాస్త్రంలో సామర్ద్యాన్ని చూపించేవాడు.[3]

1889 లో కుటుంబ స్నేహితుడు మాక్స్ టాల్మడ్, ఒక మెడికల్ విద్యార్ధి,[6] పది ఏళ్ళ ఐన్‌స్టీన్ కు ముఖ్యమైన విజ్ఞానశాస్త్రము, గణితశాస్త్రం ఇంకా తత్వశాస్త్రం, దీనితో పాటు కాంట్'స్ క్రిటిక్ అఫ్ ప్యూర్ రీజన్ ఇంకా యుక్లిడ్'స్ ఎలెమెంట్స్ (ఐన్‌స్టీన్ దీనిని "హోలీ లిటిల్ జామెట్రీ బుక్ ") లను పరిచయం చేసారు.[6] యుక్లిడ్ నుంచి ఐన్‌స్టీన్ డిడక్టివ్ రీజనింగ్ అర్ధం చేసుకోవటం ఆరంభించారు, ఇంకా పన్నెండు ఏళ్ళ వయసుకి యుక్లిడియన్ జామెట్రీను నేర్చుకున్నారు. అది అయిన వెంటనే ఇన్ఫినిటేసిమల్ కాల్క్యులస్ పరిశోదన మొదలుపెట్టారు.

ఐన్‌స్టీన్ టీనేజ్ మొదటిలో ల్యుట్పోల్డ్ జిమ్న్యాజియం కు హాజరైనాడు.[3] అతని తండ్రి అతను ఎలెక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ చేయాలని భావించారు, కానీ ఐన్‌స్టీన్ అధికారులతో గొడవపడి స్కూల్ పాలకమండలి ఆగ్రహానికి లోనైనాడు. నేర్చుకోవాలనే ఉత్సాహం ఇంకా మంచి ఆలోచనలు, ఈ కఠినమైన కంటస్తంచేసే విదానం తో పోతున్నాయని, తర్వాత ఆయన రాశారు.[3]

1894 లో ఐన్‌స్టీన్ కు పదిహేను సంవత్సరాల వయసులో అతని తండ్రి వ్యాపారం లో నష్టపోయాడు, ఎందుకంటే వార్ అఫ్ కరెంట్స్ లో ఆల్టర్నేటింగ్ కరెంట్ (AC)తో DC ఓడిపోయింది.వ్యాపారాన్వేషణలో ఐన్‌స్టీన్ కుటుంబం ఇటలీ చేరారు, ముందుగా మిలన్ కొన్ని నెలల తర్వాత పవియాకి వెళ్ళారు.ఈ సమయంలోనే ఐన్‌స్టీన్ శాస్త్ర సంబందమైనది మొదటిసారిగా రాశారు, "ది ఇన్వెస్టిగేషన్ అఫ్ ది స్టేట్ అఫ్ ఏతేర్ ఇన్ మాగ్నెటిక్ ఫీల్డ్స్".[7] ఐన్‌స్టీన్ ని హైస్కూల్ చదువుకోసం మ్యూనిచ్ లోనే వదిలివెళ్ళారు, కానీ స్కూల్ వారిని డాక్టర్ రాసిన లెటర్ తో ఒప్పించి తన కుటుంబ సభ్యులతో కలసి ఉండటానికి పవియా వెళ్లిపోయాడు.

హై స్కూల్ చదువు పూర్తి చేయకుండానే, నేరుగా ఆయన, స్విట్జర్ల్యాండ్ ఉన్న జ్యూరిచ్ లోని ఏడిగ్నోస్చి పాలిటెక్నిక్స్చే స్కూల్ అనంతరం ఏడిగ్నోస్చి టెక్నిక్స్చె హోచ స్కూల్ (ఇటిహెచ్) లో దరఖాస్తు చేయటానికి నిశ్చయించుకున్నారు. స్కూల్ సర్టిఫికేట్ లేకపోవటంవల్ల, అతను ప్రవేశపరీక్ష రాయవలసివచ్చింది, గణితము ఇంకా భౌతిక శాస్త్రాలలో మంచి మార్కులు వచ్చినప్పటికీ అతను పాస్ కాలేదు.[8] అదే సంవత్సరం, ఐన్‌స్టీన్ 16 యేళ్లవయసులో అతని ప్రముఖమైన థాట్ ఎక్స్పిరిమేంట్ లో కాంతిపుంజం ప్రయాణాన్ని దృశ్యరూపంలో ఊహించుకొని రాశాడు.మూస:Harv[33]

ఐన్ స్టీన్ ఆల్బర్ట్ ను స్విట్జర్ల్యాండ్లోని ఆరౌ కు అతని సెకండరీ స్కూల్ పూర్తి చేయటానికి పంపించారు.[3] ప్రొఫెసర్ జోస్ట్ వింట్లెర్ వారి కుటుంబంతో ఉంటూ వారి అమ్మాయి మేరీ తోనే ప్రేమలో పడ్డారు. (ఆల్బర్ట్ సిస్టర్ మజా తర్వాత పాల్ విన్ట్లేర్ ను వివాహం చేసుకున్నారు)[36] ఆరౌలో ఐన్‌స్టీన్ మక్స్వల్ యొక్క ఎలెక్ట్రో మాగ్నటిక్ సిద్ధాంతాన్నిను చదువుకున్నారు. 17వ ఏట అతను గ్రాడ్యుయేట్ పట్టాను పొందారు, అతని తండ్రి అనుమతితో జర్మన్ కింగ్డం అఫ్ వుర్తెమ్బెర్గ్ పౌరసత్వాన్ని మిలిటరీ సేవ లో చేరాలని వదులుకున్నాడు, చివరగా 1896 లో గణితం ఇంకా భౌతికశాస్త్రంలు చదవడానికి సభ్యుడిగా జ్యురిక్ పాలిటెక్నిక్లో చేరాడు. మేరీ వింట్లెర్ టీచర్ పోస్ట్ కోసం ఒల్స్బెర్గ్, స్విట్జర్ల్యాండ్ కు వెళ్ళారు.

అదే సంవత్సరం ఐన్‌స్టీన్ కాబోయే భార్యమిలేవ మరిక్, గణితం ఇంకా భౌతికశాస్త్రం చదవడానికి పాలిటెక్నిక్ లో చేరారు, ఆ గ్రూపులో ఆమె ఒక్కరే మహిళ. తర్వాత కొన్ని సంవత్సరాలలో ఐన్‌స్టీన్ ఇంకా మారిక్ మధ్య ఉన్న స్నేహం ప్రేమగా మారింది.ఐన్‌స్టీన్ 1900 లో పాలిటెక్నిక్ నుండి గణితం ఇంకా భౌతిక శాస్త్రంలో డిప్లొమాను పొందారు,[38] కానీ మారిక్ మాత్రం చివరి పరీక్షలో ఫెయిల్ అయ్యారు. అదే సంవత్సరంలో ఐన్‌స్టీన్ స్నేహితుడు మిచేలే బెస్సో అతనికి ఎర్నస్ట్ మచ్ లో పని చూపించాడు.ఆ తర్వాత సంవత్సరం ఐన్‌స్టీన్ కాపిల్లరీ ఫోర్సెస్ అఫ్ ఎ స్ట్రామూస:Harv[39] ను ప్రముఖమైన వార్తాపత్రిక అన్నాలెన్ డెర్ ఫిజిక్ లో ముద్రించారు.21 ఫిబ్రవరి 1901 లో అతనికి స్విస్ పౌరసత్వం లభించింది.[9]

[మార్చు]వివాహం మరియు-కుటుంబ-జీవనం

ఐన్‌స్టీన్ ఇంకా మిలేవ మారిక్ లకు ఒక కూతురు పుట్టింది, ఆమె పేరు లేయ్సేర్ల్, ఈమె 1902 ఆరంభంలో, బహుశ నోవి సాడ్ లో పుట్టింది.[10] ఆమె భవిష్యత్తు 1903 తర్వాత సందేహస్పదమైనది.

అతని తల్లికి సెర్బ్స్ మీద ఉన్న దురభిప్రాయముతో ఇంకా మారిక్ వయసులో చాలా పెద్దది అని అనుకొని మరియు ఆమెకు శారీరక వైకల్యం ఉందని ఇష్టం లేకపోయినా, జనవరి 6, 1903 లో ఐన్‌స్టీన్ ఇంకా మిలేవ వివాహం చేసుకున్నారు,[11][12] కొంత కాలం కోసం వారి సంబందం వ్యక్తిగతమైన మరియు తెలివైన భాగస్వామ్యం అయ్యింది. ఐన్‌స్టీన్ మారిక్ కు రాసిన ఒక లెటర్ లో, మారిక్ గురించి ఇలా రాశారు, "నాతో సమానమైన ఒక ప్రాణి మరియు నా అంత బలమైన ఇంకా నా అంతే స్వతంత్రమైనది."[13], మారిక్, ఐన్‌స్టీన్ పనికి ప్రభావితురాలైనదా అని అపుడప్పుడు చర్చకు వచ్చేది, అయినప్పటికీ చాలామంది విజ్ఞానశాస్త్ర చరిత్రకారులు ఆమె అవ్వలేదని నమ్ముతున్నారు.[14][15][16] 14 మే 1904 లో ఆల్బర్ట్ ఇంకా మిలేవ మొదటి కుమారుడు , హన్స్ ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ స్విట్జర్ల్యాండ్ లోని బెర్న్ లో పుట్టాడు. వారి రెండవ కుమారుడు ఎడ్వర్డ్, జ్యురిక్ లో 28 జూలై 1910 న పుట్టాడు.

అల్బర్ట్ మరియు ఎల్సా ఐదు ఏళ్ళు విడిగా ఉన్న తర్వాత ఆల్బర్ట్ ఇంకా మారిక్ 14 ఫిబ్రవరి 1919 న విడాకులు తీసుకున్నారు.అదే సంవత్సరం 2 జూన్ న ఐన్‌స్టీన్, తనకు ఒంట్లో బాలేనప్పుడు చూసుకున్న ఎల్స లోవేన్తాల్ (నీ ఐన్‌స్టీన్) ను వివాహం చేసుకున్నారు.ఎల్సా, ఆల్బర్ట్ కు తల్లి వైపునుండి మొదటి కజిన్ ఇంకా తండ్రి వైపు నుండి రెండవ కజిన్, వారిద్దరికీ పిల్లలు లేకపోయినప్పటికీ, ఎల్సా కు మొదటి వివాహం ద్వారా పుట్టిన కూతుర్లు, మర్గోట్ ఇంకా ఇల్స్ ను పెంచుకున్నారు.[17]. వీరిరువురికీ కలసి పిల్లలులేరు.

1933 లో ఆల్బర్ట్ ఇంకా ఎల్సా ప్రిన్స్టన్, న్యూ జెర్సీ కు వలసపోయారు. 1935 వసంతరుతువులో వారు ఆగస్ట్[18] లో కొన్న మెర్సెర్ స్ట్రీట్[19] ఇంటికి మారారు, కానీ కొంత కాలానికే ఎల్సా కన్నువాయటం మొదలైనది తర్వాత అది గుండె మరియు కిడ్నీలకు సంబందించిన సమస్యగా నిర్ధారణ జరిగింది.[19] ఎల్సా బాధాకరమైన అనారోగ్యంతో డిసెంబర్ 20, 1936, లో మరణించారు.[19]

[మార్చు]పేటెంట్ ఆఫీసు

ది ఐనస్టీన్ హాస్ ఆం డి బెర్న్ ఇనస్టీన్ లివ్ద్ విత్ మిలేవా ఆన్ ది ఫస్ట్ ఫ్లోర్ డ్యురింగ్ హిస్ ఆన్నస్ మిరాబిలిస్. గ్రాడ్యుయేషన్ అయిన తర్వాత ఐన్‌స్టీన్ కు టీచింగ్ పోస్ట్ ఏదీ దొరకలేదు. రెండు సంవత్సరాలు వెదికిన తర్వాత, అతని పాత క్లాస్మేట్ తండ్రి సహాయంతో బెర్న్ లోని ఫెడరల్ ఆఫీస్ ఫర్ ఇంటేలేక్చువల్ ప్రోపర్టీ పేటెంట్ ఆఫీసులో సహాయ పరీక్షకుడుగా ఉద్యోగం దొరికింది.[64] అతని భాద్యత ఎలేక్ట్రోమగ్నేటిక్ డివైసెస్ కొరకు పేటెంట్ అప్లికేషను విలువను నిర్ణయించటం.1903 లో ఐన్‌స్టీన్, స్విస్ పేటెంట్ ఆఫీస్ ఉద్యోగాన్ని శాశ్వతం చేశారు, అతనికి పైపదవి మాత్రం మెషిన్ టెక్నాలజీలో పూర్తిగా నిష్నాతుడయ్యే వరకు ఇవ్వలేదు.[20]

బెర్న్ లో కలసిన స్నేహితులతో ఐన్‌స్టీన్ వారం వారం విజ్ఞానశాస్తం ఇంకా తత్వశాస్త్రం చర్చించుకునేందుకు ఒక క్లబ్ ను ఏర్పాటు చేసుకున్నాడు, దానికి సరదాగా "ది ఒలింపియా అకాడెమి" అని పేరుపెట్టారు.వారు చదివిన వాటిలో పోయిన్కేర్, మచ్, ఇంకా హ్యుం రాసినవి ఉన్నాయి, ఇవి ఐన్‌స్టీన్ శాస్త్రసంబందమైన మరియు తత్వసంబందమైన దృక్పదాన్ని బాగా ప్రభావితం చేశాయి.[21]

ఈ సమయంలో ఐన్‌స్టీన్ కు భౌతిక శాస్త్రానికి చెందిన వారితో వ్యక్తిగత సంబంధం పోయింది.[69] ఒకే సమయంలో ఎలెక్ట్రిక్-మెకానికల్ సిగ్నల్స్ ప్రసారంచేయటానికి సంబందించిన ప్రశ్నలు అతని పేటెంట్ ఆఫీసు పనిలో ఎక్కువగా ఉండేవి. థాట్ ఎక్స్పిరిమేంట్ లో రెండు సాంకేతిక ఇబ్బందులు ప్రత్యేకంగా తలెత్తేవి దాని మూలంగా ఐన్‌స్టీన్ కాంతి స్వభావం ఇంకా స్పేస్ కు మరియు కాలానికి ఉన్న సంబంధాల గురించి తీవ్రమైన నిర్ణయాలు తీసుకున్నాడు.[70][71]

[మార్చు]శాస్త్ర సంభంధమైన జీవనయానం గమనం

అతని మొత్తం జీవితంలో భౌతికశాస్త్రం మీద ఐన్‌స్టీన్ వందల కొద్దీ పుస్తకాలను ఇంకా ఆర్టికల్స్ను రాశారు.[22][3] ఆయన చేసినవే కాకుండా మిగిలిన శాస్త్రవేత్తలతో కలసి అనేక ప్రాజెక్ట్లు చేసారు, వాటిలో బోస్–ఐన్‌స్టీన్ స్టాటిస్టిక్స్, ది ఐన్‌స్టీన్ రిఫ్రిజిరేటర్ ఇంకా మిగిలినవి.[23]

[మార్చు]అన్నస్ మిరబిలిస్ మరియు స్పెషల్ రిలేటివిటీ ప్రధాన వ్యాసాలు: Annus Mirabilis Papers & History of special relativity

అల్బర్ట్ ఇనస్టీన్, 1905 1905 లో పేటెంట్ ఆఫీసులో పనిచేస్తున్నప్పుడు, ఐన్‌స్టీన్ నాలుగు పేపర్లను ప్రముఖ జర్మన్ పత్రిక అన్నలెన్ డెర్ ఫిజిక్ లో ముద్రించారు. ఆన్నస్ మిరాబిలిస్ పత్రాలు గా ఈ పత్రాలను చరిత్ర లో పిలవడం ప్రారంభించారు.

మొత్తం నాలుగు పేపర్లూ గొప్ప విజయాన్ని సాధించాయి, అందుచే 1905ను ఐన్‌స్టీన్ కు అద్భుతమైన సంవత్సరంగా పేరుగాంచింది. ఆ కాలంలో వీరిని ముఖ్యమైన భౌతిక శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించనే లేదు, ఇంకా ఎవరైతే వీరిని గుర్తించలేదో వారు వీరిని వెంటనే తిరస్కరించారు.దీనిలో కొంత పని-ది థియరీ అఫ్ లైట్ క్వాంటా లాంటివి సంవత్సరాల కొద్దీ వాగ్వివాదానికి దారితీసాయి.[24][25]

ఏప్రిల్ 30, 1905లో, ఐన్‌స్టీన్ తన థీసిస్ ను ప్రొఫెసర్ అఫ్ యక్స్పిరిమేన్టాల్ ఫిజిక్స్ అల్ఫ్రెడ్ క్లైనర్ వద్ద ముగించారు. జ్యురిక్ విశ్వవిద్యాలయం ఐన్‌స్టీన్ కు PhD బహుకరించింది. అతని దీర్ఘ పరిశోధనకు పెట్టిన పేరు ఎ న్యూ డిటర్మినేషన్ అఫ్ మొలేక్యులర్ డైమెన్షన్స్ . మూస:Harv

[మార్చు]కాంతి విశేష స్వభావం పై పత్రం కాంతి విశేష స్వభావం పై ఆయన విడుదల చేసిన పత్రం ఒక నూతన ఆలోచనను ముందుకు తెచ్చింది; గమనార్హమైన ప్రయోగాత్మక ఫలితాలు, అది అందించిన విశ్లేషణ ప్రకారం స్వీక్రుతాంశం నుంచి "విధ్యుత్ కాంతి ప్రభావం ప్రకారం" మనం సూక్ష్మంగా అర్ధం చేసుకోవచ్చు. అదేమంటే? కాంతి వివేకవంతమైన శక్తి "పొట్లాల" తో అన్యోన్య ప్రక్రియగావిస్తుంది. ఇది 1900 సంవత్సరం లో మాక్స్ ప్లాంక్ చే ప్రప్రధమంగా శాస్త్ర వేత్తలకు చేసిన తొలిపరిచయం కేవలం గణిత శాస్త్ర సంబధమైన హస్త నైపుణ్యం గా అభివర్ణించారు. అది అప్పుడు వారికి సమకాలిన కాంతి తరంగ సిద్ధాంతాలలో మైత్రి వైరుధ్యాన్ని సృష్టించినట్లుగా కనిపించిందిమూస:Harv[81].

[మార్చు]జేగురు వర్ణ సాపేక్ష చలనం పై అధ్యయన పత్రం జేగురు వర్ణ చలనం పై ఆయన విడుదల చేసిన పత్రం క్రమబద్దం లేని చిన్న వస్తువుల అక్రమ చలనం గురించి వివరంగా విశదీకరించింది. అప్పుడు దీన్ని అణుజీవ శాస్త్ర సంబంధమైన చర్యకు ప్రత్యక్ష నిదర్శనంగా పరిగణించారు. ఆ విధంగా అది పరమాణు సిద్ధాంతాన్ని బలపరిచినట్లు అయింది. మూస:Harv

[మార్చు]చలన శీల వస్తువుల విధ్యుత్ చలనమయ శాస్త్రం పై అధ్యయన పత్రం చలనశీల వస్తువుల పై ఆయన విడుదల చేసిన అధ్యయన పత్రం ప్రత్యేక సాపేక్ష సిద్ధాంతం పై తీవ్రవాద గమనాన్ని పరిచయం చేసింది. దాని ప్రకారం అది మనకు చూపించింది ఏమిటంటే? పరిశీలకుడి చలన స్థితి పై పరిశీలించబడిన కాంతి వేగ స్వేచ్చ కు కావలసినది ఏమిటంటే? ఏక కాల భావన కు మౌలికమైన మార్పులు అత్యావశ్యకం అని నొక్కి చెప్పింది. దీని పరిణామాలు ఈ దిగువ ఉదాహరించిన అంశాలతో కూడా కలిపి (కాలము రోదసీ చట్రం లో ఇమిడియున్న చలించే వస్తువు యొక్క తగ్గుతున్న వేగం (గమన దిశ లో కుచించుకు పోవడం) పరిశీలకుని చట్రానికి సాపేక్షంగా పరిగణించబడింది. ఈ అధ్యయన పత్రం ఇంతేకాక ఇంకొక సరికొత్త వాదానికి తెర తీసింది. తేజోమయమైన మిశ్ర ధాతు పదార్ధం ఈధర్ భౌతిక శాస్త్రం లో ప్రముఖమైన సైధాంతిక గుర్తింపుల పరంపరలో ఆకాలానికి-అమలులో ఉన్న భావాలతో అత్యధికంగా భావించారు. మూస:Harv

[మార్చు]రాశి ఉత్తేజన శక్తి సమతుల్యం పై అధ్యన పత్రం ఆయన విడుదల చేసిన రాశి ఉత్తేజన శక్తి సమతుల్యం పై (అంతకు ముందు స్పష్టమైన అభిప్రాయాలుగా పరిగణించబడుతూ ఉండినవి.) ఐన్ స్టీన్ తను రూపొందించిన వర్గ సమీకరణాల నుంచి ప్రత్యేక సాపేక్ష సిద్ధాంతాన్ని తీసివేశాడు. అనంతకాలంలో అదే ప్రపంచ వ్యాప్తంగా (20)వ శతాబ్దపు బహుళ ప్రచారం పొందిన ప్రసిద్ధి వర్ణ సమీకరణగా ఖ్యాతి కెక్కింది. (ఇ=యమ్ సి) E = mc 2.[26][27] ఇది సూచించేదేమిటంటే? "చిన్న చిన్న మొత్తాల ద్రవ్యరాశి మిక్కిలి అమితమైన మొత్తంలో రూపాంతరం చెంద వచ్చునని వర్షం కురిసే ముందు ఉరుములు మెరుపులు వచ్చినట్లు తదనంతర కాలంలో ప్రపంచంలో రూపొందించి అభివృద్ధిపరచబడిన పరమాణు శక్తి కి ఆయన ముందస్తు సూచన చేసాడు.మూస:Harv

[మార్చు]కాంతి మరియు సాధారణ సాపేక్షత చూడండి: History of general relativity

1906 వ సంవత్సరం లో, ప్రత్యేక హక్కుల కార్యాలయం ఐనస్టీన్ ని ద్వితీయ శ్రేణి సాంకేతిక పరిశోధనా పరీక్ష పరిపాలకునిగా పదోన్నతి కల్పించింది, కాని ఆయన తన విద్యా వ్యాసంగాన్ని మాత్రం విడనాడ లేదు. 1908 వ సంవత్సరం లో బెర్న్ విశ్వవిద్యాలయం లో ఆయన ప్రభాద్వేతర విశ్రాంత స్వేచ్చా రచయిత అయ్యారు.[28] 1910వ సంవత్సరం లో ఆయన ఒక వ్యాఖ్యాన కర్తగా ఒక అధ్యయన పత్రాన్ని వెలువరించారు. అది వివరంగా వర్ణించినదేమిటంటే? వాతావరణం లో ఒక్కొక్కటీ విడి విడిగా చెల్లాచెదురైన పదార్ధపు అణువుల సంచిత ప్రభావాన్ని వివరంగా వర్ణించాడు.ఆయన చెప్పిందేమిటంటే?ఐ.ఇ. , అందువలననే ఆకాశం నీలి వర్ణం లో ఉంటుంది..[29]

1909 వ సంవత్సరం లో ఐనస్టీన్ ప్రచురించారు "ఉబార్ ది ఎన్ ట్విక్లంగ్ అన్సరర్ అన్స్కాఉంజన్ ఉబార్ దాస్ వెసెన్ అండ్ డై కొంసిస్ట్యూషన్ డెర్ స్టాహ్లాంగ్" ("పరారుణ కాంతి వికిరణ ధార్మిక శక్తి దాని సారాశం నిర్మాణం పై మీ అభిప్రాయాల అభివృద్ధి") కాంతి ద్రవ్యరాశీకరణ పై విడుదలైన సిద్ధాంతం పత్రం. దీంట్లోనూ అంతకు ముందు 1909 వ సంవత్సరం లో ప్రచురించిన ప్రకటన పత్రం లో కూడా ఐనస్టీన్ స్పష్టం గా చూపించారు. అది ఏమనంటే? మాక్స్ ప్లాంక్ రచించిన శక్తి పరిమాణం ద్రవ్య వేగాన్ని బహు చక్కగా నిర్వచ్చించి ఉండవచ్చును. అది కొన్ని సందర్భాలలో స్వతంత్ర బిందు సమాన అలాంటి మూల కణాల మాదిరిగా వ్యవహరించినది. ఈ అధ్యయన పత్రం పాఠక లోకానికి పరిచయం చేసిందేమిటంటే? 1926 వ సంవత్సరం లోనే ఈ పదం గిల్బర్ట్ ఎన్. లూయిస్ వలన పరిచయం చేయబడినప్పటికీ పరిమాణం యాంత్రిక శాస్త్రం లో తరంగ మూలకరణ ద్వంద్వ సిద్ధాంత భావనను పెంపొందించి దానికి స్ఫూర్తి ప్రదాత అయ్యారు.

1911 వ సంవత్సరంలో స్విడ్జర్లాండ్ లోని జూరిచ్ విశ్వవిద్యాలయంలో సమాచార ఆచార్యులుగా నియమితులయ్యారు. అయినప్పటికీ త్వరలోనే తరువాత ప్రేగ్యులోని జర్మన్ చాన్సలర్ ఫెర్డినాండ్ యునివర్సిటీలో పూర్తీ చేశాడు. ఆచార్యుడుగా నియామకాన్ని అంగీకరించారు. అక్కడ ఐనస్టీన్ ఒక అధ్యయన పత్రాన్ని ప్రచురించారు. అది ముఖ్యంగా, కాంతి పై గురుత్వాకర్షణ ప్రభావాలు ప్రత్యేకించి గురుత్వాకర్షణ ఎర్ర బదిలీ గురుత్వాకర్షక అయస్కాంత వికిరణం ఈ అధ్యన పత్రం ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులందరికీ విన్నపం చేసింది.అదేమిటంటే? సూర్యగ్రహణ కాలంలో జరిగే కాంతి వికిరణం ప్రభావాన్ని అధ్యయనం చేసే మార్గాల్ని కనుగొనవలసిన్దిగా విన్నవించింది.[30] జర్మనీ దేశపు ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు ఎర్విన్ ఫైనలీ-ఫ్రేఉండ్లిచ్ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉన్న ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులందరికీ ఐన్ స్టీన్ చేసిన సవాలుని ప్రచురించాడు.[31]

వన్ అఫ్ ది 1919 ఎక్లిప్స్ ఫోటోగ్రాఫ్స్ టేకెన్ డ్యురింగ్ ఆర్థర్ స్టాన్లే ఎద్దింగ్టన్స్ ఎక్స్పడిషన్, విచ్ కాంఫిర్మేడ్ ఇనస్టీన్స్ ప్రేడిక్షన్స్ అఫ్ ది గ్రావిటేషనల్ బెండింగ్ అఫ్ లైట్. 1912 వ సంవత్సరం లో ఐన్ స్టీన్ ఆల్మా మేటర్, ఈటిహెచ్ లో ఆచార్య పదవిని అంగీకరించేందుకు స్విడ్జర్లాండ్ తిరిగి వచ్చారు. అక్కడ ఆయన గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు మార్సెల్ గ్రోస్మాన్ ను కలిశారు. ఆయన ఐనస్టీన్ కు రేమాన్నియన్ రేఖా గణితాన్ని అతి సాధారణం గా భేదాత్మక రేఖ గణితాన్ని పరిచయం చేశాడు. మరియు ఇటలీ దేశస్థుడు అయిన గణితశాస్త్ర వేత్త తులియో లేవీ-సివిటా సిఫార్సులను ఆధారంగా చేసుకుని ఐనస్టీన్ తన గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతానికి అత్యవసరం గా వాటి స్వభావాల ఉపయోగాన్ని సాధారణ సహా రూపాంతరాల యొక్క ఉపయోగాన్ని అన్వేషణ ప్రారంభించారు. ఐనస్టీన్ ఆ మార్గం లో కొన్ని సమస్యలున్నాయని కొద్ది సేపు ఆలోచించినప్పటికీ తరువాత ఆయన ఆవిదానానికే తిరిగి వచ్చి 1915 వ సంవత్సరం, ద్వితీయార్ధాంతం లోగా, నేటికి సార్వజనీయంగా అందరూ ఉపయోగించే రీతిలోనే, అదే సంవత్సరం తన సాధారణ సాపేక్ష సిద్ధాంతాన్ని ప్రచురించారు.మూస:Harv[96]. ఈ సిద్ధాంతం వివరించేదేమిటంటే? గురుత్వాకర్షణ అనేది, పదార్ధము చేత రోదసీ కాల నిర్మాణం యొక్క వక్రీకరణ మాత్రమె అని చెబుతుంది. అంతేకాక అది ఇతర పదార్ధాల జరుత్వ చలనాన్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తుందని ఆయన మూల సిద్ధాంతం వివరిస్తుంది.

ఎన్నో పునఃకేటాయింపుల తర్వాత మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం ఆరంభానికి, కొద్ది కాలం ముందు 1914 వ సంవత్సరం లో పిల్లలతో మిలేవా జ్యురిచ్ లో ఒక శాశ్వత గృహ నిర్మాణం చేపట్టారు. ఆయన జర్మనీ రాజధాని బెర్లిన్ కి తన ఒంటరి ప్రయాణం కొనసాగించి ఆయన అక్కడ ప్రష్యన్ శాస్త్ర పరిషత్ సభ్యుడు అయ్యారు. ఆయన నూతన పదవీ ఏర్పాటులో భాగంగా బెర్లిన్ లోని హాం బోల్డ్ విశ్వవిద్యాలయం లో ఆచార్య పదవిని అలంకరించారు. అయినప్పటికీ, విశ్వవిద్యాలయ యాజమాన్యం తో కుదుర్చుకున్న ప్రత్యేక ఒప్పందం లో భాగంగా, ఒక అనుకూలమైన ప్రత్యేకాంశం ఆధారంగా ఆయన్ను చాలా వరుకూ అధికమైన భోధనా భాద్యతల నుండి తప్పించారు. 1914 నుండి 1932 వ సంవత్సరం వరకూ "భౌతిక శాస్త్ర" సంఘానికి ఆయన కైసర్ విల్హెం సంచాలకు కూడా అయ్యారు.[32]

ప్రధమ ప్రపంచ యుద్ధకాలం లో జాతీయ భద్రతా కారణాల వలన కేంద్రీయ వ్యక్తుల శాత్రజ్ఞుల ఉపన్యాసాలు, రచనలు కేవలం కేంద్రీయ శక్తుల పరిషత్ సభ్యులకు మాత్రమె అందుబాటులో ఉండేవి. ఆస్ట్రియా దేశస్తుడు అయిన పాల్ ఎహ్రెంఫస్ట్ మరియు నెదర్లాండ్ దేశస్థులు అయిన అందుబాటులోనూ, అతిముఖ్యంగా (1902) నోబెల్ బహుమతి విజేతలైన హెండ్రిక్ లోరెంజ్ మరియు లైడెన్ విశ్వ విద్యాలయానికి చెందిన విల్లిమ్ డి సిష్టర్ వగైరాల నిరంతర కృషి ఫలితంగా అయినస్టీన్ కార్య ఫలాలు సంయుక్త రాజ్యం, మరియు అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలకు చేరాయి. యుద్ధం ముగిసిన తరువాత ఇనస్టీన్ లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయం తో ఆయన పూర్వ సంభందాలను కొనసాగించి వారి యాజమాన్యం తో, ఒక అసాధారణ ఆచార్యునిగా పదవీ విరమణ నియామకాన్ని అంగీకరించి, 1920-1930 మధ్య కాలంలో తరుచుగా ఉపన్యాసాలిచ్చేందుకు "హాలెండ్" దేశానికి ప్రయాణాలు చేస్తూ ఉండేవారు.[33]

1917 వ సంవత్సరం లో "ఫిసిస్కాలిస్చే జెట్ స్క్రిప్ట్ " అనే వ్యాసాన్ని ప్రచురించారు. అది ప్రేరేపిత ఉదారాల సాధ్యతా సంభవాలను ప్రతిపాదించింది. అది విశదీకరించింది ఏమిటంటే? పదార్ధ ద్రవ్యరాశి మరియు పరారుణ విధ్యుత్ అయస్కాంత కేంద్రీకృత మహా కాంతి పుంజం యొక్క వికిరణం ధార్మిక శక్తిని దాని భౌతిక ప్రక్రియను సాధ్యం చేసే విధానాన్ని తెలియపరుస్తుంది.మూస:Harv[100] ఆయన ఒక నూతన భావాన్ని పరిచయం చేస్తూ ఒక నూతన పత్రాన్ని ప్రచురించారు. దాని ప్రకారం సమస్త విస్వాంత రాళం యొక్క ప్రవర్తనా నియమావళి ప్రయత్నంలో భాగంగా విశ్వ సృష్టి శాస్త్ర సంభంధమైన గ్రహాంతర ష్టిరాంశం, దాని ప్రభావాన్ని సాధారణ సాపేక్ష సిద్ధాంతంతో, గల అవినాభావ సంభందాన్ని, విశదీకరించారు మూస:Harv[101].

1917 వ సంవత్సరం అనేది శాస్త్ర విజ్ఞాన రంగం లో ఒక మైలు రాయి వంటిది. ఆ సంవత్సరం ఇనస్టీన్ 1911 వ సంవత్సరం లో ప్రేగ్ నుంచి విసిరిన సవాలుని ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులందరూ కూడా ఆయన పై ధ్వజం ఎత్త సాగారు. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలోని కాలిఫోర్నియా రాష్ట్రం లోని, ది మౌన్ట్ విల్సన్ అంతరిక్ష పరిశోధనా కేంద్రం వారు ఒక సౌరారున సంభంధమైన విచ్చిన్న కిరణ దర్శకాన్ని విశ్లేషించిన నివేదిక ప్రకారం అది గురుత్వాకర్షణ సంభంధమైన అరుణ బదిలీ లాంటిది ఏమీ చూపలేదు.[34] 1918 వ సంవత్సరం లో అదే కాలిఫోర్నియా రాష్ట్రం లోని లిక్ ప్రయోగ పరిశీలనశాల వారు కూడా ప్రకటించారు. ఏమనంటే? ఇనస్టీన్ ప్రకటించి, ప్రచురించి, నిరూపించిన సిద్ధాంతాన్ని ఆయన భావి కదన జోస్యాన్ని దానికి సంపూర్ణం గా భిన్న రీతిలో నిరూపించి పూర్తిగా ఖండించారు. అయితే కానీ, వారి పరిశాలనాత్మక విశ్లేషణములను మాత్రం ప్రచురించ లేదు.[35]

అయినప్పటికీ (1919) వ సంవత్సరం మే మాసంలో బ్రిటన్ దేశానికి సంభందించిన, ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు ఆర్ధర్ స్టాన్లీ ఎడింగ్టన్ నేతృత్వం లోని ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుల బృందం తిరిగి మరల పరిశోధనలు జరిపి, ఉత్తర బ్రెజిల్ ప్రాంతం లోని సోబ్రాల్ నుంచి, ప్రిన్సిపీ నుంచి సూర్యగ్రహణ కాలం లో చాయా చిత్ర నిర్మాణం జరిగినప్పుడు, ఇనస్టీన్ ప్రతిపాదించిన ఊర్య గురుత్వాకర్షణ ప్రభావాన్ని నక్షత్ర కాంతి వికిరణాన్ని దృవీకరించారు.[31] 1919 వ సంవత్సరం నవంబర్ 7 వ తేదీన ఒక ప్రముఖ బ్రిటన్ వార్తా పత్రిక ది టైమ్స్ తన పతాక శీర్షిక లో ముద్రించి ప్రచురించినది ఏమిటంటే? అది ఈ విధంగా ఉండి "శాత్ర విజ్ఞాన రంగం లో విప్లవాత్మక మార్పులు అనే వార్తా కధనాన్ని, ప్రముఖంగా ప్రచురించారు. దాని ప్రకారం ఈయన ప్రచురించిన నూతన సిద్ధాంతం ఆయన పూర్వీకుడైన ఐజక్ న్యూటన్ ప్రతిపాదించిన చలన గతి సిద్ధాంతాల్ని దాని భావాలను తలక్రిందులుగా తిరస్కరించి త్రిప్పికోట్టాయని ప్రచురించారు.[36] నోబుల్ బహుమాన గ్రహీత "మాక్స్ బార్న్" ఒక పత్రికా విలేఖరుల మౌకిక సంభాషణలో ఇనస్టీన్ ప్రతిపాదించిన సిద్ధాంతాన్ని పకృతి పై మానవ ఆలోచనా విధానం లో ఒక అసమాన గొప్ప అద్భుత కృత్యంగా అభివర్ణించారు;[37] ఆయన తో పాటూ నోబుల్ బహుమానం పొందిన సహచర ఆస్థాన కవి శాస్త్రజ్ఞుడు అయిన "పాల్ దిరక్" బహుపశంశారీతిలో ప్రస్తుతిన్చారని ఉదాహరించారు. ఆయన ఎమనుకున్నారంటే? "శాస్త్ర రంగం లో ఇంట వరకూ ఎవరూ చెయ్యలేని బహుశా ఇది ఒక గొప్ప నూతన ఆవిష్కరణ అయి ఉండవచ్చునని.[38]

ఇక అప్పటి నుంచీ అంతర్జాతీయ ప్రసార మాంద్యాన్ని కూడా ప్రముఖంగా ప్రస్తుతించి పతాక శీర్షికలలో, ప్రస్ఫుటంగా ప్రచురించి, ఆయన భౌగోళిక ప్రసిద్ధ ప్రఖ్యాతులను అద్దం పట్టి హామీ ఇచ్చారు. తరువాత అనంతర కాలంలో ప్రతికూల వాదనలు తలెత్తాయి. దాని ప్రకారం ఎడింగ్టన్ సాహస యాత్రలో తీసిన ఛాయా చిత్రాల పరిశీలన సూక్ష్మ పరిక్షల ఆధారంగా, ప్రయోగాత్మక అనిశ్చితి ఏ పరిమాణం లో ఉందంటే? ఎడింగ్టన్ ప్రదర్సించినట్లుగా వాదించిన ప్రభావం యొక్క పరిమాణంతో సరిసమానంగా ఉండి అంటే కాక (1962) వ సంవత్సరం లో బ్రిటన్ సాహస యాత్ర ముగింపు పర్యవసానంగా నిర్ధారణ చేసినదేమిటంటే? అసలు ఆవిదానమే స్వత సిద్ధంగా విస్వసనీయమైనది కాదని,[36] సూర్యగ్రహణ కాలం లో జరిగే అయస్కాంత కాంతి విక్షేపణం తదనంతర కాలం లో ఇంకా అంతకన్నా ఎక్కువ ఖచ్చితమైన పరిశీలన ద్వారా ద్రువీకరించబదినది.[39]

శాస్త్ర విజ్ఞాన రంగం లో శాస్త్రజ్ఞుల సమాజం లో నూతనంగా అడుగుపెట్టిన ఐనస్టీన్ పేరు ప్రఖ్యాతల పై కొంత ఆగ్రహం కలిగించి, గమనార్హకం గా కొంత మంది ముఖ్యమైన భౌతిక శాస్త్రవేత్త లలో వారు తదనంతర కాలం లో "డచ్ ఫిసిక్ " అనే (జర్మన్-భౌతిక శాస్త్రం) ప్రతిఘటన ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించారు.[40][41]

[మార్చు]ఏకీకృత క్షేత్ర సిద్ధాతం ప్రధాన వ్యాసం: Classical unified field theories

ఐనస్టీన్ తన విధ్యుత్ అయస్కాంత సిద్ధాంతాన్ని విశదీకరించేందుకు గాను తన గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతం ను సాధారణీకరించడం కోసం తన సాధారణ సాపేక్ష సిద్ధాంతం ఆవిష్కరణానంతరం ఐన్‌స్టీన్ పరిశోధనలు ముఖ్యంగా దీర్ఘ కాల శ్రేణులలో ఆయన చేసిన ప్రయత్నాలు అధ్యయనం లో ప్రాధమికంగా పొందుపరచబడి ఉన్నాయి. 1950 వ సంవత్సరం లో సాధారణ గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతం పై పేరు కలిగిన అమెరికన్ శాస్త్రీయ వ్యాసం లో ఆయన తన ఏకీకృత క్షేత్ర సిద్ధాంతం పై సవివరంగా విశదీకరించారు."మూస:Harv[119]. ఆయన చేసిన కృషికి ఆయన ఎంతొ ప్రశంశానీయుడు గా కొనసాగినప్పటికీ ఐన్‌స్టీన్ ఆయన పరిశోధనలలో క్రమేపి ఏకాకి అయిపోయారు. ఆయన ప్రయత్నాలు అంతిమంగా విజయవంతం కాలేదు.

ప్రాధమిక శక్తుల వికిరణ కొరకు ఆయన అవలంభించిన అనుకరణలో భౌతిక శాస్త్రం లో సమకాలిన రంగం లో చోటుచేసుకున్న ప్రధాన స్రవంతి విస్తరణలను చిన్న చూపు చూసి దృష్టి లోకి తీసుకురాలేదు. గమనార్హకంగా బలమైన, బలహీనమైన పరమాణు శక్తుల్ని ఆయన స్వర్గస్తుడైన ఎంతొ కాలం ఎన్నో సంవత్సరాల వరకూ కూడా ఎవరూ కూడా వాటిని సరిగ్గా అర్ధం చేసుకోలేకపోయారు. ప్రధాన స్రవంతిలో పెంపొందిన భౌతిక శాస్త్రం దానికి బదులు అందుకు విరుద్ధంగా ఏకీకరణకు, ఐన్‌స్టీన్ అనుసరించిన విధానాలని సరిగ్గా గుర్తించక పోగా అసలు పట్టించుకోలేదు. భౌతిక శాస్త్రం లోని ఇతర సూత్రాలను గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతాలతో ఏకీకృతం చెయ్యాలనుకున్న మధుర స్వప్నం ఆధునిక పరిశోధకులకు స్ఫూర్తి కలిగిస్తుంది. "సర్వ-సిద్ధాంతం" లేక ప్రత్యేకంగా తంతి సిద్ధాంతం అక్కడ ఏకీకృత పరిమాణ యాంత్రిక శాస్త్ర ఏర్పాట్లలో నుంచి రేఖా గణిత క్షేత్రాలు ఉద్బవిస్తాయి.

[మార్చు]పరస్పర భాగస్వామ్యం-ఇతర శాస్త్రవేత్తలతో అన్యోన్య తోడ్పాటు

[మార్చు]బోస్–ఐన్‌స్టీన్ గణాంకశాస్త్రం 1924 వ సంవత్సరం లో ఒక భారతీయ భౌతిక శాస్త్రవేత్త శ్రీ సత్యేన్ద్రనాద్ బోస్, నుండి ఒక సంఖ్యా గణక శాస్త్ర నమూనా అభివర్ణన స్వీకరించారు. దానికి మూలాధారం ఏమిటంటే? ఒక లెక్కించే విధానం ఆ విధానం ప్రకారం దాని భావన ఏమిటంటే? కాంతి ఒక విధమైన అ విచక్షనీయమైన మూల కణాలతో కూడిన వాయువుగా గ్రహించబడగలిగెనదని భావించబడినది. శ్రీ బోస్ యొక్క గణాంక శాస్త్రం కొన్ని పరమాణు మూల కణాలుకు అనువర్తిత విజ్ఞాన శాస్త్రం ఆధారంగా వర్తింప చేయబడింది. మరియు ఐన్ స్టీన్ బోస్ యొక్క సమర్పిత్ పత్రం తర్జుమా నకలును జెట్ స్క్రిప్ట్ ఫర్ ఫిజిక్ కి, సమర్పించారు. ఐన్ స్టీన్ తన సొంత వ్యాస సంపుటిని కూడా ప్రచురించారు. నమూనాను దాని నిగూడ గుడార్దాలును అభివర్ణిస్తూ ప్రచురించారు. వాటిలో ప్రముఖమైనది బోస్ ఐన్ స్టీన్ ఘటనా ప్రపంచం ద్రుగ్విషయ శాస్త్రం సంక్లిప్త ఘనీభవీకరణ బహుస్వల్పమైన ఉష్ణోగ్రతలలో మనకు స్పష్ట ద్రుగ్గోచరమైనదిమూస:Harv[120]. 1995 వ సంవత్సరం వరకూ కూడా అలాంటిదేమీ జరగలేదు. ఆ సంవత్సరం అలాంటి మొట్టమొదటి సంక్లిప్త ఘనీభావీకరణం ప్రయోగాత్మకంగా ఉత్పత్తి చేయబడినది. దాని ఉత్పత్తిదారులు అయిన శాస్త్ర వేత్తలు ఎరిక్ ఎలిన్ కార్నెల్ మరియు కార్ల్ వీమన్ బౌల్దర్ లోని కోలోరాడో విశ్వవిద్యాలయం లో ప్రయోగశాలలో (నిస్ట్-జిలా) లో తయారుచేయబడిన అతి సూక్ష్మ గలన శీతలీకరణ యంత్రం వారు ఆ ప్రయోగానికి ఉపయోగించారు.[42] "బోస్ ఐన్ స్టీన్" గణాంక శాస్త్రం ఇప్పుడు ప్రస్తుతం బోసన్ల కూర్పు ప్రవర్తనలను వర్ణించేందుకు విస్త్రుతంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయం లోని ప్రాచీన పత్ర భాండాగారం లోని విభాగంలో ఐన్ స్టీన్ ఈ విధంగానికి తయారు చేసిన చేతి వ్రాత ప్రతులు లభ్యమవుతాయి. మనం వాటిని అక్కడ చూడగలం.[23]

[మార్చు]స్క్రొడింగర్ వాయు నమూనా ఐన్ స్టీన్ తన సహచరుడైన ఐన్ స్టీన్ ఎర్విన్ స్క్రొడింగర్ కి సహా ఇచ్చారు. అది మాక్స్ ప్లాంక్ యొక్క ఆలోచన దాని ప్రకారం శక్తి స్థాయి లను విడి విడి గా ఉన్న ప్రత్యేకమైన అణువులదై కాక వాయు పరిమాణం మొత్తం ఉపయోగించడం మరియు స్క్రొడింగర్ దీన్ని ఒక అధ్యన పత్రం లో పొందుపరిచారు. దానిలో ఆయన బొల్త్జామన్ వివరణ విధానాన్ని అవలంభించి అర్ధప్రామాణిక వాయు మండలం లోని ఆస్దర్ష్ సూత్రాలను ఉష్ణ గతిక శాస్త్ర నియమ ధర్మాలను రాబట్టేందుకు దీన్ని అనుసరించి ఉపయోగించారు. స్క్రొడింగర్ తన పేరుని కూడా సహా రచయితగా చేర్చమని ఐన్ స్టీన్ ను అర్ధించాడు. కానీ ఆయన ఈ ఆహ్వానాన్ని మన్నించడానికి విముఖత చూపించాడు.[43]

[మార్చు]ఐన్ స్టీన్ వాతానుకూల యంత్రం 1926 వ సంవత్సరం లో ఐన్ స్టీన్ ఆయన పూర్వ విద్యార్ధి లియో జిలార్ట్ ఒక హంగేరియన్ దేశపు భౌతిక శాస్త్రవేత్త తన అనంతర కాలం లో మన్హాటన్ పధకం పై పని చేసి శృంకలా ప్రతి చర్య ఆవిష్కరణతో ఖ్యాతి గడించి, సహావిష్కరణ గావించి మరియు 1930, ప్రత్యేక హక్కులు ఐన్ స్టీన్ వాతానుకూల యంత్రాన్ని ఆవిస్కరించారు.ఇది లోపలకి పీల్చుకునే వాతానుకూయంత్రం శాస్త్ర సాంకేతిక రంగం లోనే విప్లవాత్మకమైనది. ఎందువలన అంటే అందులో కదిలే విడి భాగాలు ఏమీ ఉండవు కేవలం ఉష్ణ శక్తి మాత్రమె అంతర్ ఉత్పాదకముగా ఉపయోగిస్తారు.[44][45]

అప్పుడు ఆరకంగా కనుగొన్న వాతానుకూల యంత్రం వెంటనే వ్యాపార వృత్తిని ఆరంభించకపోయినప్పటికీ వారి అతి వాగ్దాన పూర్వక ప్రఎక హక్కులను సంరక్షించే నిమిత్తం ఎలక్ట్రో లక్స్ అదే స్వీడన్ దేశపు కంపనీ సంస్థ వెంటనే చేపట్టి విపణిలో నెలకొన్న పోటీ ఒత్తిళ్ళు నుంచి రక్షించి కాపాడే నిమిత్తం ఐన్ స్టీన్ కనుగొన్న వాతానుకూల సాంకేతిక పరిజ్ఞానమును భద్రం చేసి సంరక్షించారు.

2008 సెప్టంబర్ మాసం లో ఒక నివేదిక ప్రకారం ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందినా మాక్లోం మేక్లోచ్ నాయకత్వం లో ఒక మూడు 3 సంవత్సరాల పధకం నడుస్తుంది. దానిలో అతి ద్రుఢమైన ఉపకరణాలిని అభివృద్ధి పరచడం వీటి ముఖ్యోద్దేశం ఏమిటంటే? విధ్యుత్ సరఫరా లేని ప్రాంతాల్లో వినియోగించడం కోసమే ఉద్దేశించబడినాయి. ఆయన భ్రుండం ఒక మూల రూప ఐన్ స్టీన్ వాతానికూల యంత్రాన్ని రూపొందించారు. ఆయన చెప్పినట్లుగా చెప్పారు. రూపురేఖలకు మెరుగుదిద్ధడం ఉపయోగించిన వాయువుల రకాలను మార్చడం బహుశా భవిష్యత్తు లో రూపు రేఖల సామర్ధ్యాలను నాలుగు రెట్లు పెంచగలదని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.[46]

[మార్చు]బోర్ మరియు ఐన్ స్టీన్

చూడండి: Bohr–Einstein debates

ఐనస్టీన్ అండ్ నీల్స్ బోహ్ర్ . ఫోటో టేకెన్ బై పాల్ ఎహ్రెంఫెస్ట్ డ్యురింగ్ దేర్ 1925 లేఇడన్ విసిట్.

1920 వ సంవత్సరం లో పరమాణు యాంత్రిక శాస్త్రం ఒక అధిక సంపూర్ణ సిద్ధాంతంగా రూపొందింది. కోఫెంహాగెన్ కు చెందిన శాస్త్రవేత్తలు నైల్స్ బోహర్ మరియు వెర్నర్ హేయిసంభర్గ్ లు ఉభయులూ కలిసి సంయుక్తంగా అభివృద్ధి పరచిన పరమాణు యాంత్రిక శాస్త్ర ప్రక్షేపణ పై అంత సంతోషంగా లేరు. దానిలో ఏమని ఉన్నదంటే? పరమాణు ద్రుగోచర విషయ సిద్ధాంతం అనేది స్వతహాగా సంభావ్యతా పరమైనదనీ అందువలన అవి ఖచ్చితమైన ఫలితాంశ గతులు వాటి చర్యలు నవ్యప్రామాణిక వ్యవస్థల పరస్పర ప్రతి చర్యలపై ఆధారపడి వాటిపై ప్రభావం చూపుతూ ఉంటాయి. అని తేల్చి చెప్పాయి.(సాల్వే సమావేశాలను కూడా కలుపుకుని) ఐన్ స్టీన్ బోహర్ మధ్య మొదలైన బహిరంగ చర్చ కొన్ని సంవత్సరాల పాటు కొనసాగింది.కోఫెంహాగెన్ చేసిన అంతర్వేశన ప్రక్షేపణ లపై వాటికి విరుధంగా ఐన్ స్టీన్ ఆలోచనాత్మక మేదో ప్రయోగాలను రూపొందించారు కాని వాటినన్నిటినీ బోర్ ఎదురు వాదనలతో త్రిప్పి కొట్టారు. 1926 వ సంవత్సరం లో మాక్స్ బోర్న్ కి లేఖ వ్రాశారు. నేను ఏ రకంగానైనా సరే సమాధాన పరచబడగలిగాను. దేవుడు నా మీద దురభిప్రాయం తో పక్షపాతం చూపడు. మూస:Harv[132].[47]

ఐన్ స్టీన్ ఎన్నడూ తానూ భావించిన దానితో సంతృప్తి పడలేదు. ఎందుకంటె ఆయన అసలు తాను భావించిన పరిమాణ సిద్ధాంతమే పకృతి వర్ణనాపరంగా, సహజంగానే అసంపూర్ణ మని భావించారు. మరియు (1935) వ సంవత్సరం లో ఆయన తరువాత కూడా బోరిస్ పాడోస్కై మరియు నాదాన్ రోసేన్ ల తోడ్పాటు తో ఈ అంశాన్నే అన్వేషించి అనంతరం కనుగొన్న దేమిటంటే? సిద్ధాంతానికి ప్రాంతీయేతర పరస్పర చర్యలు కావలసి వచ్చేట్లుగా కనిపిస్తుందని గమనించారు. దీన్నే (ఇ-పి-ఆర్) వైరుధ్య భావం అంటారు.మూస:Harv[134]. ఈ (ఇ-పి-ఆర్) ప్రయోగ ఈ విధంగా ప్రదర్శించబడింది. కాబట్టి అందువలన దాని ఫలితాలు పరమాణు సిద్ధాంతం యొక్క భవిష్యత్ అంచనాల ఊహాగానాల్ని దృవీకరించాయి.[48]

బోహార్ తో ఐన్ స్టీన్ అసమ్మతి శాస్త్రీయ నిర్ణయాత్మకత్వం చుట్టూనే ఆలోచన గా పరిభ్రమించ సాగింది. ఈ కారణం వలననే ఐన్ స్టీన్ బోహర్ చర్చ ల పరిమాణాలు వారి ఆధ్యాత్మిక తర్క వివాదాలకు కూడా దారి తీశాయి మరి.

[మార్చు]మతసంబందమైన అభిప్రాయాలు

విజ్ఞాన శాస్త్రంమీద ఉన్న పట్టుదల వల్ల ఐన్‌స్టీన్ కు మతశాస్త్రం ఫై ఉన్న పట్టుదల ఫై , ఇంకా అతనికి దేవుని మీద నమ్మకము ఉందా లేదా అనే దాని గురించి ప్రశ్నలు తలెత్తాయి.1929 లో ఐన్‌స్టీన్ రబ్బీ హెర్బర్ట్ యస్. గోల్డ్ స్టీన్ కు చెప్తూ "నేను స్పినోజా 'స్ గాడ్ ను నమ్ముతాను, చట్టపరంగా ప్రపంచ సర్వ సమ్మేళనంలో అతనిని తెలియచేసుకున్నాడు, అలాంటి దేవుడుని నమ్మను ఎవరైతే తనే విధి కారకుడని ఇంకా మానవ జాతి పనులు తనే చేస్తున్నాను అనుకునే."[49]1950 లో యమ్. బెర్కోవిట్జ్ కు రాసిన లేఖలో ఐన్‌స్టీన్ పేర్కొన్నారు, "భగవంతుడి విషయంలో నా సంబందం భౌతికవాది సంబందం."మంచి ఇంకా ఉన్నతమైన జీవితానికి నైతిక సూత్రాలు చాలా అవసరమని నేను పూర్తిగా అంగీకరిస్తాను, దీని కోసం ఒక చట్టపరమైన వ్యక్తి అవసరంలేదు, ముఖ్యంగా ఆ చట్టపరమైన వ్యక్తి పని బహుమానాల మీద ఇంకా శిక్షల మీద ఆధారపడి ఉంటే."[50] ఐన్‌స్టీన్ ఇంకా చెప్పారు," నా ఉద్దేశ్యంలో వ్యక్తిగత దేవుడు అనేది పిల్లతనపు వేషంలాంటిది."నన్ను మీరు భౌతిక వాదిని అని అనండి, కానీ నేను మాత్రం యువతను మత పరమైన బందనాలనుంచి స్వతుంత్రులని చేయడానికి నాస్తికులు చేస్తున్న ఈ దండయాత్రలో నేను మాత్రం భాగంకాను." అతనికి హ్యుబెరటస్, లోవెంస్తేయిన్-వేర్తేయిం-ఫ్రెందేన్బర్గ్ యువరాజు కు జరిగిన సంభాషణలో చెప్తూ," ఈవిధమైన విశ్వ సర్వ సమ్మేళనంలో, నాకున్న పరిజ్ఞాన పరిమితిలో ఇంకా కొంతమంది దేవుడిని నమ్మని వారున్నారని గుర్తించాను.కానీ నాకు కోపం తెప్పించే విషయమేమిటంటే ఇలాంటి అభిప్రాయాలకి నన్ను ఉదాహరణగా చెప్పుకుంటున్నారు."[51] ఐన్‌స్టీన్ జుడో -క్రిస్టియన్ ను ఆరాధిస్తాడని వాదించినవారికి సమాదానమిస్తూ మతానికి సంబందించి తన అభిప్రాయాలను ఒక లెటర్ ద్వారా తెలుపుతూ, "మీరు చదివే ఇంకా క్రమానుసారంగా మరల మరల నామీద వచ్చే, మతపరమైన నేరారోపణలు ఖచ్చితంగా అబద్దము.వ్యక్తిగతమైన దేవుడు ను నేను నమ్మను, మరియు దీనిని ఎప్పుడూ నేను కాదన లేదు ఇంకా ఈ విషయాన్ని నేను స్పష్టంగా వ్యక్తం చేస్తూనే ఉన్నాను. ఏదైనా నాలో మతపరమైనది అని చెప్పాలంటే ఈ అద్భుతమైన ప్రపంచ నిర్మాణంమీద నాకున్న అవధులులేని అభిమానం, ఇది విజ్ఞానశాస్త్రం ఇంతవరకు కనుగొన్నది." [52] ఆయన పుస్తకం ది వరల్డ్ యాజ్ ఐ సి ఇట్ లో రాశారు: "ఏదైనా సృష్టిలో ఉంది అనే జ్ఞానంతో మనము దానిలో దూరి చూడలేము, స్పష్టమైన ఇంకా పరిపూర్ణమైన కారణాలతో మరియు ప్రకాశవంతమైన అందముతో మనము మొదటి స్థాయికి చేరగలము, ఇదే జ్ఞానం ఇంకా భావోద్రేకంతోనే మతపరమైన వైఖరి నిర్మితమవుతుంది. ఈ భావములోనే ఇంకా ఈ ఒక్కదానిలోనే నేను గాఢమైన మతపరమైన మనిషిని."[53]

1930 లో, న్యూ యార్క్ టైమ్స్ లో వచ్చిన ఒక ఆర్టికల్ లో అసలైన మతములో కలసిపోయిన మూడు ప్రఖ్యాతమైన పద్దతులను చెప్పారు.[54] మొదటిది ప్రేరేపించినది భయము ఇంకా హేతుత్వము సరిగా అర్ధముచేసుకోలేకపోవటం, అందుచే అస్వాభావికమైన ప్రాణులను కల్పించడం.రెండవది, ప్రేమ ఇంకా ఆధారం కోసం ప్రేరేపించబడిన సాంఘిక మరియు నైతికమైనది.ఐన్‌స్టీన్ ఈ రెండిటికీ దేవుడిమీద యన్త్రోపోమొర్ఫిక్ తలంపు ఉందని వివరించారు.మూడవ విధానం, ఐన్‌స్టీన్ ఇది పరిపూర్ణమైనదిగా తలచాడు, దీనికి ప్రేరణ లోతైన దిగ్భ్రాంతి ఇంకా పరమ రహస్యము.ఆయన చెప్పారు, "మనిషి గ్రహిస్తాడు, ఔన్నత్యము ఇంకా అద్భుతముల క్రమము ప్రకృతిలో వారినే వెలుబుచ్చుతుంది.....ఇంకా ఆ వ్యక్తి విశ్వాన్ని మొత్తం ఒక ప్రయోజనకరమైనదిగా అనుభవించాలని కోరుకుంటున్నాడు."ఐన్‌స్టీన్ దృష్టిలో, విజ్ఞానశాస్త్రం మొదటి రెండిటికీ ప్రతిద్వంది కాగా, మూడవ విధానానికి భాగస్వామిగా ఉంది.

ఐన్‌స్టీన్ మనుష్య స్వభావ జ్ఞానము కలవాడు మరియు నీతిపరమైన సంప్రదాయాన్ని రక్షించేవాడు. ఇతను ఫస్ట్ హ్యుమనిస్ట్ సొసైటీ అఫ్ న్యూ యార్క్ సలహాదారుల బోర్డులో పనిచేసారు.[55][56] న్యూ యార్క్ సొసైటీ ఫర్ ఎథికల్ కల్చర్ డెబ్భైఐదవ వ వార్షికోత్సవంలో,విలువైన ఇంకా శాశ్వతమైన మతపర ఆదర్శములను తను ఇంకా ఎథికల్ కల్చర్ ఒకేవిధంగా భావిస్తున్నట్లు చెప్పారు. ఆయన చెప్పారు, "నీతిపరమైన సంప్రదాయం లేకపొతే మానవజాతికి విముక్తిలేదు."[57]

1940 లో ఐన్‌స్టీన్ ముద్రించిన నేచర్ పత్రికలో "సైన్సు ఇంకా మతము" అనే టైటిల్లో [58] ఆయన చెప్పారు, ఒక మనిషి మతపరముగా వెలుగుని చూడాలి అంటే నా ఉద్దేశ్యములో అతను స్వార్ధపూరితమైన కోరికలు, ఆలోచనలు,భావాలు మరియు కాంక్షలనే సంకెళ్ళనుండి స్వతంత్రుడిని చేసుకోవాలి "... ఇది లేకుండా ఏవిధమైన ప్రయత్నము చేసినా ప్రయోజనము లేదు అలా అనుకుంటే బుద్ధ ఇంకా స్పినోజా లను కూడా మత ప్రవక్తలుగా చెప్పలేము. మత ప్రవక్తకు ఏవిధంగాను అతీంద్రియ శక్తులపై ఇంకా ఆదర్శాలపై అనుమానం ఉండదు, దీనికి అంత విచక్షణా జ్ఞానం అవసరంకూడా లేదు....ఈ భావములో మతమనేది అనాది కాలం నాటి విలువలను ఇంకా ఆదర్శాలను జాగురూకతో స్పష్టముగా ఇంకా మొత్తంగా మానవజాతి అర్ధంచేసుకునే ప్రయత్నం, మరియు నిరంతరంగా ఈ ప్రయత్నాలను బలోపేతం చేయడం.విజ్ఞాన శాస్త్రానికి మరియు మతానికి మధ్య వివాదం "లేవటానికి ప్రాణాపాయకరమైన తప్పుల వల్లేనని" నని ఆయన వాదించారు. "మతము ఇంకా సైన్సు ఎవరి గుర్తింపు వారికి ఉన్నది", ఇచ్చి పుచ్చుకునే ఇంకా ఆధారపడే సంబందం వారిద్దరి మధ్యా ఉంది...మతము లేకుండా సైన్సు కుంటిది, సైన్సు లేకుండా మతము గుడ్డిది..న్యాయమైన పోరాటము సైన్సు ఇంకా మతము మధ్య ఉండదు.ఐన్‌స్టీన్ అభిప్రాయ ప్రకారం మనిషి లేక దేవుని వల్ల మాత్రమే ఈ ప్రకృతిలో జరిగేవి జరగట్లేదు.ఖచ్చితముగా వ్యక్తిగత దేవుడి తో ప్రకృతిలో జరిగే వాటిని జోక్యం చేయటాన్ని ఖండించాలి.... సైన్సు వల్ల, అది సైంటిఫిక్ నాలెడ్జ్ ఇంకా అడుగిడలేని చోట్లలో ఆశ్రయం పొందుతోంది.. మూస:Harv

1954 లో ఎరిక్ గుట్కిండ్ కు రాసిన లెటర్ లో ఐన్‌స్టీన్ రాశారు: ... నా ఉద్ద్యేశములో భగవంతుడు అనే పదం మానవుడి బలహీనత ఇంకా భావముల తయారీ తప్ప ఇంకేమీ కాదు, గౌరవ ప్రదమైన కానీ అనాగరికమైన కల్పనల సమీకరణే బైబిల్, ఇది చాలా తెలివి తక్కువగా ఉంది. ఏ విధమైన వివరణ ఎంత సూక్షమైనదైనా (నాకు)దీనిని మార్చలేరు.ఈ అతిసూక్షమైన అన్వయించడాలు స్వాభావ రీత్యా నానా విధానాలు, వీటికి మూలమైన వ్యాఖ్యానము తో చాలావరకు సంబండంలేదు.అన్ని మతాలలాగానే జ్యుఇష్ మతంకూడా తెలివితక్కువ మూడనమ్మకాల అవతారం.ఇంకా జ్యుఇష్ ప్రజలకు చెందిన నేను మరియు ఎవరి మనస్తత్వాల మీద నాకు లోతైన అనుభందం ఉందొ వారికి కూడా మిగిలిన ప్రజలకన్నా ప్రత్యేకమైన లక్షణాలు లేవు. నా అనుభవము పెరుగుతున్న కొద్దీ, మనుషుల గ్రూప్ల కన్నా ఏ గ్రూపు గొప్పది కాదు, వారు భయంకరమైన కాన్సర్ శక్తి హీనత వలన కలుగు అత్యంత అధమమైన పుట్ట కురుపు. అధికారములేక లేకపొతే వారిని అభిమానించటానికి నాకేమీ కనిపించలేదు.

ఐన్‌స్టీన్ ముందుగానే మనిషి ప్రకృతి లోని దేవుడి ని అర్ధం చేసుకోలేడు అనే విశ్వాసాన్ని పరిశోధించాడు అతను టైం మగజైన్ కు యిచ్చిన ఇంటర్వ్యులో వివరిస్తూ:

నేను నాస్తికుడిని కాను.నన్ను నేను అద్వైతి అనికూడా అనుకోను. మన పరిమితమైన మనసుకి ఈ సమస్య చాలా పెద్దది.ఒక చిన్న పిల్లవాడు అన్ని రకాల భాషల పుస్తకాలతో నిండి ఉన్న గ్రంధాలయంకు వచ్చినపుడు వాడి పరిస్థితి లాగా ఉంది మన పరిస్థితి.ఎవరో ఆ పుస్తకాలు రాశారని ఆ పిల్లవాడికి తెలుసు.ఎలా అనేది తెలీదు. వానికి పుస్తకాల్లో రాసిన భాషకూడా తెలీదు. పిల్లవాడు కొంచెంగా అనుమానిస్తాడు ఆ అంతు ని పుస్తకాల ఏర్పాటును కానీ అతనికి అది ఏంటో తెలీదు.నాకనిపిస్తుంది, అత్యంత తెలివిగల మనిషి వైఖరి దేవుని వైపు ఇలానే ఉంది. విశ్వమంతా కూడా చక్కగా అమర్చి ఉంది. ఇంకా ఖచ్చితమైన శాసనాలు పాటిస్తాము కానీ ఆ శాసనాలు మనకు కొంచముగానే అర్ధమవుతాయి.

[మార్చు]రాజకీయాలు

దస్త్రం:Figh2.jpg ఐన్ స్టీన్ అండ్ ఇండియన్ పొఎట్ అండ్ నోబెల్ లౌరేఎట్ రాబిన్ ద్రానాథ్ టాగోర్ డురింగ్ థెఇర్ వైడలీ పబ్లిసైజెడ్ 14 జూలై 1930 కన్వేర్షన్ అతనికి పెరిగిన ప్రజాభిమానం వల్ల,రాజకీయాలలో అతని సంబందం, మానవ శ్రేయస్సు కోసం పాటుపడటం, ఇంకా వివిధ దేశాలలో విద్యా ప్రణాళికలు, మరియు ప్రపంచములోని విద్వాంసులతో ఇంకా రాజకీయవేత్తలతో కొత్త పరిచయాలు, వీటన్నిటివల్ల ఐన్‌స్టీన్ కు ఆటను పనిచేయటానికి కావలసినంత ఏకాంత సమయము దొరకలేదు.[59] అతని కీర్తి ఇంకా ప్రతిభ వల్ల, ఐన్‌స్టీన్ తనకు తానుగా భౌతిక మరియు గణిత శాస్త్రాలకు సంబందించని విషయాలకు తన నిర్ణయాలను తెలిపాడు. అతనేమీ పిరికివాడు కాదు, అతనికి తనచుట్టూ ఉన్న ప్రపంచము గురించి తెలుసు, భ్రమ లేకుండా రాజకీయాలను లెక్కచేయకపోతే, విషయాలు ఈ ప్రపంచములో అదృశ్యమయిపోతాయి.అతనున్న ప్రఖ్యాతమైన స్థానం అతనును నిష్కర్షగా వ్రాయటానికి ఇంకా మాట్లాడటానికి అనుమతిచ్చింది, ఇంకా ప్రేరేపించేవిధంగా కూడా, ఒక్కసారి చాలామంది ప్రజల మనస్సాక్షి అట్టడుగున పోయిఉంటుంది, వారికి వారి పనుల అభివృద్ధి మీదే సంశయం ఉంటుంది, ఇది ఒకరిని ఒకరు చంపుకునే పోట్లాట భయముతో జరుగుతుంది. నాజిఉద్యమాన్ని ఐన్‌స్టీన్ నిందించాడు, గోలల మధ్య ఏర్పాటవుతున్న స్టేట్ అఫ్ ఇజ్రాయిల్ కు సంధిగా తన గళం విప్పాడు, యాంటీ కమ్యూనిస్ట్ రాజకీయాలకు ధైర్యాన్ని యిచ్చాడు, యునైటెడ్ స్టేట్స్ లోని మానవ హక్కుల ఉద్యమాన్ని ప్రతిఘటించాడు. 1927 లో బృస్సేల్స్ లో జరిగిన లీగ్ అగైన్స్ట్ ఇంపెరియలిజం చట్ట సభలో పాల్గొన్నారు.[60]

[మార్చు]యూదుల ప్రత్యేక రాజ్య స్థాపనోధ్యమం ఐన్ స్టీన్ ఒక సామ్యవాద యూదుల రాజ్య అనుకూలవాది. బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యం లోని అంతర్గతమైన పాలస్తీనా భూభాగం లోనే, యూదుల జాతీయ మాత్రు భూమి సృష్టికి ఆయన సమర్ధించారు.[61] 1931 వ సంవత్సరం లో మాక్ మిలన్ సంస్థ యూదుల జాతీయ వాదం గురించి ప్రచురించింది: ఆచార్య ఆల బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ ఉపన్యాసాలు ఆయన పాఠ్య భోధనలు అన్ని ప్రచురించబడినాయి .[62] క్వెరీడో అనే ఒక ప్రచురణ గృహం (ఆమ్స్టర్డాం)ఆయన రచనలలోని పదకుండు వ్యాసాల్ని సేకరించి మెయిన్వెల్ట్ బిల్డ్ పేరుతొ ఒక పుస్తకాన్ని ప్రచురించారు. అది అనంతరం ఆంగ్ల భాషలోకి తర్జుమా చేయబడింది. ప్రపంచం నేను దాన్ని చూసినట్లుగా ఆ పుస్తకానికి ఐన్ స్టీన్ పీఠిక వ్రాసారు. ఆయన తన పీఠిక ద్వారా ఆ గ్రంధాన్ని జర్మనీ లోని యూదులకు అంకితం చేశారు.[63] ఆ కాలానికి జర్మనీ లో నెల కొన్న పరిస్థితులు క్రమేపి పెరుగుతున్న సైనిక వాదం ఐన్ స్టీన్ శాంతి కోసం రచనా వ్యాసంగాలు చేసి ఉపన్యాసాలు ఇచ్చారు.[64][65]

ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ సీన్ హియర్ విత్ హిజ్ వైఫ్ ఎల్స ఐన్ స్టీన్ అండ్ జియనిస్ట్ లీడర్స, ఇంక్లుడింగ్ ఫ్యూచర్ ప్రెసిడెంట్ అఫ్ ఇజ్రాయిల్ ఛైమ్ వైజ్ మేన్, హిస్ వైఫ్ డా. వేరా వైజ్ మేన్ , మేనాహెమ్ ఉస్సిష్కిన్ అండ్ బెన్-జియాన్ మోస్సిన్ సన్ ఆన్ అరైవల్ ఇన్ న్యూ యార్క్ సిటీ ఇన్ 1921.

ఐన్ స్టీన్ బ్రిటిష్ అదుపులో ఉన్న పాలస్తీనా ని స్వతంత్ర ప్రతి పత్తి గలిగిన అరబ్ మరియు యూదు దేశాలుగా బ్రిటిష్ యొక్క అభిప్రాయాన్ని బహిరంగగా నే తెలియపర్చాడు .1938 వ సంవత్సరానికి "యూద వాదానికి మన భాకీ అనే విషయం పై మాట్లాడుతూ" అవి ముఖ్యమైన యూద వాదపు స్వభావం నిరోధకసక్తి ఒక యూద రాజ్య ఆలోచనను బలపరుస్తోంది. దానికి సరిహద్దులు, సైన్యం, ఒక కొలతతో కూడిన ఐహిక తద్వాలతో కూడిన లౌకికశక్తి, ఫరవాలేదు ఎంత నమ్రత కలిగిన యూదువాదానికి కలగబోయే అంతర్గత నష్టాన్ని తల్చుకుంటే నాకు భయమేస్తుంది ప్రత్యేకించి మన హోదా స్థాయిలోనే ఉద్భవించిన సంకుచిత జాతీయ వాదం మరి దానికి వ్యతిరేకంగా గతంలోనే బలంగా పోరాడ వలసి వచ్చింది.ఒకవేళ బహిర్గత ఆవశ్యకత గనుక మనల్ని ఈ భారాన్ని మోసేందుకు బలవంతం చేస్తే దాన్ని మనం ఓర్పు సహనంతో భరిద్దాం."[66] 1947 వ సంవత్సరంలో భారత ప్రదాని శ్రీ జవహర్ లాల్ నెహ్రూ గారికి లేఖ వ్రాస్తూ ఆయన చెప్పారు బాల్ ఫోర్ ప్రకటన ప్రతి పాదన పాలస్తినలో యూదుల జాతీయ గృహ నిర్మాణ ప్రతి పాదన దాని స్థాపన న్యాయం చరిత్రల యొక్క సమతుల్యాన్ని శోకవినాశనం చేస్తుంది.[67]

ఐక్యరాజ్యసమితి ఆధ్వర్యంలో రాజ్యాధికారాన్ని విభజించారు జెరోసలెమ్ రాజధానిగా కలిగిన యూదు రాజ్యం ఇజ్రాయిల్, తో కూడా కలుపుకుని ఇతర నూతన రాజ్యాలన్నింటికి కూడా సరిహద్దులు నిర్ణయించారు. వెంటనే యుద్ధం మొదలైంది. 1948 వ సంవత్సరం లో న్యూ యార్క్ టైమ్స్ పత్రికకు [[:వికీ సోర్సు :న్యూ పాలస్తిన్ పార్టీ; విజిట్ అఫ్ మేనషేన్ బిగిన్ అండ్ ఎయిమ్స్ అఫ్ పొలిటికల్ మూవ్మెంట్ డిస్కస్ద్|బహిరంగ లేఖ]] వ్రాసిన రచయితలలో ఐన్ స్టిన్ ఒకరు మొనాకెమ్ బిగిన్ హెరాట్ పార్టీ (ఫ్రీడమ్) డేయిర్ యాసిన్ చిత్రహింసలకు.

జెరుసలెమ్ లోని హేబ్ర్యు విశ్వ విద్యాలయం సంరక్షకుల మండలి సభ్యుడుగా కొంత కాలం ఆయన సేవలందించారు. ఆయన 1950 వ సంవత్సరంలో వ్రాసిన వీలు నామాలో ఆయన మరణ వాంగ్మూలం ద్వారా తన సిద్దాంతం పరిశోధన రచనలు పై గల సారస్వత హక్కులను హెబ్రెవ్ విశ్వ విద్యాలయా నికి ధారాదత్తం చేసారు. అక్కడ నేటికీ అచ్చట గ్రంధాలయం లోని ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టెయిన్ ప్రాచీన గ్రందాలయంలోని - ప్రాచీన పత్ర భండాగారంలో ఆ పత్రాలన్నీ భద్రపరచపడినాయి.[68]

1952 వ సంవత్సరంలో అధ్యక్షుడు చెయిమ్ వేయిజ్మన్ కాలం చేసి నప్పుడు ఐన్ స్టీన్ ని "ఉపాధ్యక్షుడు" గా ఉండమన్నారు. కాని ఆయనే నిరాకరించారు. ఆయన మాటల్లోనే ఆయన ఏమన్నారంటే? "నాకు దానికి కావలసిన సహజ సామర్ధ్యం గానీ కాక ప్రజా సంబంధమైన వ్యవహారాలలో అనుభవం గానీ లేదని "ఆ అవకాశాన్ని బహుసున్నితంగా తిరస్కరించారు."[69]ఆయన రాసారు "ఇజ్రాయిల్ రాజ్యం నుండి నాకు అందిన ఈ ప్రతిపాదన నన్ను గాడంగా కదిలించి వేసింది, అంతేకాక నేను వెంటనే సిగ్గుపడి బాధపడ్డాను నేను దానిని అంగీకరింపజాలను." [70]

[మార్చు]నాజిజం వ్యతిరేకం జనవరి 1933 లోఅడాల్ఫ్ హిట్లర్ ను జర్మనీ ఛాన్స్లర్ గా నియమించారు. హిట్లర్ పరిపాలనలో మొదటగా చేసినపనులలో లా ఫర్ ది రెస్టొరేషన్ అఫ్ ది ప్రొఫెషనల్ సివిల్ సర్వీసు, దీనిద్వారా జ్యూస్ ను ఇంకా రాజకీయంగా అనుమానించదగ్గ గవర్నమెంట్ ఉద్యోగులను(విశ్వవిద్యాలయం ప్రొఫెసర్లతోసహా)ఉద్యోగాల్లోంచి తీసివేశారు, కానిపక్షములో వారు మొదటి ప్రపంచ యుద్దములో జర్మనీ కు విధేయతనైనా చూపిన్చిఉండాలి. దీనికి స్పందన పెరుగుతూ ఉండటంతో, ఐన్‌స్టీన్ తెలివిగా 1932 డిసెంబర్లో యు.ఎస్ కు ప్రయాణమైనాడు. పసడెన, కాలిఫోర్నియా లోని కాలిఫోర్నియా ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ లో చాలా సంవత్సరాలు గడిపాడు [71] మరియు ప్రిన్సుటన్, న్యూ జెర్సీ లోని అబ్రహాం ఫ్లెక్స్నర్ చేత స్థాపించబడ్డ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ అడ్వాన్స్డ్ స్టడీ లో అతిధి లెక్చరర్ గా ఉన్నారు.[72]

ఐనస్టీన్ రిసివింగ్ హిస్ సర్టిఫికేట్ అఫ్ అమెరికన్ సిటిజెన్షిప్ ఫ్రం జడ్జి ఫిలిప్ ఫోర్మన్ ఇన్ 1940 ఐన్‌స్టీన్లు ప్రిన్సుటన్ లో ఇల్లు కొన్నారు,(1936 లో ఎల్సా ఇక్కడే చనిపోయింది)ఇంకా ఐన్‌స్టీన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ అడ్వాన్స్డ్ స్టడీ కు 1955 లో తను చనిపోయేవరకూ సేవలు అందించాడు.1930 లో ఇంకా రెండవ ప్రపంచ యుద్దములో , ఐన్‌స్టీన్ హింసవల్ల పెద్ద సంఖ్యలో పారిపోవాలని చూస్తున్న యురోపియన్ జ్యూస్కు యునైటెడ్ స్టేట్స్ వీసాలను యివ్వాలని సిఫారుసు చేస్తూ అఫ్ఫిడవిట్ రాశారు.జియోనిస్ట్ సంస్థలకోసం నిధులు సేకరించారు మరియు 1933 లో ఇంటర్నేషనల్ రెస్క్యు కమిటీ ఏర్పాటులో భాగం పంచుకున్నారు.[70][73]

ఇంతలో జర్మనీ లో జర్మనీ నిఘంటువు కి విరుద్ధము గా ఉందని ఐన్‌స్టీన్ పనిని తొలగించాలని ప్రచారం జరిగింది,"జ్యుఇష్ ఫిజిక్స్" (జుడిస్చ్ ఫిజిక్ )ఈ దండయాత్రకు నోబెల్ గ్రహీతలు ఫిలిప్ప్ లెనార్డ్ ఇంకా జోహాన్స్ స్టార్క్ నాయకత్వం వహించారు.డత్స్చె ఫిజిక్ కార్యకర్తలు కరపత్రాలను ఇంకా టెక్స్ట్ పుస్తకాల ను ఐన్‌స్టీన్ ను కించ పరిచే విధంగా ముద్రించారు, శిక్షకులు ఎవరైతే అతని థియరీలను భోదించారో వారిని బ్లాక్లిస్టు ఎడ్ చేసారు—వారిలో నోబెల్ గ్రహీతలు వెర్నెర్ హేఇసేన్బెర్గ్, ఇతను క్వాంటం ప్రోబబిలిటీని బోర్ ఇంకా ఐన్‌స్టీన్ తో చర్చించారు. ఫిలిప్ప్ లెనార్డ్ మాస్–ఎనర్జీ ఈక్వివలేన్స్ఫార్ములా కనుగొన్న ఘనత ఫ్రెడ్రిక్ హసేనోహర్ల్ కు ఇవ్వాలని, ఎందుకంటే దీనిని ఆర్యన్ కల్పనగా చేసినందుకు.[74][75] ఒక ఐన్‌స్టీన్ వ్యతిరేక సంఘము ఏర్పడింది, ఇంకా ఐన్‌స్టీన్ ను చంపాలని ఒకతను వేసిన పన్నాగము బహిర్గతమైతే అతనికి కేవలము ఆరు డాలర్ల దండన విధించారు.[76]

1940 లో ఐన్‌స్టీన్ కు యునైటెడ్ స్టేట్స్ పౌరసత్వం లభించింది ఇంకా ఆటను చనిపోయే దాకా అక్కడే ఉండిపోయారు, అతనికి స్విస్ పౌరసత్వం ఉన్నప్పటికీ కూడా.[77]

[మార్చు]అటామిక్ బాంబ్ ప్రధాన వ్యాసం: Manhattan Project సంభదిత శాస్త్రజ్ఞులు అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ని ఐరోపా ఖండం నుంచి వలస వచ్చిన యూదు వ్యతిరేఖ వాదానికి వ్యతిరేఖ అనుకూల వర్గానికి చెందినా (అనగా యూదు) అనుకూల వర్గానికి చెందినా వారని భావన శరణార్ధి శిభిరాలకు చెందినా శాస్త్రజ్ఞుల బృందం జర్మన్ శాస్త్రజ్ఞులు అభివృద్ధి పరుస్తున్న పరమాణు విస్పోటకం నూతనంగా ఆవిష్కరింపబడిన దృగ్గోచర విషయ పరిజ్ఞానం పై ఆధార పది ఉన్న సంగతిని అమెరికాలో ని ఐరోపా వలస తరువాత శర్నార్ది శిభిర శాస్త్రజ్ఞుల బృందం స్పష్టం గా గుర్తించింది. 1939 వ సంవస్తరం లో హంగరీ దేశ వలసదారుడు "లియో స్జిలార్డ్" స్వయంగా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల కేంద్ర ప్రభుత్వానికి ఉత్సాహాన్ని రేకెత్తించడం లో వైఫల్యం చెందినా కారణం గా ఇనస్తీన్ తో కలిసి పని చేసి ఆయన ఐన్ స్టీన్ స్వహస్తాలతో సంతకం చేసిన లేఖ ఒకదాన్ని అప్పటి అమెరికా అధ్యక్షుడు ఫ్రాంక్లిన్ రూసవేల్ట్ కి పంపారు. దానిలో అమెరికాని అలాంటి ఆయుధ ఒకటి తయారు చేసుకోమని అభ్యర్ధించారు. [78] 1939 ఆగస్టు మాసం లో ఐన్ స్టీన్ స్జిలార్డ్ వ్రాసిన వ్యక్తిగత ఆంతరంగిక లేఖ అమెరికా అధ్యక్షుడు రూజ్వెల్ట్ కి అందింది. అది ఆయన రహస్య పరిశోధనా విభానికి అధీకృతం చేసి పంపించి, సైనిక అవసరాలకు పరమాణు విచ్చేదనం, విస్పోటకం సాధ్యా,సాద్యాలను పరిశోధించి పరిశీలించాల్సిందిగా గుర్రపు బండికి, గుర్రం కట్టే ప్రయత్నం చెయ్యమని ఆదేశించారు.[79]

ఐనస్టీన్-స్జిలర్డ్ లెటర్ 1942 వ సంవత్సరం నాటికి ఈ ప్రయత్నాల ఫల స్వరూపంగా "మాన్ హాటన్" పదకంగా రూపుదిద్దుకుంది. అది ఆ కాలానికి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అవి రహస్య శాస్త్ర విజ్ఞాన సంనాహంగా చేపట్టిన కార్యక్రమంగా పరిగణించబడింది. 1945 వ సంవత్సరం ప్రధమార్ధం లో అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు నిర్వాహణయోగ్యమైన అణు ఆయుధాలని అభివృద్ధి చేసి జపాన్ నగరాలయిన హీరోషిమా నాగ్సాకీల పై ప్రయోగించాయి. ఐన్ స్టీన్ కేవలం ఆయన సంయుక్తంగా వ్రాసిన లేఖ పై సంతకం చెయ్యటం తప్ప అణు బాంబ్ తయారీ దాని అభివృద్ధి లో ఆయన ప్రత్యక్షముగా వహించిన పాత్ర అంటూ వేరే ఏమీ లేదు, అయినప్పటికీ, ఆయన సైనిక నౌకా కేంద్రం వారికి యుద్ధ సమయంలో వారు పని చేసేటప్పుడు, తనకు సంభందం లేని విషయాలలో కూడా కొన్ని సైధాంతిక విషయాల పై చర్చించి వారికి కొంత సహాయకారిగా ఉన్నారు.[80]

"లీన్ పాలింగ్" ప్రకారం ఇనస్టీన్ అనంతరం తానూ వ్రాసిన లేఖ పట్ల విచారం వ్యక్తం చేశారు. [81] 1947, వ సంవత్సరం లో అట్లాంటిక్ మాసపత్రిక అని పేరుగలిగిన ఒక మాస పత్రికకు ఆయన ఒక వ్యాసం వ్రాసి పంపించారు. దానిలో ఆయన వాదన ఎట్లా ఉందంటే? ఆయన అభిప్రాయం ప్రకారం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు అణు ఆయుధ గుత్తాధిపత్యం సాధించేందుకు కృషి కొనసాగించకూడదు. అందుకు బదులుగా ఐక్యరాజ్య సమితిని అణుఆయుద నిరోధం దిశగా అణ్వాయుదాలతో బలోపేతం చేసేందుకు ఏకైక ఉద్దేశంతో సహకరించాలి.[82]

[మార్చు]ప్రచ్చన్న యుద్ధ శకం

ఐనస్టీన్, 1947. ఏజ్ 68. నాజీవాదం తలెత్తడానికి వ్యతిరేఖం గా పని చేసే వారిలో ప్రముఖుడుగా గుర్తించ దాగిన వ్యక్తిగా కనిపించినప్పుడు ఐన్ స్టీన్ సాయం కోరి, పాశ్చాత్య దేశాలలోనూ భవిష్యత్తులో సోవియట్ కూటమి లో చేరబోయే దేశాలతోను కర్మ క్షేత్రం లో సత్యం భందాలను అభివృద్ధి పరుచుకున్నారు. ద్వితీయ ప్రపంచ యుద్ధ అనంతరం, పూర్వపు మిత్ర దేశాల మధ్య తలెత్తిన శత్రుత్వం, అంతర్జతీయము - స్థాయి గుర్తింపు పునర ఆరంభం కలవారికి, చాలా తీవ్రమైన అంశంగా పరిణమించింది. అప్పటికే బెడిసి కొట్టిన వ్యవహారాలను ఇంకా మరీ అర్ధ్యన్నంగా తయారయ్యేందుకు సమాజంలో మేక్కార్తి వాదం తలెత్తిన తోలి రోజుల్లో ప్రపంచం మొత్తం మీద ఉండే "ఏకైక - ప్రభుత్వం" గురించి వ్రాస్తుండే వారు. ఇదే కాలంలో ఆయన వ్రాసారు "ప్రపంచ యుద్ధం ఏలా పోరాడడారో? నాకు తెలియదు కాని వాళ్ళు బహు : శిలలో ఏమి వాడదారనేది నేను మీకు చెప్పగలను.[83] 1949 వ సంవత్సరంలో "నెలవారీ - సమీక్ష" అదే పత్రికలో "సామ్యవాదం - ఎందుకు" అనే వ్యాసం రాసారు.[84] ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ సంక్షోభంలో చిక్కుకున్న పెట్టుబడి దారీ సమాజాన్ని ఆయన అభివర్ణించారు. అది మనం అధిగమించవలసిన దుష్ట శక్తి కి మూలం, మానవ జాతి అభివృద్ధిలో ఒక దోపిదిదారీ దశ ఒక శకం లో ఉన్నాం. కాబట్టి ఆల్బర్ట్ స్కేవిట్జర్ మరియు బెర్ ట్రాండ్ రాసేల్ వంటి వారి సహా చర్యం లో ఐన్ స్టీన్ అణుపరీక్షలను "భవిష్య - బాంబలర్న" నిరోదించేందుకు తీవ్రంగా కృషి చేసారు. ఆయన స్వర్గస్తులయ్యే కొద్ది రోజుల ముందు, రాసవేల్ - ఐన్ స్టీన్ కార్యాచరణ పత్రం పై ఉభయులూ సంతకాలు చేసారు. అదే శాస్త్ర విజ్ఞానం మరియు ప్రపంచ వ్యవహారాలు అనే అంశంపై పుగ్ వాష్ సమావేశాలకు దారి తీసింది.[85]

ఐనస్టీన్'స్ హౌస్ ఇన్ ప్రిన్స్టన్, యన్ జే. ఐన్ స్టీన్ అనేక పౌర హక్కుల సంఘంలో సభ్యుడు.(యన్ ఏ ఏ సి పి ) లో ప్రిన్స్ టన్ చాప్టర్ కూడా కలుపుకుని వయోవ్రుద్దుడైన డబ్ల్యు.ఇ.బి బోయిస్ కమ్యూనిష్టు గూఢచారి గా నిందింపబడి నపుడు. ఆయన శీల సాక్షి గా ఉండేందుకు స్వచ్చందంగా అంగీకరించారు తరువాత త్వరలోనే కేసు కొట్టి వేయబడింది. కార్య శీలక పాల్ రోబెసిన్ తో ఐన్ స్టీన్ కి ఉన్న స్నేహం, న్యాయ సూత్రాలను పాటు చాకలే తీర్పు చెప్పే విధానానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడే అమెరికన్ మత యుద్దాల న్యాయస్థానం లో, న్యాయ పీఠంపై సహా న్యాయా దీశుడుగా ఉన్నారు. అది 20 సంవత్సరాల పాటు కొనసాగింది.[86]

1946 వ సంవత్సరంలో ఐన్ స్టీన్ తన సహాయ సహకారాలలో "రబ్బీ ఇజ్రాయిల్ గోల్డ్ స్టీన్ , మిడిల్ సెక్స్ విశ్వవిద్యాలయం, వారసుడు, సి. రుగల్స్ స్మిత్ క్రియా శీలత కార్యకర్త ఎటార్ని - జార్జ్ ఆల్పెర్ట్ ఉన్నత విద్యాభ్యాసానికి ఉద్దేశం చినమ ఆల్బర్ట్ - ఐన్ స్టీన్ ఫౌండేషన్, అది యూదు ప్రతిపాదిత - లౌకిక విశ్వవిద్యాలయం స్థాపించే ఉద్దేశంలో తలపెట్టబడింది. అది విద్యార్దులందరికీ ప్రవేశాం ఇస్తారు. వాటికి ఆధారం పూర్వపు వాల్ ధమ్ లోని మిడిల్ సెక్స్ విశ్వవిద్యాలయం వాల్తాం మస్సాక్యుసేట్స్ మరియు మిడిల్ సెక్స్ ఎన్నుకోబడ్డాయి దానికి కారణం అది బోస్టన్ న్యూయార్క్ మరియు అమెరికాలోని యూదుల సాంస్కృతిక కేంద్రాలన్నిటికి సమీపంలో అందుబాటులో ఉంది వారి భవిష్య దర్శనం ఏమిటంటే ఒకే విశ్వవిద్యాలయం హిబ్రాయిల్ సాంప్రదాయాలు సంస్కృతి జన్మహక్కు అని భావించి తిర సాంప్రదాయం ఎరెండింటి సమ్మిలిత మిశ్రమం మరియు అమెరికన్ ఆదర్శ సిద్ధాంతం మైన విద్యావంతమైన ప్రజాస్వామ్యం.[87] సహకారంలో తుఫాను వాతావరణం అయిన్నప్పటికి అంతిమంగా ఐన్ స్టీవ్ బ్రిటిష్ ఆర్దిక శాస్త్ర వేత్త హారొల్ద్ లస్కి ని విశ్వ విద్యాలయ అద్యక్షునిగా నియమించదల్చుకున్నప్పుడు జార్జి ఆలపర్ట్ ఏమని రాసాడంటే లస్కి అమెరికన్ ప్రజాస్వామ్య సూత్రాలను అనుగుణమైన మనిషికాదు కమ్యూనిస్టు బ్రాస్ తో తారు పూసుకున్న మనిషి అది అభివర్ణించారు."[87] ఇనస్తీన్ తన మద్దతును ఉపసంహరించుకుని తన పేరు వినియోగించుకోరాదని ఆంక్ష విధించారు.[88] 1948 వ సంవత్సరం లో ఆ విశ్వవిద్యాలయం తెరవబడి భ్రాన్దీస్ విశ్వవిద్యాలయం గా ఖ్యాతి గడిచింది. 1953, బ్రాన్దీస్ విస్విధ్యాలయం గౌరవ డిగ్రీ ఇవ్వచూపింది. కానీ ఆయన విముఖత చూపించారు.[87]

ఐన్ స్టీన్ జర్మనీ తోను, జియోనిజం తోను సామ్య వాద సిద్దాంతాల ఆదర్శాలకు గాను కమ్యూనిస్ట్ లో ఉన్న లింకుల కారణంగా అమెరికా ఫెడరల్ బ్యూరో ఆఫ్ ఇన్వేస్టిగేషన్ ఆయన పేరు మీద ఒక దస్త్రం తెరిచింది.[89] అది 1427 పుటలయింది. ఆ దస్త్రం లోని ముఖ్యమైన పత్రాలను అక్కడి సంభందిత పేరులు (ఎఫ్.బి.ఐ.)కి పంపించారు. విచారణ నిమిత్తం కొంతమంది ఆయన వలసకు అభ్యంతరం తెలుపుతూ మరి కొంతమంది ఆయన్ని రక్షించమని వారిని కోరారు.[90]

[మార్చు]మృత్యువు

1955, వ సంవత్సరం 17 ఏప్రిల్ తేదీన ఆల్బర్ట్ ఐనస్టీన్ ఉదార కోశ సంభంధమైన(ఆర్ధిక ఎన్యురిసం) రక్త నాళాల్లో ఒత్తిడి రాపిడి ఫలితంగా ఆయనకు అంతర్గత రక్తస్రావం కలుగుతుందనిపించింది. అది అంతక్రితమే వైద్యులు పరీక్షించి అక్కడే అమర్చారు. [91] యూదు రాజ్య స్థాపనకు 7 వార్షికోత్సవాలను పురస్కరించుకుని దూరదర్శన్ లో ఆయన ప్రసంగం ప్రత్యక్ష ప్రసార కార్యక్రమానికి ఆయన తయారు చేసుకున్న ఉపన్యాస చేతి వ్రాత ప్రతి ముసాయిదాను ఆసుపత్రికి వెళ్ళేటప్పుడు దాన్ని ఆయన తనతో తీసుకువెళ్ళారు. కాని దురదృష్ట వశాత్తు ఆయన దాన్ని పూర్తిచేసే వరకూ కూడా జీవించలేరు.[92] 76 వ సంవత్సరాల వయస్సు లో ఆమరునాడు ఉదయం తుదిశ్వాస విడిచే వరకూ ప్రపంచానికి ఆ 20 వ శతాబ్దం అందించిన గొప్ప మహాశాస్త్రవేత్త తన తుది శ్వాస వరకూ శాస్త్రవిజ్ఞానం మాతృభూమి కోసం, దేశం కోసం, లోకం కోసం తపించి మరునాడు ఉదయం పరమపదించారు. ఐన్ స్టీన్ భౌతికకాయం యూదు మతాచారాల ప్రకారం అంత్యక్రియలు జరిపి దపనం దహనం చేసి అవశేషాల్ని, బూడిదనీ అమెరికాలోని న్యూజెర్సీ లోని ప్రిన్స్ స్టాన్ లో ఉన్న ఉన్నత విద్యా కళాశాల పరిసరాల్లో ఆయన జ్ఞాపకార్ధం వెదజల్లారు.[93][94]

అంత్య క్రియలకు ముందు ప్రిన్స్ టన్ ఆసుపత్రిలోని రోగ లక్షణ శాస్త్ర నిపుణుడు థామస్ స్టోల్ టజ్ హర్వేయ్ జాగ్రతగా భద్ర పరిచేందుకు గాను ఐన్ స్టీన్ యొక్క మెదడుని ఆయన కుటుంభ సభ్యుల అనుమతి లేకుండా నే తొలగించి భద్ర పరిచారు. ఒక భవిష్య ఆశా భావంతో బహుశా భవిష్యత్తులో నాడీ మండల వైద్య విజ్ఞానం అభివృద్ధి చెంది బహుశా "ప్రయోగ శాలలో పరిశోధనలు జరిపి కనుగొనవచ్చు అదే అంటూ చిక్కని శేష ప్రశ్నకు కూడా సమాధానం కనుగొనవచ్చు. ఐన్ స్టీన్ ని అంత మహా మేధావిని చేసింది ఏమిటి? అవి:-[95]

[మార్చు]ఉత్తర దాయిత్యం:-

అయన ప్రవాసంలో ఉన్నప్పుడు, ఆయన భార్య ఎల్స కి నిత్యం రీస్తుండే వాడు ఆయన తన సవితి కూతుళ్ళను దత్తత తీసుకుని పెంచుకున్నారు. ఆయన దానికి రాసిన లేఖలను, జెరూసలేంలో హెబ్రెవ్ విశ్వ విద్యాలయానికి ధారాదత్తం చేసి, పొందు పరచబడిన, మరణ వాంగ్ముల పత్రంలో ఉదాహరించబడ్డాయి. మర్గోట్ ఇన్ స్టీన్ తన వ్యక్తి గత పత్రాలు సార్వజనీయంగా,ప్రజలకు అందుబాటులో ఉంచేందుకు అనుమతించారు. కాని ఒక షరతు విధించారు, ఆవిడ మరణాంతరం 20 సంవత్సరాల తర్వాతనే వాటిని బహిర్గతం పరచవచ్చని తెలియచేసారు. ఆవిడ 1986 వ సంవత్సరంలో గతించారు [96]). హేబ్రో విశ్వ విద్యాలయంలోని ఆలబర్ట్ ఐన్ స్టీన్ పురాతన పాత్ర సంగ్రహ సంరక్షణాదికారి బార్బరా వుల్ఫ్ బి.బి.సి. కి ఇచ్చన ఇంటర్వ్యులో చెప్పిన దేమిటంటే 1912 - 1955 మధ్య కాలంలో సుమారు 3,500 పత్ర వ్యవహారాలను జరిగాయని చెప్పారు.[97]

అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు జాతీయ శాస్త్ర విజ్ఞాన పరిషత్ ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ స్మృతి చిహ్నం గా ఆయన జ్ఞాపకార్ధం కంచు విగ్రహం పాల రాతి నిర్మాణం స్థాపన చేసి దీని రూప శిల్పి రాబర్ట్ బెర్క్స్ 1979 వ సంవత్సరం లో వాషింగ్టన్ డి.సి. లో జాతీయ మాల్ పక్కన ఉన్న పరిషత్ ప్రాంగణంలో స్థాపించారు.

ఐన్ స్టీన్ తన పేరు, ఊరు, రూపం, ఆకారం, సార్వజనిత ప్రయోజనానికి ఉపయోగపడే ప్రత్యేక రోయల్టి హక్కులను జేరూసలేము లోని హేబ్రో విశ్వ విద్యాలయంలో దాఖలు పరిచి ధారాదత్తం చేసారు.దాని ప్రతినిధిగా వ్యవహరిస్తున్న ది రోగర్ రిచమన్ ఏజన్సీ వారసుడు అయిన కోర్బిస్ ఆయన నామ రూపాలు సార్వజనిత ప్రయోజనానికి అవసరమైన అనుమతులు మంజూరు చేస్తూ ఉంటారు.[98][99]

[మార్చు]లోక ప్రియ సంస్కృతి పై ప్రభావం

ప్రధాన వ్యాసం: Albert Einstein in popular culture ద్వితీయ ప్రపంచ సంగ్రామమందు కాలంలో అమెరికాలో ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ ప్రాచుర్యం పొందిన ప్రజాదరణ గల వ్యక్తి. ఆయన్ని గుర్తించిన వాళ్ళ మార్గ మధ్యంలోనే ఆపి బాట పక్కనే ప్రశ్నించే వాళ్ళు ఆసిద్ధాంతం గురించి వివరించమని అడుగుతుండే వాళ్ళు అంతిమంగా ఆ రకంగా వచ్చే నిరంతరం - ఎడతెగని విచారణ లను, ఒక క్రమ బద్ధంగా నిర్వహించేందుకు పరిస్థితిని అదుపులో పెట్టేందుకు ఒక ఉపాయం ఆలోచించి ఒక మార్గం కనుగొన్నారు.ఆయన్ని ప్రశ్నించే వారికి "క్షమించండి నేను చింతిస్తున్నాను" ఎప్పుడూ ఆచార్య ఐన్ స్టీన్ గా నన్ను జనం పొరపడుతుంటారు.[100]

ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ మనకి ఎన్నో విషయాల్లో కనీసం గత శతాబ్ద కాలంగా మనకి ప్రేరణ కలిగించిన స్పూర్తి ప్రదాత, నవలలు, చలన చిత్రాలు, నాటకాలు. ఐన్ స్టీన్ ఒక ప్రియమైన నమూనా వంటివాడు. పిచ్చి శాస్త్రజ్ఞులు మతి మరుపు ఆచార్యులు లాంటి చిత్తరువులు తర్ల చిత్రాల్ని చిత్రించే చిత్రకారులకు ఒక ప్రియమైన నమూనా. ఆయన మనోభావాలు విస్తారంగా నకలు తీయబడి అనుకరించి, అనుసరించి, అతిశయోక్తిగా ఉద్ఘాటించారు. టైం (కాలం) పత్రిక సంపాదకుడు. ఫ్రేడరిల్ గోల్డెన్ ఐన్ స్టీన్ ని గురించి వ్రాస్తూ , ఒక వ్యంగ్య చిత్రకారుడు స్వప్నం నిజమైంది."[101]

మహా ధీశక్తి తో ఐన్ స్టీన్ కి గల అనుబంధం, ఆయన పేరును ఐన్ స్టీన్ కి పర్యాయ పదంగా రూపొందించి ఉదా:- మేధావి వెటకారంగా మాట్లాడే మాటల్లో తరచుగా వినపడే మాట ఏలాగంటే "మంచి పని ఐన్ స్టీన్!".

[మార్చు]బహుమానాలు

దస్త్రం:Max-Planck-und-Albert-Einstein.jpg మాక్స్ ప్లాంక్ ప్రేసేన్ట్స్ ఆల్బర్ట్ ఐనస్టీన్ విత్ ది మాక్స్-ప్లాంక్ మెడల్ అఫ్ ది జర్మన్ ఫిసికాల్ సొసైటీ, జూన్ 28, 1929 ఇన్ బెర్లిన్. 1922 వ సంవత్సరంలో ఆయనకు 1921 సంవత్సరం భౌతిక శాస్త్రంలో ఆయన సాధించిన ఘన విజయానికి పారితోషికంగా నోబెల్ బహుమాన గ్రహితులు అయ్యారు [102] "ఆయన అందించిన సైదంతిర్ భౌతిక శాస్త్రానికి ప్రత్యేకంగా ఆయన విశేషమైన కృషికి ఆయన నూతన ఆవిష్కరణ సూత్రం విధ్యుత్ కాంతి ప్రభావం".దీని మూలం 1905 వ సంవత్సరంలో ఆయన రచించిన పరిశోధన పరిశీలన పత్రం "విద్యుత్ కాంతి ప్రభావం మూల పత్రం మనకు సమస్యా పరిష్కారాన్ని కనుగొనే దిశగా దృక్పధం కాంతి ఉత్పత్తి దాని పరిణామం రూపొందీకరణం. అది ఆకాలానికి ప్రయోగాత్మక సాక్ష్యాధారాలతో సంపూర్ణంగా సమర్ధించబడింది. సమర్పణ ఉపన్యాసం ఆరోమ్భావాఖ్య పరిచయం ఆయన సాపేక్ష సిద్ధాంతం (అది గతంలో) ప్రానప్రధమైన మూల విషయం దాట్విక మండలాలలో కూడా మరియు వాటి ఖగోళ భౌతిక పరమైన అంతరార్ధాలు ఇప్పుడు ప్రస్తుతం వర్తమాన కాలంలో బహు కటినంగా పరీష్కరిమ్పబడుతున్నాయి.[246] మూస:Harv

చాలా కాలంగా మనం వినే జనం నివేదిక ఏమిటంటే? ఐన్ స్టీన్ తానూ పొందిన నోబెల్ బహుమతి ద్రవ్యఫలం ఆయన మొదటి భార్యకు ఆవిడతో (1919) వ సంవత్సరన్ లో తెగతెంపులు చేసుకుని విడాకులిచ్చిన మొదటి భార్య మిలీవా మేరిక్ పరిష్కార మార్గం గా ముట్ట చెప్పినట్లు వదంతి. అయినప్పటికీ వారి వ్యక్తిగత సమాచారం వారి కుమార్తె మరణ వాంఛ ప్రకారం 2006 వ సంవత్సరం లో[103] వెల్లడించబడిన దాని ప్రకారం ఆయన దానిలో అధిక భాగం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో పెట్టుబడి పెట్టారని అది ప్రతి ద్రవ్యోల్భణ కాలం అనగా (ఆర్ధిక మాంద్యం) రాజ్యమే పదున్న రోజుల్లో అది తుడిచి పెట్టుకుపోయింది అని కూడా పుకార్లున్నాయి.

ఐన్ స్టీన్ మొట్టమొదటి సారిగా 2 ఏప్రిల్ 1921 వ సంవత్సరం అమెరికా లోని న్యూ యార్క్ నగరానికి కు ప్రయాణం అయ్యారు. ఈ శాస్త్రీయ ఆలోచనలు ఆయనకు ఎక్కడ వచ్చాయి. అని అడిగినప్పుడు ఐన్ స్టీన్ వివరణ ఇచ్చారు. శాస్త్రీయ విజ్ఞాన కార్యాన్ని నేను నమ్మాను భౌతిక వాస్తవ రూపం లో విశిధ పరీక్ష దాన్నుంచి పొందే అత్యుత్తమ ఫలితాలు మరియు అంతెకాకుండా అంతర్లీనమై ఉన్న ప్రత్యక్ష యదార్ధ సిద్ధాంతం పై ఆధారపడి నియమానుసార వివరణ లతో కూడి అన్ని సందర్భాలలో వర్తింపబడి ఒకదానితో ఒకటి పరస్పర విరుద్ధ భావనలను నివారించి తప్పించుకునే మార్గాలన్నిటినీ పరిగణ లోకి తీసుకున్నా నని ఆయన చెప్పేవారు. మనకు భౌతికంగా ద్రుగోచరమైన సిద్ధాంతాలనే ఆయన కూడా సిఫార్సు చేశారు.మూస:Harv[249].[104]

1999, వ సంవత్సరం లో టైం పత్రిక ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ ని 20 వ శతాబ్దపు వ్యక్తీ గా గుర్తించి ప్రకటించింది.[101][105] బహువేగా ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ 20 వ శతాబ్దపు బహు ప్రసంశానీయమైన వ్యక్తుల్లో నాల్గవ వానిగా నమోదు చేసింది.[106] 100 ప్రకారం 'ఏ' శ్రేణి వర్గీకరణ ప్రకారం చరిత్ర లోనే అత్యంత ప్రాభల్యం కలిగిన వ్యక్తులలో ప్రముఖుడని పేర్కొన్నారు. ఇనస్టీన్ 20 వ శతాబ్దపు అతి గొప్ప శాస్త్రవేత్త అన్ని కాలాలకు సంభందించిన మహా గొప్ప మేధావి.[107]

[మార్చు]గౌరవ మర్యాదలు

చూడండి: List of things named after Albert Einstein ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ చాలాసార్లు ఆయన సాధించిన ఘనకార్యాలకు గుర్తింపు పొందారు.స్వేచ్చ మరియు అనువర్తిత భౌతిక శాస్త్ర అంతర్జాతీయ సంఘం 2005 వ సంవత్సరాన్ని ప్రపంచ భౌతిక శాస్త్ర సంవత్సరంగా పేర్కొంది. 1905 వ సంవత్సరం లో అన్నూస్ .[108]

ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ స్మృతి చిహ్నం గా వాషింగ్టన్ డి.సి. లో స్మారక స్తూపం కంచు విగ్రహం చిత్రీకరణ ఐన్ స్టీన్ చేతి వ్రాత ప్రతులను చేతిలో పట్టుకుని కుర్చీలో కూర్చున్నట్లు గా ఉంటుంది. ఈ విగ్రహం వియత్నాం యోధుల స్మారక మందిరం వద్ద రాజ్యాంగ మార్గం జాతీయ శాస్త్ర విజ్ఞాన పరిషత్ మైదానంలో పశ్చిమ దిక్కుగా ఉన్న చెట్ల పుంతలో ఉన్నది

రసాయనిక మూలకం 99, ఐన్ స్టేనియం 1955 వ సంవత్సరం ఆగష్టు మాసం లో ఆయన దివంగతులైన నాలుగు మాసాల తరువాత ఆయన జ్ఞాపకార్ధం ఆయన పేరుతోనే నామకరణం చేయబడింది.[109][110]

2001 ఐన్ స్టీన్ అనే పేరు గలిగిన, లోనున్న ముఖ్యమైన పట్టీ "తోక చుక్క" 1973 వ సంవత్సరం మార్చ్ 5 తేదిన ఆవిష్కరించబడినది.[111]

ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ బహుమానం (ఒక్కొక్కప్పుడు ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ పధకం ఎందువలనంటే ఒక్కొక్కప్పుడు దానితో పాటు బంగారు పధకం కూడా ఇస్తుంటారు.) అది సైధాంతిక భౌతిక శాస్త్రం లో ఒక బహుమానం ప్రకృతి పరమైన సహజ శాస్త్రంలోని అత్యుత్తమ సాధనంకు గుర్తింపుగా ఇది స్థాపించబడినది. ఇది ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ 70 వ జన్మదిన వేడుకల సందర్భంగా లూయిస్, రోసా స్ట్రాస్, స్థానిక దానికి స్మృతి జ్ఞాపక నిధి వారు ఈ సదుపాయం కలిగించారు. అది మొట్ట మొదటి సారిగా ప్రధానం చేయబడినది 1951 వ సంవత్సరంలో ఇది ప్రవేశ పెట్టబడినది, దానికి బహుమాన మూలధనం $15,000 [112][113] అది తరువాత $5,000 డాలర్లకు తగ్గించ బడింది.[114][115] విజేత ఒక కమిటీ ద్వారా ఎడిటర్ చేయబడతారు. అందులో ముగ్గురుంటారు. ఐన్ స్టీన్ ఒప్పెన్ హామర్ ఒన్ న్యూ మాన్ మరియు వేయ్ల్ [116]) ఉన్నత విద్యాభ్యాసానికి శిక్షణా కేంద్రం ఈ బహుమానాన్ని, దాని నిర్వహణను చూస్తుంటారు.[113] లూయిస్ ఎల్ స్ట్రాగ్ ఆ విద్య సంస్థకు ధర్మ కర్తగా ఉండేవారు.[117]

ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ శాంతి బహుమానం ఇది ఒక బహుమానం ఇది వార్షికంగా ఇవ్వబడుతుంది.ఆధ్వర్యం చికాగో ఇల్లినాయిస్ ఆధార ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ శాంతి బహుమతి ఫౌండేషన్.విజేతలు బహుమానంగా $50,000 డాలర్లు పొందుతారు.

1990 వ సంవత్సరంలో ఆయన పేరు వలహల్లా దేవాలయానికి చేర్చబడింది.[118]