జాతవర్మన్ సుందరపాండ్యన్ 1
| జాతవర్మన్ సుందరపాండ్యన్ 1 | |
|---|---|
.png) Pandyan Kingdom in Jatavarman Sundara Pandyan I's period | |
| King of Pandyan | |
| Reign | 1251–1268[1] |
| Coronation | 1251 |
| Predecessor | Maravarman Sundara Pandyan II |
| Successor | Maravarman Kulasekara Pandyan I |
| జననం | Madurai, Tamil Nadu |
| House | Pandyan Dynasty |
| తండ్రి | Maravarman Sundara Pandyan II |
| మతం | Hinduism |
మొదటి జాతవర్మను సుందర పాండ్యను, సదయవరంబను సుందర పాండ్యను అని కూడా పిలుస్తారు. ఆయన పాండ్య రాజవంశస్థుడు. తమిళాక్కం పాలక ప్రాంతాలు (నేటి దక్షిణ భారతదేశం) 1250–1268 మధ్య.[2] కళలు, ద్రావిడ వాస్తుశిల్పం, తమిళ ఖండంలోని అనేక ఆలయాలను పునర్నిర్మాణం, అలంకరణతో పాటు, ఆయన పాండ్య రాజ్యం భారీ ఆర్థిక వృద్ధిని పర్యవేక్షించాడు. 1268 లో ఆయన మరణించిన సందర్భంగా రెండవ పాండ్యను సామ్రాజ్యం శక్తి, ప్రాదేశిక పరిధి దాని అత్యున్నత స్థాయికి పెరిగింది.[3]
పట్టాభిషేకం[మార్చు]
నేను సా.శ. 1251 సంవత్సరంలో పాండ్య సింహాసనాన్ని చేర్చుకున్నాను. 13 వ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో పాండ్యరాజ్యాన్ని రాజ్యానికి చెందిన చాలా మంది యువరాజులు పాలించారు. పాండ్య రాజ్యంలో ప్రాముఖ్యతను నొక్కిచెప్పే ఒక యువరాజుతో ఈ పాలన అభ్యాసం సాధారణంగా మారింది.[4] సుందర పాండ్యను తన పాలనను పంచుకున్న పాండ్య రాజ కుటుంబానికి చెందిన ఇతర యువరాజులు రెండవ మరవర్మను విక్కిరామను, ఆయన సోదరుడు మొదటి జాతవర్మను వీర పాండ్యను.[5]
చారిత్రక నేపథ్యం[మార్చు]
13 వ శతాబ్దం మధ్య నాటికి గత మూడు శతాబ్దాలుగా దక్షిణ భారతదేశంలో ఆధిపత్యం వహించిన చోళ రాజవంశం క్షీణిస్తోంది. తరువాతి చోళుల చివరి రాజు మూడవ రాజేంద్ర చోళుడు తిరుగుబాటుతో మునిగిపోతున్న సామ్రాజ్యాన్ని పాలించాడు. హొయసల, కడవాల నుండి బాహ్య ప్రభావాన్ని అభివృద్ధిచేసుకున్నాడు. మరవర్మను సుందర పాండ్యను వంటి పాండ్య రాజ్యానికి మునుపటి పాలకులు చోళ ఆధిపత్యాన్ని పడగొట్టడంలో విజయం సాధించారు. సా.శ 1251 లో మొదటి సుందర పాండ్యను అధికారంలోకి వచ్చే సమయానికి తమిళ రాజ్యాల మీద హొయసల ఆధిపత్యం క్షీణించింది.
విజయాలు[మార్చు]
చేరాలు, చోళులకు వ్యతిరేకంగా యుద్ధాలు[మార్చు]
మొదటి సుందర పాండ్యను మొదట వీరారవి ఉదయ మార్తాండవర్మను పాలించిన చేరా దేశం మీద దాడి చేసి చేరా సైన్యాన్ని ఓడించాడు. వారి రాజు యుద్ధంలో చంపబడ్డాడు. తరువాత ఆయన తన దృష్టిని చోళుల వైపు మరల్చాడు. మూడవ రాజేంద్ర చోళుడు ఓడిపోయి పాండ్యను ఆధిపత్యాన్ని అంగీకరించాడు.[6]
హొయశిలలతో యుద్ధాలు[మార్చు]
ఆయన కావేరి నది వెంట హొయసల రాజ్యాల మీద దాడి చేసి కన్ననూరు కొప్పం కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. సింగనాతో సహా పలువురు హొయసల సైనికాధికారులను చంపి అనేక గుర్రాలు, ఏనుగులు, మహిళలతో పాటు అధిక మొత్తంలో దోపిడీ జరిగింది. పాండ్య రాజ్యం మీద దాడి చేయడానికి సోమేశ్వర చేసిన ప్రయత్నంలో సోమేశ్వర తన రాజ్యంలోకి వైదొలిగిన తరువాత ఈ దండయాత్ర ఆగిపోయింది. తరువాత 1262 లో సోమేశ్వరుడు పాండ్యరాజ్యం మీద దాడి చేసినప్పుడు యుద్ధం అఆయన ఓటమి, మరణంతో ముగిసింది.[6] మొదటి జాతవర్మను వీర పాండ్యను స్వాధీనం చేసుకున్న భూభాగాలకు రాజప్రతినిధి అయ్యారు.
కడవాలతో యుద్ధం[మార్చు]
సుందర పాండ్యను సేందమంగళం నగర కోటను ముట్టడించి కడవ రాజు రెండవ కోప్పెరుంచింగనుతో పోరాడాడు. అయినప్పటికీ ఆయన కోప్పెరుంచింగను తన సింహాసనానికి పునరుద్ధరించాడు. ఆయన దేశాన్ని తిరిగి ఇచ్చాడు. కడవాల హొయసలాలకు వ్యతిరేకంగా తన పోరాటంలో ఆయన మగదై, కొంగు దేశాలను కూడా జయించాడు.
శ్రీలంక దాడి[మార్చు]
శ్రీలంకలోని ఒక మంత్రి సహాయం కోసం చేసిన విజ్ఞప్తికి స్పందిస్తూ సా.శ 1258 [7]: 185
- 185 లో జాతవర్మను సుందర పాండ్యను జోక్యం చేసుకుని, జాఫ్నా రాజ్యంలోని తాంబ్రలింగాకు చెందిన సావకను దోపిడీదారుడు చంద్రభానును తొలగించి పాండ్య పాలనను స్థాపించి ప్రతి సంవత్సరం విలువైన ఆభరణాలు, ఏనుగులను కప్పంగా స్వీకరించాడు. ఉత్తరం నుండి ద్వీపం దక్షిణాన దండయాత్ర చేయడానికి చంద్రభాను చేసిన రెండవ ప్రయత్నం మొదటి సుందార పాండ్యను సోదరుడు యువరాజు మొదటి జాతవర్మను వీర పాండ్యను 1262-1264లో మొదటి సుందర పాండ్యను తరపున మళ్ళీ జోక్యం చేసుకోవడానికి ప్రేరేపించింది. ఈ ఆక్రమణలో చంద్రభాను చంపబడ్డాడు. ద్వీపంలోని ఇతర రాజు లొంగిపోయాడు. మొదటి వీర పాండ్యను కోనమలైలోని కోనేశ్వరం ఆలయంలో పాండ్యను ఎద్దు విజయ జెండాను నాటడానికి ముందుకు వెళ్ళాడు. 1270 ల చివరలో దండయాత్ర చేసిన మొదటి సుందర పాండ్యను కుమారుడు మరవర్మను మొదటి కులశేఖర పాండ్యను మీద దాడిచేసి పరాజయం పాలయ్యే ముందు చంద్రభాను కుమారుడు తాను స్థాపించిన సవకను మైదానాన్ని ఉత్తర తమిళ సింహాసనం మీద పాండ్య పాలనకు సమర్పించారు. మరవర్మను కులశేఖర పాండ్యను 1268 లో మరణించిన తరువాత మొదటి కులశేఖర పాండ్యను చక్రవర్తిగా పట్టాభిషిక్తుడై పాండ్యనుకు చెల్లించాల్సిన వార్షిక నివాళిని నిలిపివేసినందుకు జాఫ్నా చక్రవర్తిని శిక్షించడానికి దాడి చేశాడు. తన దండయాత్రకు బాధ్యత వహించే మంత్రి ఆర్యచక్రవర్తి కులశేఖర సింకైరియను ద్వీపం ఉత్తరాన కొత్త రాజుగా స్థాపించబడ్డాడు. జాఫ్నా పాలన ఆర్యచక్రవర్తి రాజవంశం ప్రారంభమైంది.
ఉత్తరప్రాంతాల వైపు దాడి[మార్చు]
కడవ రెండవ కోప్పెరుంచింగను లొంగదీసుకున్న తరువాత సుందర పాండ్యను ఉత్తరాన దడయాత్రకు నాయకత్వం వహించాడు. పాండ్య దళాలు తెలుగు పాలకుడు విజయ గండగోపాలాను చంపి 1258 లో కాంచీపురాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. ఇది కాకతీయులైన రెండవ గణపతితో విభేదాలకు దారితీసింది. మొదటి సుందర పాండియను ప్రస్తుత నెల్లూరు జిల్లాలోని ముదుగూరు వద్ద ఒక తెలుగు సైన్యాన్ని ఓడించి తన పోరాటం ముగిసిన జ్ఞాపకార్థం విరాబిషేకాన్నిను ప్రదర్శించారు.[6] అయితే రెండవ గణపతి తరువాత పాండ్యుల మిత్రదేశంగా ఉన్న రెండవ కోప్పెరుంచింగను ఓడించి, కాంచీపురం వరకు భూభాగాలను తిరిగి స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. కడవ పల్లవ రెండవ కొప్పరిన్జుంగను తరువాత చాలా బలహీనమైన వారసులు సుందర పాండ్యను కంచి, నెల్లూరు, విస్సావాడై (ఆధునిక విజయవాడ) ప్రాంతాలను పాండ్య రాజ్యానికి అనుసంధానించారు.
ఆలయాలపట్ల భక్తి[మార్చు]
సుందర పాండ్యను తన యుద్ధాల నుండి బయటపడిన విస్తారమైన నిధిని చిదంబరంలోని శివాలయాన్ని, శ్రీరంగంలో విష్ణు ఆలయాన్ని అందంగా తీర్చిదిద్దడానికి ఉపయోగించాడు. ఈ రెండు దేవాలయాల పైకప్పులను బంగారు లేపనం చేసినందుకు అతనికి "పొను వీంధ పెరుమాళు" (பொன் வேய்ந்த பெருமாள்).తిరుచ్చి, తంజావూరు, కాంచీపురంలోని దేవాలయాలకు అనేక నిధులు మంజూరు ఇచ్చారు. ఆయన 1259 లో కులశేఖర యోగ్యత కోసం అరగలూరు (మగదై మండలం) వద్ద ఒక ఆలయాన్ని నిర్మించాడు. శ్రీరంగం లోని శ్రీ రంగనాథస్వామి ఆలయంలో ఒక ద్వారం నిర్మించడం ద్వారా తమిళనాడుకు ఇతర రాజవంశాల సహకారిగా ఆయనను గుర్తించారు. అందులో ఆయన నాలుగు గొప్ప పేర్లను చెక్కాడు: తమిళనాడు సామ్రాజ్యాలు అవి చోళులు, పల్లవులు, పాండ్యాలు, చేరాలు.[8] మదురై మీనాక్షి ఆలయం తూర్పు గోపురాన్ని కూడా నిర్మించాడు. తిరుమల వెంకటేశ్వర ఆలయానికి చెందిన ఆనంద నిలయం విమానం గోపురం పైన బంగారు పూతతో కలశం ఉంచాడు. సా.శ. 1263 లో ఆయన కోనేశ్వరం ఆలయ గోపురాన్ని పునరుద్ధరించాడు. ఆయన కుమారుడు వీర పాండ్యను విజయ జెండాను, కోనమలై వద్ద "ద్వి మత్స్య " చిహ్నం చిహ్నాన్ని అమర్చాడు.[9]
పదవులు[మార్చు]
తన పొరుగువారిని ఓడించిన సుందర పాండ్యను "ఎమ్మాండలముం కొండరులియ పాండియా", "త్రిభువన చక్రవర్తి", "పొన్వీంత పెరుమాళు", "హేమచదాన రాజా" అనే బిరుదులను స్వీకరించాడు. ఆయన కీర్తి ఆయనను "కొంగు నాడు, ఈళం జయించినవాడు; గంగా, కావేరిని జయించినవాడు; హొయసల వాన్క్విషరు; కడవ మొదటి కొప్పెరుంచింగను అధీనదారుడు; చిదంబరం వద్ద విజయ నివాళి, ధైర్య నివాళి అర్పించినవాడు; మూడు ప్రపంచాల పాలకుడు" అని ప్రశంసించాడు.
తమిళం:
கொங்குஈழம் கொண்டு கொடுவடுகு கோடுஅழித்து
கங்கை இருகரையும் காவிரியும் கைகொண்டு
வல்லாளனை வென்று காடவனைத் திறைகொண்டு
தில்லை மாநகரில் வீராபிஷேகமும் விஜயாபிஷேகமும்
செய்தருளிய கோச்சடை பன்மரான திரிபுவன்ச்
சக்கரவர்த்திகள் ஸ்ரீ வீரபாண்டிய தேவர்}}).[5]
మరణం, వారసత్వం[మార్చు]
మొదటి సుందర పాండ్యను తరువాత మొదటి మారవర్మను కులశేఖర పాండ్యను (సా.శ1268-1271) పదవీ బాధ్యత వహించాడు. [2]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. pp. 45–46. ISBN 978-9-38060-734-4.
- ↑ 2.0 2.1 Sethuraman, p124
- ↑ KA Nilakanta Sastri, p195
- ↑ KA Nilakanta Sastri, p196
- ↑ 5.0 5.1 Narasayya, p43
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Sailendra Nath Sen. Ancient Indian History and Civilization. New Age International, 1999. p. 459.
- ↑ Cœdès, George (1968). The Indianized states of Southeast Asia. University of Hawaii Press. ISBN 9780824803681.
- ↑ http://www.whatisindia.com/inscriptions/south_indian_inscriptions/volume_12/appendix_d.html
- ↑ Sivaratnam, C (1964). An outline of the cultural history and principles of Hinduism (1 ed.). Colombo: Stangard Printers. OCLC 12240260.
వనరులు[మార్చు]
- Sastri, KA Nilakanta (2005) [1955]. A History of South India (Paperback ed.). India: Oxford University Press. ISBN 0-19-560686-8.
- Sethuraman, N (1978). The imperial Pandyas: Mathematics reconstructs the chronology. India: Kumbakonam.
- Narasayya (2009). Aalavaai: Madurai Maanagarathin Kadhai (Hardback ed.). India: Palaniappa Brothers. ISBN 978-81-8379-517-3.
- Aiyangar, Sakkottai Krishnaswami (1921). South India and her Muhammadan Invaders. Oxford University Press.
| అంతకు ముందువారు రెండవ మారవర్మను విక్రమను |
పాండ్య 1251–1268 |
తరువాత వారు మొదటి మారవర్మను పాండ్యను |