జ్ఞానమీమాంస

జ్ఞానమీమాంస (Epistemology) ప్రకృతి, దాని పుట్టుక, విజ్ఞానపు సరిహద్దులను అధ్యయనం చేసే ఒక తత్వశాస్త్ర విభాగం. విజ్ఞాన సిద్ధాంతం అని కూడా పిలవబడే ఈ శాస్త్రంలో వాస్తవాలను పేర్కొనే ప్రతిపాదిక విజ్ఞానం, నైపుణ్యాలతో ఏర్పడే అభ్యాస జ్ఞానం, అనుభవ జ్ఞానం లాంటి వివిధ రకాలైన జ్ఞానాలు ఉంటాయి.

కీలక భావనలు

ప్రజ్ఞ

ప్రజ్ఞ లేదా విజ్ఞానం కలిగి ఉండటం అంటే ఎరుక, పరిచయం కలిగి ఉండటం, అర్థం చేసుకునే నైపుణ్యం ఉండటం. దీని వేర్వేరు రూపాల వల్లనే మనిషి వాస్తవ ప్రపంచాన్ని అవగతం చేసుకోగలడు. ప్రజ్ఞ అనేది సాధారణంగా ఒక వ్యక్తిగత దృష్టికోణం.

రకాలు

జ్ఞానమీమాంస తత్వవేత్తలు ప్రజ్ఞను వివిధ రకాలుగా వర్గీకరించారు. వారి ప్రాథమిక లక్ష్యం వాస్తవిక ప్రతిపాదనలతో కూడిన జ్ఞానాన్ని ఏర్పరచడం. ఇది సిద్ధాంత రూపమైన జ్ఞానం. వీటిని కొన్ని వాక్యాల రూపంలో వ్యక్తపరచవచ్చు. ఉదాహరణకు నీరు ఏటవాలుగా ఉన్న ప్రాంతంవైపు వెళుతుందని రవికి తెలుసు అనే వాక్యం.