డంగరియా కంధా
| ముఖ్యమైన జనాభా కలిగిన ప్రాంతాలు | |
|---|---|
| భాషలు | |
| Kui language | |
| మతం | |
| Traditional beliefs | |
| సంబంధిత జాతి సమూహాలు | |
| Dravidian people • Khonds • Gondi people |
దంగరియా కంధ లేదా డోంగ్రియా కొంధ్ ప్రజలు కొంధుల సభ్యులు. వీరు భారతదేశంలోని ఒరిస్సా (గతంలో ఒరిస్సా) రాష్ట్రంలోని నియాంగిరి కొండలలో ఉన్నారు.[1] వారు నియాంగిరి అడవుల వనరుల ఆధారంగా తమను తాము స్థాపించుకుంటారు. ఉద్యానవన సాధన, పంట మార్చడం వంటి విధానం ఆచరిస్తారు.[2] వారు ఈ ప్రాంతంలో మైనింగు హక్కుల వివాదానికి కేంద్రంగా ఉన్నారు.
నైసర్గికం[మార్చు]
నియాంగిరి కొండశ్రేణి భారతదేశంలోని నైరుతి ఒరిస్సాలోని రాయగడ, కలహంది జిల్లా పరిధిలోకి వచ్చే 250 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉంది.[3] ఇక్కడ దట్టమైన అటవీ, లోతైన కొండప్రాంతం, క్యాస్కేడింగు ప్రవాహాలు ఉన్నాయి. ఇందులో ఎత్తైన ప్రదేశం 1,306 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. ఈ పర్వతం నియాంగిరి లేదా నియం డోంగారు అని పిలువబడుతుంది.[2]
సంఘం[మార్చు]
డాంగ్రియా కంధా కమ్యూనిటీలో సుమారు 8,000 మంది ఉన్నారు. సుమారు వీరు 100 గ్రామాలలో నివసిస్తున్నారు.[4][5]సమాజంలోని సామాజిక నిర్మాణం నియాంగిరి అటవీ కొండ ప్రాంతం పరిసరాలకు అనుగుణంగా ఉంటుంది. ఇక్కడ వారు అనేక తరాలుగా నివసించారు.[3]: 6 [2]: 18
పేరు వెనుక చరిత్ర[మార్చు]
డాంగ్రియా కంధా వారి పేరుకు డోంగరు అనే పదం మూలంగా ఉంది. దీని అర్థం ‘కొండ వాలు మీద వ్యవసాయ భూమి.[2]వారు తమ పేరు జార్నియా - ("ప్రవాహాల రక్షకుడు) అని పేర్కొంటారు.
భాషలు[మార్చు]
నియాంగిరి ప్రజలకు కుకి భాష వాడుక భాషగా ఉంటుంది. కుకి భాష లిఖితరూపంలో ఉండనప్పటికీ కధాప్రజల మధ్య ఇది వాడుకభాషగా ఉంది.[3]
విశ్వాసాలు[మార్చు]
నియంగిరా అడవి సుప్రీం దేవుడు నియం రాజా (నియామరాజా) ను నియాం రాజా వారి అవసరమైన వనరులకు మూలం అని విశ్వసించి డంగరియా కంధా ప్రజలు నియాంరాజాను వారి ఉన్నత దైవంగా ఆరాధిస్తారు.[4][3] డాంగ్రియా వారి దేవతల పట్ల ఉన్న గౌరవం కలిగి ఉంటారు. కొండలు, ప్రవాహాలు వారి జీవితంలోని ప్రతి అంశాన్ని విస్తరిస్తాయి. వారి కళ కూడా పర్వతాలను ప్రతిబింబిస్తుంది. గ్రామ పుణ్యక్షేత్రాలలో కనిపించే త్రిభుజాకార మందిరాలలో గ్రామంలోని అనేక మంది దేవుళ్ళు, వ్యవసాయ, అడవులు, వారి నాయకుడు నియం రాజా వంటి దేవతలను ఆరాధిస్తారు.
వంశ విభజన[మార్చు]
వేర్వేరు తరాల ప్రజలను కలిగి ఉన్న ఒక కఠినమైన కుటుంబ నిర్మాణం ఉండేది. వీరిలో భౌగోళికంగా గుర్తించబడిన వంశాలు ఉండేవి. ఇక్కడ మగ జంతువుల పేరుతో ప్రతి వంశం గుర్తించబడింది. వంశం గుర్తింపును ఇంటిపేరు ఆధారంగా మరింత అధికంగా వర్గీకరించారు. ఇక్కడ వంశంలోని అత్యంత శక్తివంతమైన కుటుంబంలోని వయసులో పెద్దవాడైన పురుష సభ్యుడి ఇంటిపేరు ఆ నిర్దిష్ట వంశాన్ని సూచించడానికి ఉపయోగిస్తారు. డోంగ్రియా కొంధు సమాజంలో వంశాల వర్గీకరణ, ఈ విధానం వంశ విభజన ప్రక్రియ, స్థానిక అమెరికను సమాజానికి సమానంగా ఉంటుంది. ఈ తరహా వంశ పంపిణీ భూమి అంతటా విస్తరించి ఉంది.
మానవ శాస్త్రవేత్త రాబర్టు హెచ్. విన్త్రోపు అభిప్రాయం ఆధారంగా ఈ రకమైన వంశం ఎలాంటి సోపానక్రమం లేకుండా ఏర్పడుతుంది. ఇక్కడ ఎలాంటి సామాజిక అనుబంధాన్ని క్రాస్ కట్ చేయడం ద్వారా పూర్తి సమతౌల్య వ్యవస్థ ఏర్పడుతుంది. వంశ విభజన ఈ సంస్కృతి నిస్సందేహంగా ఒక సమగ్ర వ్యవస్థ, ప్రధానంగా "కొంధు ప్రధాను" ను పోలి ఉంటుంది. నియాంగిరి కొండలలోని కొంధు సమాజం అనేక వంశాలుగా నిర్వహించబడుతుంది. దీని నుండి ముప్పై ఆరు వంశాలు స్పష్టంగా గుర్తించబడతాయి. ఇక్కడ ప్రతి వంశం వారి స్వంత ఆచారం కలిగి ఉంటుంది. స్థానికంగా పాడార్లు అని కూడా పిలువబడే భూభాగాలు (అనేక కొండలతో కూడినవి). డోంగ్రియా కొండు ప్రజలు తమ వంశ భూభాగంలో 300 కి పైగా స్థావరాలు లేదా కుగ్రామాలను కలిగి ఉన్నారు. ఇది శాశ్వత స్థాపన కూడా కాదు ఈ సంఘాలు కొత్త వాటిలో వెతకడానికి సొంత ఆవాస ప్రాంతాలను ఇతర సమాజాలను వదిలివేస్తాయి. వారి ఇళ్లను వదలివేయడానికి స్లాష్, బర్న్ వ్యవసాయాన్ని (స్థానికంగా పోడు అని కూడా పిలుస్తారు) కారణంగా ఉంటుంది. దీనిలో వారు ఒక భూమిని విడిచిపెట్టి, వ్యవసాయ అవసరాల కోసం మరొక ప్రాంతానికి వెళతారు. [3]: 6
సాంఘికాచారాలు, రాజకీయ నిర్మాణం[మార్చు]
డంగరియా కంధా సమూహం సామాజిక-రాజకీయ పాలక, నిర్ణయాత్మక సంస్థను కుతుంబ అని కూడా పిలుస్తారు. శరీరం పనిని మరింత సమర్థవంతంగా చేయడానికి కుతుంబాను రెండు గ్రూపులుగా విభజించారు. ఇది వంశం లేదా కుడా కుతుమ్బ స్థాయిలో పనిచేస్తుంది. ఒకటి స్థావరం లేదా నాయు కుతుంబ స్థాయిలో పనిచేస్తుంది. ప్రతి వంశం నిర్వహణ మరింత మూలాధార విభజన వద్ద జరుగుతుంది. దీనిలో డంగరియా కంధా మత, రాజకీయ విషయాలను పరిష్కరించడానికి ఒక ప్రత్యేక సమూహం అంకితం చేయబడింది. అందువల్ల నాలుగు ఫంక్షనలు గ్రూపులు లేదా పంజాలు ఏర్పడతాయి. డంగరియా కంధాలు పంజాలు జాని, పూజారి, బిస్మాజి, మండలం. కుడా కుతుంబ గ్రామాల సమూహంలో ఒక నిర్దిష్ట వంశం వ్యవహారాలను నిర్వహించే మఠా మండలానికి అధ్యక్షత వహిస్తాడు. ఇది అంతర-జాతి, అంతర-మత సమూహాలకు సంబంధించిన వివాదాలకు అధ్యక్షత వహిస్తుంది, పరిష్కరిస్తుంది. ప్రత్యేకమైన యువ వసతి గృహాల ద్వారా తమ గ్రామాలలోని కౌమారదశలోని యువతకు సాంస్కృతిక, సాంప్రదాయ విలువలను అందించే విధానాన్ని డంగరియా కంధా అనుసరించింది. వితంతు పునర్వివాహం, భార్యాభర్తల జోక్యం లేకుండా ఆస్తిని కలిగి ఉండటం వంటి విషయాలలో డోంగ్రియా మహిళలకు సమాజంలో సమాన హోదా ఇవ్వబడుతుంది.[3]
వివాహాచారాలు[మార్చు]
డంగరియా కంధా కుటుంబ నిర్మాణం ఈ సమాజంలో వంశాధారంగా పాటిస్తున్నందున వ్యక్తి ఏ వంశానికి చెందినవాడు అనే దాని మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. కొంతమంది వ్యక్తుల ప్రకారం ఈ సమాజాలలో దాని వివాఅహసంబధాలను నిషేధించే ప్రక్రియ. వంశ ఆధారిత సమూహవిధానం ఆధిపత్య వంశ సమూహాల ఉనికికి దారితీసింది. ఇది సుదీర్ఘకాల వివాహం, బంధుత్వ ప్రక్రియ కారణంగా ఏర్పడింది. .[3]
గనుల వివాదాలు[మార్చు]
1997 లో వేదాంత రిసోర్సెసు గ్రూపులో భాగమైన స్టెర్లైటు ఇండస్ట్రీసు, సమీపంలోని లాంజిగర్ వద్ద అల్యూమినియం రిఫైనరీని నిర్మించటానికి, నియాంగిరి హిల్సు నుండి బాక్సైటును రిఫైనరీకి ఫీడ్స్టాకుగా తీయడానికి, ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని జాయింటు వెంచరుగా ఒరిస్సా మైనింగు కార్పొరేషను. రిఫైనరీ 2006 లో ప్రారంభించబడింది. కాని మైనింగు అభివృద్ధి చట్టపరమైన చర్యల ద్వారా జరిగింది. రిఫైనరీ నిర్మాణం పర్యావరణ పరిరక్షణ, స్థానిక ప్రజల హక్కులకు సంబంధించిన చట్టాలను ఉల్లంఘించినట్లు కనుగొనబడింది.[3] మీద ముడి పదార్థాలను ఎక్కువ దూరం నుండి తీసుకురావడం కంటే అల్యూమినియం ఉత్పత్తి చేయడం ఆర్ధికప్రయోజనానికి వీలు కల్పిస్తుంది కాబట్టి నియాంగిరి ముందుకు సాగాలి కంపెనీ వాదించింది.[5][6] డంగ్రియా కంధా ప్రజల మధ్య గణనీయమైన వ్యతిరేకత ఉంది. వైల్డ్ లైఫ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియాతో సహా ప్రచారకులు ఈ పథకానికి వ్యతిరేకంగా పర్యావరణానికి హాని కలిగిస్తుందని, స్థానిక ప్రజల జీవన విధానానికి విఘాతం కలిగిస్తుందని అభిప్రాయపడ్డారు. సంస్థ పర్యావరణ వాదనలను తిరస్కరించింది, ఇది స్థానిక ఆర్థిక వ్యవస్థను మెరుగుపరుస్తుందని, కొత్త సౌకర్యాలను అందిస్తోందని చెప్పారు. [5]మైనింగ్ ప్రతిపాదనలకు వ్యతిరేకంగా చేసిన పోరాటం చేసిన సర్వైవల్ ఇంటర్నేషనల్, అరుంధతి రాయ్, [4] మైఖేలు పాలిను,[7] బియాంకా జాగరు, జోవన్నా లుమ్లేతో సహా వ్యక్తుల మద్దతు పొందింది.[6]
సంస్థ చట్టాన్ని ఉల్లంఘించిందని, డాంగ్రియా కంథా హక్కులను విస్మరించిందని ఒక ప్రకటనతో. మైనింగు అభివృద్ధిని 2010 లో భారత ప్రభుత్వం నిలిపివేసింది. [7]అటవీ హక్కుల చట్టం (2006) ఆధారంగా గిరిజన, అటవీ సమూహాల హక్కులకు లభించిన రక్షణను పేర్కొంటూ స్థానిక గిరిజనులను సంప్రదించాలని 2013 లో భారత సుప్రీంకోర్టు ఒరిస్సా ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది. పన్నెండు డాంగ్రియా కంధా గ్రామ కౌన్సిళ్లను సంప్రదించి మైనింగు ప్రతిపాదనలను అందరూ తిరస్కరించారు.[4] గని కోసం క్లియరెన్సు నిరాకరిస్తున్నట్లు భారత పర్యావరణ, అటవీ, వాతావరణ మార్పుల మంత్రిత్వ శాఖ 2014 జనవరిలో ప్రకటించింది. ఈ పథకాన్ని పునః ప్రారంభించడానికి ఒరిస్సా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టు నుండి అనుమతి కోరలేదు.[3]: 11
మాధ్యమంలో[మార్చు]
2010 లో సర్వైవలు ఇంటర్నేషనలు వెరైటీ మ్యాగజైనులో ఒక ప్రకటనను జేమ్స్ కామెరాను చిత్రం అవతారు దృశ్యం, డాంగ్రియా కంథా పరిస్థితుల మధ్య సారూప్యతలను దృష్టిలో పెట్టుకుంది.[6]
ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Das, Prafulla (2017-04-29). "When I first saw Niyamgiri, I was speechless: Prafulla Samantara". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2017-10-26.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "A brief report on Ecological and Biodiversity Importance of Niyamgiri Hill and Implications of Bauxite Mining" (PDF). Centre for Science and Environment India. 2010. Archived from the original (PDF) on 2014-12-22. Retrieved 2019-12-26.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 Tatpati, M., Kothari, A., & Mishra, R. (2016). The Niyamgiri Story: Challenging the Idea of Growth without Limits? Pune, Maharashtra: Kalpavriksh.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Dasgupta, KumKum (21 August 2013). "Vedanta's India mining scheme thwarted by local objections". The Guardian.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 "Tribe takes on global mining firm". BBC News. 17 July 2008.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Thottam, Jyoti (13 February 2010). "Echoes of Avatar: Is a Tribe in India the Real-Life Na'vi?". Time.
- ↑ 7.0 7.1 "Dongria Kondh tribe of India resist powerful mining company". The Ecologist. 20 November 2013.