తస్సా
"తస్సా" అనేది ఒక ప్రత్యేకమైన డ్రమ్మింగ్(డోలు) సమూహం, ఇది ప్రధానంగా ఉత్తర భారతదేశంలోని జానపద డోలు శైలుల కలయికతో రూపుదిద్దుకుంది. దీనిపై ముఖ్యంగా ధోల్-తాషా అనే శైలి ప్రభావం ఎక్కువగా ఉంది.
ధోల్-తాషాలో, ధోల్ అనే పెద్ద డోలు కఠినాలతో కొడతారు, దీని తోడు చిన్న తాషా డోలు లయ ఉత్సాహాన్ని ఇస్తుంది. బ్రిటిష్ కాలంలో భారతీయ కార్మికులు ట్రినిడాడ్, టొబాగో, గయానా, సురినామ్ వంటి ప్రాంతాలకు వెళ్ళినప్పుడు, ఈ సంగీత శైలిని అక్కడి స్థానిక సంస్కృతితో కలిపి తస్సాను సృష్టించారు.
ఈ రోజుల్లో తస్సా జానపద సంబరాలు, పండుగలు వంటి సందర్భాల్లో ఉత్సాహభరితమైన బీట్లతో వినిపిస్తుంటుంది.
చరిత్ర
[మార్చు]తస్సా అనేది పురాతన పర్షియన్ మూలాలతో కూడిన ప్రత్యేకమైన డోలు సమూహం, దీనిని తాష్ లేదా తాషా డ్రమ్మ్స్ అని కూడా అంటారు. ఈ డోలు మొఘల్ వలసల కాలంలో భారత ఉపఖండానికి వచ్చాయి. తరువాత, భారతదేశం నుండి వలసలు వెళ్ళిన భారతీయుల ద్వారా ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యాపించాయి.
తస్సా డోలు ప్రత్యేకమైన ఆకారంలో ఉంటాయి: కొన్ని శంకువు ఆకారంలో ఉండగా, మరికొన్ని గిన్నె ఆకారంలో ఉంటాయి. ప్రధానంగా ఈ డ్రమ్మింగ్ బృందంలో మూడు ప్రధాన పరికరాలు ఉంటాయి — పెద్ద, బాస్ శబ్దం కలిగిన ధోల్ లేదా బాస్ డ్రమ్, శంకువు ఆకారంలోని తస్సా డోలు, ఇత్తడి తాళాలు లేదా లోహపు షేకర్లు. భారతీయ వివాహాలు, రాజకీయ ర్యాలీలు, పండుగలు, ముఖ్యంగా హిందూ, ముస్లిం సంబరాలలో వీటిని వినియోగిస్తారు.
మహారాష్ట్రలో గణేశ పండుగల సమయంలో, తస్సా బృందాలు డజన్ల సంఖ్యలో ఉత్సాహభరితంగా పోటీపడుతుంటాయి. 19వ శతాబ్దంలో కరేబియన్, ఫిజీ, మారిషస్, ఆఫ్రికా ప్రాంతాలకు ఒప్పంద కార్మికుల ద్వారా తీసుకురాబడిన ఈ శైలి గయానా, ట్రినిడాడ్ వంటి ప్రాంతాలలో ఎంతో ప్రాచుర్యం పొందింది. ఈ తస్సా బృందాలు హిందూ పండుగలలో, ముస్లిం హొసే (మోహర్రం) పండుగలలో, ఇంకా ఫ్లోరిడా, న్యూయార్క్, కెనడా, ఆస్ట్రేలియా వంటి దేశాల్లో కూడా ఉత్సవాలలో కనిపిస్తాయి.
పనితీరు
[మార్చు]తస్సా డోలును ప్రత్యేకమైన కర్రలతో వాయిస్తారు, వీటిని "చోబ్" అని పిలుస్తారు. ఈ కర్రలు అడవి చెట్ల కఠిన కలపతో లేదా ఫైబర్ గ్లాస్తో తయారుచేస్తారు. పైభాగంలో వీటికి గట్టిగా చుట్టిన మాస్కింగ్ టేప్ లేదా బాలటా చెట్టు నుండి తీసుకున్న రసంతో బంతి ఆకారంలో కవర్ ఉంటుంది, ఇది కర్ర తలకుగా పనిచేస్తుంది.
తస్సా డోలు వాయించినప్పుడు, ఈ వంపు కర్రలు డోలు తలపై కొట్టినప్పుడు ప్రత్యేకమైన శబ్దాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తాయి. దీనికి కారణం కర్ర యొక్క లవ్యత (వశ్యత). కర్ర తలపై కొట్టినప్పుడు, కర్ర మళ్లీ బౌన్స్ అవుతూ డోలు తలపై తిరిగి పడుతుంది. ఈ బౌన్సింగ్ చర్య వల్ల తస్సా డోలు నుంచి ప్రత్యేకమైన "రోల్" శబ్దం ఉత్పన్నమవుతుంది, ఇది తస్సా శైలికి ఓ ప్రత్యేకతను ఇస్తుంది.