తానా అండ్ రిరి
తానా అండ్ రిరి అనేది 1564 ప్రాంతంలో జన్మించిన ఇద్దరు బాలికల గురించి ఒక భారతీయ కథ, వారు అక్బర్ ఆస్థానంలో పాడమని అడిగారు. [1]ఈ కథ గుజరాతీ జానపద సంస్కృతిలో భాగమైంది. [2]
ఈ కవలలు గుజరాత్ రాష్ట్రంలోని విస్ నగర్ సమీపంలోని వాద్ నగర్ అని పిలువబడే ఉత్తర పట్టణానికి చెందినవారు. తానా, రిరి ఇద్దరు అమ్మాయిలు నర్సీహ్ మహేతాతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉన్నారు.నరసింహ మెహతా మనవరాలు శర్మిష్ఠ తానా, రిరిలకు తల్లి.
ఆత్యుతమ వ్యక్తి[మార్చు]
అక్బర్ ఆస్థాన గాయకుడు, మాస్ట్రో తాన్ సేన్ గురువు మరణించినప్పుడు, అతను "దీపక్" రాగాన్ని పాడాడు. ఈ రాగాన్ని పాడటం వల్ల కలిగే ఫలితం ఏమిటంటే గాయకుడు తన శరీరంలో నయం చేయలేని వేడిని అనుభవించడం ప్రారంభిస్తాడు. తాన్ సేన్ దీపక్ రాగం కాలిన గాయాలతో ప్రభావితమైనప్పుడు, అతను భారతదేశం అంతటా తిరిగాడు. చివరకు వారి సైన్యాధిపతి అమ్జద్ఖాన్ వాద్నగర్కు వచ్చి ఇద్దరు సోదరీమణులు తానా, రిరి గురించి తెలుసుకున్నాడు, వారు నిష్ణాతులైన గాయకులు, మల్హర్ రాగాన్ని పాడటం ద్వారా తాన్సేన్ (రాగ్ దీపక్ నిపుణుడు) ను నయం చేయగలరు. అక్బర్ ఆస్థానంలో పాడమని అడిగినప్పుడు, వారు రావడానికి నిరాకరించారు, ఎందుకంటే ఇది గ్రామ దేవత విగ్రహం ముందు పాడటం మాత్రమే నాగర్లుగా వారి ప్రతిజ్ఞ. కాబట్టి వారు తాన్ సేన్ ను రాగ్ దీపక్ ప్రభావం తగ్గాలంటే తమ ఇంటికి రమ్మని కోరారు. అందుకు ఆయన అంగీకరించారు. ఆ రోజుల్లో మహిళలు ఇళ్లు వదిలి ఎక్కడికో వెళ్లేవారు కాదు. అలా ఈ కవల సోదరీమణులు యావత్ భారతదేశంలో తాన్ సేన్ ను నయం చేయగలిగిన ఏకైక గాయకులుగా ప్రసిద్ధి చెందారు. తరువాత అక్బర్ రాజు వారిని తన ఆస్థాన గాయకులుగా మారమని ఆహ్వానించాడు, కాని వారు దేవుని ముందు మాత్రమే పాడతారు, ఏ రాజు కాదు కాబట్టి వారు నిరాకరించారు. కాబట్టి ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ అభ్యర్థనల తరువాత అక్బర్ వారిని తీసుకురావడానికి సైన్యాన్ని పంపాడు. బదులుగా వారు బావిలో మునిగి ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు. వారు తిరస్కరించడానికి బదులుగా దీన్ని ఎంచుకున్నారు, ఇది వారి పట్టణంలో సంఘర్షణకు దారితీస్తుంది. ఈ విషయం తెలుసుకున్న అక్బర్ వారి తండ్రికి క్షమాపణలు చెప్పి తానా-రిరీ గౌరవార్థం ఒక కొత్త రకపు రచనలను అభివృద్ధి చేయమని తాన్ సేన్ ను కోరాడు.
వారసత్వం[మార్చు]
తానా-రిరీ గౌరవార్థం వాద్ నగర్ లో స్మారక చిహ్నాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.
తానా-రిరీ మ్యూజిక్ ఫెస్టివల్ ను గుజరాత్ ప్రభుత్వం ప్రతి సంవత్సరం నిర్వహిస్తోంది. [3] [4]
ప్రస్తావనలు[మార్చు]
- ↑ Desai, Anjali H. (2007). India Guide Gujarat. India Guide Publications. p. 226. ISBN 9780978951702.
- ↑ Khan, Iqtidar (1999). Akbar and his age. Northern Book Centre. p. 264. ISBN 9788172111083.
- ↑ "Setting of a new Guinness book world record at Tana Riri festival in Vadnagar". DeshGujarat News from Gujarat. 10 November 2016. Retrieved 11 February 2017.
- ↑ "Tana Riri festival opens in Vadnagar, north Gujarat". DeshGujarat News from Gujarat. 21 November 2015. Retrieved 11 February 2017.