దండోలు చెన్నారెడ్డి

దండోలు చెన్నారెడ్డి (1833–?) ఆంధ్రప్రదేశ్ కు చెందిన భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. అతను ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని కడప జిల్లా కు చెందిన దండ-వోలు గ్రామంలో జన్మించాడు.

అతను వివాహం చేసుకున్న తరువాత ముగ్గురు పిల్లలు కలిగారు. కుమార్తె దండోలు నరసమ్మ, కుమారులు దండోలు రామిరెడ్డి, దండోలు సాయప్పరెడ్డి.

నేపథ్యం, తిరుగుబాటు

పొగాకు ఎస్టేట్ మీద బ్రిటిష్ వారు పన్ను పెంచడం చెన్నారెడ్డికి నచ్చలేదు. అతను తన బావమరిది ఉయ్యాలవాడ నరసింహా రెడ్డి మార్గదర్శకాలతో బ్రిటిష్ పాలనను వ్యతిరేకించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అందువలన తరువాత పాక్షిక ఎస్టేట్ బ్రిటిష్ ఇండియాలో భాగంగా మారింది.

పరిపాలన

అతను రాపూరు ఉపవిభాగం (సమంత రాజా) నకు అధిపతిగా ఉండి రావూరు విభాగానికి చుట్టుప్రక్కల ఉన్న 11 గ్రామాలకు నాయకత్వం వహించాడు. అతను ప్రస్తుతం నెల్లూరు జిల్లాలో భాగమైన వెంకటగిరి సమీపంలోని చిన్న గ్రామం పోకురాపల్లి లో నివసించాడు. అతను వ్యవసాయం కోసం, గ్రామస్తుల దాహార్తిని తీర్చడానికి అనేక చెరువులు, బావులను నిర్మించాడు. అవి ఇప్పటికీ కండలేరు ఆనకట్ట చుట్టూ ఉన్నాయి. అతను అంకమ్మ తల్లి (లక్ష్మీ దేవి) భక్తుడు.

అతను వెంకటగిరి రాజా మహారాజా సర్ రాజగోపాల కృష్ణ యాచేంద్రకు రెవెన్యూ మంత్రిగా కూడా ఉన్నాడు.

అతను ప్రాంతంలో ప్రసిద్ధ పాట "ఔరా చెన్నప్పరెడ్డి నీ పేరా బంగారు కడ్డీ... " ను అతని కోసం వ్యక్తిగతీకరించారు. ఈ పాట ఇప్పటికీ ప్రశంసల పాటగా ప్రజాదరణ పొందింది.

అతను పకనాటి రెడ్డి పాకనాటి గ్రూపు వర్గానికి చెందినవాడు, ఈ గ్రూపులో గుర్తింపు పొందిన కొద్దిమంది ప్రముఖులు నీలం సంజీవ రెడ్డి, ఎసి సుబ్బారెడ్డి

ఆధునిక చరిత్ర

స్మారక కట్టడాలు

రెడ్డి యొక్క ప్రాథమిక గృహం, పశు శాలలు 1950 లలో పోకురపల్లిలో ప్రాథమిక పాఠశాల (5 వ తరగతి వరకు) గా మారాయి. అతని వ్యవసాయ భూమి, ఎస్టేట్‌లు అతని వంశపారంపర్యంగా బంధువులు, గ్రామస్తులకు వ్యవసాయం చేయడానికి వదిలివేయబడ్డాయి. తరువాత ఆ భూములు కండలేరు ఆనకట్ట పరిథిలోకి వెళ్లాయి.

మూలాలు

• వెంకటగిరి ఆస్థానం, ప్రభుత్వం జారీ చేసిన చరిత్ర పుస్తకం (పేజీలు 152,153)