దహ్ పార్వతీయ
| దహ్ పార్వతీయ | |
|---|---|
 దహ్ పార్వతియ గ్రామంలోని శివాలయం తలుపు ఫ్రేమ్ | |
| భౌగోళికం | |
| భౌగోళికాంశాలు | 26°38′N 92°48′E / 26.63°N 92.8°E |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | అస్సాం |
| జిల్లా | సోనిత్‌పూర్ |
| స్థలం | దహ్ పార్వతీయ గ్రామం, తేజ్‌పూర్ |
| సంస్కృతి | |
| దైవం | శివుడు, విష్ణువు |
| వాస్తుశైలి | |
| నిర్మాణ శైలులు | గుప్తుల కాలం |
| కట్టడాల సంఖ్య | రెండు |
| చరిత్ర, నిర్వహణ | |
| నిర్మించిన తేదీ | ఆరవ శతాబ్దం |
దహ్ పార్వతీయ భారతదేశంలోని అస్సాం రాష్ట్రంలోని పశ్చిమ తేజ్‌పూర్‌కు చాలా దగ్గరగా ఉన్న ఒక చిన్న గ్రామం. గ్రామంలో 6వ శతాబ్దానికి చెందిన పురాతన దేవాలయం ముఖ్యమైన నిర్మాణ అవశేషాలు అహోం కాలంలో ఇటుకలతో నిర్మించిన మరొక శివాలయం శిధిలాల మీద ఉన్నాయి. 1924లో ఇక్కడ జరిపిన పురావస్తు త్రవ్వకాలలో విస్తృతమైన చెక్కడాలు కలిగిన రాతి తలుపు ఫ్రేమ్ రూపంలో ఆరవ శతాబ్దపు ప్రాచీనతను కనుగొన్నారు. అహోం కాలంలో నిర్మించిన ఆలయ శిధిలాలు పురాతన ఆలయ పునాదులపై నిర్మించబడ్డాయి. గర్భగుడి, మండపం రాతితో చేసిన లేఅవుట్ ప్రణాళిక రూపంలో ఉన్నాయి. ఈ ఆలయ సముదాయం ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా అధికార పరిధిలో ఉంది. దీని ప్రాముఖ్యత, గుర్తింపు పురాతన స్మారక చిహ్నాలు, పురావస్తు ప్రదేశాలు, అవశేషాల చట్టం 1958 ప్రకారం నమోదు చేయబడింది.[1]
పురావస్తు త్రవ్వకాలు
[మార్చు]తేజ్‌పూర్‌కు పశ్చిమాన ఉన్న దాహ్ పార్వతీయ గ్రామం, 1924లో, 1989-90లో కూడా ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా పురావస్తు త్రవ్వకాలకు లోబడి ఉంది. అనేక మట్టిదిబ్బల త్రవ్వకాల్లో ఇటుక, రాతితో నిర్మించిన నిర్మాణ లక్షణాలు వెల్లడయ్యాయి; ఇవి వివిధ దశల్లో కుళ్ళిపోతున్నాయి. త్రవ్వకాల్లో అనేక టెర్రకోట ఫలకాలు బయటపడ్డాయి.[2]
చరిత్ర
[మార్చు]దహ్ పార్వతీయ వద్ద లభించిన పురాతన వస్తువులు భాస్కరవర్మన్ కాలానికి ముందు 5వ లేదా 6వ శతాబ్దాలలో నిర్మించిన ఆలయ సముదాయం నుండి వచ్చినవని అంచనావేయడబడింది. మౌల్డింగ్‌లు, దాని నిర్మాణ శైలి ఆధారంగా టెర్రకోట ఫలకాలు ఖచ్చితంగా 6వ శతాబ్దానికి చెందినవి కాదని అంచనా వేయబడింది; అస్సాంలో గుర్తించబడిన మూలాంశాల మార్చబడిన రూపం ఈ అంచనాను నిర్ధారిస్తుంది. ఈ రకమైన నిర్మాణ లక్షణం, ముఖ్యంగా శిథిలాల బొమ్మల శైలీశాస్త్రంలో, ఉత్తర భారతదేశంలో, గుప్తుల కాలానికి చెందిన బుమ్రా, నచ్చా కుతార దేవాలయాలలో కనిపిస్తుంది. శిథిలాల అలంకార అంశాలు కూడా ఒరిస్సా దేవాలయాలలో కనిపించే వాటితో సారూప్యతను కలిగి ఉన్నాయి.[3]
అహోం కాలంలో, పురాతన గుప్తుల కాలంనాటి ఆలయ శిథిలాల మీద ఇటుకలతో శివాలయం నిర్మించబడింది. 1897 నాటి అస్సాం భూకంపం సమయంలో అహోం కాలంనాటి ఆలయం ధ్వంసమైనప్పుడు, గుప్తుల కాలంనాటి ఆలయ అవశేషాలు బయటపడ్డాయి, కానీ రాతితో చేసిన తలుపు ఫ్రేమ్ రూపంలో మాత్రమే ఉన్నాయి. ఇక్కడ లభించిన ఎపిగ్రాఫిక్ ఆధారాలు, పురాతన సాహిత్యం, ఈ ప్రాంతం చుట్టూ అక్కడక్కడా కనిపించిన శిధిలాల ద్వారా అనుబంధంగా, అహోంకు పూర్వం గుప్త కళ ప్రారంభ మధ్యయుగ కాలం వరకు విస్తరించిందని నిర్ధారిస్తుంది.[4]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Saikia, Dhritika (6 May 2014). "Da Parbatia Temple, Tezpur". Assam Online Portal. Archived from the original on 27 మార్చి 2022. Retrieved 20 మార్చి 2022.
- ↑ Indian Archaeology: A Review. Archaeological Survey of India, Government of India. 1986.
- ↑ Ray & Chakraborty 2008, p. 4.
- ↑ Prakash 2007, p. 371.