బెట్టి అలెన్
బెట్టీ అలెన్ (మార్చి 17, 1927 - జూన్ 22, 2009) ఒక అమెరికన్ ఒపెరాటిక్ మెజో-సోప్రానో, ఆమె 1950 ల నుండి 1970 ల వరకు చురుకైన అంతర్జాతీయ గాన వృత్తిని కలిగి ఉంది. ఆమె కెరీర్ చివరి భాగంలో ఆమె స్వరం కాంట్రాల్తో-లైక్ డార్కెనింగ్, ఇది కండక్టర్ యూజీన్ ఓర్మాండీ, ఫిలడెల్ఫియా ఆర్కెస్ట్రాతో కలిసి సెర్గీ ప్రోకోఫియేవ్ అలెగ్జాండర్ నెవ్ స్కీ రికార్డింగ్ లో వినబడుతుంది. ఆమె లియోనార్డ్ బెర్న్స్టీన్, ఆరోన్ కాప్లాండ్, డేవిడ్ డైమండ్, నెడ్ రోరెమ్, వర్జిల్ థామ్సన్ వంటి అమెరికన్ స్వరకర్తలతో కలిసి పనిచేసినందుకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
అలెన్ విస్తృత విజయాన్ని సాధించిన మొదటి తరం నల్లజాతి ఒపేరా గాయకులలో ఒక భాగం, ఒపేరా ప్రపంచంలో జాతి వివక్ష అడ్డంకులను విచ్ఛిన్నం చేయడంలో సహాయపడిన కళాకారుల వాయిద్య సమూహంలో భాగంగా పరిగణించబడ్డారు. ఆమె బెర్న్స్టీన్ చేత బాగా ప్రశంసించబడింది, కండక్టర్ ఆమెను 1973 లో న్యూయార్క్ ఫిల్హార్మోనిక్ సంగీత దర్శకురాలిగా తన చివరి ప్రదర్శనలకు ప్రత్యేక సోలోయిస్ట్గా ఎంచుకున్నారు.ఆమె సింగింగ్ కెరీర్ ముగిసిన తరువాత, ఆమె ప్రశంసనీయమైన వాయిస్ టీచర్, ఆర్ట్స్ అడ్మినిస్ట్రేటర్ అయ్యారు.[1]
ప్రారంభ జీవితం, విద్యాభ్యాసం
[మార్చు]ఆమె ఎలిజబెత్ లూయిస్ అలెన్, (లేదా బెట్టీ లౌ) ఓహియోలోని క్యాంప్ బెల్, యంగ్స్ టౌన్ సమీపంలో జన్మించింది. ఆమె తండ్రి కళాశాల విద్యనభ్యసించిన గణిత ఉపాధ్యాయుడు, అతను 1930 లలో ప్రభుత్వ పాఠశాల వ్యవస్థలో నియమించబడకుండా జాతి వివక్ష అడ్డుకున్నందున ఉక్కు మిల్లులో పనిచేశారు. ఆమె తల్లి ఇతరుల లాండ్రీని కడగడం ద్వారా కుటుంబం కోసం అదనపు డబ్బు సంపాదించింది. అలెన్ కు 12 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్నప్పుడు, ఆమె తల్లి క్యాన్సర్ తో మరణించింది. తరువాత ఆమె తండ్రి డిప్రెషన్, మద్యపానంలో పడిపోయారు, దీనితో అలెన్ తన స్వంత ఎంపికతో యువకురాలిగా ఇంటిని విడిచిపెట్టారు. ఆమె తన యవ్వనాన్ని పెంపుడు గృహాలలో గడిపింది.[2]
1943 లో అలెన్ ఒహియోలోని జెనియాలోని విల్బర్ఫోర్స్ కళాశాలలో ప్రవేశించారు, అక్కడ ఆమె భాషలలో ప్రావీణ్యం సంపాదించింది. అక్కడ ఉన్నప్పుడు థియోడోర్ హీమన్ ఆమెను సింగింగ్ వృత్తిని కొనసాగించమని ప్రోత్సహించారు. హీమాన్ ఆమెను పాఠశాల గాయకబృందంతో కూడా నిమగ్నం చేశారు, దీని సభ్యత్వంలో యువ లియోంటైన్ ప్రైస్ కూడా ఉన్నారు. ప్రైస్, అలెన్ కలిసి గాయక బృందంలో పాడుతున్నప్పుడు స్నేహితులయ్యారు. గ్రాడ్యుయేషన్ తరువాత ఆమె 1947 లో స్కాలర్షిప్పై కనెక్టికట్ హార్ట్ఫోర్డ్ స్కూల్ ఆఫ్ మ్యూజిక్లో ప్రవేశించింది, అక్కడ ఆమె గాత్ర ప్రదర్శనలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీని పొందింది. గ్రాడ్యుయేషన్ తరువాత ఆమె న్యూయార్క్ నగరానికి వెళ్లింది, అక్కడ ఆమె సారా పెక్ మోర్, పాల్ ఉలనోవ్స్కీ, జింకా మిలనోవ్ల వద్ద ఉన్నత చదువులను కొనసాగించింది.[3]
ప్రారంభ గాన జీవితం: 1950లు
[మార్చు]1951లో టాంగెల్ వుడ్ మ్యూజిక్ ఫెస్టివల్ బెర్క్ షైర్ మ్యూజిక్ సెంటర్ లో చదువుతున్నప్పుడు అలెన్ మొదటి ప్రధాన ప్రదర్శన వచ్చింది. టాంగెల్ వుడ్ లో, బోస్టన్ సింఫనీ ఆర్కెస్ట్రాతో తన జెరెమియా సింఫనీ ప్రదర్శనలో ఆమెను మెజో-సోప్రానో సోలోయిస్ట్ గా లియోనార్డ్ బెర్న్ స్టెయిన్ ఎంచుకున్నారు. ఆమె మరుసటి సంవత్సరం అమెరికన్ నేషనల్ థియేటర్ అండ్ అకాడమీ నిర్మించిన ఒక నిర్మాణంలో ఆగస్టు విల్సన్ థియేటర్ లో వర్జిల్ థామ్సన్ ఫోర్ సెయింట్స్ ఇన్ త్రీ యాక్ట్స్ లో సెయింట్ థెరిస్సా II గా తన ఒపేరా అరంగేట్రం చేసింది; ఇరవై తొమ్మిదేళ్ళ తరువాత ఆమె అదే ఒపేరా మొదటి పూర్తి రికార్డింగ్ కోసం కమీర్ పాత్రను రికార్డ్ చేసింది. 1952లో ఫిలడెల్ఫియాలో జరిగిన పాటల పోటీలో విజయం సాధించి మరియన్ ఆండర్సన్ అవార్డును గెలుచుకుంది.[4]
జూన్ 6, 1954న డబ్ల్యుఎన్ వైసిలో ప్రసారమైన ఒక రేడియో ప్రసారంలో సామ్ రాఫ్లింగ్ టిన్ పాన్ అల్లే ప్రపంచ ప్రీమియర్ లో పాల్గొన్నప్పుడు అలెన్ తదుపరి ఒపేరా వచ్చింది. జూలై 1, 1954న, కండక్టర్ టిబోర్ కోజ్మా ఆధ్వర్యంలో లూయిసోహ్న్ స్టేడియంలో జోహాన్ స్ట్రాస్ II డై స్క్రవర్మాస్ కచేరీ వెర్షన్ లో ఆమె ప్రిన్స్ ఓర్లోఫ్ స్కీ పాత్రను పాడింది. అక్టోబర్ 28, 1954న, ఆమె షో బోట్ లో క్వీనీగా న్యూయార్క్ సిటీ ఒపెరా (ఎన్ వైసిఒ) అరంగేట్రం చేసింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్, ఫ్రాన్స్ మధ్య ఆర్టిస్ట్ ఎక్స్ఛేంజ్ కార్యక్రమంలో పాల్గొనడానికి నేషనల్ మ్యూజిక్ లీగ్, జ్యూనెస్స్ మ్యూజికల్స్ ఇంటర్నేషనల్ ద్వారా ఎంపిక చేయబడిన తరువాత ఆమె 1954–1955 సీజన్లో మిగిలిన భాగాన్ని ఫ్రాన్స్, ఉత్తర ఆఫ్రికా పర్యటనలో గడిపింది.[5]
జనవరి 1955లో అలెన్ హాండెల్ జుడాస్ మక్కాబేయస్ లో ఇజ్రాయిల్ మెసెంజర్ పాత్రను టేనర్ వాల్టర్ కారింగర్ తో కలిసి పాడారు, ఇంటర్ రేషియల్ ఫెలోషిప్ కోరస్, కండక్టర్ హెరాల్డ్ అక్స్. 1955 ఏప్రిల్ 28న కార్నెగీ హాల్ లో ఇటలీ కాన్సుల్ జనరల్ బారన్ కార్లో డి ఫెరారిస్ సల్జానో స్పాన్సర్ చేసిన కచేరీలో క్లాడియో మోంటెవెర్డి వెస్ప్రో డెల్లా బీటా వెర్జిన్ 1610 లో ఆమె సోలోయిస్ట్ గా నటించింది. తరువాత కొన్ని నెలలు యూరోపియన్ కచేరీ పర్యటనలో గడిపింది, అక్కడ ఆమెకు సాదర స్వాగతం లభించింది.[6]
జనవరి 14, 1957న, టౌన్ హాల్ లో కండక్టర్ మార్గరెట్ హిల్లిస్ ఆధ్వర్యంలో అమెరికన్ కాన్సర్ట్ గాయక బృందం, ఆర్కెస్ట్రాతో కలిసి చేసిన కచేరీ ప్రదర్శనలో ఆర్థర్ హోనెగర్ జుడిత్ లో టైటిల్ హీరోయిన్ పాత్రను పోషించినందుకు అలెన్ చాలా మంది దృష్టిని ఆకర్షించారు. విమర్శకుడు ఎడ్వర్డ్ డౌన్స్ ఆమె ప్రదర్శన గురించి ఇలా అన్నాడు, "అలెన్ మొదటి రెండు నటనల సంగీతాన్ని స్పష్టమైన ప్రయత్నం లేకుండా పాడారు. ఆమె స్వరం గొప్ప, నిజమైన మెజో-సోప్రానో నాణ్యతను కలిగి ఉంది, అద్భుతమైన టాప్, ముదురు రీడీ ఛాతీ స్వరాలు ఉన్నాయి. ఇది చాలా అందంగా ఉంచబడింది, కేంద్రీకరించబడింది, ఇది దాని కంటే పెద్దది అనే భావనను ఇచ్చింది. ఆమె పియానో, పియానిసిమో గానం కూడా ఒక ఆడిటోరియం గుండా చాలా అందంగా తీసుకువెళ్ళే వెల్వెట్ లక్షణాన్ని కలిగి ఉంది. ఆమె రాజ మర్యాద కలిగిన వ్యక్తి, అయినప్పటికీ ఆమె నాటకీయ స్వభావాన్ని కూడా ప్రదర్శించింది." డిసెంబరు 1957లో ఆమె ఒరాటోరియో సొసైటీ ఆఫ్ న్యూయార్క్ హాండెల్ మెస్సీయా ప్రదర్శనలలో సోలోయిస్ట్ గా ఉంది.[7]
1958 జనవరిలో టౌన్ హాల్ లో జరిగిన ఆత్మీయ స్వాగత కార్యక్రమంలో అలెన్ తన న్యూయార్క్ గానంలో అరంగేట్రం చేసింది. తరువాతి మార్చిలో ఆమె న్యూయార్క్ ఛాంబర్ మ్యూజిక్ ఎన్సెంబుల్, పియానిస్ట్ లియోనిడ్ హాంబ్రోతో కలిసి ఎర్నెస్ట్ చౌసన్ చాన్సన్ పెర్పెటుయెల్, మారిస్ రావెల్ చాన్సన్స్ మాడెకాసెస్ విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందిన ప్రదర్శన ఇచ్చింది. డిసెంబరు 1958లో ఆమె జూలియా పెర్రీ స్టాబాట్ మేటర్ ప్రపంచ ప్రీమియర్ ను ఆంటోనియో వివాల్డి సెట్టింగ్ కు జతగా పాడింది.[8]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ New York Philharmonic Performance Archives Archived 2014-07-24 at the Wayback Machine
- ↑ Edward Downes (January 15, 1957). "Music: Concert Choir; A New Cantata and Honegger's 'Judith' Performed--Betty Allen Excels". The New York Times.
- ↑ "Mezzo to Tour France In Exchange of Artists". The New York Times. June 4, 1954.
- ↑ "Interracial Fellowship Chorus Offers 'Judas Maccabaeus,' Oratorio by Handel". The New York Times. January 10, 1955.
- ↑ "Music: Monteverdi Work Revived; Dessoff Choirs Sing in Carnegie Program". The New York Times. April 29, 1955.
- ↑ Parmenter, Ross (December 10, 1958). "'STABAT MATER' SUNG AT CONCERT; 2 Versions Offered by Betty Allen, Mezzo-Soprano, in Clarion Series". The New York Times.
- ↑ E.C. (March 10, 1958). "Betty Allen, Soprano, Excels in Concert Of New York Chamber Music Ensemble". The New York Times.
- ↑ New York Philharmonic Performance Archives Archived 2014-07-24 at the Wayback Machine