బోడో కచారీ ప్రజలు
Total population | |
---|---|
Approx. 12–14 million | |
ముఖ్యమైన జనాభా కలిగిన ప్రాంతాలు | |
Assam | n/a |
Tripura | n/a |
Meghalaya | n/a |
Arunachal Pradesh | n/a |
మతం | |
Predominant Minority | |
సంబంధిత జాతి సమూహాలు | |
|
బోడో-కచారి లేదా కచారి,[1] లేదా బోడో[2] అనేది అనేక జాతుల సమూహాలకు వర్తించే ఒక సాధారణ పదం (వీటిలో ఒకటి బోడో అని కూడా పిలుస్తారు). వీరు ప్రధానంగా ఈశాన్య భారత రాష్ట్రమైన అస్సాంలో నివసిస్తున్నారు. వారు అస్సామీ, ఇతర టిబెటో-బర్మా భాషలు, భాగస్వామ్య పూర్వీకులను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ సమూహాలలో చాలా మంది చారిత్రక కాలంలో బోడో-కాచారి భాషల వివిధ రూపాలను మాట్లాడినప్పటికీ ప్రస్తుతం వారిలో ఎక్కువ మంది అస్సామీ మాట్లాడతారు. ఈ సమూహం మాట్లాడే భాషలలో ఒకటైన బోడో భాష 2004 సంవత్సరంలో ఎనిమిదవ షెడ్యూలు భారతీయ భాషగా గుర్తించబడింది. అవి అస్సాంలోని టిబెటో-బర్మా మాట్లాడే సమాజంలో భాగం.[3]
వారు టిబెట్టు మీదుగా బ్రహ్మపుత్ర లోయకు చేరుకుని తూర్పు హిమాలయ శ్రేణి పర్వత ప్రాంతాలలో స్థిరపడ్డారు. ఇందు కొందరు అస్సాం, త్రిపుర, ఉత్తర బెంగాలు, బంగ్లాదేశు భూభాగాలు ఉన్నారు. బోడో-కచారీలు నది లోయల ప్రారంభ వలసవాదులని, ఈ రోజు బ్రహ్మపుత్ర లోయలోని చాలా నదులు టిబెటో-బర్మా పేర్లను కలిగి ఉన్నాయి-డిబాంగు, డిహాంగు, డిఖౌ, డిహింగు, డోయాంగు, డోయిగ్రంగు మొదలైనవి-ఇక్కడ డి / డోయి- అంటే టిబెటో-బర్మా భాషలలో నీరు.
మోరను, శరణియా వంటి కొన్ని సమూహాలు తమను తక్కువ కుల హిందులుగా భావిస్తారు. గారో, రభా, లాలుంగు, హజోంగు వంటి ఇతర సమూహాలు తల్లిదండ్రుల నుండి వేరుచేయబడి ప్రత్యేక గుర్తింపులను ఏర్పాటు చేశాయి. ఇప్పటికీ మాతృస్వామ్య సమాజంగా ఉన్న గారోను మినహాయించి ఇతర సమూహాలు మాతృస్వామ్య సమాజ నియమాలను పాటించవు.
పశ్చిమ అస్సాంలోని మెక్, మధ్య అస్సాంలోని బోరో; డిమా హసావో జిల్లాలోని డిమాసా (డిహెచ్డి) గతంలో ఉత్తర కాచరు పర్వతాలు, నాగావు జిల్లా, కాచరు జిల్లా & నాగాలాండు రాష్ట్రం, బ్రహ్మపుత్ర తూర్పు భాగంలోని సోనోవాలు, తెంగలు ప్రాంతాలు కాచరికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాయి.
పేరు వెనుక చరిత్ర
[మార్చు]బోడో
[మార్చు]డార్జిలింగు జిల్లాలోని మెక్ ప్రజలను, వారి భాషను సూచించడానికి 1847 లో హోడ్గ్సను బోడో అనే పదాన్ని ప్రచురించాడు.[4][5] అయితే ఈ పదాన్ని అస్సాం చరిత్ర మూలాలలో ఎప్పుడూ ఉపయోగించలేదు.[6] చైనా-టిబెట్టు భాషా కుటుంబానికి చెందిన టిబెటో-బర్మా మాట్లాడేవారి అస్సాం-బర్మా సమూహంలోని ఒక విభాగాన్ని సూచించడానికి గ్రియర్సను ఈ పదాన్ని తీసుకున్నాడు. [7] ఇందులో (1) మెక్ భాషలు ఉన్నాయి; (2) రభా; (3) లాలుంగు (తివా); (4) డిమాసా (హిల్స్ కచారి); (5) గారో (6) తిప్రసా (7) చుటియా భాషలు ఉన్నాయి.[8] కాలక్రమేణా మానవ భాషా ప్రయోజనాల కొరకు బోడో నేపాలు, భారతదేశం, బంగ్లాదేశు లోని ప్రజలందరినీ సూచించడానికి ఉపయోగించబడింది. వారు ప్రస్తుత లేదా గతంలో సంబంధిత భాషలను మాట్లాడేవారు లేదా భాగస్వామ్య పూర్వీకులను పేర్కొన్నారు.[9] ఈ సమూహంలో బెంగాలు, నేపాలు లోని మెక్ వంటి ఉప సమూహాలు ఉన్నాయి; బోరోలు (బోడో ప్రజలు), డిమాసా, చుటియా, సోనోవాలు, రభా, అస్సాంలోని తివా, త్రిపుర, బంగ్లాదేశులోని కొక్బోరోకు ప్రజలు ఉన్నారు.[10][2] ఇది జనాదరణ పొందినప్పటికీ సామాజిక-రాజకీయ వాడకానికి విరుద్ధంగా ఉంది. ఇక్కడ బోడో బోలోలాండు టెరిటోరియలు అటానమసు డిస్ట్రిక్టులలో రాజకీయంగా ఆధిపత్య ఉప సమూహమైన బోరోలను సూచిస్తుంది.[11][12]
బ్రిటిషు కాలంలో "బోడో" అనే పదాన్ని గొడుగు పదంగా ఉపయోగించినప్పటికీ. ఈ పదం మూలం సమాజంలోని దాదాపు అన్ని ఉప తెగలలో చూడవచ్చు. చరిత్రకారుల అభిప్రాయం ఆధారంగా "బోడో" అనే పదం హ్యూబ్రోగు లేదా బ్రోగోకు నుండి ఉద్భవించింది. దీని అర్థం మానవుడు / గొప్ప వ్యక్తి. [13]
కచారీ
[మార్చు]కచారి అనే పదాన్ని చాలా మంది చరిత్రలో ఒకే వ్యక్తులను సూచించడానికి ఉపయోగించారు.[14] మొట్టమొదటి ఉపయోగంలో ఒకటి 16 వ శతాబ్దపు అస్సామీ భాష భాగవతలో చూడవచ్చు.[15] పేరు మూలం చాలా పాత కచారి పాటలో కనిపించే స్వీయ-హోదా కొరోసా అరిస్:[16]
ప్రా అరి, కోరాసా అరి
జోంగు పారి లారీ లారీ
(మేము కొరోసా అరిస్, మొదటి జన్మించిన సముద్ర జాతి
మా వంశం నిరంతరాయంగా ఉంది)
సంప్రదాయ సమూహాలు
[మార్చు]బోరో
[మార్చు]బోరో అని కూడా పిలువబడే బోడో ప్రజలు గోల్పారా, కామరూప, ఉత్తరాన ఉన్న డ్యూయర్ల ప్రాంతాలలో దట్టంగా కనిపిస్తారు. కచారి పదం మూలం బోరోకు తెలియదు. కానీ ఇతరులకు తెలుసు. వారు తమను బోరో, బడా, బోడో, బరాఫిసా అని పేర్కొంటారు. బరాఫిసా బారా సంతానంగా అనువదించబడింది.[17]
మెచు
[మార్చు]బెంగాలు హోడ్గ్సను (1847) "మెక్ అంటే అపరిచితులచే విధించబడిన పేరు. ఈ ప్రజలు తమను బోడో అని పిలుస్తారు. అందువలన, " వారి సరైన హోదా" బోడో వారు ప్రధానంగా బోడో భాషను మాట్లాడతారు.[4] జెడి ఆండర్సను ఇలా వ్రాశారు, "అస్సాంలో సరైన హిందువులను కాచారీలు అని పిలుస్తారు. బెంగాలులో వారిని మ్లేచ్ఛులు అని పిలుస్తారు. వారి జాతి పేరు బోరో లేదా బోడో."[18]
దింసా
[మార్చు]బోడోసా అని పిలువబడే వారిలో. చరిత్రలో ఏదో ఒక సమయంలో దింసా బోడోసా అని కూడా పిలుస్తారు.[19]
చుటియా- బురోకు
[మార్చు]చుటియాలలో బురోకు అంటే గొప్ప / గొప్ప పురుషులు. బురోకుల తెగలో ఒక ప్రధాన భాగం. ఆరోగ్యంగా, బలంగా ఉన్నట్లు భావించిన చుటియాలను బురోకు అని పిలుస్తారు. వీరు చుటియా రాజ్యంలో పరిపాలనా, సైనిక పాత్రలను చేపట్టారు. చుటియా రాయల్టీ అంతా బురోకు వంశానికి చెందినది. మోటోకు రాజు సర్బానంద సింహా కూడా బురోకు చుటియా వంశానికి చెందినవారు.[20]చుటియా రాజ్యంలో బోరా, బోర్హా, బోరువా వంటి ఇంటిపేర్లు ఉన్నాయి. అవి బారా, బోడో, బురుకు మాత్రమే సంబంధించినవి. చుటియా సైన్యం, కమాండర్లుగా మానికు చంద్ర బారువా, ధేలా బోరా, బోర్హులోయి బారువా గురించి ప్రస్తావించబడింది. చుటియాల పతనం తరువాత అహోమ్సు ఈ బిరుదును స్వీకరించారు.[21][22]
మోరను - బరౌచా
[మార్చు]మోరన్లు తమ నాయకుడిని (అధిపతిని) బడాచా (గొప్ప వ్యక్తి) అని పిలిచారు. మొరానుల మూలం జానపద కథలు బోరుకు చుటియాల మాదిరిగానే ఉంటాయి. అవి ప్రారంభ సమయంలో విడిపోయిన ఒక వర్గమని ఇది సూచిస్తుంది.[23]
డియోరీ - బరోకు
[మార్చు]డియోరీలి (పూజారులు) లలో బురోకు వంశానికి చెదిన ప్రజలు ఉన్నారు.
త్విపురి - బొరోకు
[మార్చు]త్రిపురీలు తమను తాము బొరోకులని పేర్కొంటారు. వారు కొక్బ్రోకు భాషను మాట్లాడతారు.[24]
రీంగు-బ్రూ
[మార్చు]అస్సాం లోని రీంగు ప్రజలు త్రిపురా, మిజోరాం లలో నివసిస్తుంటారు. వీరు తమను తాము " గొప్ప మనుషులు " గా పేర్కొంటారు.
ఆవిర్భావం
[మార్చు]వారిని మొదట ఎస్. ఎండ్లే కాచారీలుగా వర్గీకరించారు. వారు టిబెట్టు, దక్షిణ చైనా మీదుగా బ్రహ్మపుత్ర లోయకు చేరుకుని తూర్పు హిమాలయ శ్రేణి పర్వత ప్రాంతాలలో స్థిరపడ్డారు. ఇందులో అస్సాం, త్రిపుర, ఉత్తర బెంగాలు, బంగ్లాదేశు భాగాలు ఉన్నాయి. బోడో-కచారీలు నది లోయల ప్రారంభ వలసవాదులని, ఈ రోజు బ్రహ్మపుత్ర లోయలోని చాలా నదులు టిబెటో-బర్మను పేర్లను కలిగి ఉన్నాయి - దిబాంగు, డిహాంగు, డిఖౌ, డిహింగు, మొదలైనవి - ఇక్కడ డి- అంటే బోడో / డియోరి-చుటియా, మోరను, డిమాసా, ఇతర మాండలికాలు బోడో భాషలలో నీరు అర్ధం. (లాలుంగు (తివా) భాషలో "టి", త్రిపురి భాషలో "ట్వి", 8 వ షెడ్యూలు బోరోలో "డ్వి" & గారోలో "చి"). బోడో-కాచారి ప్రజలు నివసిస్తున్న అనేక ప్రదేశాలలో డిస్పూరు, దినాజ్పూరు, డిమాపూరు, దిబ్రుగరు, హాజో, మంగోల్డోయి, డిఫు మొదలైనవి ఉన్నాయి.
సమూహాలు
[మార్చు]1881 లో గణాంకాల ఆధారంగా కచారి సమూహాలలోని 19 తరగతులు:
- బొరో
- చుటియా
- దింసా కచారి
- ధిమలు
- గారో
- హజాంగు
- కోచు
- లాలంగు (తివా)
- మెక్
- మొరాను
- మొదహి
- ఫూల్గరియా
- డెయూరీ
- రభా
- సోనోవాలు కచారి
- సరానియా కచారి
- సొలైమియా
- తెంగలు కచారి
- తిప్రసా – జమతియా, బ్రూ(రీంగులు), ఉచై, నొయాటియా, డెబర్మా, కలై, రూపిణి, మురాసింగు, త్రిపురా, రొయాజా, కైపెంగు మొదలైనవి.
మోరను, సరానియా వంటి కొన్ని సమూహాలు తమను తక్కువ కుల హిందులుగా భావిస్తారు. గారో, రభా, లాలుంగు (తివా), హజోంగు వంటి ఇతర సమూహాలు తల్లిదండ్రుల నుండి వేరుచేయబడి ప్రత్యేక సమూహాలను స్థాపించాయి. ఇప్పటికీ మాతస్వామ్య సమాజంగా ఉన్న గారోను మినహాయించి ఇతర సమూహాలు మాతృస్వామ్య సమాజ నియమాలను వదులుకున్నాయి.
పశ్చిమ అస్సాంలోని మెక్, మధ్య అస్సాంలోని బోరో; డిమా హసావో జిల్లాలోని డిమాసా గతంలో ఉత్తర కాచరు పర్వతాలు, నాగావు జిల్లా, కాచరు జిల్లా & నాగాలాండు రాష్ట్రం, బ్రహ్మపుత్ర తూర్పు భాగంలోని సోనోవాలు, తెంగలు ఇప్పుడు కాచరికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాయి.
చరిత్ర
[మార్చు]గతంలో వీరు శక్తివంతమైన రాజ్యాలను స్థాపించారు. త్రిపురి రాజులు గతంలో మొఘలులు. బర్మీయ రాజ్యాలను కూడా ఓడించారు. ప్రస్తుతం బోడోలు, త్రిపురి, గారోలు బలమైన రాజకీయ, జాతి గుర్తింపును స్థాపించారు. వారి భాష, సాహిత్యాన్ని అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. సోనోవాలు కచారి కూడా గొప్ప కాచారి శాఖగా గుర్తింపు పొందుతున్నారు. వారు దిబ్రుగరు, టిన్సుకియా, డి జిల్లాలలో నివసిస్తున్నారు.
బోడో- కచారీ ప్రజల రాజ్యం రూపుదిద్దుకొనుట
[మార్చు]బోడో-కచారీ సమైఖ్యంగా కామపుర రాజ్యంలో జీవిస్తున్నప్పటికీ అధికార సంఘర్షణల కారణంగా పలుభాగాలుగా విభజించబడ్డారు.[25]
మూలలు
[మార్చు]- ↑ Endle 1911.
- ↑ 2.0 2.1 "The term Bodo is also used to denote a large number of tribes— The Bodo people, The Garos of Meghalaya, Tiprasa of Tripura, Koch, Rabha, Lalung, Dimasa, Hajong, Chutia, Deuri and Moran of Assam and other parts of Northeast (M N Brahma, "The Bodo-Kacharis of Assam---A brief Introduction) 1:1 (1983) p52" (George 1994, p. 878)
- ↑ Govt. of India, Ministry of Home Affairs. "Eight Schedules" (PDF). mha.nic.in. Archived from the original (PDF) on 5 మార్చి 2016. Retrieved 13 అక్టోబరు 2016.
- ↑ 4.0 4.1 Hodgson, B.H. (1847). Essay the first; On the Kocch, Bódo and Dhimál tribes. Calcutta: J. Thomas. pp. 105, 142, 154, 155, 156.
Mech is name imposed by strangers. This people call themselves as Bodo. Thus, Bodo is their proper designation
- ↑ (Narjinari 2000, p. 4)(Grierson 1903, p. 1)
- ↑ "The term Bodo was first used by Brian H Hodgson in his book On the Koch, Bodo and Dhimal Tribes in 1847 and no reference of the term is seen in any sources in the history of Assam." (Bathari 2014:14)
- ↑ Choudhury 2007, p. 1.
- ↑ Grierson 1903, p. 2.
- ↑ "[I]t seems that the term Bodo is used particularly to denote sections of people having an agnatic relationship in terms of speech practices and a strong sense of shared ancestry. This term the Bodo is more anthropological in its usage." (Bathari 2014:14)
- ↑ (Bathari 2014:14)
- ↑ "In present-day socio-political terminology, the Bodo means the plains tribes of the Brahmaputra Valley known earlier as Bodo-Kachari." (Choudhury 2007, p. 1)
- ↑ "The media at the regional and national level; officials at the Centre and the state political parties of all hues and the people, in general, have accepted what may be termed as a contraction of the original denotion." (Choudhury 2007, p. 1)
- ↑ Bodo word explained
- ↑ "On the other hand, for the larger part of history, this group of people is referred to as Kacharis." (Bathari 2014:14)
- ↑ Srimandbhagavat, skandha 2, H Dattabaruah and Co., Nalbari, pp-38: kiraTa kachhaari khaachi gaaro miri / yavana ka~Nka govaala /
- ↑ (Mosahary 1983:47)
- ↑ (Soppitt:12)
- ↑ (The Kacharis & J.D Anderson:xv)
- ↑ The Dimasa were known as Bodosa who migrated to Dimapur region and settled on the banks of Dhansiri, and later came to be known as Dimasa
- ↑ "Nath, D. The Mataks and their Revolt, p.13" (PDF). Archived from the original (PDF) on 19 ఆగస్టు 2016. Retrieved 16 డిసెంబరు 2019.
- ↑ Dr. Swarnalata Baruah(2004), Chutiya Jaatir Buranji, Page 145, Surnames like Bora, Saikia, Kataki, Tamuli,etc. were found in Chutia kingdom. It is clearly stated in the Deodhai Buranji that when Ahom king Suhungmung attacked the Chutia kingdom on the banks of Dihing river, the Chutia army was led by one Manik Chandra Baruah. The surname "Neog" was probably derived from the Chutia "Nayak" whose duty was the same. Deori folklores also mention the myths behind the creation of each of these titles. For instance, "Bora" was said to be derived from the "Buruk" clan and acted either as a military official or a temple guard...
- ↑ Dr. Swarnalata Baruah(2004), Chutiya Jaatir Buranji, Page 129, The Chutia army was led by Borhuloi Borua and Dhela Bora.
- ↑ Moran chief Badaucha
- ↑ Tripuris are called Boroks
- ↑ "Royal history of Cooch Behar". coochbehar.nic.in. Retrieved 25 మార్చి 2019.
వనరులు
[మార్చు]- Bathari, Uttam (2014). Memory History and polity a study of dimasa identity in colonial past and post colonial present (Ph.D.). Gauhati University.
- Burling, Robbins (2013). "The Tibeto-Burman Languages of Northeastern India". In LaPolla, Randy J. (ed.). Sino-Tibetan languages. Routledge.
- Choudhury, Sujit (2007). The Bodos: Emergence and Assertion of an ethnic minority. Shimla: Indian Institute of Advanced Study.
- Endle, Sidney (1911). The Kacharis. London: Macmillan and Co. Retrieved 20 ఫిబ్రవరి 2013.
- Basu, Analabha (2003). "Ethnic India: A Genomic View, With Special Reference to Peopling and Structure". Genome Research. 13 (10): 2277–2290. doi:10.1101/gr.1413403. PMC 403703. PMID 14525929. Archived from the original on 30 జూన్ 2008. Retrieved 19 ఫిబ్రవరి 2013.
- George, Sudhir Jacob (1994). "The Bodo Movement in Assam: Unrest to Accord". Asian Survey. 34 (10). University of California Press: 878–892. doi:10.1525/as.1994.34.10.00p0431w.
- మూస:Linguistic Survey of India
- Mosahary, R N (1983). "The Boros : Their Origin, Migration and Settlement in Assam" (PDF). Proceedings of Northeast India History Association. Barapani: Northeast India History Association. pp. 42–70. Archived from the original (PDF) on 1 జూలై 2019. Retrieved 30 జూన్ 2019.
- Narjinari, Hira Charan (2000). Reassertiveness of the Great Bodos.
- GoI. Eighth Scheduled Indian Languages (PDF). Archived from the original (PDF) on 5 మార్చి 2016. Retrieved 13 అక్టోబరు 2016.
- Soppit, C.A. (1885). An Historical and Descriptive Account of the Kachari Tribes in the North Cachar Hills. Assam Secretariat Press. Archived from the original on 2 జూలై 2019. Retrieved 16 డిసెంబరు 2019.
మూస:Scheduled tribes of India మూస:Hill tribes of Northeast India
- October 2018 from Use dmy dates
- October 2018 from Use Indian English
- All Wikipedia articles written in Indian English
- "సంబంధిత జాతి సమూహాలు" నిర్ధారణ అవసరం
- Social groups of Assam
- Tribes of Assam
- Ethnic groups in Northeast India
- Scheduled Tribes of Meghalaya
- Scheduled Tribes of Assam
- Scheduled Tribes of Nagaland
- Ethnic groups in South Asia