మక్రాండ్ మెహతా
మక్రాండ్ మెహతా (1931 మే 25- 2024 సెప్టెంబర్ 1) గుజరాత్ రాష్ట్రానికి చెందిన భారతీయ సామాజిక, వ్యాపార చరిత్రకారుడు.
జీవితచరిత్ర
[మార్చు]మక్రాండ్ మెహతా 1931 మే 25న గుజరాత్ రాష్ట్రంలోని అహ్మదాబాద్ నగరంలో బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు.[1]
మక్రాండ్ మెహతా మహారాజా సయాజీరావ్ విశ్వవిద్యాలయం, గుజరాత్ విశ్వవిద్యాలయాలలో చదువుకున్నారు.[2]
పదవీ విరమణకు ముందు మక్రాండ్ మెహతా గుజరాత్ విశ్వవిద్యాలయంలోని స్కూల్ ఆఫ్ విభాగానికి నాయకత్వం వహించాడు. గుజరాత్ ఇతిహాస్ పరిషత్, గుజరాత్ విద్యాసభ, దర్శక్ ఇతిహాస్ నిధి వంటి అనేక సంస్థలతో మక్రాండ్ మెహతాకు మంచి సంబంధం ఉంది.[2]
మక్రాండ్ మెహతా చరిత్రకారురాలు షిరిన్ మెహతాను వివాహం చేసుకున్నాడు.[2] మక్రాండ్ మెహతా డెంగ్యూ అహ్మదాబాద్లో 2024 సెప్టెంబర్ 1 న 93 సంవత్సరాల వయసులో మరణించాడు.[3]
పనులు.
[మార్చు]మక్రాండ్ మెహతా ఆంగ్లం గుజరాతీ భాషలలో 25 కి పైగా పుస్తకాలు రాశారు. సామాజిక, ఆర్థిక చరిత్ర అనేక అంశాలపై ఆయన అనేక పుస్తకాలు రాశాడు. మక్రాండ్ మెహతా రాసిన చివరి పుస్తకం బిజినెస్ కల్చర్ ఆఫ్ గుజరాత్ జెన్ ఓపస్, అహ్మదాబాద్ డిసెంబర్ 2023లో ప్రచురించింది.[2]
మక్రాండ్ మెహతా రచించిన రచనలుః [2]
- అహ్మదాబాద్ పత్తి వస్త్ర పరిశ్రమః జెనెసిస్ అండ్ గ్రోత్
- పశ్చిమ భారతదేశంలో పట్టణీకరణః ఒక చారిత్రక దృక్పథం
- పశ్చిమ భారతదేశంలో వ్యాపార సంస్థలుః ఎ స్టడీ ఇన్ ఎంటర్ప్రెన్యూరియల్ రెస్పాన్స్ 1850-1956 (సహ-రచయిత)
- భారత జాతీయవాదం యొక్క ప్రాంతీయ మూలాలు
- చారిత్రక దృక్పథంలో భారతీయ వ్యాపారులు పారిశ్రామికవేత్తలుః గుజరాత్ ష్రాఫ్లకు ప్రత్యేక సూచనతో, 17 నుండి 19 వ శతాబ్దాలు
- గుజరాత్ వ్యాపారులు ఓడరేవులు
- గుజరాత్లో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం కస్టమ్స్ సుంకాల చరిత్ర
- గుజరాత్-రాజ్వాడి వార్సో లేదు (గుజరాత్)
- గుజరాత్ అనే దరియా (గుజరాత్)
- కస్తూర్భాయ్ లాల్ భాయ్ (గుజరాత్)
- గుజరత్న గడ్వయ్యః స్వవికాస్ ని ప్రయోగశాల (గుజరాతీ)
- ఇతిహాస్, సమాజ్ అనే సాహిత్యమా గుజరాత్ (గుజరాత్)
- హిందూ వర్ణవ్యవస్థ, సమాజ్ పరివర్తన్ అనే గుజరత్న దలిటో (గుజరాతీ)
- సంస్థ స్థాపన అనే సమాజ్ పరివర్తన (గుజరాతీ)
రిసెప్షన్
[మార్చు]మక్రాండ్ మెహతా 1986 డిసెంబర్ లో అర్థత్లో సెక్టారియన్ లిటరేచర్ అండ్ సోషల్ కాన్షియస్నెస్-ఎ స్టడీ ఆఫ్ ది స్వామినారాయణ సెక్ట్ 1800-1840 అనే పుస్తకాన్ని రచించాడు. ఈ పుస్తకం వలన స్వామినారాయణ సంప్రదాయం అనుచరులలో వివాదం చెలరేగింది. తన అనుచరులు కృష్ణుడి అవతారంగా భావించే సహజానంద్, తనను తాను దేవుడిగా చూపించుకోవడానికి తన అనుచరులతో కలిసి కుట్ర పన్నిన సామాజిక సంస్కర్త మక్రాండ్ మెహతా తన పుస్తకంలో రాయడంతో వివాదం చెలరేగింది. ఆ శాఖ పేదలకు ఏమీ చేయలేదని కూడా ఆయన తన పుస్తకంలో రాశాడు. 1988 ఈ విషయంపై స్వామినారాయణ అనుచరులు మక్రాండ్ మెహతా పై సెక్షన్ 295 ఎ (ఉద్దేశపూర్వక హానికరమైన చర్యలు, మతపరమైన భావాలను లేదా ఏ వర్గాన్ని దాని మతం లేదా మత విశ్వాసాలను అవమానించడం ద్వారా రెచ్చగొట్టడానికి ఉద్దేశించినవి) కింద కేసు నమోదు చేశారు.[4]
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]- గుజరాతీ భాషా రచయితల జాబితా
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Shukla, Jaykumar R. (2013). Arvācīna Itihāsakāro ane Temanuṃ Itihāsalekhana અર્વાચિન ઇતિહાસકારો અને તેમનુ ઇતિહાસલેખન [Modern Historians and Their History Writings] (in గుజరాతి). Ahmedabad: Gurjar Grantharatna Karyalay. pp. 151–155. ISBN 9788184809558.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Historian Makrand Mehta felicitated". The Times of India. 2011-07-05. Archived from the original on 3 November 2019. Retrieved 2019-10-18. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు; ":0" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు - ↑ Historian Makrand Mehta, 93, passes away in Ahmedabad
- ↑ Mahurkar, Uday (1988-05-31). "Research paper on Swaminarayan Sect triggers off controversy". India Today. Archived from the original on 9 October 2019. Retrieved 2019-10-21.