మోహన్ ధరియా
మోహన్ ధరియా | |
|---|---|
 | |
| జననం | 14 ఫిబ్రవరి 1925 రాయగఢ్ జిల్లా |
| మరణం | 14 అక్టోబర్ 2013 |
| వృత్తి | రాజకీయ నాయకుడు, న్యాయవాది |
| పురస్కారాలు | పద్మవిభూషణ్ (సామాజిక సేవ) |
మోహన్ ధరియా ( 1925 ఫిబ్రవరి 14 - 2013 అక్టోబరు 14 ) మాజీ కేంద్ర మంత్రి, న్యాయవాది, సామాజిక కార్యకర్త. [1] తన చివరి రోజుల్లో అతను పూణేలో ఉన్నాడు. ధరియా ప్రభుత్వేతర సంస్థ వాన్రాయ్ ను నడిపాడు. పూణే లోక్ సభ నియోజకవర్గం నుండి రెండుసార్లు లోక్ సభకు ఎన్నికయ్యాడు . మొదట 1971 లో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఐఎన్ సి) సభ్యుడిగా, విదేశాంగ మంత్రిగా, తరువాత 1977 లో భారతీయ లోక్ దళ్ సభ్యుడిగా ఎన్నికయ్యాడు. మొరార్జీ దేశాయ్ మంత్రిత్వ శాఖలో కేంద్ర వాణిజ్య మంత్రిగా చేరాడు. దీనికి ముందు ఆయన ఐఎన్ సీ నుంచి రెండుసార్లు మొదట 1964-1970, ఆ తర్వాత 1970- 1971 రాజ్యసభ సభ్యుడిగా కొనసాగారు. [2]
సామాజిక సేవలో ఆయ న చేసిన కృషికి గాను 2005లో భార త దేశ రెండో అత్యుత్మ క పౌర గౌర వం అయిన పద్మ విభూషణ్ను భార త ప్ర భుత్వం ప్ర దానం చేసింది.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]మహాద్ లోని కొంకణ్ ఎడ్యుకేషన్ సొసైటీ నుంచి తన పాఠశాల విద్యను చేశారు. తరువాత అతను సర్జన్ కావడానికి ఫెర్గుసన్ కాలేజ్ పూణేలో చేరాడు, కానీ 1942 లో స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో చేరడానికి తన చదువును విడిచిపెట్టాడు. ఆ తర్వాత పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని ఐఎల్ ఎస్ లా కాలేజీలో న్యాయశాస్త్రం చదివాడు. [3]
కెరీర్
[మార్చు]బొంబాయి హైకోర్టులో న్యాయవాదిగా తన వృత్తిని ప్రారంభించి, కాలక్రమేణా తన రాజకీయ జీవితాన్ని ప్రారంభించాడు.
అతను గతంలో ప్రజా సోషలిస్టు పార్టీతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు, జాతీయ పోరాటంలో కూడా పాల్గొన్నాడు. ఆయన మహారాష్ట్ర ప్రదేశ్ కాంగ్రెస్ కమిటీ ప్రధాన కార్యదర్శిగా 1962-67, అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సభ్యుడు 1962—75. 1975 లో ప్రధానమంత్రి ఇందిరాగాంధీ ప్రవేశపెట్టిన భారత రాజ్యాంగంలోని ముప్పై ఎనిమిదవ సవరణను ఆయన తీవ్రంగా వ్యతిరేకించడం ధరియా రాజకీయ జీవితంలో ముఖ్యాంశం. దీనిని 'రాబోయే నియంతృత్వానికి పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం లొంగిపోవడం' అని ఆయన పిలిచారు. 1975 జూన్ లో అత్యవసర పరిస్థితి విధించడాన్ని ఆయన వ్యతిరేకించడం మొరార్జీ దేశాయ్, చంద్ర శేఖర్ వంటి ఇతర అసమ్మతి నాయకులతో ప్రభుత్వం అతని నిర్బంధానికి దారితీసింది. 1975 తరువాత అత్యవసర పరిస్థితి తరువాత ఆయన కాంగ్రెస్ నుండి వైదొలిగారు. [4]
పదవులు
[మార్చు]- పూణే మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ సభ్యుడు, 1957—60
- పూణే మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ రవాణా సంస్థ ఛైర్మన్, 1957-58
- 1964, 1970 లలో రాజ్యసభకు ఎన్నికయ్యారు
- 1971— 77 పూణే నుండి ఐదవ లోక్ సభ సభ్యుడు
- 1971 మే నుంచి 1974 అక్టోబరు వరకు ప్రణాళిక శాఖ శాఖ మంత్రి
- 1974 అక్టోబరు నుండి 1975 మార్చి వరకు పనులు, గృహ నిర్మాణ శాఖ మంత్రి
- 1977-1980 పూణే నుండి ఆరవ లోక్ సభ సభ్యుడు
- 1977 మార్చి నుంచి వాణిజ్య, పౌర సరఫరాలు, సహకార శాఖ మంత్రి
- ప్రణాళికా సంఘం డిప్యూటీ చైర్మన్, డిసెంబరు 90 - జూన్ 9
అవార్డులు
[మార్చు]- పద్మవిభూషణ్
- డి.లిట్
- యశ్వంత్ రావ్ చవాన్ అవార్డు ఫర్ ఎక్సలెన్స్
- రాజీవ్ గాంధీ పర్యవరన్ రత్న అవార్డు
- పూణే ప్రైడ్ అవార్డు
- డెవలప్ మెంట్ జ్యువెల్ అవార్డు
- 26వ ఇందిరా గాంధీ జాతీయ సమైక్యత అవార్డు [5]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Reporter, Staff (2013-10-14). "Mohan Dharia passes away". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-10-24.
- ↑ "Vanarai - People's Movement for Green India". www.vanarai.org. Archived from the original on 2021-07-10. Retrieved 2021-10-24.
- ↑ PTI. "Mohan Dharia passes away". @businessline (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-10-24.
- ↑ PuneOctober 14, IANS; October 14, 2013UPDATED:; Ist, 2013 10:54. "Former Union minister Mohan Dharia passes away". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-10-24.
{{cite web}}:|first3=has numeric name (help)CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Mohan Dharia Gets Indira Gandhi National Integration Award". Moneycontrol (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-10-24.