రంజనా దేశాయ్
రంజనా దేశాయ్ | |
|---|---|
| భారత సుప్రీం కోర్టు న్యాయమూర్తి | |
| In office 13 సెప్టెంబర్ 2011 – 29 అక్టోబర్ 2014 | |
| బాంబే హైకోర్టు న్యాయమూర్తి | |
| In office 1996–2011 | |
| వ్యక్తిగత వివరాలు | |
| జననం | 1949 అక్టోబరు 30 |
| జీవిత భాగస్వామి | ప్రకాష్ దేశాయ్ |
రంజనా ప్రకాశ్ దేశాయ్ (జననం 30 అక్టోబర్ 1949) భారత సుప్రీంకోర్టు మాజీ న్యాయమూర్తి, భారత డీలిమిటేషన్ కమిషన్ అధిపతి. గతంలో మహారాష్ట్ర రాష్ట్రానికి పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్ గా పనిచేసిన ఆమె సుప్రీంకోర్టు నుంచి నియామకానికి ముందు బాంబే హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచేశారు. సుప్రీంకోర్టు నుంచి రిటైర్ అయిన తర్వాత దేశాయ్ ఇండియన్ అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్ ఫర్ ఎలక్ట్రిసిటీ చైర్ పర్సన్ గా పనిచేశారు.[1]
ప్రారంభ జీవితం, విద్య[మార్చు]
దేశాయ్ తండ్రి క్రిమినల్ లాయర్ ఎస్.జి.సామంత్. దేశాయ్ 1970 లో ఎల్ఫిన్ స్టోన్ కళాశాల నుండి బ్యాచిలర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, 1973 లో బొంబాయి ప్రభుత్వ న్యాయ కళాశాల నుండి బ్యాచిలర్ ఆఫ్ లా పూర్తి చేశారు.[2]
కెరీర్[మార్చు]
దేశాయ్ 1973 జూలై 30 న న్యాయవాదిగా నమోదు చేసుకున్నారు, బాంబే హైకోర్టులో న్యాయమూర్తిగా నియమించబడటానికి ముందు ఎస్.సి.ప్రతాప్ ఛాంబర్ లో పనిచేశారు, అలాగే క్రిమినల్ లా ప్రాక్టీస్ చేసిన ఆమె తండ్రి ఎస్.జి.సామంత్తో కలిసి పనిచేశారు. 1979 లో, దేశాయ్ బాంబే హైకోర్టులో అసిస్టెంట్ గవర్నమెంట్ ప్లీడర్గా పనిచేయడం ప్రారంభించారు, మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున వాదించారు, 1983 లో మహారాష్ట్ర రాష్ట్రానికి అసిస్టెంట్ గవర్నమెంట్ ప్లీడర్, అదనపు పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్గా నియమితులయ్యారు[3]. 1986 లో, దేశాయ్ ముందస్తు నిర్బంధానికి సంబంధించిన కేసులలో మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర స్పెషల్ పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్ గా నియమించబడ్డారు. 1995లో బాంబే హైకోర్టులో అప్పీళ్లలో మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున ప్రభుత్వ ప్లీడర్ గా వాదించడం ప్రారంభించారు.[4]1996 ఏప్రిల్ 15న బాంబే హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
బాంబే హైకోర్టు[మార్చు]
2011 సెప్టెంబర్ 13న దేశాయ్ సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితులై 2014 వరకు ఆ హోదాలో కొనసాగారు. భారత సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితులైన ఐదో మహిళ[5].
భారత సుప్రీంకోర్టు[మార్చు]
దేశాయ్ మొదట 1996 ఏప్రిల్ 15 న బాంబే హైకోర్టులో రెండు సంవత్సరాల కాలానికి అదనపు న్యాయమూర్తిగా నియమించబడ్డారు, 1998 ఏప్రిల్ 12 న శాశ్వత న్యాయమూర్తిగా ధృవీకరించబడ్డారు. 2011లో సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యే వరకు బాంబే హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచేశారు.[6]
ఎలక్ట్రిసిటీ అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్[మార్చు]
దేశాయ్ 2014 డిసెంబర్ 1 న న్యూఢిల్లీలో అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్ ఫర్ ఎలక్ట్రిసిటీ చైర్ పర్సన్ గా బాధ్యతలు స్వీకరించారు, 29 అక్టోబర్ 2019 వరకు ఆ హోదాలో కొనసాగారు.[7]
అడ్వాన్స్ రూలింగ్ అథారిటీ [ఆదాయ పన్ను][మార్చు]
దేశాయ్ 2018 లో అడ్వాన్స్ రూలింగ్ అథారిటీ (ఆదాయపు పన్ను) చైర్పర్సన్ గా నియమితులయ్యారు, 29 అక్టోబర్ 2019 వరకు ఈ పదవిలో ఉన్నారు.[8]
సుప్రీంకోర్టు నుంచి పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత, 2014 డిసెంబర్ 1వ తేదీ నుంచి అమల్లోకి వచ్చిన అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్ ఫర్ ఎలక్ట్రిసిటీకి చైర్ పర్సన్ గా ఎన్నికయ్యారు. 2017 నవంబర్ 30 వరకు ఆమె ఆ పదవిలో కొనసాగారు.
లోక్‌పాల్ నియామక కమిటీ[మార్చు]
2018 సెప్టెంబరు 28 న, భారత ప్రభుత్వం లోక్ పాల్, లోకాయుక్త చట్టం, 2013 కింద దేశాయ్ అధ్యక్షతన ఎనిమిది మందితో కూడిన సెర్చ్ కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. ఈ కమిటీ తన సిఫార్సులను 2020 ఫిబ్రవరి 28న సెలక్షన్ కమిటీకి అందజేసింది.
డీలిమిటేషన్ కమిషన్ ఆఫ్ ఇండియా[మార్చు]
దేశాయ్ 2020 మార్చి 13 న భారత డీలిమిటేషన్ కమిషన్ చైర్పర్సన్ గా నియమితులయ్యారు. [9]
యూనిఫాం సివిల్ కోడ్ కమిటీ[మార్చు]
దేశాయ్ 2022 మే 28 న ఉత్తరాఖండ్ యుసిసి కమిటీ అధిపతిగా నియమితులయ్యారు. [10]
ప్రెస్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా[మార్చు]
దేశాయ్ ప్రెస్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా చైర్ పర్సన్ గా నియమితులయ్యారు. ఆమె పదవీకాలం 2022 జూన్ 17న ప్రారంభమైంది.
న్యాయశాస్త్రం[మార్చు]
2012 మే 8న రంజన దేశాయ్, అల్తమస్ కబీర్ లతో కూడిన సుప్రీంకోర్టు ధర్మాసనం హజ్ సబ్సిడీని 2022 నాటికి నిలిపివేయాలని ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది[11]. 2013 సెప్టెంబర్ 27న ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ పి.సదాశివం, జస్టిస్ దేశాయ్, జస్టిస్ రంజన్ గొగోయ్ లతో కూడిన త్రిసభ్య ధర్మాసనం ఎన్నికల్లో 'పైన పేర్కొన్న వాటిలో ఏదీ' ఓటును నమోదు చేసుకునే హక్కు వర్తించదని తీర్పు చెప్పింది. నెగెటివ్ ఓటింగ్ వల్ల ఎన్నికల్లో వ్యవస్థాగత మార్పు వస్తుందని[12], రాజకీయ పార్టీలు స్వచ్ఛమైన అభ్యర్థులను ప్రొజెక్ట్ చేయాల్సి వస్తుందని కోర్టు పేర్కొంది. ఈ తీర్పును వెంటనే అమలు చేస్తామని ఎన్నికల సంఘం తెలిపింది.[13][14]
ప్రస్తావనలు[మార్చు]
- ↑ Election Commission of India (11 May 2020). "Hon'ble Justice Smt Ranjana Prakash Desai has taken over the charge of Chairperson Delimitation Commission". Retrieved 12 July 2020.
- ↑ "Appellate Tribunal For Electricity". aptel.gov.in. Retrieved 2017-09-14.
- ↑ High Court of Judicature at Bombay. "Justice R.P. Desai". Retrieved 12 July 2020.
- ↑ "Appellate Tribunal For Electricity". aptel.gov.in. Retrieved 2017-09-14.
- ↑ "City Brief". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2011-09-10. Retrieved 2020-07-12.
- ↑ High Court of Judicature at Bombay. "Justice R.P. Desai". Retrieved 12 July 2020.
- ↑ "Former Supreme Court Judge Justice Ranjana Desai took charge as chairperson of Appellate Tribunal for Electricity on December 1, 2014 in New Delhi. - Times of India". The Times of India. Retrieved 2017-09-14.
- ↑ Election Commission of India (11 May 2020). "Hon'ble Justice Smt Ranjana Prakash Desai has taken over the charge of Chairperson Delimitation Commission". Retrieved 12 July 2020.
- ↑ Election Commission of India (11 May 2020). "Hon'ble Justice Smt Ranjana Prakash Desai has taken over the charge of Chairperson Delimitation Commission". Retrieved 12 July 2020.
- ↑ "Uttarakhand Government Forms Expert Committee to Examine & Implement Uniform Civil Code in State". 28 May 2022.
- ↑ "SC strikes down Haj subsidy - Livemint". www.livemint.com. 8 May 2012. Retrieved 2018-09-24.
- ↑ "Highlights of SC judgement giving voter the right to reject all candidates - Times of India". The Times of India. Retrieved 2018-09-24.
- ↑ Jain, Bharti (27 September 2013). "Will implement voters' right to reject candidates straight away: Election Commission". Times of India. Retrieved 2013-09-27.
- ↑ "Voters have right to reject, poll panel must give them option, says Supreme Court". Hindustan Times. 27 సెప్టెంబరు 2013. Archived from the original on 27 సెప్టెంబరు 2013. Retrieved 27 సెప్టెంబరు 2013.