రమణి గభారు
| లింగం | స్త్రీ  |
|---|---|
| పుట్టిన తేదీ | 1656 |
| జన్మ స్థలం | అహోం కింగ్డమ్ |
| మరణించిన ప్రదేశం | ఢాకా |
| తండ్రి | Sutamla |
| జీవిత భాగస్వామి | Azam Shah |
| Family | Ahom dynasty |
రమణి గభరు (క్రీ.శ.1656 -క్రీ.శ.1684), అస్సాం రాజ్య యువరాణి, మొఘల్ చక్రవర్తి ముహమ్మద్ ఆజం షా మొదటి భార్య. ఆమెను ఘిలాఝరిఘాట్ ఒప్పందంలో భాగంగా మొఘల్ అంతఃపురానికి పంపి రహ్మత్ బాను బేగంగా నామకరణం చేశారు.
ఆమె అహోం రాజ్యపు రాజు చౌఫా సుతామ్లా, అతని భార్య పఖోరి గభారు, మొమై తములీ బోర్బరువా కుమార్తె. ఆమె లచిత్ బోర్ఫుకాన్, లాలుక్సోలా బోర్ఫుకాన్ ల మేనకోడలు. గౌహతిని తన భర్తకు అప్పగించాలన్న లాలూక్సోలా బోర్ఫుకాన్ ప్రణాళికను ఆమె తీవ్రంగా ప్రతిఘటించింది.
ప్రారంభ జీవితం[మార్చు]
రమణి గభారు అహోం యువరాణిగా జన్మించింది, అహోం రాజవంశానికి చెందిన రాజు స్వర్గదేవ్ జయధ్వజ్ సింఘా, అతని భార్య పఖోరి గభారు, తములీ కువారి ఏకైక కుమార్తె.[1] ఆమె జన్మనామం రమణి గభారు, దీనిని లాంగ్చెన్ గభారు, మైనా గబరు అని కూడా పిలుస్తారు.[2]
ఆమె సమర్థవంతమైన పాలకురాలు, అహోం రాజ్యంలో సైన్యాధిపతి అయిన మొమై తములి బోర్బరువా మేనకోడలు, కామరూప్ ను తిరిగి స్వాధీనం చేసుకోవడానికి మొఘల్ దళాలు చేసిన ప్రయత్నాన్ని విఫలం చేసిన సరాయిఘాట్ యుద్ధంలో పాల్గొన్నందుకు ప్రసిద్ధి చెందిన లచిత్ బోర్ఫుకాన్, లాలుక్సోలా బోర్ఫుకాన్ ల మేనకోడలు.
వివాహం-ప్రయాణం[మార్చు]
మీర్ జుమ్లా జయధ్వజ రాజ్యంపై దాడి చేసి యుద్ధంలో అతన్ని ఓడించినప్పుడు, అతను మీర్ జుమ్లాతో సంధి కుదుర్చుకున్నాడు, దీని కోసం అతని కుమార్తె రమణి గభరూను ఆరేళ్ల వయస్సులోనే మొఘల్ సామ్రాజ్య అంతఃపురానికి పంపాలి, అలాగే టిపాం రాజు యువరాణిని విరాళంగా పంపాలి. ఆమె తండ్రి 1663 జనవరి 15 న ఔరంగజేబు ఆస్థానంలో యుద్ధ నష్టపరిహారంగా తన కుమార్తెను ప్రసవించవలసి వచ్చింది. ఆమె ఇస్లాం మతంలోకి మారిన తరువాత ఆమెకు రహ్మత్ బాను బేగం అనే ముస్లిం పేరు ఇవ్వబడింది, సామ్రాజ్య అంతఃపురంలో పెరిగారు. ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, ఆమె 1668 మే 13 ఆదివారం ఔరంగజేబు కుమారుడు ముహమ్మద్ అజాం షాను ఢిల్లీలో 1,80,000 రూపాయల కట్నంతో వివాహం చేసుకుంది.
అప్పటికి గౌహతిని మొఘలుల నుండి రాజు సుపాంగ్ముంగ్ ప్రసిద్ధ అహోం సైన్యాధిపతి లచిత్ బోర్ఫుకాన్ సహాయంతో ప్రసిద్ధ సరాయిఘాట్ యుద్ధంలో స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. ఈ యుద్ధంలో ప్రసిద్ధ మొఘల్ సేనాధిపతి రామ్ సింఘాను ఓడించడం ద్వారా లచిత్ బోర్ఫుకాన్ చాలా ఖ్యాతిని సంపాదించాడు. అహోం సైన్యానికి సైన్యాధిపతి అయిన లచిత్ బోర్ఫుకాన్ లేకపోతే, అహోంలు యుద్ధంలో విజయం సాధించడం పూర్తిగా అసాధ్యం. ఆ సందర్భంలో గౌహతి మునుపటిలాగే మొఘల్ సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉండేది. లచిత్ బాగ్ఫుకానాస్ చేతిలో ఓడిపోయిన తరువాత కూడా, మొదటి రామ్ సింగ్ అహోం సైనికుల బహుముఖ లక్షణాల గురించి గొప్పగా మాట్లాడాడు.
తరువాత, కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత, గౌహతిని మొఘలులకు ఇవ్వాలని ప్రతిగా గౌహతిలోని అహోమ్స్ వైస్రాయ్ లాలూక్సోలాను రాజుగా చేయాలని ప్రతిపాదించారు. ఈ విషయం తెలుసుకున్న రమణి గభరు తన మేనమామ లాలూక్సోలా బోర్ఫుకాన్ కు ఇలాంటి నమ్మకద్రోహం చేయొద్దని హెచ్చరిస్తూ లేఖ రాసింది. అయినా లాలూక్సోలా బోర్ఫుకాన్ వినలేదు.[3]
వివాహం[మార్చు]
ముహమ్మద్ ఆజం షాతో ఆమె వివాహం రెండు భిన్నమైన ప్రపంచాల మధ్య వారధిగా పనిచేసింది.రహమత్ బాను బేగం, వాస్తవానికి రమణి గభారు అని పిలుస్తారు, ప్రస్తుత భారతదేశంలోని అస్సాంలో ఉన్న అహోం రాజ్యం రాజ కుటుంబంలో జన్మించింది. ఆమె మామ లచిత్ బోర్ఫుకాన్, లాలుక్సోలా బోర్ఫుకాన్‌లతో సహా ప్రముఖ వ్యక్తుల గురించి ఆమె వంశం ప్రగల్భాలు పలికింది, ఇద్దరూ మొఘల్ దళాలకు వ్యతిరేకంగా సరైఘాట్ యుద్ధంలో వారి సాహసోపేతమైన ప్రయత్నాలకు సంబరాలు చేసుకున్నారు. అయితే, అహోం-మొఘల్ యుద్ధాల సమయంలో రమణి గభారు జీవితం ఊహించని మలుపు తిరిగింది. 1658లో మొఘల్ చక్రవర్తి షాజహాన్ అనారోగ్యం పాలైన తర్వాత, అతని నలుగురు కుమారుల మధ్య తీవ్రమైన వారసత్వ యుద్ధం జరిగింది. ఫలితంగా ఏర్పడిన గందరగోళాన్ని సద్వినియోగం చేసుకొని, అహోం జయధ్వజ్ సింఘ దక్షిణ అస్సాంలోని పెద్ద భాగాలను ఆక్రమించాడు, ఇది అంతకుముందు మొఘల్ ఇండియాలోని బెంగాల్ ప్రావిన్స్‌తో విలీనం చేయబడింది. అయితే, ఔరంగజేబు మొఘల్ వారసత్వ యుద్ధంలో గెలిచి, తన పాలనను సుస్థిరం చేసుకున్న తర్వాత, కోల్పోయిన భూభాగాలపై తన నియంత్రణను తిరిగి పొందే విధానాన్ని ప్రారంభించాడు. ఆ విధంగా, జనవరి, 1662లో, బెంగాల్ గవర్నర్ మీర్ జుమ్లా, మొఘల్ సరిహద్దుల్లోకి పదే పదే చొరబడినందుకు వారిని శిక్షించేందుకు అహోమ్‌లకు వ్యతిరేకంగా తన ప్రచారాన్ని ప్రారంభించాడు. అహోమ్‌లు త్వరలోనే ఓడిపోయారు, స్వర్గదేయో జయధ్వజ్ సింఘా ట్రీటీ ఆఫ్ ఘిలాఝరిఘాట్ అనే శాంతి ఒప్పందంపై సంతకం చేయాల్సి వచ్చింది. సంధి ప్రకారం స్వర్గదేవుడు జయధ్వజ సింహ తన ఏకైక కుమార్తె రమణి గభరుని సామ్రాజ్య రాజధానికి పంపాడు. మొఘల్ హరేమ్‌లో, రమణి గభారు ఇతర మొఘల్ యువరాణులతో మంచి విద్యాభ్యాసం చేశారు. ఆమె ఇస్లాం మతంలోకి మారిందని, ఆమెకు రహమత్ బాను బేగం అని పేరు పెట్టారు. ఐదు సంవత్సరాల తరువాత మే 1668లో, ఆమె ఔరంగజేబుకు ఇష్టమైన కుమారుడు, వారసుడు ముహమ్మద్ ఆజం షాతో చాలా ఆర్భాటంగా వివాహం చేసుకుంది. చక్రవర్తి ఢిల్లీలో రూ. 1,80,000/- కట్నంతో పాటు ఆమె గౌరవార్థం లక్షల రూపాయల విలువైన బహుమతులను పంపిణీ చేసినట్లు నివేదించబడింది. 1707లో ఔరగ్‌జేబ్ మరణానంతరం యువరాజు ముహమ్మద్ ఆజం షా మొఘల్ చక్రవర్తి అయ్యాడని గమనించాలి. అయినప్పటికీ, అతను తన అన్నయ్య బహదూర్ షా Iతో జరిగిన వారసత్వ యుద్ధంలో ఓడిపోయాడు, ఆగ్రా సమీపంలోని జజౌ యుద్ధంలో మరణించాడు. ఆ తర్వాత ఢిల్లీలోని హుమాయూన్ సమాధిలో ఖననం చేయబడ్డాడు. అయినప్పటికీ, అహోం యువరాణి, మొఘల్ యువరాజు మధ్య కలయిక రెండు ప్రభావవంతమైన రాజ్యాల మధ్య సున్నితమైన శక్తి, దౌత్యానికి ప్రతీక. ఇంతలో, అస్సాంలో తిరిగి, లచిత్ బోర్ఫుకాన్ నేతృత్వంలోని అహోం దళాలు మొఘల్‌లకు వ్యతిరేకంగా అవిశ్రాంత పోరాటంలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి. సుప్రసిద్ధమైన సరైఘాట్ యుద్ధంలో, వారు విజయం సాధించారు, మొఘల్ నియంత్రణ నుండి గౌహతిని కాపాడుకున్నారు. అహోమ్ చరిత్రలో ఇది స్వల్పకాలికమైనప్పటికీ కీలకమైన క్షణం. అయినప్పటికీ, వారి విజయం తర్వాత కూడా, అహోం రాజ్యం అంతర్గత విభేదాలను ఎదుర్కొంది. లాలుక్సోలా బోర్ఫుకాన్, రహమత్ బాను బేగం మామ కష్టపడి గెలిచిన గౌహతిని తిరిగి మొఘల్‌లకు అప్పగించారు. రహమత్ బాను బేగం ఈ ఒప్పందాన్ని వ్యతిరేకించారు.[2]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "About: Ramani Gabharu". dbpedia.org. Retrieved 2024-02-05.
- ↑ 2.0 2.1 "Rahmat Banu Begum: Ahom Princess who married a Mughal Prince" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2023-06-29. Retrieved 2024-02-05.
- ↑ NEWS, NE NOW (2023-01-19). "Ramani Gabharu and the Sword of Bagh Hazarika". NORTHEAST NOW (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-02-05.