రానా అయూబ్
రానా అయూబ్ ది వాషింగ్టన్ పోస్ట్ లో ఒక భారతీయ పాత్రికేయురాలు, అభిప్రాయ కాలమిస్ట్.ఆమె గుజరాత్ ఫైల్స్: అనాటమీ ఆఫ్ ఎ కవర్ అప్ అనే పరిశోధనాత్మక పుస్తకం రచయిత.[1]
నేపథ్యం, కుటుంబం
[మార్చు]రానా అయూబ్ ముంబైలో జన్మించారు. ఆమె తండ్రి ముహమ్మద్ అయూబ్ వకీఫ్, ముంబైకి చెందిన బ్లిట్జ్ అనే పత్రికలో రచయిత, అభ్యుదయ రచయితల ఉద్యమంలో ముఖ్యమైన సభ్యురు. నగరం 1992-93 లో అల్లర్లను చూసింది, ఈ సమయంలో కుటుంబం ముస్లిం మెజారిటీ శివారు డియోనార్కు మారింది, ఇక్కడే రాణా ఎక్కువగా పెరిగారు. అయూబ్ ఆచరించే ముస్లిం[2].
కెరీర్
[మార్చు]ఢిల్లీకి చెందిన ఇన్వెస్టిగేటివ్ అండ్ పొలిటికల్ న్యూస్ మ్యాగజైన్ తెహెల్కా కోసం రానా పనిచేశారు. రాణా గతంలో బీజేపీని, నరేంద్ర మోడీని విమర్శించారు. 2010 లో నరేంద్ర మోడీకి అత్యంత సన్నిహితుడైన అమిత్ షాను కొన్ని నెలల పాటు జైలుకు పంపడంలో రాణా అయూబ్ చేసిన నివేదిక కీలక పాత్ర పోషించింది.
తెహల్కాలో రానా ఇన్వెస్టిగేటివ్ జర్నలిస్ట్ గా పనిచేశారు, ఆమె పెద్ద పని గుజరాత్ ఫైల్స్ అనే పుస్తకం ఆధారంగా స్టింగ్ ఆపరేషన్ నిర్వహించడం. స్టింగ్ ఆపరేషన్ ముగిశాక తెహల్కా యాజమాన్యం రానా రాసిన కథనాన్ని గానీ, ఆమె సేకరించిన డేటా ఆధారంగా గానీ ప్రచురించడానికి నిరాకరించింది. రానా కొన్ని నెలల పాటు తెహెల్కాతో కలిసి పనిచేశారు. 2013 నవంబర్ లో తెహల్కా ఎడిటర్ ఇన్ చీఫ్, ప్రధాన షేర్ హోల్డర్ తరుణ్ తేజ్ పాల్ పై ఆయన జర్నలిస్ట్ సబార్డినేట్ ఒకరు లైంగిక వేధింపుల ఆరోపణలు చేశారు. తేజ్ పాల్ పై వచ్చిన అభియోగాన్ని సంస్థ తీరుకు నిరసనగా రాణా అయూబ్ తెహల్కాకు రాజీనామా చేశారు. ఆమె ఇప్పుడు స్వతంత్రంగా పనిచేస్తుంది. 2019 సెప్టెంబరులో, వాషింగ్టన్ పోస్ట్ ఆమెను గ్లోబల్ ఒపీనియన్స్ విభాగానికి తన సహకార రచయితగా నియమించుకుంది. [3]
ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎఫ్టిఐఐ) చైర్మన్గా నటుడు గజేంద్ర చౌహాన్ను వివాదాస్పదంగా నియమించడాన్ని నిరసిస్తూ 2020 అక్టోబర్లో హార్పర్కోలిన్స్ ఇండియా అయూబ్ రాసిన బహిరంగ లేఖను ప్రచురించింది, ఇందులో "గత పదేళ్లలో అత్యంత ముఖ్యమైన సంఘటనలు, సమస్యలను చిత్రీకరించడానికి ప్రసంగాలు, ఉపన్యాసాలు, లేఖలు ఉన్నాయి" అనే పుస్తకం ఉంది. [4]
వివాదాలు
[మార్చు]2022 ఫిబ్రవరిలో ఎన్ఫోర్స్మెంట్ డైరెక్టరేట్ (ఈడీ) అయూబ్ కు చెందిన రూ.1.77 కోట్లకు పైగా ఆస్తులకు తాళం వేయడంతో ఆమె పరిశీలనకు గురయ్యారు. దాతృత్వం పేరుతో ప్రజల నుండి సంపాదించిన నిధులను దుర్వినియోగం చేశారనే ఆరోపణపై ఆమెపై నమోదైన మనీలాండరింగ్ కేసుకు సంబంధించి ఇది జరిగింది. ఆ నిధులను అయూబ్ వ్యక్తిగత ఖర్చుల కోసం ఇతర ఖాతాలకు బదిలీ చేశాడని ఈడీ పేర్కొంది.[5]
అయూబ్ పై వచ్చిన మనీలాండరింగ్ అభియోగాలను అంతర్జాతీయ పరిశీలకులు బూటకపు అభియోగాలుగా అభివర్ణించారు. వ్యాఖ్యాతల అభిప్రాయం ప్రకారం, మనీలాండరింగ్ ఆరోపణలు అయూబ్ ను భయపెట్టడానికి, మోడీ ప్రభుత్వంపై ఆమె విమర్శలను అణచివేసేందుకు భారత అధికారులు చేసిన విస్తృత ప్రచారంలో భాగం.
హిజాబ్ వ్యతిరేక నిరసనకారులను హిందూ ఉగ్రవాదులుగా పేర్కొంటూ రానా అయూబ్ చేసిన వ్యాఖ్యలపై ధార్వాడ్ లో ఎఫ్ ఐఆర్ నమోదైంది.
పురస్కారాలు, గుర్తింపు
[మార్చు]- 2011 అక్టోబరులో రాణా అయూబ్ జర్నలిజంలో విశిష్టతకు గాను సంస్కృతీ పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.
- 2002 గుజరాత్ అల్లర్ల సమయంలో రాష్ట్ర ఉన్నతాధికారుల ప్రమేయాన్ని రహస్యంగా దర్యాప్తు చేసినందుకు 2017 ఎడిషన్ గ్లోబల్ షైనింగ్ లైట్ అవార్డులో రాణా అయూబ్ కు 'సైటేషన్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్' లభించింది. [6]
- 2016లో వచ్చిన చాక్ అండ్ డస్టర్ సినిమాలో జర్నలిస్ట్ పాత్రలో నటించిన రిచా చద్దా తన స్నేహితుడు కూడా అయిన రానా అయూబ్ నుంచి స్ఫూర్తి పొందినట్లు పేర్కొంది.[7]
- 2018 లో, అయూబ్ "ఆన్లైన్, ఆఫ్లైన్ రెండింటిలోనూ వేధింపులకు గురైనప్పటికీ, హత్య బెదిరింపులను అందుకున్నప్పటికీ" తన పనిని కొనసాగించినందుకు ఫ్రీ ప్రెస్ అన్లిమిటెడ్ మోస్ట్ రెసిలెంట్ జర్నలిస్ట్ అవార్డును పొందింది. [8]
- ఫిబ్రవరి 2020 లో, జార్జియా విశ్వవిద్యాలయం గ్రేడీ కళాశాలలో జర్నలిజం ధైర్యానికి అయూబ్కు మెక్గిల్ మెడల్ లభించింది.
- ఆమె ముస్లిం పబ్లిక్ అఫైర్స్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అమెరికా నుండి 2020 వాయిసెస్ ఆఫ్ ధైర్య, మనస్సాక్షి అవార్డు గ్రహీత.
- టైమ్ మ్యాగజైన్ తమకు అత్యధిక బెదిరింపులు ఎదుర్కొంటున్న పది మంది గ్లోబల్ జర్నలిస్ట్ లలో ఆమె పేరు కూడా ఉంది.
సోషల్ మీడియాలో బెదిరింపులు
[మార్చు]2018లో రానాపై పలుమార్లు హత్య, అత్యాచార బెదిరింపులు వచ్చాయి. ఆమె వ్యక్తిగత వివరాలను బహిర్గతం చేయడంతో పాటు డీప్ ఫేక్ అశ్లీల వీడియోను విడుదల చేశారు. ఏప్రిల్ 2018 లో ఆమె ఢిల్లీ పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేసింది, తరువాత వారు "ఎంత ప్రయత్నించినప్పటికీ నిందితులను ఇంకా గుర్తించలేకపోయారు" అని చెప్పి 2020 ఆగస్టులో కేసును మూసివేయాలని నిర్ణయించారు. ఆన్లైన్ విద్వేష ప్రచారం తరువాత ఆమెను హత్యా బెదిరింపుల నుండి రక్షించడానికి "తక్షణమే చర్యలు తీసుకోవాలని" ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ హక్కుల కార్యాలయం భారతదేశంలోని అధికారులకు పిలుపునిచ్చింది. యుఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ 2020 మానవ హక్కుల నివేదిక అయూబ్ ఎదుర్కొంటున్న ఆన్లైన్ ట్రోలింగ్, హత్య బెదిరింపులను ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా పాత్రికేయులపై ఆన్లైన్ దాడులను డాక్యుమెంట్ చేసే తన నివేదికలో, అంతర్జాతీయ లాభాపేక్ష లేని రిపోర్టర్స్ వితౌట్ బోర్డర్స్ అయూబ్కు వ్యతిరేకంగా చేసిన విద్వేషపూరిత ప్రసంగం గురించి చర్చించింది, ఆమెను రక్షించాలని ప్రభుత్వానికి, ఢిల్లీ పోలీసులకు పిలుపునిచ్చింది.
2022 లో, నియో నాజీ ప్రేరేపిత ఆల్ట్ రైట్ గ్రూపుల సభ్యులు భారతదేశంలోని ముస్లిం మహిళల నకిలీ ఆన్లైన్ వేలం కోసం బుల్లి బాయి అనే యాప్ను సృష్టించారు. అయూబ్ తో పాటు భారత్ లోని పలువురు ప్రముఖ మహిళా జర్నలిస్టులను లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. బీజేపీ మద్దతుదారులు వాడుతున్న సీక్రెట్ యాప్ టెక్ ఫాగ్ ద్వారా వేలాది విద్వేషపూరిత సందేశాలు వచ్చాయి. ఆన్ లైన్ లో మితవాద ప్రచారాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి ఈ యాప్ ను ఉపయోగించారు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Rana Ayyub", Wikipedia (in ఇంగ్లీష్), 2024-02-10, retrieved 2024-02-15
- ↑ Ayyub, Rana (2019-11-11). "Opinion | India's Supreme Court endorses right-wing vision relegating Muslims to second-class citizens". Washington Post (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0190-8286. Retrieved 2024-02-15.
- ↑ Ayyub, Rana (2016-05-25). "How Rana Ayyub had to become Maithili Tyagi for her investigations in Gujarat". Scroll.in (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-02-15.
- ↑ "Books of the week: From Romila Thapar's Voices of Dissent to The Best Stories of Dhumketu, our picks-Art-and-culture News , Firstpost". Firstpost (in ఇంగ్లీష్). 2020-10-18. Retrieved 2024-02-15.
- ↑ "Divide and win". web.archive.org. 2016-06-26. Archived from the original on 2016-06-26. Retrieved 2024-02-15.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Ramani, Priya (2016-09-01). "The self-publishing story of dust and dreams". mint (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-02-15.
- ↑ Club, National Press. "National Press Club Names Indian Journalist Rana Ayyub 2022 Aubuchon International Honoree". www.prnewswire.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-02-15.
- ↑ "Investigative Journalist Pays the Price for Expose in India". Voice of America (in ఇంగ్లీష్). 2019-08-27. Retrieved 2024-02-15.