రూత్ మిల్లికాన్
| జననం | 1933 ఫిలడెల్ఫియా |
|---|---|
| యుగం | సమకాలీన తత్వశాస్త్రం |
| ప్రాంతం | పాశ్చాత్య తత్వశాస్త్రం |
| తత్వ శాస్త్ర పాఠశాలలు | విశ్లేషణ |
| ప్రధాన అభిరుచులు | జీవశాస్త్రం యొక్క తత్వశాస్త్రం, మనస్తత్వశాస్త్రం యొక్క తత్వశాస్త్రం, భాష యొక్క తత్వశాస్త్రం |
| ప్రసిద్ధ ప్రసిద్ధ ఆలోచనలు | బయోసెమాంటిక్స్ |
రూత్ గారెట్ మిల్లికాన్ (జననం 1933) జీవశాస్త్రం, మనస్తత్వశాస్త్రం, భాష యొక్క ప్రముఖ అమెరికన్ తత్వవేత్త . మిల్లికాన్ తన కెరీర్‌లో ఎక్కువ భాగం కనెక్టికట్ విశ్వవిద్యాలయంలో గడిపింది, అక్కడ ఆమె ఇప్పుడు ఎమెరిటా ఆఫ్ ఫిలాసఫీ ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్నది.
విద్య, వృత్తి[మార్చు]
మిల్లికాన్ 1955 లో ఒబెర్లిన్ కళాశాల నుండి బి.ఎ పట్టా పొందింది. యేల్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆమె విల్ఫ్రెడ్ సెల్లార్స్ వద్ద చదువుకుంది. మిల్లికాన్ యొక్క డాక్టరేట్ మధ్యలో పిట్స్బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయానికి డబ్ల్యూ.సెల్లార్స్ వెళ్లిపోయినప్పటికీ, ఆమె యేల్ లోనే ఉండి 1969 లో పిహెచ్డి పొందింది. ఆమె, పాల్ చర్చ్ ల్యాండ్ తరచుగా "రైట్ వింగ్" (అనగా, సెల్లార్స్ యొక్క శాస్త్రీయ వాస్తవికతను నొక్కిచెప్పే వారు) సెల్లార్సియానిజం యొక్క ప్రముఖ ప్రతిపాదకులుగా పరిగణించబడతారు.
మిల్లికాన్ 1969 నుండి 1972 వరకు బెరియా కళాశాలలో సగం సమయం, 1972 నుండి 1973 వరకు వెస్ట్రన్ మిచిగాన్ విశ్వవిద్యాలయంలో మూడింట రెండు వంతులు, 1993 నుండి 1996 వరకు మిచిగాన్ విశ్వవిద్యాలయంలో సగం సమయం బోధించారు, కాని ఆమె తన కెరీర్ మొత్తాన్ని కనెక్టికట్ విశ్వవిద్యాలయంలో గడిపింది, అక్కడ ఆమె ఇప్పుడు ప్రొఫెసర్ ఎమెరిటా. ఆమె అమెరికన్ మనస్తత్వవేత్త, అభిజ్ఞా శాస్త్రవేత్త డోనాల్డ్ షాంక్ వీలర్ ను వివాహం చేసుకుంది.[1]
ఆమెకు జీన్ నికోడ్ ప్రైజ్ లభించింది, 2002లో పారిస్‌లో జీన్ నికోడ్ లెక్చర్స్ ఇచ్చింది [2] ఆమె 2014లో అమెరికన్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ అండ్ సైన్సెస్‌కు ఎన్నికైంది [3] 2017లో, ఆమె పిట్స్బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయం [4] నుండి సిస్టమాటిక్ ఫిలాసఫీకి నికోలస్ రెషర్ ప్రైజ్, లాజిక్ అండ్ ఫిలాసఫీలో రోల్ఫ్ స్కోక్ ప్రైజ్ రెండింటినీ అందుకుంది. [5]
తాత్విక పని[మార్చు]
మిల్లికాన్ ఈ అభిప్రాయానికి చాలా ప్రసిద్ధి చెందింది, అదే పేరుతో 1989 లో ఆమె తన పత్రంలో , "బయోసెమాంటిక్స్" అని పేర్కొంది. బయోసెమాంటిక్స్ అనేది తత్వవేత్తలు తరచుగా "ఉద్దేశపూర్వకత" అని పిలువబడే దాని గురించి ఒక సిద్ధాంతం. ఉద్దేశపూర్వకత అనేది ఇతర విషయాల గురించి 'ఉన్న' దృగ్విషయం, నమూనా సందర్భాలు ఆలోచనలు, వాక్యాలు. ఉదాహరణకు, మీరు నా కోసం నా పనులు చేస్తారనే నా నమ్మకం మీ గురించి, నా పనుల గురించి. సంబంధిత కోరిక, ఉద్దేశ్యం లేదా మాట్లాడే లేదా రాతపూర్వక ఆజ్ఞకు కూడా ఇది వర్తిస్తుంది.[6]
సాధారణంగా, ఉద్దేశపూర్వక సిద్ధాంతం యొక్క లక్ష్యం దృగ్విషయాన్ని వివరించడం - విషయాలు ఇతర విషయాల గురించి - ఇతర, మరింత సమాచారాత్మక, పదాలలో వివరించడం. ఈ 'అబౌట్నెస్' అంటే ఏమిటో వివరించడమే ఇటువంటి సిద్ధాంతం లక్ష్యం. రసాయన శాస్త్రం "నీరు హెచ్ 2 ఒ" అనే వాదనను నీరు దేనిలో ఉంటుందో ఒక సిద్ధాంతంగా అందించినట్లే, బయోసెమాంటిక్స్ ఉద్దేశపూర్వక వివరణను లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. అటువంటి వృత్తాంతం తప్పు, గందరగోళం, ఉనికిలో లేనిదానికి సంబంధంలో ('అబౌట్నెస్' సంబంధం) నిలబడటం వంటి మనస్తత్వం యొక్క లక్షణాలను తగినంతగా డీల్ చేయాలని మిల్లికాన్ నొక్కి చెప్పాడు. ఉదాహరణకు: కర్ర వంగి ఉండటాన్ని 'చూస్తాడు', కానీ దానిని నీటి నుండి లాగిన తర్వాత వేరే విధంగా గ్రహిస్తాడు; అనుభవం లేని ప్రాస్పెక్టర్ తాను ధనవంతుడినని అనుకుంటాడు, కాని అతను పైరైట్ ముద్ద ("మూర్ఖుల బంగారం") కలిగి ఉన్నాడు; ఫీల్డ్ మార్షల్ మరుసటి రోజు యుద్ధం గురించి ఆలోచిస్తాడు, పిల్లవాడు యూనికార్న్ నడపాలనుకుంటాడు,, "గొప్ప ప్రధానం" అనే పదబంధం ఏదో విధంగా ఉనికిలో ఉండలేని సంఖ్య గురించి ఉంటుంది.
పేరు సూచించినట్లుగా, మిల్లికాన్ సిద్ధాంతం ఉద్దేశ్యాన్ని స్థూలంగా 'జీవ' లేదా టెలిలాజికల్ పదాలలో వివరిస్తుంది. ప్రత్యేకంగా, ఆమె సహజ ఎంపిక యొక్క వివరణాత్మక వనరులను ఉపయోగించి ఉద్దేశ్యాన్ని వివరిస్తుంది: ఆలోచనలు, వాక్యాలు, కోరికలు ఏవి 'గురించి' చివరికి దేని కోసం ఎంపిక చేయబడ్డాయి, దేని కోసం ఎంపిక చేయబడ్డాయి (అనగా, దానిని కలిగి ఉన్న పూర్వీకులకు ఇది ఏ ప్రయోజనాన్ని ఇచ్చింది) ద్వారా వివరించబడుతుంది. ఈ ఎంపిక ఉద్దేశపూర్వకమైనది కానప్పుడు, అది దాని 'సరైన పనితీరు' కోసం.[7]
ఉత్పత్తి-యంత్రాంగాలు, వినియోగదారు-యంత్రాంగాల సహ-పరిణామం అని పిలువబడేది కూడా అంతే ముఖ్యమైనది. మిల్లికాన్ ఈ యంత్రాంగాల యొక్క పెనవేసుకున్న ఎంపిక చరిత్రలను సూచిస్తుంది, ఇది మనస్తత్వం యొక్క లక్షణాలను వివరించడానికి, మనస్సు, భాష యొక్క తత్వశాస్త్రంలో వివాదానికి సంబంధించిన వివిధ అంశాలపై విస్తృత శ్రేణి స్థానాలను అందిస్తుంది.
"నేచురలిస్ట్ రిఫ్లెక్షన్స్ ఆన్ నాలెడ్జ్" అనే తన వ్యాసంలో, పరిణామానికి అనుగుణంగా వివరణ ద్వారా నిజమైన నమ్మకాలను సమర్థించడం జ్ఞానం అనే స్థితిని మిల్లికాన్ సమర్థించారు.
ప్రచురణలు[మార్చు]
పుస్తకాలు[మార్చు]
- (1984) భాష, ఆలోచన, ఇతర జీవ వర్గాలు (ISBN 978-0262631150 )
- (1993) వైట్ క్వీన్ సైకాలజీ అండ్ అదర్ ఎస్సేస్ ఫర్ ఆలిస్ (ISBN 978-0262631624 )
- (2000) ఆన్ క్లియర్ అండ్ కన్ఫ్యూజ్డ్ ఐడియాస్ pdf (ISBN 978-0521625531 )
- (2004) వెరైటీస్ ఆఫ్ మీనింగ్: ది 2002 జీన్ నికోడ్ లెక్చర్స్ pdf (ISBN 978-0262633420 )
- (2005) లాంగ్వేజ్: ఎ బయోలాజికల్ మోడల్ పిడిఎఫ్ (ISBN 978-0199284771 )
- (2012) బయోసెమాంటిక్స్ భాష-తాత్విక వ్యాసాలు, ముందుమాటతో ఆరు వ్యాసాలు, అలెక్స్ బుర్రి, సుర్కాంప్ వెర్లాగ్ ద్వారా అనువదించబడింది (ISBN 9783518295793 )
- (2017) బియాండ్ కాన్సెప్ట్స్: యూనిసెప్ట్స్, లాంగ్వేజ్, నేచురల్ ఇన్ఫర్మేషన్ (ISBN 978-0198717195 )
ఇతర రచనలు[మార్చు]
మిల్లికాన్ అనేక కథనాలను కూడా ప్రచురించింది, వాటిలో చాలా జాబితా చేయబడ్డాయి, ఇక్కడ అందుబాటులో ఉన్నాయి.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ Millikan CV uconn.edu
- ↑ "Archives - INSTITUT JEAN NICOD".
- ↑ "American Academy of Arts and Sciences 2014 fellows" (PDF). Retrieved 14 July 2023.
- ↑ "Rescher Prize". Archived from the original on 2021-05-10. Retrieved 2024-02-25.
- ↑ "Logic and Philosophy - RSP". Archived from the original on 2017-03-16.
- ↑ Biosemantics Oxford Handbook
- ↑ Millikan, Ruth Garrett, Language: A Biological Model, Oxford, 2005, 228pp, $29.95 (pbk), ISBN 0199284776.