వాడుకరి:అహ్మదాబాద్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

అహ్మదాబాద్ (గుజరాతీలో[1] అమ్దావాద్ అని ఉచ్ఛరిస్తారు) భారత రాష్ట్రమైన గుజరాత్ యొక్క అతిపెద్ద నగరం మరియు మాజీ రాజధాని. ఇది అహ్మదాబాద్ జిల్లా యొక్క పరిపాలనా ప్రధాన కార్యాలయం మరియు గుజరాత్ హైకోర్టు యొక్క స్థానం. అహ్మదాబాద్ జనాభా 5,633,927 (2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం) భారతదేశంలో ఐదవ అత్యధిక జనాభా కలిగిన నగరంగా నిలిచింది,[2] మరియు 6,357,693 గా అంచనా వేయబడిన పట్టణ సముదాయ జనాభా భారతదేశంలో ఏడవ అత్యధిక జనాభా.[3][4] అహ్మదాబాద్ రాష్ట్ర రాజధాని గాంధీనగర్ నుండి 30 కిలోమీటర్ల (19 మైళ్ళు) దూరంలో ఉన్న సబర్మతి నది ఒడ్డున ఉంది, ఇది దాని జంట నగరం.

అహ్మదాబాద్ భారతదేశంలో ఒక ముఖ్యమైన ఆర్థిక మరియు పారిశ్రామిక కేంద్రంగా అవతరించింది. ఇది భారతదేశంలో పత్తి ఉత్పత్తిలో రెండవ అతిపెద్దది, మరియు దాని నిల్వచేసిన సరకుల మార్పిడిలో దేశంలో రెండవ పురాతనమైనది. అహ్మదాబాద్‌లో క్రికెట్ ఒక ప్రసిద్ధ క్రీడ, ఇందులో 54,000 సీట్లుగల సర్దార్ పటేల్ స్టేడియం ఉంది. భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ సరళీకరణ యొక్క ప్రభావాలు వాణిజ్యం, సమాచారం అందించడం మరియు నిర్మాణం వంటి తృతీయ రంగ కార్యకలాపాల వైపు నగర ఆర్థిక వ్యవస్థను శక్తివంతం చేశాయి.[5] అహ్మదాబాద్ యొక్క పెరుగుతున్న జనాభా ఫలితంగా నిర్మాణ మరియు గృహ పరిశ్రమలు పెరిగాయి, ఫలితంగా ఆకాశహర్మ్యాలు ఇటీవల అభివృద్ధి చెందాయి.[6]

2010 లో ఫోర్బ్స్ దశాబ్దంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న నగరాల జాబితాలో అహ్మదాబాద్ మూడవ స్థానంలో నిలిచింది.[7] 2012 లో, టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా అహ్మదాబాద్‌ను భారతదేశంలో నివసించడానికి ఉత్తమ నగరంగా ఎంచుకుంది.[8] 2014 నాటికి, అహ్మదాబాద్ యొక్క స్థూల జాతీయోత్పత్తి 64 బిలియన్ డాలర్లు.

భారత ప్రభుత్వ ప్రధాన స్మార్ట్ సిటీస్ మిషన్ ఆధ్వర్యంలో స్మార్ట్ సిటీగా అభివృద్ధి చేయబడుతున్న వంద భారతీయ నగరాల్లో అహ్మదాబాద్ ఎంపిక చేయబడింది.[9] జూలై 2017 లో, చారిత్రక నగరం అహ్మదాబాద్ లేదా పాత అహ్మదాబాద్, భారతదేశపు మొట్టమొదటి యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ నగరంగా ప్రకటించబడింది.[10]

చరిత్ర[మార్చు]

11 వ శతాబ్దం నుండి అషావాల్ అని పిలువబడే అహ్మదాబాద్ చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలు నివసించే ప్రదేశాలుగా మారాయి. ఆ సమయంలో, అన్హిల్వరా (ఆధునిక పటాన్) యొక్క చౌలక్య పాలకుడు కర్ణుడు, భిల్ రాజు అషావల్‌పై విజయవంతమైన యుద్ధం చేశాడు, మరియు సబర్మతి ఒడ్డున కర్ణావతి అనే నగరాన్ని స్థాపించారు.[11] సోలంకి పాలన 13 వ శతాబ్దం వరకు కొనసాగగా తరువాత గుజరాత్ ధోల్కా యొక్క వాఘేలా రాజవంశం నియంత్రణలోకి వచ్చింది. గుజరాత్ తరువాత 14 వ శతాబ్దంలో ఢిల్లీ సుల్తానేట్ నియంత్రణలోకి వచ్చింది. ఏదేమైనా, 15 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో, స్థానిక రాజ్‌పుట్ ముస్లిం గవర్నర్ జాఫర్ ఖాన్ ముజాఫర్ ఢిల్లీ సుల్తానేట్ నుండి తన స్వాతంత్రయాన్ని స్థాపించారు మరియు గుజరాత్ సుల్తాన్‌ను ముజాఫర్ షా I గా పట్టాభిషేకం చేసుకున్నారు, తద్వారా ముజాఫారిడ్ రాజవంశం స్థాపించబడింది. ఈ ప్రాంతం చివరకు క్రీ.శ 1411 లో తన మనవడు సుల్తాన్ అహ్మద్ షా నియంత్రణలోకి వచ్చింది, అతను సబర్మతి ఒడ్డున ఒక కొత్త రాజధాని నగరానికి అటవీ ప్రాంతాన్ని ఇష్టపడ్డాడు మరియు కర్ణావతి సమీపంలో ఒక కొత్త గోడల నగరానికి పునాది వేశాడు మరియు దీనికి ఈ ప్రాంతంలో అహ్మద్ అను పేరుగల నలుగురి సాధువులు తర్వాత అహ్మదాబాద్ అని పేరు పెట్టారు.[12] ఇతర వనరుల ప్రకారం, అతను తన తర్వాత దానికి ఆ పేరును పెట్టాడు.[13] అహ్మద్ షా I 26 ఫిబ్రవరి 1411[14] న మానేక్ బుర్జ్ వద్ద నగరానికి పునాది వేశారు (గురువారం మధ్యాహ్నం 1.20 గంటలకు, ధు అల్-ఖిదా రెండవ రోజు, హిజ్రీ సంవత్సరం 813). అతను దీనిని మార్చి 4, 1411 న కొత్త రాజధానిగా ఎంచుకున్నాడు.[15]

  1. Dave, Jitendra (28 March 2012). "ఈస్ ఇట్ అహ్మదాబాద్ ఆర్ అందావాద్? నో వన్ నోస్ ఫర్ షూర్". DNA India (in ఇంగ్లీష్).
  2. "అహ్మదాబాద్ సిటీ పాపులేషన్ సెన్సస్ 2011-2019 గుజరాత్". www.census2011.co.in.
  3. "ఇండియా: స్టేట్స్ అండ్ మేజర్ అగ్లోమెరేషన్స్ - పాపులేషన్ స్టాటిస్టిక్స్, మ్యాప్స్, ఛార్ట్స్, వెథర్ అండ్ వెబ్ ఇన్ఫర్మేషన్". www.citypopulation.de.
  4. "మేజర్ అగ్లోమెరేషన్స్ ఆఫ్ ది వర్ల్డ్ - పాపులేషన్ స్టాటిస్టిక్స్ అండ్ మ్యాప్స్". citypopulation.de.
  5. "వేబ్యాక్ మెషీన్" (PDF). web.archive.org. 19 August 2008.
  6. "అహ్మదాబాద్ జాయిన్స్ ITES హాట్ స్పాట్స్- ఇండియాటైమ్స్ - ఇన్ఫోటెక్". web.archive.org. 3 January 2009.
  7. Kotkin, Joel. "ఇన్ పిక్చర్స్: ది నెక్స్ట్ డికేడ్స్ ఫాస్టెస్ట్-గ్రోయింగ్ సిటీస్". Forbes (in ఇంగ్లీష్).
  8. "అహ్మదాబాద్ బెస్ట్ సిటీ టు లివ్ ఇన్, పూణే క్లోజ్ సెకండ్". The Times of India (in ఇంగ్లీష్).
  9. "గవర్నమెంట్ రేలీజెస్ లిస్ట్ ఆఫ్ 20 స్మార్ట్ సిటీస్". The Times of India (in ఇంగ్లీష్).
  10. "600-ఇయర్-ఓల్డ్ స్మార్ట్ సిటీ గెట్స్ వర్ల్డ్ హెరిటేజ్ ట్యాగ్". The Times of India (in ఇంగ్లీష్).
  11. "ఇండియా త్రూ ది ఏజస్". Publications Division, Ministry of Information & Broadcasting, Government of India. 1990.
  12. "హిస్టరీ ఆఫ్ అహ్మదాబాద్". web.archive.org. 23 February 2016.
  13. "బాబా మానేకనాథ్స్ కిన్ కీప్ ఎలైవ్ 600-ఇయర్ ఓల్డ్ ట్రడిషన్ - ఇండియన్ ఎక్సప్రెస్". archive.indianexpress.com.
  14. "ఇన్ అహ్మదాబాద్, హిస్టరీ ఈస్ స్టిల్ ఎలైవ్ యాస్ ట్రడిషన్". DNA India (in ఇంగ్లీష్). 14 November 2010.
  15. "అహ్మదాబాద్ ఈ-పేపర్ టుడే:Online అహ్మదాబాద్ ఈ-పేపర్ గుజరాతీ,ఆజ్ కా అహ్మదాబాద్ గుజరాతీ న్యూస్పేపర్ - దివ్య భాస్కర్,పేజీ 1". divyabhaskar epaper (in గుజరాతి).