విజయేంద్ర తీర్థ
| విజయేంద్ర తీర్థ | |
|---|---|
| జననం | విఠలాచార్య 1514 |
| బిరుదులు/గౌరవాలు | సర్వతంత్ర స్వతంత్ర [1] |
| క్రమము | వేదాంతం |
| గురువు | సురేంద్ర తీర్థ, వ్యాసతీర్థ [2] |
| తత్వం | ద్వైతం |
| సాహిత్య రచనలు | లఘు ఆమోద, ఉపసంహార విజయం, చక్ర మీమాంస |
విజయేంద్ర తీర్థ (c.1514 - c.1595) ఒక ద్వైత తత్వవేత్త. ద్వైత సూత్రాలను వివరిస్తూ, వేదాంతం సమకాలీన సనాతన పాఠశాలల నుండి దాడులకు వ్యతిరేకంగా 104 గ్రంథాలను రచించాడని చెబుతారు. అతను తంజావూరు నాయకుల పాలనలో కుంభకోణంలో పోంటిఫికల్ పీఠాన్ని నిర్వహించాడు, అక్కడ అతను అద్వైత తత్వవేత్త అప్పయ్య దీక్షితుతో వివాద చర్చలలో పాల్గొన్నాడు.
జీవితం
[మార్చు]అతని ప్రారంభ జీవితంకు సంబంధించిన చాలా సమాచారం కొన్ని శాసనాలు, రెండు హాజియోగ్రఫీల నుండి తీసుకోబడింది: ఇతడు కన్నడ మాట్లాడే దేశస్థ మధ్వ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో విఠలాచార్యగా జన్మించాడు, అతను తత్వవేత్త వ్యాసతీర్థ వద్ద వేదాంత, మీమాంస, న్యాయాలను అభ్యసించాడు. అతను కావ్య (కవిత్వం), నాట్య (నాటకం), అలంకార (వాక్చాతుర్యం)లో కూడా శిక్షణ పొందాడు. 25 సంవత్సరాల వయస్సులో, అతను విభుదేంద్ర మఠం పూర్వ పీఠాధిపతి అయిన సురేంద్ర తీర్థ ఆదేశం మేరకు కుంభకోణం వెళ్లారు. విఠల చివరికి సురేంద్ర తర్వాత విజయేంద్ర తీర్థ అనే బిరుదుతో పీఠాధిపతి అయ్యాడు. అతను తన ప్రత్యర్థి, స్నేహితుడైన అప్పయ్య దీక్షితతో తీవ్రమైన వివాదాస్పద చర్చలలో పాల్గొన్నాడు, అప్పయ్య వాదనలను తిరస్కరించడానికి అతని అనేక రచనలు అంకితం చేయబడ్డాయి. 1595లో అతని మరణం తర్వాత, అతని మృత దేహాన్ని కుంభకోణంలోని మఠంలో ఉంచారు. ఆయన తర్వాత సుధీంద్ర తీర్థ అధికారంలోకి వచ్చారు.[3]
రచనలు
[మార్చు]విజయీంద్ర తీర్థ 104 సాహిత్య రచనలతో ఘనత పొందారు, మిగిలిన వాటిలో కొన్ని ప్రధానంగా వ్యాసతీర్థ (లఘు ఆమోద), మధ్వ (తత్వప్రకాశిక తిప్పని) రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు, అప్పయ్య దీక్షిత రచనలను ఖండించే వివాద రచనలు, మీమాంస (చక్ర మీమాంస)తో ద్వైతానికి అనుకూలతగా వ్యవహరించే అనేక గ్రంథాలు ఉన్నాయి. కొన్ని పద్యాలు, మూడు నాటకీయ రచనలు కూడా అతనికి ఆపాదించబడ్డాయి.
ప్రముఖ రచనల జాబితా
[మార్చు]104 రచనలు విజయీంద్రకు ఆపాదించబడ్డాయి, వాటిలో అరవై మాత్రమే ప్రస్తుతం ఉన్నాయి. కొన్ని చెప్పుకోదగ్గ రచనలు తప్ప, చాలా వరకు ముద్రించబడలేదు. నంజన్‌గూడు, మంత్రాలయం, కుంభకోణంలోని మఠాలలో వ్రాతప్రతులు భద్రపరచబడ్డాయి.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sharma 2000, p. 172.
- ↑ Sarma 1937, p. 551.
- ↑ Hebbar, B.N (2005). The Sri-Krsna Temple at Udupi: The History and Spiritual Center of the Madhvite Sect of Hinduism. Bharatiya Granth Nikethan. p. 306. ISBN 81-89211-04-8.
Vijayindra Tirtha (1514 - 1595 CE) was one of the most prominent champions, defenders and exponents of Madhva faith in the Mediaeval era. A Kannada speaking deśastha Madhva by birth, his pre-monastic name was Vitthalācārya.