సారా ఆరోన్సోన్
సారా ఆరోన్సోన్ | |
---|---|
జననం | 5 జనవరి, 1890 |
మరణం | అక్టోబరు 9 ,1927 |
జాతీయత | ఒట్టోమన్ |
వృత్తి | గూఢచారి |
కుటుంబం |
|
సారా ఆరోన్సోన్ ( హీబ్రూ : שרה אהרנסון ; 5 జనవరి 1890 - 9 అక్టోబర్ 1917) మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో బ్రిటిష్ వారి కోసం పని చేస్తున్న యూదు గూఢచారుల బృందమైన "నిలి" సభ్యురాలు,[1] వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్త ఆరోన్ ఆరోన్సోన్ సోదరి . ఆమెను తరచుగా "నిలి హీరోయిన్" అని పిలుస్తారు.[2]
జీవిత చరిత్ర
[మార్చు]సారా ఆరోన్సోన్ ఆ సమయంలో ఒట్టోమన్ సిరియాలో భాగమైన జిక్రోన్ యాకోవ్లో జన్మించింది . ఆమె తల్లిదండ్రులు రోమానియా నుండి జియోనిస్టులు, వారు మొదటి అలియా యొక్క మొదటి స్థిరనివాసులలో కొందరుగా ఒట్టోమన్ పాలస్తీనాకు వచ్చారు , ఆరోన్సోన్ జన్మించిన మోషావా వ్యవస్థాపకులు.[3] ఆమె సోదరుడు ఆరోన్ ప్రోత్సాహంతో, ఆమె భాషలను అభ్యసించింది , హీబ్రూ, యిద్దిష్, టర్కిష్ , ఫ్రెంచ్ భాషలలో నిష్ణాతులు, అరబిక్పై సహేతుకమైన పట్టును కలిగి ఉంది , తనకు తానుగా ఇంగ్లీషు నేర్పింది. 31 మార్చి 1914న, ఆమె అట్లిట్లో బల్గేరియాకు చెందిన పెద్ద , సంపన్న వ్యాపారి అయిన హైమ్ అబ్రహంతో వివాహం చేసుకుంది ,[4] అతనితో కొద్దికాలం ఇస్తాంబుల్లో నివసించింది; కానీ వివాహం సంతోషంగా లేదు , ఆమె డిసెంబర్ 1915లో జిక్రోన్ యాకోవ్కి తిరిగి వచ్చింది.
ఇస్తాంబుల్ నుండి హైఫాకు వెళ్ళేటప్పుడు, ఆరోన్సోన్ అర్మేనియన్ మారణహోమంలో కొంత భాగాన్ని చూసింది. ఆమె అర్మేనియన్ పురుషులు, మహిళలు, పిల్లలు , శిశువుల వందలాది మృతదేహాలను చూసినట్లు సాక్ష్యమిచ్చింది; అనారోగ్యంతో ఉన్న అర్మేనియన్లను రైళ్లలో ఎక్కించడం; చనిపోయిన వారిని బయటకు విసిరివేయడం , జీవించి ఉన్న వారి స్థానంలో ఉండటంతో. ఆమె హైఫా పర్యటన తర్వాత, అర్మేనియన్ల గురించిన ప్రస్తావనలు ఆమెను బాగా కలవరపరిచాయి.[5] చైమ్ హెర్జోగ్ ప్రకారం , ఆరోన్సోన్ ఆమె చూసిన దాని ఫలితంగా బ్రిటిష్ దళాలకు సహాయం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.[6]
బ్రిటిష్ అనుకూల గూఢచర్యం
[మార్చు]ఆరోన్సోన్, ఆమె సోదరి రివ్కా ఆరోన్సోన్, ఆమె సోదరులు ఆరోన్ ఆరోన్సోన్ , అలెగ్జాండర్ ఆరోన్సోన్ , వారి స్నేహితుడు (, రివ్కా యొక్క కాబోయే భర్త) అవ్షాలోమ్ ఫీన్బెర్గ్ నిలి గూఢచారి సంస్థను స్థాపించి, నడిపించారు . ఆరోన్సోన్ గూఢచారి రింగ్ యొక్క పాలస్తీనాలో కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించాడు , ఆఫ్షోర్లోని బ్రిటిష్ ఏజెంట్లకు సమాచారాన్ని పంపాడు. కొన్నిసార్లు ఆమె ఒట్టోమన్ భూభాగంలో విస్తృతంగా ప్రయాణించి బ్రిటీష్ వారికి ఉపయోగపడే సమాచారాన్ని సేకరించి, నేరుగా ఈజిప్ట్లోని వారికి తీసుకువచ్చింది. 1917లో, ఆమె సోదరుడు అలెగ్జాండర్ ఒట్టోమన్ అధికారుల నుండి శత్రుత్వాన్ని ఆశించి బ్రిటిష్-నియంత్రిత ఈజిప్ట్లోనే ఉండమని ఆమెను కోరాడు ; కానీ ఆరోన్సోన్ నిలి కార్యకలాపాలను కొనసాగించడానికి జిక్రోన్ యాకోవ్ వద్దకు తిరిగి వచ్చాడు. దాదాపు 40 మంది గూఢచారుల నెట్వర్క్తో మధ్యప్రాచ్యంలో అతిపెద్ద బ్రిటిష్ అనుకూల గూఢచర్య నెట్వర్క్గా నీలి అభివృద్ధి చెందింది.
వారసత్వం
[మార్చు]ఆరోన్సోన్ "దేశం కోసం యూదు-జియోనిస్ట్ మహిళ యొక్క లౌకిక, చురుకైన మరణానికి మొదటి ఉదాహరణ, మతపరమైన బలిదానం , పాలస్తీనాలో స్థాపించబడిన జియోనిస్ట్ సంప్రదాయం రెండింటిలోనూ అపూర్వమైనది." జిఖ్రోన్ స్మశానవాటికలో ఆమె సమాధికి వార్షిక తీర్థయాత్రలు 1935లో ప్రారంభమయ్యాయి. 1967 ఆరు రోజుల యుద్ధం తర్వాత , ఆరోన్సోన్ , నీలి యొక్క జ్ఞాపకం ఇజ్రాయెల్ యొక్క వీరత్వం యొక్క ఆరాధనలో భాగమైంది, దీనిని లేబర్ పార్టీ అధికారికంగా గుర్తించింది , పిల్లలలో జరుపుకుంటారు. సాహిత్యం.[7]
హింస మరియు ఆత్మహత్య
[మార్చు]సెప్టెంబరు 1917లో, ఒట్టోమన్లు బ్రిటీష్ వారికి సందేశాన్ని తీసుకువెళుతున్న ఆమె క్యారియర్ పావురాన్ని అడ్డగించారు మరియు నీలి కోడ్ను డీక్రిప్ట్ చేశారు . అక్టోబరులో, ఒట్టోమన్లు జిక్రోన్ యాకోవ్ను చుట్టుముట్టారు మరియు ఆరోన్సోన్తో సహా అనేక మందిని అరెస్టు చేశారు. ఆమెను బంధించినవారు ఆమె ముందే తండ్రిని చిత్రహింసలకు గురిచేశారు. ఆమె నాలుగు రోజుల చిత్రహింసలను భరించింది , కానీ ఆమె తనను హింసించేవారి గురించి ఆలోచించిన దానికంటే ఎక్కువ సమాచారం ఇవ్వలేదు. [8]
ఇది కూడా చూడండి
[మార్చు]- బాల్ఫోర్ డిక్లరేషన్
- జియోనిజం
- నవ మాక్మెల్-అతిర్ ద్వారా ఓట్ మీ-అవ్షలోమ్ , 2009 (హీబ్రూ). ISBN 978-965-482-889-5
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sarah Aaronsohn (Jewish Virtual Library, based on New Encyclopedia of Zionism and Israel, ed., Geoffrey Wigoder, Copyright 1994 by Associated University Press, The Jewish Agency for Israel and The World Zionist Organization.)
- ↑ Herzog, Chaim (1989). Heroes of Israel. Boston: Little, Brown. ISBN 0-316-35901-7.
- ↑ "Sarah Aaronsohn – Jewish Women's Archive". jwa.org. Retrieved 5 October 2017.
- ↑ "Haim Abraham". www.danielabraham.net. Retrieved 2020-12-12.
- ↑ Bartov, Mack, Omer, Phyllis (2001). In God's Name: Genocide and Religion in the Twentieth Century. Berghahn Books. pp. 274–275. ISBN 1-57181-214-8.
{{cite book}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ "Armenian Genocide Research – The First World War : A Complete History". Archived from the original on 28 September 2007. Retrieved 5 October 2017.
- ↑ "Armenian Genocide Research – The First World War : A Complete History". Archived from the original on 28 September 2007. Retrieved 5 October 2017.
- ↑ "Think-Israel". www.think-israel.org. Retrieved 5 October 2017.
బాహ్య లింకులు
[మార్చు]- (in Hebrew) שרה אהרנסון Sarah Aaronsohn (izkor.gov.il)
- Prof. Billie Melman, Sarah Aaronsohn (Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia, Jewish Women's Archive)
- Biography on MyJewishLearning.com