హంసధ్వని రాగం

హంసధ్వని రాగం (Hamsadhvani, సంస్కృతం: हम्सध्वनि) కర్ణాటక మరియు హిందూస్థానీ సంగీతాలలో ఒక జన్య రాగం. దీనిని సామాన్యంగా ధీర శంకరాభరణం యొక్క జన్యంగా భావిస్తారు.

రాగ లక్షణాలు

Hamsadhvani scale with shadjam at C

హంసధ్వని రాగం లో మధ్యమం గాని ధైవతం గాని లేవు. దీనిలోని స్వరాల ఆరోహణ అవరోహణలు ఈ క్రింది వీధంగా ఉన్నాయి:

ārohaṇa :  S R2 G3 P N3 S

avarohaṇa :  S N3 P G3 R2 S

ఈ రాగంలోని స్వరాలు : షడ్జమం, చతుశ్రుతి రిషభం, అంతర గాంధారం, పంచమం మరియు కాకళి నిషాధం.

రచనలు

హంసధ్వని రాగం లో చాలా కీర్తనలు సాంప్రదాయ మరియు సినీ సంగీతంలో ఉన్నాయి. ఇది సామాన్యంగా కచేరీ ప్రారంభంలో గానం చేయబడుతుంది. చాలా కీర్తనలు విఘ్నేశ్వరుని ప్రార్ధనగా రచించబడ్డాయి.

• రఘుకుల నాయక మరియు శ్రీ రఘుకుల - త్యాగరాజ స్వామి
• గజవదన బేడువే - పురందర దాసు
• గం గణపతే - ముత్తయ్య భాగవతార్
• వాతాపి గణపతిం భజే - ముత్తుస్వామి దీక్షితులు