తత్పురుష సమాసము

ఉత్తర పదార్ధము ప్రధానముగా గలది తత్పురుష సమాసము. రామ బాణము - ఇందు పూర్వపదము రామ - ఉత్తరపదము బాణము. రామ బాణముతో చంపెను. అనగా ఇందు బాణము ప్రధానము. క్రియతో సంబంధము కలిగియుండును. మొదటి ​పదము లోపించిన విభక్తి పేరు సమాసమునకు వచ్చును. ఇది వ్యధి కరణ సమాసము. లోపించిన విభక్తిని చేర్చి చెప్పుట విగ్రహ వాక్యము.

ఉదాహరణలు

సమాసము	విగ్రహవాక్యము	సమాసనామము	తత్పురుష సమాస రకం
1	అర్ధ రాజ్యము	రాజ్యము యొక్క అర్ధభాగము	ప్రధమా తత్పురుష సమాసము
	కడతల	తల యొక్క కడ భాగము
2	కృష్ణ శ్రితుడు	కృష్ణుని ఆశ్రయించిన వాడు	ద్వితీయా తత్పురుష సమాసము
	నెలతాల్పు	నెలను ధరించిన వాడు
3	గుణహీనుడు	గుణము చేత హీనుడు	తృతీయ తత్పురుష సమాసము
	నెల తక్కువ వాడు	నెలచేత తక్కువ వాడు
4	పూజా	పూజ కొఱకు	చతుర్దీతత్పురుష సమాసము
	గృహము దేవర మేలు	గృహము దేవర కొఱకు మేలు.
5	ప్రాణాధికుడు	ప్రాణముకంటె అధికుడు	పంచమీతత్పురుష సమాసము
	దొంగ భయము	దొంగ వలన భయము
6	రాజభటుడు	రాజుయొక్క భటుడు	షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము
	చెట్టు కొమ్మ	చెట్టు యొక్క కొమ్మ
7	గృహకృత్యములు	గృహమందలి కృత్యములు	సప్తమీ తత్పురుష సమాసము
	మాటనేర్పరి	మాటయందు నేర్పరి
8	అజ్ఞానము	జ్ఞానము లేనిది	నఙ్ఞ్ తత్పురుష సమాసము
	అసత్యము	సత్యము కానిది