Jump to content

దాండియా రాస్

వికీపీడియా నుండి
(దాండియా నుండి దారిమార్పు చెందింది)
దాండియా
2015, ఆగస్టు 15న హైదరాబాదులోని గోల్కొండ కోటలో తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిర్వహించిన భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలలో తెలంగాణ భాషా సాంస్కృతిక శాఖ ఆధ్వర్యంలో గర్బా కళాకారుల ప్రదర్శన

రాస్ లేదా దాండియా రాస్ అనేది భారతీయ రాష్ట్రమైన గుజరాత్ నుండి ఉద్భవించి నవరాత్రి పండుగలో ప్రాచుర్యం పొందిన సామాజిక-మత జానపద నృత్యం. రాజస్థాన్ లోని మార్వార్ ప్రాంతంలో కూడా ఈ నృత్యాన్ని ప్రదర్శిస్తారు. దాండియా-రాస్ వ్యుత్పత్తి సంస్కృతంలో ఉంది. . దాండియా-రాస్ కళాశాల పోటీ రూపంతో సహా వివిధ రూపాల్లో ఉనికిలో ఉంది. ఈ నృత్య శైలి ఇప్పుడు పోటీ ఫార్మాట్, సాంప్రదాయ ఫార్మాట్ లో ఉంది.

వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం

[మార్చు]
బెంగళూరులో నవరాత్రుల సందర్భంగా పిల్లల చేత దాండియా రాస్ నృత్యం

"రాస్" అనే పదం "రస" అనే సంస్కృత పదం నుండి వచ్చింది, ఇది భావోద్వేగాలు, భావాలకు సంబంధించిన సౌందర్య భారతీయ భావన. కపిల వాత్స్యాయనుడు రసం సౌందర్య సిద్ధాంతం భారతీయ కళలకు అంతర్లీన ఐక్యతను ఇస్తుందని వాదించారు. [1]

రాస్ రూపాలు

[మార్చు]

దాండియా రాస్, గోపుంతన్ సోలంగా రాస్ , మేర్ దాండియా రాస్ రాస్ ప్రసిద్ధ రూపాలు. సౌరాష్ట్రలో రాస్ ను పురుషులు, మహిళలు చేసే నృత్యాన్ని రాస్డా అంటారు. రాస్ లో డాన్స్ ఎలిమెంట్ ఎక్కువగా, రాస్డాలో సంగీతానికి ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. [2]

కాలేజియేట్ గర్బా-రాస్

[మార్చు]

గర్బా-రాస్, సాధారణంగా రాస్ అని పిలుస్తారు, ఇది ప్రధానంగా దాండియా-రాస్ , కొన్ని గార్బాలతో కూడిన కలయిక నృత్య శైలి. ఫెడరేషన్ ఆఫ్ గుజరాతీ అసోసియేషన్స్ ఆఫ్ నార్త్ అమెరికా (ఎఫ్ఓజీఎన్ఏ) కృషి ఫలితంగా గార్బా-రాస్ ఒక పోటీ నృత్య శైలిగా ఆవిర్భవించింది.[3] గార్బా-రాస్ పోటీ నృత్య శైలిని 2000 ల ప్రారంభంలో మొదటి తరం భారతీయ-అమెరికన్ కళాశాల విద్యార్థులు మరింత అభివృద్ధి చేశారు. అంతేకాక, 2009 లో రాస్ ఆల్-స్టార్స్ (ఆర్ఎఎస్) అని పిలువబడే గార్బా-రాస్ కోసం ఒక సంఘటిత జాతీయ సంస్థను స్థాపించారు. [4]2023 నాటికి, ఈ సంస్థ దేశవ్యాప్తంగా దాదాపు 50 క్రియాశీలంగా పోటీపడుతున్న కాలేజియేట్ గార్బా-రాస్ జట్లను కలిగి ఉంది, మొత్తం నమోదు చేయబడిన 66 జట్లలో.[5]

కాలేజియేట్ గర్బా-రాస్

[మార్చు]

పురుష, మహిళా విద్యార్థులు సాధారణంగా ఒకేసారి 12-16 మంది నృత్యకారులతో పోటీ గార్బా-రాలను వేదికపై ప్రదర్శిస్తారు , వీలైతే ఎల్లప్పుడూ సమాన సంఖ్యలో ప్రదర్శిస్తారు, అయినప్పటికీ దినచర్య పూర్తిగా భాగస్వామి పరస్పర చర్యలపై ఆధారపడి ఉండదు. డ్యాన్సర్లు సుమారు ఆరు నిమిషాల నృత్య భాగం అంతటా వివిధ రకాల నిర్మాణాలు, కదలికలతో మొత్తం ఆడిటోరియం వేదికను తీసుకుంటారు. వ్యాసం అంతటా, నృత్యకారులు గర్బా-రాస్ సాంప్రదాయ మూలాలను సూచిస్తూ ప్రేక్షకులకు ఎదురుగా కొరియోగ్రఫీ చేస్తారు లేదా వేదికపై ఇతర భాగస్వాములతో కొద్దిసేపు సంభాషిస్తారు. సాంప్రదాయ దాండియా-రాస్ లేదా గార్బా వలె కాకుండా, కాలేజియేట్ గర్బా-రాస్ కు ఒక నిర్దిష్ట కేంద్ర బిందువు లేదు [6]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Vatsyayan, Kapila (1987). Traditions of Indian folk dance (in ఇంగ్లీష్). Clarion Books associated with Hind Pocket Books. p. 5. ISBN 9788185120225.
  2. Sharma, Manorma (2007). Musical Heritage of India (in ఇంగ్లీష్). APH Publishing. p. 59. ISBN 9788131300466.
  3. Falcone, Jessica Marie (2013). "'Garba With Attitude': Creative Nostalgia in Competitive Collegiate Gujarati American Folk Dancing". Journal of Asian American Studies (in ఇంగ్లీష్). 16 (1): 57–89. doi:10.1353/jaas.2013.0010. ISSN 1096-8598. S2CID 145669630.
  4. "ABOUT US". Raas All-Stars (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-03-01.
  5. "Directory". Raas All-Stars. Raas All-Stars. Retrieved 16 February 2023.
  6. Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified