అంతర్జాతీయ జనాభా దినోత్సవం
అంతర్జాతీయ జనాభా దినోత్సవం లేదా ప్రపంచ జనాభా దినోత్సవం ప్రతి ఏటా జూలై 11 వ తేదీన నిర్వహిస్తున్నారు. జనాభా సమస్యల ఆవశ్యకత, ప్రాముఖ్యతపై దృష్టిని కేంద్రీకరించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది, [1] ఇది 1989లో ఐక్యరాజ్యసమితి అభివృద్ధి కార్యక్రమంలో భాగం. ఆనాటి పాలక మండలిచే ఇది స్థాపించబడింది, ప్రపంచ జనాభా ఐదు బిలియన్లకు పెరుగుదలను. 1987 జూలై 11న గమనించబడింది. 1990 డిసెంబరు నాటి 45/216 తీర్మానం ద్వారా, పర్యావరణం, అభివృద్ధికి వారి సంబంధాలతో సహా జనాభా సమస్యలపై అవగాహన పెంచడానికి ప్రపంచ జనాభా దినోత్సవాన్ని కొనసాగించాలని ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ నిర్ణయించింది. 1990 జూలై 11న 90కి పైగా దేశాల్లో ఈ దినోత్సవం మొదటిసారిగా నిర్వహించబడింది. అప్పటి నుండి, అనేక UNFPA దేశ కార్యాలయాలు ఇతర సంస్థలు, ప్రభుత్వాలు పౌర సమాజంతో భాగస్వామ్యంతో ప్రపంచ జనాభా దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నాయి.
1872లో భారతదేశంలో జనాభా గణాంకాలు మొదలయ్యాయి.[2]
UN జనాభా విభాగం
[మార్చు]UN జనాభా విభాగం జనాభాపై పని కార్యక్రమాన్ని అమలు చేయడంలో జనాభా అభివృద్ధిపై అంతర్జాతీయ సదస్సును అనుసరించడంలో ఐక్యరాజ్యసమితి వ్యవస్థ ఏజెన్సీలు, నిధులు, కార్యక్రమాలు సంస్థలతో సన్నిహితంగా సహకరిస్తుంది. ఐక్యరాజ్యసమితి మిషన్లు, జాతీయ ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, ఐక్యరాజ్యసమితి కార్యాలయాలు, పరిశోధకులు, మీడియా ప్రతినిధులు ప్రజలు జనాభా అంచనాలు అంచనాలు జనాభా అభివృద్ధి సమస్యలపై సమాచారం విశ్లేషణలకు సంబంధించి జనాభా విభాగాన్ని క్రమం తప్పకుండా సంప్రదిస్తారు.
దాని ముప్పై-ఎనిమిదవ సెషన్‌లో, స్టాటిస్టికల్ కమిషన్ ఐక్యరాజ్యసమితి గణాంకాల విభాగం ఇతర అంతర్జాతీయ ఏజెన్సీలను జనాభా గృహ గణనలపై 2010 ప్రపంచ కార్యక్రమం అమలు కోసం జాతీయ సామర్థ్యాన్ని బలోపేతం చేయడానికి జాతీయ గణాంక కార్యాలయాలకు తమ సాంకేతిక సహాయాన్ని పెంచాలని అభ్యర్థించింది . అదనంగా, జనాభా, గృహ గణనల కోసం సవరించిన సూత్రాలు సిఫార్సుల అమలును ప్రారంభించాలని కమిషన్ దేశాలను అభ్యర్థించింది.
UNFPA తన లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి ప్రభుత్వాలు, ప్రభుత్వేతర సంస్థలు, పౌర సమాజం, విశ్వాస ఆధారిత సంస్థలు, మత పెద్దలు, ఇతరులతో సహా ఐక్యరాజ్యసమితి వ్యవస్థ లోపల, వెలుపల అనేక భాగస్వాములతో కలిసి పనిచేస్తుంది. స్థానిక అవసరాలకు మెరుగ్గా ప్రతిస్పందించడానికి, UNFPA ఎక్కువగా దేశం-నేతృత్వంలోని ప్రయత్నాలకు వనరులను కేటాయిస్తుంది, మెరుగైన ఫలితాలను సాధించడానికి దేశం-కేంద్రీకృత, దేశం-నేతృత్వంలోని అమలుపై దృష్టి పెడుతుంది, అదే సమయంలో పరస్పర జవాబుదారీతనం, సామరస్యం, సమలేఖనాన్ని బలోపేతం చేస్తుంది.
కుటుంబ నియంత్రణ మానవ హక్కును సమర్థించేందుకు తొమ్మిది ప్రమాణాలు
- వివక్ష రహితం[3]: కుటుంబ నియంత్రణ సమాచారం, సేవలు జాతి, లింగం, భాష, మతం, రాజకీయ అనుబంధం, జాతీయ మూలం, వయస్సు, ఆర్థిక స్థితి, నివాస స్థలం, వైకల్యం స్థితి, వైవాహిక స్థితి, లైంగిక ధోరణి లేదా లింగ గుర్తింపు ఆధారంగా పరిమితం చేయబడవు .
- అందుబాటులో ఉన్నాయి: కుటుంబ నియంత్రణ వస్తువులు, సేవలు అందరికీ అందుబాటులో ఉండేలా దేశాలు తప్పనిసరిగా నిర్ధారించుకోవాలి.
- ప్రాప్యత: కుటుంబ నియంత్రణ వస్తువులు, సేవలు అందరికీ అందుబాటులో ఉండేలా దేశాలు తప్పనిసరిగా నిర్ధారించుకోవాలి.
- ఆమోదయోగ్యమైనది: గర్భనిరోధక సేవలు, సమాచారం తప్పనిసరిగా గౌరవప్రదమైన పద్ధతిలో అందించబడాలి, ఆధునిక వైద్య నీతి, వారికి వసతి కల్పించబడిన వారి సంస్కృతులను గౌరవిస్తుంది.
- మంచి నాణ్యత: కుటుంబ నియంత్రణ సమాచారం స్పష్టంగా కమ్యూనికేట్ చేయాలి, శాస్త్రీయంగా కచ్చితంగా ఉండాలి.
- సమాచారంతో కూడిన నిర్ణయం తీసుకోవడం: ఒత్తిడి, బలవంతం లేదా తప్పుడు ప్రాతినిధ్యం లేకుండా పూర్తి స్వయంప్రతిపత్తితో పునరుత్పత్తి ఎంపికలను చేయడానికి ప్రతి వ్యక్తికి అధికారం ఉండాలి.
- గోప్యత, గోప్యత: కుటుంబ నియంత్రణ సమాచారం, సేవలను కోరుతున్నప్పుడు వ్యక్తులందరూ గోప్యత హక్కును తప్పనిసరిగా పొందాలి.
- భాగస్వామ్యం: ఆరోగ్య సమస్యలతో సహా వారిని ప్రభావితం చేసే నిర్ణయాలలో వ్యక్తుల క్రియాశీల, సమాచారం భాగస్వామ్యాన్ని నిర్ధారించడానికి దేశాలు బాధ్యత వహిస్తాయి.
- జవాబుదారీతనం: ఆరోగ్య వ్యవస్థలు, విద్యా వ్యవస్థలు, నాయకులు, విధాన నిర్ణేతలు కుటుంబ నియంత్రణ మానవ హక్కును సాధించడానికి చేసే అన్ని ప్రయత్నాలలో వారు సేవ చేసే వ్యక్తులకు జవాబుదారీగా ఉండాలి.
కీలక పత్రాలు
[మార్చు]- ప్రపంచ జనాభా దినోత్సవం ఏర్పాటుపై సాధారణ అసెంబ్లీ తీర్మానం [A/RES/45/216][4]
- జనాభా & అభివృద్ధిపై కైరో ప్రకటన (1994)
- జనాభా, అభివృద్ధిపై మెక్సికో సిటీ డిక్లరేషన్ (1984)
- వరల్డ్ పాపులేషన్ ప్లాన్ ఆఫ్ యాక్షన్ (1974)
ప్రచురణలు
[మార్చు]- ప్రపంచ జనాభా స్థితి
- గ్లోబల్ పాపులేషన్ గ్రోత్ అండ్ సస్టైనబుల్ డెవలప్‌మెంట్: రిపోర్ట్
- ప్రపంచ జనాభా విధానాలు 2021: సంతానోత్పత్తికి సంబంధించిన విధానాలు
- ప్రపంచ జనాభా అవకాశాలు 2019
- ICPD25 నివేదికపై నైరోబీ సమ్మిట్
- లైంగిక, పునరుత్పత్తి ఆరోగ్యం, పునరుత్పత్తి హక్కులకు సార్వత్రిక ప్రాప్యతను నిర్ధారించండి
- ప్రపంచ జనాభా విధానాలు 2019
- ప్రసూతి మరణాల పోకడలు: 2000 నుండి 2017 వరకు
ఉపయోగకరమైన లింకులు
[మార్చు]- యునైటెడ్ నేషన్స్ డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ ఎకనామిక్ అండ్ సోషల్ అఫైర్స్
- UN జనాభా విభాగం
- UN గణాంకాల విభాగం
- స్వదేశీ సమస్యలపై ఐక్యరాజ్యసమితి శాశ్వత వేదిక
- యువతపై UN కార్యక్రమం
- UN ప్రారంభించు - వైకల్యం, ఉపాధి
- వృద్ధాప్యం కోసం UN
- జనాభా, అభివృద్ధిపై కమిషన్
- ఐక్యరాజ్యసమితి జనాభా నిధి (UNFPA)
- ప్రపంచ జనాభా దినోత్సవం
- UNICEF డేటా - పిల్లల గణాంకాలు
- ప్రపంచ బ్యాంకు ఓపెన్ డేటా - జనాభా
- సుస్థిర అభివృద్ధి లక్ష్యాలు (SDGలు)
సంబంధిత సమావేశాలు, ఆచారాలు
[మార్చు]- ICPD25పై నైరోబి సమ్మిట్ (నైరోబి, 2019)
- జనాభా, అభివృద్ధిపై అంతర్జాతీయ సమావేశం (ICPD) (కైరో, 1994)
- జనాభాపై అంతర్జాతీయ సమావేశం (మెక్సికో సిటీ, 1984)
- జనాభాపై ప్రపంచ సమావేశం (బుకారెస్ట్, 1974)
- ప్రపంచ జనాభా సంవత్సరం (1974)
- ప్రపంచ జనాభా సమావేశం (బెల్‌గ్రేడ్, 1965)
- ప్రపంచ జనాభా సమావేశం (రోమ్, 1954)
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "World Population Day 11 July".
- ↑ మామిడి, హరికృష్ణ (2024-07-11). "సాంస్కృతిక వెలుగులో జనగణన". EENADU. Archived from the original on 2024-07-11. Retrieved 2024-07-11.
- ↑ "World Population Day 11 July".
- ↑ "Resources".