కిరణ్ మజుందార్-షా
కిరణ్ మజుందార్-షా | |
|---|---|
 మజుందార్-షా 2014 లో | |
| జననం | కిరణ్ మజుందార్ 23 మార్చి 1953 |
| విద్యాసంస్థ | బెంగుళూరు విశ్వవిద్యాలయం(బి ఎస్), మెల్బోర్న్ విశ్వవిద్యాలయం(ఎం ఎస్) |
| వృత్తి | బయోకాన్ వ్యవస్థాపకురాలు & చైర్పర్సన్ |
| జీవిత భాగస్వామి | జాన్ షా (మరణం 2022 అక్టోబరు 24) |
| పురస్కారాలు | ఒత్మర్ గోల్డ్ మెడల్ (2014) |
కిరణ్ మజుందార్-షా (జననం 1953 మార్చి 23) ఒక భారతీయ వ్యాపారవేత్త. ఆమె బయోకాన్ లిమిటెడ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ చైర్పర్సన్, [1] బయోకాన్ బయోలాజిక్స్ లిమిటెడ్ వ్యవస్థాపకురాలు, భారతదేశంలోని బెంగుళూరులో ఉన్న బయోటెక్నాలజీ సంస్థ అయిన ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్, బెంగళూరు మాజీ చైర్పర్సన్.[2] 2014లో, సైన్స్, కెమిస్ట్రీ పురోగతికి విశేష కృషి చేసినందుకు ఆమెకు ఓత్మెర్ గోల్డ్ మెడల్ లభించింది.[3] ఆమె ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్‌లో 'వ్యాపార జాబితాలో టాప్ 50 మహిళల జాబితాలో ఉంది. 2019లో, ఆమె ఫోర్బ్స్ ద్వారా ప్రపంచంలోని 68వ అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళగా జాబితా చేయబడింది .ఆమె ఐ వరల్డ్ ఎంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్ 2020గా ఎంపికైంది, ఆమె జాన్ షాను వివాహం చేసుకుంది.
ప్రారంభ జీవితం విద్య
[మార్చు]కిరణ్ మజుందార్ 1953 మార్చి 23న కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని బెంగుళూరులో గుజరాతీ తల్లిదండ్రులకు జన్మించింది.[4] ఆమె బెంగుళూరులోని బిషప్ కాటన్ గర్ల్స్ హై స్కూల్‌లో 1968 వరకు చదువుకుంది. ఆ తర్వాత ఆమె బెంగుళూరు మౌంట్ కార్మెల్ కాలేజిలో చేరింది. ఇది బెంగుళూరు విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధంగా ప్రీ-యూనివర్శిటీ కోర్సులను అందించే మహిళా కళాశాల. 1973లో బెంగుళూరు విశ్వవిద్యాలయం నుండి జువాలజీలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీని పొందింది. మజుందార్ వైద్య పాఠశాలకు వెళ్లాలని ఆశించింది, కానీ స్కాలర్‌షిప్ పొందలేక పోయింది. మాల్టింగ్, బ్రూయింగ్ అధ్యయనం చేసేందుకు ఆస్ట్రేలియా లోని మెల్బోర్న్ విశ్వవిద్యాలయంలోని బల్లారత్ కళాశాలలో చేరింది. 1974లో బ్రూయింగ్ కోర్సులో చేరిన ఏకైక మహిళ ఆమె. ఆ తరగతిలో కిరణ్ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది. ఆమె 1975లో మాస్టర్ బ్రూవర్‌గా డిగ్రీని పొందింది.[5]
బయోకాన్‌లో
[మార్చు]ఆమె మెల్బోర్న్‌లోని కార్ల్టన్ యునైటెడ్ బ్రూవరీస్‌లో ట్రైనీ బ్రూవర్ గాను, ఆస్ట్రేలియాలోని బారెట్ బ్రదర్స్ అండ్ బర్స్టన్‌లో ట్రైనీ మాల్ట్‌స్టర్‌ గానూ పనిచేసింది. బెంగుళూరు ఢిల్లీల్లో మాస్టర్ బ్రూవర్ పని కోసం ప్రయత్నించినపుడు, అది "మగవాళ్ళ పని" కాబట్టి ఆమెకు ఆ ఉద్యోగం ఇవ్వమని చెప్పారు. అవకాశాల కోసం విదేశాల్లో వెతగ్గా, స్కాట్‌లాండ్‌లో అవకాశం దొరికింది.[6]: 154 [7]: 108 ఆ ఉద్యోగంలో చేరడానికి ముందు ఆమె, ఐర్లాండ్‌లోని కార్క్‌కి చెందిన బయోకాన్ బయోకెమికల్స్ లిమిటెడ్ వ్యవస్థాపకురాలు లెస్లీ ఆచిన్‌క్లోస్‌ను కలుసుకుంది. పాపెయిన్‌ను సరఫరా చేసే అనుబంధ సంస్థను స్థాపించడంలో సహాయం కోసం భారతదేశంలో భాగస్వామి కోసం వెతుకుతున్నానని ఆచిన్‌క్లోస్ కిరణ్‌కు చెప్పింది. మజుందార్ అందుకు అంగీకరిస్తూ, ఆరు నెలల తర్వాత తాను కొనసాగడానికి ఇష్టపడకపోతే, ఇప్పుడు తాను వదులుకుంటున్న బ్రూమాస్టర్ ఉద్యోగానికి సరిపడే ఉద్యోగం ఇవ్వాలనే షరతును ఆచిన్‌క్లోస్‌కు విధించింది.[8]
స్వతంత్రంగా సంస్థ స్థాపించడం
[మార్చు]బయోకాన్ బయోకెమికల్స్ ఆఫ్ ఐర్లాండ్‌ను 1989లో లెస్లీ ఆచిన్‌క్లోస్ నుండి యూనిలీవర్ కొనుగోలు చేసింది. యూనిలీవర్‌తో భాగస్వామ్యం బయోకాన్‌కు గ్లోబల్ బెస్ట్ ప్రాక్టీసెస్ నాణ్యమైన వ్యవస్థలను స్థాపించడంలో సహాయపడింది. 1997లో, యూనిలీవర్ బయోకాన్‌తో సహా దాని ప్రత్యేక రసాయనాల విభాగాన్ని ఇంపీరియల్ కెమికల్ ఇండస్ట్రీస్ (ICI) కి విక్రయించింది.[9] 1998లో, కిరణ్ మజుందార్ కాబోయే భర్త, స్కాట్స్‌మన్ జాన్ షా, $2 మిలియన్ల వెలకు ఐ సి ఐ వద్ద మిగిలి ఉన్న బయోకాన్ షేర్లను కొనుగోలు చేసాడు. ఈ జంట 1998లో పెళ్ళి చేసుకున్నారు. ఆ తర్వాత ఆమె కిరణ్ మజుందార్-షా అయింది. బయోకాన్‌లో చేరడానికి జాన్ షా మదురా కోట్స్‌లో తన ఛైర్మన్ పదవిని విడిచిపెట్టాడు. అతను 2001లో బయోకాన్ వైస్ ఛైర్మన్ అయ్యాడు.
బోర్డు సభ్యత్వాలు
[మార్చు]మజుందార్-షా ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్ గవర్నర్ల బోర్డు సభ్యురాలుగా[10] పనిచేసింది. 2023 వరకు అమెరికా లోని ఎం ఐ టి, బోర్డులో టర్మ్ సభ్యురాలిగా ఉంది. ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ హైదరాబాద్ గవర్నర్ల బోర్డులో గత సభ్యురాలు. డాక్టర్ కిరణ్ మజుందార్-షా, 2014 ఫిబ్రవరి నాటికి ఐఐఎంబి బోర్డ్ ఆఫ్ గవర్నర్సుకు చైర్‌పర్సనుగా ఉంది. ఈ బోర్డుకు అధిపతిగా ఉన్న మొదటి మహిళ మజుందార్-షా.[11]
ఆమె [12] ఇన్ఫోసిస్ బోర్డులో స్వతంత్ర డైరెక్టర్. మహారాష్ట్ర స్టేట్ ఇన్నోవేషన్ సొసైటీ జనరల్ బాడీ సభ్యురాలు కూడా. ఎం ఐ టి (MIT) జమీల్ క్లినిక్ సలహా మండలి సభ్యురాలు కూడా.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ ""కిరణ్ మజుందార్ షా - ఎగ్జిక్యూటివ్ చైర్పర్సన్"". 11 May 2020.
- ↑ ""IIM బెంగళూరు చైర్‌పర్సన్‌గా ముఖేష్ అంబానీ స్థానంలో కిరణ్ మజుందార్-షా"".
- ↑ ""డాక్టర్ కిరణ్ మజుందార్ 'ఓత్మర్ గోల్డ్ మెడల్ 2014' అందుకున్న మొదటి భారతీయురాలు". Archived from the original on 2014-05-19. Retrieved 2022-04-01.
- ↑ ""కిరణ్ మజుందార్-షా | జీవిత చరిత్ర & వాస్తవాలు"".
- ↑ ""డా. కిరణ్ మజుందార్-షా బ్రూవర్ , బయోటెక్నాలజిస్ట్, BCAE విద్యార్థి, 1974 బల్లారత్ విశ్వవిద్యాలయం గౌరవ డాక్టరేట్ (2004) గ్రహీత"".[permanent dead link]
- ↑ Krishnan, Janaki (2013). Breaking barriers : success stories of India's leading businesswomen. Ahmedabad: Jaico Pub. House. ISBN 978-81-8495-395-4.
- ↑ Leading, Sudha (2010). Leading ladies : women who inspire India (1st ed.). Mumbai: Fortytwo Bookz Galaxy. ISBN 978-81-908411-8-4.
- ↑ Menon, Sudha (2010). en.wikipedia.org/wiki/Kiran_Mazumdar-Shaw#cite_ref-Leading_28-7. ISBN 978-81-908411-8-4.
- ↑ ""బెంగళూరులో బిగ్ షాట్"". Forbes.
- ↑ "ఎగ్జిక్యూటివ్ బోర్డ్, నోఐఎస్‌బి – ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్ (ISB)".
- ↑ ""డా. కిరణ్ మజుందార్ షా IIM బెంగుళూరులో బోర్డ్ ఆఫ్ గవర్నర్స్ చైర్పర్సన్"". Archived from the original on 2016-12-22. Retrieved 2022-04-01.
- ↑ ". "ఇన్ఫోసిస్ - మేనేజ్‌మెంట్ ప్రొఫైల్స్ - బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్టర్స్"".