ఘూమర్
ఘూమర్ లేదా ఘుమర్ రాజస్థాన్ సంప్రదాయ జానపద నృత్యం. సరస్వతీ దేవిని పూజించడానికి భిల్ తెగ వారు దీనిని నిర్వహించారు, దీనిని తరువాత ఇతర రాజస్థానీ సమాజాలు స్వీకరించాయి. [1] [2] [3] [4] [5] ఈ నృత్యాన్ని ప్రధానంగా ఘాఘారా అని పిలువబడే ప్రవాహ దుస్తులను ధరించే ముసుగు ధరించిన మహిళలు ప్రదర్శిస్తారు[6]. ఈ నృత్యంలో సాధారణంగా ఒక విశాలమైన వలయం లోపల, వెలుపల కదులుతున్నప్పుడు కళాకారులు పిరౌటింగ్ చేస్తారు. ఘూమ్నా అనే పదం నృత్యకారుల కదలికను వివరిస్తుంది, ఘూమర్ అనే పదానికి ఆధారం.[7] [8]
సాంప్రదాయ ఆచారాల ప్రకారం కొత్తగా పెళ్లైన వధువు తన కొత్త ఇంటికి స్వాగతం పలికిన తర్వాత ఘూమర్ నృత్యం చేస్తారు. వివాహాలు, పండుగలు. [9] మతపరమైన సందర్భాలు వంటి ప్రత్యేక సందర్భాలలో ఘూమర్ తరచుగా ప్రదర్శించబడుతుంది. [10]ఇది కొన్నిసార్లు గంటల తరబడి ఉంటుంది.
ఘూమర్ జానపద నృత్యాన్ని పరిరక్షించడానికి, ప్రోత్సహించడానికి 1986 లో సంత్రాంపూర్ మహారాణి రాజమాత గోవర్ధన్ కుమారి 'గంగౌర్ ఘూమర్ డాన్స్ అకాడమీ'ని స్థాపించారు. [11] [12]కళలకు ఆమె చేసిన సేవలకు గాను భారత ప్రభుత్వం 2007లో నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీతో సత్కరించింది. [13]
ఘూమర్ భిల్ తెగకు చెందిన సరస్వతీ దేవిని ఆరాధించాడు, దీనిని తరువాత ఇతర రాజస్థానీ సమాజాలు స్వీకరించాయి.. [1] [2] [3] [4] [5] ఆ సమయంలో బీల్స్ ఒక బలమైన సమాజం , రాజపుత్ర రాజులతో నిరంతరం యుద్ధం చేసేవారు. చాలా పోరాటాల తరువాత శాంతి కుదిరింది , వారు ఒకరితో ఒకరు సంభాషించడం ప్రారంభించారు. రాజ్ పుతానాలో ఘూమర్ ను స్థానిక మహిళలు ప్రదర్శించారు, తరువాత రాజ్ పుత్ ఉన్నత మహిళలు కూడా ఈ నృత్యంలో పాల్గొనడం ప్రారంభించారు. ఈ నృత్య ప్రదర్శనలకు పురుషులను అనుమతించలేదు. రాజపుత్ర రాజుల పాలనలో భారత రాష్ట్రమైన రాజస్థాన్ లో ఘూమర్ ప్రాచుర్యం పొందింది, దీనిని సాధారణంగా శుభకార్యాల సమయంలో మహిళలు ప్రదర్శిస్తారు. మహిళలు ముఖాన్ని కప్పుకుని తలపై ఘూంఘాట్ ధరించి ఘూమర్ చేస్తారు. రాజస్థాన్ లోని వివిధ ప్రాంతాలతో పోలిస్తే ఈ నృత్య రూపం విభిన్న శైలిని , వేషధారణలో స్వల్ప మార్పును పొందుతుంది. ఘూమర్ ను గుజరాత్ కు ఆనుకుని ఉన్న ప్రాంతాలలో వేగవంతమైన బీట్ లతో ప్రదర్శిస్తారు, గర్బా శైలిని పోలిన స్టెప్పులు, ధౌల్ పూర్ కరౌలి బ్రజ్ క్షేత్రంలో నెమ్మదిగా బీట్స్, అదే విధంగా ఉదయపూర్, కోటా, బుండి మొదలైన చోట్ల వేషధారణ , నృత్య శైలిలో వ్యత్యాసాన్ని చూడవచ్చు. [14]
ఒక సాంప్రదాయ నృత్యంగా, ఘూమర్ తరచుగా "గోర్బాండ్", "పొదినా", "రుమాల్" , "మోర్ బోలే రే" వంటి సాంప్రదాయ పాటలను కలిగి ఉంటుంది. పాటలు రాజ ఇతిహాసాలు లేదా వారి సంప్రదాయాలపై కేంద్రీకృతమై ఉండవచ్చు.
- "జైపూర్ జావో టు"-సాంప్రదాయ రాజస్థానీ జానపద నృత్యం [1]
- "చిర్మి మ్హారి చిర్మాలి"
- "ఆవే హిచ్కీ" - సాంప్రదాయ రాజస్థానీ ఘూమర్ పాట
- "మ్హారీ ఘూమర్ ఛాయ్ నఖ్రాలీ"
- "జవాయి జీ పావ్నా" - రాజస్థానీ జానపద పాట
- "తార రి చుండది"
- "మ్హరో గోర్బంద్ నఖ్రాలో"
- "నైనా రా లోభి"
- "ఔర్ రంగ్ దే"
- "ఘూమర్"
- "సూరత్ ఆప్ రి బన్సా"
గ్యాలరీ
[మార్చు]-
పెళ్లిలో ఘూమర్ చేస్తున్న మహిళలు -
ఘూమర్ చేస్తున్నాడురాజపుత్రమహిళ -
ఘూమర్ కనిపిస్తున్న మహిళలు
ఇది కూడ చూడండి
[మార్చు]- రాజస్థాన్ సంస్కృతి
- ఘూమర్ (పాట)
- కల్బెలియా
ప్రస్తావనలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 "Ghoomar or Ghumar was basically developed by the Bhil tribe and was adopted by other Rajasthani communities".
- ↑ 2.0 2.1 Upadhyay, Lipi (26 October 2017). "You've been going crazy over Deepika Padukone's Ghoomar. Do you even know what a ghoomar is?". India Today. Retrieved 17 May 2022.
- ↑ 3.0 3.1 "Ghoomar, a traditional Bhil tribe folk dance".
- ↑ 4.0 4.1 Kumar, Ashok Kiran (2014). Inquisitive Social Sciences. India: S. Chand Publishing. p. 93. ISBN 9789352831098.
- ↑ 5.0 5.1 Danver, Steven L. (28 June 2014). Native People of The World. United States: Routledge. p. 522. ISBN 978-0765682949.
- ↑ http://www.rajasthantour4u.com/blog/index.php/2009/06/28/ghoomar-famous-social-folk-dance-of-rajasthan/ Archived 2018-07-21 at the Wayback Machine Ghoomar - Famous Social Folk Dance of Rajasthan
- ↑ "Ghoomar Dance, Rajasthan". Archived from the original on 2012-05-18.
- ↑ "Ghoomar Dance - Rajasthan". rajasthanvisit.com. Archived from the original on 29 March 2019.
{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link) - ↑ Indian States At A Glance 2008-09: Performance, Facts And Figures - Rajasthan - Bhandari Laveesh (2008-09)
- ↑ "Ghoomar in India". Retrieved 2 December 2016.
- ↑ "Image Details". India Today. 6 June 2007. Retrieved 25 August 2016.
- ↑ "Rajmata Goverdhan Kumari". Indian Institute of Management, Ahmedabad. 2016. Archived from the original on 17 November 2015. Retrieved 25 August 2016.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2013. Archived from the original (PDF) on 19 అక్టోబరు 2017. Retrieved 20 August 2016.
- ↑ "ZEE5". comingsoon.zee5.com. Archived from the original on 2020-03-31. Retrieved 2021-05-14.