చిత్రగుప్త దేవాలయం (కాంచీపురం)
| చిత్రగుప్త దేవాలయం | |
|---|---|
 | |
| భౌగోళికం | |
| భౌగోళికాంశాలు | 12°50′12″N 79°42′17″E / 12.83667°N 79.70472°E |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | తమిళనాడు |
| జిల్లా | కాంచీపురం |
| స్థలం | కాంచీపురం |
| సంస్కృతి | |
| దైవం | చిత్రగుప్తుడు |
| వాస్తుశైలి | |
| నిర్మాణ శైలులు | ద్రావిడియన్ నిర్మాణ శైలి |
| చరిత్ర, నిర్వహణ | |
| నిర్మించిన తేదీ | 9వ శతాబ్దం |
| సృష్టికర్త | చోళులు |
చిత్రగుప్త దేవాలయం దక్షిణ భారతదేశంలోని తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని కాంచీపురం నెల్లుకర వీధిలో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఇది హిందూ దేవుడైన చిత్రగుప్తుని అరుదైన దేవాలయాలలో ఒకటి, చిత్రగుప్తుడు ఒక చిత్రం నుండి ఉద్భవించాడని నమ్ముతారు. బ్రహ్మ ద్వారా మానవుల మంచి, చెడు పనులకు లెక్కింపుదారుగా ఈయన నియమించబడ్డాడు. ఈ ఆలయంలో మూడు అంచెల రాజగోపురం (గేట్‌వే టవర్), గర్భగుడి ఉంది.[1]
ప్రస్తుతం ఉన్న రాతి కట్టడం 9వ శతాబ్దంలో చోళ రాజవంశం సమయంలో నిర్మించబడింది, ఈ ఆలయం తమిళనాడు ప్రభుత్వ ధర్మాదాయ శాఖ ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. ఏప్రిల్‌లో వచ్చే చిత్ర పౌర్ణమి ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రధాన పండుగ. ఈ ఆలయం నగరంలోని ప్రముఖ పర్యాటక ఆకర్షణలలో ఒకటి.
పురాణాలు
[మార్చు]హిందూ పురాణాల ప్రకారం, శివుడు తన భార్య పార్వతితో భూమిపై ఉన్న మానవులందరి మధ్య ధర్మాన్ని నిర్వహించడం గురించి, వారి పనులను చక్కగా నిర్వహించడం గురించి చర్చిస్తున్నాడు. ప్రజలు నేరాలకు పాల్పడకుండా, మంచి పనులలో పాల్గొనకుండా వారిని నిశితంగా పరిశీలించడానికి ఎవరైనా ఉండాలని అతను కోరుకున్నాడు. శివుడు బంగారు పళ్ళెంలో బొమ్మ గీసాడు - పార్వతి దానిని ఆకట్టుకుంది శివుడు దానిని వివరంగా చెప్పాలనుకున్నాడు. శివుడు, పార్వతి దైవానుగ్రహంతో చిత్రం ఒక దేవుడిగా మారింది. భూలోకంలో ఉన్న మానవులందరి కార్యాల ఖాతాను నిర్వహించే బాధ్యతను శివుడు అతడికి అప్పగించాడు. అతను చిత్ర (పిక్చర్), గుప్త (అకౌంటెంట్) నుండి ఉద్భవించినందున అతను చిత్రగుప్త అని పిలువబడ్డాడు. హిందువుల మరణ దేవుడు అయిన యముడి అకౌంటెంట్‌గా అతను నియమించబడ్డాడు.[2]
మరొక పురాణం ప్రకారం, గ్రహాల దేవతల గురువు బృహస్పతికి ఖగోళ దేవతల రాజు ఇంద్రుడితో విభేదాలు ఉన్నాయి. ఘర్షణ కారణంగా, బృహస్పతి ఇంద్రునికి తన వాదనను నిలిపివేశాడు. తరువాతి సమయంలో, ఇంద్రుడు తన తప్పులను గ్రహించి తన గురువుతో సరిపెట్టుకున్నాడు. సృష్టించిన పాపాలను పోగొట్టుకోవడానికి, అతను తీర్థయాత్ర ప్రారంభించి, లింగాన్ని కనుగొనడానికి అక్కడికి చేరుకున్నాడు. అతను ఆ స్థలంలో ఒక ఆలయాన్ని నిర్మించాడు, సమీపంలోని ఆలయ ట్యాంక్‌లో బంగారు తామరపువ్వులు కనిపించడం ప్రారంభించాయి. ఆ రోజు చిత్ర పౌర్ణమి.[3]
మూడవ పురాణం ప్రకారం, ఇంద్రుడు శివుడిని ప్రార్థించాడని, కానీ దైవ కోరిక ప్రకారం, అతని భార్య ఇంద్రాణికి సంతానం ఉండదని చెప్పబడింది. శివుడు పవిత్ర ఆవు కామధేనుని బిడ్డకు జన్మనివ్వమని ఆదేశించాడు. శివుడు ఆ బిడ్డను ఇంద్రుడు, ఇంద్రాణిలకు అప్పగించాడు, తరువాత వారు అతనిని చిత్రగుప్తుడిగా పెంచారు.
ఆర్కిటెక్చర్, చరిత్ర
[మార్చు]ఈ ఆలయంలో మూడు అంచెల రాజగోపురం, ద్వార గోపురం ఉన్నాయి. మధ్య మందిరంలో కూర్చున్న భంగిమలో చిత్రగుప్తుని చిత్రం ఉంది. అతని కుడిచేతిలో ఎజుతాని (పెన్), ఎడమచేతిలో స్క్రిప్ట్‌లు ఉన్నాయి.
ఈ ఆలయాన్ని 9వ శతాబ్దంలో మధ్యయుగ చోళులు నిర్మించారని శాసనాల ఆధారంగా పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు నిర్ధారించారు. తరువాతి కాలంలో ఆలయం వివిధ నిర్వహణ కార్యకలాపాలను కలిగి ఉంది. 1911లో జరిగిన మరమ్మత్తు పనులలో చిత్రగుప్తుడు, అతని భార్య కర్ణికాంబల్ రెండు చారిత్రక లోహ విగ్రహాలు కనుగొనబడ్డాయి. ఈ విగ్రహాలు మధ్య గర్భగుడిలో ఉన్నాయి.
ప్రాముఖ్యత
[మార్చు]చిత్రగుప్తుడు, హిందూమతం ప్రకారం, మృత్యు దేవుడు యముడి అకౌంటెంట్, అతను స్వర్గం లేదా నరకంలో తమ నివాసాన్ని నిర్ణయించడానికి మానవుల మంచి, చెడు పనులను ట్రాక్ చేస్తాడు. చిత్రగుప్తునికి ప్రత్యేక ఆలయాన్ని కలిగి ఉన్న దేవాలయాలలో ఇది ఒకటి. ప్రతి అమావాస్యకు ఆలయంలో ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు. ఏప్రిల్‌లో వచ్చే చిత్ర పౌర్ణమి ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రధాన పండుగ. హిందూ జ్యోతిషశాస్త్రంలో తొమ్మిదవ గ్రహం అయిన కేతువుకు చిత్రగుప్తుడు ఆదిదేవతగా పరిగణించబడ్డాడు. అతను కాయస్థ కమ్యూనిటీ కేంద్ర దేవత, ఇతను శ్రీ చిత్రగుప్తుని వారసుడు అని పిలుస్తారు, కానీ శైవులు, వైష్ణవులు కూడా పూజిస్తారు. మహిళా భక్తులు చిత్రగుప్తుని ఆశీర్వాదం కోసం పగటిపూట ఉపవాసం లేదా ఉప్పు లేకుండా ఆహారం తీసుకుంటారు. పాత కాలంలో, సాంప్రదాయ గ్రామ అకౌంటెంట్లు తమ వృత్తికి దైవానుగ్రహం కోసం ఈ దేవుణ్ణి ఆరాధించేవారు.[4]
ఇవీ చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ T.V.R, Chari (1982). The Glorious temples of Kanchi. Big Kancheepuram: Sri Kanchi Kamakshi Ambal Devasthanam and Sarada Navaratri Kalai Nigazhchi Trust. pp. 85–86.
- ↑ Melton, J. Gordon, ed. (2011). Religious Celebrations: An Encyclopedia of Holidays, Festivals, Solemn Observances, and Spiritual Commemorations [2 volumes]: An Encyclopedia of Holidays, Festivals, Solemn Observances, and Spiritual Commemorations. ABC-CLIO. ISBN 9781598842067.
- ↑ Harshananda, Swami (2012). Hindu Pilgrimage Centres (second ed.). Bangalore: Ramakrishna Math. p. 61. ISBN 978-81-7907-053-6.
- ↑ Dash, Trilochan (2010). The Story of The Deities and The Templesin Southern Indian Peninsula. UmaSankar Printers. pp. 93–94.