పునుగు

ఆఫ్రికాకు చెందిన పునుగుపిల్లి

పునుగు లేదా జవాది (Civet) ఒక విధమైన సుగంధద్రవ్యము. దీనిని పునుగు పిల్లి పునుగు పిల్లి అని పిలువ బడే ఈ చిన్న జంతువును ఆంగ్లం లో ( టోడీ కాట్ ) శరీరంలోని గ్రంథుల నుండి తీస్తారు ఆ పిల్లి మర్మాంగాల ద్వారా వెలువడే స్రవమే పునుగు. తిరుమల కొండల మీద పునుగు పిల్లుల సంరక్షణ కేంద్రంలో వీటిని సాకి స్వామి వారి కోసం పునుగు తైలం సేకరిస్తారు. సాధారణ ప్రకృతిలో వాటి మర్మాంగాలను ఆకుల మీద చెట్టు బెరడు ల మీద రాపిడితో వాటికవే రాసి స్రవింప జేస్తాయి. .అత్తరు పన్నీరు పునుగు జవాదీ తోడ ముడుపు తెస్తున్నారు మేలుకో అంటాడు అన్నమాచార్య.

విశేషాలు

• తిరుమల శ్రీ వెంకటేశ్వర స్వామి ఆలయంలో స్వామికి ఒక పూజలో దీనిని ఉపయోగిస్తారు. దీన్ని సేకరించడం కోసం తిరుమల అడవుల్లో పునుగు పిల్లుల కోసం అన్వేషిస్తారు.
• పులిసిన పెసరపిండి, మినపపిండితో చేసే వంటకాన్ని కూడా పునుగు అంటారు.